PL158788B1

PL158788B1 - Enzymatyczny proszek do prania PL

Info

Publication number: PL158788B1
Application number: PL27644188A
Authority: PL
Inventors: Alojzy Klopotek; Edward Galas; Anna Bolinska; Tadeusz Trzmiel; Hanna Szczepanska; Miroslawa Szczesna
Original assignee: Inst Chemii Przemyslowej
Priority date: 1988-12-16
Filing date: 1988-12-16
Publication date: 1992-10-30
Also published as: PL276441A1

Abstract

celuloze, wybielacze optyczne, kompozycje zapachowa, sole sodowe monoestrów kwasu maleinowego i oksyetylenowanych alkoholi tluszczowych, alkilobenzenosulfonian sodowy, sole sodowe kwasu siarko- wego i alkoholi tluszczowych, oksyetylenowane alkohole tluszczowe i wode, znamienny tym, ze zawiera: kompleks enzymów proteolityczno-amylolitycznolipolitycznych Protogal Sd, otrzymanych na drodze biosyntezy przy zastosowaniu szczepu Bacillus subtilis IBT C-3, o aktywnosci proteolitycznej w tempera- turze 50°C i przy pH = 9,5 minimu 2 jA /g , w ilosci od 0,2 do 2 procent wagowych, N,N-dietanolo-N- alkiloglikokol lub N,N-dipolioksyetyleno-N-alkiloglikokol w ilosci od 0,001 do 3 procent wagowych, sole sodowe monoestrów kwasu maleinowego i oksyetylenowanych 2-20 molami tlenku etylenu alkoholi tluszczowych C4-C24 w ilosci od 0,01 do 6 procent wagowych, polioksyetylenoalkiloamine, otrzymana przez oksyetylenowanie 2-40 molami tlenku etylenu pierwszorzedowych amin tluszczowych C4-C3 6, w ilosci od 0,001 do 3 procent wagowych, nonylofenylopolioksyetylenopolioksypropylenoglikol w ilosci od 1 do 4 procent wagowych, mieszanine alkilobenzenosulfonianu sodowego z solami sodowymi estrów kwasu siarkowego i alkoholi tluszczowych C4-C36 w stosunku wagowym od 1:1 do 4:1 w ilosci od 2 do 8 procent wagowych, oksyetylenowane 3 do 20 molami tlenku etylenu alkohole tluszczowe C4-C 36 w ilosci od 0,5 do 8 procent wagowych, trójpolifosforan sodowy w ilosci od 25 do 40 procent wagowych, kwasny weglan sodowy w ilosci od 10 do 20 procent wagowych, bezwodny siarczan sodowy w ilosci od 20 do 30 procent wagowych, karboksymetyloceluloze w ilosci od 2 do 4 procent wagowych, wybielacze optyczne w ilosci od 0,2 do 0,4 procent wagowych, kompozycje zapachowa w ilosci od 0,2 do 0,5 procent wagowych oraz wode w ilosci do 10 procent wagowych. PL

Description

Przedmiotem wynalazku jest enzymatyczny proszek do prania. Środek według wynalazku przeznaczony jest do prania wyrobów z włókien naturalnych, sztucznych, syntetycznych i mieszanych w pralkach bębnowych, wirnitowych oraz do prania ręcznego w temperaturze ^od 20 d^o 60°C.

Znany z polskiego opisu patentowego nr 143590 enzymatyczny środek pioracy zawiera: sole alkaliczne monoestrów kwasu maleinowego i okslttytenowanlzh 6-22 m^la^i teenku etylenu alkoholi tłuzzszowych C4-C^g w Uości 0,01 do 11 procent wagowych, sole sodowe monoestrów kwasu uiarlowego i alkoholi tłuzzczozlch C4-C^g w ioości 0,01 do 5 procent wagow/ch, dtdecylobtnzenosulftnian sodowy w Uości 0,01 do 10 procent wagowych, alkohole tinszczoNe C₄-C.jg tkslttytenowane 6-22 molami teenku etylenu w ilości 0,01 do 12 procent wagow/ch, sole alkalżczne kwasów tłuzzczowych C₄-C.jg w Uości 0,01 do 9 procent wagowych, yonoltanoloamidl kwasów tłusżczowyżh C4-C3g w ilości 0,01 do 4 procent wagow/ch, kwaśne węglany meali alkalższnych w ioości 5 do 40 procent wagowych, trójptlilusZoaany alkalżczne w iZośżi 10 do 35 procent wagowych, bezwodny siarczan sodowy w Uości 2 do 30 procent wagowych, kompleks enzymów proteolityczno-amylolitycsno-lipolitysznych o aktywności 1,5 jA/g w Uiści 0,2 do 2 procent wagow/ch, karttksymyttlocelulozt w ilości 1,5 do 4 procent wagow/ch, wybielacze optyczne w Uości 0,1 do 0,5 procent wagow/ch, kompozycję zapachową w ilości 0,1 do 0,5 procent wagowych oraz wodę w Uości 1 do 12 procent wagowych przy czym stosunek wagowy łącznej zawartości detergentów

158 788 anionowo czynnych do łącznej zawartości detergentów niejonowych wynosi od 3:1 do 1:1, zaś stosunek wagowy aktywnych wypełniaczy nieorganicznych do sumy pozostałych składników środka wynosi 3:1.

Znany jest także sposób wytwarzania enzymatycznego proszku do prania z polskiego opisu patentowego nr 63520, charakteryzujący sie tym, że do 200 - 400 części Wagowych trójpolifosoraanu sodowego, 100-300 części wagowych kwaśnego węglanu sodowego, 100-350 części wagowych siarczanu sodowego, 20-80 części wagowych karboksymetylocelulozy, 5-15 części wagowych krzemianu magnezu, 0,2-0,5 części wagowych wybielacza optycznego, 10-30 części wagowych enzymu wprowadza sie do mieszalnika typu zeŁowego, a po wymieszaniu wyżej wymmenionych składników dodaje sie 50-200 części wagowych kosulfonatu, 10-25 części wagowych monoeŁanoloamidu kwasów tłszzcoowych, 2-10 części wagowych perhydrolu, 2-5 części wagowych koeppjylji zapachowej i miesza się 10-20 idnut, a następnie wprowadza 10-50 części wagowych si^ćtrczam^w^amgo oksyttytnnowantgo nonyloSenolu i całość miesza sie 20-30 minut.

Kompooycja detergentowa zawierająca taclml według francuskiego opisu patentowego nr 2 232 590 składa się z 2% kwasu aadtlenowtgo, 40% tró jpolSossoomu sodowego, 12% produktów kondensacći mieszaniny alkoholi z 9 molami tlenku etylenu, 1-5% karboksymetylocelłlozl, enzymu i innych składników, jak: octan ttytenodwucminoczteroortowy, siarczan sodu, środki wybielające, substancje zapachowe, barwnńki, dodatki obniżające pianę i dodatki obniżające wilgotność.

Środek według wynalazku charakteryzuje się tym, że składa sie z: kompleksu enzymów prottolilyczno-cmylojityccao-lipolitycanych Protogal Sd, otrzymanych na drodze biosyntezy przy zastosowaniu szczepu Bacdlus subtilis IBT. C-3, o aktywności proteolitycznej w temperaturze 50°C i ^prz^y pH = ^9,5 ein^emłel 2 jA/g, w Mości o^d 0,2 ^do 2 procent wagowy cj NiN-dietanolo-N- alkiloglikolu lub N,N-dipoliokoyttlleno-N- alkiloglikolu w Mości od 0,001 do 3 procent wagowych, soli sodowych monoestrów kwasu maleinowego i oksyetylenowanych 2-20 molami Genku etylenu alkoholi tłuczczowlrh C4-C24 w ilości od 0,01 do 6 procent wagowych, polioksyttylenoalkMo^iay, otrzymanej przez oksyety knowanie 2-40 molami Menku etylenu piew/szorzędowych amin Masztowych C^-C w ilości od 0,001 do 3 procent wagowych, aonyloStnylopolioksyetyltnopoliokoypropyltnoglikolu w ilości od 1 do 4 procent wagowych, mieszaniny clkMttenzeaosulfoaianu sodowego z solami sodowymi estrów kwasu siarkowego i alkoholi tłozrcjowlrh C₄-C^g w stosunku wagowym od 1:1 do 4:1 w Mości od 2 do 8 procent wagowych, oks^tyecHOwanych 3 do 20 molami Menku etylenu alkoholi tłuzzczowlch Cj-C^g w Mości od 0,5 do 8 procent wagowych, trójpolSfosfocanu sodowego w ilości od 25 do 40 procent wagow/ch, kwaśnego węglanu sodowego w ilości od 10 do 20 procent - wagow/ch, bezwodnego siarczanu sodowego w ilości od 20 do 30 procent wagowych, kαrtoksyynetylσcelłlozl w ilości od 2 do 4 procent wagow/ch, wybielaczy optycznych w ilości od 0,2 do 4 procent wagoiw/ch, ^i^pomci zapachowej w ilości od 0,2 do 0,5 procent wagowych oraz wody w Mości do 10 procent wagowych.

Enzymatyczny proszek do prania wykazuje bardzo wysoką zdolność piorącą, stabMność w czasie składowania, niską zdolność do inkrustacji pranych tkanin, bardzo słabe działanie niszczące w stosunku do pranych wyrobów z włókien naturalnych, sztucznych, syntetycznych i mieszanych, wysoką zdolność ochronną i dyspergującą w stosunku do zabrudzeń, dobrą zdolność do tiodtgrαdacri oraz bardzo niskie działanie korodujące w stosunku do tworzyw konstrukcyjnych pralek i pralnic. Nieoczekiwanie okazało się, że składniki środka wykazują działanie synergi^ne, objawiające sie wysoką zdolnością do usuwania zabrudzeń białkowych, tłuzrczowlrh, skrobiowych, pigmentowych, herbacianych, kawowych, z krwi, z sadzy i innych.

Enzymatyczny proszek do prania według wynalazku stosuje sie do usuwania różnorodnych zabrudzeń z wyrobów włókienniczych wykonanych z włókien naturalnych, sztucznych, syntetycznych i mieszanych, w .pralkach automatycznych i wirnkloowych w pralnicach komunalnych i przemysłowych oraz w procesie ręcznego prania.

158 788

Przedmiot wynalazku przedstawiono w poniższych przykładach wykonania.

Przykład I. Przykładowe składy chemiczne enzymatycznego proszku do prania poda je tablica 1.

Tablica I

Przykładowe składy chemiczne enzymatycznego proszku do prania.

Lp.	Nazwa składnika enzymatycznego proszku do prania	Zawartość składnika w % wagowych w recepturze nr
I	II	III	IV	V
1	2	3	4	5	6	7
1.	Kompleks enzymów proteolitycznotmylotityczno-lipoliyycznych Protogal Sd, otrzymanych na drodze biosyntezy przy zastosowaniu szczepu Bacillus subttlis IBT C-3, o aktywności proteolitycznej w temp.5°%C i prz^y pH = ^9,5 minimum ² jA/g	0,2	0,5	1,0	1,5	2,0
2.	N,N--ietanotOtNNalkżlogliknżnl lub N,N-dipolioksyetyleno-N- alkilogUkoi	2,0	1,5	1,0	0,5	0,01
3.	Sole sodowe monoestrów kwasu maleinowego i nżstetylenowαntch 2-20 molami tlenku etylenu alkoholi tłuszczowych	3,0	2,5	2,0	1,5	1,0
4 .	P^l^oksyi^liylenoalkiooamina, otrzymana przez nżstlttlenowanil 2-40 rnlami Henku etylenu pierwszorzędowych amin Ηυβ^ζκογ^ C^-C₃g	2,5	2,0	1,0	0,5	0,01
5.	NonytotenytopotiokΞyetylenopoliokst- prnpylenogliżnl	1,0	1,5	2,0	2,5	3,0
6.	Mieszanina elkiobbenzenosulfonianu sodowego z solami sodowymi estrów kwasu siarkowego i alkoholi Huszczowych C^-Cjg w stosunku wagowym od 1:1 do 4:1	2,0	2,5	4,0	5,0	6,0
7.	Oksyetylenowanl 3-20 MJlami Henku etylenu alkohole tuuszczowe C₄-C₃g	2,5	2,0	1,5	1,0	0,5
8.	Trójpolioosforan sodowy	35,0	33,0	32,0	31,0	30,0
9.	Kwaśny węglan sodowy	13,7	15,2	15,55	13,75	15,88
10.	Bezwodny siarczan sodowy	25,0	27,0	28,0	29,0	30,0
11.	Karboksymitytocelłlosα (Clikowl AS-60)	2,5	2,8	3,0	3,25	3,5
12.	Wypalacze optyczne (np. Heliofor BDC-300 i He^o^r DP-200)	0,2	0,2	0,2	0,3	0,4
13.	Kompotstjα zapachowa	0,4	0,3	0,25	0,2	0,2
14 .	Woda zawarta w w/w składnikach łącznie - nie wiecej niż	10,0	9,0	8,5	8,0	7,5

Przykład II. Środek według wynalazku otrzymuje sie znanymi metodami wytwarzania enzymatycznych środków piorących. Przykładowy sposób wytworzenia enzymatycznego proszku do prania według receptury III z przykładu I w przeliczeniu na

100% składniki przedstawia sie następująco. Do reaktora planetannostożkowego wprowadza sie trójpolfoofooran sodowy w ilości 320 kg , kwaśny węglan sodowy w Hości 155,5 kg,

158 788 bezwodny siarczan sodowy w ilości 280 kg i miesza sie. Na powyższą Meszaniną składników sypkich dozuje sie 10 kg N,N-dipolioksyetyleno-N-aakiloglikokolu w postaci 40%-wego wodnego roztworu, 20 kg soli sodowych monoestrów kwasu maleinowego i oksyetylnnowanych alkoholi tłuszczowych w postaci 40%-wego wodnego roztworu, 20 kg nonylofenylopolioksyetyle nopolioksypropylenoglikolu i 40 kg Meszaniny alkilbeenzenosulfonianu sodowego z solami sodowymi, estrów kwasu siarkowego i alkohol:. tłuszczowych w postaci 50%-owego wodnego roztworu. Całość Mesza sie i po uzyskaniu jednorodnej Meszaniny do reaktora dodaje sie 30 kg karboksyInelylocelulosy, 2 kg w^ielaczy optycznych, a następnie napyla sie ^ogrzanyM ^do temperatur^y 6⁰°C: ^poliokuylt^ylenoalkiloaπ^iną w ilości 10 k^g i oksyetytonowanyM 18 molami Henku etylenu alkoholami łożowyM. Po napyleniu do reaktora dodaje sie 10 kg kompleksu enzymów protlolityczno-amylolitycsno-lipolitysznych Protogal Sd i 2,5 kg kzmpozsyji zapachowe© Zawartość reaktora Mesza sie przez 5-20 Mnut - aż do uzyskania jednorodne] masy. Otrzymany w ten sposób enzymatyczny proszek do prania poddaje sie procesowi, dojrzewania przez okres 2 godzin, a następnie konfekcjonuje sie go do opakowań jednostkowych i zbiorczych.

Przykład III. Celem określenia własności użytkowych enzymatycznego proszku do prania otrzymanego według receptury III z przykładu I oraz wpływu czasu na jego własności użytkowe przeprowadzono badania porównawcze zdolności piorących środka według wynalazku oraz środków otszymąnzzh według polskich opisów patentowych nr 143590 i 63520. Zdolność piorącą badanych środków piorących oznaczano bezpośrednio po sporządzeniu oraz po 6-ziz miesięcznym ich przechowywaniu w kartonikach, w pomieszczeniu laboratoryjzym o temperaturze ¹⁸-22^oC i wilgotności wzgl^ędnej powietrza ⁶0-65%. Badania ^w'kznanz według PN-76/C-04810 ark. 02 przy pomocy tkanin bawełnianych sztucznie zabrudzonych EMPA z ut™Zonyy zabrudzeniem o składzie:

a)	tłuszcz i pigment	- tkanina EMPA 101,
b)	kakao, mleko, cukier	- tkanina EMPA 112,
c)	krew, Meko, tusz	- tkanina EMPA 116.

Tkanin^y sztucznie sa^bruⁱszne Itażtorazowo ^prano w temperaturze ⁵⁰°C ^przez ³⁰ Mnut w laboratoryjnej maszynie pralniczej p.n. Linitest produkcji EFN stosując kąpiel piorącą o stętoniu 10^{g b}a^dane^go śro^a ^piorącego na 1 roztworu. ^Po praniu, ^płukaniu i ^suszeniu odczytywano stopnie bieli próbek tkanin przy pomocy Leukomeeru typ RFA-2 firny Opton Elrepho na filtzze nr 3 przy długości fali 5700 A, z których obliczano zdolność oprania poszczególnych tkanin w procentach wg wzoru:

w którym:

A - średni stopień białości tkaniny testowej po praniu,

B - średni stopień białości tkaniny testowej przed pranimm,

C - średni stopień białości tkaniny testowej kontrolnej ne^^^ljz^udzonej.

Uzyskane wyniki zdolności wyprania tkanin testowych sztucznie zabrudzonych przez porównywane środki piorące bezpośrednio po ich sporządzeniu oraz po 6-cio Mesiecznym okresie przechowywania przedstawiono w tablicy II.

158 788

Tablica II

Zmiana zdolności piorącej enzymatycznych proszków do prania w czasie

Wyszczególnienie enzymatycznego środka piorącego	Zdolność wyprania (w %) tkaniny testowej:
EMPA 101	EMPA 112	EMPA 116
bezpośredn. po sporządzeniu środka	po 6-cio m-cznym przechowywaniu	bezpośredn. po sporządzeniu środka	po 6-cio m-cznym przechowywaniu środka	bezpośredn. po sporządzeniu środka	po 6-cio m-cznym przechowywaniu środka
1	2	3	4	5	6	7
Środek piorący według wynalazku	40,1	38,4	49,7	45,6	58,3	54,7
Środek piorący według polskiego opisu patentowego Nr 143590	37,8	35,5	47,5	42,5	54,4	51,5
Środek piorący według polskiego opisu patentowego Nr 63520	30,8	27,2	34,8	20,0	48,0	21,0

Z danych zamieszczonych w tablicy 2 wynika, że spośród badanych enzymatycznych środków piorących środek według wynalazku wykazuje najlepsze własności piorące - zarówno po sporządzeniu, jak i po 6-cio miesięcznym przechowywaniu. Świadczy to o nieoczekiwanie prawidłowym doborze składu chemicznego środka według wynalazku oraz o jego wyższości jakościowe] nad dotychczas znanymi środkami piorącymi.

Zakład Wydawnictw UP RP. Nakład 90 egz.

Cena 10 000 zł

Claims

Zastrzeżenie patentowe

Egzymatyczny proszek dt prania zawierający aktywne wypełniacze nieorganiczne, karbtksymetylocelultzę, wybielacze optyczne, kompozycje zapachową, sole stdtwe monoestrów kwasu maleinowego i tksyttytenowanych alkoholi tłuszczowych, alkilbeenzenosulfonian sodowy, sole sodowe kwasu siarkowego i alkoholi tłuszczowych, tksyttytetowant alkohole tłuszczowe i wodę, znamienny tym, że zawiera: kompleks enzymów prtttolilyczntarm loZltyczno-liptlitysznych Protogal Sd, otrzymanych na drodze biosyntezy przy zastosowaniu szcze^pu Baci-llus subti-lis IBT C-3, o aktywności proteolitycznej w temperaturze 50°C i przy pH = 9,5 minunm 2 jA/g, w ilości od 0,2 do 2 procent wagowch, N,N-dietanolt-N-alkilogliktl lub N,N-dipoZitksyetylenOlNNalkilogliktl w ilości od 0,001 do 3 procent wagow/ch, sole sodowe monoestrów kwasu maleinowego i tkuyttytnnowanych 2-20 milami teenku etylenu alkoholi tłuzzczι^wych C₄-C2₄ w ilości od 0,01 do 6 procent wagowych, polioksletllenoalkiZoamint, ttrlymaną przez oksyetllenowanit 2-40 molami teenku etylenu pierwszorzędowych amin tuuszczowych C.-C,,, w ilości od 0,001 do 3 procent wagowych, nonylofenylopolioksetllentpoliokuypropyltnogliktl w ilości od 1 do 4 procent wagowych, mieszaniną alkllbeenzenosulfonianu sodowego z solami sodowymi estrów kwasu siartowegt i alkoholi tusszczwcych C₄-C^g w stosunku wagowym od 1:1 do 4:1 w ilości od 2 do 8 procent wagowych, okuyttytetowant 3 do 20 milami teenku etylenu alkohole tłuszczowt C₄-C^g w ilości od 0,5 do 8 procent wagow/ch, trójptlilosZoran sodowy w Uości od 25 do 40 procent wagow/ch, kwaśny wąglan sodowy w ilości od 10 do 20 procent wagow/ch, bezwodny siarczan sodowy w ilości od 20 do 30 procent wagowych, kartoksymetyloceluloze w ilości od 2 do 4 procent wagowych, wybielacze optyczne w ilości od 0,2 do 0,4 procent wagowych, kompozycje zapachową w Uości od 0,2 do 0,5 procent wagowych oraz wodę w ilości do 10 procent wagow/ch.

A A *