PL179231B1

PL179231B1 - Niskosiarkowy olej napędowy

Info

Publication number: PL179231B1
Application number: PL31784097A
Authority: PL
Inventors: Iwona Skret; Winicjusz Stanik; Ludwik Kossowicz; Leszek Ziemianski; Stanislaw Oleksiak; Jan Lubowicz; Wlodzimierz Dyrka; Mariusz Lipowicz; Marek Herra; Roman Kuk; Andrzej Cacha; Mieczyslaw Broniszewski; Jan Lewandowski; Tadeusz Surawski; Wojciech Blew; Edward Roclawski; Marian Kaminski; Andrzej Pieniecki; Aleksandra Koper; Ryszard Kacki
Original assignee: Inst Technologii Nafty; Rafineria Gdanska Sa
Priority date: 1997-01-06
Filing date: 1997-01-06
Publication date: 2000-08-31
Also published as: PL317840A1

Abstract

1. Niskosiarkowy olej napędowy do silników z zapłonem samoczynnym, znamienny tym, że zawiera olej napędowy bazowy o gęstości w 15°C nie wyższej niż 850 kg/m3, o zawartości siarki nie wyższej niż 0,05% (m/m), lepkości kinematycznej w 40°C nie wyższej niż 4,5 mm1 2/s, indeksie cetanowym nie niższym niż 46jednostek, temperaturze przedestylowania 85%o (V/V) nie wyższej niż 350°C, pozostałości po koksowaniu nie wyższej niż 0,1% (m/m), zawartości pozostałości po spopieleniu nie wyższej niż 0,01% (m/m), substancję aktywną, o własnościach detergentowo-dyspergujących w ilości od 10 do 1000 mg/kg oleju napędowego i/lub substancję poprawiającą własności smarne i/lub własności przeciwkorozyjne i/lub modyfikator tarcia w ilości od 10 do 1000 mg/kg oleju napędowego i/lub deemulgatorrozpuszczalny w fazie węglowodorowej a nierozpuszczalny w fazie wodnej w ilości od 1 do 50 mg/kg oleju napędowego i/lub substancję o własnościach biobójczych w ilości od 10 do 500 mg/kg oleju napędowego, i/lub solubilizator poprawiający rozpuszczalność w ilości od 5 do 300 mg/kg oleju napędowego i/lub rozpuszczalnik organiczny będący korzystnie frakcją naftową o temperaturze zapłonu nie niższej niż 55°C, w ilości od 50 do 800 mg/kg, korzystnie od 100 do 500 mg/kg oleju napędowego i/lub substancje zapachowe całkowicie rozpuszczalne w oleju napędowym w ilości od 5 do 100 mg/kg, korzystnie od 10 do 50 mg/kg oleju napędowego i/lub znacznik organiczny całkowicie rozpuszczalny w oleju napędowym umożliwiający identyfikację paliwa w ilości od 2 do 50 mg/kg oleju napędowego.

Description

Przedmiotem wynalazku jest niskosiarkowy olej napędowy, przeznaczony do silników z zapłonem samoczynnym, o korzystnych własnościach eksploatacyjnych i proekologicznych, ze względu na obniżoną emisję substancji szkodliwych dla środowiska. Wymogi dotyczące ochrony środowiska sącoraz bardziej rygorystyczne odnośnie emisji tlenków węgla, azotu, siarki, niespalonych węglowodorów oraz cząstek stałych w gazach spalinowych.

W przypadku olejów napędowych szczególny nacisk kładzie się na obniżenie emisji cząstek stałych, tlenków azotu oraz tlenków siarki, których w silniku Diesla tworzy się znacznie więcej niż w silnikach o zapłonie iskrowym. W krajach Unii Europejskiej kierunki zmian jakości olejów napędowych oraz tempo ich realizacji regulowane są:

- w sposób bezpośredni przez Dyrektywę nr 93/12/EEC z dnia 23 marca 1993 r., w której zobowiązuje się producentów paliw do obniżenia zawartości siarki w olejach napędowych do poziomu:

0,2% (m/m) od dnia 01.10.1994

0,05% (m/m) od dnia 01.10.1996

- w sposób pośredni przez Dyrektywy określające maksymalny dopuszczalny poziom emisji silnikowej:

* 91/542/EEC, dotyczącą emisji gazowych z silników Diesla * 94/12/EC, dotyczącą emisji spalin z pojazdów samochodowych.

W chwili obecnej, obowiązująca w Unii Europejskiej norma na oleje napędowe EN-590 określa podstawowe wymagania dla paliw do silników Diesla. Obowiązuje ona we wszystkich krajach członkowskich od marca 1993. Norma uwzględnia założenia Dyrektywy 93/12/EEC,

179 231 zobowiązując wszystkich producentów do obniżenia zawartości siarki w olejach napędowych z 0,2% (m/m) do poziomu 0,05% (m/m) w terminie do 01.10.1996.

Proponowane zmiany uwzględniające realne możliwości przemysłu rafineryjnego, ze strony niektórych państw i organizacji europejskich uważane są za zbyt łagodne. Bardziej radykalnego zaostrzenia wymagań na oleje napędowe domagają się konstruktorzy silników i agencje ochrony środowiska. Przykładem może być Stowarzyszenie Europejskich Konstruktorów Samochodów ACEA (Association Des Constructeurs Europeens D’automobiles), które opracowało własne wymagania dla paliw wysokiej jakości, które powinny być sprzedawane przez renomowanych producentów. Wymagania te sązawarte w tzw. Karcie Paliw ACEA. W przypadku olejów napędowych, ACEA przyjmuje jako własności podstawowe:

- liczbę cetanową min. 53

- indeks cetanowy

- gęstość

- temperaturę oddestylowania 95% (ν/ν) T95

- zawartość węglowodorów poliaromatycznych min. 50 kg/m³ 820 - 850 °C max 355 % (m/m) max 4,0

Karta paliw ACEA wprowadza również obowiązkową kontrolę czystości mikrobiologicznej olejów napędowych, ich własności smarnych, skłonności do pienienia, a także czystości rozpylaczy w teście silnikowym.

Poprawę jakości oleju napędowego można uzyskać w efekcie głębokiej i kosztownej procesowej obróbki frakcji naftowych, wchodzących w jego skład a także dzięki zastosowaniu specjalnych pakietów dodatków uszlachetniających, które polepszają własności eksploatacyjne i proekologiczne. W skład specjalnych pakietów dodatków wchodzą dodatki detergentowe, podwyższające liczbę cetanową, poprawiające spalanie paliwa, smarne i inne.

Znaczne obniżenie zawartości siarki w oleju napędowym oraz węglowodorów aromatycznych prowadzić może do pogorszenia własności smarnych paliwa a tym samym do zwiększonego zużycia elementów układu paliwowego a nawet awarii. Aby temu zapobiec stosuje się dodatki smarne. Oprócz wymienionych zasadniczych składników pakietów dodatków uszlachetniających do olejów napędowych w skład ich mogą wchodzić deemulgatory, dodatki smarne, przeciwpienne, przeciwkorozyjne, biocydy i stabilizatory. Każdy z nich ma do odegrania ważną rolę w eksploatacji oleju napędowego.

Dodatki lub pakiety dodatków do olejów napędowych, poprawiające ich własności eksploatacyjne są przedmiotem wielu opisów patentowych. Z opisu patentowego SU 540904 znany jest pakiet dodatków do olejów napędowych, w skład którego wchodzi dodatek detergentowy oraz nadtlenek organiczny - mający poprawić proces spalania paliwa i zapewnić obniżenie emisji toksycznych składników spalin. Detergentem jest bisalkenylobursztynoimid a katalizatorem procesu spalania pochodna nitrowa p-hydroksy-difenyloaminy.

Z opisu patentowego EP 157 684 znany jest dodatek o działaniu detergentowym i podwyższającym liczbę cetanowąo wzorze R (OCH₂CHX)_n ONO₂, gdzie R jest podstawnikiem alkilowym lub arylowym o ilości atomów węgla od 6 do 20, X jest H lub CH₃, a η = 1 4-15.

Według opisu patentowego EP 235 868 kompozycją stosowaną do uszlachetniania oleju napędowego, o własnościach detergentowych i przeciwkorozyjnych jest pochodna kwasu bursztynowego i pentaerytrytolu lub mannitolułącznie zN-alkilo-N,N-dimetylo-l,3-diamino-pro panem.

W wypadku opisu patentowego EP 303 862 dodatkiem o działaniu detergentowym do olejów napędowych jest pochodna amin tłuszczowych lub polimerycznych oraz kwasów karboksylowych o ilości atomów węgla od 3 do 40 stosowana łącznie z nadtlenkiem organicznym, korzystnie nadtlenkiem tert-butylowym.

Według opisu patentowego FR 2648 472 A dodatkiem przeciwdziałającym gromadzeniu się nagarów na końcówkach rozpylaczy sąpoliglikole o ciężarze cząsteczkowym od 480 do 2100.

179 231

Patent US 5055 112 opisuje dodatek do olej ów napędowych obniżający emisję spalin z silnika z zapłonem samoczynnym, będącym 1,2-tetradekano-di-oleiną lub 1,2-heksadekano-di-oeliną lub 1,2-oktadekano-di-oleiną.

Dodatkiem do olejów napędowych, według patentu US 5062863, obniżającym zużycie elementów silnika jest 1,3,4-tria-di-azol o wzorze:

- C c - s - R₂ gdzie:

Rj: OH lub grupa aminowa łub R₂S • ‘ ii

R_? : R₃ - C - CH - lub R_a - C - lub R. - C - CH ^L I i

OH CH = CH₂CH

R₃: alkil o 50 - 400 atomach węgla

R₄: H lub Me.

Patent Polski 163 729 opisuje dodatek do paliw w skład którego wchodząprodukty kondensacji mieszaniny kwasów i/lub bezwodników alkenylobursztynowych z tri-etyleno-tetra-aminą demulgator i dodatek przeciwpienny.

Zgłoszenie PCT/EP 92/0241 opisuje zastosowanie azotanu alkilowego C₁₃ - C₂₅ dla podniesienia liczby cetanowej oleju napędowego, łącznie z makrocykliczną poliaminą i środkiem przeciwpiennym.

Zgłoszenie patentowe P-310 700 i P-311 227 opisują zastosowanie jako dodatków detergentowych amin, poliamin i alkanoloamin, posiadających rodnik węglowodorowy o średniej masie cząsteczkowej od 500 do 10000 daltonów oraz polieteroamin o ogólnym wzorze:

R2 z

R¹ - (0-0)- N ' pj m

Gdzie:

m= 1,2

N = 1 -100

R¹ - jednowartościowy rodnik C₂ - C₃₅ dla m = 1

R¹ - dwuwartościowy rodnik C₂ - C₃₀ dla m = 2

R², R³ - sąjednakowe albo różne i są albo H, rodnikiem Cj - C₁₂ alkilowym lub C₅ - C₇ cykloalkilowym lub C₆ - C_ł0 arylowym lub polialkilenoaminowym lub alkanoloaminowym zawierającym 1 - 5 atomów azotu

D - rodnik alkilenowy C₂ - C₅.

Nieoczekiwanie stwierdzono, że można uzyskać niskosiarkowy olej napędowy o dobrych własnościach eksploatacyjnych proekologicznych i smarnych jeżeli będzie zawierał olej napędowy bazowy o gęstości w 15°C nie wyższej niż 850 kg/m³, o zawartości siarki nie wyższej niż 0,05% (m/m), lepkości kinematycznej w 40°C nie wyższej niż 4,5 mm²/s, indeksie cetanowym nie niższym niż 46 jednostek, temperaturze przedestylowania 85% (V/V) nie wyższej niż 350°C,

179 231 pozostałości po koksowaniu nie wyższej niż 0,1 % (m/m), zawartości pozostałości po spopieleniu nie wyższej niż 0,01 % (m/m), substancję aktywną o własnościach detergentowo-dyspergujących w ilości od 10 do 1000 mg/kg oleju napędowego i/lub substancję poprawiającą własności smarne i/lub własności przeciwkorozyjne i/lub modyfikator tarcia w ilości od 10 do 1000 mg/kg oleju napędowego i/lub deemulgator rozpuszczalny w fazie węglowodorowej a nierozpuszczalny w fazie wodnej w ilości od 1 do 50 mg/kg oleju napędowego i/lub substancję o właściwościach biobójczych w ilości od 10 do 500 mg/kg oleju i/lub solubilizator poprawiający rozpuszczalność w ilości od 5 do 300 mg/kg olej u napędowego i/lub substancje zapachowe całkowicie rozpuszczalne w oleju napędowym w ilości od 5 do 100 mg/kg oleju napędowego, korzystnie od 10 do 50 mg/kg oleju napędowego i/lub rozpuszczalnik organiczny będący korzystnie frakcją naftową o temperaturze zapłonu nie niżej niż 55°C w ilości od 50 do 200 mg/kg, korzystnie od 100 do 500 mg/kg oleju napędowego i/lub znacznik organiczny umożliwiający identyfikację oleju napędowego w ilości od 2 do 50 mg/kg oleju napędowego.

W skład substancji aktywnej o własnościach detergentowo-dyspergujących wchodzi produkt kondensacji kwasów karboksylowych i/lub polikarboksylowych i/lub ich bezwodników ze związkiem zasadowym w ilości od 10 do 500 mg/kg oleju napędowego, korzystnie od 50 do 300 mg/kg oleju napędowego i/lub oksyalkilowane alkilofenole, korzystnie oksyetylowane i/lub oksypropylowane alkilofenole o ilości atomów węgla w podstawniku alkilowym od 3 do 30, korzystnie od 5 do 15, średniej masie cząsteczkowej od 100 do 2000 daltonów, korzystnie od 800 do 1500 daltonów, liczbie hydroksylowej od 5 do 200 mg KOH/g o zawartości wolnych polioli nie wyższej niż 20% (m/m) i/lub ich pochodne, korzystnie będące produktem ich kondensacji z kwasami organicznymi mono- lub polikarboksylowymi, korzystnie kwasami aromatycznymi w ilości od 10 do 800 mg/kg oleju napędowego. Składniki substancji aktywnej mogą wykazywać względem siebie synergizm działania w zakresie własności detergentowo-dyspergujących jak również własności smarne, przeciwkorozyjne i deemulgujące.

Pochodne kwasów karboksylowych i/lub polikarboksylowych o ilości grup kwasowych COOH od 1 do 6, korzystnie od 2 do 4 i/lub ich bezwodników o średniej masie cząsteczkowej od 40 do 1500 daltonów, sąproduktami ich kondensacji ze związkiem zasadowym, korzystnie amoniakiem, aminami, poliaminami, polieteroaminami, hydroksyaminami, polihydroksyaminami o ilości atomów węgla w cząsteczce od 1 do 50, korzystnie od 2 do 15 i średniej masie cząsteczkowej od 40 do 1000 daltonów, korzystnie od 50 do 200 daltonów, ilości atomów azotu od 1 do 10, korzystnie od 1 do 5, pochodnymi poliamin i/lub polieteroamin, przy stosunku molowym reagentów od 1:4 korzystnie od 1:1, uzyskując związki o grupach imidowych, amidowych i/lub sole amoniowe, korzystnie nie zawierające pierwszorzędowych grup aminowych.

Pochodne poliamin o ilości atomów węgla w cząsteczce od 1 do 50, korzystnie od 2 do 15 i średniej masie cząsteczkowej od 40 do 1000 daltonów, korzystnie od 50 do 200 daltonów, ilości atomów azotu od 1 do 10, korzystnie od 1 do 5 i/lub polieteroamin, zawierających co najmniej jeden azot pierwszorzędowy, o ilości grup eterowych od 1 do 50, korzystnie od 2 do 10, sąproduktem ich reakcji z alkilofenolami i/lub oksyalkilowanymi alkilofenolami, o ilości atomów tlenu w podstawniku oksyalkilowym od 2 do 30, korzystnie od 4 do 15, masie cząsteczkowej od 100 do 2000 daltonów, korzystnie od 500 do 1500 daltonów oraz formaldehydem, korzystnie paraformaldehydem, przy stosunku molowym reagentów od 1 do 1 do 0,2 do 0,5 do 1 do 1, korzystnie: od 1 do 1 do 1. Substancja poprawiająca własności smarne i/lub modyfikator tarcia i/lub substancje o własnościach przeciwkorozyjnych zawiera kwasy organiczne i/lub estry i/lub poliestry kwasów organicznych i/lub estry kwasów organicznych z wolną grupą kwasową w ilości od 1 do 4, korzystnie od 1 do 2 i/lub amidoestry i/lub amidy i/lub imidy kwasów organicznych, korzystnie tłuszczowych i/lub aromatycznych i/lub alkenylobursztynowych, o ciężarze cząsteczkowym od 10 do 2000 daltonów, korzystnie do 100 do 1500 daltonów, zapewniające zachowanie własności smarnych niskosiarkowego oleju napędowego na poziomie oleju napędowego o zawartości siarki do 0,3% m/m, gęstości do 870 kg/m³ w temperaturze 20°C i temperaturze przedestylowania 95% (V/V) do 370°C, tj. średnica skazy w teście High Freąuency Reciprocating Rig (CEC F-06-T-95) nie większa niż 450 pm w temperaturze 60°C.

179 231

Deemulgator rozpuszczalny w fazie węglowodorowej a nie rozpuszczalny w fazie wodnej jest substancją organiczną, powierzchniowo-czynną, korzystnie alkilopolieterem alifatycznym i/lub aromatycznym, będącym pochodną korzystnie alkilofenoli i/lub dialkilofenoli i/lub glikoli i/lub poliglikoli o średniej masie cząsteczkowej od 50 do 5000 daltonów, korzystnie od 100 do 2500 daltonów. Substancja o własnościach biobójczych jest substancją organiczną rozpuszczalną w fazie organicznej i w wodzie, zawierającą korzystnie chlor i/lub bor i/lub siarkę, będąc korzystnie pochodnymi amin i/lub tiazyny i/lub azolidyny i/lub tiazolami.

Solubilizator wspomagający rozpuszczalność jest alkoholem alifatycznym i/lub aromatycznym o ilości grup hydroksylowych do 1 do 4 i ilości atomów węgla od 3 do 20, korzystnie od 4 do 10.

W celu lepszego zilustrowania wynalazku przytoczono poniżej następujące przykłady, których jednakże nie można uważać za ograniczenie wynalazku, ponieważ mają charakter ilustracyjny.

Przykładl.Do oleju napędowego A (tabela 1) wprowadzono alkeny lobursztynoimid o masie cząsteczkowej około 1200 daltonów w ilości 200 mg/kg oleju napędowego.

Przykład II. Do oleju napędowego A (tabela 1) wprowadzono alkeny lobursztynoimid o masie cząsteczkowej około 1200 daltonów oraz oksypropylowany dodecylofenol o średniej masie cząsteczkowej około 1100 daltonów, w ilości 200 mg/kg oleju napędowego.

Przykład III. Do oleju napędowego A i B (tabela 1) wprowadzono produkt kondensacj i bezwodnika alkenylobursztynowego o średnim ciężarze cząsteczkowym 890 daltonów z zasadą Mannicha otrzymaną podczas reakcji nonylofenolu z paraformaldehydem i etylenodiaminą (EDA), stosunek reagentów 1:1:1, w ilości 200 mg/kg oleju napędowego oksypropylowany dodecylofenol o średniej masie cząsteczkowej około 1100 daltonów, w ilości 200 mg/kg oleju napędowego.

Przykład IV. Do oleju napędowego B z przykładu III, wprowadzono produkt kondensacji kwasu palmitynowego i oksypropylowanego nonylofenolu o średniej masie cząsteczkowej 350 daltonów, w ilości 200 mg/kg oleju napędowego.

Tabela 1

Własności olejów napędowych A i B

Własności	A	B
Liczba cetanowa	52,8	53,4
Skład frakcyjny, °C
Początek	177	222
10% V/V destyluje	204	250
50% V/V	279	279
90% V/V	348	317
Koniec destylacji	372	339
CFPP °C	-3	-13
Temperatura zapłonu, °C	57	95
Zawartość siarki, % m/m	0,2	0,03
Gęstość 10°C, g/cm³	0,840	0,833

Przykład V. Oleje napędowe A i B oraz oleje napędowe z przykładów I, II, III poddano badaniom silnikowym według procedury CEC PF 26 w silniku PEUGEOT XUD 9. W teście silnikowym ocenia się tendencję oleju napędowego do tworzenia nagarów na końcówkach rozpylaczy. Miarą oceny jest zmiana przepływu powietrza przez końcówkę rozpylaczy przed testem i po

179 231 zakończeniu testu, przy podniesieniu końcówki iglicy rozpylacza o 0,1 mm. Wyniki przedstawiono w tabeli 2.

Tabela 2

Wyniki badań silnikowych zanieczyszczeń końcówek rozpylaczy w teście z silnikiem PEUGEOT XUD 9

Nr	Olej napędowy	Spadek przepływu powietrza (%)
1	Olej napędowy A	90
2	Olej napędowy A z przykładu I	76
3	Olej napędowy A z przykładu II	65
4	Olej napędowy A z przykładu III	54
5	Olej napędowy B z przykładu III	48

Przykład VI. Oleje napędowe A, B i olej napędowy B z przykładu IV poddano ocenie własności smarnych w teście HF RR (High Frequency Reciprocating Rig) według procedury CEC F-06-T-95. Wynik przedstawiono w tabeli 3. Kryterium odpowiednich własności smarnych oleju napędowego jest średnica skazy, przy pomiarze w temperaturze 60°C, nie większa niż 450 pm.

Tabela 3

Ocena własności smarnych olejów napędowych A,B oleju napędowego B z przykłądu IV

Nr	Olej napędowy	Średnica skazy, pm
1	Olej napędowy A	360
2	Olej napędowy B	540
3	Olej napędowy B z przykładu IV	364

Przykład VII. Do oleju napędowego A, który został skażony mikrobiologicznie podczas przechowywania, wprowadzono 200 mg/kg biocydu - metyleno-bis-oksyazolidyny. Po 48 godzinach powtórzono badania czystości mikrobiologicznej paliwa, zgodnie z metodyką IP 385/95. Stwierdzono skuteczną likwidację życia mikrobiologicznego w paliwie i uzyskanie czystości paliwa w klasie A (pon. 500 komórek/litr). Uzyskane wyniki badań poziomu skażenia przed i po zastosowaniu biocydu przedstawiono w tabeli 4.

Tabela 4

Badanie poziomu skażenia mikrobiologicznego

	Zawartość mikroorganizmów kom/1
bakterie tlenowe	grzyby	drożdże	bakterie beztlenowe
Przed zastosowaniem biocydu	9899	1000	400	1000
Po zastosowaniu biocydu	80	pon.20	pon.20	brak

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 60 egz.

Cena 2,00 zł.

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Niskosiarkowy olej napędowy do silników z zapłonem samoczynnym, znamienny tym, że zawiera olej napędowy bazowy o gęstości w 15°C nie wyższej niż 850 kg/m³, o zawartości siarki nie wyższej niż 0,05% (m/m), lepkości kinematycznej w 40°C nie wyższej niż 4,5 mm²/s, indeksie cetanowym nie niższym niż 46 jednostek, temperaturze przedestylowania 85% (V/V) nie wyższej niż 350°C, pozostałości po koksowaniu nie wyższej niż 0,1% (m/m), zawartości pozostałości po spopieleniu nie wyższej niż 0,01% (m/m), substancję aktywną o własnościach detergentowo-dyspergujących w ilości od 10 do 1000 mg/kg oleju napędowego i/lub substancję poprawiającą własności smarne i/lub własności przeciwkorozyjne i/lub modyfikator tarcia w ilości od 10 do 1000 mg/kg oleju napędowego i/lub deemulgator rozpuszczalny w fazie węglowodorowej a nierozpuszczalny w fazie wodnej w ilości od 1 do 50 mg/kg oleju napędowego i/lub substancję o własnościach biobójczych w ilości od 10 do 500 mg/kg oleju napędowego, i/lub solubilizator poprawiający rozpuszczalność w ilości od 5 do 300 mg/kg oleju napędowego i/lub rozpuszczalnik organiczny będący korzystnie frakcjąnaftowąo temperaturze zapłonu nie niższej niż 55°C, w ilości od 50 do 800 mg/kg, korzystnie od 100 do 500 mg/kg oleju napędowego i/lub substancje zapachowe całkowicie rozpuszczalne w oleju napędowym w ilości od 5 do 100 mg/kg, korzystnie od 10 do 50 mg/kg oleju napędowego i/lub znacznik organiczny całkowicie rozpuszczalny w oleju napędowym umożliwiający identyfikację paliwa w ilości od 2 do 50 mg/kg oleju napędowego.
2. Niskosiarkowy olej napędowy, według zastrz. 1. znamienny tym, że zawiera substancję o własnościach detergentowo-dyspergujących, w której skład wchodzi produkt kondensacji kwasów karboksylowych i/lub polikarboksylowych i/lub ich bezwodników, ze związkiem zasadowym w ilości od 10 do 500 mg/kg oleju napędowego, korzystnie od 50 do 300 mg/kg oleju napędowego i/lub oksyalkilowane alkilofenole, korzystnie oksyetylowane i/lub propoksylowane alkilofenole o ilości atomów węgla w podstawniku alkilowym od 3 do 30, korzystnie od 5 do 15, średniej masie cząsteczkowej od 100 do 2000 daltonów, korzystnie od 800 do 1500 daltonów, liczbie hydroksylowej od 5 do 200 mg KOH/g o zawartości wolnych polioli nie wyżej niż 20% m/m i/lub ich pochodne, korzystnie będące produktem ich kondensacji z kwasami organicznymi mono- lub polikarboksylowymi, korzystnie kwasami aromatycznymi, w ilości od 10 do 800 mg/kg oleju napędowego.
3. Niskosiarkowy olej napędowy, według zastrz. 2, znamienny tym, że pochodne kwasów karboksylowych i/lub polikarboksylowych o ilości grup kwasowych - COOH od 1 do 6, korzystnie od 2 do 4 i/lub ich bezwodników o średniej masie cząsteczkowej od 40 do 1500 daltonów, są produktem ich kondensacji ze związkiem zasadowym, korzystnie amoniakiem, aminami, poliaminami, polieteroaminami, hydroksyaminami, polihydroksyaminami, o ilości atomów węgla w cząsteczce od 1 do 50, korzystnie od 2 do 15 i średniej masie cząsteczkowej od 40 do 1000 daltonów, korzystnie od 50 do 200 daltonów, ilości atomów azotu od 1 do 10, korzystnie od 1 do 5, pochodnymi poliamin i/lub polieteroamin, przy stosunku molowym reagentów od 1:4 do 1:1, uzyskując związki o grupach imidowych i/lub amidowych i/lub sole amoniowe, korzystnie nie zawierające pierwszorzędowych grup aminowych.
4. Niskosiarkowy olej napędowy, według zastrz. 3, znamienny tym, że pochodne poliamin, i/lub polieteroamin, zawierających co najmniej jeden azot pierwszorzędowy, o ilości grup eterowych od 1 do 50, korzystnie od 2 do 20, są produktem ich reakcji z alkilofenolami i/lub oksyalkilowanymi alkilofenolami, o ilości atomów węgla w podstawniku oksyalkilowym od 2 do 30, korzystnie od 4 do 15, średniej masie cząsteczkowej od 100 do 2000 daltonów, korzystnie od 500 do 1500 daltonów oraz formaldehydem, korzystnie paraformaldehydem, przy stosunku molowym reagentów od 1 do 1 do 0,2, do 0,5 do 1 do 1, korzystnie: 1 do 1 do 1.

179 231
5. Niskosiarkowy olej napędowy, według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera substancję poprawiającą własności smarne i/lub modyfikatory tarcia i/lub substancje o własnościach przeciwkorozyjnych będące kwasami organicznymi i/lub estrami i/lub poliestrami kwasów organicznych i/lub estrami kwasów organicznych z wolną grupą kwasową, w ilości od 1 do 1, korzystnie od 1 do 2 i/lub amidoestry i/lub amidy i/lub imidy kwasów organicznych, korzystnie tłuszczowych i/lub aromatycznych i/lub alkenylobursztynowych, o ciężarze cząsteczkowym od 10 do 2000 daltonów, korzystnie od 100 do 1500 daltonów, zapewniające zachowanie własności smarnych niskosiarkowego oleju napędowego na poziomie oleju napędowego o zawartości siarki nie wyższej niż 0,3% m/m, gęstości nie większej niż 870 kg/m³ w temperaturze 20°C i temperaturze przedestylowania 95% V/V nie wyższej niż 370°C, tj. średnicy skazy w teście High Freąuency Reciprocating Rig (CEC F-06-T-95) nie większej niż 450 pm w temperaturze 60°C.
6. Niskosiarkowy olej napędowy, według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera deemulgator rozpuszczalny w fazie węglowodorowej a nierozpuszczalny w fazie wodnej, będąca substancją organiczną powierzchniowoczynną, korzystnie alkilopolieterem alifatycznym i/lub aromatycznym, będącym pochodną alkilofenoli i/lub dwualkilofenoli i/lub glikoli i/lub poliglikoli o średniej masie cząsteczkowej od 50 do 5000 daltonów, korzystnie od 100 do 2500 daltonów.
7. Niskosiarkowy olej napędowy, według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera substancję organiczną o własnościach biobójczych rozpuszczalną w fazie organicznej i w wodzie, zawieraj ącąkorzystnie chlor i/lub bor i/lub siarkę, będącą korzystnie pochodną amin i/lub tiazyny i/lub azolidyny i/lub tiazoli.
8. Niskosiarkowy olej napędowy, według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera solubilizator wspomagający rozpuszczalność, będący substancją organiczną, korzystnie alkoholem alifatycznym i/lub aromatycznym o ilości atomów grup hydroksylowych od 1 do 4 i ilości atomów węgla od 3 do 20, korzystnie od 4 do 10.
9. Niskosiarkowy olej napędowy, według zastrz. 1, znamienny tym, że zawiera znacznik organiczny rozpuszczalny w oleju napędowym, umożliwiający identyfikację paliwa, w ilości od 2 do 50 mg/kg oleju napędowego.

* * *