PL193665B1 - Sposób wytwarzania i doprowadzania do położenia roboczego mechanizmu zamka, mechanizm zamka oraz zamek, zwłaszcza do drzwi - Google Patents

Abstract

16. Mechanizm zamka, przeznaczony do zamontowania w obudowie zamka, majacy co najmniej jeden czlon ryglowy, czlon do prze- mieszczania czlonu ryglowego i co najmniej jeden czlon sprezynowy, znamienny tym, ze ma jednoczesciowa ksztaltke (1) wtryskowa z tworzywa sztucznego, posiadajaca korpus (2), do którego sa dolaczone czlony robocze po- przez lamliwe polaczenia (A-J), przy czym kor- pus (2) jest usytuowany w plaszczyznie pod- stawowej, natomiast przynajmniej niektóre z czlonów roboczych sa usytuowane w co najmniej jednej oddzielnej plaszczyznie zdy- stansowanej od i równoleglej do plaszczyzny podstawowej. PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania i doprowadzania do położenia roboczego mechanizmu zamka, mechanizm zamka oraz zamek, zwłaszcza do drzwi.

Jest znany sposób wytwarzania i doprowadzania położenia roboczego mechanizmu zamka mającego człony robocze obejmujące co najmniej jeden człon ryglowy i obrotowy człon do przemieszczania członu ryglowego.

Jest znany mechanizm zamka przeznaczony do zamontowania w obudowie zamka, mający co najmniej jeden człon ryglowy, człon do przemieszczania członu ryglowego i co najmniej jeden człon sprężynowy.

Jest również znany zamek do drzwi mający obudowę posiadającą przednią płytkę i przymocowaną do niej skrzynkę oraz mechanizm umieszczony w skrzynce, posiadający co najmniej jeden człon ryglowy, człon do przemieszczania członu ryglowego i co najmniej jeden człon sprężynowy.

Zamki i ich mechanizmy robocze są konwencjonalnie wytwarzane z metalu. Jednakże w pewnych zastosowaniach znane jest również wytwarzanie oddzielnych członów roboczych zamka z tworzywa sztucznego. Wytwarzanie i montaż zamków z wielu oddzielnych części jest zarówno pracochłonne jak i kosztowne.

Celem niniejszego wynalazku jest opracowanie sposobu wytwarzania i doprowadzania do położenia roboczego mechanizmu zamka, pozwalającego na uproszczenie i potanienie tych operacji. Celem wynalazku jest również opracowanie odpowiedniego mechanizmu zamka i zamka, zwłaszcza do drzwi.

Sposób wytwarzania i doprowadzania położenia roboczego mechanizmu zamka, według wynalazku charakteryzuje się tym, że formuje się kształtkę z tworzywa sztucznego, posiadającą korpus, którego części tworzą razem płaszczyznę podstawową, oraz człony robocze mechanizmu zamka połączone z korpusem przez łamliwe człony łączące lub punkty połączenia, przy czym przynajmniej niektóre z członów roboczych formuje się tak, aby zajmowały co najmniej jedną oddzielną płaszczyznę względem płaszczyzny podstawowej korpusu, zaś w celu umieszczenia członów roboczych w ich położeniach roboczych naciska się kształtkę i powoduje się złamanie członów łączących lub punktów połączenia oraz przemieszcza się człony robocze tak, by były usytuowane we wspólnej płaszczyźnie podstawowej z korpusem.

Korzystnie, kształtkę odlewa się w formie przez kształtowanie wtryskowe.

Korpus i człony robocze, ewentualnie, formuje się tak, aby miały zasadniczo jednakową grubość w kierunku prostopadłym do płaszczyzny podstawowej.

W szczególności, formuje się korpus mający zasadniczo jednolitą konstrukcję ramową zawierającą co najmniej jeden otwór na rygiel.

Korzystnie, formuje się człony robocze zawierające co najmniej jeden człon sprężynowy, przy czym człony robocze kształtuje się tak, aby były usytuowane po obu stronach korpusu.

W szczególności, formuje się człony robocze obejmujące rygiel zapadkowy i popychacz, przy czym zapadkowy rygiel i popychacz formuje się w kształtce po tej samej stronie korpusu, natomiast formowanie członu sprężynowego obejmuje formowanie sprężyny powrotnej rygla, którą to sprężynę formuje się w kształtce po innej stronie korpusu niż rygiel zapadkowy i popychacz.

W szczególności, sprężynę popychacza formuje się jako część korpusu.

Ewentualnie, formuje się kształtkę mającą co najmniej jeden człon prowadzący ukształtowany w korpusie natomiast kiedy popychacz po raz pierwszy obraca się po etapie naciskania, człony prowadzące ze sprężyną popychacza prowadzą ten popychacz do prawidłowego położenia.

W szczególności, formuje się popychacz mający powierzchnię prowadzącą, która, gdy popychacz obraca się, prowadzi wraz z powierzchniami prowadzącymi korpusu sprężynę rygla zapadkowego do prawidłowego położenia i do wstępnie naprężonego położenia roboczego, na skutek czego sprężyna zapadkowego rygla popycha ten zapadkowy rygiel w kierunku do położenia roboczego.

Korzystnie, formuje się co najmniej jeden człon ryglowy stanowiący stały rygiel, a kształtkę formuje się z dźwignią rygla, która jest korzystnie poruszana kluczem, oraz z przegrodą oddzielającą zespół zapadkowego rygla od zespołu stałego rygla.

W szczególności, stały rygiel i dźwignię rygla formuje się po różnych stronach korpusu, w różnych płaszczyznach względem płaszczyzny podstawowej.

PL 193 665B1

W szczególności, formuje się przegrodę zwymiarowaną tak, aby była giętka w stopniu umożliwiającym, po montażu, prowadzenie dźwigni rygla.

Korzystnie, kształtkę montuje sięw oddzielnej obudowie zamka, która zawiera przednią płytkę i skrzynkę zamka przymocowaną do niej, natomiast naciskanie wywiera się bezpośrednio na skrzynkę zamka tak, że korpus i człony robocze pozostają wewnątrz skrzynki zamka.

W szczególności, stosuje się skrzynkę zamka mającą czop, oraz formuje się kształtkę zawierającą człon klinowy, który w fazie naciskania pod wpływem czopu prowadzi dźwignię rygla w kierunku ruchu zgodnym z ryglowym działaniem stałego rygla, ku stałemu ryglowi, z równoczesnym wciskaniem stałego rygla do jego położenia roboczego, w którym wystaje on poza wewnętrzną krawędź otworu na rygiel w obudowie zamka.

Korzystnie, formuje się kształtkę mającą człony robocze i człony łączące lub punkty połączenia usytuowane tak, że kiedy człony robocze są odłamane od korpusu w etapie dociskania, są one usytuowane względem siebie w prawidłowych położeniach wymaganych przez ich działanie.

Mechanizm zamka, według wynalazku charakteryzuje się tym, że ma jednoczęściową kształtkę wtryskową z tworzywa sztucznego, posiadającą korpus, do którego są dołączone człony robocze poprzez łamliwe połączenia, przy czym korpus jest usytuowany w płaszczyźnie podstawowej, natomiast przynajmniej niektóre z członów roboczych są usytuowane w co najmniej jednej oddzielnej płaszczyźnie zdystansowanej od i równoległej do płaszczyzny podstawowej.

Korzystnie, korpus i człony robocze mają zasadniczo taką samą grubość.

Ewentualnie, korpus ma zasadniczo jednolitą konstrukcję ramową, która posiada co najmniej jeden otwór na rygiel i posiada powierzchnie prowadzące rygiel.

Człony robocze są, korzystnie, usytuowane w co najmniej dwóch oddzielnych płaszczyznach usytuowanych po przeciwległych stronach płaszczyzny podstawowej i równolegle do niej.

Korzystnie, najmniej jeden człon ryglowy stanowi zapadkowy rygiel, a człony robocze obejmują ponadto popychacz usytuowany po tej samej stronie korpusu co zapadkowy rygiel, natomiast człon sprężynowy jest sprężyną powrotną zapadkowego rygla, która jest usytuowana po przeciwnej stronie korpusu niż zapadkowy rygiel i popychacz.

W szczególności, sprężyna popychacza stanowi część korpusu.

Ewentualnie, co najmniej jeden człon ryglowy stanowi stały rygiel, przy czym człony robocze zawierają, korzystnie, poruszaną kluczem dźwignię stałego rygla, natomiast korpus ma przegrodę oddzielającą zespół zapadkowego rygla od zespołu stałego rygla.

W szczególności, stały rygiel i dźwignia rygla są usytuowane w różnych, oddzielnych płaszczyznach.

Ewentualnie, mechanizm ma człon klinowy, korzystnie wsparty na dźwigni rygla, przeznaczony do prowadzenia dźwigni rygla kiedy mechanizm znajduje się w położeniu roboczym, przy czym człon klinowy i dźwignia rygla są usytuowane względem siebie w różnych płaszczyznach.

Zamek, zwłaszcza do drzwi, według wynalazku charakteryzuje się tym, że mechanizm ma jednoczęściową kształtkę wtryskową, z tworzywa sztucznego, posiadającą korpus, do którego są dołączone człony robocze poprzez łamliwe połączenia, przy czym korpus jest usytuowany w płaszczyźnie podstawowej, natomiast przynajmniej niektóre z członów roboczych są usytuowane w co najmniej jednej oddzielnej płaszczyźnie zdystansowanej od i równoległej do płaszczyzny podstawowej, przy czym korpus posiada zasadniczo jednolitą ramę mającą co najmniej jeden otwór na rygiel, zaś wewnątrz ramy jest umieszczony co najmniej jeden rygiel i człon do przemieszczania rygla.

Człony mechanizmu są, korzystnie, zasadniczo tej samej grubości, która jest zgodna z grubością wewnętrznej przestrzeni skrzynki zamka.

Korpus ma, korzystnie, prowadzące powierzchnie do prowadzenia posuwisto-zwrotnych ruchów przemieszczania rygla.

W szczególności, rygiel jest zapadkowym ryglem, natomiast człony do przemieszczania rygla obejmują popychacz i sprężynę zapadkowego rygla.

W szczególności, zamek ma sprężynę popychacza wykonaną jako część korpusu, przy czym korpus jest wyposażony w co najmniej jeden człon prowadzący, który wraz ze sprężyną popychacza utrzymuje popychacz w prawidłowym położeniu wymaganym przez montaż korpusu.

W szczególności, korpus jest wyposażony w krzywkę prowadzącą, która wraz z powierzchnią prowadzącą popychacza przytrzymuje sprężynę zapadkowego rygla wstępnie naprężoną na swym miejscu.

PL 193 665 B1

Korzystnie, mechanizm zawiera również stały rygiel i dźwignię tego rygla, korzystnie poruszaną za pomocą klucza, natomiast korpus ma przegrodę oddzielającą zespól zapadkowego rygla od zespołu stałego rygla, zwymiarowaną tak, aby była giętka w stopniu umożliwiającym prowadzenie dźwigni rygla.

Ewentualnie, skrzynka jest wyposażona w czop, na którym dźwignia rygla jest ułożyskowana obrotowo, za pomocą oddzielnego członu klinowego, oraz w prowadzący otwór, w którym jest wsparty obrotowo popychacz.

Przedmiot wynalazku, w przykładach wykonania, jest uwidoczniny na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia kształtkę zamka drzwiowego w widoku z boku, fig. 2 - kształtkę z fig. 1 w widoku z dołu, fig. 3 - kształtkę w przekroju wzdłuż linii III-III z fig. 1, fig. 4 - kształtkę w przekroju wzdłuż linii IV-IV z fig. 1, fig. 5 - kształtkę z fig. 1 w widoku z lewej strony, fig. 6 - kształtkę w przekroju wzdłuż linii VI-VI z fig. 1, fig. 7 - kształtkę w przekroju wzdłuż linii VII-VII z fig. 1, fig. 8 - kształtkę z fig. 1 w widoku aksonometrycznym, fig. 9 - część kształtki z fig. 1 w powiększonym widoku aksonometrycznym, gdzie pokazano mocowanie rygla zapadkowego do korpusu, fig. 10 - część kształtki z fig. 1 w powiększonym widoku aksonometrycznym, gdzie pokazano mocowanie popychacza do korpusu, fig. 11 - część kształtki z fig. 1 w powiększonym widoku aksonometrycznym, gdzie pokazano mocowanie sprężyny rygla zapadkowego do korpusu, fig. 12 - część kształtki z fig. 1 w powiększonym widoku aksonometrycznym, gdzie pokazano mocowanie stałego rygla do korpusu, fig. 13 - część kształtki z fig. 1 w powiększonym widoku aksonometrycznym, gdzie pokazano mocowanie części przemieszczającej stały rygiel do korpusu, fig. 14 - kształtkę z fig. 1 zamontowaną w skrzynce obudowy zamka zanim rygle zostaną doprowadzone do położenia roboczego, fig. 15 - kształtkę w przekroju wzdłuż linii XV-XV z fig. 14, fig. 16 - kształtkę z fig. 1 zamontowaną w skrzynce obudowy zamka po doprowadzeniu rygli do położenia roboczego, fig. 17 - kształtkę w przekroju wzdłuż linii XVII-XVII z fig. 16, a fig. 18 przedstawia kształtkę z fig. 1 zamontowaną w skrzynce zamka z ryglami wystającymi w położeniach roboczych.

Na fig. 1 pokazano kształtkę 1 zamka. Kształtka ta jest korzystnie wykonana przez formowanie wtryskowe z tworzywa sztucznego jako jedna całość. Kształtka ta zawiera ramowy korpus 2 z otworami 2a i 2b na rygle. Do kształtki tej wszystkie istotne człony robocze zamka są na skutek kształtowania lub formowania albo mocowane przez człony łączące lub punkty łączące (jak pokazano bardziej szczegółowo później), albo są z nią trwale zintegrowane tak, że są częściami korpusu.

W przedstawionym przykładzie wykonania te człony robocze obejmują rygiel zapadkowy 3, sprężynę 4 rygla zapadkowego, popychacz 5 do przemieszczania rygla zapadkowego za pomocą pewnych środków, na przykład klamki montowanej na osi roboczej 5', sprężynę 6 popychacza, stały rygiel 7 i dźwignię 8 do poruszania stałego rygla.

Jak pokazano wyraźniej na fig. 2-8, człony robocze są usytuowane po przeciwnych stronach środkowej płaszczyzny korpusu 2. W szczególności człony robocze i korpus są usytuowane w trzech oddzielnych, równoległych płaszczyznach zdystansowanych od siebie. Kształtka jest wytwarzana przez formowanie wtryskowe, korzystnie przeprowadzane za pomocą dwuczęściowej formy posiadającej tylko jedną powierzchnię połączenia. Człony robocze są usytuowane względem korpusu 2 i względem siebie tak, że kształtka 1 może być montowana jako jedna całość w jednym kierunku wzdłuż prostoliniowej drogi w żądanej obudowie zamka (patrz fig. 14). Umożliwia to całkowicie zautomatyzowany montaż za pomocą prostych urządzeń. Konstrukcja i usytuowanie członów roboczych względem siebie, jak również konstrukcja korpusu 2 są tak wybrane, że zapewnione jest wystarczające miejsce pomiędzy ruchomymi częściami dla ścianek formy i dla ruchów potrzebnych dla normalnego działania po zamontowaniu kształtki i odłączeniu ruchomych części.

Ponadto, korpus 2 zawiera prowadzące powierzchnie 2c i 2d, które prowadzą ruchy rygli po zamontowaniu, jak to opisano poniżej.

Na fig. 9 pokazano człony łączące A i B, za pomocą których rygiel zapadkowy 3 jest przy swej części dźwigniowej przymocowany do korpusu 2 kształtki 1. Na fig. 10 pokazano odpowiednie człony łączące C i D, za pomocą których popychacz 5 jest mocowany do korpusu 2. Na fig. 11 przedstawiono człony łączące E i F, za pomocą których sprężyna 4 rygla zapadkowego jest mocowana do korpusu 2. Na fig. 12 pokazano człony łączące G i H, za pomocą których stały rygiel 7 jest mocowany do korpusu 2, a na fig. 13 pokazano człony łączące I, J, za pomocą których dźwignia 8 rygla jest mocowana do korpusu 2.

PL 193 665B1

Na fig. 14 pokazano obudowę 9 zamka, która zawiera skrzynkę 10 i przednią płytkę 11 przymocowaną do tej skrzynki i posiadającą otwory na rygle. Na rysunku nie pokazano pokrywy skrzynki 10 zamka. Usytuowanie i wymiary członów łączących A - J są tak dobrane, że kiedy kształtka 1 jest montowana jak pokazano na fig. 14 w jednym kierunku wzdłuż prostoliniowej drogi w skrzynce 10 zamka, a człony robocze są dociskane, człony łączące mogą zostać równocześnie złamane, a człony robocze są ruchome względem siebie tak, aby zajmować wspólną płaszczyznę z korpusem.

Zgodnie z fig. 14 i 16 montaż części ryglowej zamka i umieszczenie jej tak, aby sprawnie działała, przeprowadza się następująco. Po wciśnięciu kształtki 1 w skrzynkę 10 zamka tak, że wymienione powyżej człony łączące A-J zostają złamane, a człony robocze zostają odłączone od korpusu 2, elementy ograniczające 12 w ryglu zapadkowym 3 są popychane w kierunku dźwigni 3a rygla zapadkowego przez elementy prowadzące 13 w skrzynce zamka.

Ponadto dźwignia 3a jest prowadzona przez powierzchnie prowadzące 2c korpusu. Sprężyna 6 popychacza jest zintegrowana z korpusem 2 i jest skonstruowana i umieszczona tak, że popychacz 5 można montować w obudowie 9 zamka w takim samym położeniu jak przy formowaniu. Skrzynka 10 zamka zawiera prowadzący otwór 10a na popychacz 5, w który to otwór popychacz 5 wchodzi tak, że jest ułożyskowany obrotowo w otworze prowadzącym 10a (patrz fig. 15 i 17). Sprężyna 4 rygla zapadkowego jest usytuowana pomiędzy popychaczem 5 a prowadzącą krzywką 14 w korpusie w położeniu, które umożliwia montaż rygla zapadkowego 3 w takim samym położeniu, w jakim jest ona przy formowaniu. Sytuacja to odpowiada pokazanej na fig. 14.

Kiedy popychacz 5 zostaje po raz pierwszy obrócony za pomocą klamki itp. (nie pokazano) wokół osi roboczej 5', sprężyna powrotna 4 rygla zapadkowego obraca się dzięki powierzchni prowadzącej 5a na popychaczu i krzywce prowadzącej 14 w korpusie do swego położenia roboczego, w którym pozostaje z prowadzeniem przez inną powierzchnię prowadzącą 5b na popychaczu i krzywce prowadzącej 14. Równocześnie rygiel zapadkowy 3 jest popychany przez sprężynę 4 rygla zapadowego w kierunku do swego położenia roboczego, na skutek czego elementy ograniczające 12 w dźwigni 3a rygla zapadkowego zostają zwolnione i uniemożliwiają wciśnięcie rygla 3 z powrotem do położenia wewnętrznego, odpowiadającego położeniu montażu.

Dodatkowo, w tym samym czasie zagłębienie 5c w popychaczu 5 zostaje przemieszczone w kierunku do głowicy sprężyny 6 popychacza. Sprężyna 6 wchodzi w zagłębienie 5c i pozostaje w nim na skutek działania swej siły sprężynowania. Kiedy klamka itp. zostaje naciśnięta poniżej płaszczyzny poziomej, człon prowadzący 5d na popychaczu 5 wychodzi poza człon prowadzący 15 usytuowany w korpusie 2. Sytuacja ta odpowiada pokazanej na fig. 16. Równocześnie człon prowadzący 15 uniemożliwia przemieszczenie popychacza 5 do położenia pierwotnego i przytrzymuje klamkę w prawidłowym położeniu, a sprężynę 6 popychacza w stanie wstępnego naprężenia.

Do montowania dźwigni 8 i stałego rygla 7 wykorzystywany jest człon klinowy 16. W tym celu człon klinowy współpracuje z czopem 17 umieszczonym w skrzynce 10 zamka. Przed naciśnięciem związanym z montażem człon klinowy 16 i czop 17 są usytuowane względem siebie jak pokazano na fig. 14 i 15. Po naciśnięciu człon klinowy 16 i czop 17 są usytuowane jak pokazano na fig. 16 i 17. Jak wynika z fig. 14-17, przy wciskaniu członu klinowego 16 na czop 17 powierzchnia prowadząca na członie klinowym powoduje przemieszczenie członu klinowego wlewo, patrząc na rysunek. Na skutek tego również dźwignia 8 rygla oraz stały rygiel 7 są przemieszczane w lewo na rysunku, naciskane przez człon klinowy 16. Stały rygiel jest przemieszczany zatem w kierunku do otworu na rygiel w przedniej płytce 11 niecodo wnętrza tego otworu.

W tym położeniu stały rygiel 7 jest dodatkowo prowadzony przez powierzchnie prowadzące 2d na korpusie, patrz fig. 16. Dzięki takiej konstrukcji stały rygiel 7 i dźwignia 8 rygla mogą być ukształtowane tak, że mogą być one usytuowane w położeniach wewnętrznych względem swego położenia roboczego tak, że mogą być one montowane w skrzynce 10 zamka jako stacjonarna część kształtki 1.

Na fig. 18 pokazano obudowę 9 zamka z fig. 16 w sytuacji, w której rygiel zapadkowy 3 jest w swym normalnym, wystającym położeniu naciskany przez sprężynę 4, a stały rygiel 7 jest również w swym wystającym położeniu i jest unieruchomiony przez dźwignię 8 rygla. W konstrukcji tej ruchy posuwisto-zwrotne stałego rygla 7 są realizowane za pomocą dźwigni 8 rygla, która jest obracana za pomocą klucza (nie pokazano) w otworze 18 na klucz, usytuowanym w skrzynce zamka. Blokowanie stałego rygla 7 jest również osiągane za pomocą dwóch krzywek w dźwigni 8 rygla. Przegroda 19 oddziela od siebie część korpusu odpowiadającą stałemu ryglowi i część tego korpusu odpowiadającą ryglowi zapadkowemu i ma takie wymiary, że jest giętka. Giętka natura przegrody 19 wraz z odpo6

PL 193 665 B1 wiednio zaprojektowanymi powierzchniami prowadzącymi 8a i 8b na dźwigni 8 rygla utrzymuje tę dźwignię 8 w swym położeniu w każdym przypadku zależnie od położenia roboczego.

Z punktu widzenia montażu prościej jest oczywiście, gdy cała część mechanizmu roboczego stanowi jedną kształtkę, jak opisano powyżej. W zasadzie, kiedy jest to potrzebne, nawet cała obudowa zamka może być utworzona jako jedna lub kilka części przez formowanie wtryskowe z tworzywa sztucznego, jeśli tylko dobór materiałów odpowiada wymaganiom stawianym przez warunki pracy, np. wymaganiom wytrzymałościowym. Z drugiej strony, jeśli jest to potrzebne, obudowa zamka może również zawierać tylko jedną z części ryglowych, to znaczy część rygla zapadkowego lub część stałego rygla.

Korpus zamka, człony robocze i człony łączące mogą być skonstruowane, jeśli to jest potrzebne, na wiele różnych sposobów, jeśli chodzi o ich szczegóły. Montaż części zamka i doprowadzenie mechanizmu zamka do położenia roboczego powinno być jednak osiągane w miarę możliwości za pomocą niewielkiej liczby środków. W praktyce, kiedy jest to pożądane, część członów łączących może być przewidziana do łamania w celu odłączenia części po montażu przy wykorzystaniu oddzielnych środków, aby doprowadzić mechanizm zamka do położenia roboczego. Inaczej mówiąc, nie wszystkie człony łączące muszą koniecznie być łamane już wtedy, gdy kształtka jest montowana na swym miejscu w skrzynce zamka. Sprawą wyboru jest również to, po której stronie korpusu mają być ukształtowane różne człony robocze, w ilu płaszczyznach odbywa się formowanie kształtki i do jakiego stopnia części są usytuowane jedna wewnątrz drugiej i/lub względem korpusu.

Claims (32)

1. Sposób wytwarzania i doprowadzania położenia roboczego mechanizmu zamka, mającego człony robocze obejmujące co najmniej jeden człon ryglowy i obrotowy człon do przemieszczania członu ryglowego, znamienny tym, że formuje się kształtkę (1) z tworzywa sztucznego, posiadającą korpus (2), którego części tworzą razem płaszczyznę podstawową, oraz człony robocze mechanizmu zamka połączone z korpusem (2) przez łamliwe człony łączące lub punkty połączenia (A-J), przy czym przynajmniej niektóre z członów roboczych formuje się tak, aby zajmowały co najmniej jedną oddzielną płaszczyznę względem płaszczyzny podstawowej korpusu (2), zaś w celu umieszczenia członów roboczych w ich położeniach roboczych naciska się kształtkę i powoduje się złamanie członów łączących lub punktów połączenia (A-J) oraz przemieszcza się człony robocze tak, by były usytuowane we wspólnej płaszczyźnie podstawowej z korpusem (2).

2. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że kształtkę (1) odlewa się w formie przez kształtowanie wtryskowe.

3. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że korpus (2) i człony robocze formuje się tak, aby miały zasadniczo jednakową grubość w kierunku prostopadłym do płaszczyzny podstawowej.

4. Sposób według zastrz. 1 albo 3, znamienny tym, że formuje się korpus (2) mający zasadniczo jednolitą konstrukcję ramową zawierającą co najmniej jeden otwór (2a, 2b) na rygiel (3, 7).

5. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że formuje się człony robocze zawierające co najmniej jeden człon sprężynowy, przy czym człony robocze kształtuje się tak, aby były usytuowane po obu stronach korpusu (2).

6. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że formuje się człony robocze obejmujące rygiel zapadkowy (3) i popychacz (5), przy czym zapadkowy rygiel (3) i popychacz (5) formuje się w kształtce (1) po tej samej stronie korpusu (2), natomiast formowanie członu sprężynowego obejmuje formowanie sprężyny powrotnej (4) rygla, którą to sprężynę formuje się w kształtce (1) po innej stronie korpusu (2) niż rygiel zapadkowy (3) i popychacz (5).

7. Sposób według zastrz. 6, znamienny tym, że sprężynę (6) popychacza (5) formuje się jako część korpusu (2).

8. Sposób według zastrz. 6, znamienny tym, że formuje się kształtkę (1) mająca co najmniej jeden człon prowadzący (15) ukształtowany w korpusie (2), natomiast kiedy popychacz (5) po raz pierwszy obraca się po etapie naciskania, człony prowadzące ze sprężyną (6) popychacza (5) prowadzą ten popychacz (5) do prawidłowego położenia.

9. Sposób według zastrz. 6 albo 8, znamienny tym, że formuje się popychacz (5) mający powierzchnię prowadzącą (5a), która, gdy popychacz (5) obraca się, prowadzi wraz z powierzchniami prowadzącymi (14) korpusu (2) sprężynę (4) rygla zapadkowego do prawidłowego położenia i do

PL 193 665B1 wstępnie naprężonego położenia roboczego, na skutek czego sprężyna (4) zapadkowego rygla (3) popycha ten zapadkowy rygiel (3) w kierunku do położenia roboczego.

10. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że formuje się co najmniej jeden człon ryglowy stanowiący stały rygiel (7), a kształtkę (1) formuje się z dźwignią (8) rygla (7), która jest korzystnie poruszana kluczem, oraz z przegrodą (19) oddzielającą zespół zapadkowego rygla (3) od zespołu stałego rygla (7).

11. Sposób według zastrz. 10, znamienny tym, że stały rygiel (7) i dźwignię (8) rygla (7) formuje się po różnych stronach korpusu (2), w różnych płaszczyznach względem płaszczyzny podstawowej.

12. Sposób według zastrz. 10 albo 11, znamienny tym, że formuje się przegrodę (19) zwymiarowaną tak, aby była giętka w stopniu umożliwiającym, po montażu, prowadzenie dźwigni (8) rygla (7).

13. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że kształtkę (1) montuje się w oddzielnej obudowie zamka, która zawiera przednią płytkę (11) i skrzynkę (10) zamka przymocowaną do niej, natomiast naciskanie wywiera się bezpośrednio na skrzynkę (10) zamka tak, że korpus (2) i człony robocze pozostają wewnątrz skrzynki (10) zamka.

14. Sposób według zastrz. 13, znamienny tym, że stosuje się skrzynkę (10) zamka mającą czop (17), oraz formuje się kształtkę (1) zawierającą człon klinowy (16), który w fazie naciskania pod wpływem czopu (17) prowadzi dźwignię (8) rygla w kierunku ruchu zgodnym z ryglowym działaniem stałego rygla (7), ku stałemu ryglowi (7), z równoczesnym wciskaniem stałego rygla (7) do jego położenia roboczego, w którym wystaje on poza wewnętrzną krawędź otworu (26) na rygiel (7) w obudowie (9) zamka.

15. Sposób według zastrz. 1, znamienny tym, że formuje się kształtkę (1) mającą człony robocze i człony łączące lub punkty połączenia (A-J) usytuowane tak, że kiedy człony robocze są odłamane od korpusu w etapie dociskania, są one usytuowane względem siebie w prawidłowych położeniach wymaganych przez ich działanie.

16. Mechanizm zamka, przeznaczony do zamontowania w obudowie zamka, mający co najmniej jeden człon ryglowy, człon do przemieszczania członu ryglowego i co najmniej jeden człon sprężynowy, znamienny tym, że ma jednoczęściową kształtkę (1) wtryskową z tworzywa sztucznego, posiadającą korpus (2), do którego są dołączone człony robocze poprzez łamliwe połączenia (A-J), przy czym korpus (2) jest usytuowany w płaszczyźnie podstawowej, natomiast przynajmniej niektóre z członów roboczych są usytuowane w co najmniej jednej oddzielnej płaszczyźnie zdystansowanej od i równoległej do płaszczyzny podstawowej.

17. Mechanizm według zastrz. 16, znamienny tym, że korpus (2) i człony robocze mają zasadniczo taką samą grubość.

18. Mechanizm według zastrz. 16 albo 17, znamienny tym, że korpus (2) ma zasadniczo jednolitą konstrukcję ramową, która posiada co najmniej jeden otwór (2a, 2b) na rygiel (3, 7) i posiada powierzchnie (2c, 2d) prowadzące rygiel (3, 7).

19. Mechanizm według zastrz. 16, znamienny tym, że człony robocze są usytuowane w co najmniej dwóch oddzielnych płaszczyznach usytuowanych po przeciwległych stronach płaszczyzny podstawowej i równolegle do niej.

20. Mechanizm według zastrz. 16, znamienny tym, że co najmniej jeden człon ryglowy stanowi zapadkowy rygiel (3), a człony robocze obejmują ponadto popychacz (5) usytuowany po tej samej stronie korpusu (2) co zapadkowy rygiel (3), natomiast człon sprężynowy jest sprężyną powrotną (4) zapadkowego rygla (3), która jest usytuowana po przeciwnej stronie korpusu (2) niż zapadkowy rygiel (3) i popychacz (5).

21. Mechanizm według zastrz. 20, znamienny tym, że sprężyna (6) popychacza (5) stanowi część korpusu (2).

22. Mechanizm według zastrz. 16 albo 20, znamienny tym, że co najmniej jeden człon ryglowy stanowi stały rygiel (7), przy czym człony robocze zawierają, korzystnie, poruszaną kluczem dźwignię (8) stałego rygla (7), natomiast korpus (2) ma przegrodę (19) oddzielającą zespół zapadkowego rygla (3) od zespołu stałego rygla (7).

23. Mechanizm według zastrz. 22, znamienny tym, że stały rygiel (7) i dźwignia (8) rygla są usytuowane w różnych, oddzielnych płaszczyznach.

24. Mechanizm według zastrz. 22, znamienny tym, że ma człon klinowy (16), korzystnie wsparty na dźwigni (8) rygla, przeznaczony do prowadzenia dźwigni (8) rygla (7) kiedy mechanizm znajduje się w położeniu roboczym, przy czym człon klinowy (16) i dźwignia (8) rygla (7) są usytuowane względem siebie w różnych płaszczyznach.

PL 193 665 B1

25. Zamek, zwłaszcza do drzwi, mający obudowę posiadającą przednią płytkę i przymocowaną do niej skrzynkę oraz mechanizm umieszczony w skrzynce, mający co najmniej jeden człon ryglowy, człon do przemieszczania członu ryglowego i co najmniej jeden człon sprężynowy, znamienny tym, że mechanizm ma jednoczęściową kształtkę wtryskową (1), z tworzywa sztucznego, posiadającą korpus (2), do którego są dołączone człony robocze poprzez łamliwe połączenia (A-J), przy czym korpus (2) jest usytuowany w płaszczyźnie podstawowej, natomiast przynajmniej niektóre z członów roboczych są usytuowane w co najmniej jednej oddzielnej płaszczyźnie zdystansowanej od i równoległej do płaszczyzny podstawowej, przy czym korpus (2) posiada zasadniczo jednolitą ramę mającą co najmniej jeden otwór (2a, 2b) na rygiel (3, 7), zaś wewnątrz ramy jest umieszczony co najmniej jeden rygiel (3, 7) i człon do przemieszczania rygla (3, 7).

26. Zamek według zastrz. 25, znamienny tym, że człony mechanizmu są zasadniczo tej samej grubości, która jest zgodna z grubością wewnętrznej przestrzeni skrzynki (10) zamka.

27. Zamek według zastrz. 25, znamienny tym, że korpus (2) ma prowadzące powierzchnie (2c, 2d) do prowadzenia posuwisto-zwrotnych ruchów przemieszczania rygla (3, 7).

28. Zamek według zastrz. 25, znamienny tym, że rygiel jest zapadkowym ryglem (3), natomiast człony do przemieszczania rygla obejmują popychacz (5) i sprężynę (4) zapadkowego rygla (3).

29. Zamek według zastrz. 28, znamienny tym, że ma sprężynę (6) popychacza (5) wykonaną jako część korpusu (2), przy czym korpus (2) jest wyposażony w co najmniej jeden człon prowadzący (15), który wraz ze sprężyną (6) popychacza (5) utrzymuje popychacz (5) w prawidłowym położeniu wymaganym przez montaż korpusu (2).

30. Zamek według zastrz. 28 albo 29, znamienny tym, że korpus (2) jest wyposażony w krzywkę prowadzącą (14), która wraz z powierzchnią prowadzącą (5b) popychacza (5) przytrzymuje sprężynę (4) zapadkowego rygla (3) wstępnie naprężoną na swym miejscu.

31. Zamek według zastrz. 25, znamienny tym, że mechanizm zawiera również stały rygiel (7) i dźwignię (8) tego rygla (7), korzystnie poruszaną za pomocą klucza, natomiast korpus (2) ma przegrodę (19) oddzielającą zespół zapadkowego rygla (3) od zespołu stałego rygla (7), zwymiarowaną tak, aby była giętka w stopniu umożliwiającym prowadzenie dźwigni (8) rygla (7).

32. Zamek według zastrz. 25, znamienny tym, że skrzynka (10) jest wyposażona w czop (17), na którym dźwignia (8) rygla (7) jest ułożyskowana obrotowo, za pomocą oddzielnego członu klinowego (16), oraz w prowadzący otwór (10a), w którym jest wsparty obrotowo popychacz (5).