PL187855B1

PL187855B1 - Kompozycja chłodząca

Info

Publication number: PL187855B1
Application number: PL33375297A
Authority: PL
Inventors: Neil Roberts
Original assignee: Rhodia Ltd
Priority date: 1996-11-28
Filing date: 1997-11-28
Publication date: 2004-10-29
Also published as: CZ190199A3; WO1998023702A1; CA2272961A1; ATE350427T1; BR9713158A; EP0954555A1; AU737564B2; GB9624818D0; EP0954555B1; JP2001504884A; ES2279547T3; JP4143127B2; US6521141B1; GB2319778B; GB2319778A; AU5129498A; CA2272961C; GB9725267D0; DE69737210T2; DE69737210D1

Abstract

1. Kompozycja chlodzaca, znamienna tym, ze ma preznosc pary w -20°C od 70 do 190 kPa, w +20°C od 510 do 630 kPa i w +60°C od 1620 do 1740 kPa, która to kompozycja zawiera: (a) 1,1,2,2-tetrafluoroetan 1,1,1,2-tetrafluoroetan, difluorometoksytrifluorometan lub mieszanine dwóch lub wiecej z nich, w ilosci od 60 do 99% wagowych w stosunku do masy kompozycji; (b) od 1 do 10% wagowych w stosunku do masy kompozycji niepodstawionego we- glowodoru o wzorze Cn Hm , w którym n jest, co najmniej 4, a m jest, co najmniej 2n-2; i (c) do 39% wagowych w stosunku do masy kompozycji depresatora preznosci pary. PL PL PL

Description

Niniejszy wynalazek dotyczy kompozycji chłodzącej nadającej się do stosowania w chłodzeniu sprężarkowym.

Chlorofluoropochodne węglowodorów (CFCs), takie jak dichlorodifluorometan (CFC12) stosuje się tradycyjnie w sprężarkowych układach chłodzących. W układach chłodzących stosujących CFCs jako czynniki chłodzące, do smarowania sprężarki stosuje się zwykle oleje mineralne. Takie smarujące oleje mineralne znane są także jako oleje naftalenowe. Smarujący olej mineralny jest zwykle frakcją oleju smarującego o indeksie lepkości od -300 do 140, który został odparafinowany, odasfaltowany i uwodorniony. Olej mineralny może zawierać do 15% wagowych dodatku, takiego jak antyutleniacz lub inhibitor korozji. Zwykle ma on lepkość kinetyczną w 40°C od 10 mm /s do 220 mm²/s (10 cSt do 220 cSt).

W sprężarkowych układach chłodzących jest pożądane, aby cały środek smarujący pozostawał w sprężarce w celu zapewnienia, że sprężarka jest odpowiednio smarowana. Jednak w praktyce pewna ilość środka smarującego jest niezmiennie wsysana do otaczających przewodów układu chłodzącego. Jeżeli środek smarujący nie rozpuszcza się w czynniku chłodzącym, istnieje niebezpieczeństwo, że będzie się oddzielał od czynnika chłodzącego i nie powróci do sprężarki. W takim przypadku sprężarka nie będzie odpowiednio smarowana. Układy chłodnicze, które stosują CFCs takie jak CFC-12, na ogół stosują mineralne oleje smarujące, ponieważ takie CFCs rozpuszczają się w tych olejach mineralnych w całkowitym zakresie temperatur chłodzenia.

Jednakże ostatnio zainteresowanie wiążące się ze zubożeniem warstwy ozonowej przez CFCs skłoniło do zakazu stosowania CFCs. CFC-12 ma potencjał zubożenia ozonu wynoszący 0,9, podczas gdy potencjał zubożenia ozonu dla trichlorometanu został określony jako 1. Tak więc pożądane są alternatywne czynniki chłodzące. Perfluorowane pochodne węglowodorów nie nadają się jako alternatywne czynniki chłodzące, ponieważ mają wysoki globalny potencjał grzejny (GWP) i są nadmiernie trwałe w atmosferze. GWP jest skomasowanym w czasie wkładem w klimat powstałym na skutek chwilowego uwolnienia 1 kg czynnika chłodzącego wyrażonym względem 1 kg dwutlenku węgla, dla którego przyjęto GWP jako 1.

187 855

1,1,1,2-tetrafluoroetan (R134a) staje się powszechnie stosowany jako alternatywny w stosunku do czynników chłodzących - chlorofluoropochodnych węglowodorów. W zasadzie nie wykazuje on potencjału zubożenia ozonu. Ma gWp, zmierzone na podstawie 100-letniego przedziału czasowego, wynoszący około 1300. Jednak R134a ma wadę, ponieważ w zasadzie nie miesza się z mineralnymi olejami smarującymi stosowanymi w obecnych urządzeniach chłodzących. Innymi słowy R134a, nie może być jako taki stosowany w tych urządzeniach.

Czyniono różne próby znalezienia środków smarujących, które można by stosować z fluorowanymi węglowodorami takimi jak R134a. Do tego celu proponowano różne estry alkoholi wielowodorotlenowych i glikole polialkilenowe.

Niestety jednak, te nowe środki smarujące są znacznie droższe niż konwencjonalne smarujące oleje mineralne. Ponadto często są one hydroskopowe i absorbują wilgoć atmosferyczną. Krótko mówiąc, w celu zminimalizowania zmian koniecznych w urządzeniu lub warunkach pracy, gdy zastępuje się CFCs w sprężarkowych układach chłodzących alternatywnymi czynnikami chłodzącymi, pożądana jest możliwość zastosowania konwencjonalnych olejów mineralnych, jak stosowane z CFCs.

Istnieje więc zapotrzebowanie na czynnik chłodzący, który posiada pożądane właściwości R134a, lecz który można by stosować z konwencjonalnymi smarującymi olejami mineralnymi, jak stosowane z CFCs. Istniejące czynniki chłodzące, które można stosować ze smarującymi olejami mineralnymi są niezmiennie deficytowe pod niektórymi innymi względami.

Obecnie wynaleziono nową kompozycję chłodzącą według niniejszego wynalazku, która w zasadzie nie wykazuje potencjału zubożenia ozonu, która jest wystarczająco kompatybilna z konwencjonalnymi smarującymi olejami mineralnymi, aby mogła być z nimi stosowana i która ma właściwości eksploatacyjne równe lub lepsze od fluorowanych węglowodorów takich jak R134a i chlorofluoropochodnych węglowodorów takich jak CFC-12.

Niniejszy wynalazek dostarcza nieazeotropową kompozycję chłodzącą mającą prężność par w -20°C od 70 do 190 kPa (0,7 do 1,9 bara), w +20°C od 510 do 630 kPa (5,1 do 6,3 bara) i w +60°C od 1620 do 1740 kPa (16,2 do 17,4 bara), która to kompozycja zawiera:

(a) 1,1,2,2-tetrafluoroetan (R134), 1,1,1,2-tetrafluoroetan (R134a), difluorometoksytrifluorometan (E125) lub mieszaninę dwóch lub więcej z nich, w ilości od 60 do 99% wagowych w stosunku do masy kompozycji;

(b) od 1 do 10% wagowych w stosunku do masy kompozycji niepodstawionego węglowodoru o wzorze C_nH_m, w którym n jest, co najmniej 4, a m jest co najmniej 2n-2; i (c) do 39% wagowych w stosunku do masy kompozycji depresatora prężności pary.

Zwykle kompozycja jest „nieazeotropowa” jeżeli przy dowolnym danym ciśnienia i temperaturze skład cieczy i skład pary nad cieczą w zasadzie nie są takie same. Tak więc każdy ubytek pary nad nieazeotropową kompozycją będzie powodował zmianę składu pozostałej cieczy. Przeciwnie, ubytek pary z azeotropu nie spowoduje zmiany składu cieczy.

Korzystne kompozycje nieazeotropowe to takie, w których po usunięciu około 50% kompozycji przez odparowanie lub na skutek wrzenia, różnica pomiędzy pierwotną kompozycją a kompozycją pozostałą jest większa niż 2%, a korzystniej większa niż 10%.

Na ogół składnik (a) występuje w ilości od 70 do 95%, korzystnie od 80 do 90%, korzystniej od 82 do 86% wagowych w stosunku do kompozycji.

Składnik (b) jest niepodstawionym węglowodorem o wzorze CnH_m, w którym n jest co najmniej 4, a m jest co najmniej 2n-2. Na ogół n jest od 4 do 6, korzystnie od 4 do 5. Zwykle niepodstawiony węglowodór nie ma potrójnych wiązań. Korzystnie jest, gdy niepodstawiony węglowodór jest nasycony, z wyjątkiem jednego podwójnego wiązania. Korzystniej jest, gdy niepodstawiony węglowodór jest całkowicie nasycony.

Na ogół niepodstawiony węglowodów jest metylenocyklopropanem, 1-butenem, cis i trans-2-butenem, butanem, 2-metylopropanem, cyklopentenem, cyklopentanem, 2-metylo-1-butenem, 2-metylo-2-butenem, 3-metylo-1-butenem, 1-pentenem, cis i trans-2-pentenem, 2-metylobutanem, pentanem lub mieszaniną dwóch lub więcej z nich. Korzystnie jest to cyklobutan, korzystniej n-butan (R600) lub 2-metylopropan (R600a).

187 855

Na ogół niepodstawiony węglowodór występuje w ilości od 1 do 8%, korzystnie od 2 do 6%, korzystniej od 2 do 5% wagowych w stosunku do kompozycji.

Niepodstawiony węglowodór służy do poprawy kompatybilności kompozycji chłodzącej według niniejszego wynalazku ze smarującymi olejami mineralnymi. Niestety, podnosi to prężność pary kompozycji według niniejszego wynalazku. Może to również zwiększać palność kompozycji według niniejszego wynalazku.

W związku z tym wymaga się składnika (c) w celu odwrócenia wzrostu prężności pary spowodowanego przez składnik (b). Składnik (c) jest depresatorem prężności pary, to znaczy związkiem zdolnym do obniżenia prężności pary kompozycji chłodzącej.

Na ogół depresator prężności pary jest 1,1-difluoroetanem, 1,1,1,2,2,3,3-heptafluoropropanem, 1,1,1,2,3,3,3-heptafluoropropanem, oktafluorocyklobutanem, 1,1,1,2,2-pentafluoropropanem, 1,1,2,2,3-pentafluoropropanem, trifluorometoksymetanem, trifluorometoksypentafluoroetanem, difluorometoksypentafluoroetanem, trifluorometoksy- 1,2,2,2-tetrafluoroetanem, fluorometoksytrifluorometanem, difluorometoksymetanem, pentafluoroetoksypentafluoroetanem, difluorometoksydifluorometanem, trifluorometoksy-2,2,2-trifluoroetanem, fluorometoksymetanem, difluorometoksy-1,2,2,2-tetrafluoroetanem, fluorometoksyfluorometanem, difluorometoksy-2,2,2-trifluoroetanem, metoksy-2,2,2-trifluoroetanem, metoksy-1,1,2,2-tetrafluoroetanem lub mieszaniną dwóch lub więcej z nich. Korzystnie jest on 1,1difluoroetanem (R152a), 1,1,1,2,2,3,3-heptafluoropropanem (R227ca), 1,1,1,2,3,3,3-heptafluoropropanem (R227ea), 1,1,1,2,2-pentafluoropropanem (R245cb), oktafluorocyklobutanem (RC-318) lub mieszaniną dwóch lub więcej z nich.

Składnik (c) występuje na ogół w ilości od 4 do 29%, korzystnie od 8 do 18%, korzystniej od 12 do 16% wagowych w stosunku do kompozycji. Ilość depresatora prężności pary zależy od charakteru i ilości składników (a) i (b). Jeżeli występuje duża ilość składnika (b) (to jest więcej niż około 5% wagowych w stosunku do kompozycji), wówczas wymagana będzie odpowiednio większa ilość składnika (c) (lub R134) aby osiągnąć odpowiednią prężność pary.

Ilość składnika (c), o ile występuje, powinna być taka, aby kompozycja miała prężność pary w -20°C od 70 do 190 kPa, korzystnie od 90 do 190, korzystniej od 120 do 180 kPa, w +20°C od 510 do 630 kPa, korzystniej od 580 do 620 kPa, a w 60°C od 1620 do 1740 kPa, korzystnie od 1630 do 1720, korzystniej od 1650 do 1700 kPa. Ilość tę można oczywiście łatwo wyznaczyć za pomocą rutynowego doświadczenia. Korzystne jest zwłaszcza, aby depresator prężności pary występował w takiej ilości, aby kompozycja miała prężność pary zasadniczo równą tej, jaką ma R134a.

Jeżeli depresator prężności pary występuje w ilości większej niż 20% wagowych w stosunku do masy kompozycji, korzystne jest, aby depresator prężności pary zawierał dwa lub więcej związków, z których każdy byłby obecny w ilości 20% wagowych lub mniejszej w stosunku do masy kompozycji.

Kompozycja chłodząca według niniejszego wynalazku może ponadto zawierać składnik (d), środek zmniejszający palność. Korzystnie kompozycja zawiera środek zmniejszający palność, gdy niepodstawiony węglowodór (b) występuje w ilości większej niż około 2% wagowych w stosunku do kompozycji. Jest szczególnie korzystne, aby kompozycja zawierała środek zmniejszający palność, gdy niepodstawiony węglowodór (b) występuje w ilości około 3% wagowych lub więcej w stosunku do kompozycji. Tak więc kompozycje, które nie zawierają środka zmniejszającego palność, zawierają zwykle mniej niż 3%, na przykład od 1 do 2% wagowych węglowodoru (b) w stosunku do kompozycji.

Na ogół środek zmniejszający palność jest 1,1,1,2,2,3,3-heptafluoropropanem, 1,1,1,2,3,3,3-heptafluoropropanem, oktafluorocyklobutanem, oktafluoropropanem, trifluorometoksytrifluorometanem, difluorometoksytrifluorometanem, trifluorometoksypentafluoroetanem, difluorometoksypentafluoroetanem, trifluorometoksy-1,2,2,2-tetrafluoroetanem lub mieszaniną dwóch lub więcej z nich. Depresator prężności pary może także działać jako środek zmniejszający palność. Depresatory prężności pary, które działają także jako środki zmniejszające palność obejmują 1,1,1,2,2,3,3-heptafluoropropan (R227ca), 1,1,1,2,3,3,3-heptafluoropropan (R227ea), oktafluorocyklobutan (RC-318), trifluorometoksypentafluoroetan (E218), difluorometoksype tafluoroetan (E227ea) i trifluorometoksy-1,2,2,2-tetrafluoroetan (E227ca).

187 855

Jeżeli występuje składnik (d), składniki (c) i (d) występują zwykle razem w ilości do 39%, korzystnie od 4 do 29%, korzystniej od 8 do 18%, a najkorzystniej od 12 do 16% wagowych w stosunku do kompozycji. Na ogół, gdy występuje składnik (d), składnik (c) występuje w ilości do 19% wagowych w stosunku do kompozycji, a składnik (d) występuje w ilości do 20% wagowych w stosunku do kompozycji.

Gdy środek zmniejszający palność i depresator prężności pary występują razem w ilości 20% wagowych lub większej w stosunku do masy kompozycji korzystne jest, aby żaden pojedynczy związek zawarty w środku zmniejszającym palność lub depresatorze prężności pary nie występował w ilości 20% wagowych lub więcej w stosunku do masy kompozycji.

Krótko mówiąc, żaden ze stosowanych środków zmniejszających palność lub depresatorów prężności pary nie powinien powodować, aby kompozycja chłodząca nie nadawała się do zastosowania w chłodzeniu sprężarkowym. Tak więc wybór depresatora prężności pary lub środka zmniejszającego palność nie może być taki, aby znacznie zmniejszyć rozpuszczalność w smarujących olejach mineralnych. Na ogół dodatek depresatora prężności pary lub środka zmniejszającego palność powoduje nie większy niż 10%, korzystnie nie większy niż 5% spadek rozpuszczalności kompozycji w smarujących olejach mineralnych.

Na ogół każdy stosowany środek zmniejszający palność lub depresator prężności pary powinien mieć GWP, zmierzony na podstawie 100-letniego przedziału czasowego, mniejszy niż 5000, korzystnie mniejszy niż 4000, a najkorzystniej mniejszy niż 3500.

Ponadto każdy stosowany środek zmniejszający palność lub depresator prężności pary nie powinien wnosić nadmiernej toksyczności do kompozycji chłodzącej. Granica narażenia zawodowego (OEL) na skutek kompozycji chłodzącej według niniejszego wynalazku wynosi zwykle od 800 do 1000, korzystnie od 850 do 950 ppm.

Środek zmniejszający palność i depresator prężności pary nie powinny zasadniczo wykazywać potencjału zubożenia ozonu.

Ponadto środek zmniejszający palność i/lub depresator prężności pary nie powinny nadmiernie obniżać właściwości eksploatacyjnych kompozycji chłodzącej według niniejszego wynalazku. Zwykle zdolność chłodzenia chłodziarki sprężarkowej przy stosowaniu jako czynnika chłodzącego kompozycji według niniejszego wynalazku jest nie więcej niż o 10% mniejsza, korzystnie nie więcej niż o 5% mniejsza, korzystniej nie mniejsza niż zdolność chłodzenia identycznej chłodziarki sprężarkowej pracującej w identycznych warunkach i stosującej jako czynnik chłodzący CFC-12 lub R134a.

Na ogół kompozycja chłodząca według niniejszego wynalazku w zasadzie nie zawiera środka smarującego takiego jak glikol polialkilenowy.

Na ogół zużycie energii chłodziarki sprężarkowej stosującej jako czynnik chłodzący kompozycję według niniejszego wynalazku jest nie więcej niż o 10% niższe, korzystnie nie więcej niż o 5% niższe, korzystniej nie niższe niż zużycie energii identycznej chłodziarki sprężarkowej, pracującej w identycznych warunkach, stosującej jako czynnik chłodzący CFC12 lub R134a.

Następujące kompozycje są szczególnie korzystne:

1) Kompozycje, w których składnik (a) jest R134 i/lub 134a, składnik (b) jest R600 i/lub R600a, a składnik (c) jest R152a, R227ca, R227ea lub mieszaniną dwóch lub więcej z nich;

2) Kompozycje, w których składnik (a) jest R134 i/lub R134a, składnik (b) jest R600 i/lub R600a, a składnik (c) jest R152a;

3) Kompozycje, w których składnik (a) jest R134 i/lub R134a, składnik b jest R600 i/lub R600a, a składnik (c) jest R227ca i/lub R227ea;

Na ogół jest pożądane, aby w kompozycji chłodzącej według niniejszego wynalazku stosunek całkowitej liczby atomów fluoru w kompozycji do całkowitej liczby atomów wodoru w kompozycji wynosił, co najmniej 1,25:1 korzystnie, co najmniej 1,5:1 korzystniej, co najmniej 2:1. Zwykle kompozycja chłodząca ma dolną granicę palności (LFL) w powietrzu wyższą o 7% objętościowych, korzystnie ma (LFL) w powietrzu wyższą o 14% objętościowych. Jest najkorzystniej, gdy kompozycja chłodząca jest niepalna.

187 855

Jest korzystne, gdy kompozycja chłodząca według niniejszego wynalazku ma prężność pary w zasadzie równą prężności pary R134a. Prężność pary R134a w -20°C wynosi około 134 kPa, w 20°C około 572 kPa, a w 60°C około 1680 kPa. Na ogół kompozycja według niniejszego wynalazku ma prężność pary nie przekraczającą ±60 kPa, korzystnie nie przekraczającą ±40 kPa prężności pary R134a pomiędzy -30°C i +60°C.

Kompozycja chłodząca według niniejszego wynalazku w zasadzie nie wykazuje potencjału zubożenia ozonu. Na ogół ma ona globalny potencjał grzejny (GWP) mierzony na podstawie 100-letniego zintegrowanego przedziału czasowego, mniejszy niż 2000, korzystnie mniejszy niż 1600, korzystnie mniejszy niż 1300.

Kompozycję chłodzącą według niniejszego wynalazku korzystnie jest stosować w domowej chłodziarce sprężarkowej. Na ogół stosuje się ją w chłodziarce sprężarkowej, która zawiera nie więcej niż 1 kg czynnika chłodzącego.

Niniejszy wynalazek dostarcza także sposób wytwarzania chłodzenia, zawierający skraplanie kompozycji według niniejszego wynalazku i następnie odparowywanie tej kompozycji w sąsiedztwie przedmiotu, który ma być chłodzony.

Kompozycję chłodzącą według niniejszego wynalazku można otrzymać przez przeniesienie poszczególnych składników za pomocą ciśnienia gazu do naczyń ciśnieniowych, z których wcześniej usunięto gaz, w celu podwyższenia prężności pary w temperaturze pokojowej. Ilość każdego składnika można kontrolować przez ważenie naczynia z zawartością przed i po przeniesieniu.

Kompozycja chłodząca według niniejszego wynalazku jest korzystna, jeżeli nie zubaża warstwy ozonowej, wykazuje niski globalny potencjał grzejny (GWP) względem CFC-12 lub R134a, jest kompatybilna ze smarującymi olejami mineralnymi i wykazuje właściwości eksploatacyjne takie same lub lepsze od konwencjonalnych środków chłodzących takich jak R134a i CFC-12.

Kompozycja chłodząca według niniejszego wynalazku jest kompatybilna ze smarującymi olejami mineralnymi stosowanymi z czynnikami chłodzącymi z CFC. Przed niniejszym wynalazkiem sądzono, że aby czynnik chłodzący i smarujący były kompatybilne, fazy ciekłe powinny się mieszać. Jednak obecnie niespodziewanie stwierdzono, że zadowalające wyniki osiąga się, jeżeli gazowy czynnik chłodzący jest chociaż częściowo rozpuszczalny w ciekłym środku smarującym. Chociaż kompozycja chłodząca według niniejszego wynalazku nie miesza się całkowicie ze smarującymi olejami mineralnymi, gdy jest w fazie ciekłej, w fazie gazowej jest częściowo rozpuszczalna w oleju mineralnym. Tak więc kompozycja chłodząca według niniejszego wynalazku jest kompatybilna ze smarującymi olejami mineralnymi.

Kompozycja chłodząca ma także dobre właściwości eksploatacyjne. Układy chłodzące zawierające kompozycję według niniejszego wynalazku są do 10% bardziej wydajne niż układy chłodzące zawierające konwencjonalne czynniki chłodzące.

Jest zaskakujące, że powyższe korzyści osiąga się dzięki kompozycji chłodzącej według niniejszego wynalazku, ponieważ ta kompozycja chłodząca jest raczej mieszanką fluorowęglowodorów i węglowodorów, niż pojedynczym związkiem. Przed niniejszym wynalazkiem sądzono, że niepożądane jest stosowanie mieszanin nieazeotropowych jako czynniki chłodzące, ponieważ te mieszany wykazują poślizg temperaturowy. Poślizg temperaturowy mieszaniny jest wartością bezwzględną różnicy między temperaturą wyjściową i końcową zmiany fazy gaz/ciecz przez mieszaninę. Można ją mierzyć przez oznaczenie różnicy pomiędzy temperaturą wrzenia mieszaniny (temperaturą, w której mieszanina cieczy zaczyna wrzeć) i punktem rosy odpowiedniej mieszaniny gazowej (temperaturę, w której mieszanina gazów zaczyna się skraplać.

Sądzono, że poślizg temperaturowy prowadzi do zmiennych temperatur w układzie odparowalnika chłodziarki sprężarkowej i stąd sądzono, że jest niepożądany. Jednak, chociaż stwierdzono, że kompozycje chłodzące według niniejszego wynalazku mają poślizg temperaturowy do 9 K, gdy testowano je w laboratorium, niespodziewanie stwierdzono, że temperatura odparowalnika domowego układu chłodzącego, zawierającego kompozycję chłodzącą według niniejszego wynalazku jest w zasadzie stała.

187 855

Następujące przykłady ilustrują niniejszy wynalazek.

Przykład 1 do 6

1000 g kompozycji chłodzącej otrzymywano każdorazowo przez zmieszanie razem różnych ilości związków w 1000 cm³ naczyniu ciśnieniowym. Ilości wszystkich stosowanych związków przedstawiono w tablicy 1.

Tablica 1

	Ilość R134a/10	Ilość R152a/10	Ilość R227ea/10	Ilość R227ca/10	Ilość R600/10	Ilość R600a/10
Przykład	1	82,0 g	12,5 g	0	0	0	5, 5 g
Przykład	2	84,5 g	12,5 g	0	0	0	3,0 g
Przykład	3	85 g	5 g	5	0	5	0
Przykład	4	75 g	5 g	18	0	0	2
Przykład	5	75 g	0	12	12	1	0
Przykład	6	85,5 g	6 g	6 g	0	0	2,5 g

Przykład 7

Prężność pary kompozycji chłodzącej z przykładu 1 mierzono w różnych temperaturach stosując cylinder ze stali nierdzewnej o wewnętrznej objętości 300 cm³, połączony z kalibrowanym miernikiem Bourdona, zawieszony w łaźni zawierającej roztwór glikolu o kontrolowanej temperaturze. Temperatury oznaczano stosując kalibrowany platynowy termometr opornościowy.

Wyniki przedstawiono w tablicy 2.

187 855

Tablica 2

	Prężność pary nasyconej w temm^eeraturze wrzenia /kPa

Tempe- ratura °C	Przykład 1	R134a
-40,0	72,2	53, 6
-39, 0	75, 5	56,3
-38,0	78,9	59, 1
-37,0	82, 4	62,0
-36, 0	86, 1	65, 1
-35, 0	89,9	68,2
-34,0	93,8	71,5
-33,0	97,9	74,9
-32,2	101,3	78,5
-31,0	106, 5	82,2
-30,0	111,0	86,0
-29,0'	115,7	90,0
-28, 0	120, 5	94,1
0Ć0	125,4	98,4
-2 6,0	130,6	102,8
-25, 0	135,9	107,4
-2 4,0	141,4	112,1
--2 3, 0	147,0	117,0
-332,0	152,8	122,1
-21,0	158,8	127,4
-20,0	165,0	132,9
-19,0	171,4	138,5
-18,0	178,0	14 4,4
-17,0	184,8	150,4
-16,0	191,7	156,7
-15,0	198,9	163,1
-14,0	206,3	169,8
-13,0	213,9	176,7
-12,0	221,8	183,8
-11,0	229,8	191,1
-10,0	238,1	198,7
-9, 0	246, 6	206, 5
-8,0	255,3	214,5
-7,0	264,3	222,8
-6,0	273,6	231,4
-5,0	283,1	240,2
-4 ,0	292,8	249,3
-3,0	302,8	258,7
-3-3	313,1	2 68,3
-1,0	323,6	278,2
0,0	334,4	288,4
1,0	345,5	298,9
2,0	356,8	309,8
3, 0	368,5	320,9
4,0	380,4	332,3
5, 0	392,7	344,1
6, 0	405,2	356,1
7,0	4 18,1	3 68,6
8 0 0	4 3 1,2	381,3
9, 0	4 4 4,7	394,4
10,0	4 58,5	407,9

	Prężność pary nasyconej w temperaturze wrzenia /kPa

Tempe- ratura °C	Przykład 1	R134a
11,0	472,6	421,7
12, 0	487, 1	435, 8
13,0	501,9	450,4
14,0	517,0	465,3
15,0	532,5	480,6
16,0	548, 3	496, 3
17,0	564,5	512,4
18,0	581,1	529,0
19, 0	598,0	545,9
20,0	615,3	563,2
21,0	633,0	581,0
22,0	651,0	599,2
23, 0	669,5	617,9
24,0	688,3	637,0
25, 0	707,5	6 5 6,5
26,0	727,2	676, 6
27,0	747,2	697, 1
28,0	767,7	718,0
29, 0	788,5	739,5
30,0	809,8	761,4
31,0	831,6	783,9
32,0	853,7	806,8
33, 0	876,3	830,3
34,0	899,4	854,3
35,0	922,9	878,8
36, 0	946,9	903, 9
37,0	971, 3	929, 5
38,0	996, 2	955,7
39, 0	1021,5	982,4
40,0	1047,4	1009,7
41,0	1073,7	1037,6
42,0	1100,5	1066,1
43,0	1127,8	1095,1
44,0	1156,6	1124,8
45,0	1183,9	1155,1
46,0	1212,7	1185,9
47,0	1242,0	1217,5
48,0	1271,9	1249,6
49,0	1302,2	1282,4
50,0	1333,1	1315,8
51, 0	1364,6	1349,9
52,0	1396,5	1384,7
53, 0	1429,1	1420,1
54,0	1462,1	1456,2
55, 0	1495,8	1493,0
56,0	1530,0	1530,5
57,0	1564,7	1568,7
58 0 0	1600,1	1607,6
59, 0	1636,0	1647,3
60 , 0	1672,5	1687,6

187 855

Przykład 8

Prężność pary kompozycji chłodzącej z przykładu 2 mierzono w różnych temperaturach w ten sam sposób, co w przykładzie 7. Wyniki przedstawiono w tablicy 3.

Tablica 3

	Prężność pary nasyconej w tem^^iraturze wrzenia /kPa

Tempe- ratura °C	Przykład 2	R134a
-40	69,6	53, 6
-39	72,8	56, 3
-38	76,2	59, 1
-37	79,6	62,0
-36	83,2	65, 1
-35	86,9	68,2
-34	90,7	71,5
-33	94,7	74,9
-32	98,8	78,5
-31,4	101,3	80,7
-31	103,1	82,2
-30	107,5	86,0
-29	112,1	90,0
-28	116,8	94,1
-27	121,7	98,4
-26	126,7	102,8
-25	131,9	107,4
-24	137,3	112,1
-23	142,8	117,0
-22	148,5	122,1
-2 1	154,4	127,4
-20	160,5	132,9
-19	166,7	138,5
-18	173,2	144,4
-17	179,9	150,4
-16	186,7	156,7
-15	193,8	163,1
-14	201,1	169,8
-13	208,6	176,7
-12	216,3	183,8
-11	224,2	191,1
-10	232,3	198,7
-9	240,7	206, 5
-8	249,4	214,5
-7	258,2	222,8
-6	267,3	231,4
-5	276,7	240,2
-4	28 6,3	249,3
-3	296,2	258,7
-2	306,3	268,3
-1	316,7	278,2
0	327,4	288,4
1	338,4	298,9
2	349,6	309,8
3	361,1	320,9
4	373,0	332,3
5	385,1	344 ,1
6	397,5	356,1
7	4 10,2	368,6
8	4 2 3,3	381,3
9	4 3 6,6	394,4
1 0	450,3	4 07,9

	Prężność pary nasyconej w temperaturze wrzenia /kPa

Tempe- ratura °C	Przykład 2	R134a
11	464,3	421,7
12	478,7	435,8
13	493,3	450,4
14	508,4	465,3
15	523,7	480,6
16	539,5	496,3
17	555, 6	512,4
18	572,0	529,0
19	588,8	545,9
20	606,0	563,2
21	623,6	581,0
22	641,6	599,2
23	659,9	617,9
24	678,7	637,0
25	697,8	656, 5
26	717,4	676, 6
27	737,3	697,1
28	757,7	718,0
29	778,5	739,5
30	799,8	761,4
31	821,4	783,9
32	843,6	806,8
33	866,1	830,3
34	889,1	854,3
35	912 , 6	878,8
36	936,5	903,9
37	960, 9	929, 5
38	985,8	955,7
39	1011,1	982,4
40	1036,9	1009,7
41	1063,2	1037,6
42	1090,0	1066,1
43	1117,3	1095, 1
44	1142,2	1124,8
45	1173,5	1155,1
46	1202,3	1185,9
47	1231,7	1217,5
48	1261,6	1249,6
49	1292,0	1282,4
50	1322,9	1315,8
51	1354,5	1349,9
52	1386,5	1384,7
53	1419,1	1420,1
54	1452,3	1456,2
55	1486,0	1493,0
56	1520,3	1530,5
57	1555,2	1568,7
58	1590,7	1607,6
59	1626,7	1647,3
60	1634,4	1687,6

187 855

Przykład 9

Prężność pary kompozycji chłodzącej z przykładu 6 mierzono w różnych temperaturach w ten sam sposób, co w przykładzie 7. Wyniki przedstawiono w tablicy 4.

Tablica 4

	Prężność pary nasyconej w tempe^raturze wrzenia /kPa

Tempe- ratura °C	Przykład 6	R134a
-40,0	67,1	53,6
-39,0	70,2	56,3
-38,0	73,5	59, 1
-37,0	76,9	62,0
-36, 0	80,4	65,1
-35, 0	84,0	68,2
-34,0	87,8	71,5
-33,0	91,7	74,9
-32,0	95,8	78,5
-30,7	101,3	82,2
-30,0	104,3	86,0
-29,0	108,8	90,0
-28,0	113,5	94,1
-27,0	118,3	98,4
-26, 0	123,2	102,8
-25,0	128,4	107,4
-24,0	133,7	112,1
-23,0	139,2	117,0
-22, 0	144,8	122,1
-21,0	150,7	127,4
-20,0	15 6,7	132,9
-19,0	162,9	138,5
-18,0	169,3	144,4
-17,0	175,9	150,4
-16,0	182,7	156,7
-15,0	189,8	163,1
-14,0	197,0	169,8
-13,0	204,4	176,7
-12,0	212,1	183,8
-11,0	220,0	191,1
-10,0	228,2	198,7
-9,0	236,5	206,5
-8,0	245,1	214,5
-7,0	254,0	222,8
-6,0	263,1	231,4
-5,0	272,4	240,2
-4,0	282,0	249,3
-3,0	291,9	258,7
-2,0	302,1	268,3
-1,0	332,5	278,2
0,0	323,2	288,4
1,0	334,2	298,9
2,0	345,5	309,8
3, 0	357,0	320,9
4,0	368,9	332,3
5,0	381,1	344,1
6, 0	393, 6	356, 1
7,0	406,4	368,6
8, 0	4 19,5	381,3
9,0	4 32,9	394,4
10,0	446,7	407,9

	Prężność pary nasyconej w temperaturze wrzenia /kPa

Tempe- ratura °C	Przykład 6	R134a
11,0	460,8	421,7
12,0	475,3	435,8
13,0	490,1	450,4
14,0	505,3	465,3
15,0	520,8	480, 6
16,0	536,7	496,3
17,0	552,9	512,4
18,0	569,5	529,0
19,0	586,6	545, 9
20,0	604,0	563,2
21,0	621,7	581,0
22,0	639,9	599,2
23,0	658,5	617,9
24,0	677,5	637,0
25,0	696,9	656,5
26,0	716,8	676,6
27,0	737,0	697,1
28,0	757,7	718,0
29,0	778,9	739,5
30,0	800,5	761,4
31,0	822,5	783,9
32,0	845,0	806,8
33,0	867,9	830, 3
34,0	891,3	854,3
35,0	915,2	878,8
36,0	939,6	90 3,9
37,0	964,4	929,5
38,0	989,8	955,7
39,0	1015,6	982,4
40,0	1042,0	1009,7
41,0	1068,8	1037,6
42,0	1096,2	1066,1
43,0	1124,1	1095,1
44,0	1152,5	1124,8
45,0	1181,5	1155,1
46,0	1210,9	1185,9
47,0	1241,0	1217,5
48,0	1271,6	1249,6
49,0	1302,7	1282,4
50,0	1334,4	1315,8
51,0	1366,7	1349,9
52,0	1399,5	1384,7
53,0	1433,0	1420,1
54,0	1467,0	1456,2
55,0	1501,6	1493,0
56, 0	1536,8	1530,5
57,0	1571,6	1568,7
58,0	1609,0	1607,6
59, 0	1646,1	1647,3
60,0	1683,7	1687,6

187 855

Przykład 10

Globalne potencjały grzejne (GWPs) kompozycji z przykładów 2 do 6 obliczono na podstawie stosunku masy, to jest przez zsumowanie wartości globalnych potencjałów grzejnych każdego składnika kompozycji w odniesieniu do stosunku mas tego składnika w kompozycji.

Tak więc GWP kompozycji z przykładu 2 oblicza się następująco:

Składnik z Przykładu 2	Stosunek masy	GWP	Stosunek masy x GWP
R134a	0, 845	1300	1098,5
R152a	0,125	140	17, 5
R600a	0,030	3	0, 09
GWP kompozycji	z Przykładu 2	= 1098,5+17,5+0,09=1116,09

Dla porównania dostarczono globalne potencjały grzejne R134a i CFC-12 (dane wzięte z BS 4434, 1995). Wyniki przedstawiono w Tablicy 5.

Tablica 5 - Porównanie globalnych potencjałów grzejnych

Płyn roboczy	GWP (100 lat ITH)
R134a	1300
Przykład 2	1116
Przykład 3	1227
CFC-12	8500
Przykład 4	1576
Przykład 5	1767
Przykład 6	1284

Przykład 11

Szybkość chłodzenia w zamrażarce Bauknecht GKC 3333/0 WS Class N mającej całkowitą objętość 332 litry i masę czynnika chłodzącego 180 g mierzono stosując jako czynnik chłodzący kompozycję z przykładu 1. Mierzono także szybkość chłodzenia w takiej samej domowej zamrażarce, stosując R134a jako czynnik chłodzący.

Do wlotu i wylotu zwojnicy odparowalnika w pomieszczeniu zamrażarki, jak również do przewodu spustowego sprężarki, podłączono termopary. Inną termoparę umieszczono wewnątrz pomieszczenia zamrażarki, blisko czujnika termostatu. Do przewodu ssania i przewodu spustowego podłączono mierniki ciśnienia, a zasilanie zamrażarki kontrolowano miernikiem kilowatogodzin.

187 855

Temperatury z termopar rejestrowano za pomocą rejestratora danych, zwykle w 1 minutowych odstępach czasowych. Zamrażarkę fabrycznie napełnioną R134a umieszczono w środowisku o kontrolowanej temperaturze, zwykle 22°C±1°C i pozwolono, aby temperatura doszła do stanu równowagi w ciągu, co najmniej 24 godzin. Włączono zamrażarkę i rejestrator danych i wyznaczono czas, potrzebny do obniżenia temperatury wewnątrz zamrażarki do poziomu, przy którym zadziała termostat.

Powtórzono sposób postępowania po zastąpieniu R134a kompozycją z przykładu 1.

Umieszczając zamrażarkę w środowisku o kontrolowanej temperaturze zapewniono, aby ilość energii, którą należy usunąć w każdym przypadku, aby obniżyć wewnętrzną temperaturę o określoną ilość była mniej więcej równa. Tak, więc można dokonać porównania efektów chłodzenia pomiędzy dwoma czynnikami chłodzącymi. Im szybciej zostaje osiągnięta żądana wewnętrzna temperatura, tym większy efekt chłodzenia. Zużycie energii, odczytane bezpośrednio z miernika kilowatogodzin, daje bezpośrednie porównanie skuteczności kompozycji chłodzącej z przykładu 1 w porównaniu z R134a.

Wyniki przedstawiono w tablicy 6.

Przykład 12

Szybkość chłodzenia mierzono w ten sam sposób, co w przykładzie 11, z tą różnicą, że zamiast kompozycji z przykładu 1 zastosowano kompozycję z przykładu 2.

Wyniki przedstawiono w tablicy 7.

187 855

Tabela 6

R134a	Przykład 1
□pływ	Zamra-	Upływ	Zamra-
czasu	zarka	czasu	żar ka
			Tempe—				Tempe-
			ratura				ratura
			°c				°c
0	00	00	20,62	0	00	00	21,97
0	01	00	17,4	0	01	00	17,5
0	02	00	12,42	0	02	00	9,91
0	03	00	10,55	0	03	00	7,06
0	04	00	9,57	0	04	00	6,07
0	05	00	5,58	0	05	00	5,46
0	06	00	4,72	0	06	00	5,1
0	07	00	4,47	0	07	00	4,73
0	08	00	4,11	0	08	00	4,37
0	09	00	3, 62	0	09	00	3,88
0	10	00	3,25	0	10	00	3,51
0	11	00	2,77	0	11	00	3,03
0	12	00	2,15	0	12	00	2,53
0	13	00	1,66	0	13	00	2,17
0	14	00	1,3	0	1 4	00	1,81
0	15	00	0,94	0	1 5	00	1,45
0	16	00	0,58	0	1 6	00	0, 95
0	17	00	0,22	0	17	01	0,59
0	18	00	-0,15	0	18	01	0,1
0	19	00	-0,53	0	19	01	-0,14
0	20	00	-0,78	0	20	01	-0,65
0	21	00	-1,29	0	21	Ol	-1,16
0	22	00	-3,15	0	22	01	-1,54
0	23	00	-3,54	0	23	01	-2,04
0	23	59	-3,15	0	24	01	— 2,42
0	24	59	— 3,54	0	25	01	-2,93
0	25	59	-3,77	0	26	01	-3,3
0	27	00	-4,15	0	27	01	-3,81
0	27	59	-4,66	0	28	01	-4,19
0	28	59	-4,89	0	29	01	-4,44
0	29	59	-5,41	0	30	01	-4,93
0	30	59	-4,89	0	31	01	-5,18
0	31	59	-5,4 1	0	32	01	-5,56
0	32	59	-5,66	0	33	01	-5,93
0	33	59	-5,9	0	34	01	-6,18
0	34	59	-6,28	0	35	01	-6,58
0	35	59	-6,53	0	36	01	-6, 87
0	36	59	-6,91	0	37	01	-7,3
0	37	59	-7,27	0	38	01	-7,74
0	38	59	-7,52	0	39	01	-8,17
0	39	59	-7,76	0	40	01	-8,47
0	40	59	-8,28	0	4 1	01	-8,88
0	4 1	59	-8,53	0	42	01	-9,15
0	42	59	-8,91	0	43	01	-9,7
0	43	59	- 9 , 16	0	44	01	-9,96
0	4 4	59	-9,66	0	4 5	Ol	-10,36
0	4 5	59	— 9, 91	0	4 6	01	-10,75
0	4 6	59	-10,03	0	47	02	-11,13
0	4 7	59	-10,68	0	4 8	02	-11,39
0	48	59	-10,66	0	4 9	02	-11,63
0	4 9	59	-11,04	0	5 0	59	-12,02
0	50	59	— 11,3	0	51	02	-12,27
0	51	59	-11,69	0	52	02	-12,65
0	52	59	-1 1,85	0	53	02	-13,03
0	5 3	59	-12, 14	0	54	02	-13,14
0	54	59	-12,31	0	55	02	-13,39
0	55	59	-12,73	0	5 6	02	-13,77
0	56	5 9	-12,9	0	57	02	-14,01
0	5 7	5 9	-13, 19	0	58	02	-14,28
0	58	59	-13,46	0	59	02	-14,38
0	59	59	-13,74	1	00	02	-14,77
1	00	59	-14	1	0 1	02	-15,13
	0 1	59	-14,25	1	02	02	-15,38

R134a	Przykład 1
Upływ	Zamra-	Upływ	Zamra-
czasu	żar ka	czasu	żarka
		Tempe—			Tempe-
		ratura			ratura
		°C			°C
1 : 02	59	-14,77	1:03	02	-15,63
1 : 03	59	-14,75	1 : 04	02	-15,87
1 : 04	59	-15,00	1 : 05	02	-15,99
1 : 05	59	-15,25	1:06	02	-16,24
1:06	59	-15,49	1 : 07	02	-16,37
1 : 07	59	-15,74	1 : 08	02	-16,66
1 : 08	59	-15,84	1:09	02	-16,82
1:09	59	-16,22	1:10	02	-16,99
1 : 10	59	-16,08	1:11	02	-17,29
1:11	58	-16,33	1:12	02	-17,44
1:12	59	-16,57	1:13	02	-17,72
1:13	58	-16,82	1:14	02	-17,85
1:14	59	-17,07	1:15	02	-18,13
1:15	58	-17,30	1:16	02	-18,26
1:16	58	-17,42	1:17	03	-18,53
1:17	58	-17,54	1:18	03	-18,79
1:18	58	-17,91	1:19	03	-18,91
1:19	59	-18,03	1 : 20	03	-19,04
1 : 20	58	-18,00	1:21	03	-19,16
1:21	58	-18,25	1:22	03	-19,42
1 : 22	58	-18,50	1:23	03	-19,66
1:23	58	-18,61	1:24	03	-19,91
1:24	58	-18,73	1:25	03	-20,03
1:25	58	-18,98	1:26	03	-20,14
1:26	58	-18,97	1:27	03	-20,27
1:27	36	-19,21	1:28	03	-20,38
1:28	36	-19,33	1:29	03	-20,36
1:29	36	-19,45	1:30	03	-20,61
1 : 30	37	-19,69	1:31	03	-20,72
1:31	37	-19,81	1 : 32	03	-20,96
1 : 32	37	-19,93	1:33	03	-21,08
1:33	37	-20,04	1:34	03	-21,31
1:34	37	-20,17	1:35	03	-21,55
1:35	37	-20,19	1:36	03	-21,53
1:36	37	-20,34	1 : 37	03	-21,64
1 : 37	37	-20,38	1:38	03	-21,76
1 : 38	37	-20,55	1 : 39	03	-21,74
1 : 39	37	-20,72	1:40	03	-21,9
1:40	37	-20,75	1:41	03	-22,07
1:41	37	-21,02	1:42	03	-22,24
1:42	37	-21,30	1:43	03	-22,26
1:43	37	-21,30	1:44	03	-22,29
1:44	37	-21,43	1:45	03	-21,26
1:45	37	-21,54	1:46	03	-20,23
1:46	37	-21,79	1:47	03	-19,73
1:47	37	-21,91	1:48	04	-19,21
1:48	37	-22,02	1:49	04	-18,95
1:49	37	-22,13	1 : 50	04	-18,56
1 : 50	37	-22,24	1:51	04	-18,15
1 : 51	37	-22,35	1 : 52	04	-18,01
1 : 52	37	-22 47	1 : 53	04	-17,88
1 : 53	37	-22,44	1 : 54	04	-18,39
1 : 54	37	-22,56	1 : 55	04	-20,06
1 : 55	37	-22 67	1:56	04	-20,69
1:56	37	-22,78	1 : 57	04	-21,07
1 : 57	37	-22, 89	1 : 58	04	-21,44
1 : 58	38	-23,00	1 : 59	04	-21,82
1 : 59	37	-23,11	2:00	05	-21,94
2 : 00	38	-23,09	2:01	22	-22,3
2 : 02	34	-21,76	2 : 07	22	-21,51
2 : 08	34	-19,18	2:13	22	-18,67
2:14	34	-18,12

187 855

Tablica 7

R134a	Przykład 2
Upływ czasu	Zamra- żarka	Upływ czasu	Zamra- żarka
	Tempe- ratura °C		Tempe- ratura °C
0:00:00	22 ,9	0	00	00	22,4
0:01:00	21, 14	0	01	00	21,92
0:02:00	13,55	0	02	00	17,56
0:03:00	6,84	0	03	00	6,49
0:04:00	3,97	0	04	00	3,88
0:05:00	3,48	0	05	00	3,15
0:06:00	3,24	0	06	00	2,65
0:07:00	2,26	0	07	00	2,15
0 : 08:00	2,13	0	08	00	1,91
0:09:00	1, 65	0	09	00	1,29
0:10:00	1, 16	0	10	00	1, 17
0:11:00	0, 66	0	11	00	0,79
0:12:00	0 , 8	0	12	00	0, 54
0:13:00	0,56	0	13	00	0,16
0:14:00	0,06	0	14	00	-0,1
0:15:00	-0,44	0	15	00	-0,5
0:16:00	-0, 69	0	16	00	-0,89
0:17:00	-0,81	0	17	00	-1,17
0:18:00	-1,46	0	18	00	-1,56
0:19:00	-1,71	0	19	00	-1,95
0:20:00	-1,97	0	20	00	-2,21
0:21:00	-2,21	0	21	00	— 2, 47
0:22:00	-2,46	0	22	00	— 2,73
0:23:00	-2,71	0	23	00	-3,12
0:23:00	-3,08	0	23	00	-3,64
0:24:00	-3,72	0	24	00	-4,02
0:25:00	-4,75	0	25	00	-4,67
0:27:00	-5, 91	0	27	00	-5,19
0:28:01	-6,42	0	28	01	-5, 32
0:29:01	-6,94	0	29	01	-6,09
0:30:01	-6, 92	0	30	01	-6,07
0:31:01	-7,3	0	31	01	-6,84
0:32:01	-7,94	0	32	01	-7,22
0:33:01	-8,18	0	33	01	-7,73
0:34:01	-8,82	0	34	01	-7,86
0:35:01	-8,94	0	35	01	-8,77
0:36:01	— 9, 32	0	36	01	-8,12
0:37:01	-9,43	0	37	01	-8,62
0:38:01	-9,56	0	38	01	-9,27
0:39:01	-10,2	0	39	01	-9,65
0:40:01	-10,46	0	40	01	-9,91
0:41:01	-10,84	0	41	01	-10,3
0:42:01	-10,83	0	42	01	-10,94
0:43:01	-11, 07	0	4 3	01	-10,94
0:44:01	-11,57	0	44	Ol	-11,45
0:45:01	-11,55	0	45	Ol	-12,1
0:46:01	-11,94	0	4 6	0 1	-12,47
0:47:01	-12,32	0	4 7	Ol	-12,59
0:48:01	-12,42	0	4 8	0 1	-12,98
0:49:01	-12,67	0	4 9	Ol	-13,49
0:50:01	-13,05	0	50	0 1	-13,88
0:51:01	-13,3	0	51	Ol	-13,88
0:52:01	-13,41	0	52	0 1	-13,88
0:53:01	-13,79	0	53	Ol	-14,53
0:54:01	-14,04	0	54	Ol	-14,79
0:55:01	-14,28	0	55	0 1	-14,79
0:56:01	-14,53	0	56	0 1	-15,31
0:57:01	-15,17	0	57	0 1	-15,7
0:58:02	-14,9	0	58	02	-15,7
0:59:02	-15,4	0	59	02	-16,08
1:00:02	-15,38	1	00	02	-16,08
1:01:02	-15,62	1	0 1	02	-16,46

R134a	Przykład 2
Upływ czasu	Zamra- żarka	Upływ czasu	Zamra- żarka
	Tempe- ratura °C		Tempe- ratura °C
1:02:02	-16,25	1:02:02	-16,72
1:03:02	-16,11	1:03:02	-16,83
1:04:02	-16,47	1:04:02	-17,6
1:05:02	-16,72	1:05:02	-17,47
1:06:02	-16,57	1:06:02	-17,73
1:07:02	-16,94	1:07:02	-17,46
1:08:02	-17,18	1:08:02	-18,24
1:09:02	-17,43	1:09:02	-18,63
1:10:02	-17,56	1:10:02	-18,76
1:11:02	-17,55	1:11:02	-18,49
1:12:02	-18,06	1:12:02	-18,88
1:13:02	-18,3	1:13:02	-19,01
1:14:02	-18,29	1:14:02	-19,12
1:15:02	-18,41	1:15:02	-19,12
1:16:02	-18,65	1:16:02	-19, 9
1 : 17 02	-1851	1:17:02	-20,02
1:18:02	-19,03	1:18:02	-20,01
1:19:02	-1926	1:19:02	-20,01
1:20:02	-19	1:20:02	-20,14
1:21:02	-19,38	1:21:02	-20,53
1:22:02	-19,76	1:22:02	-20,66
1:23:02	— 3 9,75	1:23:02	-20,51
1:24:02	-19,99	1:24:02	-21,17
1:25:02	-19,99	1:25:02	-20,91
1:26:02	-20,12	1:26:02	-20,91
1:27:02	-20,41	1:27:02	-20,91
1:28:03	-20,7	1:28:03	-21,43
1:29:03	-20,85	1:29:03	-21,56
1:30:03	-20,91	1:30:03	-21,82
1:31:03	-21,07	1:31:03	-22,08
1:32:03	-20,85	1:32:03	-22,19
1:33:03	-21,14	1:33:03	-22,58
1:34:03	-21,41	1:34:03	-22,31
1:35:03	-21,41	1:35:03	-22,43
1:36:03	-21,56	1:36:03	-22,67
1:37:03	-21,69	1:37:03	-22,93
1:38:03	-21,8	1:38:03	-22,92
1:39:03	-21,67	1:39:03	-22,91
1:40:03	-21,53	1:40:03	-23,16
1:41:03	-22,04	1:41:03	-23,01
1:42:03	-22,16	1:42:03	-23,27
1:43:03	-22,27	1:43:03	-22,87
1:44:03	-22,2 6	1:44:03	—21,83
1:45:03	-22,53	1:45:03	-20,38
1:46:03	-22,68	1:46:03	-19,47
1:47:03	-22,81	1:47:03	-18,69
1:48:03	-22,92	1:48:03	-18,44
1:49:03	-22,91	1:49:03	-18,18
1:50:03	-23,16	1:50:03	-18, 44
1:51:03	-23,26	1:51:03	-19,5
1:52:03	-23,36	1:52:03	-21,06
1:53:03	-23,61	1:53:03	-21,46
1:54:03	-23,46	1:54:03	-21,98
1:55:03	-23,56	1:55:03	-22,11
1:56:03	-23,94	1:56:03	-22,37
1:57:03	-23,39	1:57:03	-22,65
1:58:04	-22,21	1:58:04	-22,78
1:59:04	-21,01	1:59:04	-23,17
2:00:04	-20,46	2:00:04	-23,3

187 855

Przykład 13

Szybkość chłodzenia mierzono w ten sam sposób, co w przykładzie 11, z tą różnicą, że zamiast kompozycji z przykładu 1 zastosowano kompozycję z przykładu 6.

Wyniki przedstawiono w tablicy 8.

Tablica 8

R134a	Przykład 6
Upływ	Zamra-	Upływ	Zamra-
czasu	żarka	czasu	żarka
			Tempe-				Tempe-
			ratura				ratura
			°c				°C
0	00	00	20, 62	0	00	00	23,13
0	01	00	17, 40	0	01	00	21,15
0	02	00	12,42	0	02	00	15,93
0	03	00	10,55	0	03	00	11,09
0	04	00	9,57	0	04	00	8, 61
0	05	00	5, 58	0	05	00	6, 63
0	06	00	4,72	0	06	00	6, 50
0	07	00	4, 47	0	07	00	5, 85
0	08	00	4, 11	0	08	00	5, 42
0	09	00	3, 62	0	09	00	5,01
0	10	00	3,25	0	10	00	4, 49
0	11	00	2,77	0	11	00	3,97
0	12	00	2,15	0	12	00	3,46
0	13	00	1,66	0	13	00	2,94
0	14	00	1,3	0	14	00	2,45
0	15	00	0,94	0	15	00	1,95
0	16	00	0,58	0	16	00	1,71
0	17	00	0,22	0	17	01	1,21
0	18	00	-0,15	0	18	01	0,99
0	19	00	-0, 53	0	19	01	0, 63
0	20	00	-0, 78	0	20	01	0,14
0	21	00	-1,29	0	21	01	-0,22
0	22	00	-3,15	0	22	01	-0,58
0	23	00	-3, 54	0	23	01	-0,83
0	23	59	-3,15	0	24	01	-1,22
0	24	59	-3,54	0	25	01	-1,51
0	25	59	-3, 77	0	26	01	-1,94
0	27	00	-4,15	0	27	01	-2, 37
0	2 7	59	E-4, 66	0	28	01	-2,80
0	28	59	-4,89	0	29	01	-3,2-
0	29	59	-5,41	0	30	01	-3,75
0	30	59	-4,89	0	31	01	-4, 14
0	31	59	-5,41	0	32	01	-4,53
0	32	59	-5, 66	0	33	01	-5, 05
0	33	59	-5, 9	0	34	01	-5,56
0	34	59	-6,28	0	35	01	-5,80
0	35	59	-6,53	0	36	01	-6,18
0	36	59	-6, 91	0	37	01	-6,4 1
0	37	59	-7,27	0	38	01	-6, 78
0	38	59	-7 , 52	0	39	01	-7,14
0	39	59	-7,76	0	40	01	-7,36
0	40	59	-8,28	0	4 1	01	-7, 61
0	41	59	-8, 53	0	42	01	-8,01
0	42	59	-8 , 91	0	43	01	-8, 17

R134a	Przykład 6
Upływ	Zamra-	Upływ	Zamra-
czasu	żarka	czasu	żarka
			Tempe-				Tempe-
			ratura				ratura
			°C				°C
1	02	59	-14,77	1	03	02	-14,10
1	03	59	-14,75	1	04	02	-14,26
1	04	59	-15,00	1	05	02	-14,56
1	05	59	-15,25	1	06	02	-14,87
1	06	59	-15,49	1	07	02	-15,17
1	07	59	-15,74	1	08	02	-15,33
1	08	59	-15,84	1	09	02	-15,49
1	09	59	-16,22	1	10	02	-15,89
1	10	59	-16,08	1	11	02	-16,02
1	11	58	-16,33	1	12	02	-16,28
1	12	59	-16,57	1	13	02	-16,53
1	13	58	-16,82	1	14	02	-16,92
1	14	59	-17,07	1	15	02	-17,03
1	15	58	-17,30	1	16	02	-17,28
1	16	58	-17,42	1	17	02	-17,38
1	17	58	-17,54	1	18	02	-17,62
1	18	58	-17,91	1	19	02	-17,72
1	19	59	-18,03	1	20	02	-17,96
1	20	58	-18,00	1	21	02	-17,93
1	21	58	-18,25	1	22	02	-18,19
1	22	58	-18,50	1	23	03	-18,20
1	23	58	-18,61	1	24	03	-18,37
1	24	58	-18,73	1	25	03	-18,54
1	25	58	-18,98	1	26	03	-18,60
1	26	58	-18,97	1	27	03	-18,88
1	27	36	-19,21	1	28	03	-19,17
1	28	36	-19,33	1	29	03	-19,18
1	29	36	-19,45	1	30	03	-19,44
1	30	37	-19,69	1	31	03	-19,70
1	31	37	-19,81	1	32	03	-19,83
1	32	37	-19,93	1	33	03	-19,95
1	33	37	-20,04	1	34	03	-20,20
1	34	37	-20,17	1	35	03	-20,31
1	35	37	-20,19	1	36	03	-20,42
1	36	37	-20,34	1	37	03	-20,65
1	3 7	37	-20,38	1	38	03	-20,77
1	38	37	-20,55	1	39	03	-21,00
1	39	37	-20,72	1	40	03	-20,98
1	40	37	-20,75	1	41	03	-21,21
1	41	37	-21,02	1	42	03	-21,31
1	42	37	-21,30	1	43	03	-21,31
1	43	37	-21,30	1	44	03	-21,33
1	44	37	-21,43	1	45	03	-21,47
1	45	37	-21,54	1	46	03	-21,38

187 855

0:43:59	-9,16	0:44:01	-8,60
0:44:59	-9, 66	0:45:01	-8,90
0:45:59	-9, 91	0:46:01	-9,21
0:46:59	-10,03	0:47:02	9, 64
0:47:59	-10,68	0:48:02	-9,93
0:48:59	-10,66	0:49:02	-10,20
0:49:59	-11,04	0:50:59	-10,61
0:50:59	-11,3	0:51:02	-11,01
0:51:59	-11,69	0:52:02	-11,53
0:52:59	-11,85	0:53:02	-11,65
0:53:59	-12,14	0:54:02	-12,04
0:54:59	-12,31	0:55:02	-12,41
0:55:59	-12,73	0:56:02	-12,52
0:56:59	-12,9	0:57:02	-12,89
0:57:59	-13,19	0:58:02	-13,14
0:58:59	-13,46	0:59:02	-13,38
0:59:59	-13,74	1:00:02	-13,74
1:00:59	-14	1:01:02	-13,97
1:01:59	-14,25	1:02:02	-13,96

c.d. tablicy 8

1:46:37	-21,79	1:47:04	-21,54
1:47:37	-21,91	1:48:04	-21,69
1:48:37	-22,02	1:49:04	-21,98
1:49:37	-22,13	1:50:04	-22,12
1:50:37	-22,24	1:51:04	-22,12
1:51:37	-22,35	1:52:04	-22,24
1:52:37	-22,47	1:53:04	-22,50
1:53:37	-22,44	1:54:04	-22,60
1:54:37	-22,56	1:55:04	-22,72
1:55:37	-22,67	1:56:04	-22,95
1:56:37	-22,78	1:57:04	-22,93
1:57:37	-22,89	1:58:04	-23,03
1:58:38	-23,00	1:59:04	-22,48
1:59:37	-23,11	2:00:04	-21,29
2:00:38	-23,09	2:01:04	-20,51
2:02:34	-21,76	2:02:04	-20,00
2:08:34	-19,18	2:03:04	-19,51
2:14:34	-18,12	2:04:05	-19,02
		2:05:05	-18,67

Przykład 14

Podczas pracy zamrażarki mierzono maksymalną i minimalną temperaturę szafki, średnie ciśnienie w odparowalniku i sprężarce, średnią temperaturę spustu ze sprężarki i średnie zużycie mocy zamrażarki stosowanej w przykładzie 11, stosując jako czynnik chłodzący kompozycję z przykładu 2.

Te same pomiary wykonano z tą samą zamrażarką stosując R134a jako czynnik chłodzący.

Do wlotu i wylotu zwojnicy odparowalnika wewnątrz zamrażarki, jak również do przewodu spustowego ze sprężarki, podłączono termopary. Inną termoparę umieszczono w pomieszczeniu zamrażarki, niedaleko czujnika termostatu. Do przewodu ssania i przewodu spustowego podłączono mierniki ciśnienia, a zasilanie zamrażarki kontrolowano miernikiem kilowatogodzin.

Temperatury z termopar rejestrowano za pomocą rejestratora danych, zwykle w 1 minutowych odstępach czasowych. Zamrażarkę, fabrycznie napełnioną R134a, umieszczono w środowisku o kontrolowanej temperaturze, zwykle 22°C±1°C, i pozwolono, aby temperatura doszła do stanu równowagi, przez co najmniej 24 godziny. Włączono zamrażarkę i rejestrator danych i przez okres, co najmniej 30 godzin rejestrowano charakterystykę działania podaną powyżej.

Powtórzono sposób postępowania po zamianie R134a na kompozycję z przykładu 2.

Wyniki przedstawiono w tablicy 9.

Claims

1. Kompozycja chłodząca, znamienna tym, że ma prężność pary w -20°C od 70 do 190 kPa, w +20°C od 510 do 630 kPa i w +60°C od 1620 do 1740 kPa, która to kompozycja zawiera:

(a) 1,1,2,2-tetrafluoroetan 1,1,1,2-tetrafluoroetan, difluorometoksytrifluorometan lub mieszaninę dwóch lub więcej z nich, w ilości od 60 do 99% wagowych w stosunku do masy kompozycji;

(b) od 1 do 10% wagowych w stosunku do masy kompozycji niepodstawionego węglowodoru o wzorze C_nH_m, w którym n jest, co najmniej 4, a m jest, co najmniej 2n-2; i (c) do 39% wagowych w stosunku do masy kompozycji depresatora prężności pary.

2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że składnik (b) jest całkowicie nasycony z wyjątkiem jednego podwójnego wiązania lub jest całkowicie nasycony.

3. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że składnik (b) jest metylenocyklopropanem, 1-butenem, cis i trans-2-butenem, butanem, 2-metylopropanem, cyklopentenem, cyklopentanem, 2-metylo-1-butenem, 2-metylo-2-butenem, 3-metylo-1-butenem, 1-pentenem, cis i trans-2-pentenem, 2-metylobutanem, pentanem lub mieszaniną dwóch lub więcej z nich.

4. Kompozycja według zastrz. 1 albo 2, albo 3, znamienna tym, że składnik (c) jest

1.1- difluoroetanem,1,1,1,2,2,3,3-heptafluoropropanem, 1,1,1,2,3,3,3-heptafluoropropanem, oktafluorocyklobutanem, 1,1,1,2,2-pentafluoropropanem, 1,1,2,2,3-pentafluoropropanem, trifluorometoksymetanem, trifluorometoksypentafluoroetanem, difluorometoksypentafluoroetanem, trifluorometoksy-1,2,2,2-tetrafluoroetanem, fluorometoksytrifluorometanem, difluorometoksymetanem, pentafluoroetoksypentafluoroetanem, difluorometoksydifluorometanem, trifluorometoksy-2,2,2-trifluoroetanem, fluorometoksymetanem, difluorometoksy-1,2,2.2- tetrafluoroetanem, fluorometoksyfluorometanem, difluorometoksv-2,o,2-tnnt.iometanem. metoksy-2,2,2-trifluoroetanem, metoksy-2,2,2-trifluoroetanem, metoksy-1,1,2,2-tetrafluoroetanem lub mieszaniną dwóch lub więcej z nich.

5. Kompozycja według zastrz. 4, znamienna tym, że składnik (a) występuje w ilości od 70 do 95% wagowych w stosunku do kompozycji, składnik (b) występuje w ilości od 1 do 8% w stosunku do kompozycji, a składnik (c) występuje w ilości od 4 do 29% wagowych w stosunku do kompozycji.

6. Kompozycja według zastrz. 5, znamienna tym, że składnik (a) występuje w ilości od 80 do 90% wagowych w stosunku do kompozycji, składnik (b) występuje w ilości od 2 do 6% wagowych w stosunku do kompozycji, a składnik (c) występuje w ilości od 8 do 18% wagowych w stosunku do kompozycji.

7. Kompozycja według zastrz. 6, znamienna tym, że składnik (a) występuje w ilości od 82 do 86% wagowych w stosunku do kompozycji, składnik (b) występuje w ilości od 2 do 5% wagowych w stosunku do kompozycji, a składnik (c) występuje w ilości od 12 do 16% wagowych w stosunku do kompozycji.

8. Kompozycja chłodząca, znamienna tym, że ma prężność pary w -20°C od 70 do 190 kPa, w +20°C od 510 do 630 kPa i w +60°C od 1620 do 1740 kPa, która to kompozycja zawiera.:

(a) 1,1,2,2-tetrafluoroetan, 1,1,1.2-tetrafluoroetan, difluorometoksytrifluorometan lub mieszaninę dwóch lub więcej z nich, w ilości od 60 do 99% wagowych w stosunku do masy kompozycji;

(b) od 1 do 10% wagowych w stosunku do masy kompozycji niepodstawionego węglowodoru o wzorze C_nH_m, w którym n jest, co najmniej 4, a m jest, co najmniej 2n-2; i (c) do 39% wagowych w stosunku do masy kompozycji depresatora prężności pary, (d) środek zmniejszający palność.

187 855

9. Kompozycja według zastrz. 8, znamienna tym, że składnik (c) występuje w ilości do 19% wagowych w stosunku do kompozycji, a składnik (d) występuje w ilości do 20% wagowych w stosunku do kompozycji.

10. Kompozycja według zastrz. 8 albo 9, znamienna tym, że środek zmniejszający palność jest 1,1,1,2,2,3,3-heptafluoropropanem, 1,1,1,2,3,3,3-heptafluoropropanem, oktafluorocyklobutanem, oktafluoropropanem, trifluorometoksytrifluorometanem, difluorometoksytrifluorometanem, trifluorometoksypentafluoroetanem, difluorometoksypentafluoroetanem, trifluorometoksy-1,2,2,2-tetrafluoroetanem lub mieszaniną dwóch lub więcej z nich.

11. Kompozycja według zastrz. 10, znamienna tym, że ma prężność pary nie przekraczającą ± 60 kPa prężności pary R134a pomiędzy -30°C i +60°C.

12. Kompozycja według zastrz. 11, znamienna tym, że stosunek całkowitej liczby atomów fluoru w kompozycji do całkowitej liczby atomów wodoru w kompozycji wynosi co najmniej 1,25:1.

13. Kompozycja według zastrz. 12, znamienna tym, że składnikiem (a) jest R134 i/lub R134a, składnikiem (b) jest n-butan i/lub 2-metylopropan, a składnikiem (c) jest 1,1-difluorometan, 1,1,1,2,2,3,3-heptafluoropropan, 1,1,1,2,3,3,3-heptafluoropropan lub mieszaniną dwóch lub więcej z nich.

14. Kompozycja według zastrz. 13, znamienna tym, że składnikiem (a) jest R134 i/lub R134a, składnikiem (b) jest R600 i/łub R600a, a składnikiem (c) jest 1,1-difluorometan.

15. Kompozycja według zastrz. 12, znamienna tym, że składnikiem (a) jest R134 i/lub R134a, składnikiem (b) jest R600 i/lub R600a, a składnikiem (c) jest 1,1,1,2,2,3,3-heptafluoropropan i/lub 1,1,1,2,3,3,3-heptofluoropropan.