Wynalazek1 niniejszy dotyczy mechaniz¬ mu zamkowego samoczynnej broni palnej, uruchomianego zapomoca odprowadzanych gazów. Mechanizm zamkowy wedlug wy¬ nalazku daje calkowita pewnosc dzialania broni i odznacza sie nadzwyczajna prosto¬ ta poszczególnych narzadów i niezwykla wytrzymaloscia.Iglica, umieszczona w trzonie zamko¬ wym, jest uruchomiana zapomoca suwaka, przymocowanego do tloka gazowego. Su¬ wak prowadzi trzon zamkowy poprzecznie do powierzchni prowadniczych, które sa nachylone tak, iz trzon zostaje docisniety w swem polozeniu zaryglowanem, gdy tlok gazowy dojdzie do konca swego suwu na¬ przód. Taki znany uklad dziala wedlug za¬ sady proponowanej juz oddawna, która jed¬ nak nie znalazla praktycznego zastosowa¬ nia z powodu niedoskonalosci uzywanych w tym celu urzadzen i z powodu niezwy¬ klej trudnosci doprowadzania nabojów bez nadmiernego skomplikowania budowy bro¬ ni. Obydwie te trudnosci zostaly usuniete w sposób bardzo prosty przez odpowiednie u- ksztaltowanie trzonu zamkowego, którego przednia strona jest zaopatrzona w narza¬ dy do chwytania nabojów, umozliwiajace wzgledny przesuw dna naboju w stosunku do trzonu, przyczem powierzchnia poslizgu po suwaku posiada, powierzchnie prowadni- cza równolegla do osi lufy, dzieki czemu su¬ wak moze jeszcze wykonac dodatkowy ruch ku przodowi, gdy trzon zamkowy zaj¬ mie polozenie zaryglowane.Na zalaczonych rysunkach przedstawio¬ no dla przykladu mechanizm zamkowy we¬ dlug wynalazku.Fig. la i Ib przedstawiaja mechanizm zamkowy wedlug wynalazku w polozeniu zaryglo^wanem, przyczenf polozenie cofnie¬ te jest oznaczone linja kreskowana; fig. 2 przedstawia przekrój wzdluz linji xx — xx na fig. la, patrzac od tylu broni, fig, 3 — przekrój wzdluz linji x2 —- x2 na fig. Ib, pa¬ trzac od strony lufy broni, fig. 4 — prze¬ krój wzdluz linji x — x na fig. la, patrzac od strony lufy, przyczem trzon zanikowy i suwak przedstawione sa w polozeniu kon- cowem ruchu wstecznego, fig. 3 — czescio¬ wy przekrój broni w polozeniu zaryglowa- nem w chwili strzalu, fig. 6 ;— odpowiedni przekrój, przedstawiajafcy trzon zamkowy wpoblizu polozenia zaryglowanego, jednak przesuniety w kierunku poprzecznym, przy¬ czem polozenie to przybiera on na poczatku ruchu wstecznego albo przed zaryglowa¬ niem, fig. 7 — taki sam przekrój z pusta lu¬ ska w ladownicy, przyczem trzon zamkowy ma zwolnic luske po odchyleniu zeba chwy¬ tajacego; fig. 8 — 11 przedstawiaja widok perspektywiczny suwaka sztywno polaczo¬ nego z tlokiem gazowym, trzonu zamkowe¬ go w widoku zprzodu i ztylu oraz sprezy¬ stego zeba, w który jest zaopatrzony trzon zamkowy. Urzadzenia, sluzace do ladowa¬ nia broni, nie sa przedstawione na rysunku, poniewaz stanowia przedmiot osobnego zgloszenia.Trzon zanikowy 1, przeznaczony do za¬ mykania komory nabojowej 2, zawierajacej nabój 3, posiada ksztalt, uwidoczniony na fig. 5 — 7. Przednia powierzchnia 10 trzonu jest plaska i prostopadla do osi broni. Na tej powierzchni znajduje sie zab 13, który moze slizgac sie w kierunku poprzecznym do wspomnianej osi i jest dociskany zapo- moca sprezyny do wystepu 14 trzonu zam¬ kowego. Zab ten sluzy do chwytania luski nabojowej 3 i sprezystego trzymania tej lu¬ ski, docisnietej do powierzchni 10 trzonu zamkowego podczas wszystkich jego ru¬ chów, tak iz wspomniane luski pozostaja zawsze równolegle do osi lufy i do wydra¬ zenia ladownicy, skad zostal zabrany na¬ bój, dopóki nabój ten nie zostanie dopro¬ wadzony do lufy, poczem pusta luska zo- staje znowti cofnieta do ladownicy. Kiedy w chwili ruchu naprzód trzon jest przestawio¬ ny poprzecznie, to zab 13 zostaje przesu¬ niety ku wystepowi trzonu i chwyta nabój.Wobec tego przy koncu ruchu trzonu zam¬ kowego do przodu nabój zostaje wprowa¬ dzony do lufy, a podczas tego ruchu zab 13 nie przestaje przytrzymywac naboju. Pod¬ czas ruchu poprzecznego;trzonki zamkowe- go w odwrotnym kierunku przy otwieraniu lufy i podczas jego, ruchu wstecz zab stale trzyma pusta.*luske i pociaga ja za soba.Wobec tego dno luski pozostaje przy wszystkich ruchach trzonu zanikowego w zetknieciu z przednia powierzchnia wyste¬ pu 14, który stanowi glowice trzonu zamko¬ wego.Z obydwóch stron wystepu 14 znajduja sie powierzchnie 14a, mieszczace sie w pro¬ wadnicach 41 *w komorze zamkowej 4. W komorze tej slizga sie trzon zanikowy i su¬ wak podczas dzialania broni. Urzadzenie takie zmusza trzon zamkowy do pozostawa¬ nia w polozeniu, w które zostanie przesu¬ niety ruchem poprzecznymf i wykonywania ruchów podluznych przy posuwaniu sie na^ przód albo wtyl. Gdy trzon zamkowy przyj- muje polozenie*zaryglowanej to glowica jego pozostaje w zetknieciu z przedniemi powierzchniami prowadnic 41 i z opora ryglowa komory zamkowej.Tylna powierzchnia trzonu zanikowego nie posiada wazniejszych szczególów, nato¬ miast zdolu (fig. 9 i 10) trzon zanikowy po¬ siada srodkowe nachylone wyciecie 15a, które jest skierowane wdól ku przedniej po¬ wierzchni i ograniczone dwoma bokami 15b, których wewnetrzne powierzchnie posiada¬ ja dwa rowki prowadnicze 15c. Dolne po¬ wierzchnie boków sa równiez nachylone w taki sam sposób i posiadaja wyciecia 15d, których tylne powierzchnie sa poziome, na¬ tomiast srodkowe powierzchnie sa nachylo- - 2 -ne, a przednie pionowe. Tak wykonane wy¬ ciecia maja na celu umozliwienie niewiel¬ kiego przesuwu wzgledem trzonu narzadu, który go uruchomia, o czem bedzie mowa nizej.Ruchy trzonu zamkowego 1 w komorze zamkowej 4 sa sterowane podczas dzialania broni zapomoca suwaka 5, który jest pola¬ czony z tloczyskiem 6 tloka gazowego. Su¬ wak ten posiada na swej górnej powierzch¬ ni, nachylonej odpowiednio do dolnej po¬ wierzchni trzonu zamkowego, srodkowa prowadnice 51a (fig. 8), która moze sliz¬ gac sie w wycieciu 15a trzonu. Poza tern suwak jest zaopatrzony w dwie boczne prowadnice 51c, mieszczace sie w row¬ kach prowadniczych 15c trzonu. Dwa ra¬ miona 51b suwaka, w których sa wykona¬ ne naciecia 51d odpowiednio, do naciec 15d w trzonie zamkowym, sa umieszczone tak, iz wyciecia 15d zajmuja polozenia zgodne z poczatkiem naciec 51d, gdy trzon zamkowy wykona caly ruch po¬ przeczny, pó którym zajmuje polozenie zaryglowane. Z powyzszego wynika, ze su¬ wak 5 wykonywa jeszcze niewielki ruch poziomy, slizgajac sie po plaskich po¬ wierzchniach wspomnianych naciec. Ten ruch koncowy umozliwia nastawianie sie kciuka 52, umieszczonego w górnej przed¬ niej czesci suwaka nawprost iglicy 12, i zbicie przez iglice kapiszona naboju.Iglica 12 jest umieszczona w kanale osio¬ wym trzonu zamkowego. Iglica ta jest utrzymywana w polozeniu odwiedzionem zapomoca sprezyny, a je} skrajne poloze¬ nia moga byc ograniczane np. zapomoca wystepów, wykonanych we wspomnianym kanale, przy ruchu naprzód, a przy ruchu wtyl zapomoca poprzecznego klina. Suwak 5 posiada poza tern wystepy 50, uderzaja¬ ce o dolna czesc przedniej powierzchni trzonu zamkowego, tak iz trzon zostaje cofniety, gdy suwak cofa sie.Naboje wprowadza sie przez otwór 43 nawprost ladownicy, skad trzon zamkowy wybiera naboje i dokad uklada znowu puste luski, wspóldzialajac z urzadzeniem, stanowiacem przedmiot innego zgloszenia.Sprezyna 7, naciskajaca na suwak 5, sluzy do wypychania wszystkich narzadów ku przodowi, gdy wspomniany suwak wy¬ kona ruch wsteczny pod cisnieniem gazów prochowych.Dzialanie broni jest nastepujace. W chwili wystrzalu, spowodowanego uderze¬ niem kciuka 52 w iglice 12, trzon zamkowy / zajmuje polozenie zaryglowane, opiera¬ jac sie glowica o przednia powierzchnie 41 i opore ryglowa 4/a. Gazy prochowe, od¬ prowadzane z lufy, powoduja ruch wstecz¬ ny tloka oraz suwaka 5, który pod trzonem zamkowym 1 przesuwa sie nieco odpowied¬ nio do plaskich powierzchni naciec /5rf przyczem trzon zamkowy 1 pozostaje w polozeniu zaryglowanem. Suwak wykony¬ wa w dalszym ciagu ruch wsteczny i umoz¬ liwia przesuniecie trzonu zamkowego po¬ przecznie do lufy, dopóki glowica nie wy¬ sunie sie, a stopa trzonu zamkowego nie uderzy o wystepy 50. Poczynajac od tej chwili, trzon zamkowy 1 podaza za suwa¬ kiem 5, przyczem jest popychany wówczas zapomoca wystepu 50 i zczepia sie z pro¬ wadnicami 41.Podczas wszystkich tych ruchów trzo¬ nu zamkowego luska nabojowa jest stale przytrzymywana zapomoca sprezystego ze¬ ba 13, który zaciska jej kryze i dociska ja do przedniej powierzchni trzonu nawet wtedy, gdy trzon ten przesuwa sie wzgle¬ dem tej kryzy tak, iz luska wciaz pozosta¬ je w lufie. Podczas wstecznego ruchu trzo¬ nu zamkowego luska zostaje wyciagnieta z lufy i pozostaje w polozeniu wspólosiowem wzgledem lufy dopóty, dopóki nie zostanie ostatecznie wprowadzona do tej przestrze¬ ni w ladownicy, skad zostal wyjety nabój.W tej chwili dwie nachylone powierzchnie 4Ib, znajdujace sie na prowadnicach 41. uderzaja o grzbiet zeba 13, oddzielajac go od luski. Bezposrednio potem ladownica — 3 —przesuwa sie o jeden skok, ustawiajac in¬ ny nabój na przedluzeniu osi lufy, pod¬ czas gdy tlok gazowy i trzon zamkowy koncza swój ruch wsteczny. Gdy tlok zo¬ stanie zahaczony zapomoca zapadki 8, to ruch zostaje wstrzymany. W innych przy¬ padkach tlok, po wykonaniu swego ruchu, zostaje znowu posuniety naprzód zapomo¬ ca sprezyny.Podczas ruchu suwaka 5 trzon zamko¬ wy 1 nie moze przesunac sie poprzecznie do osi lufy, poniewaz nie pozwala na to prowadnica 41, wobec czego posuwa sie on za1 suwakiem dopóty, dopóki nie zetknie sie z tylna czescia broni. Prowadnice nie pro¬ wadza juz wiecej trzonu zamkowego, a su¬ wak 5 uskutecznia w swym dalszym ruchu poprzeczne przesuniecie trzonu 1, który slizga sie wówczas po nachylonych pro¬ wadnicach 5Ib tak, iz ustawia sie w polo¬ zenie zaryglowane. Odpowiednio do tego polozenia wciecia 5Id zostaja przesuniete tak, iz ustawiaja sie dokl&dnie nawprost poczatku wciec 75rf, wskutek czego suwak moze wykonac jeszcze niewielki ruch, przy którym iglica 12 zbija kapiszon naboju, wy¬ jetego podczas opisanego ruchu z ladowni¬ cy i wprowadzonego do lufy. W chwili, g*dy trzon zamkowy rozpoczyna swój ruch do przodu, zab 13 chwyta kryze innego nabo¬ ju i dociska ja mocno do jego przedniej powierzchni, Nabój pozostaje stale w po¬ lozeniu wspólosiowem z lufa, do której zo¬ staje wprowadzony podczas ruchu na¬ przód/Po wprowadzeniu naboju trzon zam¬ kowy przesuwa sie poprzecznie do konca naboju, przechodzac w polozenie zaryglo¬ wane.Opisany mechanizm zamkowy zapew¬ nia calkowite bezpieczenstwo, poniewaz wystrzal nastepuje wtedy, gdy trzon zam- kotfty szczelnie zamknie komore wybucho¬ wa. Oczywiscie, rózne szczególy konstruk¬ cyjne w zaleznosci od rodzaju broni moga byc zmienione, nie wykraczajac poza ramy wynalazku. PL