PL117345B1 - Herbicide - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest srodek chwastobój¬ czy do zwalczania chwastów trawiastych w upra¬ wach roslin uzytkowych.Wiadomo o wielu chwastobójczych substancjach czynnych, ze maja one wprawdzie dobre dzialanie przeciw chwastom dwuliscieniowym, ale nie sa skuteczne przeciw chwastom trawiastym albo dzia¬ laja tylko niewystarczajaco. Do zwiazków tych na¬ lezy miedzy innymi Metamitron (4-amino-3-metylo- -6-fenylo-/l, 2,4-triazyn-5/4H/-on).Poznano równiez zwiazki, które maja dobra se¬ lektywnosc przeciw waznym ekonomicznie chwas¬ tom trawiastym takim jak owies gluchy (Avena), szarlat (Alopecurus spp.), wiechlina (Poa spp.), zy¬ cica trwala (Lolium spp.), jednoroczne i kilkuletnie chwastnice (Echinochloa spp., Setaria spp., Digi- taria spp., Panicum spp., Sorghum spp.), cynodon palczasty (Cynodon spp.) i perz wlasciwy (Agro- pyron spp.).Przyklady zwiazków, które sa skuteczne przeciw tego rodzaju chwastom trawiastym, stanowia opu¬ blikowany w opisie patentowym RFN nr P 26 40 7,30. 7 heterocyklicznie podstawione pochodne kwasu 4-oksy-fenoksypropionowego.Obecnie znaleziono, ze kombinacje wymienionych zwiazków wykazuja nieoczekiwanie wlasciwosci synergiczne przy zwalczaniu chwastów trawiastych.Takie wlasciwosci stanowia zatem nowe wynalazki o waznym znaczeniu gospodarczym (Colby S.R. 1967, Calculating Synergistic and Antagonistic Reponses of Herbicide Combinations-Weeds 15, 20—22).' Przedmiotem niniejszego wynalazku sa dlatego srodki chwastobójcze, które charakteryzuja sie tym, 5 ze obok zwyklych srodków pomocniczych do pre¬ paratów zawieraja 2—95% wagowych synergicznie czynnej kombinacji zwiazków o wzorze 1, w którym R oznacza chlor albo brom, X oznacza tlen albo siarke i RA oznacza wodór, (Ct — C4)-alkil albo io równowaznik kationu, ze zwiazkiem o wzorze 2 o nazwie Metamitron, przy czym stosunek wago¬ wy zwiazków o wzorze 1 do zwiazku o wzorze 2 wynosi 5:1 do 1 :20.Zamiast recemicznych zwiazków o wzorze 1 w 15 kombinacjach wedlug wynalazku mozna równiez stosowac antypody optyczne, w szczególnosci po¬ stac (D—(+).Dobór proporcji w mieszaninie zalezy kazdorazo¬ wo od spektrum chwastów, od stadium rozwoju 20 chwastów i od skladników mieszaniny. Korzystnie wybiera sie jednak stosunek zwiazków o wzorze 1 i zwiazku o wzorze 2 w mieszaninie wynoszacy 3 : 1 do 1 : 6.. - Jako zwiazki o wzorze ,1 stosuje sie korzystnie 25 etylo-2-[4-(6-chloro-2-benzoksazoliloksy)-fenoksy]- -propionian albo etylp-2-[4-6-chloro-2-benztiazoli- loksy)-fenoksy]-propionian.Kombinacje chwastobójcze wedlug wynalazku mozna stosowac albo jako mieszaniny zbiornikowe, 30 w których substancje czynne dopiero bezposrednio 117 3453 117 345 4 przed aplikacja poddaje sie wymieszaniu ze soba albo jako gotowe preparaty.Jako preparaty gotowe moga one byc sporzadzo¬ ne w postaci proszków zwilzanych, koncentratów do emulgowania, roztworów do opryskiwania, srod¬ ków do opylania albo granulatów i zawierac zwykle srodki pomocnicze do preparatów takie jak srodki zwilzajace, polepszajace przyczepnosc, dys¬ pergujace, stale albo ciekle substancje obojetne oraz srodki ulatwiajace mielenie albo rozpuszczal¬ niki.Proszki zwilzalne stanowia preparaty dyspergu- v jace równomiernie w wodzie, które obok substancji czynnej, oprócz substancji rozcienczajacej albo obojetnej zawieraja jeszcze srodki zwilzajace, np. polioksyetylowane alkilofenole, polioksyetylo- wane oleilo-, stearyloaminy, alkilo- albo alkilofe- nylo-sulfoniany i srodki dyspergujace, np. lignino- sulfonian sodu, 2,2,-dwunaftylometano-6,6,-dwusul- fonian sodu, albo tez oleilometylotaurynian sodu.Koncentraty do emulgowania otrzymuje sie przez rozpuszczenie substancji czynnej w rozpuszczalniku organicznym np. butanolu, cykloheksanonie, dwu- metyloformamidzie, ksylenie albo tez wyzej wrza¬ cych zwiazkach aromatycznych i dodanie niejono¬ wego srodka zwilzajacego, np. polioksyetylowanego alkilofenolu albo polioksyetylowanej oleilo- albo stearyloaminy.Srodki do opylania otrzymuje sie przez zmielenie substancji czynnej z mialko rozdrobnionymi sub¬ stancjami stalymi, np. talkiem, naturalnymi glina¬ mi takimi jak kaolin, bentonit, pirofilit albo ziemia okrzemkowa.Granulaty mozna wytwarzac albo przez rozpy¬ lanie substancji czynnej na zdolny do adsorpcji, granulowany material obojetny albo przez nano¬ szenie koncentratów substacji czynnej za pomoca srodków klejacych, np. polialkoholu winylowego, poliakrylanu sodu albo tez olejów mineralnych na powierzchnie substancji nosnych, takich jak piasek, kaolinity, albo granulowanego materialu obojetne¬ go: Mozna równiez wytwarzac odpowiednie sub¬ stancje czynne w sposób przyjety dla wytwarzania granaliów nawozów, w razie potrzeby w miesza¬ ninie z nawozami.W srodkach chwastobójczych stezenia substancji czynnych w preparatach handlowych moga byc rózne. W proszkach zwilzalnych stezenie substancji czynnej zmienia sie np. w granicach okolo 10%— 95%, reszta sklada sie z wyzej podanych dodatków do preparatów. W koncentratach do emulgowania stezenie substancji czynnej wynosi okolo 10%—80%.Preparaty pyliste zawieraja przewaznie 5—20% substancji czynnej, preparaty do opryskiwania okolo 2—20%. W granulatach zawartosc substancji czynnej zalezy czesciowo od tego, czy zwiazek czynny jest ciekly czy staly i jakie stosuje sie pomocnicze srodki do granulowania, wypelnia¬ cze itd.Przed zastosowaniem handlowe koncentraty roz¬ ciencza sie ewentualnie w zwykly sposób, np. w przypadku proszków zwilzalnych i koncentratów do emulgowania za pomoca wody. Preparaty py¬ liste i granulowane nie sa rozcienczane przed za¬ stosowaniem. Wraz z warunkami zewnetrznymi takimi jak temperatura, wilgotnosc i inne zmienia sie ilosc potrzebna do zastosowania. Moze ona wahac sie w szerokich granicach (0,1—10 kg/ha). 5 Srodki wedlug wynalazku mozna laczyc z innymi srodkami chwastobójczymi, owadobójczymi i grzy¬ bobójczymi, zwlaszcza mozna dodawac inne chwa¬ stobójcze substancje czynne w zaleznosci od dane¬ go zagadnienia zwiazanego ze zwalczaniem chwas- io tów.Przyklady preparatów.Przyklad A. Koncentrat do emulgowania otrzymuje sie z 15 czesci wagowych substancji 15 czynnej (zwiazki o wzorze 1 i o wzorze 2), 75 czesci wagowych cykloheksanonu jako rozpuszczalnika i 10 czesci wagowych oksyetylowanego nonylofe- nolu (10 AeO) jako emulgatora.Przyklad B*). Proszek zwilzany latwo dys- 20 pergujacy w wodzie otrzymuje sie, poddajac zmie¬ szaniu i zmieleniu w dezyntegratorze 25 czesci wa¬ gowych substancji czynnej (zwiazków o wzorze 1 i o wzorze 2), 64 czesci wagowe zawierajacego kaolin kwarcu jako substancje obojetna, 10 czesci 25 wagowych ligninosulfonianu potasu i 1 czesc wa¬ gowa oleilometylotaurynianu sodu jako srodek zwilzajacy i dyspergujacy.Przyklad C*). Srodek do opylania otrzymuje sie przez zmieszanie i rozdrobnienie w mlynie uda- 30 rowym odsrodkowym 10 czesci wagowych sub¬ stancji czynnej (zwiazków o wzorze 1 i o wzo¬ rze 2) i 90 czesci wagowych talku jako substancji obojetnej.Przyklad D*). Granulat sklada sie np. z okolo 35 2—15 czesci wagowych substancji czynnej (zwiaz¬ ków o wzorze 1 i o wzorze 2), 98—85 czesci wago¬ wych obojetnych materialów granulacyjnych, ta¬ kich jak np. attapulgit, pumeks i piasek kwarcowy.*) W przykladach B, C i D poszczególne sub- 40 stancje czynne preparowano oddzielnie i nastepnie zmielono razem.Przyklady biologiczne.Przyklad I. W procesie po wzejsciu apliko- 45 wano w szklarni podane w tablicy I srodki chwas¬ tobójcze same albo w mieszaninach na wyrosniete rosliny, które mialy 18 dni.Zastosowano 4 powtórzenia. 4 tygodnie po trak¬ towaniu oceniono doswiadczenie wizualne i boni- 50 towano procentowe uszkodzenie roslin uprawnych i chwastów. Okazuje sie, ze dzialanie na trawy skladników o wzorze 1 w mieszaninach wzrasta synergicznie, burak cukrowy nie zostaje uszkodzo¬ ny i dzialanie przeciw Chenopodium nie ulega po- 55 gorszeniu.Przyklad II. W procesie po wzejsciu apliko¬ wano w warunkach szklarni produkty podane w tablicy II na 4-tygodniowe rosliny doniczkowe.Równiez tutaj zastosowano 4 powtórzenia w do- 60 swiadczeniu. Po uplywie dalszych 4 tygodni boni- towano wizualnie skutecznosc chwastobójcza.Przedstawione w tablicy II procentowe dzialania szkodliwe pokrywaja znowu synergiczne efekty od¬ nosnie, dzialania przeciw wyczyncowi polnemu 65 i wskazuja, ze zarówno poszczególne skladniki jak117 345 równiez mieszaniny herbicydów sa tolerowane na burakach cukrowych.Wyniki doswiadczen w szklarni dowodza, ze we wszystkich przypadkach obserwuje sie szczególne przyrosty dzialania w chwastobójczym dzialaniu na trawy, które maja charakter energiczny.Efekt synergiczny jest np. tak silny, ze w kom¬ binacji A + B polowa ilosci skladników A ma takie samo dzialanie przeciw chwastom trawiastym jak przy pojedynczym zastosowaniu skladników A, chociaz skladnik B sam w sobie nie ma wcale albo ma tylko bardzo niewystarczajace dzialanie przeciw chwastom trawiastym. Z drugiej strony dzialanie skladników B przeciw chwastom szero- kolistnym nie ulega istotnemu zwiekszeniu. Tak samo roslina uprawna nie zostaje uszkodzona albo pogorszona przez te mieszaniny.W przykladach znaleziono tym samym nowe, ekonomicznie znaczace, synergiczne efekty, które prowadza do znacznego zwiekszenia dzialania skladników chwastów trawiastych, i tym samym do zmniejszenia ilosci potrzebnych do stosowania.Tablica 1 Dzialanie chwastobójcze i tolerancja w procesie po wzejsciu (uszkodzenie w %)• Sklad¬ niki Al B Ai + B Dawka kg AS/ha 0,12 0,25 0,5 0,5 0,12 + 0,5 Burak cukrowy 0. 0 0 0 0 Owies gluchy Avena fatua 8 49 97 51 " 91 Cheno- podium album ¦ 0 0 . 40 100 100 10 20 25 30 35 V 40 Ai — etylo-2-[4-(6-chloro-2-benztiazoliloksy)-fe- noksy] -propionian AS — substancja czynna B — Metamitron 6 Tablica II Dzialanie i tolerowanie przez rosliny uprawne (dzialanie szkodliwe w %)• Skladnik A2 B A2+B Dawka kg AS/ha 0,03 0,06 0,12 0,25 0,5 0,03+0,5 0,06 + 0,5 0,12+ 0,5 Burak cukrowy 0 . 0 0 0 0 0 0 0 Wyczyniec polny Alopecurus myos. 0 28 49 87 14 49 65 73 A2 — etylo-2-[4-(6-chloro-2-benzoksazoliloksy]- -fenoksy]-propionian B — Metamitron Zastrzezenia patentowe 1. Srodek chwastobójczy zawierajacy substancje czynna oraz staly lub ciekly nosnik, znamienny tym, ze obok zwyklych srodków pomocniczych do preparatów zawiera 2—95% wagowych synergicz- nie czynnej kombinacji zwiazków o wzorze 1, w którym R oznacza chlor albo brom, X oznacza tlen albo siarke i R± oznacza wodór (C4—C4)-alkil albo równowaznik kationu, ze zwiazkiem o wzorze, 2 [4-amino-3-metylo-6-fenylo-(l,2,4-triazyn-5)/4H/- -on] o nazwie Metamitron, przy czym stosu¬ nek wagowy zwiazków o wzorze: 1 do zwiazku o wzorze 2 wynosi 5 : 1 do 1 : 20. 2. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera zwiazki o wzorze 1 i zwiazek o wzorze 2 w stosunku wagowym 3:1 do 1:6. 3. Srodek wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze jako zwiazki o wzorze 1 zawiera etylo-2- -[4-(6-chloro-2-benzoksazoliloksy)-fenoksy]-pro- pionian albo etylo-2-[4-(6-chloro-2-benztiazolilo- ksy)-fenoksy]-propionian.CH3 R-0To^Q^o-c;-cooR WZÓR 1 WZÓR 2 PL PL PL

Claims (3)

1.Zastrzezenia patentowe 1. Srodek chwastobójczy zawierajacy substancje czynna oraz staly lub ciekly nosnik, znamienny tym, ze obok zwyklych srodków pomocniczych do preparatów zawiera 2—95% wagowych synergicz- nie czynnej kombinacji zwiazków o wzorze 1, w którym R oznacza chlor albo brom, X oznacza tlen albo siarke i R± oznacza wodór (C4—C4)-alkil albo równowaznik kationu, ze zwiazkiem o wzorze, 2 [4-amino-3-metylo-6-fenylo-(l,2,4-triazyn-5)/4H/- -on] o nazwie Metamitron, przy czym stosu¬ nek wagowy zwiazków o wzorze: 1 do zwiazku o wzorze 2 wynosi 5 : 1 do 1 : 20.

2. Srodek wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze zawiera zwiazki o wzorze 1 i zwiazek o wzorze 2 w stosunku wagowym 3:1 do 1:6.

3. Srodek wedlug zastrz. 1 albo 2, znamienny tym, ze jako zwiazki o wzorze 1 zawiera etylo-2- -[4-(6-chloro-2-benzoksazoliloksy)-fenoksy]-pro- pionian albo etylo-2-[4-(6-chloro-2-benztiazolilo- ksy)-fenoksy]-propionian. CH3 R-0To^Q^o-c;-cooR WZÓR 1 WZÓR 2 PL PL PL