PL218137B1 - Sposób wytwarzania frezów tarnikowych i frezy tarnikowe wytworzone tym sposobem - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania frezów tarnikowych i frezy tarnikowe wytworzone tym sposobem, które przeznaczone są do montowania na szlifierkach kątowych i służą zwłaszcza do obróbki drewna, skóry, tworzyw sztucznych, racic, suporeksu i innych materiałów o zbliżonej twardości.

Stan techniki

Sposoby wytwarzania frezów tarnikowych znane są z opisów patentowych DE 1 140 051 i DE 1 800 910. W opisie patentowym DE 1 140 051 krawędzie tnące i zęby w tarniku z blachy uzyskuje się w urządzeniu sztancującym za pomocą stempla tnącego i matrycy, w której umieszcza się blachę z której ma powstać tarnik, przy czym powstałe zęby skrawające w tarniku otrzymywane są przez wykrojenie odcinka blachy i jego przegięcia w celu nadania odpowiedniego kształtu zębów skrawających. Podobny sposób wytwarzania opisany jest w patencie DE 1 800 910. W wyniku tych znanych technologii uzyskuje się zęby skrawające w tarniku, które wzdłuż swojej szerokości mają stałą powierzchnię przekroju, a ich kształt jest prostokątny wynikający z kształtu stempla wykrawającego-formującego. Zęby skrawające przedstawione w cytowanych opisach patentowych, mające kształt prostokątny, mają po dwa wierzchołki, które jako najsłabsze miejsca w zębach ulegają szybkiemu zużyciu, zwłaszcza że obecnie frezy tarnikowe, stosuje się również do szlifierek kątowych stanowiących, narzędzia, które charakteryzują się relatywnie wysokimi obrotami wrzeciona dochodzącymi do 12 000 obr./min. Jest to grupa elektronarzędzi, które znajdują coraz powszechne zastosowanie w technice i w związku z tym istnieje zapotrzebowanie na tarniki, które przystosowane byłyby do obróbki z tak dużymi prędkościami obrotowymi. Na ogół do szlifierkach kątowych stosuje się frezy tarnikowe w kształcie tarczy, które umożliwiają uzyskiwanie wysoką wydajność przy obrabianiu powierzchni, o ile frezy tarnikowe posiadają odpowiednią jakość.

Cel wynalazku

Celem wynalazku jest opracowanie nowego sposobu wytwarzania frezów tarnikowych, które spełniałyby wymagania związane z ich przeznaczeniem do zastosowania w szlifierkach kątowych, które posiadają wysokie obroty, co umożliwiłoby przy ich zastosowaniu uzyskanie dużej odporność na zużycie, a tym samym frezy te nie musiałyby zbyt często wymieniane. Również celem wynalazku jest opracowanie kształtu frezów tarnikowych, które zostaną wytworzone tym nowym sposobem.

Istotne cechy wynalazku

Główna cecha charakterystyczna sposobu wytwarzania frezów tarnikowych według istoty wynalazku, zwłaszcza wytwarzania frezów tarnikowych w kształcie tarczy wykonanej ze stali, która na jednej z powierzchni ma uformowanych szereg zębów skrawających w postaci wypustek, które formowane są w urządzeniu sztancującym za pomocą stempla kształtującego i matrycy, w której umieszcza się blachę z której ma powstać tarnik, polega na tym, w tarczy stalowej kształt każdej wypustki formuje się przez wciskowe odkształcenie plastyczne powierzchni tarczy, który przed tą operacją mocuje się na powierzchni matrycy, w urządzeniu sztancującym, przy czym matryca usytuowana jest równolegle względem płyty stemplowej z prostopadle zamocowanymi stemplami kształtującymi, a szereg pojedynczych stempli kształtujących, które zamocowane są w płycie stemplowej jest następnie w jednej operacji poprzez regulowany pionowy przesuw stempla zbiorczego dociska się do powierzchni tarczy stalowej, przy czym pionowy przesuw płyty stemplowej łączy się z jej jednoczesnym obrotem, co powoduje powierzchniowe odkształcenie powierzchni tarczy i uformowanie na nim zębów skrawających o kształcie wynikającym z geometrii stempla kształtującego oraz złożenia ruchów postępowego i obrotowego płyty stemplowej, co w efekcie uzyskuje się wypustki w postaci zębów metodą wytłaczania.

W innej odmianie sposób wytwarzania charakteryzuje się tym, że stempel lub zestaw stempli tnących jest tak ukształtowany, że w wstępnej fazie ich przesuwu w urządzeniu sztancującym powoduje się nacinanie blachy z której wykonana jest tarcza stalowa, aby ukształtować zęby, a w dalszej fazie przesuwu zgniata się tymi stemplami powstałe zęby powodując płynięcia materiału zębów w ustalonym zakresie i wypełnieniu tym materiałem ukształtowanych w matrycy wgłębień i tym samym nadaje się ostateczny kształt zębów odpowiednio do wykroju i kształtu wgłębień w matrycy, co w efekcie uzyskuje się wypustki w postaci zębów metodą przebijania.

Cechą charakterystyczną jest również to w obu sposobach wytwarzania, że tarcze stalowe po uformowaniu wypustek utwardzane się je powierzchniowo znanymi w technice metodami przez hartowania, azotowania, lub tytanowania, co zwiększa ich trwałość, a stemple kształtujące mają kształt w przekroju wzdłużnym okrągły lub owalny z powierzchnia dolną uformowana pod kątem ostrym.

PL 218 137 B1

Natomiast w zakresie frezów tarnikowych wykonanych przy użyciu opisanych uprzednio sposobów wytwarzania, w których frezy tarnikowe mają postać okrągłych stalowych tarczy z wypustkami w postaci uformowanych zębów tnących, wynalazek charakteryzuje się tym, że każda wypustka uformowana w rzędach ma postać półkolistego zęba tnącego, pochylonego w kierunku natarcia, który na dole u swojego trzonu, od strony natarcia, łączy się z uformowanym wgłębieniem, którego dolna powierzchnia jest usytuowana w stosunku do powierzchni natarcia zęba tnącego pod kątem od 10 do 30° do poziomu dla wypustek wytwarzanych metoda wytłaczania i pod kątem od 120 do 150° dla wypustek wytwarzanych metoda przebijania, a kształt powierzchni natarcia ma postać półkolistą przechodzącą od strony przeciwnej od natarcia po łuku do powierzchni poziomej tarczy stalowej.

Dalszymi istotnymi cechami wynalazku, które charakteryzują budowę frezów tarnikowych, jest to, że tarcza stalowa z której zbudowany jest frez na powierzchni roboczej ma uformowane w rzędach wzdłuż promienia tarczy zęby skrawające, w równych odstępach usytuowane poprzecznie do osi obrotu tarczy stalowej. Inną korzystną cechą rozwiązania jest też to, że w każdym z dwóch sąsiadujących rzędów zębów skrawających, zęby przesunięte są względem siebie o pół odstępu pomiędzy nimi.

W korzystnym wykonaniu ząb skrawający pochylony jest pod kątem 20° w kierunku powierzchni natarcia przy metodzie wytłaczania i 130° przy metodzie przebijania.

Korzystne skutki wynikające z istotnych cech wynalazku

Najbardziej korzystnymi skutkami wynikającymi z istotnych cech wynalazku w sposobie wytwarzania frezów tarnikowych i ich budowie są:

1) uzyskanie odmiennej od znanych technologii formowania zębów skrawających w tarczach skrawających, charakteryzującej się tym, że podczas formowania wypustek metal poddany zostanie procesowi odkształcenia plastycznego przez specjalnie ukształtowane stemple, co w efekcie, dzięki wykorzystaniu zjawiska umocnienia materiału poprzez zgniot, umożliwia uzyskanie zębów skrawających o większej wytrzymałości i wydajności niż w dotychczasowych metodach.

2) nowy sposób wytwarzania tarcz skrawających w specjalnym przyrządzie do zamocowania urządzenia sztancującym z odpowiednia ilością stempli pozwala uzyskać żądane ukształtowanie powierzchni tarczowego freza tarnikowego w jednej operacji technologicznej, po wykonaniu jednego skoku przez suwak prasy, co zmniejsza znacznie koszty wytwarzania.

3) efektem wdrożenia nowej metody kształtowania powierzchni z zębami skrawającymi w dyskach tarnikowych jest zwiększenie ich obciążalności mechanicznej i termicznej. Przekłada się to w prosty sposób na zwiększenie wydajności skrawania, wyeliminowanie efektu zapychania się powierzchni roboczej tarnika materiałem skrawanym oraz niezmienności wymiarów freza w całym okresie jego żywotności.

4) uzyskanie odmiennego ukształtowania zębów skrawających w tarczach stalowych montowanych w szlifierkach kątowych w stosunku do znanych rozwiązań, które charakteryzują się większą wytrzymałością na siły ścinające podczas skrawania i zapewniają tym samym wydajniejszą obróbkę oraz dłuższą trwałość tarczowego freza tarnikowego.

Przykład użytecznego wykorzystania istotnych cech wynalazku w zakresie sposobu wytwarzania freza tarnikowego i jego kształtu pokazany jest na rysunku, na którym:

- fig. 1 - przedstawia pozycję stempla i matrycy z zamocowaną tarczą stalową przed operacją kształtowania zęba metodą wytłaczania (faza wstępna),

- fig. 2 - przedstawia pozycję stempla i matrycy z zamocowaną tarczą stalową w czasie operacji kształtowania zęba metodą wytłaczania,

- fig. 3 - przedstawia pozycję stempla i matrycy z zamocowaną tarczą stalową po wykonaniu operacji kształtowania zęba metodą wytłaczania,

- fig. 4 - widok urządzenia sztancującego, zawierającego matrycę z zamocowaną stalową tarczą tarnika i stempel zbiorczy w fazie wstępnej operacji wytłaczania,

- fig. 5 - przedstawia kształt zęba wytłaczanego w przekroju poprzecznym,

- fig. 6 - przedstawia kształt zęba wytłaczanego w widoku perspektywicznym,

- fig. 7 - przedstawia pozycję stempla i matrycy z zamocowanym dyskiem przed operacją kształtowania zęba metodą przebijania (faza wstępna),

- fig. 8 - przedstawia pozycję stempla i matrycy z zamocowanym dyskiem w czasie operacji kształtowania zęba metodą przebijania,

- fig. 9 - przedstawia pozycję stempla i matrycy z zamocowanym dyskiem po wykonaniu operacji kształtowania zęba metodą przebijania,

PL 218 137 B1

- fig. 10 - widok urządzenia sztancującego, zawierającego matrycę z zamocowaną stalową tarczą tarnika i stempel zbiorczy w fazie wstępnej operacji przebijania,

- fig. 11 - przedstawia kształt zęba przebijanego w przekroju poprzecznym,

- fig. 12 - przedstawia kształt zęba przebijanego w widoku perspektywicznym,

- fig. 13 - przedstawia widok perspektywiczny formy A tarczowego freza tarnikowego z zębami wytłaczanymi,

- fig. 14 - przedstawia przekrój poprzeczny formy A tarczowego freza tarnikowego z zębami wytłaczanymi,

- fig. 15 - przedstawia widok perspektywiczny formy B tarczowego freza tarnikowego z zębami wytłaczanymi,

- fig. 16 - przedstawia przekrój poprzeczny formy B tarczowego freza tarnikowego z zębami wytłaczanymi,

- fig. 17 - przedstawia widok perspektywiczny formy C tarczowego freza tarnikowego z zębami wytłaczanymi,

- fig. 18 - przedstawia przekrój poprzeczny formy C tarczowego freza tarnikowego z zębami wytłaczanymi,

- fig. 19 - przedstawia widok perspektywiczny formy D tarczowego freza tarnikowego z zębami wytłaczanymi,

- fig. 20 - przedstawia przekrój poprzeczny formy D tarczowego freza tarnikowego z zębami wytłaczanymi,

- fig. 21 - przedstawia widok perspektywiczny formy A tarczowego freza tarnikowego z zębami przebijanymi,

- fig. 22 - przedstawia przekrój poprzeczny formy A tarczowego freza tarnikowego z zębami przebijanymi,

- fig. 23 - przedstawia widok perspektywiczny formy B tarczowego freza tarnikowego z zębami przebijanymi,

- fig. 24 - przedstawia przekrój poprzeczny formy B tarczowego freza tarnikowego z zębami przebijanymi,

- fig. 25 - przedstawia widok perspektywiczny formy C tarczowego freza tarnikowego z zębami przebijanymi,

- fig. 26 - przedstawia przekrój poprzeczny formy C tarczowego freza tarnikowego z zębami przebijanymi.

Przykład użytecznego sposobu wytwarzania frezów tarnikowych, które pokazane są w czterech odmianach wykonania na fig. 13 do 20 w postaci kompletnych wyrobów oznaczonych jako Aw, Bw, Cw i Dw, w odmianie realizacji w której wypustki 1 zawierające zęby skrawające uzyskuje się metodą wytłaczania pokazany jest na rysunku na fig. 1 do 3, pokazującym poszczególne fazy operacji kształtowania wypustki 1. W tym sposobie, wytwarzania frezów tarnikowych z wypustkami 1 zawierające zęby skrawające 9, formuje się w urządzeniu sztancującym 2 pokazanym na fig. 4. Wypustki 1 uzyskuje się za pomocą stempla kształtującego 3 i matrycy 4, w której umieszcza się tarczę stalową 5 z której ma powstać frez tarnikowy. Sposób polega na tym, że w tarczy stalowej 5 kształt każdej wypustki 1 formuje się przez wciskowe odkształcenie plastyczne powierzchni 6 tarczy stalowej 5, który przed tą operacją mocuje się na powierzchni matrycy 4, w urządzeniu sztancującym 2, przy czym matryca 4 usytuowana jest równoległe względem płyty stemplowej 7 z prostopadle zamocowanymi stemplami kształtującymi 3, które kształtują też postać wypustki 1. Szereg pojedynczych stempli kształtujących 3, które zamocowane są w płycie stemplowej 7 jest następnie w jednej operacji poprzez regulowany pionowy przesuw stempla zbiorczego 8 dociskanych do powierzchni 6 tarczy stalowej 5, przy czym pionowy przesuw płyty stemplowej 7 łączy się z jej jednoczesnym obrotem, co powoduje powierzchniowe odkształcenie wypustek 1 na powierzchni 6 tarczy stalowej i uformowanie na niej zębów skrawających 9 o kształcie wynikającym z geometrii stempla kształtującego 3, a złożenia ruchów postępowego i obrotowego płyty stemplowej 7, powoduje, że efekcie uzyskuje się wypustki 1 z zębami skrawającymi 9 metodą wytłaczania, których przykładowy kształt pokazane są na fig. 5 i 6, na których ząb skrawający 9 jest pochylony pod kątem 20° w kierunku do powierzchni natarcia, a stempel kształtujący (3) jest okrągły z dolną powierzchnią 20 uformowaną pod kątem ostrym.

Przykład użytecznego sposobu wytwarzania frezów tarnikowych, które pokazane są w trzech odmianach wykonania na fig. 21 do 26 w postaci kompletnych wyrobów oznaczonych jako Ap, Bp i Cp w odmianie realizacji w której wypustki 1¹ z zębami skrawającymi 9¹ uzyskuje się metodą przebijania,

PL 218 137 B1 pokazany jest na rysunku na fig. 7 do 9, uwidaczniającym poszczególne fazy operacji kształtowania

1 1 wypustki 1¹. W tym sposobie w urządzeniu sztancującym 2¹ stempel kształtujący 3¹ lub zestaw zbior₁ czy stempli kształtujących 8¹ jest tak uformowany, że w wstępnej fazie ich przesuwu w przyrządzie do 21 prasy 2² powoduje się nacinanie blachy z której wykonana jest tarcza stalowa 5¹, aby ukształtować 1 1 1 wypustki 1¹, a w dalszej fazie przesuwu zgniata się tymi stemplami 3¹ powstałe zęby skrawające 9¹, powodując płynięcia materiału zębów w ustalonym zakresie i wypełnieniu tym materiałem ukształto₁ wanych w matrycy 4¹ wgłębień 10 i tym samym nadaje się ostateczny kształt zębów odpowiednio do 11 wykroju i kształtu wgłębień 10 w matrycy 4¹, co w efekcie uzyskuje się wypustki 1¹ z zębami skrawają11 cymi 9¹ metodą przebijania, które pokazane są na fig. 11 i 12, na których ząb skrawający 9¹ jest po₁ chylony pod kątem 130° w kierunku do powierzchni natarcia, a stempel kształtujący (3¹) jest okrągły z dolną powierzchnią 20 uformowana pod kątem ostrym.

Przykłady frezów tarnikowych w których wypustki 1 z zębami skrawającymi 9 wykonane są metodą wytłaczania uwidaczniają fig. 13 do fig. 20.

Przedstawiony na fig. 13 i 14 frez tarnikowy w pierwszej odmianie wykonania ma postać okrągłej płaskiej tarczy stalowej Aw, na której metodą wytłaczania na jej powierzchni górnej 6 uformowanych jest 28 rzędów 11 po 4 wypustki 1, rozmieszczone obok siebie, przy czym rzędy 11 biegną od krawędzi 12 obwodu tarczy Aw i są promieniście skierowane do jej środka, w którym uformowany jest okrągły przelotowy otwór 13 przystosowany do mocowania na trzpieniu szlifierki, a na całym obwodzie krawędzi 12 uformowane są dodatkowe, umieszczone jeden przy drugim zęby tnące 14 skierowane w jedna stronę. Na powierzchni wolnej od wypustek 1 uformowane są trzy przelotowe otwory 15 służące do mocowania tarczy w matrycy 4 w procesie wytłaczania wypustek 1.

Przedstawiony na fig. 15 i 16 frez tarnikowy w drugiej odmianie wykonania ma postać okrągłej wypukłej ku górze tarczy stalowej Bw, na której metodą wytłaczania na jej powierzchni górnej 6 uformowanych jest szereg rzędów 11 po 4 wypustki 1, rozmieszczone w pobliżu obok siebie, przy czym ₂ rzędy 11 biegną od krawędzi 12² obwodu tarczy Aw i są promieniście skierowane do jej środka z wgłębieniem 16, w którym uformowany jest okrągły przelotowy otwór 13 przystosowany do mocowania na trzpieniu szlifierki, a na powierzchniach bocznych wgłębienia uformowane są trzy przelotowe otwory 15 służące do mocowania tarczy w matrycy 4 w procesie wytłaczania wypustek 1. Przedstawiony na fig. 17 i 18 frez tarnikowy w trzeciej odmianie wykonania ma postać okrągłej tarczy stalowej Cw zawierającej z jednej strony kołnierz 17 na obwodzie, na którym metodą wytłaczania na jego powierzchni zewnętrznej 18 uformowane są biegnące prostopadle do tarczy w określonych odstępach równolegle ₃ usytuowane względem siebie rzędy 11 po 4 wypustki 1, przy czym rzędy 11 biegną od krawędzi 12³ obwodu tarczy Cw do krawędzi górnej 19 kołnierza 17, przy czym w jej środku uformowany jest okrągły przelotowy otwór 13 przystosowany do mocowania na trzpieniu szlifierki, oraz pięć przelotowych otworów 15 służących do mocowania tarczy w matrycy 4 w procesie wytłaczania wypustek 1.

Przedstawiony na fig. 19 i 20 frez tarnikowy w czwartej odmianie wykonania ma postać okrągłej tarczy stalowej Dw, na której metodą wytłaczania na jej powierzchni górnej 6 uformowanych jest szereg rzędów 11 po 4 wypustki 1, rozmieszczone w pobliżu obok siebie, przy czym rzędy 11 biegną od krawędzi 12³ obwodu tarczy Dw i są promieniście skierowane do jej środka z wgłębieniem 16¹, w którym uformowany jest okrągły przelotowy otwór 13 przystosowany do mocowania na trzpieniu szlifierki, a na powierzchniach bocznych wgłębienia uformowane są trzy przelotowe otwory 15 służące do mocowania tarczy w matrycy 4 w procesie wytłaczania wypustek 1.

Przykłady frezów tarnikowych w których wypustki 1¹ z zębami skrawającymi 9¹ wykonane są metodą przebijania uwidaczniają fig. 21 do fig. 26.

Przedstawiony na fig. 21 i 22 frez tarnikowy w pierwszej odmianie wykonania ma postać okrągłej płaskiej tarczy stalowej Ap, na której metodą przebijania na jej powierzchni górnej 6 uformowanych ₁ jest szereg rzędów 11 po 4 wypustki 1¹, rozmieszczone obok siebie, przy czym rzędy 11 biegną od krawędzi 12⁴ obwodu tarczy Ap i są promieniście skierowane do jej środka, w którym uformowany jest okrągły przelotowy otwór 13 przystosowany do mocowania na trzpieniu szlifierki, a na całym obwodzie 41 krawędzi 12⁴ uformowane są dodatkowe, umieszczone jeden przy drugim zęby tnące 14¹ skierowane ₁ w jedna stronę. Na powierzchni wolnej od wypustek 1¹ uformowane są trzy przelotowe otwory 15 słu₁ żące do mocowania tarczy w matrycy 4 w procesie wytłaczania wypustek 1¹.

Przedstawiony na fig. 23 i 24 frez tarnikowy w drugiej odmianie wykonania ma postać okrągłej wypukłej ku górze tarczy stalowej Bp, na której metodą przebijania na jej powierzchni górnej 6 uformo₁ wanych jest szereg rzędów 11 po 4 wypustki 1¹, rozmieszczone w pobliżu obok siebie, przy czym rzędy 11 biegną od krawędzi 12⁵ obwodu tarczy Bp i są promieniście skierowane do jej środka

PL 218 137 B1 ₂ z wgłębieniem 16², w którym uformowany jest okrągły przelotowy otwór 13 przystosowany do mocowania na trzpieniu szlifierki, a na powierzchniach bocznych wgłębienia uformowane są trzy przelo₁ towe otwory 15 służące do mocowania tarczy w matrycy 4 w procesie wytłaczania wypustek 1¹.

Przedstawiony na fig. 25 i 26 frez tarnikowy w trzeciej odmianie wykonania ma postać okrągłej tarczy stalowej Cp, na której metodą przebijania na jej powierzchni górnej 6 uformowanych jest szereg ₁ rzędów 11 po 4 wypustki 1¹, rozmieszczone w pobliżu obok siebie, przy czym rzędy 11 biegną od krawędzi 12⁶ obwodu tarczy Cp i są promieniście skierowane do jej środka z wgłębieniem 16³, w którym uformowany jest okrągły przelotowy otwór 13 przystosowany do mocowania na trzpieniu szlifierki, a na powierzchniach bocznych wgłębienia uformowane są trzy przelotowe otwory 15 służące do mo₁ cowania tarczy w matrycy 4 w procesie wytłaczania wypustek 1¹.

Przedstawione przykłady realizacji sposobów wytwarzania frezów tarnikowych i przykłady frezów tarnikowych według istotnych cech wynalazku, nie wyczerpują wszystkich możliwych jego odmian realizacji. Te szczegółowe opisy sposobów wytwarzania i przykłady frezów tarnikowych nie powinny być interpretowane jako ograniczające zasadniczą ideę wynalazczą opisaną w podstawowej części niniejszego opisu.

Claims (13)

1. Sposób wytwarzania frezów tarnikowych w kształcie tarczy wykonanej ze stali, która na jednej z powierzchni ma uformowanych szereg zębów skrawających w postaci wypustek, które formowane są w urządzeniu sztancującym za pomocą stempla kształtującego i matrycy, w której umieszcza się blachę z której ma powstać tarnik, znamienny tym, że w tarczy stalowej (5) kształt każdej wypustki (1) formuje się przez wciskowe odkształcenie plastyczne powierzchni (6) tarczy stalowej (5), który przed tą operacją mocuje się na powierzchni matrycy (4), w urządzeniu sztancującym (2), przy czym matryca (4) usytuowana jest równoległe względem płyty stemplowej (7) z prostopadle zamocowanymi stemplami kształtującymi (3), a szereg pojedynczych stempli kształtujących (3), które zamocowane są w płycie stemplowej (8) jest następnie w jednej operacji poprzez regulowany pionowy przesuw stempla zbiorczego (8) dociskanych do powierzchni (6) tarczy stalowej (5), przy czym pionowy przesuw płyty stemplowej (7) łączy się z jej jednoczesnym obrotem, co powoduje powierzchniowe odkształcenie powierzchni tarczy stalowej (5) i uformowanie na nim zębów skrawających (9) o kształcie wynikającym z geometrii stempla kształtującego (3) oraz złożenia ruchów postępowego i obrotowego płyty stemplowej (7), co w efekcie uzyskuje się wypustki (1) w postaci zębów skrawających (9) metodą wytłaczania.

2. Sposób wytwarzania frezów tarnikowych w kształcie tarczy wykonanej ze stali, która na jednej z powierzchni ma uformowanych szereg zębów tnących w postaci wypustek, które formowane są w urządzeniu sztancującym za pomocą stempla kształtującego i matrycy, w której umieszcza się ₁ blachę z której ma powstać tarnik, znamienny tym, że stempel kształtujący (3¹) lub zestaw stempli ₁ kształtujących (8¹) jest tak ukształtowany, że w wstępnej fazie ich przesuwu w urządzeniu sztancu11 jącym (2¹) powoduje się nacinanie blachy z której wykonana jest tarcza stalowa (5¹), aby ukształto₁ wać wypustki (1¹), a w dalszej fazie przesuwu zgniata się tymi stemplami powstałe zęby skrawające ₁ (9¹) powodując płynięcia materiału zębów w ustalonym zakresie i wypełnieniu tym materiałem ukształ₁ towanych w matrycy (4¹) wgłębień (10) i tym samym nadaje się ostateczny kształt zębów skrawają11 cych (9¹) odpowiednio do wykroju i kształtu wgłębień (10) w matrycy (4¹), co w efekcie uzyskuje się 11 wypustki (1¹) w postaci zębów skrawających (9¹) metodą przebijania.

₁

3. Sposób wytwarzania według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że stemple kształtujące (3, 3¹) mają kształt, w przekroju wzdłużnym okrągły lub owalny z powierzchnią dolną (42) uformowaną pod kątem ostrym.

₁

4. Sposób wytwarzania według zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, że tarcze stalowe (5, 5¹) po ₁ uformowaniu wypustek (1, 1¹) utwardzane się je powierzchniowo znanymi w technice metodami przez hartowania, azotowania, lub tytanowania.

5. Frezy tarnikowe wykonane metodą wytłaczania lub przebijania, w których frezy tarnikowe mają postać okrągłych tarczy stalowych z wypustkami w postaci uformowanych zębów tnących uformowanych ₁ w rzędach, znamienne tym, że każda wypustka (1, 1¹) uformowana w rzędach ma postać półkolistego ₁ zęba skrawającego (9, 9¹), pochylonego w kierunku natarcia, który na dole u swojego trzonu, od strony natarcia, łączy się z uformowanym wgłębieniem, którego dolna powierzchnia jest usytuowana w stosunku do powierzchni natarcia zęba skrawającego (9) pod kątem od 10 do 30°, a zęba skrawającego

PL 218 137 B1 ₁ (9¹) pod kątem od 120 do 150°, przy czym kształt powierzchni natarcia ma postać półkolistą przechodzącą od strony przeciwnej od natarcia po łuku do powierzchni poziomej.

₁

6. Frezy tarnikowe według zastrz. 5, znamienne tym, że tarcza stalowa (5, 5¹) z którego zbudowany jest frez tarnikowy na powierzchni roboczej (6) ma uformowane w rzędach wzdłuż promienia ₁ tarczy zęby skrawające (9, 9¹), w równych odstępach usytuowane poprzecznie do osi obrotu tarczy ₁ stalowej, przy w każdym z dwóch sąsiadujących rzędów zębów skrawających (9, 9¹), zęby przesunięte są względem siebie o pół odstępu pomiędzy nimi.

7. Frez tarnikowy według zastrz. 5 albo 6, znamienny tym, że ma postać okrągłej płaskiej tarczy stalowej (Aw), na której metodą wytłaczania na jej powierzchni górnej (6) uformowanych jest 28 rzędów (11) po 4 wypustki (1) rozmieszczone obok siebie, przy czym rzędy (11) biegną od krawędzi (12) obwodu tarczy stalowej (Aw) i są promieniście skierowane do jej środka, w którym uformowany jest okrągły, przelotowy otwór (13) przystosowany do mocowania na trzpieniu szlifierki, a na całym obwodzie krawędzi (12) uformowane są dodatkowe, umieszczone jeden przy drugim, zęby tnące (14) skierowane w jedna stronę. Na powierzchni wolnej od wypustek (1) uformowane są trzy przelotowe otwory (15) służące do mocowania tarczy w matrycy (5) w procesie wytłaczania wypustek (1).

8. Frez tarnikowy według zastrz. 5 albo 6, znamienny tym, że ma postać okrągłej, wypukłej ku górze tarczy stalowej (Bw), na której metodą wytłaczania na jej powierzchni górnej (6) uformowanych jest szereg rzędów (11) po 4 wypustki (1), rozmieszczone w pobliżu obok siebie, przy czym rzędy (11) ₁ biegną od krawędzi (12¹) obwodu tarczy (Aw) i są promieniście skierowane do jej środka z wgłębieniem (16), w którym uformowany jest okrągły przelotowy otwór (13) przystosowany do mocowania na trzpieniu szlifierki, a na powierzchniach bocznych wgłębienia (16) uformowane są trzy przelotowe ₁ otwory (15¹) służące do mocowania tarczy w matrycy (5) w procesie wytłaczania wypustek (1).

9. Frez tarnikowy według zastrz. 5 albo 6, znamienny tym, że ma postać okrągłej tarczy stalowej (Cw) zawierającej z jednej strony kołnierz (17) na obwodzie, na którym metodą wytłaczania na jego powierzchni zewnętrznej (18) uformowane są biegnące prostopadle do tarczy, w określonych odstępach, równolegle usytuowane względem siebie, rzędy (11) po 4 wypustki (1), przy czym rzędy ₂ (11) biegną od krawędzi (12²) obwodu tarczy (Cw) do krawędzi górnej (19) kołnierza (17), przy czym w ₂ jej środku uformowany jest okrągły, przelotowy otwór (13²) przystosowany do mocowania na trzpieniu ₂ szlifierki, oraz pięć przelotowych otworów (15²) służących do mocowania tarczy w matrycy (5) w procesie wytłaczania wypustek (1).

10. Frez tarnikowy według zastrz. 5 albo 6, znamienny tym, że ma postać okrągłej tarczy sta₁ lowej (Dw), na której metodą wytłaczania na jej powierzchni górnej (7¹) uformowanych jest szereg rzędów (11) po 4 wypustki (1), rozmieszczone w pobliżu obok siebie, przy czym rzędy (11) biegną od 31 krawędzi (12³) obwodu tarczy (Dw) i są promieniście skierowane do jej środka z wgłębieniem (16¹), ₃ w którym uformowany jest okrągły przelotowy otwór (13³) przystosowany do mocowania na trzpieniu 13 szlifierki, a na powierzchniach bocznych wgłębienia (16¹) uformowane są trzy przelotowe otwory (15³) służące do mocowania tarczy w matrycy (5) w procesie wytłaczania wypustek (1).

11. Frez tarnikowy według zastrz. 4 albo 5, znamienny tym, że ma postać okrągłej, płaskiej ₂ tarczy stalowej (Ap), na której metodą przebijania na jej po wierzchni górnej (7²) uformowanych jest ₁ szereg rzędów (11) po 4 wypustki (1¹), rozmieszczone obok siebie, przy czym rzędy (11) biegną od krawędzi (12⁴) obwodu tar czy (Ap) i są promieniście skierowane do jej środka, w którym uformowany jest okrągły, przelotowy otwór (13⁴) przystosowany do mocowania na trzpieniu szlifierki, a na całym 41 obwodzie krawędzi (12⁴) uformowane są dodatkowe, umieszczone jeden przy drugim zęby tnące (14¹) ₁ skierowane w jedna stronę. Na powierzchni wolnej od wypustek (1¹) uformowane są trzy przelotowe 3 1 1 otwory (15³) służące do mocowania tarczy w matrycy (5¹) w procesie wytłaczania wypustek (1¹).

12. Frez tarnikowy według zastrz. 5 albo 6, znamienny tym, że ma postać okrągłej, wypukłej ku ₃ górze tarczy stalowej (Bp), na której metodą przebijania na jej powierzchni górnej (7³) uformowanych ₁ jest szereg rzędów (11) po 4 wypustki (1¹) rozmieszczone w pobliżu, obok siebie, przy czym rzędy ₅ (11) biegną od krawędzi (12⁵) obwodu tarczy (Bp) i są promieniście skierowane do jej środka z wgłębieniem (16²), w którym uformowany jest okrągły przelotowy otwór (13⁴) przystosowany do mocowania ₂ na trzpieniu szlifierki, a na powierzchniach bocznych wgłębienia (16²) uformowane są trzy przelotowe 4 1 1 otwory (15⁴) służące do mocowania tarczy w matrycy (5¹) w procesie wytłaczania wypustek (1¹).

13. Frez tarnikowy według zastrz. 5 albo 6, znamienny tym, że ma postać okrągłej tarczy stalowej (Cp), na której metodą przebijania na jej powierzchni górnej (7⁴) uformowanych jest szereg rzę₁ dów (11) po 4 wypustki (1¹) rozmieszczone w pobliżu obok siebie, przy czym rzędy (11) biegną od krawędzi (12⁶) obwodu tarczy (Cp) i są promieniście skierowane do jej środka z wgłębieniem (16³),

PL 218 137 B1 ₅ w którym uformowany jest okrągły, przelotowy otwór (13⁵) przystosowany do mocowania na trzpieniu 35 szlifierki, a na powierzchniach bocznych wgłębienia (16³) uformowane są trzy przelotowe otwory (15⁵) 11 służące do mocowania tarczy w matrycy (5¹) w procesie wytłaczania wypustek (1¹).