PL218233B1

PL218233B1 - Zamek

Info

Publication number: PL218233B1
Application number: PL393079A
Authority: PL
Inventors: Piotr Leonard Kowalczyk
Original assignee: Piotr Leonard Kowalczyk
Priority date: 2008-03-11
Filing date: 2009-03-10
Publication date: 2014-10-31
Also published as: US8316674B2; GB2470701B; ZA201006309B; GB2470701A; DE112009000589T5; GB2470701C; US20110016934A1; WO2009113022A4; PL393079A1; GB201016903D0; WO2009113022A1

Description

Opis wynalazku

Ze stanu techniki z dokumentu WO 02/16714 (PCT/IB01/014485) znany jest zamek zawierający łącznik w postaci mającej otwarte końce tulei, wewnątrz których usytuowane są sąsiadujące ze sobą części końcowe zewnętrznego członu oraz wewnętrznego członu. Zewnętrzny człon jest zamontowany w korpusie poprzez przeprowadzenie przez korytarz w korpusie. Umożliwia to przesuwanie zewnętrznego członu wzdłużnie oraz obrotowo wokół osi. Wewnętrzny człon jest obrotowo połączony z zewnętrznym członem poprzez tuleję, a tuleja umożliwia w pewnym stopniu przesuwanie wzdłużne wewnętrznego członu oraz zewnętrznego członu względem siebie wzdłuż wspólnej osi. Wewnętrzny i zewnętrzny człon są współosiowe i wzdłużnie mogą się przesuwać względem siebie wzdłuż osi, lecz są obrotowo ustalone względem siebie i są obrotowe. Zamek zawiera blokujące elementy w postaci pary zapadek, które mogą się przesuwać od spoczynkowego położenia, do którego są one odchylane oraz w którym są one sprzęgane z tuleją, do przesuniętego położenia. W sprzęgniętym położeniu, zapadki blokują przesuwanie tulei w kierunku osiowym. W celu obsługiwania zamka, klucz zostaje wstawiony do dziurki od klucza, która jest osiowo wyrównana z korytarzem. Początkowo, klucz jest wstawiany do chwili, aż oprze się o główkę zewnętrznego członu. Dalsze wstawianie klucza powoduje przesuwanie zewnętrznego członu w kierunku wskazywanym przez strzałkę wzdłuż osi, wbrew odchylaniu przez sprężynę. W miarę jak klucz jest wstawiany, styki na kluczu wchodzą w kontakt ze stykami na zamku oraz bateria w kluczu napędza solenoidy, które przesuwają zapadki do ich położenia przesuniętego, w którym znajdują się one poza tuleją. Początkowe przesuwanie zewnętrznego członu w kierunku wskazywanym przez strzałkę służy przybliżeniu wewnętrznego końca zewnętrznego członu do sąsiedniego końca wewnętrznego członu, a tym samym ściśnięciu sprężyny, która jest usytuowana pomiędzy nimi. Gdy zapadki są przesuwane do swojego przesuniętego położenia, ściśnięcie zwojowej sprężyny działa na wewnętrzny człon tak, że go przesuwa, łącznie z tuleją, w kierunku wskazywanym przez strzałkę wzdłuż osi w taki sposób, że koniec wewnętrznego członu oddalony od zewnętrznego członu jest przesuwany w kierunku wskazywanym przez strzałkę do stanu roboczego. W tym położeniu, wewnętrzny człon może napędowo sprzęgać dalsze elementy składowe zamka, np. zapadkę, mechanizm blokujący lub temu podobne.

Jedną z niedogodności tego zamka jest to, że, gdy klucz jest wstawiany, zewnętrzny człon jest przesuwany w kierunku wskazywanym przez strzałkę w stronę wewnętrznego członu, a tym samym ściska sprężynę. Ściśnięta sprężyna popycha wewnętrzny człon w kierunku wskazywanym przez strzałkę. Jest to jednakże blokowane przez kołek opierający się o koniec szczeliny w tulei. W wyniku tego, obciążenie, z jakim działa sprężyna na wewnętrzny człon, jest przenoszone do tulei, a tym samym następuje popychanie tulei bardziej zdecydowanie do oparcia się o zapadki. W związku z tym, obciążenie cierne pomiędzy zapadkami a tuleją zwiększa się, tym samym wymagając działania zasadniczym obciążeniem na zapadki, w celu przemieszczenia ich na zewnątrz oraz zwolnienia tulei. Wymaga to zastosowania relatywnie dużych solenoidów, w celu przemieszczenia zapadek, przy zwiększonym elektrycznym obciążeniu baterii zawartej w kluczu.

Kolejną niedogodność stanowi to, że ze względu na fakt, że zewnętrzny człon oraz wewnętrzny człon są osiowo wyrównane, jest potencjalnie możliwe, przy zastosowaniu dostatecznej siły na główkę w kierunku wskazywanym przez strzałkę, aby złamać zapadki lub część tulei, o którą się one opierają, a tym samym przemieścić tuleję w kierunku wskazywanym przez strzałkę, umożliwiając uruchomienie zamka.

Przedmiotem wynalazku jest zamek, charakteryzujący się tym, że zawiera: korpus;

pierwszy element, który jest zdolny do wzdłużnego przesuwania się w stosunku do korpusu wzdłuż osi podłużnej od położenia spoczynkowego, w kierunku którego jest odchylone, do położenia przesuniętego, drugi element, który jest wzdłużnie ustawiony w jednej linii z pierwszym elementem, przy czym drugi element jest zdolny do wzdłużnego przesuwania się w stosunku do korpusu, pomiędzy położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym i pierwszy i drugi element są zdolne do wzdłużnego przesuwania się względem siebie;

elementy nastawcze odchylające wzdłużnie pierwszy i drugi element od siebie;

elementy blokujące, które są zdolne do przesuwania się od położenia zamkniętego, w którym blokują przesuwanie się wzdłużne drugiego elementu z jego położenia spoczynkowego, do położenia zwolnionego, w którym umożliwiają przesuwanie się wzdłużne drugiego elementu z jego położenia spoczynkowego; a także

PL 218 233 B1 urządzenie uruchamiające zamocowane na korpusie w celu przesuwania osiowego wokół osi obroty pomiędzy położeniem spoczynkowym, w kierunku którego jest odchylone, a położeniem przesuniętym, przy czym to urządzenie uruchamiające wyznacza powierzchnię krzywkową, która gdy urządzenie uruchamiające jest przesuwane osiowo wokół osi obrotu od swojego położenia spoczynkowego w kierunku swojego położenia przesuniętego, opiera się o zewnętrzny koniec pierwszego elementu i przesuwa pierwszy element wzdłużnie wzdłuż osi wzdłużnej od swojego spoczynkowego położenia w kierunku przesuniętego położenia.

Korzystnie, oś podłużna jest prostopadła do osi obrotu.

Korzystnie, zamek dodatkowo obejmuje elementy identyfikacji klucza i elementy blokujące, które są zdolne do przesuwania się od ich położenia zamkniętego do ich położenia zwolnionego w odpowiedzi na sygnał otrzymany od elementów identyfikacji klucza.

Korzystnie, drugi element jest stosowany jako zasuwa zamka.

Korzystnie, drugi element jest stosowany jako część układu przesuwania w mechanizmie zamka.

Korzystnie, drugi element jest stosowany jako zapadka do blokowania zasuwy zamka w sposób umożliwiający zwolnienie w stanie zamkniętym lub otwartym.

Korzystnie, zamek zawiera:

zasuwę, która jest zdolna do przesuwania się względem korpusu, pomiędzy położeniem spoczynkowym a położeniem przesuniętym; a także zapadkę, która jest zdolna do przesuwania się względem korpusu, pomiędzy położeniem zamkniętym, w kierunku którego jest odchylona, i w którym blokuje przesuwanie się zasuwy, od jej położenia spoczynkowego do jej położenia przesuniętego, i położeniem otwartym, w którym umożliwia przesuwanie się zasuwy pomiędzy jej położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym, przy czym ta zapadka jest przesuwana od swojego zamkniętego położenia do swojego otwartego położenia przez drugi element, gdy drugi element jest przesuwany od swojego spoczynkowego położenia do swojego przesuniętego położenia.

Korzystnie, zamek obejmuje elementy, takie jak: korpus:

zasuwa, która jest zdolna do przesuwania się w stosunku do korpusu, pomiędzy położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym;

zapadka, która jest zdolna do przesuwania się pomiędzy położeniem zamkniętym, w kierunku którego jest odchylona, i w którym blokuje przesuwanie się zasuwy, od jej położenia spoczynkowego do położenia przesuniętego, i położeniem otwartym, w którym umożliwia przesuwanie się zasuwy pomiędzy jej położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym;

elementy identyfikacji klucza; i układ przesuwania zapadki, który obejmuje urządzenie uruchamiające zamocowane na korpusie do przesuwania względem niego i urządzenie przekładniowe posiadające stan nieczynny, w którym przesuwanie zapadki uniemożliwia urządzenie uruchamiające i stan czynny, w którym umożliwia przesuwanie zapadki przez urządzenie uruchamiające, przy czym urządzenie przekładniowe jest połączone z elementami identyfikacji klucza i jest przesuwane z jego stanu nieczynnego lub spoczynkowego do jego stanu czynnego lub aktywnego, w odpowiedzi na sygnał otrzymany od elementów identyfikacji klucza, natomiast urządzenie przekładniowe zawiera pierwszy element i drugi element, przy czym pierwszy i drugi element są wyrównane liniowo i zdolne do wzdłużnego przesuwania się w stosunku do siebie pomiędzy położeniem rozszerzonym, w kierunku którego są one odchylone przez elementy nastawcze a położeniem skompresowanym, przy czym urządzenie uruchamiające zawiera ramię dźwigni, które jest zamocowane na korpusie w celu przesuwania osiowego wokół osi obrotu, i które definiuje krzywkę współpracującą z pierwszym elementem w taki sposób, że przesunięcie ramienia dźwigni wokół osi obrotu powoduje, że krzywka opiera się o pierwszy element i przemieszcza go wzdłużnie w kierunku drugiego elementu oraz elementy blokujące, które są zdolne do przesuwania się w odpowiedzi na sygnał otrzymany od elementów identyfikacji klucza od położenia zamkniętego, w którym blokują przesuwanie się wzdłużne drugiego elementu, do położenia zwolnionego, w którym umożliwiają przesuwanie się wzdłużne drugiego elementu. Korzystnie, urządzenie przekładniowe jest umiejscowione pomiędzy urządzeniem uruchamiającym i zapadką.

Korzystnie, urządzenie przekładniowe, w stanie czynnym, tworzy element pośredni, który jest zdolny do przesuwania przez urządzenie uruchamiające, i który z kolei przesuwa zapadkę do jej położenia otwartego, tym samym umożliwiając przesunięcie zasuwy.

PL 218 233 B1

Korzystnie, elementami identyfikacji klucza są niemechaniczne elementy identyfikacji klucza. Korzystnie, elementy identyfikacji klucza obejmuje zespół obwodów elektrycznych do sterowania elektronicznego i elementy komunikacyjne, za pomocą których sterujący zespół obwodów elektrycznych może komunikować się z zakodowanym kluczem, ażeby umożliwić identyfikację klucza przez sterujący zespół obwodów elektrycznych.

Korzystnie, elementy komunikacyjne są tak skonfigurowane, ażeby umożliwić komunikację bezprzewodową pomiędzy kluczem i sterującym zespołem obwodów elektrycznych.

Korzystnie, elementy komunikacyjne obejmuje co najmniej jeden styk elektryczny, który jest połączony z zespołem obwodów elektrycznych do sterowania elektronicznego i jest zamocowany na korpusie w celu zamknięcia zestyku z dopełniającym stykiem elektrycznym znajdującym się na elektrycznie kodowanym kluczu.

Korzystnie, ramię dźwigni obejmuje konstrukcję sprzęgającą zasuwy, tak skonfigurowaną, by przesuwała zasuwę z jej położenia spoczynkowego do położenia przesuniętego.

Korzystnie, konstrukcja sprzęgająca zasuwy i krzywka są umiejscowione po przeciwnych stronach osi obrotu i tak skonstruowane, ażeby konstrukcja sprzęgająca zasuwy w sposób napędowy sprzęgała zasuwę jedynie po przesunięciu przez krzywkę pierwszego elementu na wystarczającą odległość, w taki sposób, że gdy elementy blokujące znajdą się w swoim położeniu zwolnionym, zapadka zostanie przesunięta do jej położenia przesuniętego umożliwiającego przesunięcie zasuwy.

Korzystnie, pierwszy i drugi element są odchylane w kierunku ich położenia rozszerzonego z wykorzystaniem co najmniej jednej sprężyny zwojowej zamocowanej w postaci ściśniętej pomiędzy nimi.

Korzystnie, elementy blokujące obejmują co najmniej jeden zdolny do przesuwania się element zabezpieczający, który jest zdolny do przesuwania się pomiędzy położeniem spoczynkowym, w którym sprzęga drugi element, ażeby zablokować jego przesuwanie wzdłużne, i elementy przesuwające do przesuwania elementu zabezpieczającego z jego położenia spoczynkowego do położenia przesuniętego, w którym umożliwiają przesuwanie się drugiego elementu.

Korzystnie, elementy przesuwające obejmują cewkę cylindryczną.

Korzystnie, elementy blokujące zawierają parę elementów zabezpieczających, z których każdy jest zdolny do przesuwania się z jego położenia spoczynkowego do położenia przesuniętego z wykorzystaniem cewki cylindrycznej.

Korzystnie, zamek zawiera:

zasuwę, która jest zdolna do przesuwania się względem korpusu, pomiędzy położeniem spoczynkowym a położeniem przesuniętym; a także zapadkę, która jest zdolna do przesuwania się pomiędzy położeniem zamkniętym, w kierunku którego jest odchylona, i w którym blokuje przesuwanie się zasuwy od jej położenia spoczynkowego do jej położenia przesuniętego, a położeniem otwartym, w którym umożliwia przesuwanie się zasuwy pomiędzy jej położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym, przy czym ta zapadka jest przesuwana od swojego zamkniętego położenia do swojego otwartego położenia przez drugi element, gdy drugi element jest przesuwany od swojego spoczynkowego położenia do swojego przesuniętego położenia.

Ujawniono zamek, który obejmuje: korpus;

urządzenie uruchamiające zamocowane na korpusie w celu przesuwania osiowego wokół osi obrotu pomiędzy położeniem spoczynkowym, w kierunku którego jest odchylone i położeniem przesuniętym;

pierwszy element, który współpracuje z urządzeniem uruchamiającym i jest zdolny do wzdłużnego przesuwania się w stosunku do korpusu wzdłuż osi podłużnej od położenia spoczynkowego, w kierunku którego jest odchylony, do położenia przesuniętego, w odpowiedzi na przesunięcie urządzenia uruchamiającego z jego położenia spoczynkowego w kierunku jego położenia przesuniętego;

drugi element, który jest wzdłużnie ustawiony w jednej linii z pierwszym elementem, przy czym drugi element jest zdolny do wzdłużnego przesuwania się w stosunku do korpusu, pomiędzy położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym, i pierwszy i drugi element są zdolne do wzdłużnego przesuwania się względem siebie;

elementy nastawcze odchylające wzdłużnie pierwszy i drugi element od siebie; i elementy blokujące, które są zdolne do przesuwania się od położenia zamkniętego, w którym blokują przesuwanie się wzdłużne drugiego elementu z jego położenia spoczynkowego, do położenia

PL 218 233 B1 zwolnionego, w którym umożliwiają przesuwanie się wzdłużne drugiego elementu z jego położenia spoczynkowego.

W ten sposób, w użyciu, gdy elementy blokujące znajdą się w swoim położeniu zamkniętym, działanie urządzenia uruchamiającego będzie służyło do wzdłużnego przesuwania pierwszego elementu z jego położenia spoczynkowego w kierunku jego położenia przesuniętego, jednakże, uniemożliwione jest przesunięcie drugiego elementu z jego położenia spoczynkowego. Gdy elementy blokujące znajdą się w swoim położeniu zwolnionym, to wówczas, gdy urządzenie uruchamiające jest przesuwane w kierunku jego położenia przesuniętego, tym samym przesuwając pierwszy element z jego położenia spoczynkowego w kierunku jego położenia przesuniętego, drugi element jest równocześnie przesuwany z jego położenia spoczynkowego do jego położenia przesuniętego.

Oś podłużna będzie typowo oddalona kątowo od osi obrotu. Korzystnie, oś podłużna będzie ogólnie prostopadła do osi obrotu.

Urządzenie uruchamiające może definiować powierzchnię krzywki, która współpracuje z pierwszym elementem.

Zamek może zawierać elementy identyfikacji klucza i elementy blokujące mogą być zdolne do przesuwania się ze swojego położenia zamkniętego do położenia zwolnionego w odpowiedzi na sygnał otrzymany od elementów identyfikacji klucza.

Należy zdawać sobie sprawę z tego, że drugi element może być stosowany jako zasuwa zamka lub jako część układu przesuwania w mechanizmie zamka lub jako zapadka do blokowania zasuwy zamka w sposób umożliwiający zwolnienie w stanie zamkniętym lub otwartym.

Zgodnie z kolejnym aspektem, ujawniono zamek, który obejmuje: korpus:

zasuwę, która jest zdolna do przesuwania się w stosunku do korpusu, pomiędzy położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym;

zapadkę, która jest zdolna do przesuwania się pomiędzy położeniem zamkniętym, w kierunku którego jest odchylona, i w którym blokuje przesuwanie się zasuwy, od jej położenia spoczynkowego do położenia przesuniętego, i położeniem otwartym, w którym umożliwia przesuwanie się zasuwy pomiędzy jej położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym; elementy identyfikacji klucza; i układ przesuwania zapadki, który obejmuje urządzenie uruchamiające zamocowane na korpusie do przesuwania względem niego i urządzenie przekładniowe posiadające stan nieczynny, w którym uniemożliwia przesuwanie zapadki przez urządzenie uruchamiające oraz stan czynny, w którym umożliwia przesuwanie zapadki przez urządzenie uruchamiające, przy czym urządzenie przekładniowe jest połączone z elementami identyfikacji klucza i jest przesuwane z jego stanu nieczynnego lub spoczynkowego do jego stanu czynnego lub aktywnego, w odpowiedzi na sygnał otrzymany od elementów identyfikacji klucza.

Korzystnie, urządzenie przekładniowe jest umiejscowione pomiędzy urządzeniem uruchamiającym i zapadką. Zgodnie z tym, w stanie czynnym, urządzenie przekładniowe może tworzyć element pośredni, który jest zdolny do przesuwania przez urządzenie uruchamiające, i który z kolei przesuwa zapadkę do jej położenia otwartego, tym samym umożliwiając przesunięcie zasuwy.

Elementami identyfikacji klucza mogą być niemechaniczne elementy identyfikacji klucza. Elementy identyfikacji klucza zgodnie z tym mogą zawierać zespół obwodów elektrycznych do sterowania elektronicznego i elementy komunikacyjne, za pomocą których sterujący zespół obwodów elektrycznych może komunikować się z zakodowanym kluczem, ażeby umożliwić identyfikację klucza przez sterujący zespół obwodów elektrycznych.

Elementy komunikacyjne mogą być tak skonfigurowane, ażeby umożliwić komunikację bezprzewodową pomiędzy kluczem i sterującym zespołem obwodów elektrycznych.

Elementy komunikacyjne mogą zawierać co najmniej jeden styk elektryczny, który jest połączony z zespołem obwodów elektrycznych do sterowania elektronicznego i jest zamocowany na korpusie w celu zamknięcia zestyku z dopełniającym stykiem elektrycznym znajdującym się na elektrycznie kodowanym kluczu.

Urządzenie uruchamiające może zawierać ramię dźwigni, które jest zamocowane na korpusie w celu przesuwania osiowego wokół osi obrotu i które definiuje krzywkę współpracującą z urządzeniem przekładniowym.

Urządzenie przekładniowe może zawierać pierwszy element, z którym współpracuje krzywka, i drugi element, przy czym pierwszy i drugi element są zdolne do wzdłużnego przesuwania się w stosunku do korpusu, i pierwszy i drugi element są także zdolne do wzdłużnego przesuwania się w stosunku do

PL 218 233 B1 siebie pomiędzy położeniem rozszerzonym, w kierunku którego są one odchylone, i położeniem skompresowanym, oraz elementy blokujące, które są zdolne do przesuwania się w odpowiedzi na sygnał otrzymany od elementów identyfikacji klucza od położenia zamkniętego, w którym te elementy blokują wzdłużne przesunięcie drugiego elementu, do położenia zwolnionego, w którym umożliwiają przesuwanie się wzdłużne drugiego elementu. W ten sposób, należy zdawać sobie sprawę z tego, że gdy elementy blokujące znajdą się w swoim położeniu zamkniętym, działanie urządzenia uruchamiającego będzie skutkować przesuwaniem się pierwszego elementu, ale nie drugiego elementu, dzięki czemu zapadka pozostaje w jej położeniu zamkniętym. Jednakże, gdy elementy blokujące znajdą się w swoim położeniu zwolnionym, działanie urządzenia uruchamiającego powoduje wzdłużne przesunięcie pierwszego elementu, który z kolei powoduje wzdłużne przesunięcie drugiego elementu, który przesuwa zapadkę do jej położenia otwartego.

Pierwszy i drugi element mogą być odchylane w kierunku ich położenia rozszerzonego z wykorzystaniem co najmniej jednej sprężyny zwojowej zamocowanej w postaci ściśniętej pomiędzy nimi.

Elementy blokujące mogą zawierać co najmniej jeden zdolny do przesuwania się element zabezpieczający, który jest zdolny do przesuwania się pomiędzy położeniem spoczynkowym, w którym sprzęga drugi element, ażeby zablokować jego przesuwanie wzdłużne, i elementy przesuwające do przesuwania elementu zabezpieczającego z jego położenia spoczynkowego do położenia przesuniętego, w którym umożliwiają przesuwanie się drugiego elementu.

Elementy przesuwające mogą zawierać cewkę cylindryczną.

Ramię dźwigni może zawierać konstrukcję sprzęgającą zasuwy, tak skonfigurowaną, by przesuwała zasuwę z jej położenia spoczynkowego do położenia przesuniętego.

Konstrukcja sprzęgająca zasuwy i krzywka mogą być umiejscowione po przeciwnych stronach osi obrotu i tak skonstruowane, ażeby konstrukcja sprzęgająca zasuwy w sposób napędowy sprzęgała zasuwę jedynie po przesłonięciu przez krzywkę pierwszego elementu na wystarczającą odległość, w taki sposób, że gdy elementy blokujące znajdą się w swoim położeniu zwolnionym, zapadka zostanie przesunięta do jej położenia przesuniętego umożliwiającego przesunięcie zasuwy.

Przedmiot wynalazku w przykładzie wykonania uwidoczniony jest na rysunku, na którym:

na fig. 1 zilustrowano rzut trójwymiarowy części zamka według wynalazku;

na fig. 2 zilustrowano w przekroju poprzecznym rzut urządzenia przekładniowego tworzącego część zamka przedstawionego na fig. 1 w jego stanie nieczynnym; na fig. 3 zilustrowano w przekroju poprzecznym rzut, podobny do przestawionego na fig. 2, urządzenia przekładniowego w stanie czynnym; na fig. 4 zilustrowano widok od tyłu zamka przedstawionego na fig. 1; na fig. 5 zilustrowano widok z boku zamka przedstawionego na fig. 1; i na fig. 6 zilustrowano schemat blokowy działania zamka przedstawionego na fig. 1.

Na figurach rysunku, cyfrą odniesienia 10 ogólnie oznaczono zamek według wynalazku. Zamek obejmuje korpus lub obudowę (nie pokazana), wewnątrz której zawarta jest większość elementów składowych zamka 10. Zamek dodatkowo obejmuje zasuwę, ogólnie oznaczoną cyfrą odniesienia 12, zapadkę, ogólnie oznaczoną cyfrą odniesienia 14 i układ przesuwania zapadki, ogólnie oznaczony cyfrą odniesienia 16.

Zamek 10 dodatkowo obejmuje elementy identyfikacji klucza 18 (fig. 6), które są połączone z układem przesuwania zapadki 16, jak opisano bardziej szczegółowo poniżej.

Jak można zobaczyć na figurach rysunku, zasuwa 12 ma ogólnie kształt litery L i jest wyposażona w szczelinę 20 mającą ogólnie kształt litery L. Szczelina 20 zawiera dolne lub poziome ramię 22 oraz pionowe ramię 24. Zasuwa 12 jest zdolna do przesuwania się od położenia spoczynkowego (zilustrowanego na fig. 1 spośród figur rysunku) do dołu, w kierunku wskazanym przez strzałkę 26, do położenia przesuniętego, jak opisano bardziej szczegółowo poniżej.

Zapadka 14 ma ogólnie kształt litery L i zawiera górne ramię 28 i dolne ramię 30. Zapadka 14 jest osiowo połączona z korpusem w celu przesuwania osiowego wokół osi obrotu 32 pomiędzy położeniem zamkniętym (zilustrowanym na fig. 1 spośród figur rysunku) i położeniem otwartym (zilustrowanym na fig. 5 spośród figur rysunku). Zapadka 14 jest odchylona w kierunku jej położenia zamkniętego z wykorzystaniem sprężyny (nie pokazana) zamocowanej pomiędzy zapadką 14 i korpusem. W jej położeniu zamkniętym, wolna końcówka górnego ramienia 28 zapadki 14 jest właściwie sprzężona

PL 218 233 B1 z krawędzią zasuwy 12, definiując górną końcówkę pionowego ramienia 24, tym samym uniemożliwiając przesunięcie zasuwy 12 z jej położenia spoczynkowego w kierunku jej położenia przesuniętego. Jak można najlepiej zobaczyć na fig. 5 spośród figur rysunku, gdy zapadka 14 znajduje się w jej położeniu przesuniętym, to wówczas jest osiowo przesunięta w kierunku wskazanym przez strzałkę 34 tak, że górne ramię 28 nie jest właściwie sprzężone z zasuwą 12, umożliwiając przesunięcie zasuwy 12 w kierunku jej położenia przesuniętego.

Układ przesuwania zapadki 16 obejmuje urządzenie uruchamiające, ogólnie oznaczone cyfrą odniesienia 36 i urządzenie przekładniowe, ogólnie oznaczone cyfrą odniesienia 38.

Urządzenie uruchamiające 36 obejmuje ramię dźwigni, ogólnie oznaczone cyfrą odniesienia 40. Ramię dźwigni 40 obejmuje korpus 42 posiadający ogólnie kształt wycinka koła, który definiuje powierzchnię krzywki 44. Ramię dźwigni 40 jest osiowo połączone z korpusem zamka 10 w celu przesuwania osiowego wokół osi obrotu 46. Kołowa cylindryczna piasta 48 wystaje z korpusu 42 współosiowo z osią obrotu 46 i definiuje niekołowy, typowo kwadratowy, otwór 50, z którym może być sprzęgany w sposób napędowy, dopełniający element napędowy, na przykład taki jak pręt, ażeby umożliwić kątowe przesunięcie ramienia dźwigni 40 wokół osi obrotu 46. Element napędowy będzie typowo połączony z klamką lub tworzy część klucza. Piasta 48 wystaje przez szczelinę 20. Urządzenie uruchamiające 36 dodatkowo obejmuje konstrukcję sprzęgającą zasuwy 12 W postaci kołowego cylindrycznego występu 52, który wystaje z korpusu 42 w tym samym kierunku co piasta 48 tak, że wchodzi do szczeliny 20 i bardziej dokładnie do poziomego ramienia 22 szczeliny 20. Występ 52 i powierzchnia krzywki 44 są umiejscowione ogólnie po przeciwnych stronach osi obrotu 46, dzięki czemu, gdy ramię dźwigni 40 jest przesuwane w kierunku, który powoduje przesuwanie powierzchni krzywki 44 w kierunku do góry, występ 52 przesuwa się do dołu.

Jak można najlepiej zobaczyć na fig. 2 i 3 spośród figur rysunku, urządzenie przekładniowe 38 obejmuje obudowę 54, która jest zamocowana w sposób sztywny na korpusie zamka 10. Obudowa 54 definiuje znajdujący się w niej korytarz 56. Korytarz 56 zawiera pierwsze i drugie części 58 i 60, które są współosiowe, przy czym pierwsza część 58 ma średnicę, która jest większa niż średnica drugiej części 60, dzięki czemu w miejscu przecięcia się pierwszych i drugich części 58 i 60 jest definiowany występ pierścieniowy 62. Urządzenie przekładniowe 38 obejmuje pierwsze i drugie elementy, odpowiednio 64 i 66. Pierwszy element 64 jest kołowy i cylindryczny i zawiera ślepy otwór 68 rozciągający się od czynnie wewnętrznej końcówki pierwszego elementu 64. Otwór 68 posiada część wewnętrzną 70 oraz część zewnętrzną 72, która ma większą średnicę, niż część wewnętrzna 70, dzięki czemu występ pierścieniowy 74 jest definiowany w miejscu przecięcia się części wewnętrznej i części zewnętrznej 70 i 72. Drugi element 66 obejmuje kołowy cylindryczny korpus 76 zawierający wgłębienie pierścieniowe 78, które jest w nim umieszczone w przybliżeniu w połowie drogi wzdłuż jego długości. Podłużny kołowy cylindryczny występ 80 wystaje od końcówki korpusu 76, względem której jest umieszczony współosiowo, przy czym część występu 80 jest umieszczona w otworze 68. Występ pierścieniowy 82 jest umieszczony przy wolnej końcówce występu 60 z wykorzystaniem łba śruby 84 zamocowanej w gwintowanym otworze śruby 86, który rozciąga się wzdłużnie wewnątrz od wolnej końcówki występu 80. Uszczelka pierścieniowa 88 jest zamocowana na występie 80 i utrzymywana na niej w sposób zabezpieczony z wykorzystaniem występu 82. Wewnętrzna sprężyna zwojowa 90 jest zamocowana na występie 80 pomiędzy uszczelką 88 i występem 92 tworzonym przez część wolnej końcówki korpusu 76, która wystaje promieniowo na zewnątrz poza występ 80. Zewnętrzna sprężyna zwojowa 94 jest zamocowana wokół wewnętrznej sprężyny zwojowej 90, pomiędzy uszczelką 88 i występem 62.

Pierwszy i drugi element 64 i 66 są zdolne do przesuwania się w kierunku wskazanym przez strzałkę 96 w stosunku do obudowy 54 i względem siebie, jak omówiono bardziej szczegółowo poniżej.

Urządzenie przekładniowe 38 dodatkowo obejmuje elementy blokujące, ogólnie oznaczone cyfrą odniesienia 98. Elementy blokujące 98 obejmują dwa elementy zabezpieczające 100, z których każdy jest zdolny do przesuwania z wykorzystaniem cewki cylindrycznej 102 pomiędzy położeniem rozszerzonym (zilustrowanym na fig. 2 spośród figur rysunku), w którym sprzęgają wgłębienie pierścieniowe 72 przy diametralnie przeciwnych położeniach i blokują przesuwanie wzdłużne drugiego elementu 66 i położeniem cofniętym (zilustrowanym na fig. 3 spośród figur rysunku), w którym umożliwiają przesuwanie wzdłużne drugiego elementu 66. Cewki cylindryczne 102 są uruchamiane w odpowiedzi na sygnał otrzymany od elementów identyfikacji klucza 108.

W użyciu, w przypadku zamka 10 znajdującego się w jego położeniu zamkniętym, elementy zabezpieczające 100 będą znajdować się w ich położeniach rozszerzonych, tym samym blokując prze8

PL 218 233 B1 sunięcie drugiego elementu 66. Jeśli urządzenie uruchamiające 36 jest uruchamiane, na przykład z wykorzystaniem klamki do drzwi, to wówczas ramię dźwigni 40 jest przesuwane wokół osi obrotu w kierunku wskazanym przez strzałkę 101 (fig. 4). Powierzchnia krzywki 44 opiera się na zamkniętej lub zewnętrznej końcówce pierwszego elementu 64, przesuwając ten element w kierunku wskazanym przez strzałkę 106. Jednakże, na skutek tego, że elementy zabezpieczające 100 znajdują się w ich położeniu rozszerzonym, drugi element 66 nie jest zdolny do przesuwania się i w ten sposób przesunięcie pierwszego elementu 66 po prostu powoduje ściśnięcie sprężyn 90 i 94. W przypadku, gdy występ 52 opiera się na krawędzi zasuwy 12, definiując dolną krawędź poziomego ramienia 22, przesuwanie zasuwy 12 do dołu jest blokowane przez zapadkę 14.

Jednakże, jeśli przed przesunięciem urządzenia uruchamiającego 66, zostanie zidentyfikowany autoryzowany klucz 103 (fig. 6), to wówczas cewki cylindryczne 102 są zasilane energią, tym samym wycofując elementy zabezpieczające 100. Jeśli urządzenie uruchamiające 36 jest obecnie przesunięte w kierunku wskazanym przez strzałkę 101, w którym to położeniu powierzchnia krzywki 44 opiera się na pierwszym elemencie 64, to wówczas jest on przesunięty w kierunku wskazanym przez strzałkę 106, jednakże, zamiast prostego ściskania sprężyn 90 i 94, drugi element 66 jest także przesuwany w kierunku wskazanym przez strzałkę 106, dzięki czemu wystaje on z obudowy 54 i opiera się na dolnym ramieniu 30 zapadki 14, w ten sposób przesuwając zapadkę 14, w kierunku wskazanym przez strzałkę 34, od jej położenia zamkniętego do jej położenia otwartego (jak zilustrowano z wykorzystaniem bloku 110 na fig. 6 i jak HH zilustrowano na fig. 5 spośród figur rysunku). Dalsze przesuwanie urządzenia uruchamiającego 36 doprowadza do kontaktu występu 52 z zasuwą 12, w ten sposób umożliwiając przesunięcie zasuwy 12 w kierunku wskazanym przez strzałkę 26, tym samym powodując otwieranie zamka 10 (jak zilustrowano z wykorzystaniem bloku 112 na fig. 6). W przypadku, gdy urządzenie uruchamiające 36 jest zwolnione, elementy składowe zamka 10 powracają do ich położenia spoczynkowego, które zilustrowano na fig. 1 spośród figur rysunku.

Należy zdawać sobie sprawę z tego, że klucz 103 może mieć dowolną odpowiednią formę. Na przykład, może być kodowany i może być umieszczany w czytniku. Zamiast tego, klucz 103 może być rozpoznawany zdalnie, na przykład z wykorzystaniem układu nadajnika i odbiornika wykorzystującego fale radiowe lub podczerwień. Ponadto, jeśli jest to pożądane, klucz 103 może być stosowany jako strukturalny element składowy, poprzez który przekazywane jest napęd do urządzenia uruchamiającego 36. Należy także zdawać sobie sprawę z tego, że klucz 103 może zawierać styki elektryczne do dostarczania zasilania do cewki cylindrycznej 102. Alternatywnie, komunikacja może być realizowana bezstykowo, na przykład z wykorzystaniem podczerwieni, fal radiowych itp. Zasilanie może być także dostarczane do cewek cylindrycznych 102 w sposób bezstykowy, na przykład z wykorzystaniem układu indukcyjnego lub cewki cylindryczne 102 mogą być wyposażone w swoje własne źródło zasilania.

Sprężyny 90 i 94 i cewki cylindryczne 102 będą typowo tak wybierane, ażeby w przypadku, gdy urządzenie uruchamiające 36 jest przesunięte przed zasileniem energią cewek cylindrycznych 102, obciążenie przykładane do drugiego elementu 66 z wykorzystaniem sprężyny 90 było takie, że nawet gdy cewki cylindryczne 102 zostaną następnie zasilone energią, elementy zabezpieczające 100 nie zostaną wycofane. Umożliwia to stosowanie względnie małych cewek cylindrycznych 102 o małych wymaganiach energetycznych.

Należy zdawać sobie sprawę z tego, że w jego najprostszej postaci, zamek 10 według wynalazku może zawierać urządzenie uruchamiające 36 i urządzenie przekładniowe 38. Drugi element 66 może wówczas pełnić funkcję zasuwy 12. Możliwe są rozmaite inne konfiguracje zamka 10, które wykorzystują ten mechanizm.

Ponadto, Zgłaszający uważa, że układ zamka 10 jest stosunkowo mniej złożony, niż układy innych zamków według stanu techniki, o których Zgłaszający został poinformowany, co jest korzystne zarówno biorąc pod uwagę koszty, jak i niezawodność. Ponadto, Zgłaszający uważa, że wprowadzenie urządzenia przekładniowego 38 pomiędzy urządzeniem uruchamiającym 36 i zapadką 14, zwiększa bezpieczeństwo zamka 10, ponieważ zapadka 14 nie będzie przesuwana niezależnie od obciążenia przykładanego do urządzenia uruchamiającego 36, chyba, że cewki cylindryczne 102 urządzenia przekładniowego 38 zostały zasilone energią. Ponadto, na skutek tego, że urządzenie przekładniowe 38 nie jest właściwie sprzężone, na przykład, z klamką połączoną z urządzeniem uruchamiającym 36, niemożliwy jest bezpośredni dostęp do urządzenia przekładniowego 38, tym samym zwiększając bezpieczeństwo zamka 10. Ponadto, dzięki takiej konfiguracji, siły działające na cewki cylindryczne 102 są małe, umożliwiając stosowanie niskoenergetycznych wydajnych cewek cylindrycznych 102, które

PL 218 233 B1 służą zarówno do redukcji poboru mocy, jak i wymiaru mechanizmu, w porównaniu do zamków znanych ze stanu techniki o których Zgłaszający został poinformowany.

Zgłaszający uważa, że zamek według wynalazku może być w prosty sposób włączony do istniejących zamków, tym samym zwiększając bezpieczeństwo istniejących zamków.

Claims

1. Zamek, znamienny tym, że zawiera: korpus;

pierwszy element (64), który jest zdolny do wzdłużnego przesuwania się w stosunku do korpusu wzdłuż osi podłużnej od położenia spoczynkowego, w kierunku którego jest odchylone, do położenia przesuniętego, drugi element (66), który jest wzdłużnie ustawiony w jednej linii z pierwszym elementem (64), przy czym drugi element (66) jest zdolny do wzdłużnego przesuwania się w stosunku do korpusu, pomiędzy położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym i pierwszy i drugi element (64, 66) są zdolne do wzdłużnego przesuwania się względem siebie;

elementy nastawcze odchylające wzdłużnie pierwszy i drugi element (64, 66) od siebie; elementy blokujące (98), które są zdolne do przesuwania się od położenia zamkniętego, w którym blokują przesuwanie się wzdłużne drugiego elementu (66) z jego położenia spoczynkowego, do położenia zwolnionego, w którym umożliwiają przesuwanie się wzdłużne drugiego elementu (66) z jego położenia spoczynkowego; a także urządzenie uruchamiające (36) zamocowane na korpusie w celu przesuwania osiowego wokół osi obroty pomiędzy położeniem spoczynkowym, w kierunku którego jest odchylone, a położeniem przesuniętym, przy czym to urządzenie uruchamiające (36) wyznacza powierzchnię krzywki (44), która gdy urządzenie uruchamiające (36) jest przesuwane osiowo wokół osi obrotu od swojego położenia spoczynkowego w kierunku swojego położenia przesuniętego, opiera się o zewnętrzny koniec pierwszego elementu (64) i przesuwa pierwszy element (64) wzdłużnie wzdłuż osi wzdłużnej od swojego spoczynkowego położenia w kierunku przesuniętego położenia.

2. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że oś podłużna jest prostopadła do osi obrotu.

3. Zamek według któregokolwiek z poprzedzających zastrz., znamienny tym, że zamek (10) dodatkowo obejmuje elementy identyfikacji klucza (18) i elementy blokujące (98), które są zdolne do przesuwania się od ich położenia zamkniętego do ich położenia zwolnionego w odpowiedzi na sygnał otrzymany od elementów identyfikacji klucza (18).

4. Zamek według któregokolwiek z poprzedzających zastrz., znamienny tym, że drugi element (66) jest stosowany jako zasuwa (12) zamka (10).

5. Zamek według któregokolwiek z zastrz. 1 - 3, znamienny tym, że drugi element (66) jest stosowany jako część układu przesuwania (16) w mechanizmie zamka (10).

6. Zamek według któregokolwiek z zastrz. 1 - 3, znamienny tym, że drugi element (66) jest stosowany jako zapadka (14) do blokowania zasuwy (12) zamka (10) w sposób umożliwiający zwolnienie w stanie zamkniętym lub otwartym.

7. Zamek według zastrz 1, znamienny tym, że zawiera:

Zasuwę (12), która jest zdolna do przesuwania się względem korpusu, pomiędzy położeniem spoczynkowym a położeniem przesuniętym; a także

Zapadkę (14), która jest zdolna do przesuwania się względem korpusu, pomiędzy położeniem zamkniętym, w kierunku którego jest odchylona, i w którym blokuje przesuwanie się zasuwy (12), od jej położenia spoczynkowego do jej położenia przesuniętego, i położeniem otwartym, w którym umożliwia przesuwanie się zasuwy (12) pomiędzy jej położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym, przy czym ta zapadka (14) jest przesuwana od swojego zamkniętego położenia do swojego otwartego położenia przez drugi element (66), gdy drugi element (66) jest przesuwany od swojego spoczynkowego położenia do swojego przesuniętego położenia.

8. Zamek, znamienny tym, że obejmuje elementy, takie jak: korpus:

zasuwa (12), która jest zdolna do przesuwania się w stosunku do korpusu, pomiędzy położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym; zapadka (14), która jest zdolna do przesuwania się pomiędzy położeniem zamkniętym, w kierunku którego jest odchylona, i w którym blokuje przesuwanie się zasuwy (12), od jej położenia spoczynkowego do położenia przesuniętego, i położeniem otwartym, w którym umożliwia przesuwanie się

PL 218 233 B1 zasuwy (12) pomiędzy jej położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym; elementy identyfikacji klucza (18); i układ przesuwania zapadki (16), który obejmuje urządzenie uruchamiające (36) zamocowane na korpusie do przesuwania względem niego i urządzenie przekładniowe (38) posiadające stan nieczynny, w którym uniemożliwia przesuwanie zapadki przez urządzenie uruchamiające (36) i stan czynny, w którym przesuwanie zapadki (14) umożliwia urządzenie uruchamiające (36), przy czym urządzenie przekładniowe (38) jest połączone z elementami identyfikacji klucza (18) i jest przesuwane z jego stanu nieczynnego lub spoczynkowego do jego stanu czynnego lub aktywnego, w odpowiedzi na sygnał otrzymany od elementów identyfikacji klucza (18), natomiast urządzenie przekładniowe (38) zawiera pierwszy element (64) i drugi element (66), przy czym pierwszy i drugi element (64, 66) są wyrównane liniowo i zdolne do wzdłużnego przesuwania się w stosunku do siebie pomiędzy położeniem rozszerzonym, w kierunku którego są one odchylone przez elementy nastawcze a położeniem skompresowanym, przy czym urządzenie uruchamiające (36) zawiera ramię dźwigni (40), które jest zamocowane na korpusie w celu przesuwania osiowego wokół osi obrotu, i które definiuje krzywkę (44) współpracującą z pierwszym elementem (64) w taki sposób, że przesunięcie ramienia dźwigni (40) wokół osi obrotu powoduje, że krzywka (44) opiera się o pierwszy element (64) i przemieszcza go wzdłużnie w kierunku drugiego elementu (66) oraz elementy blokujące (98), które są zdolne do przesuwania się w odpowiedzi na sygnał otrzymany od elementów identyfikacji klucza (18) od położenia zamkniętego, w którym blokują przesuwanie się wzdłużne drugiego elementu (66), do położenia zwolnionego, w którym umożliwiają przesuwanie się wzdłużne drugiego elementu (66).

9. Zamek według zastrz. 8, znamienny tym, że urządzenie przekładniowe (38) jest umiejscowione pomiędzy urządzeniem uruchamiającym (36) i zapadką (14).

10. Zamek według zastrz. 8 albo 9, znamienny tym, że urządzenie przekładniowe (38), w stanie czynnym, tworzy element pośredni, który jest zdolny do przesuwania przez urządzenie uruchamiające (36), i który z kolei przesuwa zapadkę (14) do jej położenia otwartego, tym samym umożliwiając przesunięcie zasuwy (12).

11. Zamek według któregokolwiek z zastrz. 8 - 10, znamienny tym, że elementami identyfikacji klucza (18) są niemechaniczne elementy identyfikacji klucza.

12. Zamek według któregokolwiek z zastrz. 8 - 11, znamienny tym, że elementy identyfikacji klucza (18) obejmuje zespół obwodów elektrycznych do sterowania elektronicznego i elementy komunikacyjne, za pomocą których sterujący zespół obwodów elektrycznych może komunikować się z zakodowanym kluczem, ażeby umożliwić identyfikację klucza przez sterujący zespół obwodów elektrycznych.

13. Zamek według zastrz. 12, znamienny tym, że elementy komunikacyjne są tak skonfigurowane, ażeby umożliwić komunikację bezprzewodową pomiędzy kluczem i sterującym zespołem obwodów elektrycznych.

14. Zamek według zastrz. 12, znamienny tym, że elementy komunikacyjne obejmuje co najmniej jeden styk elektryczny, który jest połączony z zespołem obwodów elektrycznych do sterowania elektronicznego i jest zamocowany na korpusie w celu zamknięcia zestyku z dopełniającym stykiem elektrycznym znajdującym się na elektrycznie kodowanym kluczu.

15. Zamek według któregokolwiek z zastrz. 8 - 14, łącznie, znamienny tym, że ramię dźwigni (40) obejmuje konstrukcję sprzęgającą zasuwy (12), tak skonfigurowaną, by przesuwała zasuwę (12) z jej położenia spoczynkowego do położenia przesuniętego.

16. Zamek według zastrz. 15, znamienny tym, że konstrukcja sprzęgająca zasuwy (12) i krzywka (44) są umiejscowione po przeciwnych stronach osi obrotu i tak skonstruowane, ażeby konstrukcja sprzęgająca zasuwy (12) w sposób napędowy sprzęgała zasuwę jedynie po przesunięciu przez krzywkę (44) pierwszego elementu (64) na wystarczającą odległość, w taki sposób, że gdy elementy blokujące (98) znajdą się w swoim położeniu zwolnionym, zapadka (14) zostanie przesunięta do jej położenia przesuniętego umożliwiającego przesunięcie zasuwy (12).

17. Zamek według któregokolwiek z zastrz. 8 - 16, znamienny tym, że pierwszy i drugi element (64, 66) są odchylane w kierunku ich położenia rozszerzonego z wykorzystaniem co najmniej jednej sprężyny zwojowej (90, 94) zamocowanej w postaci ściśniętej pomiędzy nimi.

18. Zamek według któregokolwiek z zastrz. 8 - 17, znamienny tym, że elementy blokujące (98) obejmują co najmniej jeden zdolny do przesuwania się element zabezpieczający (100), który jest zdolny do przesuwania się pomiędzy położeniem spoczynkowym, w którym sprzęga drugi element (64), ażeby zablokować jego przesuwanie wzdłużne, i elementy przesuwające do przesuwania elePL 218 233 B1 mentu zabezpieczającego (100) z jego położenia spoczynkowego do położenia przesuniętego, w którym umożliwiają przesuwanie się drugiego elementu (66).

19. Zamek według zastrz. 18, znamienny tym, że elementy przesuwające obejmują cewkę cylindryczną (102).

20. Zamek według zastrz. 18 albo 19, znamienny tym, że elementy blokujące (98) zawierają parę elementów zabezpieczających (100), z których każdy jest zdolny do przesuwania się z jego położenia spoczynkowego do położenia przesuniętego z wykorzystaniem cewki cylindrycznej (102).

21. Zamek według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera:

Zapadkę (14), która jest zdolna do przesuwania się pomiędzy położeniem zamkniętym, w kierunku którego jest odchylona, i w którym blokuje przesuwanie się zasuwy (12) od jej położenia spoczynkowego do jej położenia przesuniętego, a położeniem otwartym, w którym umożliwia przesuwanie się zasuwy (12) pomiędzy jej położeniem spoczynkowym i położeniem przesuniętym, przy czym ta zapadka (14) jest przesuwana od swojego zamkniętego położenia do swojego otwartego położenia przez drugi element (66), gdy drugi element (66) jest przesuwany od swojego spoczynkowego położenia do swojego przesuniętego położenia.