PL190834B1 - Okno, drzwi lub temu podobne z przekładnią uruchamiającą - Google Patents

Abstract

1. Okno, drzwi lub temu podobne z przekladnia uru- chamiajacy, w których co najmniej rama skrzydla sklada sie z elementów ksztaltowych z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, przy czym na powierzchni przylgowej maja otwarty z jednej strony, a w przypadku elementów ksztalto- wych z metalu lub tworzywa sztucznego podciety obustron- nie w kierunku poprzecznym, profilowany kanal prowadza- cy do przesuwnego w kierunku wzdluznym osadzenia drazka napedowego, który to, znajdujacy sie w kanale prowadzacym, drazek napedowy jest od otwartej strony kanalu sprzegany z przekladnia uruchamiajaca, wyposazo- na w osadzony w obudowie i napedzany obrotowo za pomoca uchwytu, czlon napedowy, zwlaszcza zebnik, (….) w której umieszczony jest czlon napedowy, przechodzi przez otwór i/lub wybranie w dnie kanalu prowadzacego, podczas gdy tylko jeden odcinek obudowy przekladni uru- chamiajacej, w którym czlon napedowy osadzony lub pro- wadzony przesuwnie w kierunku wzdluznym, jest wsparty przed lub w otwartym boku kanalu prowadzacego na ele- mencie ksztaltowym z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, oraz przy czym na obudowie znajduja sie elementy do ustalania polozenia przekladni uruchamiajacej, a obudowa zawiera elementy do dzialajacego w kierunku przeciwnym do kierunku montazowego, ksztaltowego i/lub tarciowego polaczenia ze wspomnianym otworem i/lub wybraniem, znamienne tym, ze elementy do ksztaltowego lub tarciowego polaczenia maja postac wypuklosci (31, 32) wystajacych osiowo wzgledem osi obrotu (10) czlonu na- pedowego (3) z obszaru (15) obudowy. PL PL PL

Description

Opis wynalazku

Przedmiotem wynalazku jest okno, drzwi lub temu podobne z przekładnią uruchamiającą, w których co najmniej rama skrzydła składa się z elementów kształtowych z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, które na powierzchni przylgowej mają otwarty z jednej strony, w przypadku elementów kształtowych z metalu lub tworzywa sztucznego podcięty obustronnie w kierunku poprzecznym, profilowany kanał prowadzący do przesuwnego w kierunku wzdłużnym osadzenia drążka napędowego, przy czym znajdujący się w kanale prowadzącym drążek napędowy jest od otwartej strony kanału sprzęgany z przekładnią uruchamiającą, która ma osadzony w obudowie i napędzany obrotowo za pomocą uchwytu, człon napędowy, zwłaszcza zębnik.

Okno lub drzwi, co najmniej dla ramy skrzydła wykonane z elementów kształtowych z metalu lub tworzywa sztucznego, jest już znane z niemieckiego zgłoszenia patentowego nr DE 38 35 835 A1. Aby zapewnić wystarczającą przestrzeń montażową dla przekładni uruchamiającej okucia baskwilowego, przyporządkowanego oknu lub drzwiom, otwarty kanał prowadzący jest zaopatrzony w wybranie, w które można wstawić przekładnię uruchamiającą. Przekładnia uruchamiająca wchodzi zatem jedynie częściowo w kanał prowadzący i jest tam - poprzez połączony na stałe z urządzeniem napędowym, na przykład zębnikiem, suwak sprzęgający - sprzężona z drążkiem napędowym.

Aby ustalić położenie przekładni uruchamiającej, na odcinku przekładni uruchamiającej, wchodzącym w kanał prowadzący, zamocowane jest pokrętło, które można obrócić z położenia spoczynkowego o 45°, przy czym umieszczone na pokrętle noski lub języki wchodzą w obszar podcięcia kanału prowadzącego, powodując w ten sposób ustalenie położenia.

Stąd wynika, że do ustalenia położenia obrotowego za pomocą opisanego urządzenia potrzebne są z jednej strony obszary podcięcia kanału prowadzącego, z drugiej zaś należy przewidzieć również dodatkowe elementy w postaci pokrętła na przekładni uruchamiającej. W związku z tym dla różnych wyprofilowań potrzebne są różne przekładnie uruchamiające względnie pokrętła.

Z niemieckiego zgłoszenia patentowego nr DE 23 01 390 A1 znana jest przekładnia dla okuć baskwilowych, która - w oparciu o osadzoną poniżej szyny nakładkowej - stopkę ma trzy, wystające z tyłu w odstępach, obszary względnie występy obudowy, wchodzące przy montażu w komory. Komory stanowią ślepe otwory, skierowane poprzecznie do płaszczyzny przylgowej, przy czym wszystkie trzy otwory są umieszczone na wspólnej płaszczyźnie, równoległej do podstawy rowka, w takim odstępie od tej podstawy, że każdy z otworów przechodzi swoją tworzącą przez podstawę rowka, tworząc w ten sposób otwory prowadzące do komór.

Umieszczone z tyłu występy obudowy przekładni uruchamiającej zagłębiają się w te komory, przy czym dwa występy obudowy mają kolcowe lub ostrzowe końcówki, które wchodzą w ścianki komór i powodują zakotwienie. Kolcowe lub ostrzowe końcówki są przy tym umieszczone na odwrotnych względem szyny nakładkowej końcach występów obudowy.

Przekładnia uruchamiająca według niemieckiego zgłoszenia patentowego nr DE 23 01 390 A1 nie dysponuje żadnymi możliwościami chwilowego ustalania jej położenia. Wspomniane kolcowe lub ostrzowe końcówki powodują jedynie zakotwienie wzdłuż szyny nakładkowej, nie mogą jednak zapobiec wysuwaniu przekładni uruchamiającej z komór. Ponadto, w przypadku elementów kształtowych o profilu zamkniętym, ostrzowe końcówki są nieskuteczne, jako że wchodzą w komorę elementu kształtowego.

W żadnym z niemieckich zgłoszeń patentowych nr DE 23 01 390 A1 i DE 38 35 835 A1 nie są opisane środki do osiągnięcia określonego, chwilowego mocowania przekładni uruchamiającej w ustalonym położeniu, realizowanego bez pomocy narzędzi poprzez włożenie przekładni, a jednocześnie uwzględniającego dużą ilość wyprofilowań i materiałów użytych na ramiaki skrzydła. Celem wynalazku jest rozwiązanie tego problemu.

Okno, drzwi lub temu podobne z przekładnią uruchamiającą, w których co najmniej rama skrzydła składa się z elementów kształtowych z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, przy czym na powierzchni przylgowej mają otwarty z jednej strony, a w przypadku elementów kształtowych z metalu lub tworzywa sztucznego podcięty obustronnie w kierunku poprzecznym, profilowany kanał prowadzący do przesuwnego w kierunku wzdłużnym osadzenia drążka napędowego, który to, znajdujący się w kanale prowadzącym, drążek napędowy jest od otwartej strony kanału sprzęgany z przekładnią uruchamiającą, przy czym na obudowie znajdują się elementy do ustalania położenia przekładni uruchamiającej, a obudowa zawiera elementy do działającego w kierunku przeciwnym do kierunku montażowego, kształtowego i/lub tarciowego połączenia ze wspomnianym otworem i/lub wybraniem, chaPL 190 834 B1 rakteryzuje się według wynalazku tym, że elementy do kształtowego lub tarciowego połączenia mają postać wypukłości wystających osiowo względem osi obrotu członu napędowego z obszaru obudowy, które zatrzaskują się za wewnętrzną krawędzią otworu kanału prowadzącego lub rowka okuciowego.

W szczególnie korzystnej postaci wykonania, wypukłości są rozmieszczone parami w płaszczyźnie równoległej do szyny nakładkowej, zaś każda wypukłość jest usytuowana względem osi obrotu członu napędowego w odstępie, odpowiadającym promieniowi otworu.

Korzystne jest przy tym, jeżeli kilka par wypukłości jest rozmieszczonych w równoległym odstępie względem siebie. Pozwala to uwzględnić różne warunki montażowe co do wystających ewentualnie żeber.

Szczególnie korzystna postać wykonania polega na tym, że równoległy odstęp wypukłości ma taki wymiar, że co najmniej jedna para wypukłości jest usytuowana w obszarze, leżącym poza kanałem prowadzącym względnie rowkiem okuciowym, ale wewnątrz komory. To ukształtowanie sprawia, że co najmniej jedna para jest umieszczona poniżej żeber rowka prowadzącego.

W tej postaci wykonania elementy mogą w prosty sposób współpracować z otworem trzpienia wielokątnego, umieszczanym na czołowej powierzchni ramy skrzydła od strony pomieszczenia.

Alternatywnie lub uzupełniająco można zastosować rozwiązanie, w którym elementy składają się z krawędzi tnących, ustawionych prostopadle do szyny nakładkowej i w kierunku montażowym, przy czym krawędzie tnące są usytuowane na wzdłużnych końcach przekładni. Jest to korzystne zwłaszcza wówczas, gdy w elementach kształtowych o profilu zamkniętym, wykonanych z metalu lub tworzywa sztucznego, otwór jest umieszczony w żebrze, które nie graniczy bezpośrednio z obszarem obudowy przekładni uruchamiającej.

Przy wytwarzaniu okien lub drzwi z elementów kształtowych o profilu zamkniętym, wykonanych z metalu lub tworzywa sztucznego, dla utworzenia przestrzeni montażowej względnie dla otwarcia elementu kształtowego o profilu zamkniętym wykonuje się, na przykład za pomocą frezu, wzdłużne wybranie. Końce tego wybrania mogą współpracować z krawędziami tnącymi i powodować ustalenie położenia.

To proste rozwiązanie, według wynalazku mianowicie wykorzystanie do ustalania położenia przekładni uruchamiającej otworów i/lub wybrań, wykonywanych specjalnie w obszarze montażu przekładni uruchamiającej, oraz umieszczenie w tym celu na zewnętrznym zarysie obudowy elementów kształtowych i/lub tarciowych, umożliwia proste, a zatem łatwe do wykonania ustalenie położenia. Jednocześnie korzystne jest to, że tak skonstruowana przekładnia uruchamiająca nadaje się do zastosowania dla dużej liczby typów elementów kształtowych.

Wykonywane otwory i/lub wybrania są w przybliżeniu niezależne od rodzaju użytego elementu kształtowego, dzięki czemu dużą liczbę elementów kształtowych o różnych kształtach i wykonaniach można wyposażyć w przekładnię uruchamiającą o tej samej konstrukcji. Otwór względnie wybranie stanowi zatem rodzaj punktu zamocowania, ponieważ dokładne, dopasowane do typu przekładni uruchamiającej, wykonanie otworu względnie wybrania tworzy elementy, współpracujące z kształtowymi lub tarciowymi elementami przekładni. Pozostałe różne typy przekładni uruchamiających różnią się przy tym głównie odstępem środka zębnika od powierzchni przylgowej, nazywanym ogólnie wymiarem rdzeniowym. Nie występują tutaj problemy wykonawcze, związane z różnorodnym ukształtowaniem elementów kształtowych, ponieważ według wynalazku konstrukcja jest sprowadzona do jednolitych we wszystkich systemach elementów kształtowych, zasadniczo niezbędnych parametrów.

Konstrukcja, w której wypukłości są rozmieszczone parami, zapewnia z jednej strony, że wypukłości mogą się utrzymywać w otworze, przy czym dwie wypukłości powodują unieruchomienie silniejsze niż jedna wypukłość, zaś z drugiej strony przekładnia uruchamiająca uzyskuje optymalne unieruchomienie w kierunku wzdłużnym, a także dodatkowe centrowanie względem otworu.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia przekładnię dla okucia baskwilowego w perspektywicznym widoku z tyłu, fig. 2 - ramiak skrzydła okiennego z drewna lub podobnego tworzywa, przygotowany do zamontowania przekładni z fig. 1, w przekroju równoległym do płaszczyzny montażu przekładni, fig. 3 - ramiak skrzydła z zamocowaną w nim przekładnią uruchamiającą w widoku z góry, fig. 4 - przekrój wzdłuż linii IV-IV na fig. 3, fig. 5 - przekrój wzdłuż linii V-V na fig. 6, fig. 6 - ukazany w widoku z góry na ramiak skrzydła, przykład wykonania przy montażu przekładni w mającym postać elementu kształtowego o profilu zamkniętym, wykonanym z tworzywa sztucznego lub metalu, ramiaku skrzydła, w przekroju wzdłuż linii VI-VI na fig. 5, zaś fig. 7 - fragment przekładni uruchamiającej w widoku z tyłu.

PL 190 834 B1

Przedstawiona na fig. 1 przekładnia uruchamiająca dla okucia baskwilowego jest przykładowo zamocowana na szynie nakładkowej 1. Ma ona obudowę 2, w której po pierwsze osadzony jest człon napędowy 3, tutaj w postaci zębnika, po drugie zaś prowadzony jest człon przesuwny w postaci drążka napędowego 4. W otwory 5 tego drążka napędowego 4 wchodzi kształtowe swoimi zębami człon napędowy 3.

Obudowa 2 składa się na przykład z dwóch identycznych połówek 6, stykających się ze sobą w płaszczyźnie, pokrywającej się z osią wzdłużnej symetrii szyny nakładkowej 1 i równoległej do płaszczyzny obrotu członu napędowego 3. Mają one zarys zbliżony do litery W, zaś na ich stopkach 7 znajdują się dwie ścianki poprzeczne, usytuowane w odstępie i równoległe względem siebie, mianowicie, patrząc od strony szyny nakładkowej 1, górne i dolne ścianki poprzeczne 8 i 9 (fig. 1), których krawędziami połówki 6 obudowy 2 stykają się ze sobą we wspomnianej wyżej płaszczyźnie wzdłużnej.

Najbardziej oddalone od osi obrotu 10 (fig. 3).członu napędowego 3, dolne ścianki poprzeczne 9 (fig. 4) połówek 6 obudowy 2 mają po dwa przynitowane żebra lub temu podobne, które przechodzą na przykład przez odpowiednie szczeliny w szynie nakładkowej 1 względnie obejmują szynę nakładkową 1 przez boczne wybrania i są w nich lub za nimi spęczone lub przynitowane. Pomiędzy górnymi i dolnymi ściankami poprzecznymi 8 i 9 połówek 6 obudowy 2, prowadzony jest przesuwny drążek napędowy 4, wskutek czego przy obrocie członu napędowego 3 na drążek napędowy 4 wywierane są siły promieniowe.

Na tworzących tylną ściankę stopki 7, górnych ściankach poprzecznych 8 każdej z połówek 6 obudowy 2 znajdują się skierowane do tyłu występy 14 obudowy 2 z których każdy usytuowany jest w bocznym odstępie względem zawierającego człon napędowy 3, mającego kształt części cylindra, obszaru 15 obudowy 2.

Występy 14 obudowy 2 mają korzystnie prostokątny przekrój i są zaopatrzone w pojedyncze, równoległe do osi obrotu 10 członu napędowego 3, otwory 16, mające korzystnie postać otworów gwintowanych (fig. 3). Osie obu otworów 16 są przy tym równoległe do osi obrotu 10 członu napędowego 3 na wspólnej płaszczyźnie, biegnącej wzdłuż drążka napędowego 4.

Wolne powierzchnie końcowe występów 14 obudowy 2 są ukształtowane współosiowo względem osi otworów 16, w postaci częściowych powierzchni cylindrycznych 17.

Z fig. 1 wynika ponadto, że obudowa 2 przekładni we wszystkich swych obszarach, to znaczy również na występach 14, ma w przybliżeniu stałą grubość; odpowiada ona w przybliżeniu szerokości rowka okuciowego 20, tworzącego kanał prowadzący w powierzchni przylgowej ramiaka 19 skrzydła.

Rowek okuciowy 20 tworzy przy tym kanał prowadzący dla okucia baskwilowego.

Dla zamontowania przekładni uruchamiającej w drewnianym elemencie kształtowym, stanowiącym przykładowo ramiak 19 skrzydła okiennego lub drzwiowego, w powierzchni przylgowej ramiaka 19 skrzydła frezuje się rowek okuciowy 20, w którym poza stanowiącym człon przesuwny drążkiem napędowym 4 i szyną nakładkową 1 mieści się również swoimi prostymi powierzchniami i krawędziami stopka 7 obudowy 2. Tylnymi ściankami poprzecznymi 8 stopka 7 jest przy tym wsparta na podstawie rowka, zaś jej boczne ścianki przylegają do bocznych ścianek rowka okuciowego 20, jak to ma miejsce w uwidocznionym na fig. 4 kanale prowadzącym względnie rowku okuciowym. Pozostała część obudowy 2, składająca się z zawierającego człon napędowy 3 obszaru 15 i obu występów 14 obudowy, jest umieszczona w skrzynkowym wybraniu przekładni, znajdującym się w ramiaku 19 skrzydła. Wybranie to składa się z trzech, leżących obok siebie w odstępach, komór 21,22¹ i 22², mających od strony rowka okuciowego 20 otwory 23 oraz 24 i 24 (porównaj fig. 2).

Te trzy komory 21, 22¹ i 22² są utworzone z otworów 34 , 35¹, 35², mających postać otworów ślepych, wychodzących z ustawionej poprzecznie do płaszczyzny przylgowej ramiaka 19 skrzydła, czołowej powierzchni ramiaka i rozciągających się na całej szerokości rowka okuciowego 20, usytuowanego w powierzchni przylgowej ramiaka 19 skrzydła. Wszystkie trzy otwory 34, 35¹, 352 leżą przy tym na wspólnej płaszczyźnie, biegnącej równolegle do podstawy rowka okuciowego 20, w pewnym odstępie za nią, przy czym ich odstęp od podstawy rowka jest tak dobrany, że każdy z otworów 34, 351, 352 przechodzi swoją boczną powierzchnią przez podstawę rowka, tworząc w ten sposób, jak widać na fi^g. 2, o^twor^{y 23} oraz ^{241 i 242} tomcir ²¹ oraz ^{211 i 222}

Średnica otworów 34, 351, 352 i ich odstęp osiowy od podstawy rowka są przy tym tak dobrane, że w utworzonych przez nie komorach 21, 211 i 222, znajdujących się przy podstawie rowka okuciowego 20, można bez problemu umieścić, przez ich otwory 23, 24 i 24 , zarówno zawierający człon napędowy 3 obszar 15 obudowy, jak też występy 14 obudowy 2, co uwidoczniono na fig. 3.

PL 190 834 B1

Należy ponadto zauważyć, że po włożeniu przekładni uruchamiającej w rowek okuciowy 20 oraz połączone z nim, stanowiące skrzynkowe wybranie obudowy, komory 21, 22¹ i 22² ramiaka 19 skrzydła pomiędzy wzdłużnymi powierzchniami bocznymi występów 14 obudowy i sąsiednimi ściankami komór 221 i 222 powstają puste przestrzenie 30 w kształcie fragmentów koła, uwidocznione na fig. 3.

Jak wynika z fig. 1, 3 i 4, na obudowie 2 przekładni uruchamiającej umieszczone są biegnące wzdłuż osi obrotu 10 wypukłości 31. Wystają one nieco poza, w przybliżeniu stałą w pozostałej części, grubość przekładni uruchamiającej, mają jednak taki wymiar, że całkowita grubość przekładni uruchamiającej w obszarze wypukłości 31 jest tylko nieznacznie większa niż szerokość rowka okuciowego 20.

Jak ponadto wynika z fig. 3 i 4, wypukłości 31 są rozmieszczone parami i symetrycznie względem płaszczyzny biegnącej przez środek obrotu 10, na obu połówkach 6 obudowy 2. Wypukłości 31 leżą przy tym w płaszczyźnie równoległej do szyny nakładkowej 1, razem z osią obrotu 10 członu napędowego 3 i otworami 16 występów 14 obudowy.

Na drugiej płaszczyźnie, również równoległej, ale położonej bliżej szyny nakładkowej 1, rozmieszczone są także parami wypukłości 32. Są one usytuowane w odstępie od osi obrotu 10, również symetrycznie względem płaszczyzny prostopadłej do osi obrotu 10, przy czym odstęp ten jest nieznacznie mniejszy niż promień 33 otworu 34.

Przy wkładaniu przekładni uruchamiającej w utworzone przez otwory 34, 35 , 35 komory 23, 241, 242 od otwartej strony kanału prowadzącego względnie rowka okuciowego 20 w oznaczonym na fig. 2 odnośnikiem R kierunku montażowym, wypukłości 32 zatrzaskują się za bocznymi powierzchniami otworu 34 i powodują ustalenie żądanego położenia w przekładni uruchamiającej.

Jak widać zwłaszcza na fig. 4, utworzona przez otwór 34 komora 21 ma takie wymiary, że otwiera zaznaczony linią punktową na fig. 4 kanał prowadzący lub rowek okuciowy 20 - patrząc w kierunku otworu 34, a zatem poprzecznie względem rowka okuciowego 20. Dzięki temu umieszczone na obu połowach 6 obudowy 2 wypukłości 32 mogą zaczepiać o utworzone przez otwór 34 podcięcie, mianowicie na fig. 4 za prawą wzdłużną ściankę rowka okuciowego 20, która jest nieznacznie rozwiercona. W ten sposób przekładnia uruchamiająca ma w tej pozycji ustalone położenie zarówno w kierunku wzdłużnym, jak w też w kierunku przeciwnym do montażowego.

Przekładnia uruchamiająca zostaje przy tym dodatkowo ustawiona w kierunku wzdłużnym, co nie byłoby możliwe na przykład przy zastosowaniu tylko jednej wypukłości. Ponieważ wypukłości 32 leżą w przybliżeniu na promieniu 33 otworu 34, wystające z połówek obudowy 2 wypukłości 32 wystają z jednej strony częściowo poza tę krawędź powierzchni bocznej, z drugiej zaś swą pozostałą częścią leżą w zaznaczonym kanale prowadzącym względnie rowku okuciowym 20. W ten sposób osiąga się połączenie tarciowe leżących poza otworem 34 odcinków wypukłości, a jednocześnie połączenie kształtowe odcinków wypukłości, wchodzących w otwór.

Jak widać na fig. 3 w połączeniu z fig. 4, w przypadku wyprofilowania ramiaka skrzydła z drewna, pierwsza w kierunku montażowym para wypukłości 31 działa tylko podczas wprowadzania. Jeżeli przekładnia uruchamiająca jest unieruchomiona przez wypukłości 32, wypukłości 31 nie dochodzą już do otworu 34. Sytuacja taka nie ma miejsca w przypadku ramiaka skrzydła w postaci elementu kształtowego o profilu zamkniętym, wykonanego z tworzywa sztucznego lub metalu, odpowiednio do fig. 5 i 6. W tego typu, wykonanym z tworzywa sztucznego lub metalu, elemencie kształtowym o profilu zamkniętym, podstawa 40 rowka jest otwarta za pomocą wybrania 41. Odbywa się to przykładowo za pomocą frezu, wprowadzonego do kanału prowadzącego lub rowka okuciowego 20, który wykonuje w podstawie 40 rowka podłużne wybranie. Wykonuje się tu również otwory od czołowej powierzchni ramiaka 19 skrzydła - podobnie do opisanych już otworów, tworzących komory - które mają postać otworów ślepych, umożliwiających zamocowanie uchwytu umieszczanego na czołowej powierzchni oraz włożenie wielokątnego kołka w nie przedstawiony tutaj - człon napędowy 3.

Jak przedstawiono w przykładzie wykonania na fig. 5, wypukłości 31, 32 są umieszczone w takim odstępie względem siebie, że wypukłości 31 leżą poniżej tworzącego podstawę 40 rowka, żebra 43, natomiast wypukłości 32 w przedstawionym na fig. 5 stanie zamontowanym leżą wewnątrz kanału prowadzącego względnie rowka okuciowego 20. Równoległy odstęp wypukłości 31, 32 jest przy tym tak dobrany, że w opisanym układzie można zastosować wiele grubości żebra 43. W przypadku ramiaka skrzydła, wykonanego z tworzywa sztucznego lub metalu, otwór 34 nie ma zazwyczaj promienia 33, odpowiadającego odstępowi pary wypukłości, lecz otwory 34, 351, 352 mają jednakowe średnice. Jest to zaznaczone linią punktową na fig. 6. Również na fig. 6 widać, że wzdłużny wymiar 44 wybrania 41 jest większy niż wzdłużny wymiar przekładni uruchamiającej łącznie z występami 14 obudowy.

PL 190 834 B1

Wypukłości 31 zatrzaskują się przy tym za żebrami 43, co nie jest możliwe przy wykonaniu ramiaka i związanych z nim otworów z tworzywa drewnianego, ponieważ wraz z otworem 34 usunięte zostałoby żebro 43.

Rozmieszczenie parami wypukłości 31, 32 na płaszczyźnie równoległej do szyny nakładkowej 1, przy czym kilka par wypukłości jest rozmieszczonych względem siebie w równoległym odstępie, umożliwia zastosowanie jednej i tej samej przekładni uruchamiającej zarówno w ramiakach 19 skrzydła z drewna, jak też w skrzydłach składających się z elementów kształtowych o profilu zamkniętym, wykonanych z tworzywa sztucznego lub metalu.

Ponieważ elementy kształtowe o profilu zamkniętym są podobnie wytwarzane, na przykład za pomocą wyciskania, żebra dysponują niewielkim zakresem wielkości w porównaniu do pozostałych wymiarów elementów kształtowych o profilu zamkniętym, co upraszcza rozmieszczenie wypukłości 31,32 względnie dobór odstępu pomiędzy nimi.

Zazwyczaj grubość żebra, na przykład w elementach kształtowych z tworzywa sztucznego, wynosi od 1,5 do 5 mm, w związku z czym odstęp wypukłości 31,32 powinien być jak największy.

Jak widać na fig. 7 w połączeniu z fig. 3, przekładnia uruchamiająca jest zaopatrzona dodatkowo w krawędzie tnące 50. Tylko jedna z połówek 6 obudowy jest zaopatrzona na występach 14 w krawędzie tnące 50, skierowane wzdłuż przekładni uruchamiającej. Krawędzie tnące 50 są, jak przedstawiono na fig. 3, ustawione wzdłuż występów 14 obudowy, czyli prostopadle do szyny nakładkowej 1, i pokrywają się z zaznaczonym na fig. 2 i 4 kierunkiem montażowym R. Zaznaczone na fig. 7 wybranie 41 ma postać podłużnego otworu, którego wzdłużny wymiar, jak już wspomniano w odniesieniu do fig. 6, jest nieco większy niż obudowa 2 przekładni uruchamiającej. Krawędzie tnące 50 wchodzą z płaskiej powierzchni występów 14 obudowy - nie wystając jednak na boki poza obudowę 2 - w promień podłużnego otworu, ograniczający wybranie 41. Krawędzie tnące zagłębiają się przy tym częściowo w materiał skrzydła i powodują zakotwienie obudowy 2.

Krawędzie tnące 50 mają przy tym kształt ostro zakończonych trójkątnych występów połówek 6 obudowy 2, których pierwsze ramię pokrywa się z płaską powierzchnią połówki 6 obudowy 2, zaś drugie ramię tworzy z nim kąt ostry.

Ponieważ krawędzie tnące 50 są umieszczone na obu dłuższych końcach przekładni uruchamiającej, następuje wymuszone centrowanie obudowy 2 w stosunku do wybrania 41 względnie o^tworu ^{351, 352}

W przykładzie wykonania ramiaka 19 skrzydła, ukazanym na fig. 3, krawędzie tnące 50 zagłębiają się mianowicie w występ materiałowy otworu 211, 212, jak przedstawiono w połączeniu z fig. 2. Gdy przekładnia uruchamiająca osiąga swoje końcowe położenie montażowe, ukazane na fig. 3, w którym jest ewentualnie dodatkowo zamocowana za pomocą innych elementów mocujących, krawędzie tnące wchodzą co najmniej częściowo w komory 221, 222, zaś ich większa część wchodzi w pustą przestrzeń 30 w kształcie fragmentu koła.

Jeżeli przekładnia uruchamiająca jest wytwarzana w postaci kształtki, na przykład jako odlew ciśnieniowy, wówczas krawędź tnącą 50 można uformować bezpośrednio na niej. W praktyce połówki 6 obudowy 2 wytwarza się z różnych materiałów i różnymi metodami, co znacznie upraszcza montaż. Krawędzie tnące 50 są wówczas korzystnie umieszczone w połówce 6 obudowy 2, wykonanej w postaci kształtki. Wykonanie wypukłości 31,32 nie stanowi żadnej trudności przy wytwarzaniu połówek obudowy dowolną z obu metod.

Jak widać na fig. 4 i 5, wypukłości 31, 32 są umieszczone na każdej z połówek 6 obudowy 2. Wzmacnia to unieruchomienie, osiągane za pomocą wypukłości 31, 32, zwłaszcza wówczas, gdy wypukłości 31,22 są rozmieszczone w układzie symetrii lustrzanej.

Można jednak również zastosować rozwiązanie, w którym wypukłości 31, 32 na każdej z połówek 6 obudowy 2 mają różny odstęp. Może to być korzystne na przykład dla ułatwienia wprowadzania przekładni uruchamiającej, ponieważ wyeliminowane jest jednoczesne wczepianie dwóch par wypukłości.

Jedynie gwoli uzupełnienia należy wspomnieć, że krawędzie tnące można umieścić również na dłuższych ściankach obszaru 15 obudowy, jeżeli zrezygnuje się z występów 14 obudowy. Może to mieć miejsce na przykład wówczas, gdy do mocowania uchwytu na obudowie 2 nie używa się dodatkowej rozety (uchwytu ręcznego uruchamiania).

Claims (5)

1. Zastrzeżenia patentowe

   1. Okno, drzwi lub temu podobne z przekładnią uruchamiający, w których co najmniej rama skrzydła składa się z elementów kształtowych z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, przy czym na powierzchni przylgowej mają otwarty z jednej strony, a w przypadku elementów kształtowych z metalu lub tworzywa sztucznego podcięty obustronnie w kierunku poprzecznym, profilowany kanał prowadzący do przesuwnego w kierunku wzdłużnym osadzenia drążka napędowego, który to, znajdujący się w kanale prowadzącym, drążek napędowy jest od otwartej strony kanału sprzęgany z przekładnią uruchamiającą, wyposażoną w osadzony w obudowie i napędzany obrotowo za pomocą uchwytu, człon napędowy, zwłaszcza zębnik, przy czym ponadto obudowa przekładni uruchamiającej jest wsparta przed otwartą stroną kanału prowadzącego na elemencie kształtowym z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, oraz mocowana na nim, korzystnie za pomocą połączenia skręcanego, przy czym ponadto uchwyt jest osadzony kształtowo za pomocą trzpienia wielokątnego, zwłaszcza czterolub sześciokątnego, od leżącej po stronie pomieszczenia, czołowej powierzchni ramy skrzydła, przez otwór w elemencie kształtowym z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, w odpowiednio wyprofilowanym wybraniu względnie orzechu członu napędowego oraz połączony z nim za pomocą połączenia skręcanego, przy czym również, co najmniej w przypadku elementu kształtowego z metalu lub tworzywa sztucznego, rama skrzydła jest w obszarze montażu przekładni uruchamiającej zaopatrzona w wybranie, przechodzące przez dno kanału prowadzącego w elemencie kształtowym z metalu lub tworzywa sztucznego, oraz przy czym fragment obudowy przekładni uruchamiającej, w której umieszczony jest człon napędowy, przechodzi przez otwór i/lub wybranie w dnie kanału prowadzącego, podczas gdy tylko jeden odcinek obudowy przekładni uruchamiającej, w którym człon napędowy osadzony lub prowadzony przesuwnie w kierunku wzdłużnym, jest wsparty przed lub w otwartym boku kanału prowadzącego na elemencie kształtowym z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, oraz przy czym na obudowie znajdują się elementy do ustalania położenia przekładni uruchamiającej, a obudowa zawiera elementy do działającego w kierunku przeciwnym do kierunku montażowego, kształtowego i/lub tarciowego połączenia ze wspomnianym otworem i/lub wybraniem, znamienne tym, że elementy do kształtowego lub tarciowego połączenia mają postać wypukłości (31, 32) wystających osiowo względem osi obrotu (10) członu napędowego (3) z obszaru (15) obudowy.
2. 2. Okno, drzwi lub temu podobne według zastrz. 1, znamienne tym, że wypukłości (32) są rozmieszczone parami w płaszczyźnie równoległej do szyny nakładkowej (1), zaś każda wypukłość (32) jest usytuowana względem osi (10) obrotu członu napędowego (3) w odstępie, odpowiadającym promieniowi (33) otworu (34).
3. 3. Okno, drzwi lub temu podobne według zas^z. 1 albo 2, tym, że kiika par wypukłości (31,32) jest rozmieszczonych równolegle z odstępem względem siebie.
4. 4. Okno, drzwi lub temu podobne według zastrz. 3, znamienne tym, że co najmniej tedna para wypukłości (31, 32) jest usytuowana w obszarze, leżącym poza kanałem prowadzącym względnie rowkiem okuciowym (20) i wewnątrz komory (21).
5. 5. Okno, drzwi lub temu podobne z przekładnią uruchamiającą, w których co najmniej rama skrzydła składa się z elementów kształtowych z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, przy czym na powierzchni przylgowej mają otwarty z jednej strony, a w przypadku elementów kształtowych z metalu lub tworzywa sztucznego podcięty obustronnie w kierunku poprzecznym, profilowany kanał prowadzący do przesuwnego w kierunku wzdłużnym osadzenia drążka napędowego, który to, znajdujący się w kanale prowadzącym, drążek napędowy jest od otwartej strony kanału sprzęgany z przekładnią uruchamiającą, wyposażoną w osadzony w obudowie i napędzany obrotowo za pomocą uchwytu, człon napędowy, zwłaszcza zębnik, przy czym ponadto obudowa przekładni uruchamiającej jest wsparta przed otwartą stroną kanału prowadzącego na elemencie kształtowym z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, oraz mocowana na nim, korzystnie za pomocą połączenia skręcanego, przy czym ponadto uchwyt jest osadzony kształtowo za pomocą trzpienia wielokątnego, zwłaszcza czterolub sześciokątnego, od leżącej po stronie pomieszczenia, czołowej powierzchni ramy skrzydła, przez otwór w elemencie kształtowym z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, w odpowiednio wyprofilowanym wybraniu względnie orzechu członu napędowego oraz połączony z nim za pomocą połączenia skręcanego, przy czym również, co najmniej w przypadku elementu kształtowego z metalu lub tworzywa sztucznego, rama skrzydła jest w obszarze montażu przekładni uruchamiającej zaopatrzona w wybranie, przechodzące przez dno kanału prowadzącego w elemencie kształtowym z metalu lub tworzywa sztucznego, oraz przy czym fragment obudowy przekładni uruchamiającej, w której umiesz8

   PL 190 834 B1 czony jest człon napędowy, przechodzi przez otwór i/lub wybranie w dnie kanału prowadzącego, podczas gdy tylko jeden odcinek obudowy przekładni uruchamiającej, w którym człon napędowy osadzony lub prowadzony przesuwnie w kierunku wzdłużnym, jest wsparty przed lub w otwartym boku kanału prowadzącego na elemencie kształtowym z drewna, metalu lub tworzywa sztucznego, oraz przy czym na obudowie znajdują się elementy do ustalania położenia przekładni uruchamiającej, a obudowa zawiera elementy do działającego w kierunku przeciwnym do kierunku montażowego, kształtowego i/lub tarciowego połączenia ze wspomnianym otworem i/lub wybraniem, znamienne tym, że elementy do kształtowego lub tarciowego połączenia mają postać, krawędzi tnących (50) ustawionych prostopadle do szyny nakładkowej (1) i w kierunku montażowym (R), przy czym krawędzie tnące są usytuowane na wzdłużnych końcach przekładni.