PL206084B1 - Sprzęgło do wałów oraz zespół do łączenia wałów - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest sprzęgło do wałów oraz zespół do łączenia wałów a zwłaszcza sprzęgło do wałów zawierające parę komplementarnych pod względem kształtu, połączonych rozłączalnie połówek tulei sprzęgowej, które tworzą, po połączeniu ze sobą, dzieloną tuleję sprzęgową mającą oś i co najmniej jedno gniazdo na pierwszy człon wałowy, który ma być połączony nieobrotowo z drugim członem wałowym tak, że pierwszy i drugi człon wałowy są wycentrowane na osi tulei sprzęgającej, elementy zaciskające do trzymania razem połówek tulei sprzęgowej i zaciskania ich wokół pierwszego członu wałowego, oraz urządzenie ustalające złożone ze sprzęgających się ze sobą elementów do przymusowego blokowania ruchu obrotowego pierwszego członu wałowego względem tulei sprzęgowej.

W znanych sprzęgłach do wałów tego typu, określanych również zaciskami dzielonymi lub sprzęgłami Sellersa, w skład urządzenia ustalającego wchodzi na ogół klinowe złącze wzdłużne z co najmniej jednym osiowym klinem wchodzącym w pasujące rowki klinowe w tulei sprzęgowej uformowanej przez połówki tulei sprzęgowej oraz w członie lub członach wałowych. Klin służy jako przymusowy element blokujący uniemożliwiający, z jednej strony, względny ruch obrotowy tulei sprzęgowej, a z drugiej strony członu lub członów wałowych, jeżeli blokowanie cierne członu lub członów wałowych względem tulei sprzęgowej powinno być nieodpowiednie. Czasami w skład urządzenia ustalającego wchodzi również jeden lub więcej dodatkowych elementów ustalających zapewniających blokowanie osiowego ruchu członu lub członów wałowych względem tulei sprzęgowej.

Dzielone sprzęgła zaciskowe mają kilka zalet. Na przykład, są tanie w porównaniu z wielu innymi sprzęgłami. Nie wymagają stosowania specjalnych narzędzi do montażu, a także nie muszą mieć żadnej dodatkowej długości umożliwiającej montaż. Natomiast w znanych dotychczas dzielonych sprzęgłach zaciskowych problematyczne są urządzenia ustalające.

Urządzenie ustalające złożone z dwóch osiowych klinów w roli członów blokujących powoduje powstanie wielu problemów. Jednym z takich problemów jest powstawanie obszarów koncentracji naprężeń w rowkach w tulei sprzęgowej i w członie lub członach wałowych, co ogranicza wielkość przenoszonego momentu obrotowego.

Innym problemem jest to, że w razie konieczności przymusowego trzymania sprzęgła i członu lub członów wałowych tak, żeby nie był możliwy ruch obrotowy i osiowy w celu przenoszenia dużych momentów obrotowych i znacznych sił osiowych, potrzebne jest urządzenie ustalające w formie co najmniej jednego klina osiowego i co najmniej jednego klina poprzecznego.

Kolejnym problemem są częste trudności z zapewnieniem odpowiedniej siły zaciskowej, to jest, odpowiedniego tarcia pomiędzy tuleją sprzęgową a członem lub członami wałowymi, zwłaszcza w dzielonych sprzęgłach zaciskowych, jakie są wymagane do przenoszenia bardzo dużych momentów obrotowych. Z tego względu, z praktycznego punktu widzenia, konieczne jest stosowanie urządzenia ustalającego do przenoszenia co najmniej części potrzebnego momentu obrotowego.

Problemem jest również pewien luz obrotowy złączy klinowych, który ma niepożądane oddziaływanie kiedy kierunek momentu jest powtarzalnie zmienny.

Jeszcze innym problemem jest wrażliwość powierzchni stykowych pomiędzy tuleją sprzęgową a członem lub członami wałowymi na tak zwane zużycie ciernokorozyjne lub korozję cierną.

Celem wynalazku jest opracowanie sprzęgła do wałów, a zwłaszcza dzielonego sprzęgła zaciskowego z ulepszonym urządzeniem ustalającym.

Sprzęgło do wałów zawierające pary ukształtowanych komplementarnie, połączonych rozłączalnie połówek tulei sprzęgowej, które tworzą, po połączeniu ze sobą, dzieloną tuleję sprzęgową z osią i znajduje się w nich co najmniej jedno gniazdo na pierwszy człon wałowy, który ma być połączony nieobrotowo z drugim członem wałowym tak, że pierwszy i drugi człon wałowy są wycentrowane na osi tulei sprzęgowej, przy czym gniazdo biegnie wokół osi tulei sprzęgowej, elementy zaciskowe do trzymania połówek tulei sprzęgowej ze sobą i zaciskania ich wokół pierwszego członu wałowego, oraz urządzenia ustalające zawierające sprzęgające się ze sobą elementy ustalające do przymusowego blokowania ruchu obrotowego pierwszego członu wałowego względem tulei sprzęgowej, według wynalazku charakteryzuje się tym, że połówki tulei sprzęgowej zawierają w gnieździe szereg wydłużonych elementów przenoszących siły, które są elementami ustalającymi i biegną wzdłuż linii tworzącej kąt z płaszczyzną prostopadłą do osi tulei sprzęgowej i które są ukształtowane tak, żeby mogły sprzęgać się blokująco z komplementarnymi elementami przenoszącymi siły na pierwszym członie wałoPL 206 084 B1 wym, przy czym elementy przenoszące siły w gnieździe zawierają pierwszą sekcję i drugą sekcję elementów przenoszących siły, zaś kąt w pierwszej sekcji jest różny od kąta w drugiej sekcji.

Korzystnie, w każdej sekcji kąt jest taki sam dla wszystkich elementów przenoszących siły.

Korzystnie, kąt dla pierwszej sekcji elementów przenoszących siły ma taką samą wartość bezwzględną jak kąt dla drugiej sekcji elementów przenoszących siły, ale inny kierunek.

Korzystnie, pierwsza sekcja elementów przenoszących siły i druga sekcja elementów przenoszących siły stanowią wzajemne zwierciadlane odbicia.

Korzystnie, linia, wzdłuż której biegną elementy przenoszące siły, jest linią spiralną albo częścią linii spiralnej.

Korzystnie, elementy przenoszące siły są utworzone z grzbietów na powierzchni gniazda.

Korzystnie, elementy przenoszące siły zawierają gwinty.

Korzystnie, gwinty są gwintami trapezowymi.

Korzystnie, gwint ma szereg wejść.

Korzystnie, w skład tulei sprzęgowej wchodzi, oprócz gniazda na pierwszy człon wałowy, drugie gniazdo na drugi człon wałowy, przy czym gniazdo znajduje się w pewnym odstępie od gniazda na pierwszy człon wałowy wzdłuż osi.

Korzystnie, w tulei sprzęgowej znajduje się pojedyncze gniazdo na człon wałowy, a mianowicie gniazdo na pierwszy człon wałowy i kołnierz do łączenia tulei sprzęgowej z drugim członem wałowym, przy czym kołnierz znajduje się w pewnym odstępie od gniazda wzdłuż osi.

Zespół do łączenia wałów, zawierający pierwszy człon wałowy, drugi człon wałowy i sprzęgło do wałów przeznaczone do sztywnego osiowo i obrotowo łączenia ze sobą członów wałowych, pierwszego i drugiego, zestrojonych pozycyjnie ze sobą, przy czym sprzęgło do wałów zawiera parę ukształtowanych komplementarnie, połączonych rozłączalnie połówek tulei sprzęgowej, które tworzą, po połączeniu ze sobą, dzieloną tuleję sprzęgową z elementem lub elementami montażowymi na człony wałowe, przy czym tym elementem lub elementami jest co najmniej jedno gniazdo na pierwszy człon wałowy, i to gniazdo biegnie wokół osi tulei sprzęgowej, elementy zaciskowe do trzymania połówek tulei sprzęgowej ze sobą i zaciskania ich wokół pierwszego elementu wałowego, oraz urządzenie ustalające zawierające sprzęgające się ze sobą elementy ustalające do przymusowego blokowania ruchu obrotowego pierwszego członu wałowego względem tulei sprzęgowej, według wynalazku charakteryzuje tym, że połówki tulei sprzęgowej zawierają w gnieździe szereg wydłużonych elementów przenoszących siły, które są elementami ustalającymi i biegną wzdłuż linii tworzącej kąt z płaszczyzną prostopadłą do osi tulei sprzęgowej, przy czym co najmniej jeden ze członów wałowych zawiera elementy przenoszące siły, które są komplementarne do elementów przenoszących siły w gnieździe i przystosowane do blokującego sprzęgania z elementami przenoszącymi siły w gnieździe, przy czym zarówno elementy przenoszące siły w gnieździe jak i elementy przenoszące siły na jeden człon wałowy zawierają pierwszą sekcję elementów przenoszących siły i drugą sekcję elementów przenoszących siły, zaś kąt dla pierwszej sekcji jest inny od kąta dla drugiej sekcji.

Korzystnie, że w każdej z sekcji kąt jest taki sam dla wszystkich elementów przenoszących siły.

Korzystnie, że pierwsza sekcja elementów przenoszących siły i druga sekcja elementów przenoszących siły stanowią wzajemne zwierciadlane odbicia.

Korzystnie, elementy przenoszące siły zawierają gwinty.

Korzystnie, w skład tulei sprzęgowej wchodzą, oprócz gniazda na pierwszy człon wałowy, drugie gniazdo na drugi człon wałowy, przy czym drugie gniazdo znajduje się w pewnym odstępie od gniazda na pierwszy człon wałowy.

Korzystnie, w elemencie lub elementach montażowych tulei sprzęgowej znajduje się pojedyncze gniazdo na człon wałowy, a mianowicie gniazdo na pierwszy człon wałowy, oraz kołnierz do łączenia tulei sprzęgowej z drugim członem wałowym, przy czym kołnierz znajduje się w pewnym odstępie od gniazda.

Zatem w sprzęgle do wałów według wynalazku znajdują się podłużne elementy przenoszące siły, które to elementy są elementami ustalającymi tworzącymi urządzenie ustalające i biegną wzdłuż linii tworzącej pewien kąt z płaszczyzną prostopadłą do osi tulei sprzęgowej oraz które są tak ukształtowane, żeby były w stanie sprzęgać się blokująco z komplementarnymi elementami przenoszącymi siły na członie wałowym wchodzącym w gniazdo. W skład elementów przenoszących siły w gnieździe wchodzi pierwsza grupa elementów przenoszących siły i druga grupa elementów przenoszących siły, przy czym kąt dla pierwszej grupy jest różny od kąta dla drugiej grupy.

PL 206 084 B1

Ponieważ elementy przenoszące siły tworzą pewien kąt z płaszczyzną, która jest prostopadła do osi tulei sprzęgowej, i kąt ten nie jest taki sam dla wszystkich elementów przenoszących siły, elementy przenoszące siły nogą przenosić siły zarówno kątowo jak i osiowo w celu przymusowego blokowania członu lub członów wałowych względem tulei sprzęgowej tak, żeby człon lub człony wałowe nie mogły obracać się lub przemieszczać osiowo względem tulei sprzęgowej. Ponadto elementy przenoszące siły mogą znajdować się na całej powierzchni gniazda albo co najmniej na bardzo dużej części powierzchni gniazda, tak, że mogą łącznie przenosić bardzo duży moment obrotowy i bardzo dużą siłę osiową nawet jeżeli ich szerokość i wysokość są małe.

W celu umożliwienia skutecznego wykorzystania dostępnego miejsca na gniazdo, korzystnie, wspomniany powyżej kąt jest taki sam dla wszystkich elementów przenoszących siłę w tej samej grupie.

W zalecanym przykładzie wykonania, elementy przenoszące siły w każ dej grupie mają postać zwoju gwintu, przy czym zwój gwintu jednej grupy jest lewy, a zwój gwintu drugiej grupy jest prawy. Gwint może mieć jedno lub więcej wejście i, korzystnie, jest gwintem trapezowym.

W zalecanym przykładzie wykonania, korzystnie, tuleja sprzęgowa jest wykonana z surowca w postaci tulei pełnej albo niedzielonej. Po utworzeniu zwojów gwintu na wewnętrznej powierzchni tulei w formie gwintu wewnętrznego oraz uformowaniu potrzebnych zagłębień, zazwyczaj otworów pod śrubę, na elementy zaciskowe, tuleję dzieli się w płaszczyźnie bocznej tak, że uzyskuje się dwie w przybliżeniu takie same połówki tulei sprzęgowej.

Bez względu na to, czy elementy przenoszące siły są uformowane z gwintów śrubowych lub innych struktur, jest oczywiście konieczne zapewnienie, żeby elementy przenoszące siły jednego lub każdego członu wałowego wchodziły w obie grupy elementów przenoszących siły w związanym gnieździe w tym samym położeniu kątowym członu wałowego względem tulei sprzęgowej.

Ważną właściwością sprzęgła według wynalazku jest możliwość łatwego konstruowania go i wymiarowania w taki sposób, żeby połączenie przymusowe lub blokujące tulei sprzęgowej z członem lub członami wałowymi było we własnym zakresie zdolne do odpowiedniego zapewnienia przenoszenia potrzebnego momentu obrotowego i siły osiowej tak, żeby nie było konieczne poleganie również na sprzężeniu ciernym, chociaż sprzężenie cierne może występować jako dodatkowe zabezpieczenie. W zwią zku z tym, moż liwe jest, bez koniecznego zmniejszania zdolno ś ci do przenoszenia momentu obrotowego lub siły osiowej sprzęgła do niebezpiecznego poziomu, zastosowanie środka ochronnego do powierzchni na powierzchniach wewnętrznych połówek tulei sprzęgowej stykających się z zewnętrznymi powierzchniami członu wałowego w celu zapobieżenia lub przeciwdziałania zużyciu ciernokorozyjnemu tych powierzchni i ułatwienia montażu i demontażu sprzęgła.

Wynalazek w przykładach wykonania jest przedstawiony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia sprzęgło do wałów według wynalazku zamontowane na dwóch członach wałowych w celu ich sztywnego połączenia ze sobą, w rzucie z boku, fig. 2 przedstawia sprzęgło z fig. 1 w rzucie głównym z góry, fig. 3 przedstawia sprzę g ł o, w rzucie z boku podobnym do rzutu z fig. 1, ale ze zdję t ą górną połówką tulei sprzęgowej, fig. 4 przedstawia sprzęgło w rzucie głównym z góry, odpowiadającym rzutowi z fig. 3, fig. 5 przedstawia sprzęgło w przekroju poprzecznym płaszczyzną V-V na fig. 1, przy czym człon wałowy jest przecięty płaszczyzną pokazaną w rzucie od końca, fig. 6 przedstawia sprzęgło w przekroju bocznym płaszczyzną VI-VI na fig. 5, z pominięciem członów wałowych połączonych ze sobą tuleją sprzęgową, fig. 7 przedstawia sprzęgło w przekroju płaszczyzną VII-VII na fig. 5 oraz fig. 8 przedstawia modyfikacja sprzęgła z fig. 1.

Sprzęgło do wałów pokazane na przykładzie z fig. 1 do 7 jest oznaczone ogólnie 10. Zadaniem sprzęgła 10 do wałów jest trzymanie ze sobą dwóch członów wałowych A1 i A2, które są zestrojone ze sobą w taki sposób, że ich znajdujące się naprzeciwko siebie końce są blisko siebie.

W skład sprzęgła 10 wchodzą dwie w przybliżeniu identyczne połówki 11 i 12 tulei sprzęgowej, które są diagonalnymi zwierciadlanymi lub odwróconymi kopiami siebie, oraz szereg elementów zaciskowych utworzonych za pomocą śrub 13, które trzymają połówki tulei sprzęgowej razem i zaciskają je wokół członów wałowych A1 i A2, których osie C1 i C2 w przybliżeniu pokrywają się z osią C3 tulei sprzęgowej.

Po zaciśnięciu ze sobą połówek 11, 12 tulei sprzęgowej, jak pokazano na figurach, tworzą one razem okrągłą cylindryczną tuleję sprzęgową, która jest koncentryczna z członami wałowymi A1, A2 oraz otacza je i silnie łączy ze sobą. Jak powszechnie wiadomo w dziedzinie dzielonych sprzęgieł zaciskowych, wymiary połówek 11, 12 tulei sprzęgowej powinny być powiązane z wymiarami członów wałowych A1, A2 tak, że powstaje co najmniej pewna otwarta przestrzeń pomiędzy znajdującymi się

PL 206 084 B1 naprzeciwko siebie czołami 11A, 12A połówek tulei sprzęgowej, nawet kiedy są one silnie zaciśnięte ze sobą, patrz zwłaszcza na fig. 5.

Wewnętrzna strona tulei sprzęgowej złożonej z połówek 11, 12 tulei sprzęgowej ma dwa zestrojone osiowo gniazda 14, 15, które są w przybliżeniu cylindryczne i tworzą elementy montażowe, w które wchodzą części końcowe zestrojonych pozycyjnie członów wałowych A1 i A2.

Powierzchnia gniazd 14 i 15 nie jest całkowicie gładka z tego punktu widzenia, że znajduje się na niej gwint wewnętrzny, odpowiednio 16 i 17, który jest komplementarny i w związku z tym wchodzi w, odpowiednio, w gwint zewnętrzny A3 i A4, na członach wałowych A1 i A2. W pokazanym przykładzie wykonania gwint jest trapezowy albo symetryczny trapezowy, patrz fig. 7. Odpowiednio, gwint jest gwintem znormalizowanym.

W każdym gnieździe 14, 15 gwint 16 i 17, odpowiednio, jest podzielony na dwie sekcje, odpowiednio, 16A, 16B oraz 17A, 17B, które są oddzielone od siebie małą szczeliną, odpowiednio 16C i 17C. W sekcji 16A, 17A gwintu zewnętrznego, gwint 16, 17 jest gwintem prawym, natomiast w drugiej, albo zewnętrznej sekcji 16B, 17B, gwint jest lewy. Nie zwracając uwagi na przeciwne kierunku, gwinty w dwóch gwintowanych sekcjach w każdym gnieździe 14, 15 są podobne w pokazanym przykładzie wykonania, ale w zakresie wynalazku mieści się sytuacja, w której mogą być, alternatywnie, różne.

Odpowiednio, gwint A3 i A4 na członach wałowych A1 i A2, jest podzielony na dwie sekcje gwintowe, odpowiednio A3A, A3B i A4A, A4B, o przeciwnych kierunkach.

W każdym gnieździe 14, 15 gwint każdej sekcji tworzy szereg wydłużonych członów ustalających, które biegną wzdłuż cylindrycznej linii spiralnej, to jest, skośnej linii tworzącej kąt, równy kątowi skoku gwintu, względem płaszczyzny prostopadłej do osi C3 tulei sprzęgowej, takiej jak płaszczyzna L na fig. 1. Kąt ten pokazano na fig. 6 dla elementu ustalającego w każdej sekcji 16A i 16B i oznaczonej przez, odpowiednio, +a i -a, gdzie plus i minus wskazują odpowiednio gwint prawy i gwint lewy. Każdy element ustalający jest utworzony przez segment grzbietu gwintu, który biegnie pomiędzy powierzchniami członów 11A, 12A połówek 11, 12 tulei sprzęgowej. W otoczonej okręgiem powiększonej części fig. 4 i na fig. 7, elementy ustalające sekcji 16A, 16B, to jest, w gnieździe 14 dla członu wałowego A1, stanowią elementy przenoszące siły oznaczone przez 16D.

Elementy ustalające w gniazdach 14, 15 są elementami 16D przenoszącymi siły, które są przystosowane do współdziałania z komplementarnymi elementami ustalającymi, podobnie służącymi jako elementy przenoszące siły, na tej sekcji członu wałowego 14, 15, która wchodzi w odpowiednie gniazdo w celu przenoszenia momentu obrotowego i sił osiowych pomiędzy członem wałowym wchodzącym w gniazdo a tuleją sprzęgową.

Komplementarne elementy ustalające są uformowane przez grzbiet gwintów A3 i A4 członów wałowych A1 i A2. Każdy komplementarny element ustalający jest utworzony przez segment ciągłego grzbietu gwintu A3 i A4, za pomocą którego element ustalający w gnieździe 14, 15 jest sprzęgany kiedy połówki 11, 12 tulei sprzęgowej są zaciśnięte wokół członów wałowych A1, A2. W związku z tym, każdy element ustalający członów wałowych A1, A2 odpowiada połowie pełnego obrotu gwintu. W powiększonej części na fig. 4 i na fig. 7, elementy przenoszące siły będące elementami ustalającymi na członie wałowym A1 są oznaczone przez A3D.

Jak widać na fig. 7, gwinty pokazanego przykładu wykonania mają profil trapezowy. Korzystnie, profil ten jest profilem znormalizowanym, takim jak profil znormalizowany, w którym kąt profilu wynosi 30°, a zatem kąt powierzchni bocznej wynosi 15°. Ponieważ pomiędzy wierzchołkiem występu jednego gwintu a dnem drugiego gwintu zawsze istnieje pewna szczelina, a połówki 11, 12 tulei sprzęgowej nie leżą naprzeciwko siebie na całej połówce okręgu, połówki 11, 12 tulei sprzęgowej zawsze sprzęgają się i łączą w sposób bez luzu z członami wałowymi A1, A2 kiedy są zaciśnięte wokół nich.

Kąt powierzchni bocznej również skutkuje silnym działaniem klinowym siły zaciskowej wywieranej przez śruby 13, a tym samym dużą siłą osiową pomiędzy sprzęgającymi się ze sobą krawędziami gwintu. W wyniku tego, tuleja sprzęgowa utworzona przez połówki 11, 12 tulei sprzęgowej, zapewnia silne połączenie członów wałowych A1, A2 zarówno w kierunku obwodowym jak i osiowym. Jednocześnie siły, jakie mają być przenoszone pomiędzy tuleją sprzęgową a członami wałowymi A1, A2 są rozłożone na dużej powierzchni bez konieczności stosowania głębokiego profilu gwintu, a moment obrotowy i siła osiowa, jakie mają być przenoszone przez sprzęgło pomiędzy członami wałowymi A1, A2, są w sprzęgle rozłożone prawidłowo. Oznacza to skuteczne wykorzystanie materiału połówek 11, 12 tulei sprzęgowej tak, żeby średnica zewnętrzna tulei sprzęgowej mogła być możliwie mała.

PL 206 084 B1

W pokazanym przykładzie wykonania, który jest przeznaczony do członów wałowych A1, A2 o dużej średnicy, takich jak wały okrętowe, śruby 13, trzymające i zaciskające połówki 11, 12 tulei sprzęgowej ze sobą, są śrubami dwustronnymi, których jeden koniec jest wkręcany w jedną z połówek 11, 12 tulei sprzęgowej. Są one zaopatrzone w nakrętkę 13A osadzoną w drugiej połówce tulei sprzęgowej za pośrednictwem podkładki.

Nakrętka 13A jest nakrętką takiego typu, który jest sprzedawany pod znakiem handlowym Superbolt^(R) i jest opisany w, na przykład, GB-2 156 935. Kiedy jest realizowane zaciskanie, nakrętka 13A jest nakręcana na śrubę dwustronną 13 w konwencjonalny sposób do chwili, kiedy wejdzie w swoje gniazdo w związanej jednej z połówek 11, 12 tulei sprzęgowej. Następnie śruba dwustronna jest naprężana za pomocą, na przykład, 8 lub 12 mniejszych śrub, które są umieszczone wzdłuż okręgu sąsiadującego z obwodem nakrętki 13A i przechodzą osiowo przez nakrętkę. Poprzez podkładkę, śruby są osadzone w powierzchni gniazda na powierzchni gniazda połówki tulei sprzęgowej. Te mniejsze śruby są uformowane z sześciokątnym gniazdem pod śrubokręt. Za pomocą nakrętki tego typu można wystarczająco naprężyć śrubę dwustronną bez konieczności używania kłopotliwych i ciężkich narzędzi. Jest to ważne kiedy sprzęgło trzeba zamontować w miejscach, w których jest ciasno i trudno się do nich dostać.

Sprzęgło 10' do wałów pokazane na fig. 8 jest zmodyfikowane w porównaniu do sprzęgła 10 z fig. 1 do 8 tylko pod tym względem, że połówka każdej połówki 11, 12 tulei sprzęgowej znajdująca się na prawo od linii przerywanej L na fig. 1 jest zastąpiona półokrągłym kołnierzem 11B, 12B z otworami pod śruby tak, że połówki 11', 12' tulei sprzęgowej można wkręcić w okrągły kołnierz 11B, 12B na członie wałowym A2'.

Claims (17)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Sprzęgło do wałów zawierające parę ukształtowanych komplementarnie, połączonych rozłączalnie połówek tulei sprzęgowej, które tworzą, po połączeniu ze sobą, dzieloną tuleję sprzęgową z osią i znajduje się w nich co najmniej jedno gniazdo na pierwszy człon wałowy, który ma być połączony nieobrotowo z drugim członem wałowym tak, że pierwszy i drugi człon wałowy są wycentrowane na osi tulei sprzęgowej, przy czym gniazdo biegnie wokół osi tulei sprzęgowej, elementy zaciskowe do trzymania połówek tulei sprzęgowej ze sobą i zaciskania ich wokół pierwszego członu wałowego, oraz urządzenia ustalające zawierające sprzęgające się ze sobą elementy ustalające do przymusowego blokowania ruchu obrotowego pierwszego członu wałowego względem tulei sprzęgowej, znamienne tym, że połówki (11, 12) tulei sprzęgowej zawierają w gnieździe (14, 15) szereg wydłużonych elementów (16D) przenoszących siły, które są elementami ustalającymi i biegną wzdłuż linii tworzącej kąt (+a, -a) z płaszczyzną (L) prostopadłą do osi (C3) tulei sprzęgowej i które są ukształtowane tak, żeby mogły sprzęgać się blokująco z komplementarnymi elementami (A3D) przenoszącymi siły na pierwszym członie wałowym (A1), przy czym elementy (16D) przenoszące siły we gnieździe (14, 15) zawierają pierwszą sekcję (16A) i drugą sekcję (16B) elementów (16D) przenoszących siły, zaś kąt (+a, -a) w pierwszej sekcji (16A) jest różny od kąta w drugiej sekcji (16B).
2. 2. Sprzęgło według zastrz. 1, znamienne tym, że w każdej sekcji (16A, 16B) kąt (+a, -a) jest taki sam dla wszystkich elementów (16D) przenoszących siły.
3. 3. Sprzęgło według zastrz. 2, znamienne tym, że kąt (+a) dla pierwszej sekcji (16A) elementów (16D) przenoszących siły ma taką samą wartość bezwzględną jak kąt (-a) dla drugiej sekcji (16B) elementów (16D) przenoszących siły, ale inny kierunek.
4. 4. Sprzęgło według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, że pierwsza sekcja (16A) elementów (16D) przenoszących siły i druga sekcja (16B) elementów (16D) przenoszących siły stanowią wzajemne zwierciadlane odbicia.
5. 5. Sprzęgło według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, że linia, wzdłuż której biegną elementy (16D) przenoszące siły, jest linią spiralną albo częścią linii spiralnej.
6. 6. Sprzęgło według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, że elementy (16D) przenoszące siły są utworzone z grzbietów na powierzchni gniazda.
7. 7. Sprzęgło według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienne tym, że elementy (16D) przenoszące siły zawierają gwinty (16, 17).
8. 8. Sprzęgło według zastrz. 7, znamienne tym, że gwinty (16, 17) są gwintami trapezowymi.
9. 9. Sprzęgło według zastrz. 7, znamienne tym, że gwint ma szereg wejść.

   PL 206 084 B1
10. 10. Sprzęgło według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo 8, albo 9, znamienne tym, że w skład tulei sprzęgowej wchodzi, oprócz gniazda (14) na pierwszy człon wałowy (A1), drugie gniazdo (15) na drugi człon wałowy (A2), przy czym gniazdo (15) znajduje się w pewnym odstępie od gniazda (14) na pierwszy człon wałowy wzdłuż osi (C3).
11. 11. Sprzęgło według zastrz. 1 albo 2, albo 3, albo 8, albo 9, znamienne tym, że w tulei sprzęgowej znajduje się pojedyncze gniazdo (14) na człon wałowy (A1, A2), a mianowicie gniazdo (14) na pierwszy człon wałowy (A1) i kołnierz (11B) do łączenia tulei sprzęgowej z drugim członem wałowym (A2'), przy czym kołnierz (11B) znajduje się w pewnym odstępie od gniazda (14) wzdłuż osi (C3).
12. 12. Zespół do łączenia wałów, zawierający pierwszy człon wałowy, drugi człon wałowy i sprzęgło do wałów przeznaczone do sztywnego osiowo i obrotowo łączenia ze sobą członów wałowych, pierwszego i drugiego, zestrojonych pozycyjnie ze sobą, przy czym sprzęgło do wałów zawiera parę ukształtowanych komplementarnie, połączonych rozłączalnie połówek tulei sprzęgowej, które tworzą, po połączeniu ze sobą, dzieloną tuleję sprzęgową z elementem lub elementami montażowymi na człony wałowe, przy czym tym elementem lub elementami jest co najmniej jedno gniazdo na pierwszy człon wałowy, i to gniazdo biegnie wokół osi tulei sprzęgowej, elementy zaciskowe do trzymania połówek tulei sprzęgowej ze sobą i zaciskania ich wokół pierwszego elementu wałowego, oraz urządzenie ustalające zawierające sprzęgające się ze sobą elementy ustalające do przymusowego blokowania ruchu obrotowego pierwszego członu wałowego względem tulei sprzęgowej, znamienny tym, że połówki (11, 12) tulei sprzęgowej zawierają w gnieździe (14, 15) szereg wydłużonych elementów (16D) przenoszących siły, które są elementami ustalającymi i biegną wzdłuż linii tworzącej kąt (+a, -a) z płaszczyzną (L) prostopadłą do osi (C3) tulei sprzęgowej, przy czym co najmniej jeden z członów wałowych (A1) zawiera elementy (A3D) przenoszące siły, które są komplementarne do elementów (16D) przenoszących siły w gnieździe (14) i przystosowane do blokującego sprzęgania z elementami (16D) przenoszącymi siły w gnieździe (14), przy czym zarówno elementy przenoszące siły w gnieździe (14) jak i elementy przenoszące siły na jeden człon wałowy (A1) zawierają pierwszą sekcję (16A, A3A) elementów przenoszących siły i drugą sekcję (16B, A3B) elementów przenoszących siły, zaś kąt (+a, -a) dla pierwszej sekcji (16A, A3A) jest inny od kąta dla drugiej sekcji (16B, A3B).
13. 13. Zespół wałów według zastrz. 12, znamienny tym, że w każdej z sekcji (16A, 16B) kąt (+a, -a) jest taki sam dla wszystkich elementów (16D) przenoszących siły.
14. 14. Zespół wałów według zastrz. 13, znamienny tym, że pierwsza sekcja (16A) elementów (16D) przenoszących siły i druga sekcja (16B) elementów (16D) przenoszących siły stanowią wzajemne zwierciadlane odbicia.
15. 15. Zespół wałów według zastrz. 12 albo 13, albo 14, znamienny tym, że elementy (16D) przenoszące siły zawierają gwinty (16, 17).
16. 16. Zespół wałów według zastrz. 12 albo 13, albo 14, znamienny tym, że w skład tulei sprzęgowej wchodzą, oprócz gniazda (14) na pierwszy człon wałowy (A1), drugie gniazdo (15) na drugi człon wałowy (A2), przy czym drugie gniazdo (15) znajduje się w pewnym odstępie od gniazda (14) na pierwszy człon wałowy (A1).
17. 17. Zespół według zastrz. 16, znamienny tym, że w elemencie lub elementach montażowych tulei sprzęgowej znajduje się pojedyncze gniazdo (14) na człon wałowy, a mianowicie gniazdo na pierwszy człon wałowy (A1), oraz kołnierz (11B) do łączenia tulei sprzęgowej z drugim członem wałowym (A2'), przy czym kołnierz (11B) znajduje się w pewnym odstępie od gniazda (14).