PL182068B1

PL182068B1 - Elektryczny silnik tarczowy i sposób sterowania elektrycznego silnika tarczowego PL PL

Info

Publication number: PL182068B1
Application number: PL96327293A
Authority: PL
Inventors: Karl A Thomassen
Original assignee: Electret As
Priority date: 1995-12-22
Filing date: 1996-12-20
Publication date: 2001-10-31
Also published as: NO302850B1; AU704303B2; PL327293A1; WO1997023940A1; AU1401497A; CA2244965A1; NO955282L; EP0888664A1; NO955282D0; CZ198098A3; US5994811A; KR19990076698A; JP2000502875A

Abstract

1 . Elektryczny silnik tarczowy, zaopa- trzony w dwa oddzielne tworniki o budowie kolowo-symetrycznej, wraz ze zwojnicami, umieszczone wspólosiowo z odstepem, w wir- nik wyposazony w magnes lub elektromagnes i umieszczony wspólosiowo wzgledem dwóch twomików, przy czym wirnik jest zamontowa- ny swobodnie obrotowo w silniku, a jeden z tworników przymocowany jest do obudowy silnika i pozostaje nieruchomy, oraz w wal zdawczy umieszczony wspólosiowo wzgledem wirnika i tworników, znamienny tym, ze tar- czowe tworniki (1, 3) maja te sama srednice zewnetrzna i umieszczone sa równolegle wzgledem siebie, a wirnik ( 2) umieszczony jest przynajmniej miedzy dwoma twornikami (1, 3), przy czym wirnik (2) zaopatrzony jest w pary biegunów magnetycznych, umieszczone po obu stronach zwróconych do tworników (1, 3), ponadto drugi twornik (3) jest tworni- kiem obrotowym i jest przymocowany do walu zdawczego (5). Fig. 1 PL PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest elektryczny silnik tarczowy i sposób jego sterowania.

Dotychczas stosowane silniki elektryczne nie są szczególnie wydajne, gdy wał napędowy obraca się z niską prędkością. I tak na przykład w przypadku dźwigów, korzystne byłoby zastosowanie silników działających wydajnie na niskich obrotach, co umożliwiłoby łatwą i sprawną zmianę kierunku obrotów, zachowując wysoki moment obrotowy w pozycji neutralnej.

Z niemieckich opisów patentowych nr 2237099 i 2928770 znane są przemienniki momentu obrotowego wykorzystujące napięcie samoindukcji uzyskane w wyniku połączenia wału z silnikiem i zastosowania części przemiennika jako generatora, zaś części jako silnika. Poprzez regulację napięć pomiędzy tymi dwiema częściami kontrolować można liczbę obrotów na minutę, jak również moment obrotowy wału zdawczego, niezależnie od obrotów samego silnika. Jednak w takich przypadkach całkowicie uzależnionym się jest od pracy silnika połączonego z częścią przemiennika fiinkcjonującąjako generator. Przemienniki stosuje się w rzeczywistości zamiast środków hydraulicznych.

W amerykańskim opisie patentowym nr 4,532,447 również przedstawiono przemiennik momentu obrotowego lub zmiennik prędkości. Tworzą go zewnętrzny unieruchomiony twornik (stojan), pośredni wirnik i wirnik umieszczony w nim centralnie. Pośredni wirnik wyposażony jest w dwie grupy uzwojeń, przy czym zewnętrzne uzwojenie współdziała z zewnętrznym unieruchomionym twomikiem, zaś wewnętrzne uzwojenie wpływa na działanie wewnętrznego wirnika.

Z tego znanego rozwiązania wynika, że przemiennik zmienia moment obrotowy poprzez podłączenie wewnętrznego wirnika do jednostki napędowej, na przykład silnika samochodowego, i poprzez podłączenie pośredniego wirnika do skrzyni biegów. Kontrola liczby obrotów na minutę i momentu obrotowego odbywa się w bardzo skomplikowany sposób poprzez stałe sprawdzanie, czy przeciwne bieguny pozostają we właściwym wzajemnym położeniu w trakcie działania silnika. Ponadto wydaje się, że istnieje tu konieczność ograniczenia wielkości przekazywanej mocy, o ile chce się uniknąć tworzenia konstrukcji o stosunkowo dużej objętości, jako że wielkość przekazywanej mocy uzależniona jest od wielkości zwojnic w pośrednim wirniku.

W angielskim zgłoszeniu patentowym nr GB-A-2,271,025 przedstawiono silnik elektryczny, który tworzą dwa stojany (twomiki), nieruchomo zamocowane wewnątrz obudowy silnika. Między nimi umieszczony jest pierścieniowy wirnik. Wirnik ten składa się z kilku niewielkich magnesów trwałych lub jednostek magnesowalnych (to jest cewek) przymocowanych do głównego wału za pomocą ramion lub ramion koła (szprych).

W angielskim zgłoszeniu opisano ponadto, że każda cewka lub magnes, jest zamocowany obrotowo wokół własnej osi i pochłania moment obrotowy powstający w trakcie zasilania zewnętrznego stojaną w wyniku czego wał się nie obraca. Zasilanie wewnętrznego stojana i/lub jednostek obrotowych powoduje zahamowanie obracania się każdej jednostki obrotowej i obracanie się wału.

Silnik znany ze stanu techniki wykorzystuje środki do zmiany częstotliwości lub napięcia dostarczanego do dwóch twomików w celu regulacji prędkości.

Jednakże wirnik zamocowany jest na wale w sposób trwały, a tworzy go pewna liczba odrębnych małych wirników obracających się między twomikami, a umieszczonych peryferyjnie (promieniowo) względem wału. Małe wirniki mogą być zasilane przez pierścienie ślizgowe lub temu podobne. Konstrukcją w której kilka cewek lub magnesów obraca się wokół osi między twomikami i usytuowane są one promieniowo w stosunku do wału, a przymocowane do niego za pomocą ramion, jest stosunkowo skomplikowana. Wydaje się też, że wielkość takiego silnika jest stosunkowo dużą o ile istnieje potrzeba przekazywania dużych ilości mocy.

W niemieckim opisie patentowym nr DE 43 41 128 przedstawiono silnik w kształcie cylindra zaopatrzony w swobodnie obracający się wirnik. I tak silnik ten jest silnikiem bliźniaczym, gdzie liczba obrotów na minutę wału zdawczego jest różnicą między liczbą obrotów na minutę dwóch silników składowych. Jednakże silnik taki może mieć jedynie kształt cylindra i nie jest oczywiście przeznaczony do wykorzystania do pracy przy liczbie obrotów na

182 068 minutę bliskiej zeru. Silnik ten jest zaprojektowany z myślą o wysokich prędkościach wału zdawczego.

Elektryczny silnik tarczowy, zaopatrzony w dwa oddzielne twomiki o budowie kołowo-symetrycznej, wraz ze zwojnicami, umieszczone współosiowo z odstępem, w wirnik wyposażony w magnes lub elektromagnes i umieszczony współosiowo względem dwóch twomików, przy czym wirnik jest zamontowany swobodnie obrotowo w silniku, a jeden z twomików przymocowany jest do obudowy silnika i pozostaje nieruchomy, oraz w wał zdawczy umieszczony współosiowo względem wirnika i twomików, według wynalazku charakteryzuje się tym, że tarczowe twomiki mają tę samą średnicę zewnętrzną i umieszczone są równolegle względem siebie, a wirnik umieszczony jest przynajmniej między dwoma twomikami, przy czym wirnik zaopatrzony jest w pary biegunów magnetycznych, umieszczone po obu stronach zwróconych do twomików. Ponadto, drugi twomik jest twomikiem obrotowym i jest przymocowany do wału zdawczego.

Korzystnym jest, że przy zasilaniu prądem zmiennym zwojnice jednego z twomików przyłączone są do pierwszej części przemiennika częstotliwości wytwarzającej napięcie wzbudzające o stałej lub zmiennej częstotliwości, a drugi z twomików połączony jest z drugą niezależną częścią przemiennika częstotliwości, wytwarzającą napięcie wzbudzające o zmiennej częstotliwości. Ponadto obrotowy twomik na wale zdawczym połączony jest z drugą częścią przemiennika częstotliwości poprzez szczotki i pierścienie ślizgowe.

Korzystnym jest, że przy zasilaniu prądem stałym zwojnice trwale zamocowanego twomika i obrotowego twornika połączone są poprzez szczotki/komutator z przewodami wirnika, przy czym te przewody połączone są poprzez szczotki/pierścienie ślizgowe z regulatorem napięcia zasilającym twomiki, przy czym część regulatora napięcia wytwarzającego napięcie wzbudzające jest dostosowana do doprowadzania zmiennego napięcia.

Korzystnym jest, że wirnik ma trzy sekcje, z których jedna sekcja jest usytuowana między dwoma twomikami, zaś dwie pozostałe sekcje umieszczone są osiowo na zewnątrz obu twomików, przy czym te trzy sekcje połączone są ze sobą za pomocą cylindrycznych elementów usytuowanych promieniowo na zewnątrz twomików.

Sposób sterowania elektrycznego silnika tarczowego, w którym prędkość obrotowa wirnika i prędkość obrotowa twornika obrotowego względem wirnika są przeciwnie skierowane, według wynalazku charakteryzuje się tym, że częstotliwość lub napięcie wzbudzające dla zwojnic obu twomików zmienia się tak, że obie prędkości obrotowe zmienia się równolegle, a ich sumę pozostawia się na stałym poziomie, przy czym prędkość obrotową wału zdawczego zmienia się wraz ze zmianą różnicy między obiema prędkościami obrotowymi.

Korzystnym jest, że częstotliwość lub amplitudę napięcia wzbudzającego dla zwojnic obu twomików zmienia się tak, że zmienia się prędkość obrotową wirnika i prędkość obrotową obrotowego twomika względem wirnika, przy czym różnicę między nimi utrzymuje się na stałym poziomie i prędkość obrotową wału zdawczego utrzymuje się stałą.

Korzystnym jest, że amplitudę względnie częstotliwość napięcia wzbudzającego jednego z twomików utrzymuje się na stałym poziomie, podczas gdy amplitudę lub częstotliwość napięcia wzbudzającego drugiego z twomików poddaje się regulacji, przy czym liczbę obrotów na minutę wału zdawczego zmienia się zgodnie ze zmianą różnicy między stałą i zmienną liczbą obrotów na minutę.

Zaletą silnika elektrycznego według wynalazku jest to, że jego liczbę obrotów na minutę można sprowadzić do zera, a pełny moment obrotowy może być wykorzystywany przy spoczynku wału zdawczego, ponadto wał zdawczy może zmienić kierunek obrotów silnika bez konieczności zatrzymywania i ponownego włączania silnika.

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładach wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia silnik w przekroju podłużnym, który stanowi tarczowy silnik prądu zmiennego, fig. 2 - w analogiczny sposób tarczowy silnik prądu stałego, fig. 4 - wykres zależności między różnymi wartościami liczby obrotów na minutę dla dwuczęściowych silników, a fig. 5 przedstawia bardziej szczegółowo przykład silnika według wynalazku.

Na fig. 1 przedstawiono schematycznie pierwszy przykład silnika według wynalazku, który stanowi tarczowy silnik prądu zmiennego, w przekroju podłużnym. W przedstawionym rozwiązaniu trwale zamocowany twomik 1, obrotowe koło biegunowe, czyli wirnik 2 i obro

182 068 towy wirnik 3 mają kształt tarcz umieszczonych koło siebie na wspólnej osi 4, wokół której obracają się wirnik 2 i obrotowy twomik 3.

Jak już wspomniano, twomik 1 zamocowany jest trwale do obudowy 9, zaś zwojnice lub cewki tego twornika zasilane są prądem zmiennym doprowadzonym z części 102 przemiennika częstotliwości 10 poprzez skrzynkę rozdzielczą 8. Podobnie druga niezależna część 101 przemiennika częstotliwości 10 zasila prądem zmiennym zwojnice/cewki obrotowego twornika 3, za pośrednictwem szczotek i pierścieni ślizgowych 7.

W środku obrotowego twornika 3 znajduje się wał 5, który jest wałem zdawczym silnika. Wał 5 obraca się na kulkowych lub tocznych łożyskach 6 przymocowanych do obudowy 9. Obrotowe koło biegunowe, czyli wirnik 2 zaopatrzony jest w magnesy trwałe, współdziałające z trwale zamocowanym twomikiem 1, a jednocześnie z obrotowym twomikiem 3. Tak więc silnik obejmuje zasadniczo dwa silniki składowe. Wirnik 2 jest wirnikiem zarówno dla silnika składowego obejmującego twomik 1 i wirnik 2 oraz dla silnika składowego obejmującego twomik 3 i wirnik 2. Silnik składowy obejmujący twomik 1 i wirnik 2 oznaczono tu symbolem Ml, zaś silnik składowy obejmujący twomik 3 i wirnik 2 oznaczono symbolem M2.

Trwałe magnesy swobodnie obracającego się wirnika mogą być zastąpione cewkami, jednak wówczas do wirnika przez szczotki/pierścienie ślizgowe musi być dostarczany prąd magnesujący. Trwałe magnesy lub cewki na wirniku 2 tworzą pary biegunów po każdej jego stronie. Koło biegunowe, czyli wirnik 2, który umieszczony jest między twomikami 1 i 3, pełniąc funkcję wirnika jednocześnie dla obu tych twomików, obraca się na łożyskach tocznych lub kulkowych przymocowanych do centralnej i wystającej do wewnątrz części obudowy 9 silnika. Możliwe jest też jednak rozwiązanie, w którym wirnik jest podparty i obraca się na łożyskach tocznych lub kulkowych wokół wału 5.

Przy zasilaniu silnika składowego Ml, czemu towarzyszy wprawienie swobodnie obracającego się wirnika 2 w ruch z określoną prędkością kątowąCl, a jednocześnie przy zasilaniu silnika składowego M2, by uzyskać tę samą prędkość (C2 = Cl) wirnika 2 w stosunku do obrotowego twornika 3, jednak o przeciwnym zwrocie, prędkość obrotowa Cs wału równa się zeru, zaś moment obrotowy wału 5 jest wyznaczony przez wielkość mocy i prędkości obrotowe dla silników składowych Ml i M2.

Zmiana częstotliwości za pomocą przemiennika częstotliwości 10 w celu zmiany prędkości, czy to jednej prędkości Cl lub C2, czy to obu naraz Cl i C2, spowoduje, że zgodnie z wynalazkiem wał obraca się z prędkością Cs równą różnicy między Cl a C2. Moc wału równa się wówczas różnicy wielkości mocy dla silników składowych Ml i M2.

Zmiana prędkości Cl i C2 w taki sposób, że suma liczby obrotów na minutę pozostaje taka sama powoduje, że prędkość wału Cs zmienia się do wartości równej różnicy między prędkościami Cl i C2, podczas gdy moment obrotowy wału przystosowuje się do momentu obciążeniowego dla danej liczby obrotów na minutę.

Możliwa jest też zmiana prędkości Cl i C2 w taki sposób, że prędkość obrotowa wału pozostaje stała w trakcie dokonywania tej zmiany, a określa ją różnica między prędkościami obrotowymi Cl i C2, zaś moment obrotowy wału określa moment obciążeniowy.

Wiele z powyższych rozważań dotyczy również przykładu przedstawionego na fig. 2, pokazującego konstrukcję podobną do przedstawionej na fig. 1. Na fig. 1 i 2 użyto analogicznych oznaczeń, jednak na fig. 2 pokazano silnik prądu stałego zasilany za pomocą regulatora napięcia 13 wytwarzającego napięcie wzbudzające. Część 131 regulatora napięcia 13 jest dostosowana do doprowadzania zmiennego napięcia. W tym rozwiązaniu wirnik 2 jest zasilany za pośrednictwem szczotek i pierścieni ślizgowych 11, a uzwojenia dwóch twomików 1 i 3 poprzez szotki/komutator 12. Podobnie jak w przypadku przykładu pokazanego na fig. 1, silnik ten jest silnikiem tarczowym.

Sposób sterowania silnika prądu stałego jest analogiczny do sterowania silnika pokazanego na fig. 1. Lecz tu zamiast zmieniać częstotliwość wyjściową przemiennika częstotliwości, zmienia się napięcie zdawcze z regulatora napięcia 13, aby zmienić prędkości obrotowe Cl i C2 silników składowych Ml i M2, przy czym zastosowano podobne oznaczenia jak w przypadku silnika prądu zmiennego.

182 068

Na fig. 3 pokazano wariant tarczowego silnika, zarówno w postaci silnika prądu stałego, jak i zmiennego. Silnik na fig. 3 przypomina omówione przykłady silników, z tą różnicą że tutaj wirnik 2 jest konstrukcją trzyczęściową obejmującą trzy sekcje 2.1, 2.2, 2.3. Jedna jego sekcja 2.1 znajduje się między dwoma twomikami 1 i 3, zaś dwie pozostałe sekcje 2.2, 2.3 znajdują się na zewnątrz tych twomików 1 i 3. Sekcje 2.1, 2.2, 2.3 wirnika 2 są połączone ze sobą za pomocą cylindrycznych elementów 2.4 umieszczonych promieniowo poza dwoma twomikami 1 i 3. W położeniu takiej konstrukcji, gdzie każda z trzech sekcji wirnika zaopatrzona jest w magnesy, których pary biegunów przystosowane są do współdziałania ze zwojnicami twomików, po stronach sekcji wirnika zwróconych do twomików uzyskać można wyższą moc bez konieczności powiększania średnicy silnika. Szczegóły połączeń elektrycznych nie zostały pokazane na fig. 3, jednak mogą one być przeprowadzone w sposób pokazany powyżej dla silników prądu stałego i zmiennego.

Na fig. 4 przedstawiono wykres zależności między różnymi wartościami liczby obrotów na minutę. Liczba obrotów na minutę dla wału równa jest różnicy między liczbami obrotów na minutę nl i n2. Suma obrotów na minutę nl i n2 określona jest stosunkową liczbą obrotów na minutę dla silnika. Pozostaje ona stałą gdy jednoczesnej regulacji podlegają poszczególne liczby obrotów na minutę. Zależności między różnymi wartościami liczby obrotów na minutę wyraża się następującym wzorem matematycznym:

ns = nl - n2 nl = (nr + ns)/2 gdzie:

ns = obroty/minutę wału nl = obroty/minutę Ml nr - nl + n2 - stała n2 = (nr - ns)/2 nr = stosunkowa liczba obrotów/minutę silnika n2 = obroty/minutę M2

Moment obrotowy pozostanie taki sam dla całego silniką tak że: Tds = Tdl = Td2.

Moc wału silnika wyraża się następującym wzorem matematycznym: Ps = TdsxCs = Tdsx(Cl -C2) = (Tdl xCl -Td2 x C2) = PI -P2 gdzie:

Ps = moc wału silnika

Tds = moment obrotowy wału Cs = prędkość obrotowa wału

Cl = prędkość obrotowa Ml

PI = moc Ml

P2 = moc M2

C2 = prędkość obrotowa M2 Tdl = moment obrotowy Ml Td2 = moment obrotowy M2

Generalnie, w sytuacji gdy Ps > 0 (przykładowo w trakcie podnoszenia obciążenia), część silnika (przykładowo silnik składowy Ml) o najwyższej prędkości pełni zawsze fiinkcję silniką zaś druga część (przykładowo silnik składowy M2) pełni zawsze funkcję generatorą w zależności od kierunku momentu obrotowego na wale zdawczym.

Pobór mocy sieci będzie zatem wynosić:

Pnet = (P 1/η 1 - P2 x η2)/ηm gdzie:

ηΐ = elektryczna sprawność silnika składowego Ml η2 = elektryczna sprawność silnika składowego M2 ηm = mechaniczna sprawność silnika.

Zasadniczo, silnik elektryczny w trakcie działania wytwarza ciepło w wyniku strat elektrycznych i mechanicznych, to jest w wyniku strat przewodzenia i strat magnetycznych, jak również w wyniku tarcia. Chłodzenie silnika odbywa się korzystnie z użyciem wentylatora zamocowanego na wirniku 2, który obraca się zawsze w trakcie działanią jak również w trakcie spoczynku wału. Wentylator taki powoduje przepływ przez silnik strumienia chłodnego powietrza.

182 068

Przykładowo, w trakcie postoju i przy pełnym momencie obciążeniowym na wale zdawczym, silnik może uzyskać pełną wymianę podgrzanego powietrza wytwarzanego przy okazji strat elektrycznych i mechanicznych.

Ponadto, silnik według wynalazku może też działać w taki sposób, że jeden silnik składowy na przykład Ml, działa ze stałą prędkością, podczas gdy prędkość drugiego silnika składowego, w tym przypadku M2, jest regulowana. Dzięki temu uzyskuje się uproszczony schemat regulacji. Liczba obrotów na minutę dla wału równa się, jak w pozostałych przypadkach, różnicy liczby obrotów na minutę dla obu silników składowych. Moc oraz moment obrotowy reguluje się w taki sam sposób, jak przy regulacji obu wartości liczby obrotów na minutę. .

Na fig. 5 przedstawiono bardziej szczegółowo przykład silnika według wynalazku, który przedstawiono już schematycznie na fig. 2.

Silnik zawiera trwale zamocowany twomik 1, przy czym rdzenie cewek wykonane są z cienkich blach elektromagnetycznych lub proszku żelaza. Na twomiku 1 osadzone są uzwojenia cewek 14. Trwale zamocowany twomik 1 przymocowany jest do obudowy 9 silnika. Swobodnie obracające się koło biegunowe, czyli wirnik 2, zaopatrzony jest w trwałe magnesy. Konstrukcja obrotowego wirnika 3 i nieruchomego twomika 1 są do siebie podobne, przy czym twomik 3 przymocowany jest do centralnego i wystającego na zewnątrz wału 5, który oparty jest wewnątrz obudowy silnika na tocznych lub kulkowych łożyskach 6. Zarówno twomiki jak i wirnik rozmieszczone są wokół wspólnej osi 4. Szczotki lub pierścienie ślizgowe 11 służą do zasilania uzwojeń cewek za pośrednictwem szczotek/komutatora. Innymi słowy najpierw zasilany jest wirnik 2, a następnie przez szczotki 12 i komutatory 16, zwojnice cewek w obu twomikach 1 i 3. Skrzynka przyłączowa 15 łączy przewody biegnące od komutatora do zwojnic cewek. Wirnik 2 poszerzony został peryferyjnie, co pozwala na zasilanie zwojnic twomików. Poza tym poszerzony został centralnie, dla uzyskania stabilnego podparcia i mchu obrotowego.

182 068

Fig. 5

182 068

401

Fig. 1

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz.

Cena 2,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Elektryczny silnik tarczowy, zaopatrzony w dwa oddzielne twomiki o budowie kołowo-symetrycznej, wraz ze zwojnicami, umieszczone współosiowo z odstępem, w wirnik wyposażony w magnes lub elektromagnes i umieszczony współosiowo względem dwóch twomików, przy czym wirnik jest zamontowany swobodnie obrotowo w silniku, a jeden z twomików przymocowany jest do obudowy silnika i pozostaje nieruchomy, oraz w wał zdawczy umieszczony współosiowo względem wirnika i twomików, znamienny tym, że tarczowe twomiki (1, 3) mają tę samą średnicę zewnętrzną! umieszczone są równolegle względem siebie, a wirnik (2) umieszczony jest przynajmniej między dwoma twomikami (1, 3), przy czym wirnik (2) zaopatrzony jest w pary biegunów magnetycznych, umieszczone po obu stronach zwróconych do twomików (1,3), ponadto drugi twornik (3) jest twomikiem obrotowym i jest przymocowany do wału zdawczego (5).
2. Silnik według zastrz. 1, znamienny tym, że przy zasilaniu prądem zmiennym zwojnice jednego z twomików (1, 3) przyłączone są do pierwszej części (101) przemiennika częstotliwości (10) wytwarzającej napięcie wzbudzające o stałej lub zmiennej częstotliwości, a drugi z twomików (1, 3) połączony jest z drugą niezależną częścią (102) przemiennika częstotliwości (10), wytwarzającą napięcie wzbudzające o zmiennej częstotliwości, a ponadto obrotowy twornik (3) na wale zdawczym (5) połączony jest z drugą częścią (102) przemiennika częstotliwości (10) poprzez szczotki i pierścienie ślizgowe (7).
3. Silnik według zastrz. 1, znamienny tym, że przy zasilaniu prądem stałym zwojnice trwale zamocowanego twomika (1) i obrotowego twomika (3) połączone są poprzez szczotki/komutator (12) z przewodami wirnika (2), przy czym te przewody połączone są poprzez szczotki/pierścienie ślizgowe (11) z regulatorem napięcia (13) zasilającym twomiki (1, 3), przy czym część (131) regulatora napięcia (13) wytwarzającego napięcie wzbudzające jest dostosowana do doprowadzania zmiennego napięcia.
4. Silnik według zastrz. 2 albo 3, znamienny tym, że wirnik (2) ma trzy sekcje (2.1, 2.2, 2.3), z których jedna sekcja (2.1) jest usytuowana między dwoma twomikami (1, 3), zaś dwie pozostałe sekcje (2.2, 2.3) umieszczone są osiowo na zewnątrz obu twomików (1, 3), przy czym te trzy sekcje (2.1, 2.2, 2.3) połączone są ze sobą za pomocą cylindrycznych elementów (2.4) usytuowanych promieniowo na zewnątrz twomików (1,3).
5. Sposób sterowania elektrycznego silnika tarczowego, w którym prędkość obrotowa wirnika i prędkość obrotowa twomika obrotowego względem wirnika są przeciwnie skierowane, znamienny tym, że częstotliwość lub napięcie wzbudzające dla zwojnic obu twomików (1, 3) zmienia się tak, że obie prędkości obrotowe zmienia się równolegle, a ich sumę pozostawia się na stałym poziomie, przy czym prędkość obrotową wału zdawczego (5) zmienia się wraz ze zmianą różnicy między obiema prędkościami obrotowymi.
6. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że częstotliwość lub amplitudę napięcia wzbudzającego dla zwojnic obu twomików (1, 3) zmienia się tak, że zmienia się prędkość obrotową wirnika (2) i prędkość obrotową obrotowego twomika (3) względem wirnika (2), przy czym różnicę między nimi utrzymuje się na stałym poziomie i prędkość obrotową wału zdawczego (5) utrzymuje się stałą.
7. Sposób według zastrz. 5, znamienny tym, że amplitudę względnie częstotliwość napięcia wzbudzającego jednego z twomików (1, 3) utrzymuje się na stałym poziomie, podczas gdy amplitudę lub częstotliwość napięcia wzbudzającego drugiego z twomików (1,3) poddaje się regulacji, przy czym liczbę obrotów na minutę wału zdawczego (5) zmienia się zgodnie ze zmianą różnicy między stałą i zmienną liczbą obrotów na minutę.

182 068