PL129753B1 - Method of recovering nitrogen oxides and apparatus therefor - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest sposób ciaglego odzyskiwania tlenków azotu pozwalajacy na czesciowe eliminowanie i od¬ barwianie gazów odlotowych potocznie nazywanych tlen¬ kami azotu oraz urzadzenie do odzyskiwania tlenków azotu.Gazy wylotowe z wydzialów produkcyjnych kwasu azoto¬ wego zawieraja tlenki azotu takie jak dwutlenek azotu NÓ2 w zetknieciu z powietrzem atmosferycznym powoli utlenia sie dó dwutlenku azotu MÓ2. Tlenki azotu Nt) i NÓ2 po¬ tocznie oznacza sie KÓX. tlenki te emitowane sa nie tyiko przez wydzialy produkcyj¬ ne kwasu azotowego, ale takze przez wydzialy produkcyjne saletr^ wachtowej lub nitrowych zwiazków organicznych, elektrocieplownie, kotlownie przemyslowe, wydzlary tfCzysz- •czania metali i przez silniki samochodowe.Dotychczas proponowane liczne SpoSbby usuwania tlen¬ kia*dtu< — frzemywaltfe fazów ódlStówyefo roztworami alkaliez- nj*rii, zwlafczeza roztworamisiarczynów* — reakcje katalityczne i amoniakiem lub lanami redukto¬ rami takimi jak wodór lub metan, — klasyeztiA mlsfcrfccJC tlenków azotu w adsorbentach, takich jaksita molekularne i wegle aktywne, które nastepnie regenerowano przez desorpcje termiczna z przedmuchi¬ waniem gazowym i schlodzeniem w celu ponownego otrzy- jnania aktywnego adsorbentu.Obróbka termiczna w tej Ostatniej metodzie powodo^ wala dosc szybka degradacje adsorbenta. Ponadto taki system oczyszczania wymagal licznych zbiorników z adsor¬ bentem a takze wyposazenia w uklad grzejny i zespól zawo- w ii 20 25 rów aby zapewnic fia przdMian adsorpcje i reperacje; wszystko to oznaczalo znaczne inwestycje i znaczne koszty eksploatacyjne, nie licza® kosztów zwiazanych z fcfcCsla wymiana adsorbenta.Obecnie nieoczekiwanie stwierdzono, ze zadawalajac* i ekonomiczne usuwanie tlenków azotu mozna osiagnac stosujac nizej opisany sposób wedlug wynalazku.Wedlug wynalazku ciagly sposób odzyskiwania tlenków azotu z mieszaniny gazowej zawierajacy miedzy innymi tlenki azotu i tlen polega na tym, ze mieszanine te oraz cfecz zraszajac^ która stanowi woda lub wodny roztwór kwasu azotowego o roznym stezeniu przepuszcza sie równoczesnie* przez zloze adsorbenta weglowego, korzystnie wtggia ak tywnego* W sposobie tym faz f ciecz przepuszcza sie we w££ó)pra* dzle przeciwpradzie lub pradzie skrzyzowanym. Korzystnie czesc wodnej cieczy zraszaj^ej zawraca sie. Proces prowa¬ dzi sit pod Cisnieniem 90—1200 kPa w temperaturze 2^80 °C przy szybkosci przestrzennej cieczy 0,05^2 a"1 i gazu 100 — 3500 h"1.Na ogól oczyszczaniu poddaje sie gaz w którym za¬ wartosc tlenków azotu NOx wynosi 500—5000 objetosci na milion objetosci gazów odlotowych, na przyklad gazy odlotowe z wydzialów produkcyjnych kwasu azotowego* Zloze adsorbenta weglowego moze skladac sie z kilku warstw oddzielonych wolnymi przestrzeniami, w których tlenek azotu NO jest calkowicie kro czesciowo utleniany do dwu¬ tlenku azotu N02.Stwierdzono, ze w takich warunkach osiaga sie znaczn© usuniecia tlenków azotu z gazów xdlotowych nie powodujac 129 753129 753 3 -wcale degradacji wegla aktywnego, bez uzycia gazu do prze¬ dmuchiwania czy dodatkowego wyposazenia.Mechanizm usuwania tlenków azotu mozna wytlumaczyc nastepujaco; — przy zetknieciu z weglem aktywnym tlenek azotowy NO adsorbuje sie i reaguje z na ogól obecnym tlenem 02 (w przypadku wydzialów produkcyjnych kwasu azoto¬ wego zawartosc tlenu wynosi — 1—6% objetosciowych); tworzy sie dwutlenek azotu wedlug nastepujacej reakcji: NO + 1/202 N02 — calosczaadsorbowanego dwutlenku azotu (N02 poczatko¬ wy i N02 utworzony) reaguje z woda dajac kwas azoto- r^wy rtlenek azotowy wedlug nastepujacej reakcji: j A {*"" - • 3NO* +H20 2HN03+ NO -i- kwas azotowy jest zabierany przez wode i odzyskiwany r n|^w^dziaje; tlenek azotowy .bardzo slabo rozpuszczalny •w wodzie (lub w slatym kwasie) uchodzi z gazami odlo- "lówymi: ~ - — W przypadku calkowitej nieobecnosci tlenu w gazach odlo¬ towych mozna go doprowadzic, np. w postaci powietrza.Jest to niezbedne, jezeli usuwanyjest wylacznie NO.Opisany sposób pozwala wiec usunac ponad polowe tlenków azotu i charakteryzuje go: — usuniecie prawie calkowitej ilosci dwutlenku azotu N02, stad pozbawienie gazów odlotowych zabarwienia; moga pozostac slady dwutlenku azotu rzedu 50 vpm (objetosci na milion objetosci), — usuniecie ponad polowy tlenków azotu NOx; fakt, ze wymywanie woda daje na nowo tlenek azotowy NO nie pozwalana calkowite usuniecie NOx — odzyskiwanie kwasu azotowego co pozwala zwiekszyc calkowita wydajnosc wydzialu produkcyjnego o okolo 0,5%.Wydajnosc oczyszczania jest tym wieksza im wyzsze jest cisnienie, im szybkosc objetosciowa gazu jest mniejsza* im stopien utlenienia t/t = N02 (NO^) jest wyzszy i im szybkosc objetosciowa cieczy zraszajacej jest blizsza wartosci 0,3 h-1 (szybkoscia objetosciowa nazywa sie stosunek obje¬ tosci cieczy lub gazu przechodzacego w danym czasie, tu w ciagu 1 godziny, do pozornej objetosci zloza adsorbenta).Opisany sposób nie pozwala na usuniecie wszystkich tlenków azotu, ale dziala przede wszystkim na dwutlenek azotu N02 (który wywoluje zabarwienie gazów odlotowych) i usuwa go prawie calkowicie.Istotna zaleta wynalazku jest to, ze do stosowania go wystarczy tylko jeden zbiornik gdyz procesjest ciagly i ze nie wymaga zadnego dodatkowego plynu, bo ciecza zraszajaca moze bydwoda z reakcji z wydzialu produkcyjnego kwasu azotowego. Proces ten nie wymaga wiec prawie inwestycji, równiez koszty eksploatacyjne sa male, natomiast powoduje on wzrost wydajnosci wydzialu. Wystarczy miec do dyspo¬ zycji ciecz (wode lub kwas) wystarczajaco czysta, gdyz np czesci stale z wody zawierajacej osad zatkalyby czesciowo pory wegla aktywnego obnizajac wydajnosc oczyszczenia.Urzadzenie do realizacji sposobu wedlug wynalazku obejmuje kolumne w górnej czesci której jest doprowadzenie cieczy zraszajacej, doprowadzenie i odprowadzenie gazów oczyszczanych odpowiednio lubjednoczesnie w górnej i dol¬ nej czesci, zbiornik do odzyskiwania cieczy, pompa z dopro. wadzeniem cieczy zraszajacej i doprowadzeniem cieczy za¬ wracanej i wyjsciem w kierunku kolumny, urzadzenie do odzyskiwania cieczy umieszczone na wyjsciu oczyszczonych gazów do atmosfery oraz zawory na róznych obiegach umo¬ zliwiajace zawracanie cieczy oraz przeplyw gazu i cieczy we wspólpradzie, przeciwpradzie lub pradzie skrzyzowanym. 4 Wynalazek jest blizej wyjasniony ponizej w nawiazaniu do urzadzenia pokazanego przykladowo na figurze 1.Oczyszczany gaz 1 doplywa do górnej czesci kolumny 3 przez otwarty zawór 2 i przechodzi przez zloze wegla akty- 5 wnego 4. Wode lub slaby kwas 5 wprowadza sie przez ot¬ warty zawór 6 do karnistra 7, potem przez zawór 8 i pompe 9 przewodem 10 kieruje do górnej czesci kolumny 3 gdzie przez dysze 11 rozpyla na zloze wegla aktywnego 4. Oczysz¬ czony gaz odprowadza sie przewodem 12 przez zawór 15 io do lapacza kropel 14. Krople odzyskanego plynu odprowa¬ dza sie przez zawór 15, a gaz 17 przez zawór 16 wchodzi do atmosfery.Kwasny roztwór ze zraszania odprowadza sie w dolnej czesci kolumny 3 przez zawór 18 i po przejsciu przez zawór is 19 gromadzi w zbiorniku 20, skad moze byc usuniety przez zawór 21.Przy takim sposobie dzialania zawory 22,23,24,25,26 i 27 sa zamkniete, gdyz urzadzenie dziala wówczas we wspól¬ pradzie zstepujacym gaz — ciecz i w otwartym obiegu cieczy 20 zraszajacej.Przy zawracaniu cieczy zraszajacej zawory 19, 21 i 26 sa zamkniete, podczas gdy zawory 24,25 i 27 sa otwarte.Urzadzenie moze równiez dzialac w przeciwpradzie gaz- -ciecz. Wprzypadku tym zawory 2 i 13 sa zamkniete, podczas 25 gdy zawory 22 i 23 sa otwarte. Istnieje wówczas jeszcze mo¬ zliwosc pracy badz w obiegu otwartym, badz z zawraca¬ niem cieczy zraszajacej,jak to wyjasniono poprzednio.Istnieje równiez mozliwosc wzbogacania cieczy zraszajacej przez zamkniecie zaworów 8 i 19 i otwarcie zaworów 24 30 i 27; ciecz zraszajaca jest zawracana przez pompe 9 i prze¬ wód 10, co pozwala zwiekszyc w niej zawartosc kwasu azo¬ towego (np. w przypadku gdy chce sie podwyzszyc miano rozcienczonego roztworu kwasu azotowego). Kiedy ciecz zostanie dostatecznie wzbogacona w kwas azotowy mozna 35 powrócic do obiegu otwartego; jest równiez mozliwe, po¬ przez odpowiednie ustawienie zaworów, zawracanie czesci cieczy z przemycia wzbogaconej w kwas azotowy i wprowa¬ dzanie wody w ilosci odpowiadajacej ilosci odprowadzanego roztworu azotowego. 40 Mozna takze stosowac urzadzenie z tak zwanym pradem skrzyzowanym, w którym ciecz przechodzi z góry na dól, ale strumien gazowy przechodzi poziomo.W ponizszych przykladach przedstawiono wyniki jakie uzyskano w urzadzeniach opisanego typu, dzialajacych 45 z zastosowaniem wegla aktywnego „ACTICARBONE A C 35" firmy CECA SA.Wegiel aktywny mial postac cylindrycznych paleczek o nastepujacych wymiarach: — srednia srednica : 3,2 mm 50 — srednia dlugosc : 3,9 mm Urzadzenie póltechniczne w próbach I—VI zawieralo ko¬ lumne o wysokosci jednego metra i srednicy 10 cm z 3,3 dm3^ czyli 1,5 kg wegla aktywnego. Urzadzenie w próbach VIII 55 i IX mialo kolumne o 19,5 cm srednicy zawierajacej 21,8 dm3 czyli 9,6 kg wegla aktywnego.Analizy wykonywano za pomoca chemiluminescencyj~ nego analizatora NOx dajacego zawartosci NOx, NO i NO?.Przyklad I. Warunki robocze byly nastepujace: 60 * Wspólprad: gaz odlotowy i woda zraszajaca przechodzily z góry na dól.• Cisnienie absolutne: 240 kPa • Temperatura: 16°C • Przeplyw gazu: 4,910 Nm3 na godzine 15 ¦• Przeplyw wody: 0,7 litra na godzine129 753 - Szybkosc objetosciowa gazu: rzeczywista: 670h-1 sprowadzona do warunków normalnych temperatury i cisnienia: 1500 Ir1 • Szybkosc liniowa gazu: 0,08 m/sekunde • Szybkosc objetosciowa wody: 0,21 h"1 Po 11 dniach pracy ciaglej otrzymano nastepujace wyniki, wyrazone w objetosciach tlenków azotu na milion obje¬ tosci gazu calkowitego (vpm): na wejsciu na wyjsciu NOx 1760 1010 /NO 950 925 w tym |N()2 81Q 85 =NO3 0,460 0,084 NOx Wydajnosc oczyszczania: •zN02:89,5% •zNOx: 42,6% Przyklad II. Warunki robocze byly nastepujace: • Wspólpradzstepujacy • Cisnienie absolutne: 240 kPa • Temperatura: 12 °C • Przeplyw gazu: 3,900 Nm3 na godzine • Przeplyw wody: 1,2 litra na godzine • Szybkosc objetosciowa gazu: rzeczywista: 520 lr1 sprowadzona do warunków normalnych temperatury i cisnienia: 1180 h_1 • Szybkosc liniowa gazu: 0,06 m/sekunde • Szybkosc objetosciowa wody: 0,36 h-1 Po 37 dniach pracy ciaglej otrzymano nastepujace wyniki wyrazone w objetosciach tlenków azotu na milion objetosc gazu calkowitego (vpm): na wejsciu na wyjsciu NOx 1220 550 JNO 660 50° w tym |N()2 560 5Q 0,459 0,091 NOx Wydajnoscoczyszczania: i zN02 : 91,1% zNOx : 54,9% Przyklad III. Warunki próby byly nastepujace: • Przeciwprad (gaz wstepujacy, ciecz zstepujaca) • Cisnienie bara absolutnego: 250 kPa • Temperatura: 15°C • Przeplyw gazu: 3,880 Nm3 na godzine • Przeplyw wody: 1,2 litra na godzine • Szybkosc objetosciowa gazu: rzeczywista: 505 h-1 . sprowadzona do warunków normalnych temperatury ; i cisnienia:1175 h"1 • Szybkosc liniowa gazu: 0,06 m/sekunde •_ Szybkosc objetosciowa wody: 0,36 h"1 Otrzymano nastepujace wyniki, nadal wyrazone w obje¬ tosci tlenków azotu na milion objetosci gazu calkowitego (vpm): na wejsciu na wyjsciu .NOx 1410 705 JNO 620 550 \NOa 790 155 la 15 20 30 T_NQ2 w tym ,NQ2 NOx 0,560 0,220 Wydajnosc oczyszczania: • z N02 :80,4% -zNOx:50,0% System przeciwpradowy byl mniej efektywny niz procesy 5 wspólpradowe, ponadto powodowal wieksze straty cisnienia.Przyklad IV. Przyklad ten wykazal, jak istotny dla skutecznosci oczyszczania z dwutlenku azotu NOj jest po¬ czatkowy stopien utlenienia gazu odlotowego. Warunki robocze byly nastepujace: • Wspólprad zstepujacy • Cisnienie absolutne: 230 kPa • Temperatura: 12°C • Przeplyw gazu: 3,650 Nm3 na godzine • Przeplyw wody: 2,8 litra na godzine • Szybkosc objetosciowa gazu: rzeczywista: 510 h'1 sprowadzona do warunków normalnych temperatury i cisnienia: 1100 lr1 • Szybkosc liniowa gazu: 0,06 m/sekunde • Szybkosc objetosciowa wody: 0,85 h_1 Po 30 dniach pracy ciaglej otrzymano nastepujace wyniki wyrazone w objetosciach tlenków azotu na milion objetosci gazu calkowitego (vpm): na wejsciu na wyjsciu NOx 1600 745 JNO 56° 695 w tym |NQ2 1040 5Q T = NC^ 0,650 0,067 NOx Wydajnosc oczyszczania: • zN02: 95,2% • z NOx: 53,4% Tak wysokie wydajnosci spowodowane byly wylacznie ^ wysokim stopniem poczatkowym utlenieniagazu odlotowego, gdyz podczas tej próby zraszanie bylo zbyt znaczne; utru¬ dnilo to faze utleniania NO i ograniczylo wydajnosc calko¬ wita oczyszczania z NOx, swiadcza o tym dwa nastepne przyklady gdzie zastosowano rózne przeplywy zraszania 40 wegla aktywnego.Przyklad Va i Vb. Ponizsze dwa przyklady ilustruja znaczenie szybkosci objetosciowej cieczy zraszajacej dla wydajnosci oczyszczania. Obie próby wykonano w nastepu¬ jacych identycznych warunkach roboczych: 45 * Wspólprad zstepujacy • Cisnienie absolutne: 240 kPa • Temperatura: 15°C • Szybkosc objetosciowa gazu: rzeczywista: 450 lr1 50 sprowadzona do warunków normalnych temperatury i cisnienia: 1015 h_1 • Szybkosc liniowa gazu: 0,055 m/sekunde • Stopien utlenienia: t = N02/NOx = 0,523 a) Przy przeplywie zraszania 2,8 litra na godzine, czyli 55 szybkosci objetosciowej cieczy 0,85 lr1 wydajnosci oczyszczania wynosily: •zNO2:93,0% •zNOx:51,4% b) Przy przeplywie zraszania 1,2 litra na godzine, czyli 60 szybkosci objetosciowej wody 0,36 h-1 wydajnosci oczy¬ szczania wynosily: •zN02:93,6% • z NOx: 56,9% Wydajnosci zwlaszcza dla NOx byly lepsze przy mniejszej 65 szybkosci objetosciowej wody.129 753 na wejsciu 18ZÓ " 890 93Ó 0,511 na wyjsciu 750 700 50 0,067 Inne próby potwierdzily zakresy optymalnego zraszania: odpowiadaja one szybkosci objetosciowej cieczy od 0,3 do 0,4 h"1, ale mimo to byly wydajnosci poprawne jesli para- ffitot te* mial wartosc 0,2 fr1 czy 0,9 Ir1.Frz^klad VI. Przyklad ten ilustruje wplyw szybkosci objetosciowej gaztt, a wiec czasu kontaktu gazu odlotowego z weglem aktywnym na skutecznosc oczyszczania.Wartttki robocze byly nastepujace: • Wspólprad zstepujacy • Cisnienie absolutne: 250 kPa • Temperatura: 12°C • Przeplyw gazu: 2,180 Nm3 na godzine • Przeplyw wody: 1,2 litra na godzine • Szybkosc objetosciowa gazu: rzeczywista: 280 h_1 sprowadzona do warunków normalnych temperatury ' i cisnienia: 660 lf* Po 14 dniach pracy ciaglej otrzymane nastepujace wyniki, wyrazone w objetoseiaclf tlenków azotu na milion objetosci gazu calkowitego (tptri): NO* w tym (8o2 *l_NÓ2 NOx Wydajnosc oczyszczania: • zN02: 94,6% *zNOx:58,8% Wyniki wyzej przytoczonych prób mozna zestawic w po¬ nizszej tablicy: Stwierdzono, ze wydajnosci oczyszczania polepszaja sie przy zmniejszeniu szybkosci objetosciowej gazu i przy optymalnym" przeplywie cieczjr zraszajacej odpowiadajacym szySkosci ofcj^^ciowej cieczy zblizonej do ÓM n-l. pJ z y 11 a d VlL Sposób stosowanowSkali przemyslowej na wydziale prbdukcji kwasu azotowego w ciagii przeszlo iQtygodni. §,6 m1 wegla altywnegó „ACftCARfiÓNE A C 35" zra¬ szanego przez 4—5 m3 zakwaszonej wody ila godzine j$b- tfaklówario jtfzez gaz odlotowy 6 cisnieniu absolutnym tffo 1*4 fcwte¥aj&3f 1*00 *pni N»x, w ilosci $700 Nm* na $Mm. @az Sftatówjr i zakwaszona woda ^r^ediodzi^ przez wegiel aktywfiy wS wsjtftfftr^azie zstepujacym.Przy nominalnej pracy wydzialu (dajacej produkt konco¬ wy o mianie 54% masowycfi kwasn a2btow%)) wydzi^anó 45_50 objetosci dwutlenku azotu NÓ31 TftJ *£in HeAii azotu NO na milion objetosci gffik Ol&y bdlóWwe no atmo¬ sfery byly doskonale bezbarwne i nie wyirtepowalb dajace sie ozn&czjrc tmenianife wiiSzielarrógB fTO w bkolfclieii fabryfa. ld t* a & * Powiodlo sie wytwarzanie produktu koncowego o mianie 63% wagowych kwasu azotowego przy bezbarwnych gazach odlotowych, co nie byldby mozliwe bez zastosowania sposobu oczyszczania na zwilzanym weglu aktywnym.Przyklad Viii. Próbe póltecliniczna wykdtfanó &od wysokim cisnieniem na aparaturze zawierajacej 21,8 dm* AfcTICARBONE A G 35", czyli 9,6 kg adsorbenta.Warunki robocze byly nastepujace: Wspólprad zstepujacy Cisnienie absolutne: 1010 kPa Temperatura: 9°G Przeplyw gazu: 47,805 Nm3 na godzine Przeplyw wody: 6,5 litra na godzine Szybkosc objetosciowa gazu: rzeczywista: 227 h-1 sprowadzona do warunków normalnych temperatury i cisnienia: 2195 h-1 • Szybkosc liniowa gazu: 0,046 m/sekunde • Szybkosc objetosciowa wody: 0,3 lrl Otrzymano nastepujace wyniki, wyrazone w objetblciach tlenków azotu na milion objetosci gazu (vpm): na wejsciu na wyjsciu NOx 85d 145 fNO 280 2S5 wtym\N02 Sfr tó NOx 0,671 Ó,l7i Wydajnosc oczyszczania: • zNOa: 89,5% • z NOx: 59,4% Próba wykonana przy mniejszych szybkosciach objeto sciowych gazu, przy szybkosci rzeeeywistej rtyki 110 h' (szybkosci sprowadzonej do warunków normalnych tempe¬ ratury i cisnienia 10t5 h_1) pozwolila otrzymac wydaflwsc oczyszczania z NOx równa 70% i zawartosc NO* na wyjsciu z wegla aktywnego równa tylko 45 vpm. Jttakzg takie rzeczywiste szybkosci objetosciowe byly zbyt male i wyma¬ galy znacznych objetosci adsorbenta.Przyklad IX. Próbe póltechniezna jak popraednk* wykonano w aparaturze wysokocisnieniowej.Warunki robocze byly nastepujace: Wspólprad zstepujacy Cisnienie absolucie: Stid k£a Temperatura: 8*C Przeplyw gazu: 42,820 Hm* na godzine Przeplyw wody: 6,0 litrów na godzine Szybkosc objetosciowa feazii; rzeczywista: 256 Ir* TABELA I Przykra nr.Il j H ni IV Va vb VI 1 VpmNOx na wejsciu 1760 1220 1410 1600 1215 1215 ! 1820 j Stopien utlenienia T NOx 46,0 45,9 56 65,0 52,3 52;3 5W 1 Szybkosc objetosciowa gazu j rzeczywista h"1 670 520 505 510 450 450 280 w warunkach normalnych fc* i 1500 1180 1175 1100 1015 1015 660 Szybkosc ; otTpjlosciowa c*ec% h-1 | 0,21 0,36 0,36 0,85 0,85 0,36 0,36 ' ocufsnuiuirfii | .1 z NOa 89,5 91,1 80,4 95,2 93,0 93,6 94,6 f j 1 z NO. 42,6 54,9 50,0 53,4 51,4 56,9 58,8 |129 753 9 sprowadzona do warunków normalnych temperatury i cisnienia: 1965 lr1.- Szybkosc liniowa gazu: 0,052 m/sekunde • Szybkosc objetosciowa wody: 0,275 h_1 Otrzymano nastepujace wyniki wyrazone w objetosciach tlenków azotu na milion objetosci gazu (vpm): na wejsciu na wyjsciu NOx 1040 545 (No 430 487 w tym \N02 610 58 T_NQ2 0,587 0,106 NOx Wydajnosci oczyszczania: •zNO2:90,5% • z NOx: 47,6% Rozmaite próby tak we wspólpradzie jak i przeciwpradzie -czy przy pradach skrzyzowanych wykazaly, ze najlepsze wyniki otrzymuje sie w nastepujacych warunkach: Cisnienie absolutne zawarte miedzy 90 a 1200 kPa Temperatura zawarta miedzy 2 a 80°C Szybkosc objetosciowa cieczy zawarta miedzy 0,05 a 2 h"* Szybkosc objetosciowa rzeczywista gazu zawarta miedzy 100 a 3500 h"1.We wszystkich przypadkach gaz odlotowy zawieral jeszcze tlenek azotu NO, który mozna utlenic w zbiorniku umieszczonym za zlozem z wegla aktywnego co pozwala otrzymac gaz zawierajacy mniej tlenku azotowego NO nato¬ miast wzbogacony w dwutlenek azotu N02; gaz zawierajacy te mieszanine moze byc ponownie potraktowany na drugim zlozu z wegla aktywnego; mozna zastosowac nawet wiecej niz dwa adsorbery z weglem aktywnym, zbiornik do utle¬ nienia tlenku azotowego bylby umieszczony miedzy kazdym adsorberem.Sposób opisany tu w przypadku wydzialu produkcyjnego kwasu azotowego moze równiez byc stosowany w kazdym przypadku gdzie trzeba usuwac dwutlenek azotu N02, np. w urzadzeniach wytwórni saletry wapniowej lub nitrowych zwiazkóworganicznych.Sposób ten moze byc równiez stosowany do podwyzsza¬ nia miana rozcienczonego kwasu azotowego; w tym przy¬ padkujakocieczzraszajaca stosujesieroztwór azotowy.Nowy sposób pozwala wiec doskonale odbarwiac gazy odlotowe wychodzace z wydzialów produkcyjnych azoto¬ wych zmniejszajac znacznie straty NOx i zwiekszajac calko¬ wita wydajnosc wydzialów produkcyjnych.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób odzyskiwania tlenków azotu z mieszaniny gazowej zawierajacej miedzy innymi tlenki azotu i tlen 10 znamienny tym, ze mieszanine te oraz ciecz zraszajaca, która stanowi woda lub wodny roztwór kwasu azotowego prze¬ puszcza sie jednoczesnie przez zloze adsorbenta weglowego, korzystnie wegla aktywnego. 5 2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze gaz i ciecz przepuszcza sie we wspólpradzie, przeciwpradzie lub pradzie skrzyzowanym. 3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze ciecz zraszajaca zawraca sie co najmniej czesciowo. io 4. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze proces prowadzi sie pod cisnieniem absolutnym 90—1200 kPa, w temperaturze 2—80°C. 5. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze ciecz prze¬ puszcza sie z szybkoscia objetosciowa 0,05—2 h_1. 15 6. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze gaz prze¬ puszcza sie z szybkoscia objetosciowa 100—3500 h_1. 7. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze obróbce poddaje sie gaz, w którym zawartosc tlenków azotu wynosi 500—5000 objetosci tlenków azotu NOx na milion objetosci 20 gazów odlotowych. 8. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie zloze z adsorbenta weglowego które sklada sie z kilku warstw oddzielonych wolnymi przestrzeniami, w których tlenek azotu NO jest calkowicie lub czesciowo utleniany do dwu 25 tlenku azotu N02. 9. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako mie¬ szanine gazowa, która zawiera tlenki azotu i tlen stosuje sie gazy odlotowe z wydzialów produkcyjnychkwasu azotowego. 30 10. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, zejako wodna ciecz zraszajaca przepuszczana przez zloze absorbenta weglo¬ wego stosuje sie roztwór kwasu azotowego, którego miano sie podwyzsza i który zawraca sie na zloze absorbenta weglowe¬ go. 35 U. Urzadzenie do odzyskiwania tlenków azotu zmieszani¬ ny gazowej zawierajacej miedzy innymi tlenki azotu i tlen znamienne tym, ze obejmuje kolumne (3) w górnej czesci której jest doprowadzenie (11) cieczy zraszajacej, doprowa¬ dzenie (1, 2, 22) i odprowadzenie (12,13, 23) gazów oczysz- 40 czanych odpowiednio lub jednoczesnie w górnej czesci i dolnej czesci, zbiornik (20) odzyskiwania cieczy, pompe (9) z doprowadzeniem cieczy zraszajacej i doprowadzeniem cieczy zawracanej i wyjsciem w kierunku kolumny, urzadze, nie (14) do odzyskiwania cieczy umieszczone na wyjsciu 45 oczyszczonych gazów do atmosfery oraz zawory (6, 8, 2, 22, 23, 13, 15, 16, 18, 19, 21, 24, 25, 26, 27) na róznych obiegach umozliwiajace zawracanie cieczy oraz przejscie gazu i cieczy we wspólpradzie, przeciwpradzie lub pradzie skrzyzowanym.129 753 » y% ' 11. n •¦ $-6 $" ^23 l« ^13 ^—18 *~15 LDD Z-d 2, z. 256/1400/86/1, n. 95+20 egz.Cena 130 zl PL PL PL

Claims (11)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Sposób odzyskiwania tlenków azotu z mieszaniny gazowej zawierajacej miedzy innymi tlenki azotu i tlen 10 znamienny tym, ze mieszanine te oraz ciecz zraszajaca, która stanowi woda lub wodny roztwór kwasu azotowego prze¬ puszcza sie jednoczesnie przez zloze adsorbenta weglowego, korzystnie wegla aktywnego. 5

2. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze gaz i ciecz przepuszcza sie we wspólpradzie, przeciwpradzie lub pradzie skrzyzowanym.

3. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze ciecz zraszajaca zawraca sie co najmniej czesciowo. io

4. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze proces prowadzi sie pod cisnieniem absolutnym 90—1200 kPa, w temperaturze 2—80°C.

5. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze ciecz prze¬ puszcza sie z szybkoscia objetosciowa 0,05—2 h_1. 15

6. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze gaz prze¬ puszcza sie z szybkoscia objetosciowa 100—3500 h_1.

7. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze obróbce poddaje sie gaz, w którym zawartosc tlenków azotu wynosi 500—5000 objetosci tlenków azotu NOx na milion objetosci 20 gazów odlotowych.

8. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze stosuje sie zloze z adsorbenta weglowego które sklada sie z kilku warstw oddzielonych wolnymi przestrzeniami, w których tlenek azotu NO jest calkowicie lub czesciowo utleniany do dwu 25 tlenku azotu N02.

9. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze jako mie¬ szanine gazowa, która zawiera tlenki azotu i tlen stosuje sie gazy odlotowe z wydzialów produkcyjnychkwasu azotowego. 30

10. Sposób wedlug zastrz. 1, znamienny tym, zejako wodna ciecz zraszajaca przepuszczana przez zloze absorbenta weglo¬ wego stosuje sie roztwór kwasu azotowego, którego miano sie podwyzsza i który zawraca sie na zloze absorbenta weglowe¬ go. 35 U. Urzadzenie do odzyskiwania tlenków azotu zmieszani¬ ny gazowej zawierajacej miedzy innymi tlenki azotu i tlen znamienne tym, ze obejmuje kolumne (3) w górnej czesci której jest doprowadzenie (11) cieczy zraszajacej, doprowa¬ dzenie (1, 2, 22) i odprowadzenie (12,13, 23) gazów oczysz- 40 czanych odpowiednio lub jednoczesnie w górnej czesci i dolnej czesci, zbiornik (20) odzyskiwania cieczy, pompe (9) z doprowadzeniem cieczy zraszajacej i doprowadzeniem cieczy zawracanej i wyjsciem w kierunku kolumny, urzadze, nie (14) do odzyskiwania cieczy umieszczone na wyjsciu 45 oczyszczonych gazów do atmosfery oraz zawory (6, 8, 2, 22, 23, 13, 15, 16, 18, 19, 21, 24, 25, 26, 27) na róznych obiegach umozliwiajace zawracanie cieczy oraz przejscie gazu i cieczy we wspólpradzie, przeciwpradzie lub pradzie skrzyzowanym.129 753 » y% '

11. n •¦ $-6 $" ^23 l« ^13 ^—18 *~15 LDD Z-d 2, z. 256/1400/86/1, n. 95+20 egz. Cena 130 zl PL PL PL