PL204946B1 - Instalacja do oczyszczania gazów odlotowych, (54) system mineralizacji materiałów zawierających związki organiczne i sposób mineralizacji materiałów zawierających związki organiczne - Google Patents

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest instalacja do oczyszczania gazów, system mineralizacji materiałów zawierających związki organiczne i sposób mineralizacji materiałów zawierających związki organiczne.

Jeszcze kilkanaście lat temu wystarczało, aby odpady, powstałe w związku z działalnością człowieka, zostały spalone, a gazy wydzielające się podczas spalania wyemitowane do atmosfery. Jednak wzrastająca aktywność przemysłu sprawia, że powstaje coraz więcej odpadów, co powoduje, że z roku na rok rośnie ilość gazów emitowanych do atmosfery. Środowisko naturalne, przed groźnym w skutkach zanieczyszczeniem atmosfery, moż e zostać uchronione tylko przez bardziej wydajne instalacje i ich podzespoły, zapewniające wyższy stopień oczyszczania.

Wiele z podzespołów instalacji do oczyszczania gazów zostało opracowane przez Instytut Katalizy Fizykochemii Powierzchni Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, których rozwiązania są znane z licznych opisów patentowych. I tak z opisów patentowych nr 138942 i nr 154896 znane jest urządzenie do usuwania zanieczyszczeń organicznych, zwłaszcza etylenu z gazów. Składa się ono z dwóch reaktorów połączonych kolektorem z króćcem, przez który oczyszczone gazy są odprowadzane bezpośrednio do atmosfery.

Natomiast z opisu patentowego nr 154894 jest znany palnik katalityczny, który ma kształt metalowego cylindra, przedzielonego wewnętrzną przegrodą na dwie komory katalityczno-regeneracyjne, pełniące rolę regeneratorów ciepła.

Z publikacji zgłoszenia wynalazku nr P 349475 pod tytułem „Instalacja do mineralizacji odpadów powstałych w procesie oczyszczania ścieków” znane jest wysoko sprawne, chemiczne przetwarzanie odpadów i ścieków, polegające na ich zgazowaniu w komorach pirolitycznych, i utlenieniu powstałych związków w dopalaczach katalitycznych. Instalacja do mineralizacji opisana w wyżej wymienionym zgłoszeniu, która została wyposażona w dopalacz katalityczny i wymiennik ciepła, posiada przynajmniej jedną komorę pirolityczną z palnikiem, której wyjście jest połączone z wejściem do katalitycznego dopalacza, do którego, w sposób regulowany, doprowadzone jest powietrze.

Celem wynalazku jest stworzenie instalacji do oczyszczania gazów odlotowych i systemu mineralizacji materiałów zawierających związki organiczne, który byłby bardziej wydajny od obecnie znanych systemów, i który ponadto spełniałby podwyższone wymagania ochrony środowiska naturalnego.

Istotą wynalazku jest to, iż w instalacji do oczyszczania gazów odlotowych, zawierającej doprowadzające linie przepływowe, reaktor rewersyjno-przepływowy i odprowadzające linie przepływowe, reaktorem rewersyjno-przepływowym jest reaktor rewersyjno-katalityczny zawierający co najmniej dwa reaktory katalityczne, do którego, po stronie katalitycznego dopalania jest dołączone wejście wtórnego reaktora katalitycznego, do którego to wejścia wtórnego reaktora katalitycznego jest podłączone wyjście reaktora rewersyjno-katalitycznego, przy czym wyjście wtórnego reaktora katalitycznego jest połączone z atmosferą.

Korzystnie, co najmniej dwa reaktory katalityczne reaktora rewersyjno-katalitycznego są połączone ze sobą po stronie katalitycznego dopalania kolektorem z króćcem, która tworzy stronę katalitycznego dopalania reaktora katalityczno-rewersyjnego, zaś po stronie dolotowo-odprowadzającej, która tworzy wyjście reaktora rewersyjno-przepływowego, są połączone zaworem rewersyjnym, przy czym za pomocą zaworu rewersyjnego w jednej z jego pozycji roboczych, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem pierwszego reaktora, a wejście drugiego reaktora jest połączone linią przepływową z gazami po oczyszczeniu z wejściem wtórnego reaktora katalitycznego, a w innej pozycji roboczej, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem drugiego reaktora, a wejście pierwszego reaktora jest połączone linią przepływową z gazami po oczyszczeniu z wejściem wtórnego reaktora katalitycznego.

Korzystnie, do wyjścia wtórnego reaktora katalitycznego jest podłączona linia przepływowa doprowadzająca przeciwprzepływowe powietrze wymuszające przepływ w przeciwnym kierunku aniżeli przepływ gazów oczyszczanych, a do wejścia wtórnego reaktora katalitycznego jest podłączona powrotna linia przepływowa, która jest połączona z wejściem reaktora rewersyjno-przepływowego.

Korzystnie, po stronie katalitycznego dopalania reaktora katalityczno-rewersyjnego znajduje się zawór połączony z ujściem do atmosfery.

Korzystnie, co najmniej jeden reaktor katalityczny reaktora rewersyjno-przepływowego ma budowę wielowarstwową i zawiera katalizator utleniający platynowy z domieszkami, katalizator palladowy z domieszkami i katalizator tlenkowy redukujący z domieszkami.

PL 204 946 B1

Korzystnie, w co najmniej jednym reaktorze katalitycznym reaktora rewersyjno-przepływowego od strony wejścia usytuowane są kolejno katalizator utleniający platynowy z domieszkami, katalizator palladowy z domieszkami i katalizator tlenkowy redukujący z domieszkami.

Korzystnie, za wyjściem wtórnego reaktora katalitycznego znajduje się układ wentylatorów i sprężarek do wytwarzania podciśnienia we wtórnym reaktorze katalitycznym.

Korzystnie, na wyjściu wtórnego reaktora katalitycznego znajduje się układ filtrów zatrzymujący i/lub usuwający substancje szkodliwe dla środowiska naturalnego.

Korzystnie, linia gazów przeznaczonych do oczyszczania jest połączona z wyjściem układu zgazowania materiałów zawierających związki organiczne.

Korzystnie, układ zgazowania materiałów zawierających związki organiczne ma urządzenie, które jest wyposażone w komorę wstępną do podsuszania odpadów i/lub osadu ściekowego i komorę reakcyjną do zgazowania odpadów i/lub osadu ściekowego.

Istotą wynalazku jest również to, iż w systemie mineralizacji materiałów zawierających związki organiczne zawierającym układ zgazowania materiałów zawierających związki organiczne i układ oczyszczania gazów powstałych podczas zgazowania organicznych materiałów, układ oczyszczania gazów zawiera instalację do oczyszczania gazów, która zawiera reaktor rewersyjno-przepływowy z co najmniej dwoma reaktorami katalitycznymi, które są połączone ze sobą, po stronie katalitycznego dopalania kolektorem z króćcem, a po stronie dolotowo-odprowadzającej są połączone zaworem rewersyjnym, przy czym za pomocą zaworu rewersyjnego, w jednej ze swoich pozycji roboczych, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem pierwszego reaktora, a wejście drugiego reaktora jest połączone z odprowadzającą linią przepływową, a w innej pozycji roboczej, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem drugiego reaktora, a wejście pierwszego reaktora jest połączone linią przepływową z gazami po oczyszczeniu do odprowadzającej linii przepływowej, która jest połączona z kolektorem z króćcem łączącym reaktory katalityczne po stronie katalitycznego dopalania i z wejściem wtórnego reaktora katalitycznego, przy czym wyjście wtórnego reaktora katalitycznego jest połączone z atmosferą linią przepływową.

Ponadto istotą wynalazku jest to, że zespół oczyszczania gazów, powstałych podczas zgazowania organicznych materiałów, zawiera reaktor rewersyjno-przepływowy z co najmniej dwoma reaktorami katalitycznymi, które są połączone ze sobą po stronie katalitycznego dopalania kolektorem z króćcem, a po stronie dolotowo-odprowadzającej są połączone zaworem rewersyjnym, przy czym za pomocą zaworu rewersyjnego, w jednej ze swoich pozycji roboczych, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem pierwszego reaktora, a wejście drugiego reaktora jest połączone z odprowadzającą linią przepływową a w innej pozycji roboczej, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem drugiego reaktora, a wejście pierwszego reaktora jest połączone linią przepływową z gazami po oczyszczeniu do odprowadzającej linii przepływowej, która jest połączona z kolektorem z króćcem łączącym reaktory katalityczne po stronie katalitycznego dopalania, i że ponadto zawiera wtórny reaktor katalityczny, do wejścia którego jest podłączona odprowadzająca linia przepływowa, a którego wyjście jest podłączone z ujściem do atmosfery.

Zespół oczyszczania gazów może zawierać bocznikującą linię przepływową odprowadzającą oczyszczone gazy z reaktora rewersyjno-przepływowego do atmosfery i układ wymuszający przeciwprzepływowy przepływ powietrza we wtórnym reaktorze katalitycznym od wyjścia reaktora w kierunku wejścia reaktora.

Istotą wynalazku jest także to, że w sposobie mineralizacji materiałów zawierających związki organiczne, które poddaje się zgazowaniu, a gazy powstałe podczas zgazowania oczyszcza się z użyciem reaktora rewersyjno-przepływowego składającego się z co najmniej dwóch reaktorów katalitycznych połączonych ze sobą po stronie dopalania katalitycznego, gazy powstałe przy zgazowaniu doprowadza się naprzemiennie, w jednym cyklu, na wejście pierwszego reaktora, a gazy oczyszczone odprowadza się z wejścia drugiego reaktora do odprowadzającej linii przepływowej, a w drugim cyklu, na wejście drugiego reaktora, a gazy oczyszczone odprowadza się z wejścia pierwszego reaktora do odprowadzającej linii przepływowej, przy czym jednocześnie z kolektora z króćcem łączącego reaktory katalityczne po stronie katalitycznego dopalania odprowadza się gorące gazy, które miesza się z gazami oczyszczonymi z odprowadzającej linii przepływowej i mieszaninę gazów oczyszczonych i gazów gorących doprowadza się do wejścia wtórnego reaktora katalitycznego, w którym mieszaninę gazów oczyszczonych i gazów gorących utlenia się bezpłomieniowo, a następnie odprowadza się do atmosfery.

PL 204 946 B1

Korzystnie, gazy oczyszczone zawierające ilość substancji szkodliwych poniżej ilości dopuszczalnej są kierowane z odprowadzającej linii przepływowej do atmosfery, a na wyjście wtórnego reaktora katalitycznego doprowadza się gorące powietrze, które przepuszcza się przez wtórny reaktor katalityczny w kierunku przeciwnym do kierunku przepływu mieszaniny gazów oczyszczonych i gazów gorących i które następnie doprowadza się na wejście jednego z reaktorów katalitycznych, do którego doprowadza się gazy powstałe przy zgazowaniu.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia schemat blokowy układu zgazowania materiałów zawierających związki organiczne, fig. 2 i 3 przedstawia schemat blokowy instalacji do oczyszczania gazów odlotowych i fig. 4 przedstawia schematycznie reaktor rewersyjno-przepływowy w przekroju.

Podstawowymi układami systemu mineralizacji organicznych materiałów energetycznych, odpadów organicznych, komunalnych, przemysłowych oraz osadu ściekowego, w skrócie nazywanych dalej materiałami zawierającymi związki organiczne, jest układ zgazowania organicznych materiałów energetycznych, w tym zrębek z wierzb krzewiastych, odpadów i/lub ścieków przestawiony na fig. 1 i układ wytwarzania energii cieplnej wyposaż ony w instalacje do oczyszczania gazów odlotowych, przedstawiony na fig. 2 i 3. W zależności od stopnia uwodnienia organicznych materiałów energetycznych, układ zgazowania przedstawiony na fig. 1 jest wyposażony w urządzenia mechaniczne do oddzielania wody, przykładowo w wirówkę 2, z której, materiały energetyczne, odpady i/lub ścieki 1 o zawartości wody nieprzekraczającej 80% są, w sposób regulowany za pomocą zasuwy 7, kierowane do zbiornika retencyjnego 10. Woda 3, oddzielona w wirówce 2, jest odprowadzana natomiast do zbiornika wodnego 4, skąd przez zawór 5 i dyszę 11 może być doprowadzona do komór wstępnych. Odwirowane odpady i/lub ścieki ze zbiornika retencyjnego 10, których ilość jest regulowana za pomocą zasuw 8, 9 są doprowadzane do komór wstępnych 11, 24 urządzeń, w których stwarza się warunki konieczne do dokładnego odgazowania i zgazowania odpadów i/lub ścieków przy obniżonej zawartości tlenu. W komorach wstępnych 11, 24 odpady i/lub ścieki są dosuszane, tak, aby zawartość wody nie przekraczała w nich 50%. Osuszone odpady i/lub ścieki są następnie kierowane do komór reakcyjnych 16, 26 urządzeń do dokładnego odgazowania i zgazowania odpadów i/lub ścieków, w których jest utrzymywana temperatura poniżej 500°C. Energia cieplna 13, 23, potrzebna do dosuszania i pirolizy, jest dostarczana, poprzez zawory 22, 32, z układu wytwarzania energii cieplnej wraz z gorącymi gazami, lub ze spalania gazów palnych w palnikach 15, 25. Para wodna, dwutlenek węgla i inne niepalne gazy 12, powstałe w procesie dosuszania, są kierowane na zewnątrz układu lub do systemu wymiany ciepła. Pozostałości po reakcjach są gromadzone w zbiornikach minerału 18, 28, skąd po otwarciu zasuw 19, 29, są transportowane przenośnikami 20, 30 na środki transportu 21, 32.

Mieszanina gazu palnego 33 i cząstek lotnych, w tym związków C_xH_y, CO, pary wodnej 51 i innych gazów, powstałych w procesie podsuszania, odgazowania i zgazowania, jest kierowana linią przesyłową 196, jako strumień mieszaniny gazów, do instalacji oczyszczania gazów odlotowych, która jest częścią składową układu wytwarzania ciepła. Linią przesyłową w rozumieniu przedstawionego rozwiązania jest układ rur, duktów, różnego rodzaju zaworów i przepustnic oraz łączników, które służą do transportu różnych gazów, pary wodnej i cząstek lotnych oraz wody. Objętość mieszaniny gazów doprowadzonej do instalacji oczyszczania gazów jest regulowana za pomocą zaworu 191 lub przepustnicy. Informacje dotyczące składu, temperatury i podciśnienia, pod którym jest zasysana mieszanina, są przekazywane za pomocą zespołu czujników 199. Przepływ mieszaniny gazów jest wymuszany wentylatorem 198 lub pompą zasysająco-tłoczącą. Zawór trójdrożny 190, składający się z zaworów 191, 192, 193 i sterowany pneumatycznie lub elektrycznie układem sterującym 195, kieruje mieszaninę gazów do reaktora rewersyjno-przepływowego za pośrednictwem zaworu rewersyjnego 130, składającego się z zaworów 131, 132, 133, 134, 135, 136 i sterowanego za pomocą układu sterującego 137. Odpowiednie ciśnienie lub podciśnienie powietrza wytwarza układ składający się z pompy 110, linii przesyłowych 101 i zaworów 102. Mieszanina gazów, o ile nie zawiera substancji zanieczyszczających środowisko naturalne, może być również wypuszczana, poprzez zawór 192 wchodzący w skład zaworu trójdrożnego, zespół filtrów 175 i komin 170, wprost do atmosfery. Reaktor rewersyjno-przepływowy o najprostszej budowie składa się z co najmniej dwóch modułów katalitycznych, którymi w tym rozwiązaniu są reaktory katalityczne 110, 120, połączone ze sobą kolektorem 114. Reaktor rewersyjno-przepływowy może mieć również budowę modułów katalitycznych umieszczonych jeden w drugim lub modułów przegrodzonych ścianką działową. W reaktorach katalitycznych 110, 120 następuje mieszanie związków C_xH_y, CO, wody i innych palnych gazów z powietrzem dostarczanym przez linie doprowadzające, odpowiednio 201, 203, którego ilość jest regulowana za poPL 204 946 B1 mocą zaworów dopowietrzających, odpowiednio 202, 204. Parametry, które są konieczne do prowadzenia procesu bezpłomieniowego utleniania w reaktorach katalitycznych 110, 120, są utrzymywane przez podgrzewacze elektryczne 113, 123 lub palniki 111, 121, których wydajność jest regulowana za pomocą odpowiednich zaworów lub przepustnic 119, 129 i układów sterujących 112, 122. W reaktorach katalitycznych następuje bezpłomieniowe utlenianie mieszaniny związków w zakresie temperatur od 100°C do 700°C, korzystnie w temperaturze poniżej 500°C ale nie mniej niż 250°C. Temperatura bezpłomieniowego utleniania jest regulowana ilością palnych gazów i/lub gazu obojętnego, przykładowo dwutlenku węgla o odpowiednio niskiej temperaturze. Do kolektora 114, łączącego reaktory katalityczne 110, 120, jest podłączony króciec 125, w którym temperatura, ciśnienie i skład mieszaniny gazów jest kontrolowany za pomocą układu kontrolnego 117. Króciec 125 jest zakończony układem zaworów 126, 146, które są sterowane układem sterującym, odpowiednio 124, 147. Z króćca 125, mieszanina gazów, która jest strumieniem gorących gazów, jest kierowana linią przesyłową 34 z fig. 1 do układu zgazowania organicznych materiałów energetycznych w celu dostarczenia energii cieplnej wraz z mieszaniną gazów do układu zgazowania, albo linią przesyłową 145 jest doprowadzana bezpośrednio lub poprzez wymiennik ciepła 140 i zawór trójdrożny 180 do wtórnego reaktora katalitycznego 150, który na wyjściu ma zespół filtrów. W miejsce wtórnego reaktora katalitycznego 150 może być zamontowany filtr aktywny z węglem aktywnym, adsorber lub inny dopalacz katalityczny. Czynnik wymiany ciepła jest doprowadzany do wymiennika ciepła 140 linią przesyłową 141, a odprowadzany linią przesyłową 142. Z wtórnego reaktora katalitycznego 150 mieszanina gazów jest odprowadzana linią przesyłową 173 do atmosfery przez pompę zasysająco-tłoczącą 172, zespół filtrów 175 i komin 170, jako strumień gazów schłodzonych w wymienniku ciepła 154, w którym obieg czynnika chłodzącego jest wymuszany pompą powietrzną lub wodną 155. W przypadku, gdy mieszanina gazów uchodząca z reaktora rewersyjno-przepływowego nie zawiera gazów i substancji szkodliwych powyżej ilości dopuszczalnych, mieszanina gazów jest kierowana poprzez zawór 182, wymiennik ciepła do komina 170, poprzez linię przesyłową 173. Długotrwały przepływ zanieczyszczonych gazów przez wtórny reaktor katalityczny, filtr aktywny z węglem aktywnym, adsorber lub inny dopalacz katalityczny w jednym kierunku prowadziłby do zmniejszenia wydajności lub stopnia oczyszczania wtórnego reaktora katalitycznego 150, lub filtra aktywnego. Aby temu zapobiec co pewien określony czas, zależny od stopnia zanieczyszczenia gazów, przepuszcza się podgrzane powietrzne przez reaktor katalityczny 150 lub filtr aktywny w drugim kierunku, to znaczy od wyjścia wtórnego reaktora katalitycznego lub filtra do wejścia wtórnego reaktora katalitycznego lub filtra, wymuszając przeciwprzepływowy przepływ powietrza. Przeciwprzepływowy przepływ powietrza wymusza się wtedy, gdy gazy uchodzące z reaktora rewersyjno-przepływowego zawierają ilości zanieczyszczeń poniżej dopuszczalnych ilości i wtedy kieruje się gazy przez bocznikującą linię przepływową od zaworu 182 do miejsca poza zawór 153. Przepływ powietrza i gazów w drugim kierunku jest wymuszany dmuchawą 161. Powietrze po wyjściu z dmuchawy lub pompy powietrznej 161 jest podgrzewane do temperatury powyżej 100°C w nagrzewnicy 160 z grzejnikiem 163 i przesyłane linią przesyłową 162 i zawór 152 do wtórnego reaktora katalitycznego 150, skąd przez zawór 151 i linię przesyłową 159 jest kierowane na wejście pompy zasysająco-tłoczącej 198. Przełączanie z cyklu adsorpcji na cykl desorpcji i z powrotem następuje przez zmianę kierunku przepływu gazów i powietrza we wtórnym reaktorze katalitycznym i następuje w zależności od potrzeb procesu katalizy, który to proces jest kontrolowany za pomocą układu kontrolnego 158. Z kolei praca wymiennika jest regulowana w zależności od wskazań układu kontrolnego 157, a parametry i skład gazów odprowadzanych do atmosfery jest kontrolowany za pomocą zespołu czujników 171.

Proces mineralizacji odpadów i/lub ścieków 1 rozpoczyna się od oddzielenia wody za pomocą urządzeń mechanicznych, przykładowo wirówek 2, do około 80% zawartości wody w odpadach i/lub ściekach. Odpady i/lub ścieki pozbawione częściowo wody lub podsuszone na wolnym powietrzu materiały energetyczne, doprowadza się najpierw do komór wstępnych 14, 24, w których odpady i/lub ścieki podgrzewa się, poddając je suszeniu i wstępnemu odgazowaniu, a następnie do komór reakcyjnych, odpowiednio 16, 26, w których stwarza się warunki konieczne do dokładnego odgazowania i zgazowania odpadów i/lub ścieków przy obniżonej zawartości tlenu. Gazy powstające przy zgazowaniu doprowadza się poprzez zawór rewersyjny na wejście jednego z reaktorów katalitycznych reaktora rewersyjno-przepływowego, odprowadzając jednocześnie oczyszczoną mieszaninę gazów z wejścia drugiego reaktora katalitycznego poprzez zawór rewersyjny do wtórnego reaktora katalitycznego. W celu osiągnięcia temperatury we wtórnym reaktorze, przy której jest możliwe bezpłomieniowe utlenianie gazów, do wtórnego reaktora katalitycznego doprowadza się co najmniej część gorących gazów z wyjść

PL 204 946 B1 reaktorów katalitycznych. W tym rozwiązaniu część gorących gazów doprowadza się do wtórnego reaktora z kolektora łączącego oba reaktory katalityczne reaktora rewersyjno-przepływowego.

Fig. 4 przedstawia schematycznie reaktor rewersyjno-przepływowy w przekroju z zespołem filtrów. Każdy z reaktorów katalitycznych 110, 120, wchodzących w skład reaktora rewersyjno-przepływowego, zawiera, idąc od ich wejść, katalizator utleniający platynowy 211, 221 z domieszkami, katalizator palladowy 212, 222 z domieszkami i katalizator tlenkowy redukujący 213, 223 z domieszkami. Katalizatory są kolejno usytuowanymi warstwami rozciągającymi się na całym przekroju reaktora katalitycznego. Na wejściach i na wyjściach 214, 224 reaktorów katalitycznych 110, 120 znajdują się żaluzje, odpowiednio 216, 226 i 217, 227 z otworami, które zapewniają równomierny przepływ produktów utleniania w całej przestrzeni każdego z reaktorów katalitycznych.

Claims (15)

1. Instalacja do oczyszczania gazów odlotowych, zawierająca doprowadzające linie przepływowe, reaktor rewersyjno-przepływowy i odprowadzające linie przepływowe, znamienna tym, że reaktorem rewersyjno-przepływowym jest reaktor rewersyjno-katalityczny zawierający co najmniej dwa reaktory katalityczne (110, 120), do którego, po stronie katalitycznego dopalania jest dołączone wejście wtórnego reaktora katalitycznego (150), do którego to wejścia wtórnego reaktora katalitycznego (150) jest podłączone wyjście reaktora rewersyjno-katalitycznego, przy czym wyjście wtórnego reaktora katalitycznego (150) jest połączone z atmosferą.

2. Instalacja do oczyszczania gazów odlotowych według zastrz. 1, znamienna tym, że co najmniej dwa reaktory katalityczne (110, 120) reaktora rewersyjno-katalitycznego są połączone ze sobą, po stronie katalitycznego dopalania kolektorem (114) z króćcem (125), która tworzy stronę katalitycznego dopalania reaktora katalityczno-rewersyjnego, zaś po stronie dolotowo-odprowadzającej, która tworzy wyjście reaktora rewersyjno-przepływowego, są połączone zaworem rewersyjnym (130), przy czym za pomocą zaworu rewersyjnego (130) w jednej z jego pozycji roboczych, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem pierwszego reaktora (110), a wejście drugiego reaktora (120) jest połączone linią przepływową z gazami po oczyszczeniu z wejściem wtórnego reaktora katalitycznego (150), a w innej pozycji roboczej, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem drugiego reaktora (120), a wejście pierwszego reaktora (110) jest połączone linią przepływową z gazami po oczyszczeniu z wejściem wtórnego reaktora katalitycznego (150).

3. Instalacja do oczyszczania gazów odlotowych według zastrz. 1, znamienna tym, że do wyjścia wtórnego reaktora katalitycznego (150) jest podłączona linia przepływowa (162) doprowadzająca przeciwprzepływowe powietrze wymuszające przepływ w przeciwnym kierunku aniżeli przepływ gazów oczyszczanych, a do wejścia wtórnego reaktora katalitycznego (150) jest podłączona powrotna linia przepływowa (159), która jest połączona z wejściem reaktora rewersyjno-przepływowego.

4. Instalacja do oczyszczania gazów odlotowych według zastrz. 1, znamienna tym, że po stronie katalitycznego dopalania reaktora katalityczno-rewersyjnego znajduje się zawór (126) połączony z ujściem do atmosfery.

5. Instalacja do oczyszczania gazów odlotowych według zastrz. 1, znamienna tym, że co najmniej jeden reaktor katalityczny reaktora rewersyjno-przepływowego (110, 120) ma budowę wielowarstwową i zawiera katalizator utleniający platynowy (211, 221) z domieszkami, katalizator palladowy (212, 222) z domieszkami i katalizator tlenkowy redukujący (213, 223) z domieszkami.

6. Instalacja do oczyszczania gazów odlotowych według zastrz. 1, znamienna tym, że w co najmniej jednym reaktorze katalitycznym (110, 120) reaktora rewersyjno-przepływowego od strony wejścia usytuowane są kolejno katalizator utleniający platynowy (211,221) z domieszkami, katalizator palladowy (212, 222) z domieszkami i katalizator tlenkowy redukujący (213, 223) z domieszkami.

7. Instalacja do oczyszczania gazów odlotowych według zastrz. 1, znamienna tym, że za wyjściem wtórnego reaktora katalitycznego (150) znajduje się układ wentylatorów i sprężarek (161) do wytwarzania podciśnienia we wtórnym reaktorze katalitycznym (150).

8. Instalacja do oczyszczania gazów odlotowych według zastrz. 1, znamienna tym, że na wyjściu wtórnego reaktora katalitycznego (150) znajduje się układ filtrów (172) zatrzymujący i/lub usuwający substancje szkodliwe dla środowiska naturalnego.

PL 204 946 B1

9. Instalacja do oczyszczania gazów odlotowych według zastrz. 1, znamienna tym, że linia gazów przeznaczonych do oczyszczania jest połączona z wyjściem (33) układu zgazowania materiałów zawierających związki organiczne.

10. Instalacja do oczyszczania gazów odlotowych według zastrz. 1, znamienna tym, że układ zgazowania materiałów zawierających związki organiczne ma urządzenie, które jest wyposażone w komorę wstępną (14, 24) do podsuszania odpadów i/lub osadu ściekowego i komorę reakcyjną (16, 26) do zgazowania odpadów i/lub osadu ściekowego.

11. System mineralizacji materiałów zawierających związki organiczne zawierający układ zgazowania materiałów zawierających związki organiczne i układ oczyszczania gazów powstałych podczas zgazowania organicznych materiałów, znamienny tym, że układ oczyszczania gazów zawiera instalację do oczyszczania gazów, która zawiera reaktor rewersyjno-przepływowy z co najmniej dwoma reaktorami katalitycznymi (110, 120), które są połączone ze sobą, po stronie katalitycznego dopalania kolektorem (114) z króćcem (125), a po stronie dolotowo-odprowadzającej są połączone zaworem rewersyjnym (130), przy czym za pomocą zaworu rewersyjnego (130), w jednej ze swoich pozycji roboczych, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem pierwszego reaktora (110), a wejście drugiego reaktora (120) jest połączone z odprowadzającą linią przepływową, a w innej pozycji roboczej, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem drugiego reaktora (120), a wejście pierwszego reaktora (110) jest połączone linią przepływową z gazami po oczyszczeniu do odprowadzającej linii przepływowej, która jest połączona z kolektorem (114) z króćcem (125) łączącym reaktory katalityczne (110, 120) po stronie katalitycznego dopalania i z wejściem wtórnego reaktora katalitycznego (150), przy czym wyjście wtórnego reaktora katalitycznego (150) jest połączone z atmosferą linią przepływową.

12. Zespół oczyszczania gazów powstałych podczas zgazowania organicznych materiałów, znamienny tym, że zawiera reaktor rewersyjno-przepływowy z co najmniej dwoma reaktorami katalitycznymi (110, 120), które są połączone ze sobą po stronie katalitycznego dopalania kolektorem (114) z króćcem (125), a po stronie dolotowo-odprowadzającej są połączone zaworem rewersyjnym (130), przy czym za pomocą zaworu rewersyjnego (130), w jednej ze swoich pozycji roboczych, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem pierwszego reaktora (110), a wejście drugiego reaktora (120) jest połączone z odprowadzającą linią przepływową, a w innej pozycji roboczej, linia przepływowa z gazami przeznaczonymi do oczyszczenia jest połączona z wejściem drugiego reaktora (120), a wejście pierwszego reaktora (110) jest połączone linią przepływową z gazami po oczyszczeniu do odprowadzającej linii przepływowej, która jest połączona z kolektorem (114) z króćcem (125) łączącym reaktory katalityczne (110, 120) po stronie katalitycznego dopalania, i że ponadto zawiera wtórny reaktor katalityczny (150), do wejścia którego jest podłączona odprowadzająca linia przepływowa, a którego wyjście jest podłączone z ujściem do atmosfery.

13. Zespół oczyszczania gazów według zastrz. 12, znamienny tym, że zawiera bocznikującą linię przepływową odprowadzającą oczyszczone gazy z reaktora rewersyjno-przepływowego do atmosfery i że zawiera układ wymuszający przeciwprzepływowy przepływ powietrza we wtórnym reaktorze katalitycznym (150) od wyjścia reaktora w kierunku wejścia reaktora.

14. Sposób mineralizacji materiałów zawierających związki organiczne, które poddaje się zgazowaniu, a gazy powstałe podczas zgazowania oczyszcza się z użyciem reaktora rewersyjnoprzepływowego składającego się z co najmniej dwóch reaktorów katalitycznych połączonych ze sobą po stronie dopalania katalitycznego, znamienny tym, że gazy powstałe przy zgazowaniu doprowadza się naprzemiennie, w jednym cyklu, na wejście pierwszego reaktora, a gazy oczyszczone odprowadza się z wejścia drugiego reaktora do odprowadzającej linii przepływowej, a w drugim cyklu, na wejście drugiego reaktora, a gazy oczyszczone odprowadza się z wejścia pierwszego reaktora do odprowadzającej linii przepływowej, przy czym jednocześnie z króćca łączącego reaktory katalityczne po stronie katalitycznego dopalania odprowadza się gorące gazy, które miesza się z gazami oczyszczonymi z odprowadzającej linii przepływowej i mieszaninę gazów oczyszczonych i gazów gorących doprowadza się do wejścia wtórnego reaktora katalitycznego, w którym mieszaninę gazów oczyszczonych i gazów gorących utlenia się bezpłomieniowo, a następnie odprowadza się do atmosfery.

15. Sposób mineralizacji według zastrz. 14, znamienny tym, że gazy oczyszczone zawierające ilość substancji szkodliwych poniżej ilości dopuszczalnej są kierowane z odprowadzającej linii przepływowej do atmosfery, a na wyjście wtórnego reaktora katalitycznego doprowadza się gorące powietrze, które przepuszcza się przez wtórny reaktor katalityczny w kierunku przeciwnym do kie8

PL 204 946 B1 runku przepływu mieszaniny gazów oczyszczonych i gazów gorących i które następnie doprowadza się na wejście jednego z reaktorów katalitycznych, do którego doprowadza się gazy powstałe przy zgazowaniu.