PL207480B1 - Sposób wytwarzania białkowo-tłuszczowo-fosforanowych materiałów paszowych - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania białkowo-tłuszczowo-fosforanowych materiałów paszowych z mikroelementami, przeznaczonych dla celów żywienia zwierząt gospodarskich, z pozostał oś ci po ekstrakcji szyszek chmielowych.

Znany jest z opisu patentowego US nr 4 354 879 sposób zagospodarowania pozostałości po ekstrakcji szyszek chmielowych w wytwarzaniu płyt pilśniowych, wiórowych lub podobnych ze zużytych szyszek chmielowych. Produkt jest formowany katalitycznie, przy użyciu heksaminy, poprzez zgrzewanie cieplne.

Znany jest z patentu US nr 4 315 038 sposób zagospodarowania pozostałości po ekstrakcji szyszek chmielowych w wytwarzaniu mączki białkowej stosowanej jako środek spożywczy, do wypieku pieczywa, powstałej w procesie ekstrakcji azeotropową mieszaniną izopropanolu i wody oraz suszenia, w celu usunięcia rozpuszczalnika. Patent ten dotyczy również odpadów stałych z przemysłu browarniczego, zawierających m.in. poekstrakcyjne szyszki chmielowe. Mimo, że uzyskany produkt posiada dobre właściwości odżywcze, niedogodnością jest barwa wytworzonej mączki oraz przykry zapach wydzielający się podczas pieczenia.

W patencie US nr 4 109 019 przedstawiono sposób zagospodarowania pozostał oś ci po ekstrakcji szyszek chmielowych w wytwarzaniu ulepszonych materiałów paszowych dla przeżuwaczy, w którym karbamidy, w szczególności mocznik i biuret reagują z przefermentowanymi białkowymi produktami lub odpadami rolniczymi, w tym ze stałymi odpadami z przemysłu browarniczego, zawierającymi poekstrakcyjne szyszki chmielowe, przy pomocy katalizatorów w postaci dikarboksylowych kwasów alifatycznych, w temperaturze 80-150°C. Produktem jest pasza wysokobiałkowa, uwalniająca azot w żwaczu, w sposób spowolniony.

Sposób według wynalazku, oparty na wykorzystaniu zużytych szyszek chmielowych, polega na tym, że do surowca roślinno-białkowego stanowiącego odpad po ekstrakcji szyszek chmielowych, wprowadza się mineralny związek wapnia, w postaci tlenku wapnia, węglanu wapnia, wodorotlenku wapnia, lub też mieszaninę tych związków, w której stosunek masowy składników wynosi odpowiednio od 1:1:20 do 1:20:1 oraz 20:1:1. Całość uzupełnia się roztworem mikroelementów w kwasie fosforowym, takich jak żelazo, cynk, miedź, selen, mangan i ewentualnie kobalt, jod, oraz olejami roślinnymi albo pochodzenia zwierzęcego lub rybnego, korzystnie odpadowymi lub niepełnowartościowymi, powstającymi w różnych procesach. Przy ciągłym mieszaniu dodaje się następnie mineralny lub syntetyczny sorbent glinokrzemianowy, korzystnie z grupy zeolitów. Na końcu wprowadza się ewentualnie chlorek sodu i całość poddaje się intensywnemu mieszaniu.

Korzystnie, stosuje się surowiec roślinno-białkowy w postaci zużytych szyszek chmielowych, pozostałości po ekstrakcji nadkrytycznej ditlenkiem węgla, w ilości od 5 do 80% masowych surowca, do którego wprowadza się makroelementy odżywcze, takie jak wapń, w ilości od 0,1 do 20% masowych, fosfor od 0,1 do 10% masowych, olej roślinny lub pochodzenia zwierzęcego lub rybnego, w ilości od 0,1 do 20% masowych. Mikroelementy wprowadza się w postaci mieszaniny soli rozpuszczonych w kwasie fosforowym, zawierających żelazo w ilości od 0,1 do 100 g/100 kg produktu, cynk w iloś ci od 0,1 do 100 g/100 kg produktu, miedź w iloś ci od 0,1 do 20 g/100 kg produktu, selen w ilości od 0,01 do 1 g/100 kg produktu, mangan w ilości od 0,1 do 100 g/100 kg produktu, jod w ilości od 0,01 do 2 g/100 kg produktu, ewentualnie kobalt do 1 g/100 kg produktu. Wprowadza się również zeolit, w iloś ci od 0,1 do 20% masowych oraz olej w iloś ci od 0,1 do 20% masowych produktu oraz chlorek sodu w ilości do 20% masowych.

Skład i proporcje komponentów pokarmowych, zawierających białko, tłuszcze, fosforany, a także mikroelementy dobiera się w ilości uzależnionej od składu surowca białkowego i gatunku zwierząt gospodarskich, do których dokarmiania produkt jest przeznaczony.

Sposób według wynalazku pozwala na wykorzystanie pozostałości po ekstrakcji szyszek chmielowych, w tym również odpadów po nowoczesnej metodzie ekstrakcji szyszek chmielowych metodą nadkrytyczną ditlenkiem węgla. Odpad po ekstrakcji za pomocą CO2, jest wolny od rozpuszczalników organicznych co sprawia, że jest bardzo dobrym surowcem, ze względu na to, że jest neutralny dla materiałów paszowych. Sposób zapewnia wykorzystanie wartościowych składników zawartych w pozostałości po ekstrakcji szyszek chmielowych, mającej wartość pokarmową dla zwierząt gospodarskich, które zawierają: 20-40% użytecznej energii, 15-35% białka surowego, 70-98% suchej masy, 3-10% popiołów, 0,5-3% wapnia, 0,20-1,70% fosforu, ok. 70 mg/kg żelaza.

PL 207 480 B1

Nieoczekiwanie okazało się, że materiały paszowe białkowo-tłuszczowo-fosforanowe z mikroelementami, wytworzone sposobem według wynalazku, wykorzystują w pełni cenne właściwości paszowe przetwarzanych odpadów poekstrakcyjnych i są bardzo dobrym źródłem organicznych i mineralnych składników pokarmowych dla zwierząt gospodarskich.

Sposób wprowadzania makro- i mikroelementów według wynalazku pozwolił na uzyskanie produktu o jednorodnym składzie i jednocześnie jednorodnym rozprowadzeniu składników mineralnych w całej masie materiałów paszowych.

Dodatkową zaletą sposobu jest fakt, że dodatek do surowca białkowego przedstawionych wyżej składników eliminuje negatywne skutki obecności substancji goryczkowych, zawartych w tych surowcach białkowych. Dodatek wapnia, kwasu fosforowego, zeolitu i tłuszczu nieoczekiwanie zmniejszył wydzielanie odorów.

Materiał paszowy, wytworzony sposobem według wynalazku, stosowany w żywieniu kur powoduje pożądane intensywniejsze zabarwienie żółtek jaj, co wskazuje na obecność naturalnych karotenów w tym surowcu białkowym. Sposób według wynalazku umożliwia wytwarzanie materiałów paszowych mineralno-organicznych, a w szczególności białkowo-tłuszczowo-fosforanowych z mikroelementami, o składzie dostosowanym do potrzeb określonych gatunków zwierząt gospodarskich; bydła, trzody chlewnej i drobiu. Uzyskany produkt ma pożądane właściwości paszowe, jednocześnie dostarczając zwierzętom gospodarskim niezbędnych dla wzrostu i rozwoju składników mineralnych i organicznych.

Zasadniczym efektem stosowania sposobu jest wykorzystanie roślinnego produktu odpadowego, który byłby składowany bądź przetwarzany metodą kompostowania na nawozy, przy stracie amonowej formy azotu.

Produkt uzyskany sposobem według wynalazku, może być bezpośrednio stosowany jako materiał paszowy w ilości 5% masowych, w dawkach pokarmowych dla zwierząt. Możliwość przechowywania produktu, zapewniają dodatki ograniczające procesy rozwoju bakterii i grzybów, stosowane w obrocie handlowym. Zaletą wynalazku jest umożliwienie wytwarzania produktu o składzie i właściwościach dostosowanym do potrzeb określonych gatunków zwierząt gospodarskich przy osiągnięciu efektu synergistycznego, jaki daje stosowanie łącznie składników pokarmowych organicznych i mineralnych.

Sposób według wynalazku objaśniony jest w przykładach wykonania.

P r z y k ł a d I

Sposobem według wynalazku, w celu uzyskania 100 kg koncentratu mineralno-organicznego, a w szczególnoś ci biał kowo-tł uszczowo-fosforanowego dla celów karmienia brojlerów - drób rzeź ny, jako surowiec stosuje się 61,65 kg pozostałości stałych po ekstrakcji szyszek chmielowych metodą ekstrakcji nadkrytycznej ditlenkiem węgla, który wprowadza się do homogenizatora. Przy intensywnym mieszaniu, dodaje się następnie 6,297 kg tlenku wapnia, roztwór mikroelementów w kwasie fosforowym, zawierający: Fe-30 g; Zn-25 g; Cu-3,5 g; Se-0,15 g; Mn-30; J-0,45, oraz 3 kg kwasu w przeliczeniu na fosfor, olej roślinny w ilości 12,0 kg oraz 5,00 kg zeolitu. Całość intensywnie miesza się do całkowitej homogenizacji i dodaje 2,033 kg chlorku sodu.

P r z y k ł a d II

W celu uzyskania 100 kg koncentratu biał kowo-tł uszczowo-fosforanowego dla celów karmienia kur nośnych, do mieszalnika, wprowadza się 41,30 kg pozostałości stałych po ekstrakcji szyszek chmielowych. Następnie intensywnie mieszając dodaje się 6,297 kg tlenku wapnia, roztwór mikroelementów w kwasie fosforowym, zawierający: Fe-25 g; Zn-30 g; Cu-2,5 g; Se-0,05 g; Mn-30 g; J-0,5 g, oraz 2,5 kg kwasu w przeliczeniu na fosfor, olej roślinny w ilości 2,0 kg oraz 5,00 kg zeolitu. Całość ciągle mieszając uzupełnia się 1,906 kg chlorku sodu.

P r z y k ł a d III

W celu uzyskania 100 kg koncentratu białkowo-tłuszczowo-fosforanowego dla celów karmienia trzody chlewnej i bukatów - bydło rzeźne, do homogenizatora, wprowadza się 60,43 kg pozostałości stałych po ekstrakcji szyszek chmielowych metodą ekstrakcji nadkrytycznej ditlenkiem węgla. Następnie dodaje się 5,597 kg tlenku wapnia, roztwór mikroelementów w kwasie fosforowym, o składzie: Fe40 g; Zn-40 g; Cu-15 g; Se-0,15 g; Mn-25 g; Co-0,1 g; I-0,1 g, 3 kg kwasu w przeliczeniu na fosfor, olej roślinny - 12,0 kg oraz 5,00 kg zeolitu. Całość intensywnie miesza się i dodaje 3,813 kg chlorku

Claims (5)

1. Sposób wytwarzania białkowo-tłuszczowo-fosforanowych materiałów paszowych, z surowca roślinno-białkowego, z dodatkiem mikroelementów, znamienny tym, że wykorzystuje się pozostałość po ekstrakcji szyszek chmielowych, do której wprowadza się mineralny związek wapnia, w postaci tlenku wapnia, węglanu wapnia, wodorotlenku wapnia lub też mieszaninę tych związków, w której stosunek masowy składników wynosi odpowiednio od 1:1:20 do 1:20:1 oraz 20:1:1, następnie ciągle mieszając dodaje się roztwór mikroelementów takich jak: żelazo, cynk, miedź, selen, mangan i jod w kwasie fosforowym, oraz olej roś linny lub zwierzę cy albo rybny, ponadto mineralny lub syntetyczny sorbent glinokrzemianowy.

2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się zużyte szyszki chmielowe, odpad po ekstrakcji nadkrytycznej ditlenkiem węgla w ilości od 5 do 80% masowych surowca, do którego wprowadza się makroelementy odżywcze, takie jak wapń, w ilości od 0,1 do 20% masowych, fosfor w iloś ci od 0,1 do 10% masowych, olej roś linny lub pochodzenia zwierzę cego lub rybnego, w iloś ci od 0,1 do 20% masowych oraz ewentualnie chlorek sodu w ilości do 20% masowych produktu.

3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się od 0,1 do 20% masowych sorbentu w postaci zeolitu.

4. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że mikroelementy wprowadza się w postaci mieszaniny soli rozpuszczonych w kwasie fosforowym zawierającej żelazo w ilości od 0,1 do 100 g/100 kg produktu, cynk w ilości od 0,1 do 100 g/100 kg produktu, miedź w ilości od 0,1 do 20 g/100 kg produktu, selen w ilości od 0,01 do 1 g/100 kg produktu, mangan w ilości od 0,1 do 100 g/100 kg produktu, jod w ilości od 0,01 do 2 g/100 kg produktu, ewentualnie kobalt w ilości do 1 g/100 kg produktu.

5. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że stosuje się odpadowe lub niepełnowartościowe oleje roślinne lub pochodzenia zwierzęcego lub rybnego.

Departament Wydawnictw UP RP