Przedmiotem wynalazku jest zlacze pneumatyczne, stosowane do szybkiego laczenia i rozla¬ czania obwodów pneumatycznych.Znane zlacza pneumatyczne sa zlozone z dzielonego korpusu, wewnatrz którego sa umie¬ szczone ruchome tloki o róznych, skomplikowanych ksztaltach z nalozonymi uszczelkami, doci¬ skane sprezyna. Miejsca laczenia poszczególnych czesci sa uszczelnione za pomoca uszczelek, badz specjalnych klejów, w przypadku polaczen gwintowanych.Pneumatyczna zlaczka szybkomocujaca opisana w czasopismie „Przeglad Mechaniczny" nr 13, 1967, posiada tloczek o skomplikowanym ksztalcie. W tloczku wykonany jest nieprzelotowy otwór oraz w scianach bocznych przelotowe otwory.Na ruchomym tloczku osadzona jest okragla uszczelka, która po wyjsciu koncówki odbiorczej, wspólpracuje z powierzchnia stozkowa korpusu.W zlaczu zastosowano oddzielna uszczelke gumowa, która uszczelnia zlacze podczas pracy.Znane zlacze do przewodów recznych narzedzi z napedem pneumatycznym (patent nr 50 725) sklada sie z wielu czesci, a poszczególne polaczenia sa uszczelniane oddzielnymi uszczelkami. W zlaczu zastosowano do jednego uszczelniania piec uszczelek, nie wyliczajac uszczelki przy nicie upuszczajacym skropliny. Tlok jest wykonany w ksztalcie stopniowanego walka, w którym wyko¬ nany jest nieprzelotowy otwór, a w bocznych scianach otowory przelotowe. W specjalnym wyto¬ czeniu na powierzchni czolowej tloka umieszczona jest jeszczejedna uszczelka, której zadaniemjest uszczelnianie korpusu zlacza po rozlaczeniu.Wada znanych zlacz jest ich skomplikowana budowa, trudne do wykonania ksztalty elemen¬ tów, zwlaszcza tloków oraz koniecznosc stosowania wielu uszczelnien.Zlacze pneumatyczne wedlug wynalazku stanowi tuleja z przelotowym stopniowanym otwo¬ rem wzdluz osi, przy czym w otworze jest umieszczona sprezyna podpierajaca tlok ze scieciami na bocznej powierzchni. Tulejajest zlaczona z druga tuleja, takze ze stopniowanym osiowym otworem przelotowym, przy czym miedzy czolem tulei ze sprezyna i uskokiem w otworze zlaczonej z nia tulei jest umieszczona uszczelka, o która dodakowojest oparty uskok krócca w ksztalcie stopniowanego walka z przelotowym otworem, którego czolo jest oparte o tlok, zas koniec krócca ma przelotowe otwory na swych scianach bocznych.Zlacze pneumatyczne wedlug wynalazku zapewnia szybkie laczenie i rozlaczanie ukladów pneumatycznych, latwe i szybkie odciecie zasilania w przypadku awarii oraz zapewnia skrócenie2 123 714 czasu potrzebnego do polaczenia ukladu lub do wprowadzenia w nim zmian. Zlacze charakteryzuje sie prosta konstrukcja i nieskomplikowanymi ksztaltami elementów, zastosowaniem tylko jednej uszczelki zapewniajacej uszczelnienie wszystkich polaczen zlacza zalaczonego jak równiez rozla¬ czonego; jest trwale, niezawodne i nie wymaga regulacji w czasie eksploatacji, przy czym zastoso¬ wanie elasycznej uszczelki nie wymaga wysokich dokladnosci dosuniecia uskoku krócca wspólpracujacego z uszczelka.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykladzie wykonania na rysunku, na którym uwidoczniono zlacze w pólprzekroju osiowym.Zlacze pneumatyczne wedlug wynalazku jest wyposazone w tuleje 1 z przelotowym stopniowa¬ nym otworem przebiegajacym wzdluz osi, w który jest umieszczona sprezyna 2, podpierajaca tlok 3 ze scieciami na bocznej powierzchni. Tuleja 1 jest zlaczona z druga tuleja 4 takze ze stopniowanym, osiowym otworem, przy czym miedzy czolem tulei 1 i uskokiem w otworze zlaczonej z nia tulei 3 jest umieszczona uszczelka 5, o która dodatkowo jest oparty uskok krócca 6 w ksztalcie stopniowa¬ nego walka z przelotowym otworem, którego czolo jest oparte o tlok 3. Koniec krócca 6 ma na swych scianach bocznych przelotowym otworem, którego czolo jest oparte o tlok 3. Koniec krócca 6 ma na swych scianach bocznych przelotowe otwory. Nadto króciec 6 jest zabezpieczony przed rozlaczeniem za pomoca kolka 7.Dzialanie zlacza wedlug wynalazku jest nastepujace.Po zlaczeniu przewodu, czyli polaczeniu krócca 6 z tuleja 4, koniec krócca 6, swoja czolowa powierzchnia odsuwa tlok 3 od uszczelki 5. Sprezone powietrze podawane do tulei 1, przeplywa przez naciecia na walcowej powierzchni tloka 3, a nastepnie miedzy czolowa powierzchnia tloka 3 i uszczelka 5, po czym wplywa do otworu krócca 6 i przewodu odbierajacego czynnik. Uszczelnianie zlacza jest zapewnione dzieki elastycznej uszczelce 5 dociskanej do czola krócca 6 cisnieniem powietrza.Rozlaczenie zlacza nastepuje przez rozlaczenie krócca 6 z tuleja 4. Przestaje dzialac nacisk koncówki 6 na tlok 4, który pod dzialaniem sprezyny 2 i cisnienia powietrza zostaje docisniety do uszczelki 5, powodujac zamkniecie wyplywu sprezonego powietrza.Zlacze wedlug wynalazku moze byc takze wykorzystywane w róznorakich elementach pneu¬ matycznych, zwlaszcza w jednokierunkowych zaworach zwrotnych.Zastrzezenie patentowe Zlacze pneumatyczne zlozone z dwóch zlaczonych tulei z przelotowym stopniowanym otwo¬ rem przebiegajacym wzdluz osi, w którym jest umieszczona sprezyna podpierajaca tlok, uszczelki oraz krócca, znamienne tym, ze miedzy czolem pierwszej tulei (1) i uskokiem w otworze zlaczonej z nia drugiej tulei (4)jest umieszczona uszczelka (5), o która jest oparty uskok krócca (6) w ksztalcie stopniowanego walka z przelotowym otworem, którego koniec ma na swych scianach bocznych przelotowe otwory, zas czolo jest oparte o tlok (3) umieszczony w otworze pierwszej tulei (1).123714 PL