Przedmiotem wynalazku jest sposób wydzielania fenolu z technologicznych wód fenolowych, otrzymywanych ubocznie w procesie wytwarzania bisfenolu A.W procesie otrzymywania bisfenolu A w reakcji fenolu z acetonem wobec kwasnych katali¬ zatorów, na przyklad kationitów, powstaje ubocznie woda, która usuwana jest z ukladu w posta¬ ci destylatu, zawierajacego 6 - 10% fenolu. Fenol ten odzyskuje sie metoda strippingu parami acetonu, jak to podano w opisie patentowym Stanów Zjednoczonych Ameryki nr 3049569 lub tez na drodze ekstrakcji organicznymi rozpuszczalnikami, na przyklad benzenem.Wada pierwszego sposobu sa jednak zbyt duze straty acetonu, natomiast stosowanie orga¬ nicznych rozpuszczalników nie jest wskazane ze wzgledu na mozliwosc wprowadzenia do ukladu obcego skladnika, co nie jest korzystne z uwagi na bardzo ostre wymagania jakosciowe w odaiesleRlu de bisfenolu A, jako produktu koncowego. Oba te sposoby charakteryzuja równiez gnaona koszty energetyczne.Istota wynalazku jest wydzielanie fenolu z technologicznych wód fenolowych, otrzymywanych ubocznie w procesie wytwarzania bisfenolu A, na drodze ekstrakcji frakcja produktów ubocznych z procesu wytwarzania bisfenolu A, zawierajaca miedzy innymi 0,1 - 30% wagowych p-izopropeny- lofenolu, 0,1 - 20% wagowych t,3,3-trójmetylo-6-hydroksyindenu-1, 0,1 - 30% wagowych 2,2,4-trójmetylo-4-/4'-hydroksyfenylo/chromanu, zwanego zwiazkiem Dianina, 2 - 35% wagowych dimerów p-izopropenylofenolu, 0,1 - 50% wagowych trisfenoli oraz 0,1 - 60% wagowych bisfenolu A i jego izomerów, a emulsje utworzona z wodnego roztworu fenolu i wspomnianej wyzej frakcji ewentualnie kontaktuje sie z kationitem w formie wodorowej typu sulfonowanego kopolimeru sty¬ renu z dwuwinylobenzenem. Frakcje produktów ubocznych z procesu wytwarzania bisfenolu A, sto¬ sowana do wydzielania fenolu z wody stanowi produkt rozkladu odpadów z procesu wytwarzania bisfenolu A, po uprzednim oddestylowaniu fenolu lub tez frakcje te stanowia odpady z procesu wytwarzania bisfenolu A.W trakcie badan stwierdzono bowiem, £e stosujac ekstrakcje fenolu za pomoca frakcji pro¬ duktów z procesu wytwarzania bisfenolu A, zawierajaca miedzy innymi p-izopropenylofenol,2 137 490 1,3,3-trójmetylo-6-hydroksy-inden-1, 2,2,4-trójmetylo-4-/4'-hydroksyfenylo/-chromanf zwany zwiazkier. Dianina, dimery p-izopropenylofenolu, trisfenole, a takze bisfenol A i jego izome¬ ry, nozna odzyskac znaczna czescfenolu, zmniejszajac jego stezenie w wodzie z 6 - 10% wago¬ wych do 0,3-2% wagowych. Stwierdzono równiez, ze kontaktujac emulsje utworzona z wodnego roztworu fenolu oraz frakcji produktów ubocznych z kationiten w formie wodorowej mozna ziTiniej szyc stezenie fenolu w wodzie do 0,1 - 1% wagowych. Mechanizm tego sposobu polega prawdopodobnie na reakcji aktywnych skladników zawartych w stosowanej frakcji, miedzy innymi 1,3,3-trójmetylo-6-hydroksyindenu-1 i p-izopropenylofenolu z fenolem, w wyniku czego powsta¬ ja. 1t3,3-tróJ«otylohydrok«y.-1-/4-hydroksyfenylo/inden i bisfenol A.Wynalazek ilustruja ponizsze przyklady.Przyklad I, Do kolby trójszyjnej o pojemnosci 250 cm, wyposazonej w termo¬ metr, mieszadlo magnetyczne oraz chlodnice zwrotna wprowadzono 30 g destylatu z katalitycz¬ nego rozkladu odpadów produkcyjnych, z którego oddestylowano uprzednio fenol, zawierajacego miedzy innymi 0,6% wagowych fenolu, 28% wagowych p-izopropenylofenolu, 17% wagowych 1,3,3- trójmetylo-6-hydroksyindenu-1, 26% wagowych zwiazku Dianina, 21% wagowych dimerów p-izopro¬ penylofenolu, 0,8% wagowych trisfenoli, 4,1% wagowych bisfenolu A i jego izomerów, 2,5% skladników niezidentyfikowanych oraz 6%-owy wodny roztwór fenolu w ilosci 70 g. Calosc mie¬ szano w temperaturze 80° C w ciagu 0,5 godziny. Pobrana po rozwarstwieniu próbka wody zawie¬ rala 0,7% wagowych fenolu.Przyklad II. Do ukladu reakcyjnego, opisanego w przykladzie I, wprowadzono 20 g odpadów z procesu wytwarzania bisfenolu A, zawierajacych miedzy innymi 0,6% wagowych fenolu, 0,16% wagowych p-izopropenylofenolu, 0,45% wagowych 1,3,3-trójmetylo-6-hydroksyin- denu-1, 5,7/o wagowych zwiazku Dianina, 8% wagowych dimerów p-izopropenylofenolu, 41% wago¬ wych trisfenoli, 43% wagowych bisfenolu A i jego izomerów, 1,09% skladników niezidentyfikowa¬ nych oraz 80 g wodnego roztworu fenolu o stezeniu 9,8% wagowych. Calosc mieszano w ciagu 1 godziny w temperaturze 95°C. Pobrana po rozwarstwieniu próbka wykazala zawartosc 1,6% fenolu.Przyklad III. Do ukladu reakcyjnego, opisanego w przykladzie I, wprowadzono 25 g destylatu z katalitycznego rozkladu odpadów z procesu wytwarzania bisfenolu A o skla¬ dzie, jak w przykladzie I, 75 g 7% wodnego roztworu fenolu oraz 20 g kationitu Wofatit KPS w formie wodorowej. Calosc mieszano w temperaturze 102°C przez 1,5 godziny. Po rozwarstwie¬ niu pobrano próbke wody, w której analiza wykazala 0,21% wagowych fenolu. Próbe powtórzono 5 razy stosujac za kazdym razem te sama porcje kationitu,uzyskujac nastepujace stezenie fe* nolu w wodzie: 0,23, 0,31, 0,25, 0,27 i 0,21% wagowych.Zastrzezenia patentowe 1# Sposób wydzielania fenolu z technologicznych wód fenolowych, otrzymywanych ubocznie w procesie wytwarzania bisfenolu A, przez ekstrakcje, znamienny tym, ze w cha¬ rakterze ekstrahenta stosuje sie frakcje produktów ubocznych z procesu wytwarzania bisfeno¬ lu A, zawierajaca glównie 0,1 - 30% wagowych p-izopropenylofenolu, 0,1 - 20% wagowych 1,3,3-trójmetylo-6-hydroksyindenu-1f 0,1 - 30% wagowych zwiazku Dianina, 2 - 35% wagowych dimerów p-izopropenylofenolu, 0,1 - 50% wagowych trisfenoli oraz 0,1 - 60% wagowych bisfe¬ nolu i jego izomerów, a emulsje, utworzona z wodnego roztworu fenolu i wspomnianej wyzej frakcji ewentualnie kontaktuje sie z kationitem typu sulfonowanego kopolimeru styrenu z dwuwinylo benzenem. 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny t"ym, ze frakcje produktów ubocznych stosowana do ekstrakcji stanowi produkt rozkladu odpadów z procesu wytwarzania bisfenolu A, z którego uprzednio oddestylowano fenol. 3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze frakcje produktów ubocznych stosowana do ekstrakcji stanowia odpady z procesu wytwarzania bisfenolu A.Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz Cena 130 zl PL