PL169313B1

PL169313B1 - Benzyna silnikowa niskoołowiowa

Info

Publication number: PL169313B1
Application number: PL29909593A
Authority: PL
Inventors: Stefan Bozek; Ludwik Kornblit; Winicjusz Stanik; Martynika Paluchowska; Leszek Ziemianski; Konrad Jaskola; Mieczyslaw Mierzejewski; Tadeusz Stoklosa; Wojciech Zieleniewski; Marek Sadlowski; Miroslaw Cichonski; Jan Sarnecki; Marianna Dobkowska; Miroslawa Cukras; Tadeusz Wojdala; Zbigniew Bieniek; Andrzej Popkowski; Wieslaw Zylik; Henryk Kolbicz; Stanislaw Manka
Original assignee: Inst Technologii Nafty; Mazowieckie Zaklady Rafinery
Priority date: 1993-05-25
Filing date: 1993-05-25
Publication date: 1996-06-28

Abstract

1. Benzyna silnikowa niskoołowiowa o liczbie oktanowej badawczej co najmniej 97 i zawartości ołowiu do 0,15 g Pb/dm3, składająca się z komponentów węglowodorowych oraz związków zawierających tlen w cząsteczce a także znanych dodatków uszlachetniających, znamienna tym, że zawiera 15 - 40% destylatów pierwotnych o liczbie oktanowej badawczej co najmniej 60 i o temperaturze końca destylacji nie wyższej niż 170°C, korzystnie niższej niż 130°C i/lub rafinatu z ekstrakcji aromatów, 10 - 50% benzyny z krakingu katalitycznego o temperaturze końca destylacji nie wyższej niż 130°C i/lub frakcji zawierających co najmniej 80% węglowodorów aromatycznych o więcej niż 6 atomach węgla w cząsteczce, 0-6 5% reformatu o liczbie oktanowej badawczej co najmniej 94 i/lub benzyny z krakingu katalitycznego o temperaturze końca destylacji nie wyższej niż 225°C, korzystnie niższej niż 200°C, 0 - 30% komponentów węglowodorowych o temperaturze końca destylacji nie wyższej niż 215°C i liczbie oktanowej badawczej nie niższej niż 90 jednostek oraz etery i/lub alkohole o temperaturze wrzenia nie wyższej niż 215°C w takiej ilości by całkowita ilość tlenu w benzynie nie była większa niż 2,8%.

Description

Przedmiotem wynalazku jest benzyna silnikowa niskoołowiowa, zawierająca komponenty tlenowe, przeznaczona do zasilania silników z zapłonem iskrowym. Paliwu takiemu stawia się szereg wymagań, z których jednym z podstawowych jest odpowiednio wysoka liczba oktanowa co zapewnia bezstukowe spalanie w silnikach o dużym stopniu sprężania. Potrzebną wielkość liczby oktanowej kompozycji benzynowej osiąga się wprowadzając w jej skład znaczne ilości związków charakteryzujących się wysoką liczbą oktanową. Wymagania ochrony środowiska powodują konieczność obniżenia zawartości ołowiu w benzynach a celowe jest także obniżenie w nich stężenia związków aromatycznych. Ten ubytek potencjału oktanowego rekompensowany jest częściowo przez zastosowanie do komponowania benzyn związków tlenowych w postaci alkoholi i eterów.

Znane jest, z polskiego opisu patentowego nr 137 094, stosowanie w kompozycji paliwowej mieszaniny kilku estrów i ewentualnie alkoholi. Z polskiego opisu patentowego nr 121 557 znane jest też otrzymywanie benzyny silnikowej o zwiększonej liczbie oktanowej przez wprowadzenie do niej mieszaniny trzeciorzędowego eteru alifatycznego i metanolu w postaci surowego produktu reakcji olefin C4 - C6 z metanolem.

Podczas badania wrażliwości na dodatek czteroetylku ołowiu kompozycji benzynowych, zawierających eter metylo-tert-butylowy i inne związki tlenowe, nieoczekiwanie okazało się, że można otrzymać benzyny silnikowe Super o liczbie oktanowej badawczej co najmniej 97, wykorzystując większe niż dotychczas ilości niskooktanowych komponentów. Znane kompozycje benzyny silnikowej Super o liczbie oktanowej badawczej 98 i zawartości ołowiu do 0,15 g Pb/dm3wykazują przy mieszaniu i etylizacji wzrost liczby oktanowej badawczej, ponad obliczoną addytywnie od 2 do 3,5 jednostek. Benzyna silnikowa Super według wynalazku wykazuje przyrost liczby oktanowej badawczej ponad 5 jednostek.

Istotą wynalazku jest benzyna silnikowa o liczbie oktanowej badawczej co najmniej 97 i zawartości ołowiu do 0,15 g Pb/dm3 składająca się z 15 - 40% destylatów pierwotnych o liczbie oktanowej badawczej co najmniej 60 i o temperaturze końca destylacji nie wyższej niż 170°C, korzystnie poniżej 130°C i/lub rafinatu z ekstrakcji aromatów, 10 - 50% benzyny z krakingu katalitycznego o temperaturze końca destylacji nie wyższej niż 130°C i/lub frakcji zawierających

169 313 co najmniej 80% węglowodorów aromatycznych o więcej niż 6 atomach węgla w cząsteczce, 0-65 reformatu o liczbie oktanowej badawczej co najmniej 94 i/lub benzyny z krakingu katalitycznego o temperaturze końca destylacji nie wyższej niż 225°C, korzystnie niższej niż 200°C, 5 -15%, korzystnie 7-12% eteru metylowo-tert-butylowego i/lub 0-3% metanolu i/lub 0-8% alkoholu tert butylowego oraz do 30% innych komponentów węglowodorowych o liczbie oktanowej badawczej co najmniej 90jednostek. Benzyna według wynalazku zawiera także znane dodatki uszlachetniające i barwnik.

Przykład I. Do zestawiania benzyn zastosowano następujące komponenty:

- Destylat pierwotny o temperaturze końca destylacji 70°C (Dest -1)

- Rafinat to jest pozostałość po wyekstrahowaniu aromatów z reformatu, to jest produktu katalitycznego reformowania benzyny średniej (Raf)

- Frakcję zawierającą powyżej 80% aromatów o 9 i 10 węglach (Ar - 1)

- Lekką frakcję benzyny krakingowej o temperaturze końca destylacji 103°C (BKL)

- Reformat z procesu o średniej ostrości (Ref)

- Benzynę krakingową szerokofrakcyjną o temperaturze końca destylacji 215°C (BK)

- Eter metylowo-tert-butylowy (EMTB)

- Metanol

- Alkohol tert butylowy (TBA)

Przy użyciu powyższych komponentów zestawiono szereg benzyn, przy czym w tabeli 1 podano liczby oktanowe komponentów i ich proporcje wyrażone w % objętościowych.

Tabela 1

Lp.	Komponenty	Przykłady
Symbol	LOB	1A	1B	1C	1D	1E	1F	1G	1H
1.	Dest - 1	77	15	-	-	-	10	10	-	9
2.	Raf	67	15	30	27	30	20	20	23	20
3.	Ar - 1	110	10	10	10	10	10	10	-	10
4.	BKL	95,5	25	25	-	15	25	25	45	24
5.	Ref	96	25	25	53	15	25	25	21	24
6.	BK	94	-	-	-	20	-	-	-	-
7.	EMTB	120	10	10	10	10	10	7	11	7
8.	Metanol	130	-	-	-	-	-	3	-	-
9.	TBA	117	-	-	-	-	-	-	-	6
LOB	Obliczona addytywnie		92,5	91,0	92,0	90,6	92,0	92,3	91,8	92,7
	Oznaczona po etylizacji	98,3	97,7	97,9	97	98,3	98,2	97,6	98,5
Przyrost	5,8	6,7	5,9	6,4	6,3	5,9	5,8	5,8

Do zestawionych benzyn wprowadzono czteroetylek ołowiu w ilości odpowiadającej 0,15 g Pb/dm³ i oznaczono ich liczby oktanowe badawcze, które wynosiły od 97 do 98,3 jednostek i były wyższe od obliczonych o 5,8 do 6,7 jednostki. Także pozostałe własności tych benzyn odpowiadały typowym własnościom benzyn Super.

169 313

Przykład II. Zestaw komponentów stosowanych w przykładzie I uzupełniono następującymi:

- szeroką frakcją destylatu pierwotnego o temperaturze końca destylacji 160°C (Dest 2)

- Toluenem petrochemicznym

- Frakcją aromatyczną składającą się głównie z węglowodorów aromatycznych Csi C9 - (Ar 2)

- Alkilatem (Alk)

- Frakcją butanową (C-4)

- Benzyną B 91

Przy użyciu komponentów przedstawionych w przykładzie pierwszym i wyżej podanych, zestawiono szereg benzyn, stosując proporcje objętościowe podane w tabeli 2.

Tabela 2

Lp.	Komponenty	Przykłady
Symbol	LOB	2A	2B	2C	2D	2E	2F	2G
1.	Dest 1	77	10	5	12,5	-	-	5	12,5
2.	Dest 2	67	-	-	-	10	20	-	-
3.	Raf.	67	15	20	12,5	10	-	20	12,5
4.	Toluen	110	-	-	5	-	-	-	5
5.	Ar 2	108	8	8	5	8	10	10	5
6.	BKL	95,5	25	25	27	26	26	15	19
7.	Ref.	96	30	26	19	30	30	16	11
8.	BK	94	-	-	-	-	-	20	-
9.	EMTB	120	8	8	6	8	8	8	6
10.	Alk	93	4	4	8	4	4	4	4
11.	C-4	96	-	4	5	4	2	2	5
12.	B 91	91	-	-	-	-	-	-	20
LOB	Obliczona addytywnie	92,4	91,9	92,4	92,6	93,1	91,8	91,5
Oznaczona po etylizacji	97,5	98,4	98,4	98,3	98,2	97,5	97,6
Przyrost	5,1	6,5	6,0	5,5	5,2	⁵,⁷	⁶ 1

Do zestawionych benzyn wprowadzono czteroetylek ołowiu w ilości odpowiadającej 0,15 g Pb/dm³. Oznaczone liczby oktanowe badawcze wahają się od 97,5 do 98,4 i są wyższe od obliczonych o 5,1 do 6,5 jednostek. Przygotowane w tym przykładzie benzyny spełniają też inne wymagania stawiane benzynom Super.

Departament Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 2,00 zł

Claims

Zastrzeżenia patentowe

1. Benzyna silnikowa niskoołowiowa o liczbie oktanowej badawczej co najmniej 97 i zawartości ołowiu do 0,15 g Pb/dm³, składająca się z komponentów węglowodorowych oraz związków zawierających tlen w cząsteczce a także znanych dodatków uszlachetniających, znamienna tym, że zawiera 15 - 40% destylatów pierwotnych o liczbie oktanowej badawczej co najmniej 60 i o temperaturze końca destylacji nie wyższej niż 170°C, korzystnie niższej niż 130°C i/lub rafinatu z ekstrakcji aromatów, 10 - 50% benzyny z krakingu katalitycznego o temperaturze końca destylacji nie wyższej niż 130°C i/lub frakcji zawierających co najmniej 80% węglowodorów aromatycznych o więcej niż 6 atomach węgla w cząsteczce, 0-()5% reformatu o liczbie oktanowej badawczej co najmniej 94 i/lub benzyny z krakingu katalitycznego o temperaturze końca destylacji nie wyższej niż 225°C, korzystnie niższej niż 200°C, 0 - 30% komponentów węglowodorowych o temperaturze końca destylacji nie wyższej niż 215°C i liczbie oktanowej badawczej nie niższej niż 90 jednostek oraz etery i/lub alkohole o temperaturze wrzenia nie wyższej niż 215°C w takiej ilości by całkowita ilość tlenu w benzynie nie była większa niż 2,8%.

2. Benzyna według zastrz. 1, znamienna tym, że zawiera 5 - 15%, korzystnie 7 - 12% eteru metylowo-tert-butylowego i/lub 0-3% metanolu i/lub 0 - 8% alkoholu tert butylowego.

★ ★ *r