PL129576B1 - Brake clearance adjustment apparatus for rail-vehicles - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest regulator luzu ha¬ mulcowego dla pojazdów szynowych, dwustronne¬ go dzialania, regulujacy rzeczywista wartosc osio¬ wego luzu.Zawiera on wydluzona obudowe, nieobrotowe ciegno wychodzace na zewnatrz z jednego z kon¬ ców obudowy i przenoszace na regulator sile ha¬ mowania, nieobrotowe gwintowane wrzeciono wy¬ stajace z przeciwnego konca obudowy i przezna¬ czone do przenoszenia sily hamowania z regulatora, zesipól prowadzacy i zespól regulujacy wspólpracu¬ jace z wrzecionem obudowy oraz sprezyne obudo¬ wy umieszczona wokól ciegna i dzialajaca miedzy zespolem regulujacym i koncem obudowy, przy czym zespól prowadzacy zawiera nakretke prowa¬ dzaca polaczona za pomoca niesamohamownego gwintu z wrzecionem, do sprzegania z obudowa przez luzujaca sprezyne dla umozliwienia w pew¬ nych warunkach obracania sie nakretki prowa¬ dzacej wzgledem obudowy, zas zespól regulujacy zawiera nakretke regulacyjna polaczona niesamo- hamownie z wrzecionem do sprzegania z tuleja ciegnowa polaczona z ciegnem dla przenoszenia sily hamowania na wrzeciono.Znana jest, z opisu patentowego Stanów Zjedno¬ czonych Ameryki nr 3 285 375, konstrukcja regula¬ tora luzu tego typu. Dzialanie i niezawodnosc tego znanego regulatora zostaly praktycznie potwier¬ dzone w ciezkich warunkach przy wieloletniej eksploatacji. Jakkolwiek jest to dobra konstrukcja, 10 15 :o mozliwe sa jednak pewne jej udoskonalenia W miare uplywu lat znaczenia nabieraja nowe wy¬ magania, dotychczas nie egzekwowane.Znany regulator, jak wiekszosc wspólczesnych mu regulatorów ma obudowe obracajaca sie w obu kierunkach w czasie normalnej pracy hamujca.Z róznych powodów uwaza, sie obecnie, ze nie obracajaca sie obudowa (lub tuleja) stanowi zalete regulatora.Istota wynalazku polega na tym, ze regulujacy zespól zawiera nieobraicajaca sie tuleje, na która dziala sila hamowania od tulei ciegnowej oraz sila przeciwnie skierowana od sprezyny obudowy a na¬ kretka prowadzaca, zaopatrzona jest w elementy przemieszczaLne wzgledem niej tylko osiowo i la¬ czace sie okresowo z nieobrotowa tuleja oraz w uklad wysprzegajacy dla umozliwienia nakretce prowadzacej obracanie sie mimo jej sprzezenia z obudowa.W korzystnym przykladzie wykonania regulatora, nieobrotowa tuleja zaopatrzona jest w wewnetrzny wielowypust, podczas gdy osiowo przesuwna na¬ kretka prowadzaca jest tuleja teleskopowa z pier¬ scieniem prowadzacym majacym uzebienie zew¬ netrzne dla wspólpracy z wymienionym wielowy- pustem, zas prowadzacy pierscien jest osadzony przesuwnie osiowo wzgledem teleskopowej tulei i jest dociskany do polozenia sprzezenia z wielo- wypustowa tuleja przez prowadzaca_ sprezyne. 129 576129 576 3 4 Z wielowypustowa tuleja, na jej przeciwnym koncu, jest polaczony w wielowypustowym sprzc- zendiu pod dzialaniem sprezyny obudowy, napedo¬ wy, pierscien, który zaopatrzony jest w pierscie¬ niowe wystepy wspólpracujace z zebrami obudo¬ wy. Dla przeciwdzialania wzajemnemu obrotowi pomiedizy wielowypustowa tuleja i ciegnowa tu¬ leja, regulator zawiera sprezyny.Korzystnie, powierzchnie sprzeglowe znajduja sie pomiedzy nakretka prowadzaca i sprzeglowym pierscieniem tworzacym sprzeglo obudowy, zas wie¬ lowypustowa tuleja zaopatrzona jest w trzy wew¬ netrzne pierscienie, przy czym pierwszy pierscien, liczac w kierunku dzialania sily hamowania, przej¬ muje sile hamowania z ciagnowej tulei, a drugi pierscien stanowi podpore we wspomnianym kie¬ runku dla regulacyjnego pierscienia sprzezonego nfceobrotowo z wielowypustowa tuleja, przy czym pifersoien regulacyjny, dociskany jest do drugiego .pderscienia. oporowe@a przez zwalniajaca sprezyne, wsparta na trzecim pierscieniu oraz przez sprezyne obudowy za pomoca regulacyjnej nakretki. Regu¬ lacyjny pierscien ma osiowe powierzchnie sprzeglo¬ we dla wspólpracy z odpowiednimi sprzeglowymi porwierzchniaimi w regulacyjnej nakretce, znajdu¬ jace sie w nieco wiekszej odleglosci jedna od dru¬ giej niz wymienione uprzednio.Dla zapewnienia miekkiego lecz pewnego wej¬ scia pierscienia prowadzacego w tuleje wielowy¬ pustowa, pierscien prowadzacy jest przesuwny osiowo wzgledem tulei teleskopowej i jest dociska¬ ny do polozenia sprzezenia z tuleja wielowypusto¬ wa przez sprezyne wprowadzajaca.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, na którym: fig. 1 — przedstawia regulator luzu dla pojazdów szyno¬ wych wedlug wynalazku w widoku z boku, fig- 2 — regulator luzu w przekroju i powiekszeniu, przy czym fig. 2a, 2b i 2c mozna polaczyc ze soba wzdluz linii przerywanych a—a i c—c, fig. 3 jest przekrojem przez regulator oznaczonym III—III na fig. 2b z pominieciem pewnyoh czesci dla wiekszej Jasnosci rysunku, fig. 4 i 5 sa przekro¬ jami regulatora w róznych polozeniach pracy wzdluz linii IV—IV na fig. 2b, z pomdnieciem pew¬ nych elementów, oraz fig. 6—9 sa przekrojami od¬ powiadajacymi fig. 2, lecz w skali zmniejszonej, ukazujacymi regulator w róznych polozeniach pracy, przy czym na fig. 6—9 dla Jasnosci rysunku pcwninieto odnosniki cyfrowe.Samoczynny regulator luzu dwustronnego dziala¬ nia wedlug wynalazku jest regulatorem typu ciegnowego i zamontowany jest w znany sposób jako element ciegnowy w mechanizmie hamulco¬ wym pojazdu szynowego. Ucho 1 regulatora przy¬ stosowane Jest do polaczenia z elementem nie po¬ kazanym na rysunku, najczesciej z dzwignia ha¬ mulcowa, która odciaga to ucho w prawo (fig. 1).Na drugim konou regulatora, sworzen 2 polaczony jest z innym, równiez nde uwidocznionym na ry¬ sunku, elementem mechanizmu hamulcowego, któ¬ ry przenosi sile hamowania na element hamujacy.Mechanizm regulacji luzu zamkniety jest w ru¬ rowej obudowie skladajacej sie z dwu polówek.Te dwie polówki wykonane z blachy polaczone sa ze soba, korzystnie przez spawanie, wzdluz promie¬ niowych szwów tworzac obudowe 4 regulatora.Ta obudowa 4 zaopatrzona Jest we wzdluzne grzbietowe faldy 5, których glówna funkcja, mie- 5 dzy innymi, jest usztywnianie tej obudowy oraz zabezpieczenie jej cylindrycznej powierzchni przed skutkami uderzen.Mechanizm regulacji luzu, uwidoczniony na fdig. 2a, 2c, a którego szczególy sa uwidocznione na fig. 3—5, ma wrzeciono 2 przebiegajace przez wieksza czesc regulatora zaopatrzone w niesamo- hamowny gwint zewnetrzny. Ucho 1 regulatora (fig. 1), zamocowane jest do ciegna 6 siegajacego do wnetrza regulatora. Glowica 7 ciegna jest osa¬ dzona slizgowo na koncu ciegna 6 wystajacego na zewnatrz obudowy 4. Zgodnie ze znana konstrukcja hamulca, glowica 7 zamocowana jest do stalego punktu odniesienia mechanizmu hamulca pojazdu szynowego, a odleglosc A miedzy koncem obudo¬ wy 4 i glowica 7 w polozeniu spoczynkowym me¬ chanizmu hamulca i regulatora zwana jest odleg¬ loscia zadzialania.Prowadzaca nakretka 8 tworzy nriesamohamowne polaczenie gwintowe z wrzecionem 2. Nakretka 8 zaopatrzona jest w osiowe zebra 9, których zada¬ niem jest wzmocnienie konstrukcyjne nakretki i utworzenie osiowej prowadnicy dla teleskopowej tulei 10, która przesuwa sie osiowo wzdluz zeber 9 a miedzy nimi ma osiowe przetloczenia 11 unie¬ mozliwiajace jakikolwiek jej obrót. Pólka 12 na prowadzacej nakretce 8 tworzy osiowy ogranicznik przesuwu tulei 10 w kierunku w prawo, (fig. 2b).Prowadzaca nakretka 8 zaopatrzona Jest na lewym koncu (fig. 2b) w uzebiona sprzegajaca powierz¬ chnie 13 wspóldzialajaca z odpowiadajaca jej sprzegajaca powierzchnia 14 na sprzegajacym pier¬ scieniu 15. Sprzeglo 13, 14 jest sprzeglem zebatym, podczas, gdy sprzeglo 16 miedzy pierscieniem sprzeglowym 15 i obudowa 4 jest zwyklym sprze¬ glem stozkowym.Sprzeglowy pierscien 15 opiera sie na sprzeglowej podkladce 17 za posrednictwem oporowego lozyska 18. Sprzeglowa podkladka 17 ma ograniczjona swo¬ bode przemieszczenia osiowego wzgledem prowa¬ dzacej nakretki 8, i opiera sie na powierzchni na¬ kretki 8 utworzonej przez konce zeber 9 (fig. 2).Sprezyna 19 nakretki sprzeglowej jest spiralna sprezyna sciskana umiesizczona miedzy sprzeglowa podkladka 17 i stala wsporcza podkladka 20 osa¬ dzona w zebrach 9 prowadzacej nakretki 8- Luzu- jaca sprezyna 21, tego samego typu co sprezyna 19, lecz znacznie sztywniej sza, umieszczona jest miedzy sprzeglowa podkladka 17 i wspornikiem 22 spre¬ zyny, który jest osadzony przesuwnie osiowo na zebrach 9 prowadzacej nakretki 8 i opiera sie o te¬ leskopowa tuleje 10 za posrednictwem wsporczej podkladki 23. Oporowe lozysko 24 i ograniczajaca podkladka 25 sa umieszczone z luzem na wspor¬ niku 22 sprezyny i wsporczej podkladce 23, tak aby mozliwy byl wzgledny obrót miedzy prowa¬ dzaca nakretka 8 i zwiazanymi z nia elementami a wsporcza podkladka 25.Wprowadzajaca sprezyna 26 jest sprezyna srubo¬ wa sciskana osadzona na teleskopowej tulei 10 i miedzy wsporcza podkladka 23 i prowadzacym ii 20 23 30 39 40 •0 U 605 129 576 c ipiersoiendem 27. Prowadzacy pierscien 27 jest przesuwny osiowo i zablokowany obrotowo na te¬ leskopowej tuled 10, a na obwodzie zewnetrznym jest wyprofilowany odpowiednio do wyciec 11 tuled.Pierscien ten nie moze sie przemiescic dalej w kie- ruiniku w prawo niz przedstawia to fig. 2b. Jego zewnetrzne obrzeze zaopatrzone jest w zeby wielo- wypustu. Wszystkie elementy 8-S-27 tworza razem zespól prowadzacy (fig. 6 i 7) regulatora.Glówna czescia drugiego zespolu regulatora jest regulacyjna nakretka 29, która podobnie jak na¬ kretka 8, polaczona jest riesamohamownym gwin¬ tem z wrzecionem 2.Od strony swego lewego konca, (fig. 2b), regula¬ cyjna nakretka 29 zaopatrzona jest w zatrzymujacy pierscien 30, luz^ji.ca podkladke 31, oporowe lo¬ zysko 32 i drugi zatrzymujacy pierscien 33. Dzieki temu, poikladka luzujaca moze wspólpracowac w opisany nizej sposób z teleskopowa tuleja 10 i moze obracac sie wokól regulacyjnej nakretki 29.Po drugiej stronie drugiego zatrzymujacego pier¬ scienia 33 znajduje sie wzdluzne lozysko 34 oraz sprezynowa tuleja 35, która moze obracac sie na regulacyjnej nakretce 29. Sprezyna 36 wybierajaca luz, stanowiaca sciskana sprezyne srubowa, osa¬ dzona jest miedzy sprezynowa tuleja 35 i regula¬ cyjnym pierscieniem 37.Regulacyjny pierscien 37 utrzymywany jest w pozycji niieobrotowej i ma ograniczona znacznie mozliwosc osiowego przesuwu. Pierscien ten jest na swej osiowej powierzchni wewnetrznej zaopa¬ trzony w zeby przeznaczone do wspóldzialania z odpowiadajacymi im zebatymi sprzeglowymi po¬ wierzchniami 38 i 39 we wnece regulacyjnej na¬ kretki 29. Odleglosc miedzy tymi sprzeglowymi po¬ wierzchniami 38 i 39 jest wieksza niz grubosc pierscienia 37. Tak wiec miedzy regulacyjna na¬ kretka 29 i pierscieniem regulacyjnym utworzone sa dwa zebate sprzegla 37, 38 i 37, 39.Tuleja 40, zaopatrzona w wielowypust wewne¬ trzny, zwana dalej tuleja wielowypustowa prze¬ mieszcza sie w stosunku do obudowy 4 tylko' w kierunku wzdluznym. To ograniczenie ruchu jest rezultatem tego, ze napedzajacy pierscien 41, osa¬ dzony nieobrotowo wraz z wielowypustowa tuleja 40, zaopatrzony jest w zewnetrzne wystepy 42 wspóldzialajace z grzbietowymi faldami 5 obudo¬ wy w sposób pnzedistawiony na fig. 3.Wielowypustowa tuleja 40 ma trzy stale wew¬ netrzne pierscienie 43, 44 i 45, widoczne kolejno od strony lewej ku prawej na fig. 2b. Wielowy¬ pustowa tuleja 40 wspólpracuje z prowadzacym pierscieniem 27 w sposób nizej opisany.Zwalniajaca sprezyna 46 stanowiaca sprezyne srubowa sciskana, opiera sie na pierwszym oporo¬ wym pierscieniu 43 oraz na zwalniajacej tulei 47, która z kolei przenosi nacisk w prawo (fig. 2b), na regulacyjny pierscien 37. Tak wiec, w polozeniu spoczynkowym, regulacyjny pierscien 37 opiera sie na drugim pierscieniu 44. Regulacyjny pierscien 37 jest na obrzezu zewnetrznym zaopatrzony z zeby wielowypustu wspólpracujace z wielowypustowa tuleja 40 i ma mozliwosc osiowego przemieszczania sie w jej wnetrzu.Ciegnowa tuleja 48 jest polacaona gwintem z ciegnem 6 i jest dociskana w czasie pracy do trze¬ ciego zatrzymujacego pierscienia 45 w sposób opi¬ sany ponizej. OLegmowa tuleja 48 ma wewnetrzna, 9 sprzeglowa powierzchnie 49, która w pewnych okolicznosciach tworzy sprzeglo z odpowiadajaca jej sprzeglowa powierzchnia 50 nakretki 29. To sprzeglo 49, 50 moze byc nazwane sprzeglem glów¬ nym. io Dwie sprezyny 51, 52 recznej regulacji, laczace tuleje wielowypustowa i ciegnowa tuleje 48 umieszczone sa osiowo miedzy drugim zatrzymuja¬ cym pierscieniem 44 i ciegnowa tuleja 48. Spre¬ zyny te (fig. 4 i 5) nie imaja duzego wplywu na 15 normalna prace regulatora i zostana opisane dalej w zwiazku z recznym nastawianiem regulatora.Wszystkie czesci 29—52 tworza razem zespól (fig. 6 i 7) regulujacy.Wielowypustowa tuleja 40 ma niieobracajacy sie 20 pierscien 41 na swym prawym (fig. 2b) koncu- Sru¬ bowa, sciskana sprezyna 53 obudowy umieszczona jest miedzy napedzajacym pierscieniem 41 i tule- jowo uksztaltowanym wspornikiem 54 sprezyny obudowy, który moze byc wykonany z tworzywa 25 sztucznego i który jest unieruchorriiiony w obudo¬ wie za pomoca blokujacej tulei 55 zaopatrzonej, w zwykly pierscien 56 uszczelniajacy ciegno 6.Blokujaca tuleja 55, wykonana korzystnie z two¬ rzywa, sklada sie ze stalego pierscienia (tworzacego 30 koniec obudowy regulatora) oraz pary osiowych palców, kazdy z wystepem wspóldzialajacym z jed¬ nym z obwodowych przetloczen w obudowie 4. Po wprowadzeniu do obudowy elementów regulatora i jako ostatnich, sprezyny 53 i wspornika 54 spre- 31 zyny, wciska sie na koncu blokujaca tuleje 55 tak, aby jej wystepy znalazly sie w przetloczeniach obudowy (fig. 2c). Sila osiowa od sprezyny 53 obu¬ dowy przeksztalca sie w promieniowa sile bloku¬ jaca tuleje 55 w stalym polozeniu za posredni- 4 ctwern stozkowych powierzchni obu tych czesci.Podobny, nieznacznie tylko rózniacy sie zespól uszczelniajacy znajduje sie po przeciwnej stronie obudowy 4, która jest wezsza i otacza wrzeciono. 2.W tym przypadku, blokujaca tuleja 57, wykonana korzystnie z tworzywa, sklada sie ze stalego piers¬ cienia otaczajacego wrzeciona 2 i wiekszej liczby osiowych palców, z których kazdy ma wystep wspólpracujacy z obwodowym przetloczeniem w obudowie 4. Po wlozeniu tulei - 57, wklada sie uszczelniajacy pierscien 58 i zgarniajacy pierscien 59, który wykonany jest korzystnie z tworzywa sztucznego. Aby utrzymac te elementy w stalych polozeniach, zagina sie do wewnatrz niewielkie wy¬ pustki 60 na koncu obudowy 4 (fig. 2a).We wrzecionie 2 wykonane jest wyciecie 61* Gdy wrzeciono to znajduje sie w pozycji maksymalnego zaglebienia, wówczas wyciecie to jest na zgarnia¬ jacym pierscieniu 59 i przez to daje wskazanie po¬ ca ^cji' W obudowie 4 znajduje sie ogranicznik 62 prze¬ suwu osiowego prowadzacego zespolu 8—27. Ma on ksztalt pierscienia zatrzymujacego, umieszczo¬ nego w obwodowym przetloczeniu obudowy i wspól- C5 pracuje z ograniczajaca podkladka 25. Mozna za-129 576 7 8 •tasowac równiez Inne elementy ograniczaja przesuw.Miedzy wrzecionem 2 i ciegnem 6 umieszczona jest prowadzaca tuleja 63 (fig. 2b).Na wrzecionie 2 umieszczony jest ograniczajacy pierscien 64. W przedstawionym na rysunku po¬ lozeniu srjoczynkowym urzadzenia, pierscien ten znajduje sie blisko prowadizacej nakretki 8. Jego zadaniem jest uniemozliwic wyciagniecie przez nie¬ uwage wrzeciona 2 z regulatora. Przy próbie wy¬ ciagniecia wrzeciona, ograniczajacy pierscien 64 uderza w blokujaca tuleje 57 a sila przenosi sie jako sila osiowa w lewo na obudowe 4 oraz spre¬ zyne 53, która w takim przypadku zostaje scisnieta, jako ze ciegnowa tuleja 48 i ciegno 6 mozna uwa¬ zac za elementy nieruchome. Po pewnym prze¬ mieszczeniu sie w kierunku w lewo wrzeciona 2 i obudowy 4, sprzeglo 49, 50 laczace wrzeciona z re¬ gulacyjna nakretka 29 wlacza sie, uniemozliwiajac dalszy ruch. Dzialanie, normalny luz i hamowanie odbywa sie jak nastepuje.Ciegno 6 oraz caly regulator w czasie hamowa¬ nia przemieszcza sie w kierunku w prawo, zgodnie z rzutem rysunku., Sila Jiatmowania jest przenoszona przez ciegno 6, degnowa tuleje 48, zatrzymujacy pierscien 45, na¬ pedzajacy pierscien 41, sprezyne 53 obudowy, jej wspornik 54, blokujaca tuleje 55, obudowe 4, sprze¬ glowy pierscien 15, oporowe lozysko 18, sprzeglowa podkladke 17, prowadzaca nakretke 8 i wrzeciono, a dalej na, me pokazane na rysunku, elementy mechanizmu hamulcowego.Ruch ciegna 6 jest ruchem wzglednym w sto¬ sunku do glowicy 7, która stanowi staly punkt od¬ niesienia. Jezeli w ruchu tym nastapi przemiesz¬ czenie na odleglosc A, wówczas blokujaca tuleja 55 dochodzi do glowicy 7 ciegna, co oznacza, ze obudowa 4 nie moze sie juz dalej przesuwac. Przy dalszym ruchu w prawo, uklad ciegnowy zlozony z ciegna 6 i ciegnowej tiulei 48 przemieszcza sie przy ugieciu sciskanej sprezyny 53 obudowy. Spre¬ zyna 19 nakretki prowadzacej i luzujaca sprezy¬ na 21 rozprezaja sie a sprzeglo 13, 14 zamyka sie.W tym momencie, klocek hamulcowy dotyka do obrzeza kola. Luz sprzegla 13, 14 jest rzedu 2 mm, co dodane do zewnetrznej, nastawnej odleglosci A hamulca tworzy wewnetrzna stala odleglosc za- Gdy klocek hamulcowy dotknie obrzeza kola, dalszy osiowy przesuw wrzeciona 2 zostaje zatrzy¬ many, co oznacza, ze zatrzymuja sie takze obie nakretki 8 i 29. Sila (hamowania) wzrasta w czasie gdy ciegnowy zespól 6, 48 przemieszcza sie nadal w prawo wraz z wielowypustowa tuleja 40 przy dalszym sciskaniu sprezyny 53. Poniewaz obie na¬ kretki 8 i 29 sa nieruchome, a wielowypustowa tuleja 40 przesuwa sie, to sprzeglo 37, 38 otwiera sie pod dzialaniem rozprezajacej sie sprezyny 36 iuzowania, podczas gdy sprzeglo 37, 39 zamyka sie i blokuje regulacyjna nakretke 29. Oznacza to, ze wielowypustowe sprzezenie miedzy tuleja 40 i pro¬ wadzacym pierscieniem 27 zmniejsza sie z 5 mm do 2 mm.Od tej chwali sila przenoszona jest przez regula¬ cyjna nakretke 29. Jednakze glówne sprzeglo 49, 50 nie jest jeszcze zamkniete, tak ze sila przeno¬ szona jest przez nastepujace czesci: ciegnowe ele- i menty 6, 48, zatrzymujacy pierscien 45, wielowy¬ pustowa tuleje 40, zatrzymujacy pierscien 43, zwal¬ niajaca sprezyne 46, zwalniajaca tuleje 47, regu¬ lacyjny pierscien 37 i regulacyjna nakretke 29- Z chwila gdy sila osiagnie wartosc wystarcza¬ jaco duza do scisniecia zwalniajacej sprezyny 46, wdelowypusitowe sprzezenie 27, 40 rozlacza sie a zamyka sie glównie sprzeglo 49, 50, które odtad przenosi sile hamowania.Klocki hamulcowe zostaja docisniete do obrzeza kola i wzrasta wartosc sily hamowania. Na sku¬ tek pewnej sprezystosci wlasnej, mechanizm hamo¬ wania poddaje sie nieco i nastepuje dalsze prze¬ mieszczenie w mechanizmie regulatora.Obudowa 4 pozostaje nadal nieruchoma podczas gdy ciegnowy zespól 6, 48, regulacyjna nakretka 29 i wrzeciono 2 przesuwaja sie w prawo. Caly pro¬ wadzacy zespól 8—27 przesuwa sie wraz z wrze¬ cionem 2 do czasu, az oporowa podkladka 25 osia¬ gnie ogranicznik 62. W czasie dalszego ruchu caly zespól 8—27 zaczyna sie obracac na oporowym lozysku 24, co powoduje, ze wzrost sily hamowania jest stopniowy a nie gwaltowny. Poniewaz oporowa podkladka 25 i oporowe lozysko 24 sa luzno osa¬ dzone we wsporniku 22, to obrót zespolu prowa¬ dzacego 8—27 nastepuje bez pojawienia sie sily reakcji w mechanizmie.Trwa to, dopóki sila hamowania nie osiagnie swego maksimum i nie nastapi zakonczenie hamo¬ wania. Polozenie elementów mechanizmu przed¬ stawia fig. 6. Nastepnie nastepuje zwolnienie ha¬ mulca.W poczatkowej czesci ruchu zwalniania hamulca, lub inaczej skoku powrotnego, sily sprezystosci pochodzace od mechanizmu hamowania ciagna wrzeciono 2 w lewo (na rysunku) i utrzymuja glówne sprzeglo 49, 50 w stanie zamkniecia, do do czasu az rózne elementy urzadzenia zajma po¬ zycje jakie mialy wówczas gdy sprzeglo to zostalo wlaczone po raz pierwszy.W czasie tego sprezystego odcinka skoku powrot¬ nego, caly prowadzacy zespól 8—27 podaza za wrze- cionem 2 na krótkim odcinku w lewo, az do chwili zamkniecia siprzegla 16. Obie sprezyny 19 i 21 zo¬ staja scisniete, sprzeglo 13, 14 otwiera sie, a pro¬ wadzaca nakretka 8 zaczyna obracac sie na oporo¬ wym lozysku 18 wstecz na wrzecionie 2, to jest w kierunku wydluzenia regulatora. Oznacza to, ze regulacyjna nakretka 8 eliminuje sprezysta czesc skoku hamowania. Tak wiec regulator jest regula¬ torem rzeczywistej wartosci luzu w przeciwien¬ stwie do tak zwanego regulatora skoku tloka.Gdy luzujaca podkladka 31 uderzy w teelskopo- wa tuleje 10, wówczas konczy sie sprezysta czesc skoku zwalniajacego. Gdy sila hamowania spadnie ponizej wartosci sily od zwalniajacej sprezyny 46, ta ostatnia wydluza sie, glówne sprzeglo 49, 50 otwiera sie, a prowadzaca sprezyna 27 wchodzi do wielowypustowej tulei 40 i blokuje prowadzaca nakretke 8 przed dalszym obrotem. Sprezyna 53 obudowy rozpreza sie nadal, sprzeglo 39 otwiera 15 20 25 30 75 40 45 50 55* 129 576 ID sie a sprzeglo 37, 38 sarayka sie i blokuje regula¬ cyjna nakretke 29. W tym samym czasie, gdy na¬ stepuje zlaczenie na calej dlugosci sprzezania wie- lowypustowego pierscdemiia 27 i wielowypustowej tulei 40, sprzeglo 13, 14 otwiera sie calkowicie, sprezyny 19 i 21 zostaja scisniete, a sprzeglowa podkladka 17 osiaga polozenie oparcia o zebra 9 prowadzacej nakretki, konczac w ten sposób osio¬ we przemieszczenie dwu nakretek 8 i 29.Wszystkie elementy urzadzenia osiagaja wtedy swoje pierwotne polozenia, zgodne z fig. 2 i ope¬ racja hamowania jesit zakonczona.Jak wymiika z powyzszego, prowadzacy pierscien 27 jest przesuwiiy osiowo na teleskopowej tulei 10 i sprezyscie dociskamy przez sprezyne 26 dla ula¬ twiania jego wpicAradzenia do wielowypustowej tuled 40. Jezeli zeby wielowypustu na prowadzacym pierscieniu 27 uderza w zeby wielowypustu tulei 40, wówczas pierscien prowadzacy cofnie sie przy ugieciu sprezyny 26 i obróci sie nieco wraz z pro¬ wadzaca iniakretka 8 aby potem umozliwiac spre¬ zynie 26 rozprezenie sie i wepchniecie prowadza¬ cego pierscienia 27 do wielowypustowej tulei 40.Dzialanie hamulca przy nadmiernym luzie rózni sie nieco dla przypadków gdy nadmiar luzu jest wiekszy i mniejszy od 30 mm. Poczatek hamowa¬ nia jest taki sam jak przy luzie normalnym. Zgod¬ nie z powyzszym opisem, do chwili gdy ciegnowa glowica 7 dojdzie do blokujacej tulei 55, obudowa zatrzyma sie a sprzeglo 13, 14 zamknie sie, ponie¬ waz w tym przypadku klocki hamulcowe nie osiagna jeszcze obrzeza kola.W tym polozeniu, wrzeciono 2 zatrzymuje sie na moment wraz z dwoma nakretkami 8 i 29. Spre¬ zyna 53 zositaje scisnieta, sprzeglo 37, 38 otwiera sie a sprzeglo 37, 39 zamyka sie blokujac regulacyjna nakretke 29 przed obrotem. W tym samym czasie nastapilo wydluzenie sie sprezyny 36, a zazebienie wieiowypustów 27, 40 zmniejszylo sie z okolo 5 do okolo 2 mm.Sila hamowania jest obecnie przenoszona przez regulacyjny pierscien 37, jak opisano. Wrzeciono podejmuje ponownie ruch osiowy, a prowadzacy zespól 8—27 podaza za nim kilka milimetrów do cziasu gdy oborowa podkladlka 25 dojdzie do ogra¬ nicznika 62.W czasie dalszego ruchu, oporowa podkladka 25, oporowe lozysko 24 i wspornik 22 sprezyny musza zatrzymac sie, co oznacza, ze sprezyna 21 musi ulec scisnieciu w miare jak prowadzaca nakretka 8 podaza za wrzecionem 2 w prawo bez obracania sie, poniewaz prowadzacy pierscien 27 pozostaje nadal w sprzezeniu okolo 2 mm z wielowypustowa tu¬ leja 40. W tej fazie, sila reakcji w regulatorze jest suma sil od sprezyny 53 i sprezyny 21.Gdy klocki hamulcowe osiagna polozenia na obrzezach kól, wrzeciono 2 zatrzymuje sie, a spre- zym 21 luzowania jest juz scisnieta o wielkosc odpowiadajaca nadmiarowi luzu. Sila hamowania rosnie i gdy przekroczy takze wartosc sily zwalnia¬ jacej sprezyny 46, ta ostatnia zostaje scisnieta, a prowadzacy pierscien 27 zmuszony jest do opusz¬ czeni i wielowypustowej tulei 40. Glówne sprzeglo £0, SO wkrótce potem zwiera sie.Prowadzaca nafaretka 8 uzyskuje swobode obra¬ cania sie wówczas gdfcr prowadzacy pierscien 27 opuszcza wielowypustowa tuleje 40 i zostaje obro¬ towo przepchniety w lewo iprzez luzujaca sprezy- 5 ne 21. To osiowe przemieszczenie prowadzacej na¬ kretka 8 na wrzecionie 2 odpowiada wartosci nad¬ miernego- luzu.Przy nastepnej operacji prowadzacy zespól 8—27 kompensuje sprezystosc w sposób opisany wyzej dla przypadku luzu normalnego. Polozenia poszcze¬ gólnych elementów mechanizmu ptrzedstawione sa na fig. 6, przy czym w zaleznosci od rzeczywisitej wartosci nadmiaru luzu, prowadzacy zespól 8—27 i zespól regulujacy sa obecnie bardziej oddalone od siebie.W tym ukladzie sila reakcji pochodzi tylko od sprezymy 53 obudowy. W czasie zwalniania hamul¬ ca, nakretka prowadzaca 8 obraca sie wstecz tak jak opisano dla przypadku luzu normalnego. Tym samym, eliminuje sie odleglosc odpowiadajaca od¬ ksztalceniu sprezystemu mechanizmu hamowania.Nastepnie sprzeglo 13, 14 zostaje zablokowanie sila odpowiadajaca sumie sil od dwu sprezyn 19 i 21.Po ustaniu dzialania sily sprezystosci od mecha¬ nizmu hamulca, zwalniajaca sprezyna 46 rozpreza sie do swej normalnej dlugosci. Sprezyna 53 obu¬ dowy przesuwa wielowypustowa tuleje 40, zatrzy¬ mujacy pierscien 44, oraz regulacyjny pierscien 37 na sprezynie 36, lozysko 34, zatrzymujacy pierscien 33 i regulacyjna nakretke 29. Sprzeglo 37, 39 otwie¬ ra sie, tak ze regulacyjna nakretka 29 moze rozpo¬ czac obrót na oponowym lozysku 34 i skasowac nadmierny luz. Sytuacje taka przedstawia fig. 7.Wrzeciono 2 utrzymywane jest nieruchomo przez zespól prowadzacy 8—27 w czasie regulacji, po¬ niewaz sprzeglo 12, 14 zamkniete jest sila prze¬ kraczajaca Iraykrotnie wartosc sily napiecia spre¬ zyny 36 wybierania luzu. Po uderzeniu luzujaeej podkladki 31 w teleskopowa tuleje 10, zatrzymuje sie ruch obrotowy regulacyjnej nakretki 29. Na krótko przed tym, prowadzacy pierscien 27 wchodzi do teleskopowej tulei 40.Operacja zwolnienia hamulca konczy sie otwar¬ ciem sprzegla 37, 39 i scisnieciem sprezyny 36, przy czym sprzeglo 37, 38 zamyka sie blokujac regula¬ cyjna nakretke 29, sprzeglo 13, 14 otwiera sie, dwi€ nakretki 8 i 29 oraz wrzeciono 2 przesuwaja sie w lewo, dwie sprezyny 19 i 21 zostaja scisniete a sprzeglowa podkladka 17 opiera sie o zebra 9 tulei prowadzacej. Wszystko to nastepuje pod dzia¬ laniem rozprezajacej sie sprezyny 53 obudowy Wszystkie te elementy zajmuja teraz swe pier¬ wotne polozenia przedstawione na fig. 2, a lu2 odpowiada odleglosci zadzialania równej A.Przebieg hamowania przy nadmiarze luzu wiek¬ szym od 30 cm jest taki sam jak w opisanym wy¬ zej przypadku hamowania z nadmiarem luzu mniejszym od 30 mm do czasu, az nastapi scisnie¬ cie sprezyny 21. Jezeli nadmiar luzu jest wiekszy od 30 mm, to sprezyna 21 zostaje scisnieta az dc zetkniecia sie zwojów. Wrzeciono 2 zatrzymuje sie na chwile, podczas gdy sila hamowania nada] wzrasta, a zwalniajaca sprezyna 46 jest sciskana.Sila reakcji jesit w tym momencie równa sumie sil od sprezyny 53 i zwalniajacej sprezyny 46. 10 15 20 30 35 45 5011 129 576 12 Po scijsnieciu zwalniajacej sprezyny 46, prowa¬ dzacy pierscien 27 wychodzi z wdelowypustowjj tulei 40, a zwalniajaca sprezyna rozpreza sie, pod¬ czas gdy prowadzaca nakretka 8 obraca sie na oporowym lozysku 24. Sila reakcji teraz zmniejsza siedo wartosci sily sprezyny 53 obudowy. Równiez i zwalniajaca sprezyna 46 rozpreza sie teraz* a po¬ niewaz nadmiar luzu byl wiekszy od 30 mm, to ruch w prawo trwa nadal.Prowadzacy zespól 8—27 obraca sie na oporowym lozysku 24 i nadal kasuje nadmierny luz. Gdy klocki hamulcowe dotkna do obrzezy kól, zwal¬ niajaca sprezyna 46 zostaje scisnieta a glówne sprzeglo 49, 50 zamyka sie aby przeniesc sile ha¬ mowania. Dalej dzialanie ma przebieg taki sam jak w opisanym wyzej przypadku nadmiaru luzu, wiekszego od 30 mm.Gdy luz jest za maly, regulator pracuje na za¬ sadzie jednokrotnej weryfikacji, to znaczy, ze do skorygowania niedostatecznego luzu trzeba wyko¬ nac dwa kolejne hamowania. Przy pierwszym ha¬ mowaniu nastepuje tylko ustalenie w mechanizmie regulatora wartosci brakujacego luzu, podczas gdy wlasciwa regulacja nastepuje w drugim hamowa¬ niu.Przy pierwszym hamowaniu, jezeli luz jest nie¬ wystarczajacy lub inaczej mniejszy od odpowiada¬ jacej mu odleglosci A zadzialania, klocki hamul¬ cowe dochodza do obrzezy kól zanim glowica 7 . dojdzie do blokujacej tulei 55. Oznacza to, ze wrze¬ ciono 2 a przez to i nakretki 8 i 29 zatrzymuja sie razem z obudowa 4, poniewaz ta ostatnia opiera sie za posrednictwem prowadzacej nakretki 8 na sprzeglowym pierscieniu 15.Sily hamowania wzrastaja, sprezyna 53 ulega pewnemu scisnieciu, sprzeglo 37, 38 otwiera sie a sprzeglo 37, 39 zamyka sie, blokujac regulacyjna nakretke 29, W tym samym czasie sprzezenie wie- lowypustów prowadzacego pierscienia 27 i tulei 40 zmniejsza sie z 5 mm do 2 mm. Sila hamowania przenoszona jest przez prowadzaca nakretke 8 za posrednietwem sprezyny 53 i przez regulacyjna nakretke 29 za posrednictwem zwalniajacej spre¬ zyny 46.Gdy sila hamowania przekroczy polaczone sily od sprezyny 53 i sprezyny 46, zostaja one scisniete a prowadzacy pierscien 27 opuszcza wielowypusito- wa tuleje 40 po ugieciu okolo 2 mm.Prowadzaca nakretka 8 nie jest nadal zabloko¬ wana obrotowo, dzieki czemu sprezyna 53 obudo¬ wy moze rozprezyc sie i spowodowac obrócenie sie prowadzacej nakretki 8 na lozysku 18 z przemiesz- ¦: czeniiem w prawo (na rysunku). Teleskopowa tu¬ leja 40 nie moze podazyc za nakretka 8 w prawo, jako ze regulacyjna nakretka 29 a przez to i pod¬ kladka 31 sa nieruchome. Zamiast tego, tuleja 40 zostaje przemieszczona osiowo w prawo na pro¬ wadzacej nakretce 8 przez obrót na lozysku 32.Oznacza to, ze musi nastapic ugiecie sprezyny 21.Ruch ten trwa do chwili az blokujaca tuleja 55 dojdzie do glowicy 7, lecz na odcinku nie wiekszym niz 30 mm, to jest na odleglosci miedzy dwiema nakretkami 8 i 29.Polozenia poszczególnych elementów mechanizmu przedstawione sa na fig. 8, gdzie iuzujaca sprezy¬ na 21 ugieta jest o wielkosc odpowiadajaca bra¬ kujacemu luzowi.Sila hamowania wzrasta a glówne sprzeglo 49. 50 zamyka sie aby przeniesc te sile. Gdy mecha¬ nizm hamulca zostaje odksztalcony przez przylo¬ zenie sily hamowania, to równoczesnie wrzeciono 2 zostaje odciagniete w pra/wo przez regulacyjna na¬ kretke 29. Sprzeglo 13, 15 zamyka sie, a sprzeglo 16 otwiera sie, po czym prowadzaca nakretka 8 obraca sie na lozysku 32. Sila reakcji jest wtedy sila na¬ piecia sprezyny 53 obudowy.Jezeli luz nie jest w rzeczywistosci za maly a tylko wystepuja objawy zbyt malego luzu, na przyklad na skutek nadmiernej sily tarcia w me¬ chanizmie hamulcowym lub w wyniku zalodzenia klocków hamulcowych, wówczas nadmierna sila tarcia zostanie pokonaina lub lód skruszony i usu¬ niety w czasie tego hamowania, dzieki czemu pro¬ wadzaca nakretka 8 moze sie obrócic i zwiekszyc swa odleglosc od regulacyjnej nakretki 29, az spre¬ zyna 21 osiagnie swa normalna dlugosc i akcja ha¬ mowania bedzie miala przebieg jak przy luzie normalnym (jak opisano powyzej).W dalszym ciagu omówiony zostanie przypadek, gdy luz jest rzeczywiscie zbyt maly.Jak wspomniano wczesniej, sila pochodzaca od mechanizmu hamulcowego dziala na wrzeciono sila ciagnaca w lewo (na rysunku) i utrzymuje sprze¬ glo 49, 50 zamkniete na poczatku skoku powrot¬ nego. Prowadzaca naikretka 8 zostaje pociagnieta w lewo, sprzeglo 13, 14 otwiera sie slizgowo, a pro¬ wadzaca nakretka 8 moze obrócic sie na swych lozyskach i skornpenisowac sprezysta czesc skoku zwalniania hamulca. Nastepnie, sprezyna 46 roz¬ preza sie wraz ze sprezyna 53, przez co prowadzacy pierscien 27 wchodzi do tulei 40 i blokuje prowa¬ dzaca nakretke 8. Sprzeglo 37, 39 otwiera sie a sprzeglo 37, 38 zamyka sie blokujac regulacyjna nakretke 29- Sprzeglo 13, 14 otwiera sie calkowicie a dwie nakretki 8 i 29 wraz z wrzecionem 2 prze¬ suwaja sie w lewo pod naciskiem dwu uginajacych sie .sprezyn 19 i 21 do chwili, az sprzeglowa pod¬ kladka 17 osiagnie pozycje oparcia o zebra 9 na¬ kretki prowadzacej. Cala ta operacja przebiega pod dzialaniem rozprezajacej sie sprezyny 53 obudowy.Podczas drugiego hamowania, glowica 7 ciegna dochodzi do blokujacej tulei 55 obudowa 4 zatrzy¬ muje sie, ciegnowe elementy 6, 48 przesuwaja sie nadal, sprezyna 53 obudowy zostaje scisnieta, dwie sprezyny 19 i 21 wydluzaja sie, sprzeglo 13, 14 za¬ myka sie, a klocki hamulcowe dotykaja obrzeza kola, przez co wrzeciono 2 zatrzymuje sie.Ciegnowe elementy 6, 48 przemieszczaja sie na¬ dal, a sprzeglo 37, 38 otwiera sie. Teraz jednak luzujaca sprezyna 21 jest scisnieta i sama naciska na regulacyjna nakretke 29 za posrednictwem pod¬ kladki 31. Tak wiec regulacyjna nakretka 29 za¬ czyna obracac sie i podaza za ciegnowymi elemen¬ tami 6, 48 W prawo. Polozenie poszczególnych czesci przedstawione jest na fig. 9. Trwa to, dopóki spre¬ zyna 21 nie osiagnie swej pierwotnej dlugosci, kiedy to nastepuje wydluzenie regulatora i przy¬ wrócenie wlasciwej wielkosci luzu.Dalsze hamowania i zwolnienia przebiegaja w sposób opisany dla przypadku luzu normalnego. 10 19 26 25 20 35 40 45 50 51 ao13 W czasie sprezystej ozescd skoku przy pierwszym hamowaniu, sprezyna 19 nakretki prowadzacej ma za zadanie sciagnac nakretke S w prawo, tak aby nastapil poslizg na sprzegle 13, 14. Jezeli by nie bylo sprezymy 19 prowadzacej nakretki, wówczas prowadzaca nakretka 8 oparlaby sde o sprzeglowa podkladke 17 w czasie obracania sie, co doprowa¬ dziloby do zablokowania nakretki 8 w tyrn poloze¬ niu bez dalszego ugiecia sprezyny 21. W czasie nastepnego hamowania, sprezyna ta rozprezylaby sie na poczatku przy zamknietym sprzegle 13, 14, co doprowadziloby do zmniejszenia kompensacji o 2 mm luzu na sprzegle 13, 14 i w rezultacie : wydluzanie regulatora byloby mniejsze od pozada¬ nego. Tak wiec mechanizm moze dzialac takze bez sprezyny 19 nakrer.d prowadizacej, jednak w spo¬ sób nie w pelni zadowalajacy.Przy wymianie zuzytych klocków hamulcowych moze byc konieczne doprowadzenie wrzeciona 2 do jego pierwotnego polozenia (fig. 2). Mozna tego dokonac przez reczne obrócenie obudowy 4, która nie obraca sie w czasie normalniej pracy regula¬ tora.Jak wspomniano juz wyzej, napedzajacy piers¬ cien 41 ma wysitepy 42 wspóldzialajace ze wzdluz¬ nymi zebrami 5 obudowy i jest nieobrotowo po¬ laczony z wielowypustowa tuleja 40, która dzieki temu podaza za obudowa przy jej obracaniu.Prowadzaca nakretka 8 jest zablokowana obro¬ towo z wielowypustowa tuleja 40 przez prowa¬ dzacy pierscien 27, podczas gdy regulacyjna na¬ kretka 25 jest z nia zbloCiowana przez regulacyjny pierscien 37.Obie nakretki 8 i 29 obracaja sie wiec w obu kierunkach wraz z obudowa 4. W ten sposób mozna wydluzyc lub skrócic regulator jezeli przed¬ tem rozlaczy sie w opisany nizej sposób, obrotowe sprzezenie miedzy inieobracajacymii sde elementami ciegnowymi 6, 48 i wielowypustowa tuleja 40.Miedzy wielowypustowa tuleja 40 i ciegnowa tu¬ leja 48 umieszczone sa dwie sprezyny 51, 52 recz¬ nej regulacji. Jak widac najlepiej na fig. 4 i 5, na których przedstawiono tylko jedna sprezyne 52 i tuleje 48, kazda ze sprezyn 51, 52 ma zeby wie- lowypustu na swym zewnetrznym obrzezu wspól¬ dzialajace z wielowypustowa tuleja 40 oraz ma równiez sprezyste ramie zakonczone wystepem (fig. 4) wspólpracujacym z wycieciem na ciegno¬ wej tulei 48. W normalnych warunkach pracy, gdy momenty obrotowe dzialajace na rózne elementy sa stosunkowo niewielkie, sprezyny 51 i 52 sku¬ tecznie blokuja przed obrotem.Jednakze gdy chce sie przeprowadzic wspomnia¬ na reczna regulacje, obrócenie reczne obudowy 4 z okreslona sila, powoduje wyciagniecie wystepu na sprezystym ramieniu kazdej ze sprezyn 51 i 52 z odpowiedniego wyciecia (fig. 5).Tak wiec zadaniem sprezyn 51 i 52 jest zapo¬ biezenie nieumyslnemu obróceniu w stanie biernym hamulca pod wplywem uderzenia, wibracji lub podobnych oddzialywan skojarzonych z silami od mechanizmu hamulcowego. Jezeli w konkretnym mechanizmie taki obrót mimo wszystko pojawi sie, to nalezy obrócic jedna lub obie sprezyny 51, 52 tak, aby zwiekszyc moment przy którym nastepuje 576 14 niepozadany samoczynny obrót elementów; to zwie¬ kszenie momentu obrotowego jest wynikiem zmie¬ nionych warunków wspóldzialania sprezyn 51, 52 z ciegnowa tuleja 48. 5 Obudowa zbudowana z dwu polówek zespawa- nych ze soba wzdluz szwów bocznych i zaopa¬ trzona we wzdluzne zebra charakteryzuje sde licz¬ nymi zaletami Zebra 5 zwiekszaja sztywnosc obu¬ dowy 4 i zabezpieczaja jej cylindryczna powierz- io chnie przed uderzeniami. Mniejsza grubosc ma¬ terialu obniza ciezar i koszt.Zebra moga byc wykorzystane jako elementy funkcjonalne regulatora, zwlaszcza przy recznym nastawianiu, 15 W regulatorze tego typu, zespól prowadzacy 8, 27 musi miec dwa osiowe ograniczniki w obudowie.W tym przypadku, sprzeglo 16 obudowy jest "Jed¬ nym z nich, a ogranicznik 62 drugim. Ten drugi ogranicznik moze miec równiez postac wewnetrz- 20 nego obwodowego wyciecia, w zalozeniu ze regu¬ lator monituje sie i roamonitowuje wzdluz szwów obudowy 4.Obudowa musi byc uszczelniona na koncach i zaopatrzona w oparcie dla glowicy ciegna- Stale 25 osiowe punkty unienichomieniia uszczelek mozna latwo uzyskac przez wykonanie przetloczen na po¬ lowachobudowy. ; •"'-} W przypadku zwyklej konstrukcji rufowej" obu¬ dowy trzeba wykonac wiele operacji obróbki me- 30 ohaindcznej. Biorac pod uwage TÓwiniez wiekszy ciezar obudowy jednolitej w porównaniu z obudo¬ wa z blachy, oraz róznice grubosci materialu, mozna oceniac znaczne zmniejszenie calkowitego kosztu obudowy wykonanej z dwu polówek w stosunku do 35 obudowy tradycyjnej o budowie rurowej. * Jakkolwiek przedstawiony wyzej regulator jest regulatorem typu ciegnowego, to przy niewielkich zmianach mozna go przeksztalcic w regulator typu pchanego. Mozna takze dokonac w nim wielu in- 40 nyeh zmian mieszczacych sie w zakresie istotnych cech wynalazku.Zastrzezenia patentowe 1. Regulator luzu hamulcowego dla pojazdów 4i szynowych, dwustronnego dzualania, regulujacy rzeczywista wartosc osiowego luzu, zawierajacy wydluzona obudowe, jace na zewnatrz z jednego z konców tej obudo¬ wy i przenoszace na regulator sile hamowania, nie- 53 obrotowe gwintowane wrzeciono wystajace z prze¬ ciwnego konca obudowy i przeznaczone do przeno¬ szenia sily hamowania z regulatora, zespól prowa¬ dzacy i zespól regulacyjny wspólpracujace z wrze¬ cionem obudowy, oraz sprezyne obudowy umiesz- 53 czona wokól ciegna i dzialajaca miedzy zespolem regulacyjnym i koncem obudowy, przy czym zespól prowadzacy zawiera nakretke prowadzaca, pola¬ czona za pomoca ndesamohamownego gwintu z wrzecionem do sprzegania z obudowa przez lu- o zujaca sprezyne dla uniemozliwieniia w pewnych warunkach obracania sie nakretka prowadzacej wzgledem obudowy zas zespól regulacyjny zawiera nakretke regulacyjna, polaczona niesamohamownie z wrzecionem, do sprzegania z tuleja ciegnowa po- Cj laczona z ciegnem dla przenoszenia sily namowa-129 576 15 16 ma na wrzeciono, znamienny tym, ze regulacyjny zespól (29-h52) zawiera oieobracajaca sie tuleje ('0), na kt6ra dziala sila hamowania od ciegnowej tulei (48) oraz sila przeciwnie skierowana od sprezyny .(53) obudowy, .a prowadzaca nakretka (8) zaopatrzo¬ na jest w elementy (10, 11, .27) przeniieszczalne wzgledem niej tylko osiowo i okresowo laczone z nieobracajaca sie tuleja (40) oraz w uklad wy- aprzegajacy (13—15) dla umozliwienia nakretce obracania sie mimo jej sprzezenia za pomoca sprze¬ gla (16) z obudowa (4). 2. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ie nieobrotowa tuleja (40) zaopatrzona jest w wewnetrzny wielowypust, a osiowo przesuwna nakretka prowadzaca jest teleskopowa tuleja (10) z prowadzacym pierscieniem (27) posiadajacym zewnetrzne uzebienie wspóldzialajace z tym wie- lowypustem. .3. Jlegulator luzu wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze prowadzacy pierscien (27) jest osadzony przesuwnie osiowo wzgledem teleskopowej tulei (10), przy czym jest on dociskany do polozenia sprzezenia z wielowypustowa tuleja (40) przez wprowadzajaca sprezyne (26). 4. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze z wielowypiu&towa tuleja (40), na jej prze¬ ciwnym koncu, polacrjony jest w wielowypustowym sprzezeniu pod dzialaniem sprezyny (53) obudowy napedowy pierscien (41), który zaopatrzony jest w pierscieniowe wystepy (42) wspólpracujace z ze¬ brami (5) obiidowy. 10 20 25 30 5. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze dla przeciwdzialania wzajemnemu obrotowi miedzy wielowypustowa tuleja (40) i ciegnowa tu¬ leja (48) zawiera sprezyny (51, 52)- 6. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze powierzchnie sprzeglowe (13, 14) znajduja sie miedzy nakretka (8) i sprzeglowym pierscie¬ niem (15) tworzacym sprzeglo (16) obudowy. 7. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze wielowypustowa tuleja (40) zaopatrzona jest w trzy wewnetrzne pierscienie (43, 44, 45), przy czym pierwszy pierscien (45), liczac w kierunku dzialania sily hamowania, przejmuje sile hamowa¬ nia z ciegoowej tulei (48), drugi pierscien (44) sta¬ nowi podpore we wspomnianym kierunku dla re¬ gulacyjnego pierscienia (37) sprzezonego nieobro- towo z wielowypustowa tuleja (40), przy czym pierscien regulacyjny (37) dociskany jest do dru¬ giego pierscienia oporowego przez zwalniajaca sprezyne (46), wsparta na trzecim pierscieniu (43) oraz przez sprezyne (53) obudowy za pomoca regu¬ lacyjnej nakretki (29). 8. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze regulacyjny pierscien (37) ma osiowe po¬ wierzchnie sprzeglowe, dla wspólpracy z odpowied¬ nimi sprzeglowymi powierzchniami (38, 39) w regu¬ lacyjnej nakretce (29), znajdujace sie w nieco wiek¬ szej odleglosci jedna od drugiej niz poprzednio wy¬ mienione. <¦ * n -j-- 5 -j i A. Jt^7 61 a ia CB 52 Fig4 £8 52 Fig5129 576 33 34 37 151917 21 4 22256211 2643401046 32\35W74451 [ff 52 48 45 jnf ^16 53 /// 4 x a 13 15 19 2089 2 242354 27 !2 3031 Pjg 2b tar 38 39 2 615960 58 57 4 8-27 2J-52 2 6 53 PL PL

Claims (8)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Regulator luzu hamulcowego dla pojazdów 4i szynowych, dwustronnego dzualania, regulujacy rzeczywista wartosc osiowego luzu, zawierajacy wydluzona obudowe, jace na zewnatrz z jednego z konców tej obudo¬ wy i przenoszace na regulator sile hamowania, nie- 53 obrotowe gwintowane wrzeciono wystajace z prze¬ ciwnego konca obudowy i przeznaczone do przeno¬ szenia sily hamowania z regulatora, zespól prowa¬ dzacy i zespól regulacyjny wspólpracujace z wrze¬ cionem obudowy, oraz sprezyne obudowy umiesz- 53 czona wokól ciegna i dzialajaca miedzy zespolem regulacyjnym i koncem obudowy, przy czym zespól prowadzacy zawiera nakretke prowadzaca, pola¬ czona za pomoca ndesamohamownego gwintu z wrzecionem do sprzegania z obudowa przez lu- o zujaca sprezyne dla uniemozliwieniia w pewnych warunkach obracania sie nakretka prowadzacej wzgledem obudowy zas zespól regulacyjny zawiera nakretke regulacyjna, polaczona niesamohamownie z wrzecionem, do sprzegania z tuleja ciegnowa po- Cj laczona z ciegnem dla przenoszenia sily namowa-129 576 15 16 ma na wrzeciono, znamienny tym, ze regulacyjny zespól (29-h52) zawiera oieobracajaca sie tuleje ('0), na kt6ra dziala sila hamowania od ciegnowej tulei (48) oraz sila przeciwnie skierowana od sprezyny .(53) obudowy, .a prowadzaca nakretka (8) zaopatrzo¬ na jest w elementy (10, 11, .27) przeniieszczalne wzgledem niej tylko osiowo i okresowo laczone z nieobracajaca sie tuleja (40) oraz w uklad wy- aprzegajacy (13—15) dla umozliwienia nakretce obracania sie mimo jej sprzezenia za pomoca sprze¬ gla (16) z obudowa (4).

2. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ie nieobrotowa tuleja (40) zaopatrzona jest w wewnetrzny wielowypust, a osiowo przesuwna nakretka prowadzaca jest teleskopowa tuleja (10) z prowadzacym pierscieniem (27) posiadajacym zewnetrzne uzebienie wspóldzialajace z tym wie- lowypustem. 3. .

3. Jlegulator luzu wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze prowadzacy pierscien (27) jest osadzony przesuwnie osiowo wzgledem teleskopowej tulei (10), przy czym jest on dociskany do polozenia sprzezenia z wielowypustowa tuleja (40) przez wprowadzajaca sprezyne (26).

4. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze z wielowypiu&towa tuleja (40), na jej prze¬ ciwnym koncu, polacrjony jest w wielowypustowym sprzezeniu pod dzialaniem sprezyny (53) obudowy napedowy pierscien (41), który zaopatrzony jest w pierscieniowe wystepy (42) wspólpracujace z ze¬ brami (5) obiidowy. 10 20 25 30

5. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze dla przeciwdzialania wzajemnemu obrotowi miedzy wielowypustowa tuleja (40) i ciegnowa tu¬ leja (48) zawiera sprezyny (51, 52)-

6. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze powierzchnie sprzeglowe (13, 14) znajduja sie miedzy nakretka (8) i sprzeglowym pierscie¬ niem (15) tworzacym sprzeglo (16) obudowy.

7. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze wielowypustowa tuleja (40) zaopatrzona jest w trzy wewnetrzne pierscienie (43, 44, 45), przy czym pierwszy pierscien (45), liczac w kierunku dzialania sily hamowania, przejmuje sile hamowa¬ nia z ciegoowej tulei (48), drugi pierscien (44) sta¬ nowi podpore we wspomnianym kierunku dla re¬ gulacyjnego pierscienia (37) sprzezonego nieobro- towo z wielowypustowa tuleja (40), przy czym pierscien regulacyjny (37) dociskany jest do dru¬ giego pierscienia oporowego przez zwalniajaca sprezyne (46), wsparta na trzecim pierscieniu (43) oraz przez sprezyne (53) obudowy za pomoca regu¬ lacyjnej nakretki (29).

8. Regulator luzu wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze regulacyjny pierscien (37) ma osiowe po¬ wierzchnie sprzeglowe, dla wspólpracy z odpowied¬ nimi sprzeglowymi powierzchniami (38, 39) w regu¬ lacyjnej nakretce (29), znajdujace sie w nieco wiek¬ szej odleglosci jedna od drugiej niz poprzednio wy¬ mienione. <¦ * n -j-- 5 -j i A. Jt^7 61 a ia CB 52 Fig4 £8 52 Fig5129 576 33 34 37 151917 21 4 22256211 2643401046 32\35W74451 [ff 52 48 45 jnf ^16 53 /// 4 x a 13 15 19 2089 2 242354 27 !2 3031 Pjg 2b tar 38 39 2 615960 58 57 4 8-27 2J-52 2 6 53 PL PL