Przedmiotem wynalazku jest srodek barwiacy do "barwienia na kolor niebieski wyrobów wló¬ kienniczych z mieszaniny o skladzie 67% wlókien poliestrowych i 33% wlókien celulozowych.Dotychczas wyroby wlókiennicze z mieszaniny wlókien poliestrowych i celulozowych 67/33 barwiono na kolor niebieski glównie sposobem dwuetapowym. Sposób ten polegal na zabarwieniu w pierwszym etapie skladnika poliestrowego mieszaniny wlókienniczej wybranymi barwnikami za¬ wiesinowymi, przede wszystkim metoda napawania, suszenia i dogrzewania* Nastepnie skladnik celulozowy dobarwiano w drugim etapie, stosujac miedzy innymi, glównie w przypadku jasnych, pastelowych odcieni niebieskich, leukoestry barwników kadziowych, najczesciej w tzw. metodzie nitrytowej, przy uzyciu azotynu sodowego i kwasu siarkowego* Sposób dwuetapowy wymagal duzej precyzji w jakosciowym doborze barwników w poszczególnych etapach barwienia, dodatków do kapieli barwiacej, jak równiez scislego przestrzegania tech¬ nicznych parametrów barwienia. Sposób ten byl ponadto malo ekonomiczny ze wzgledu na z reguly wieksze niz w jednoetapowym zuzycie energii i wody oraz dlugotrwaly cykl barwienia. Nawet nie¬ znaczne bowiem odchylenie poszczególnych parametrów procesu od zalozonych, trudne do uniknie¬ cia w warunkach przemyslowych, powodowaly brak reproduktywnosci poszczególnych partii barwio¬ nych wyrobów wlókienniczych oraz niejednolitosc zabarwienia skladników mieszaniny wlókienniczej.Celem wynalazku jest otrzymanie srodka barwiacego do barwienia wyrobów wlókienniczych z mieszaniny wlókien poliestrowych i celulozowych 67/33 na kolor niebieski, który zapewnialby uzys¬ kanie jednolitych i równomiernych wybarwien obydwu rodzajów wlókien sposobem jednoetapowym-dwu- stopniowym, umozliwiajacym zmniejszenie zuzycia energii i wody oraz skrócenie cyklu barwienia.Cel ten osiagnieto, wytwarzajac srodek barwiacy wedlug wynalazku zawierajacy 42-52 czesci wagowych technicznego barwnika o wzorze ogólnym 1, w którym X oznacza grupe aminowa lub grupe 2 metyloaminowa lub grupe fenyloaminowa, X oznacza grupe wodorotlenowa lub grupe aminowa lub gru¬ pe fenyloaminowa, Xr oznacza atom wodoru lub grupe wodorotlenowa, X oznacza atom wodoru lub 1 2 grupe aminowa lub grupe wodorotlenowa, Y jest równe lub rózne od Y 1 oznacza atom wodoru lub2 132 960 atom bromu lub grupe hydroksyfenyIowa lub grupe raetoksyfenylowa lub ich wzajemne mieszaniny oraz 48-58 czesci wagowych: technicznego barwnika o wzorze ogólnym 2, w którym X oznacza atom wodoru lub atom bromu lub atom chloru lub grupe metylowa lub grupe metoksylowa, lub technicznego barwni¬ ka o ogólnym wzorze 3, w którym X oznacza atom wodoru lub atom chloru lub atom bromu lub grupe wo¬ dorotlenowa.Oprócz substancji barwiacych srodek barwiacy wedlug wynalazku ewentualnie zawiera niewielkie ilosci znanych srodków nastawiajacych, dyspergujacych, natluszczajacych, wypelniajacych, takich jak: sole skondensowanych sulfokwasów aromatycznych, kwasy tluszczowe z dodatkiem emulgatora, siar¬ czan sodowy i wodorotlenek sodowy, które to srodki nie maja zadnego wplywu na sposób barwienia i wlasciwosci uzytkowe wybarwien.Barwnik o wzorze ogólnym 1, którego podstawniki zostaly omówione powyzej zabarwia na kolor niebieski skladnik poliestrowy w wyrobie wlókienniczym z mieszaniny wlókien poliestrowych i celu- luzowych 67/33f dajac na tym wlóknie odpornosci wybarwien: swiatlo 5°, woda 4-5°, pranie 4-5°, pot 4-5°, tarcie 5°, sublimacja 4°, przy czym 8° dla swiatla, a 5° dla pozostalych wskazników oznacza odpornosc najwyzsza.Barwnik o ogólnym wzorze 2, którego podstawniki zostaly omówione powyzej zabarwia na kolor niebieski zarówno skladnik celulozowy jak i poliestrowy w wyrobie wlókienniczym z mieszaniny wló¬ kien poliestrowych i celulozowych 67/33 lecz w róznej intensywnosci, dajac na tym wlóknie odpor¬ nosci wybarwien odpowiednio: swiatlo 3° (3-4°), woda 4° (4°), pranie 4-4° (4°), pot 4° (3-4°), tar¬ cie 4° (4°), sublimacja 3-4° (4°), przy czym 8° dla swiatla, a 5° dla pozostalych wskazników ozna¬ cza odpornosc najwyzsza, zas cyfra w nawiasie dotyczy kazdorazowo skladnika poliestrowego.Barwnik o wzorze ogólnym 3, którego podstawniki zostaly omówione powyzej zabarwia na kolor niebieski, zarówno skladnik celulozowy, jak i poliestrowy w wyrobie wlókienniczym z mieszaniny tych dwóch rodzajów wlókien 67/33, lecz w róznej intensywnosci, dajac na tych wlóknach odpornosci wybarwien, odpowiednio: swiatlo 3° (3-4°), woda 4° (4°), pranie 4° (3-4°),. pot 4° (4°), tarcie 4° (4-5°)f sublimacja 4° (3-4°), przy czym 8° dla swiatla, a 5° dla pozostalych wskazników ozna¬ cza odpornosc najwyzsza, zas cyfra w nawiasie dotyczy kazdorazowo skladnika poliestrowego.Nieoczekiwanie okazalo sie, ze srodek barwiacy wedlug wynalazku zawierajacy jako komponenty odpowiednio dobrane ilosciowo barwniki o wzorach ogólnych 1, 2, 3, w których podstawniki zostaly omówione powyzej, zabarwia wyroby wlókiennicze z mieszaniny wlókien poliestrowych i celulozowych 67/33 w sposób jednolity i równomierny, metoda Jednoetapowa, przy czym wskazniki odpornosci wy¬ barwien z mieszaniny wlókien poliestrowych i celulozowych 67/33 przewyzszaja wskazniki uzyskane skladnikami srodków barwiacych na poszczególnych rodzajach wlókien-skladników, gdyz wynosza: swiatlo od 4 do 6-7°, woda od 4 do 5°, pranie 4°, pot 4-5°, tarcie od 4-5° do 5°, sublimacja od 4 do 4-5°# Powyzsze nieoczekiwane efekty techniczne nie wynikaja z wlasciwosci technicznych sklad¬ ników barwiacych i wskazuja na synergizm dzialania. * Ponadto, zastosowanie do barwienia wyrobów z mieszaniny wlókien poliestrowych i celulozowych 67/33 srodka barwiacego wedlug wynalazku umozliwilo wprowadzenie metody jednoetapowej-dwustop- niowej, dzieki czemu skrócono cykl barwienia oraz zmniejszono zuzycie wody i energii.Stosujac srodek barwiacy wedlug wynalazku barwi sie w sposób ciagly jednoetapowy-dwustopnio- wy wyroby z mieszaniny wlókien poliestrowych i celulozowych 67/33, napawajac je w pierwszej ka¬ pieli, zawierajacej srodek barwiacy zdyspergowany w wodzie, w obecnosci dyspergatora oraz srodka pomocniczego o.dzialaniu przeciwmigracyjnym, a nastepnie po wyzeciu, suszac w temperaturze 100- 130°C i dogrzewajac w czasie 45-90 sekund w temperaturze 215-205°C.W drugiej kapieli nastepuje najczesciej napawanie w pierwszym przedziale pralnicy szerokos¬ ciowej pracujacej równiez sposobem ciaglym, roztworem wodnym o temperaturze 20-25°C zawierajacym odpowiednie ilosci azotynu sodowego i kwasu siarkowego, po czym w dalszych przedzialach pralnicy szerokosciowej nastepuje wywolanie barwnika w temperaturze 80°C, w kapieli zawierajacej azotyn sodowy i mocznik, a nastepnie plukanie, neutralizacja w roztworze sody o temperaturze 70-80°C, pra¬ nie na goraco w roztworze mydla lub srodka pomocniczego o dzialaniu pioracym i ponowne plukanie, poczatkowo w goracej, a nastepnie w zimnej wodzie. Uzyskuje sie jednolicie i równomiernie zabar¬ wiony na kolor niebieski wyrób wlókienniczy z mieszaniny wlókien poliestrowych i celulozowych 67/33,132 960 3 przy czym wybarwienie odznacza sie wysokimi wskaznikami odpornosci uzytkowych* które wynosza: swiatlo od 4 do 6-7°, woda od 4 do 5°, pranie 4°, pot 4-5°, tarcie od 4-5 do 5°, sublimacja od 4 do 4-5°.Ponizej podano przyklady sporzadzania srodka barwiacego wedlug wynalazku.Przyklad I. 47,2 czesci wagowych technicznego produktu w koncentracji 100/100 za* wierajacego barwnik o wzorze 4 miesza sie z 52f8 czesciami wagowymi technicznego produktu w kon¬ centracji 100/100 zawierajacego barwnik o wzorze 5. Calosc uciera sie i homogenizuje w przysto¬ sowanych do tego celu urzadzeniach, np. mieszalniku suchych proszków typu Nautaraix# Otrzymany srodek barwiacy stosuje sie do barwienia na kolor niebieski sposobem jednoetapowym-dwustopniowym wyrobów z mieszaniny wlókien poliestrowych i celulozowych 67/?3» Uzyskane wybarwienia odznacza¬ ja sie dobra równomiernoscia oraz wysokimi wskaznikami odpornosci uzytkowej: swiatlo 4°f woda 4°, pranie 4°, pot 4-5°, tarcie 5°, sublimacja 4°, Przyklad II# 47,2 czesci wagowych technicznego produktu w koncentracji 100/100 za¬ wierajacego barwnik o wzorze 4 miesza sie z 52,8 czesci wagowych technicznego produktu w koncen¬ tracji 100/100 zawierajacego barwnik o wzorze 6# Calosc uciera sie. i homogenizuje w przystosowa¬ nych do tego celu urzadzeniach, np# mieszalniku suchych proszków typu Nautamix.*Otrzymany srodek barwiacy stosuje sie do barwienia na kolor niebieski sposobem jednoetapowym-dwustopniowym wyrobów z mieszaniny wlókien poliestrowych i celulozowych 67/33• Uzyskane wybarwienia odznaczaja sie dob¬ ra równomiernoscia oraz wysokimi wskaznikami odpornosci uzytkowej: swiatlo 6-7o, woda 5°, pranie 4°, pot 4-5°, tarcie 4-5°, sublimacja 4-5°. '; Zastrzezenie patentowe Srodek barwiacy do barwienia na kolor niebieski wyrobów z mieszaniny wlókien poliestrowych i celulozowych, znamienny tym, ze zawiera 42-52 czesci wagowych technicznego bar¬ wnika o wzorze ogólnym 1, w którym X oznacza grupe aminowa lub grupe metyloarainowa lub grupe 2 ^ fenyloaminowa, X oznacza grupe wodorotlenowa lub grupe aminowa lub grupe fenyloaminowa, X^ ozna¬ cza atom wodoru lub grupe wodorotlenowa, X^ oznacza atom wodoru lub grupe aminowa lub grupe wo- dorotlenowa, Y jest równe lub rózne od Y i oznacza atom wodoru lub atom bromu lub grupe hydro- ksyfenylowa lub grupe metoksyfenylowa lub ich wzajemne mieszaniny oraz 48-58 czesci wagowych: technicznego barwnika o wzorze ogólnym 2, w którym X oznacza atom wodoru lub atom bromu lub atom chloru lub grupe metylowa lub grupe metoksylowa, lub technicznego barwnika o wzorze ogólnym 3, w którym X oznacza atom wodoru lub atom chloru lub atom bromu lub grupe wodorotlenowa, przy czym techniczne barwniki ewentualnie zawieraja znane srodki nastawiajace, dyspergujace, natluszczajace, wypelniajace, takie jak: sole skondensowanych sulfokwasów aromatycznych, kwasy tluszczowe z do¬ datkiem emulgatora, siarczan sodowy i wodorotlenek sodowy*132 960 X~0H ,0CH3 HaO^SO OS03Ma NaO.SO 3 I OSO,Na i ó 1-3 B Wzór Z r-r^cVc*YVr &r Br r^T NaOjSO Wzór 3 OSO,Na | OS03Na Wzór 5 Ct 0S03Na '1-Z NaO^SO NH NH CL OS03Na Nd03SQ Wzór 6 Pracownia Poligraficzna UP PRL. Naklad 100 egz.Cena 100 zl. PLThe present invention relates to a dyeing agent for "dyeing blue textiles made of a mixture of 67% polyester fibers and 33% cellulose fibers. Previously, textiles made of a mixture of polyester and cellulose fibers 67/33 were dyed blue mainly in a two-step process." this consisted in dyeing in the first stage the polyester component of the textile mixture with selected suspension dyes, first of all the method of padding, drying and heating * Then the cellulose component was dyed in the second stage, using, among others, mainly in the case of light, pastel blue shades, leucoesters of vat dyes , most often in the so-called nitrite method, with the use of sodium nitrite and sulfuric acid. The two-stage method required great precision in the qualitative selection of dyes at individual stages of dyeing, additives to the dye bath, as well as strict observance of technical dyeing parameters. Moreover, this method was not very economical due to the fact that, as a rule, more than a one-step consumption of energy and water, and a long dyeing cycle. Even a slight deviation of individual process parameters from the assumed ones, difficult to avoid in industrial conditions, caused the lack of reproducibility of individual batches of dyed textiles and non-uniform dyeing of the components of the textile mixture. The aim of the invention is to obtain a dyeing agent for dyeing textile products from the mixture of polyester and cellulose fibers 67/33 to a blue color, which would ensure uniform and uniform dyeing of both types of fibers in a one-step-two-step process, reducing energy and water consumption and shortening the dyeing cycle. This objective was achieved by producing the dye according to the invention containing 42-52 parts by weight of a technical dye of general formula I, in which X is an amino group or a 2-methylamino group or a phenylamino group, X is a hydroxyl group or an amino group or a phenylamino group, Xr is a hydrogen atom or a group. a hydroxyl group, X is a hydrogen atom or 1 2 amino group or a hydroxyl group, Y is equal to or different from Y 1 is a hydrogen atom or 2 132 960 bromine atom or a hydroxyphenyl group or a raethoxyphenyl group or their mutual mixtures, and 48-58 parts by weight: technical of a dye of general formula II, in which X represents a hydrogen atom or a bromine atom or a chlorine atom or a methyl group or a methoxy group, or a technical dye of the general formula III, in which X represents a hydrogen atom or a chlorine atom or a bromine atom or In addition to the coloring agents, the coloring agent according to the invention may contain small amounts of known adjusting, dispersing, oiling, and filling agents, such as: salts of condensed aromatic sulfo acids, fatty acids with an emulsifier, sodium sulfate, and sodium hydroxides, which are not have no influence on the dyeing method and the performance properties of the dyes. Dye of general formula 1, k of which the substituents have been discussed above dyes blue a polyester component in a textile product made of a mixture of polyester and cellulose fibers 67 / 33f giving the fibers a color fastness: light 5 °, water 4-5 °, wash 4-5 °, sweat 4 -5 °, friction 5 °, sublimation 4 °, where 8 ° for light and 5 ° for the other indicators is the highest. Dye of general formula 2, the substituents of which have been discussed above, turns blue both the cellulose and the polyester components in a textile product made of a mixture of polyester and cellulose fibers 67/33, but of different intensity, giving the fibers a color fastness, respectively: light 3 ° (3-4 °), water 4 ° (4 °), wash 4- 4 ° (4 °), sweat 4 ° (3-4 °), friction 4 ° (4 °), sublimation 3-4 ° (4 °), with 8 ° for light and 5 ° for other indicators stands for the highest resistance, and the number in parentheses each relates to the polyester component. Dye of general formula 3, whose substituents have been discussed above blue dyes, both the cellulose component and the polyester component in a textile product made of a mixture of these two types of fibers 67/33, but of different intensity, giving these fibers a color fastness, respectively: light 3 ° (3-4 ° ), water 4 ° (4 °), wash 4 ° (3-4 °). sweat 4 ° (4 °), friction 4 ° (4-5 °) f sublimation 4 ° (3-4 °), where 8 ° for light, and 5 ° for the other indicators means the highest resistance, while the figure in in parentheses it refers to the polyester component in each case. Surprisingly, it turned out that the dyeing agent according to the invention containing as components appropriately selected quantitatively dyes of general formulas 1, 2, 3, in which the substituents have been discussed above, dyes textiles made of a mixture of polyester and cellulose fibers 67/33 uniformly and evenly, the one-step method, where the indexes of dyeing resistance from a mixture of polyester and cellulose fibers 67/33 exceed those obtained with the components of dyeing agents on individual types of fiber-components, as they are: light from 4 to 6-7 °, water from 4 to 5 °, wash 4 °, sweat 4-5 °, friction from 4-5 ° to 5 °, sublimation from 4 to 4-5 ° # The above unexpected technical effects do not result from the technical properties of the coloring components and they indicate on the synergy of action. * In addition, the use of a dyeing agent according to the invention for dyeing products made of a mixture of polyester and cellulose fibers 67/33, made it possible to introduce a one-step-two-step method, thanks to which the dyeing cycle was shortened and the consumption of water and energy was reduced. continuous one-stage-two-stage products made of a mixture of polyester and cellulose fibers 67/33, padding them in a first bath, containing a coloring agent dispersed in water, in the presence of a dispersant and an anti-migratory aid, and then after drying, temperature 100-130 ° C and heating for 45-90 seconds at a temperature of 215-205 ° C in the second bath, the welding is most often carried out in the first compartment of a wide-width washing machine operating also continuously, with a water solution at a temperature of 20-25 ° C containing appropriate amounts sodium nitrite and sulfuric acid, followed by further compartments In a wide-width washing machine, the dye is developed at a temperature of 80 ° C in a bath containing sodium nitrite and urea, followed by rinsing, neutralization in a soda solution at a temperature of 70-80 ° C, hot washing in a soap solution or an auxiliary detergent and rinsing again, initially with hot and then with cold water. A homogeneous and uniformly dyed blue textile product is obtained from a mixture of polyester and cellulose fibers 67 / 33,132 960 3, where the dyeing is characterized by high performance resistance indicators *, which are: light from 4 to 6-7 °, water from 4 to 5 °, wash 4 °, sweat 4-5 °, friction from 4-5 to 5 °, sublimation from 4 to 4-5 °. Below are examples of the preparation of a coloring agent according to the invention. Example I. 47.2 parts by weight of a technical product in a 100/100 concentration containing the dye of formula 4 is mixed with 52 parts by weight of the technical product in a 100/100 concentration containing the dye of formula 5. The whole is ground and homogenized in suitable equipment, e.g. a mixer dry powders of the Nautaraix type # The obtained dyeing agent is used for dyeing blue in a one-step-two-step method of products made of a mixture of polyester and cellulose fibers 67 /? 3 »The obtained dyeing is characterized by lack of uniformity and high performance indicators: light 4 ° f water 4 °, wash 4 °, sweat 4-5 °, friction 5 °, sublimation 4 °, Example II # 47.2 parts by weight of a technical product in a 100/100 concentration per The dye of formula IV is mixed with 52.8 parts by weight of the technical product in a 100/100 concentration containing the dye of formula VI. The whole is ground. and homogenizes in devices adapted for this purpose, e.g. a Nautamix type dry powder mixer. * The obtained coloring agent is used for dyeing blue in a one-step-two-step method of products made of a mixture of polyester and cellulose fibers 67/33 • The obtained dyes are characterized by ¬ with evenness and high resistance indicators: light 6-7 °, water 5 °, wash 4 °, sweat 4-5 °, friction 4-5 °, sublimation 4-5 °. '; Patent claim Coloring agent for blue dyeing of articles made of a mixture of polyester and cellulose fibers, characterized in that it contains 42-52 parts by weight of technical dye of general formula I, in which X is an amino group or a methyl araine group or a 2-phenylamino group , X is a hydroxyl group or an amino group or a phenylamino group, X5 is a hydrogen atom or a hydroxyl group, X4 is a hydrogen atom or an amino group or a hydroxyl group, Y is equal to or different from Y and is a hydrogen atom or a hydrogen atom bromine or hydroxyphenyl group or methoxyphenyl group or mixtures thereof, and 48-58 parts by weight of: technical dye of general formula II, in which X is hydrogen or bromine or chlorine or methyl or methoxy group, or technical dye of Formula 3 in which X represents a hydrogen atom or a chlorine atom or a bromine atom or a hydroxyl group, the technical dyes optionally including They contain well-known adjusting, dispersing, oiling and filling agents, such as: salts of condensed aromatic sulfo acids, fatty acids with the addition of an emulsifier, sodium sulfate and sodium hydroxide * 132 960 X ~ OH, OCH3 HaO ^ SO OS03Ma NaO.SO 3 I OSO , Na i ó 1-3 B Formula Z rr ^ cVc * YVr & r Br r ^ T NaOjSO Formula 3 OSO, Na | OS03Na Formula 5 Ct 0S03Na '1-Z NaO ^ SO NH NH CL OS03Na Nd03SQ Formula 6 Printing workshop of the Polish People's Republic. Mintage 100 copies Price PLN 100. PL