PL149325B1 - Sposób wytwarzania aldehydu di chlorooctowego - Google Patents

Description

OPIS PATENTOWY

149 325

POLSKA

RZECZPOSPOLITA

LUDOWA

Patent dodatkowy do patentu nr Zgłoszono: 86 06 19 (P.26O15O)

Pierwszeństwo CZYTELNIA

U^r ędu fratefiToweoo ν l ·

Int. Cl.⁴ C07C 47/14

URZĄD

PATENTOWY

PRL

Zgłoszenie ogłoszono: 88 07 21

Opis patentowy opublikowano: 1990 03 31

Tw5rcy wynalazku: Wojciech Zieliński, Ewa Salżńska, Jerzy Suudński,

Bohdan Sledziński, Edward Skotnicki

U>rawiiooy z patentu: Politechnika Śląska im. W. Pstrowskiego, Gliwice (Polska)

SPOSÓB WYTWRRZNIA ALDEHYDU DICHLOROOCTOWEGO

Przedmiotem wynalazku Jest sposób wytwarzania aldehydu di chlorooctowego na drodz utylizacji mieszanin niskoprocentowych foschloru powstających w wydku otrzymywania lub przerobu foschloru technicznego zażerających niewielkie ilości podstawowego składnika.

Foscthor techniczny w zależności od metody syntezy, może zawierać od 50 do 85 % głównego składnika /l-hydroksy-2,2,2-trichloroetyloffoffoni^iu 0,0-dimetyfowego. Obok fosfonianu 0,0-dimttyfowtgo Jako główne zanieczyszczenie ^stępuje demetylofoscω.or /1-hydrcksy-2,2,2-trichlorottylo/fosfonian eonooetylfwy. W ługach pokrystalizacyjnych po oczyszczeniu foschloru technicznego lub w nietrafoonych syntezach όβι^γΙοίσβοΜαΓ Jest głównym składni-keem MeszarOLo, a foschlor znajduje się w mnejszej ilości.

Takie mieszaniny o silnie kwaśnym charakterze i silnie toksyczne najczęściej rozkłada się i detoksykuje poprzez działanie alkalii.

Poza tym zoaoa Jest metoda ^korzystania obecnego w tych mieszaninach ^schloru, który w zasadowym środowisku ulega przegrupowaniu Perkowa do di chi orfo su - fosforanu /2,2-dichfofow0nyfodilimetyfowego. Jednakże wydajność Jak i czystość otnmaoego produktu nie są ^sokie.

Celem ^oalazku Jesit utylizacja nie tylko obecnego w mieszadnle foschloru, ale także znajdującego się z^lkle w znacznie żększej ilości dei^eeyli^^f^^c^l^h.o^.

Badania przegrupowania Perkowa wrażały, że w w runkach, w których foschlor przegrupowuje się do dichlorfosu, demetylofoschloΓ przegrupowuje się do dtmetplofichloΓfoou-fosfonou /2,2-diclf.orożlyle/oofometyfowtgo. Badania hydrooizy dichlorfosu i deInetylfdichlortosu wrażały, że związki te zachowują się podobmle ulegając szybkiej hydrooizie

149 325

149 325 w środowisku zasadowym do glioksalu i odpowiednio fosforanu dimetylowego i monometylowego. Jednakże w kwaśnym środowisku proces przebiega wooniej i daje się zatrzymać na stadium aide hydu dichlorooctowego, który Jest cennym półproduktem w syntezie orgardcznej.

Sposób wytwarzania aldehydu dichlorooctowego na drodze utylizacji niskoprocentowych mieszanin foschloru według wynalazku polega na tym, że mieszaninę rozpuszcza się o ootzie i . dodaje róonomolooą ioość wodorotlenku alkalicznego przeprowadzając Ją na drodze przegrupowania Perkooa w mieszaninę dichlorfosu i demetyyorOchlorfrsu. Korzystnym Jest, aby w procesie stosować stężone roztwory reagentów, co zapobiega nadmiernemu rozpuszczaniu się produktów reakcj w wodzie. Oddleloną od warstwy wodnej mieszaninę dichlorfosu 1 demeeylodichlorfosu poddaje się hydrolizie wodą w środowisku kwaśnym do aldehydu dichlorooctowego. Korzystne Jest prowadzenie hydrolizy w temperaturze wrzenia reagentów, w czasie pow^ej 30 minut, korzystnie 60 minut, korzystnie za pomocą dwurotnej molowo ilości wody w stosunku do sumy dichlorfosu i OemetyloOOchlrrfosu. Tworzący się w reakcji wwlzian aldehydu OlchLoroctowego przeprowadza się w aldehyd działając na meszaninę stężonym kwasem siarkowym, korzystnie w ilości 2/3 masy meszaniny reakcyjnej. Wytworzony aldehyd Oichlorooctowy wydziela się przez destylację.

Przykład: 544 g nieś zadny cawOeΓaJącej 20 % foschloru i 80 % soli amonowej Oemetylofrsctdrru (sumarycznie około 2,2 mola fosfonianów) rozpuszczono w 1 1 wody i Oo roztworu dodano 88 g wodorotlenku sodu (2,2 moo a) w postaci 20 % wolnego roztworu. Po egzotermicznej reakcji trwającej kilka minut wydoieeił się ciężki olej, który oddzielono od warstwy wodnnj. Oe,j w ilości 240 g był meszardną Oichlorfosu (około 30 %) i OeimtylodOchloroosu (około 70 %). Do miesza miny dichlorfosu i Otmetylodic^dorfosu dodano 21,2 ml wody 1 1,2 ml stężonego kwasu siarkowego. Otrzymany roztwór utrzyjw stanie wzenia pod chłodnicą zwotną przez 60 mnut. Po ochłodzeniu roztworu dodano Oo niego 100 ml stężonego kwasu siarkowego i na drodze destylacji frakcyjnej oddzielono 116 g aldehydu Oichlorooctowego.

Claims (1)

1. Zastrzeżenie patenowwe

   Sposób wywarzania aldehydu dichlorooctowego na drodze utylizacji mieszanin niskoprocentowych foschloru, znamienny tym, że mieszaninę rozpuszcza się w wodzie i dodaje równomolową Hość wodorotlenku alkalizznegr, korzystnie stosując stężone roztwory reagentów, po czym oddziela się warstwą wodną a wytworzoną mieszaninę dichlorfosu 1 Oemetylodichlorfosu poddaje się hydraUzie wodą w środowisku kwaśnym, korzystnie w temperaturze wrzenia reagentów w czasie powyżej 30 minut, korzystnie 60 mnut korzystnie za pomocą OwArotnej molowo ilości wody w stosunku Oo sumy dichlorfosu i 0emetylo0ictdOΓfosu, po czym do otrzymanej mieszaniny dodaje się stężonego kwasu siarkowego, korzystnie w ilości 2/3 w stosunku do masy mieszaniny, a wytworzony aldehyd Oi chlorooctowy wydzzela się przez destylację.

   Pracownia Poligraficzna UP RP. Nakład 100 egz.

   Cena 1500 zł