PL181680B1

PL181680B1 - Right-hand- or left-hand-sided door lock

Info

Publication number: PL181680B1
Application number: PL96326681A
Authority: PL
Inventors: Wilhelm King
Original assignee: Simon Karl Gmbh & Co Kg
Priority date: 1995-11-10
Filing date: 1996-10-31
Publication date: 2001-09-28
Also published as: ATE184360T1; PL326681A1; EP0859898B1; SI9620115A; CZ285537B6; DE59603021D1; DE29521041U1; CZ150798A3; ES2136435T3; TW386131B; BR9611458A; TR199800829T2; EP0859898A1; WO1997017517A1

Abstract

The invention concerns a door lock (1) which can be used in right-hand or left-hand mode. It has a hub (4) accommodated in a housing (2) and capable of being rotated from outside by an actuating element, and which displaces a bolt (3) between an open position and a closed position through a displacement element. A blocking element (5) can be used to re-set the lock (1) from right-hand mode to left-hand mode and vice versa. The construction and actuation of the door lock (1) to switch between modes is simplified by mounting the blocking element (5) on the hub (4) so as to be adjustable.

Description

Przedmiotem wynalazku jest zamek drzwiowy prawo- lub lewostronny.The subject of the invention is a right or left hand door lock.

Zamek drzwiowy prawo- lub lewostronny jest znany przykładowo z niemieckiego opisu patentowego nr DE 43 22 877 Cl. W celu przestawiania zamka w ustawienie prawo- lub lewostronne pokrywa obudowy jest w obszarze nad czworokątnym orzechem, którego obrót powoduje przesuwanie rygla w położenie otwarte i położenie zamknięte, zaopatrzona w ograniczniki, współpracujące z narzędziem wkładanym od zewnątrz w orzech w taki sposób, że zarówno w prawo-, jak i też w lewostronnym ustawieniu możliwy jest obrót orzecha jedynie o 90°, przy czym kierunek obrotów z położenia otwartego w położenie zamknięte względnie odwrotnie jest w obu ustawieniach przeciwny. Narzędzie jest zaopatrzone w elementy kształtowe, współpracujące z ogranicznikami w pokrywie obudowy, i w obu ustawieniach roboczych, po przekręceniu o 90°, należy je włożyć w uchwyt orzecha i wybranie w pokrywie obudowy. Pomijając to, ze narzędzie musi być indywidualnie dopasowane do zamka drzwiowego, może dojść do nieumyślnej zamiany przy obsłudze zamka drzwiowego w jego obu ustawieniach.A right- or left-hand door lock is known, for example, from DE 43 22 877 C1. In order to move the lock in the right or left position, the housing cover is in the area above the square nut, the rotation of which causes the bolt to move into the open and closed position, provided with stops, cooperating with a tool inserted into the nut from the outside in such a way that both clockwise and also in the left-hand position it is possible to rotate the nut only by 90 °, the direction of rotation from the open position to the closed position or vice versa in both settings. The tool is provided with shaped elements cooperating with stops in the housing cover, and in both operating settings, after turning by 90 °, they should be inserted into the nut handle and recess in the housing cover. Aside from the fact that the tool must be individually matched to the door lock, an inadvertent interchange may occur when operating the door lock in its two settings.

Inny zamek drzwiowy prawo- lub lewostronny jest znany z niemieckiego opisu patentowego nr DE 92 12 503 Ul. W zamku tym na orzechu znajdują się dwa występy oporowe, które współpracują z elementami oporowymi wewnątrz obudowy. W celu przestawienia zamka pomiędzy obydwoma ustawieniami przestawia się elementy oporowe wewnątrz obudowy, co sprawia, że wnętrze obudowy ma stosunkowo skomplikowany kształt.Another right- or left-hand door lock is known from DE 92 12 503 Ul. In this lock on the nut there are two abutments that cooperate with the stop elements inside the housing. In order to displace the lock between the two positions, the stop elements inside the casing are adjusted, which gives the casing interior a relatively complicated shape.

W niemieckim opisie wzoru użytkowego nr DE-GM 19 20 339 przedstawiony jest kolejny zamek drzwiowy prawo- lub lewostronny, w którym płyta blokująca jest zaopatrzona w skrzydełka oporowe, współpracujące z usytuowanymi po przekątnej orzecha, powierzchniami oporowymi w celu ograniczenia ruchu obrotowego. Również ten mechanizm jest stosunkowo skomplikowany i pod względem obsługi niełatwy do zrozumienia dla użytkownika.In the description of the German utility model DE-GM 19 20 339, another right or left hand door lock is shown, in which the blocking plate is provided with stop wings engaging with diagonally arranged stop surfaces to limit rotation. Again, this mechanism is relatively complicated and not easy to understand for the user to operate.

Celem wynalazku jest opracowanie zamka drzwiowego prawo- i lewostronnego o prostej konstrukcji i obsłudze.The object of the invention is to provide a right and left hand door lock with a simple structure and operation.

Zamek drzwiowy prawo- lub lewostronny, z umieszczonym w obudowie i osadzonym obrotowo orzechem, współpracującym poprzez element nastawczy z ryglem, osadzonym przesuwnie pomiędzy położeniem otwartym, w którym jest on wsunięty w obudowę, i położeniem zamkniętym, w którym jest on wysunięty z obudowy, oraz elementem blokującym, który jest osadzony ruchomo pomiędzy dwoma położeniami dla prawo- i lewostronnego montażu zamka, zaś w położeniu zamkniętym jest wsparty na ograniczniku w kierunku przeciwnym do kierunku otwierania, przy czym kąt obrotu orzecha pomiędzy położeniem otwartym i zamkniętym wynosi 90°, zaś kierunek obrotów orzecha w położenie otwarte względnieA right- or left-hand door lock, with a pivoting nut located in the housing, cooperating through the adjusting element with the bolt, slidably seated between the open position, in which it is inserted into the housing, and the closed position, in which it is pulled out from the housing, and a locking element which is movably mounted between the two positions for right and left side assembly of the lock, and in the closed position it is supported on the stop in the opposite direction to the opening direction, the angle of rotation of the nut between the open and closed positions being 90 °, and the direction of rotation the nut to the open position relatively

181 680 położenie zamknięte w obu ustawieniach zamka jest przeciwny, według wynalazku charakteryzuje się tym, ze element blokujący jest osadzony na orzechu przesuwnie w kierunku równoległym do płaszczyzny pokrywy obudowy.The locked position in the two positions of the lock is opposite, according to the invention, it is characterized in that the locking element is slidably mounted on the nut in a direction parallel to the plane of the housing cover.

Korzystnie element blokujący jest osadzony przesuwnie na żebrze ukształtowanym na orzechu.Preferably, the locking element is slidably mounted on a nut-shaped rib.

Korzystnie element blokujący ma położenie regulowane za pomocą narzędzia wprowadzanego od zewnątrz, przez otwór w ściance obudowy.Preferably, the locking element has an adjustable position by means of a tool introduced from outside through an opening in the wall of the housing.

Korzystnie żebro jest równoległe do płaszczyzny pokrywy obudowy i w położeniu otwartym względnie zamkniętym równoległe do odpowiedniej bocznej ścianki obudowy oraz jest utworzone przez wybranie w orzechu i zaopatrzone na spodzie, po stronie odwrotnej do pokrywy obudowy, w podcięcie, zaś element blokujący ma kształt w przybliżeniu prostopadłościenny i jest na spodzie, po stronie zebra, zaopatrzony w pasowany rowek i występ zachodzący za podcięcie zebra.Preferably, the rib is parallel to the plane of the housing cover and in an open or closed position parallel to the corresponding side wall of the housing and is formed by a recess in the nut and provided on the underside, on the side facing away from the housing cover, with an undercut, and the locking element has an approximately rectangular and approximately rectangular shape. it is on the underside, on the zebra side, with a mating groove and a protrusion overlapping the zebra undercut.

Korzystnie żebro ma wzniesienie usytuowane pomiędzy obydwoma położeniami elementu blokującego.Preferably, the rib has a ridge between both positions of the locking element.

Korzystnie ogranicznik dla elementu blokującego jest usytuowany w widoku od osi obrotu orzecha poza elementem blokującym i równolegle do drogi jego ruchu oraz stanowi sieczną koła o środku w osi obrotów, którego promień odpowiada odcinkowi pomiędzy osią obrotów i najbardziej od niej oddaloną częścią elementu blokującego, przy czym oba położenia elementu blokującego są symetryczne względem środkowej prostopadłej do siecznej.Preferably, the stop for the locking element is situated in view from the axis of rotation of the nut beyond the locking element and parallel to the path of its movement, and forms the secant of a circle centered on the axis of rotation, the radius of which corresponds to the distance between the axis of rotation and the most distant part of the locking element, wherein both positions of the locking element are symmetrical to the median perpendicular to the secant.

Korzystnie ogranicznik stanowi fragment pokrywy, wycięty i odchylony prostopadle do wnętrza obudowy, zaś okienko pozostałe w pokrywie obudowy po wycięciu i odchyleniu ogranicznika stanowi otwór do regulacji położenia elementu blokującego, znajdującego się w położeniu zamkniętym.Preferably, the limiter is a part of the cover cut and tilted perpendicularly to the inside of the housing, and the window remaining in the housing cover after the limiter is cut out and tilted is a hole for adjusting the position of the locking element in the closed position.

Korzystnie ogranicznik dla elementu blokującego stanowi występ, umieszczony na ryglu.Preferably, the stop for the locking element is a projection on the bolt.

Korzystnie oba położenia elementu blokującego są oznakowane na zewnętrznej powierzchni pokrywy obudowy i/lub położenie otwarte jest oznakowane za pomocąpierwszego, widocznego od zewnątrz, oznakowania na orzechu, zaś odpowiednie drugie oznakowanie jest umieszczone na zewnętrznej powierzchni pokrywy obudowy.Preferably, both positions of the locking element are marked on the outer surface of the housing cover and / or the open position is marked with a first, externally visible marking on the nut, and a corresponding second marking is provided on the outer surface of the housing cover.

Korzystnie na orzechu ukształtowany jest element nastawczy w postaci palcowego zabieraka, natomiast na ryglu znajduje się współpracująca z zabierakiem krzywka sterująca z łukowym odcinkiem środkowym i połączonymi z nim z boku, skrajnymi odcinkami, przy czym zabierak w położeniu zamkniętym znajduje się w środku środkowego odcinka krzywki, zaś w położeniu otwartym, w ustawieniu lewostronnym, jest w widoku z góry od strony pokrywy obudowy, umieszczony w skrajnym odcinku krzywki, położonym względem odcinka środkowego w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, natomiast w ustawieniu prawostronnym jest umieszczony w skrajnym odcinku krzywki, położonym względem odcinka środkowego w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, ponadto orzech w położeniu otwartym jest zablokowany przez zabierak wsparty na oporowym obszarze skrajnego odcinka krzywki i rygiel przylegający do łożyska oporowego w obudowie.Preferably, an adjusting element is formed on the nut in the form of a finger driver, while the bolt has a control cam cooperating with the driver with an arcuate middle section and edge sections connected to it at the side, the driver in the closed position being located in the middle of the middle section of the cam, and in the open position, in the left-hand position, in a top view from the housing cover side, located on the extreme section of the cam counterclockwise with respect to the center section, while in the right-hand position it is located in the extreme section of the cam relative to the center section. the center section in a clockwise direction, moreover, the nut in the open position is blocked by a driver resting on the abutment area of the end section of the cam and a bolt adjacent to the thrust bearing in the housing.

Korzystnie orzech ma równoległy do pokrywy obudowy odcinek o zaokrąglonych krawędziach i zbliżonym do kwadratu zarysie zewnętrznym, na którego boku równoległym do wąskiego boku obudowy wsparta jest sprężysta zastawka, która na stronie odwrotnej względem orzecha jest za pomocą dwóch bocznych, sprężystych, palcowych końcówek, prowadzonych na dłuższych bokach obudowy, wsparta na wąskim boku obudowy, przy czym końcówki zastawki są wybrzuszone w stronę pokrywy obudowy, zaś ich wolne końce są skierowane w stronę dna obudowy.Preferably, the nut has a section parallel to the cover of the casing with rounded edges and an outer shape similar to a square, on the side of which is parallel to the narrow side of the casing a springy valve, which on the side facing away from the nut is supported by two lateral, elastic, finger tips guided on the long sides of the housing, supported on the narrow side of the housing, the ends of the valve bulging towards the housing cover and the free ends facing the bottom of the housing.

Dzięki przesuwnemu osadzeniu elementu blokującego na orzechu wnętrze obudowy zamka może pozostać praktycznie niezmienione w stosunku do zamka jednostronnego, co pozwala wykorzystać do produkcji zamka typowe narzędzia i obniżyć koszty wytwarzania.Due to the sliding mounting of the locking element on the nut, the inside of the lock housing can remain practically unchanged in relation to a one-sided lock, which allows using typical tools for the lock production and reduces manufacturing costs.

Stały ogranicznik wewnątrz obudowy można wykonać w prosty sposób, zaś zmiana w stosunku do zwykłego zamka drzwiowego jednostronnego polega w zasadzie jedynie na stosunkowo prostej zmianie budowy orzecha.The fixed stop inside the housing can be made in a simple manner, and the change compared to a conventional one-sided door lock is basically only a relatively simple change in the structure of the nut.

181 680181 680

Prostą i jednoznaczną możliwość zmiany ustawienia zamka uzyskuje się wówczas, gdy element blokujący jest prowadzony przesuwnie na zebrze, ukształtowanym na orzechu.A simple and unambiguous possibility of changing the position of the lock is obtained when the locking element is slidably guided on a zebra shaped like a nut.

Prostotą obsługi charakteryzuje się rozwiązanie, w którym element blokujący jest przestawiany za pomocą narzędzia od zewnątrz, przez otwór w ściance obudowy, to znaczy na przykład w dłuższej lub krótszej ściance bocznej, dnie obudowy lub pokrywie obudowy. Otwór w bocznej ściance ma przy tym tę zaletę, ze zamek można przestawić juz po jego zamontowaniuThe simple operation is characterized by a solution in which the locking element can be displaced by a tool from the outside through an opening in the wall of the housing, i.e. in a longer or shorter side wall, housing bottom or housing cover, for example. The opening in the side wall has the advantage that the lock can be adjusted after its installation

Mechanizm, służący do ustawienia zamka w jednym z dwóch ustawień roboczych, ma ponadto prostą budowę i charakteryzuje się jednoznaczną obsługą wówczas, gdy zebro jest równoległe do płaszczyzny pokrywy obudowy i w położeniu otwartym względnie zamkniętym równoległe do odpowiedniej bocznej ścianki obudowy, oraz jest utworzone przez wybranie w orzechu i zaopatrzone na spodzie, po stronie odwrotnej do pokrywy obudowy, w podcięcie, przy czym element blokujący ma kształt w przybliżeniu kwadratowy i jest na spodzie, po stronie zebra, zaopatrzony w pasowany rowek i zaczepiający o podcięcie występ. Element blokujący, przykładowo w postaci kształtki z tworzywa sztucznego, można łatwo i w sposób uniemożliwiający jego zsunięcie nasadzić zatrzaskowo na zebro i zamocować go przesuwnie.The mechanism for setting the lock in one of the two operating positions is also simple in structure and unambiguous when the rib is parallel to the plane of the housing cover and in an open or closed position parallel to the respective side wall of the housing, and is formed by a recess in the housing cover. walnut and provided on the underside, on the side facing away from the housing cover, with an undercut, the locking element having an approximately square shape and being on the zebra-side underside, provided with a fit groove and engaging the undercut with a projection. The locking element, for example in the form of a plastic molding, can be snapped onto the rib easily and in a manner that prevents it from being slid off and can be slidably attached.

Niezawodne wyznaczenie obu położeń elementu blokującego dla obu ustawień roboczych osiąga się wówczas, gdy zebro ma wzniesienie usytuowane pomiędzy obydwoma położeniami elementu blokującego.Reliable determination of both locking element positions for both operating settings is achieved when the zebra has an elevation situated between the two locking element positions.

Prostotę działania przy prostym ukształtowaniu mechanizmu przestawiającego uzyskuje się wówczas, jeżeli ogranicznik, widziany od osi obrotu orzecha, jest usytuowany poza elementem blokującym i równolegle do jego drogi przestawiania, przy czym ogranicznik stanowi sieczną koła o środku w osi obrotów, którego promień odpowiada odcinkowi pomiędzy osią obrotów i najbardziej od niej oddalonym odcinkiem elementu blokującego, zaś oba położenia elementu blokującego są symetryczne względem środkowej prostopadłej do siecznej.Simplicity of operation with a simple design of the indexing mechanism is achieved if the limiter, seen from the axis of rotation of the nut, is located outside the blocking element and parallel to its setting path, the limiter being the secant of the wheel centered on the axis of rotation, the radius of which corresponds to the distance between the axis of rotation and the most distant section of the locking element therefrom, and both positions of the locking element are symmetrical with respect to the central perpendicular to the secant.

Wnętrze obudowy nie musi być w ogóle zmieniane w stosunku do obudowy zamka o jednym ustawieniu roboczym, jeżeli ogranicznik ma postać elementu, wystającego prostopadle z pokrywy do wnętrza obudowy, zaś okienko w pokrywie obudowy, utworzone przez wystający element, stanowi zarazem otwór do przestawiania elementu blokującego, przy czym element blokujący jest widoczny i dostępny od zewnątrz jedynie w położeniu zamkniętym. Jednocześnie takie ukształtowanie ogranicznika zapewnia łatwy dostęp do elementu blokującego od zewnątrz.The interior of the housing does not have to be altered at all in relation to the housing of the lock with one operating position, if the limiter is in the form of an element protruding perpendicularly from the cover to the interior of the housing, and the window in the housing cover, formed by the protruding element, is also an opening for adjusting the locking element. the locking element is only visible and accessible from the outside in a closed position. At the same time, such a configuration of the stop ensures easy access to the blocking element from the outside.

Jeżeli oba położenia elementu blokującego są oznakowane na zewnętrznej powierzchni pokrywy obudowy i/lub położenie otwarte jest oznakowane za pomocą pierwszego, widocznego od zewnątrz, oznakowania na orzechu, zaś odpowiednie drugie oznakowanie jest umieszczone na zewnętrznej powierzchni pokrywy obudowy, wówczas użytkownik może bez trudu rozpoznać, w jaki sposób element blokujący musi być usytuowany dla danego ustawienia roboczego, dzięki czemu ustawianie zamka jest łatwe i nie grozi pomyłką.If both positions of the locking element are marked on the outer surface of the housing cover and / or the open position is marked with a first, externally visible marking on the nut, and a corresponding second marking is provided on the outer surface of the housing cover, the user can readily recognize that how the locking element has to be positioned for a given operating setting, so that the alignment of the lock is easy and there is no risk of confusion.

Ponadto korzystne ukształtowanie i prostotę działania zapewnia rozwiązanie, w którym element nastawczy stanowi ukształtowany na orzechu, palcowy zabierak, zaś rygiel ma współpracującą z zabierakiem krzywkę sterującą z łukowym odcinkiem środkowym i połączonymi z nim z boku, skrajnymi odcinkami, przy czym zabierak w położeniu zamkniętym jest wsunięty w środek środkowego odcinka, zaś w położeniu otwartym, w ustawieniu lewostronnym, jest w widoku z góry od strony pokrywy obudowy, wsunięty w skrajny odcinek, położony względem odcinka środkowego w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, natomiast w ustawieniu prawostronnym jest wsunięty w skrajny odcinek, położony względem odcinka środkowego w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, przy czym obrót orzecha poza położenie otwarte jest ograniczony przez wsparcie zabieraka na oporowym obszarze skrajnego odcinka i przyleganie rygla do łożyska oporowego w obudowie.Moreover, an advantageous design and simplicity of operation are ensured by a solution in which the adjusting element is a finger driver shaped on a nut, and the bolt has a control cam cooperating with the driver with an arcuate middle section and laterally connected end sections, the driver in the closed position being inserted into the middle of the middle section, while in the open position, in the left-hand position, it is in the top view from the housing cover side, inserted into the extreme section, located counterclockwise with respect to the middle section, while in the right-hand position it is inserted into the extreme a section located clockwise with respect to the center section, the rotation of the nut beyond the open position being limited by the support of the driver in the abutment region of the end section and the abutment of the bolt against the thrust bearing in the housing.

Położenie otwarte i zamknięte jest w obu ustawieniach roboczych jednoznacznie i niezawodnie określone, a także stwierdzane przy obrocie orzecha, jeżeli orzech ma równoległy do pokrywy obudowy odcinek o kwadratowym w przybliżeniu zarysie zewnętrznym i zaokrąglonych krawędziach oraz wzdłuz zewnętrznego zarysu kwadratowego odcinka, na boku równoległym do wąskiego boku obudowy, wsparta jest sprężysta zastawka, która na swej od6The open and closed position is unambiguously and reliably defined in both operating positions, and also found on the rotation of the nut, if the nut has a section parallel to the casing cover with an approximately square outer outline and rounded edges and along the outer outline of the square section, on the side parallel to the narrow on the side of the housing, a resilient valve is supported on its side

181 680 wrotnej względem orzecha stronie jest za pomocą dwóch bocznych, sprężystych, palcowych końcówek, prowadzonych na dłuższych bokach obudowy, wsparta na wąskim boku obudowy tak, ze końcówki te są wybrzuszone w stronę pokrywy obudowy, a ich wolne końce są skierowane w stronę dna obudowy.The nut-side facing side is supported on the narrow side of the housing by means of two lateral, resilient finger tips, supported on the narrow side of the housing, so that the ends are bulged towards the housing cover and their free ends point towards the bottom of the housing. .

Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przykładzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1A przedstawia prawo- lub lewostronny zamek do zastosowania lewostronnego w położeniu otwartym, fig. IB - ukazany na fig. 1A zamek drzwiowy w położeniu zamkniętym, fig. 2A - ukazany na fig. 1A i IB zamek drzwiowy w ustawieniu prawostronnym, w przekroju widzianym z boku, fig. 2B - zamek z fig. 2A w widoku z góry od strony pokrywy obudowy, fig. 2C - zamek z fig. 2A i 2B w przekroju poprzecznym, fig. 3 - zamek z fig. 2B w położeniu zamkniętym, fig. 4A - zamek drzwiowy w widoku z góry od strony dna obudowy, w pozycji otwartej, w której element blokujący jest dostępny celem regulacji pomiędzy pozycjami R i L, odpowiadającymi prawo- i lewostronnemu zastosowaniu zamka, fig. 4B zamek z fig. 4A w pozycji otwartej, w której nie ma dostępu do elementu blokującego, fig. 4C zamek z fig. 4B, z odmiennym ustawieniem orzecha w odniesieniu do fig. 4B, fig. 5 A - inny przykład wykonania zamka drzwiowego w ustawieniu prawostronnym, w przekroju widzianym z boku, fig. 5B - zamek z fig. 5A w położeniu otwartym, w widoku z góry, oraz fig. 5C zamek z fig. 5B w położeniu zamkniętym, również w widoku z góry.The subject matter of the invention is illustrated in an embodiment in the drawing, in which fig. 1A shows a right or left-hand lock for left-hand use in an open position, fig. 1b - shown in fig. 1a a door lock in a closed position, fig. 2a - shown in fig. 1A and 1B the door lock in a right-hand position, seen from the side, Fig. 2B - the lock of Fig. 2A in a top view from the housing cover side, Fig. 2C - the lock of Figs. 2A and 2B in cross section, Fig. 3 - the lock of Fig. 2B in the closed position, Fig. 4A - the door lock in a top view from the bottom side of the housing, in the open position, in which the locking element is accessible for adjustment between the right and left positions R and L. 4B, Fig. 4B, the lock of Fig. 4A in an open position in which the locking element is not accessible, Fig. 4C, an embodiment of the door lock in position on the right side in sectional side view, Fig. 5B, the lock of Fig. 5A in an open position, in top view, and Fig. 5C, of the lock of Fig. 5B in a closed position, also in top view.

Na fig. 1A ukazany jest zamek drzwiowy 1, który podobnie do zamków przedstawionych na pozostałych figurach nadaje się do zastosowania lewo- i prawostronnego. Na fig. 1 ukazany jest zamek ustawiony lewostronnie w położeniu otwartym, przy czym rygiel 3 jest wsunięty w obudowę 2'. Na fig. IB ukazane jest położenie zamknięte, przy czym rygiel 3 jest wysunięty z obudowy 2 przez szczelinę w bocznej ściance 2.1. Na figurach ukazany jest fragment wnętrza obudowy ze zdjętą pokrywą 2.3 (porównaj fig. 2A i 2C). Do przesuwania rygla 3 pomiędzy położeniem zamkniętym i położeniem otwartym służy orzech 4 z zabierakiem 4.1, wchodzącym w krzywkę sterującą 3.1, zawierającą łukowy odcinek środkowy i dwa, graniczące z nim, odcinki skrajne 3.10 i 3.10'. Krzywkę sterującą stanowi przykładowo odsądzenie otworu lub wybranie w ryglu 3.1A shows a door lock 1 which, like the locks shown in the other figures, is suitable for left and right hand use. 1 shows the lock set to the left in the open position, with the bolt 3 being inserted into the housing 2 '. Figure 1B shows the closed position, the bolt 3 being projected from the housing 2 through a slot in the side wall 2.1. The figures show a fragment of the inside of the housing with the cover 2.3 removed (compare Figures 2A and 2C). The nut 4 is used to move the bolt 3 between the closed position and the open position. The control cam is, for example, a hole protrusion or a recess in the bolt 3.

Przy ustawieniu lewostronnym zabierak 4.1 w położeniu otwartym jest wsunięty w dolny na figurach, skrajny odcinek 3.10 krzywki. W celu wysunięcia rygla 3 w położenie zamknięte orzech 4 jest obracany za pomocą nie ukazanego narzędzia, zaopatrzonego w czworokąt, wkładany w odpowiedni uchwyt 4.2 orzecha 4. W celu przemieszczenia rygla 3 w położenie zamknięte orzech 4 jest obracany w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara, wskutek czego rygiel 3 jest wysuwany ze szczeliny bocznej ścianki 2.1. Po obrocie orzecha 4 o 90° osiągane jest położenie zamknięte, w którym, jak widać na fig. IB, zabierak 4.1 dociera do środka łukowego odcinka krzywki sterującej 2.1. Dalszy obrót w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara jest niemożliwy, ponieważ element blokujący 5 jest wsparty na połączonym na stałe z obudową ograniczniku 2.5.In the left-hand position, the driver 4.1 is inserted in the open position into the lower extreme section 3.10 of the cam in the figures. In order to bring the bolt 3 into the closed position, the nut 4 is turned by means of a tool (not shown) provided with a square, inserted into the corresponding holder 4.2 of the nut 4. In order to move the bolt 3 to the closed position, the nut 4 is turned clockwise, whereby the bolt 3 is pulled out of the slot of the side wall 2.1. After rotating the nut 4 by 90 °, a closed position is reached, in which, as can be seen in Fig. IB, the driver 4.1 reaches the center of the arcuate section of the control cam 2.1. Further clockwise rotation is impossible, since the locking element 5 is supported on the stop 2.5 permanently connected to the housing.

Element blokujący 5 jest osadzony przesuwnie na zebrze 4.3, równoległym do boku kwadratowego odcinka orzecha 4, przy czym w ustawieniu lewostronnym element blokujący, jak widać na fig. IB, jest usytuowany z prawej strony żebra 4.3. Niezamierzonemu przesunięciu elementu blokującego 5 na zebrze 4.3 skutecznie zapobiega wzniesienie 4.4 na bocznej powierzchni zebra 4.3. Element blokujący 5 można jednak w położeniu zamkniętym przesuwać lekko przez wzniesienie 4.4 w lewe położenie, wzdłuz ogranicznika 2.5 i równolegle do niego, za pomocą prostego narzędzia, na przykład końcówki długopisu, wkładając ją w stożkowe wgłębienie 5.1.The locking element 5 is slidably mounted on the zebra 4.3, parallel to the side of the square section of the nut 4, in a left-hand orientation the locking element, as seen in Fig. IB, is located on the right side of the rib 4.3. An unintentional displacement of the locking element 5 on the zebra 4.3 is effectively prevented by the elevation 4.4 on the side surface of the zebra 4.3. The locking element 5 can, however, in the closed position be moved slightly through the elevation 4.4 to the left position along and parallel to the stop 2.5 by means of a simple tool, for example a pen tip, inserting it into the conical recess 5.1.

W ukazanym na fig. IB położeniu zamkniętym element blokujący 5 jest wsparty na ograniczniku 2.5, przy czym to położenie oporowe jest osiągnięte tak, ze płaszczyzna oporowa ogranicznika 2.5 tworzy sieczną koła o środku M w osi obrotu orzecha 4, przy czym promień r odpowiada odcinkowi pomiędzy osią obrotów i najbardziej od niej oddalonym punktem P elementu blokującego 5. Wskutek tego położenia oporowego orzech 4 daje się obracać w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara aż do osiągnięcia otwartego położenia rygla 4 i przemieszczenia zabieraka 4.1 do skrajnego odcinka 3.10. W położeniu otwartym nie jest możliwy dalszy obrót orzecha w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, poIn the closed position shown in Fig. 1B, the locking element 5 is supported on the stop 2.5, this stop position being achieved such that the stop plane 2.5 forms an incisal circle with center M in the axis of rotation of the nut 4, the radius r corresponding to the distance between the axis of rotation and the most distant point P of the blocking element 5. As a result of the stop position, the nut 4 can be turned counterclockwise until the bolt 4 is in the open position and the driver 4.1 is moved to the extreme section 3.10. In the open position, it is not possible to turn the nut any further counterclockwise after

181 680 niewaz zabierak 4 1 dochodzi do oporowego obszaru skrajnego odcinka 3.10, zaś rygiel 3 jest wsparty wewnątrz obudowy na łożysku oporowym.Since the driver 4 1 reaches the abutment region of the end section 3.10, and the bolt 3 is supported inside the housing on a thrust bearing.

W celu przestawienia zamka drzwiowego w ustawienie prawostronne należy element blokujący 5 w położeniu zamkniętym przesunąć na zebrze 4.3 wzdłuz środkowej prostopadłej do siecznej w drugie położenie, znajdujące się po drugiej stronie wzniesienia 4.4. Takie usytuowanie elementu blokującego 5 dla prawostronnego zastosowania zamka jest ukazane na fig. 2B, 3 i 4A. Jak widać na fig. 2B, jeżeli szczelina dla rygla 3 w bocznej ściance 2.1 znajduje się nadal z lewej strony, wówczas zabierak 4.1 jest w położeniu otwartym wsunięty w górny skrajny odcinek 3.10' rygla. W celu przesunięcia rygla 3 w położenie zamknięte orzech 4 jest obracany, w widoku z góry od strony pokryw}' 2.3 obudowy, w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara, przy czym palec zabieraka, jak widać na fig. 3, jest w położeniu zamkniętym wsparty na środku łukowego odcinka krzywki sterującej 3.1, co ma miejsce również w ustawieniu lewostronnym, widocznym na fig. IB W położeniu zamkniętym element blokujący jest jednak, jak widać na fig. 3, usytuowany przy prawej krawędzi zebra 4.3, w związku z czym dalszy obrót orzecha 4 w kierunku przeciwnym do ruchu wskazówek zegara poza położenie zamknięte jest niemożliwy wskutek przylegania elementu blokującego 5 do ogranicznika 2.5. Możliwy jest natomiast obrót orzecha 4 w położenie otwarte, w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara. Dalszy obrót orzecha 4 w kierunku zgodnym z ruchem wskazówek zegara poza położenie otwarte jest uniemożliwiony przez to, ze zabierak 4.1 jest wsparty na oporowym obszarze skrajnego odcinka 3 10' krzywki sterującej 3.1, zaś rygiel 3 przylega do łożyska oporowego w obudowie 2.In order to set the door lock to the right-hand position, move the locking element 5 in the closed position on the zebra 4.3 along the central perpendicular to the incisal to the second position, on the other side of the hill 4.4. Such a positioning of the locking element 5 for a right-hand use of the lock is shown in Figs. 2B, 3 and 4A. As can be seen in Fig. 2B, if the slot for the bolt 3 in the side wall 2.1 is still on the left side, then the driver 4.1 is inserted in the open position into the upper extreme section 3.10 'of the bolt. In order to move the bolt 3 into the closed position, the nut 4 is rotated, in a top view from the side of the casing covers} '2.3, in a counterclockwise direction, the driver finger, as shown in Fig. 3, being supported in the closed position. at the center of the arc section of the control cam 3.1, which is also the case in the left-hand position shown in Fig. 1B In the closed position, however, as can be seen in Fig. 3, the locking element is located at the right edge of the zebra 4.3, so that further rotation of the nut is 4 counterclockwise beyond the closed position is prevented due to the abutment of the locking element 5 against the stop 2.5. On the other hand, it is possible to turn the nut 4 clockwise to the open position. A further clockwise rotation of the nut 4 beyond the open position is prevented by the fact that the driver 4.1 is supported on the abutment region of the extreme section 3 10 'of the control cam 3.1, and the bolt 3 rests against the thrust bearing in the housing 2.

Jak widać na fig. 2C, żebro 4.3 jest utworzone przez wybranie 4.6 w kwadratowym odcinku orzecha 4, przy czym odwrotny względem czworokątnego uchwytu 4.2, boczny obszar żebra ma podcięcie 4.5, usytuowane na spodzie, po stronie odwrotnej do pokrywy 2.3 obudowy. Mający w przybliżeniu kwadratowy zarys zewnętrzny, element blokujący 5 ma rowek, dopasowany do zarysu przekroju zebra 4.3, za pomocą którego można go nasadzać na żebro 4.3 poprzez swego rodzaju zatrzaskiwanie. Skierowane w stronę czworokątnego uchwytu 4.2 ramię orzecha 4 jest tak ukształtowane, ze przy przesuwaniu elementu blokującego 5 za pomocą narzędzia może ono przechylać się do tyłu, aby pokonać wzniesienie 4.4. Na fig. 2C jest również dobrze widoczne stożkowe wgłębienie 5.1 elementu blokującego 5.As can be seen in Fig. 2C, the rib 4.3 is formed by a recess 4.6 in the square portion of the nut 4, the reciprocal of the quadrilateral handle 4.2 having an undercut 4.5 on the underside of the cover 2.3 of the housing. The locking element 5, having an approximately square outer contour, has a groove, matching the cross-sectional contour of the zebra 4.3, with which it can be fitted onto the rib 4.3 by a kind of snapping action. The nut arm 4 facing the square holder 4.2 is shaped such that when the locking element 5 is shifted with the aid of a tool, it can tilt back to overcome the rise 4.4. 2C also clearly shows the conical recess 5.1 of the locking element 5.

Ogranicznik 2.5 dla elementu blokującego 5 jest wyraźnie widoczny na fig. 2A. Ma on postać elementu wyciętego z pokrywy 2.3 obudowy i zagiętego do jej wnętrza, przy czym w pokrywie powstaje prostokątne okienko, przez które element blokujący 5 jest w położeniu zamkniętym łatwo dostępny od zewnątrz dla przestawiania w położenie R lub L, odpowiadające odpowiednim ustawieniom zamka, jak widać na fig. 4A. W położeniu otwartym element blokujący 5 nie jest widoczny z zewnątrz, co widać na fig. 4B i 4C. W położeniu otwartym wybrane ustawienie jest sygnalizowane za pomocą karbu 4.7 na jednym boku czworokątnego uchwytu 4.2 orzecha 4, przy czym orzech 4 wchodzi swym fragmentem o okrągłym przekroju w odpowiednie kołowe wybranie pokrywy 2.3 obudowy, co zapewnia jego obrotowe zamocowanie. Odpowiednie oznakowania R i L dla obu zastosowań są umieszczone na zewnętrznej stronie pokrywy 2.3 obudowy, dzięki czemu ustawienie elementu blokującego 5 jest widoczne od zewnątrz. Wybrane ustawienie zamka można również uwidocznić w położeniu otwartym, umieszczając w pokrywie 2.3 obudowy otwór, którego usytuowanie odpowiada ustawieniu elementu blokującego 5 w położeniu otwartym.The stop 2.5 for the locking element 5 is clearly visible in Fig. 2A. It has the form of an element cut from the cover 2.3 of the housing and bent towards its interior, the cover forming a rectangular window through which the locking element 5 is in the closed position easily accessible from the outside for setting into the R or L position corresponding to the corresponding settings of the lock, such as is shown in Fig. 4A. In the open position, the locking element 5 is not visible from the outside, as can be seen in Figures 4B and 4C. In the open position, the selected position is indicated by a notch 4.7 on one side of the square holder 4.2 of the nut 4, the nut 4 with its circular section engaging the corresponding circular recess of the cover 2.3 of the casing, which ensures its pivotable mounting. Corresponding R and L markings for both applications are placed on the outside of the cover 2.3 of the housing, so that the position of the locking element 5 is visible from the outside. The chosen position of the lock can also be made visible in the open position by providing in the cover 2.3 of the housing an opening the position of which corresponds to the position of the locking element 5 in the open position.

Jak również widać na fig. 2A, dno 2.2 obudowy 2 jest zaopatrzone w różne elementy kształtowe, za pomocą których między innymi prowadzony jest rygiel 3 i orzech 4. Na górnym na fig. 2A boku kwadratowego odcinka orzecha 4 spoczywa swym płaskim bokiem zastawka 6, jak widać na fig. 2B. Zastawka 6 ma dwa boczne, palcowe odcinki sprężyste, biegnące równolegle do dłuższych boków obudowy 2 i prowadzone na nich. Te sprężyste końcówki zastawki 6 są wybrzuszone w stronę pokrywy 2.3 obudowy i dochodzą swoimi wolnymi końcami do górnej wąskiej bocznej ścianki obudowy 2, na której są sprężyście wsparte. Przy obrocie orzecha 4 za pomocą nie ukazanego narzędzia zastawka 6 jest wychylana do góry, przeciwnie do działania jej siły sprężystej, przy czym kwadratowy odcinek ślizga się swoimi zaokrąglonymi krawędziami wzdłuz boku zastawki az do chwili, gdy rygiel osiągnieAs can also be seen in Fig. 2A, the bottom 2.2 of the casing 2 is provided with various shaped elements by means of which, inter alia, the bolt 3 and the nut 4 guide. as shown in Fig. 2B. The valve 6 has two lateral finger spring sections running parallel to and guided over the long sides of the housing 2. These resilient ends of the valve 6 are bulged towards the housing cover 2.3 and extend with their free ends to the upper narrow side wall of the housing 2 on which they are resiliently supported. When the nut 4 is rotated with a tool not shown, the valve 6 is pivoted upwards against the action of its elastic force, the square section sliding with its rounded edges along the side of the valve until the bolt reaches

181 680 swoje skrajne położenie, zaś obrócony o 90° bok kwadratowego odcinka orzecha 4 dojdzie do boku zastawki 6. W ten sposób określone jest jednoznacznie położenie zamknięte i położenie otwarte, przy czym użytkownik otrzymuje jednoznaczną informację odnośnie procesu zamykania względnie otwierania.181 680 is in its extreme position, and the 90 ° rotated side of the square section of the nut 4 reaches the side of the valve 6. In this way, the closed position and the open position are unambiguously determined, whereby the user receives unambiguous information about the closing or opening process.

Jak widać ponadto z fig. 2A i 2B, obudowa 2 ma na swych wąskich ściankach bocznych nakładki 2.4 do zamocowania na drzwiach. Poza tym wewnątrz obudowy, obok wąskich ścianek bocznych, znajdują się mimośrody 7 dla drążków obrotowych.As can also be seen from Figs. 2A and 2B, the housing 2 has on its narrow side walls caps 2.4 for mounting on a door. In addition, inside the housing, beside the narrow side walls, there are eccentrics 7 for the pivoting rods.

Należy również zwrócić uwagę na to, że uchwyt 4.2 nie musi mieć kształtu czworokąta, lecz może mieć zarys odpowiednio dopasowany do używanego narzędzia.It should also be noted that the handle 4.2 need not be a quadrilateral, but may have an outline that is suitably adapted to the tool used.

Na fig. 5A do 5C ukazany jest inny przykład wykonania zamka drzwiowego 1, w którym ogranicznik 3.2 dla elementu blokującego 5 jest usytuowany, na przykład ukształtowany, na ryglu 3, mianowicie na jego boku od strony pokrywy obudowy. Ogranicznik 3.2 ma korzystnie wspornik pionowy 3.3, za pomocą którego rygiel 3 jest dodatkowo wsparty na pokrywie 2.3 obudowy, na przykład na otworze 2.30, oraz wspornik poziomy 3.4, za pomocą którego rygiel 3 jest wsparty na wewnętrznej powierzchni pokrywy 2.3 obudowy. Wsporniki 3.3 i 3.4 zapewniają nie tylko dodatkową stabilizację ogranicznika, lecz również lepsze prowadzenie rygla 3.Figures 5A to 5C show another embodiment of a door lock 1, in which the stop 3.2 for the locking element 5 is arranged, for example, on the bolt 3, namely on its side facing the housing cover. The stop 3.2 preferably has a vertical support 3.3 by means of which the bolt 3 is additionally supported on the cover 2.3 of the housing, for example an opening 2.30, and a horizontal support 3.4 by means of which the bolt 3 is supported on the inner surface of the cover 2.3 of the housing. Brackets 3.3 and 3.4 provide not only additional stabilization of the limiter, but also better guiding of the bolt 3.

Na fig. 5B i 5C ukazane są ponadto otwory 2.10, usytuowane w bocznych ściankach 2.1. Przez te otwory można, na przykład za pomocą kołka, przestawiać zamek drzwiowy 1 z ustawienia prawo- na lewostronne lub odwrotnie. Jest to korzystne zwłaszcza wówczas, gdy zamek drzwiowy jest zamontowany na drzwiach, zaś element blokujący 5 nie jest dostępny przez okienko w postaci otworu 2.30 w pokrywie 2.3 obudowy. Otwory 2.10 w bocznej ściance 2.1 mogą istnieć oczywiście także w pierwszym przykładzie wykonania, w którym ogranicznik 2.5 jest umieszczony na pokrywie 2.3 obudowy.Figures 5B and 5C also show openings 2.10 which are located in the side walls 2.1. Through these openings it is possible, for example by means of a pin, to shift the door lock 1 from right to left or vice versa. This is advantageous in particular when the door lock is mounted on the door and the locking element 5 is not accessible through a window in the form of an opening 2.30 in the cover 2.3 of the housing. Of course, openings 2.10 in the side wall 2.1 may also exist in the first embodiment, in which the stop 2.5 is arranged on the cover 2.3 of the housing.

181 680181 680

FIG.5A FIG.5BFIG.5A FIG.5B

181 680181 680

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 70 egz.Publishing Department of the Polish Patent Office. Circulation of 70 copies

Cena 4,00 zł.Price PLN 4.00.

Claims

Patent claims

1. A right- or left-hand door lock with a pivot bolt placed in the housing and mounted, cooperating through the adjusting element with the bolt, slidably mounted between the open position, in which it is inserted into the housing, and the closed position, in which it is withdrawn from the housing, and a locking element which is movably seated between the two positions for right and left side assembly of the lock, and in the closed position it is supported on a stop in the direction opposite to the opening direction, the angle of rotation of the nut between the open and closed positions being 90 ° and the direction of the rotation of the nut into the open position or the closed position in both positions of the lock is opposite, characterized in that the locking element (5) is mounted on the nut (4) slidably in a direction parallel to the plane of the cover (2.3) of the housing.

2. A door lock according to Claim A device according to claim 1, characterized in that the locking element (5) is slidably mounted on the rib (4.3) formed on the nut (4).

3. A door lock according to Claim A method as claimed in claim 1 or 2, characterized in that the locking element (5) has a position adjustable by means of a tool inserted from the outside through an opening (2.30, 2.10) in a wall (2.1, 2.2, 2.3) of the housing.

4. A door lock according to Claim 2. The strip according to claim 2, characterized in that the rib (4.3) is parallel to the plane of the cover (2.3) of the housing and in an open or closed position parallel to the corresponding side wall (2.1) of the housing (2) and is formed by a recess (4.6) in the nut (4) and provided on the underside, on the side facing away from the cover (2.3) of the housing, with an undercut (4.5), and the locking element (5) is approximately rectangular in shape and is provided on the underside, on the zebra side (4.3), with a fitted groove and an overlapping protrusion for the undercut (4.5) zebra (4.3).

5. A door lock according to Claim 2. A method according to claim 2 or 4, characterized in that the rib (4.3) has an elevation (4.4) between the two positions of the locking element (5).

6. A door lock according to Claim 3. The method according to claim 1 or 2, characterized in that the stop (2.5) for the blocking element (5) is situated in a view from the axis of rotation (M) of the nut (4) beyond the blocking element (5) and parallel to the path of its movement, and constitutes the secant of a circle centered on in the axis of rotation (M), the radius (r) of which corresponds to the distance between the axis of rotation (M) and the most distant part of the locking element (5), both positions of the locking element (5) being symmetrical with respect to the central perpendicular to the secant.

7. A door lock according to Claim 6. The method according to claim 1 or 6, characterized in that the limiter (2.5) is a part of the cover (2.3), cut and tilted perpendicularly to the inside of the housing, and the window remaining in the housing cover (2.3) after the limiter (2.5) is cut out and tilted, constitutes the opening (2.30) to the inside of the housing. adjusting the position of the locking element (5) when it is in the closed position.

8. A door lock according to Claim The method according to claim 1 or 6, characterized in that the stop (3.2) for the locking element (5) is a projection arranged on the bolt (3).

A door lock according to Claim 3. The method of claim 1 or 2, characterized in that both positions of the locking element (5) are marked on the outer surface of the cover (2.3) of the housing and / or the open position is marked with a first, externally visible marking on the nut (4), and the respective second the marking is placed on the outer surface of the cover (2.3) of the housing.

10. A door lock according to Claim A finger driver (4.1) is formed on the nut (4), while on the bolt (3) there is a control cam (3.1) cooperating with the driver (4.1) with an arcuate middle section and connected with it to the side, by the extreme sections (3.10), while the driver (4.1) in the closed position is in the center of the middle section of the cam,

181 680 and in the open position, in the left-hand position, it is in the top view from the side of the housing cover (2.3), located in the extreme section (3.10) of the cam, located counterclockwise with respect to the central section, while in the right-hand position it is located in the extreme section (3.10 ') of the cam, located clockwise in relation to the central section, moreover, the nut (4) in the open position is blocked by the driver (4.1) resting on the abutment area of the extreme section of the cam and the bolt (3) adjacent to the thrust bearing in the housing (2).

11. A door lock according to Claim A section according to claim 1 or 9, characterized in that the nut (4) has a section parallel to the casing cover (2.3) with rounded edges and an outer shape approximately square, on the side of which a resilient valve (6) is supported parallel to the narrow side of the casing (2), which, on the side opposite to the nut (4), is supported by two lateral, elastic, finger tips, guided on the long sides of the housing (2), on the narrow side of the housing (2), the valve tips being bulged towards the cover (2.3) the housing with the free ends facing the housing bottom (2.2).

* * *