Przedmiotem wynalazku jest przyrzad do sygnalizacji przekraczania progowych czestosci skurczów serca.Znane sa przyrzady do sygnalizacji przekraczania pro¬ gowych czestosci skurczów serca o zasilaniu sieciowym i bateryjnym, w których impulsy elektryczne odebrane od obiektu biologicznego za pomoca elektrod, po przejsciu przez wzmacniacz i po znormalizowaniu na standardowe impulsy prostokatne, steruja jednoczesnie trzema pola¬ czonymi równolegle ukladami: rózniczkujacym, przet¬ wornika impulsów prostokatnych i opóznienia. Za posrednictwem tych ukladów sterowany jest generator akustyczny, którego sygnal wyjsciowy podany jest na wskazniki sygnalizacji: optyczny i akustyczny.Uklad przetwornika impulsów wytwarza impulsy wla¬ czajace generator akustyczny, sygnalizujac przekrocze¬ nie czestosci powyzej zadanej wartosci progowej. Uklad opóznienia wlacza generator akustyczny po uplywie zadanego czasu od pojawienia sie ostatniego impulsu z ukladu standaryzacji do momentu wystapienia kolejnego impulsu z ukladu standaryzacji, sygnalizujac przekrocze¬ nie czestosci ponizej zadanej wartosciprogowej. Pojawie¬ nie sie kolejnego impulsu powoduje krótki sygnal swietlny i dzwiekowy. Przy przekroczeniu zadanej war¬ tosci progowej powyzej — wystepuje sygnal przerywany, a ponizej — ciagly.Inny rodzaj przyrzadu do sygnalizacji przekraczania progowych czestosci skurczów serca, o zasilaniu bateryj¬ nym, mocowanyjest wrazzelektrodami na pasie przypie¬ tym do klatki piersiowej osoby trenujacej. Odebrane za pomoca elektrod sygnaly elektryczne po wzmocnieniu przekazywane sa poprzez ogranicznik i mul tiwibrator monostabilny do zbudowanych z elementów cyfrowych ukladów górnego i dolnego progu czestotliwosci, nasta¬ wianych recznie. W wyniku porównania impulsu sygnalu z impulsami progowymi, uklad logiczny wlacza genera¬ tor akustyczny, powodujac powstawanie sygnalu dzwie¬ kowego, gdy czestosc skurczów sercajest powyzej progu górnego lub ponizej progu dolnego. Przy czestosci pomiedzy górnym i dolnym progiem generator akusty¬ czny jest wylaczony, a tym samym brak jest sygnalu dzwiekowego.Wada pierwszego przyrzadu jest bruk mozliwosci sto¬ sowania go podczas treningów wytrzymalosciowych, np. biegu, ze wzgledu na wymiary i ciezar oraz nieekonomi¬ czne wykorzystanie energii baterii zasilajacych oraz nie¬ wyrazna rozróznialnosc sygnalów akustycznych. Wada drugiego przyrzadu jest równiez brak rozróznialnosci sygnalów dzwiekowych po przekroczeniu wartosci pro¬ gowych — górnej i dolnej, nieekonomiczne wykorzysta¬ nie energii baterii zasilajacej w wyniku zastosowania ukladów cyfrowych oraz ograniczenie ruchu w wyniku stosowania dla zamocowania przyrzadu i elektrod pasa zapinanego na piersi.Celem wynalazku jest skonstruowanie przyrzadu do sygnalizacji przekroczenia progowych czestosci skur¬ czów serca o dobrej rozróznialnosci tych sygnalów przy przekroczeniu progu górnego i dolnego, malym zuzyciu energii i wygodnego w uzyciu przy stosowaniu — w treningach ruchowych.Cel ten zostal osiagniety przez zastosowanie w przyrza¬ dzie, miedzy przerzutnikiem monostabilnym a generato¬ rem akustycznym, miernika czestosci, ukladu pamieci i3 115191 4 ukladów porównania progu górnego i dolnego czestosci wraz z sumatorem. W mierniku czestosci nastepuje zam¬ iana okresów czasów zawartych pomiedzy kolejnymi sygnalami odebranymi przez elektrody na proporcjo¬ nalne do nich napiecie. Napiecie to porównywane jest z ustalonymi napieciami ukladów porównania górnego i dolnego progu czestosci. Przekroczenie czestosci progo¬ wych powoduje powstanie sygnalu akustycznego.Przedmiot wynalazku jest przedstawiony w przykla¬ dzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia sposób wykorzystania przyrzadu, a fig. 2—jego schemat blokowy.Dzialanie przyrzadu jest nastepujace: odebrane za pomoca elektrod zalamki R, wzmacnianego przez wzmacniacz 1 sygnalu elektrokardiograficznego wyzwa¬ laja w przerzutniku monostabilnym 2 impulsy prosto¬ katne o znormalizowanym czasie trwania i amplitudzie.Impulsy te sterujamiernikiem czestosci 3, który zamienia okresy czasu zawarte pomiedzy kolejnymi impulsami prostokatnymi na napiecie o wartosci proporcjonalnej do dlugoscitegookresu, a tym samymczestosci skurczów serca. Uklad pamieci 4 uniezaleznia napiecie na wyjsciu miernika czestosci 3 od zmian obciazenia i przypadko¬ wych zaklócen.Proporcjonalne do czestosci skurczów serca napiecie podawane jest na wejscia: komparatora progu górnego 7 o nastawianej wartosci czestosci progowej górnej za pomoca przelacznika 5 i komparatora progu dolnego 8o nastawianej wartosci czestosci progowej dolnej za pomoca przelacznika 6. W komparatorach nastepuje porównanie napiecia sygnalu z proporcjonalnym do nastawionej czestosci napieciem progu. Wynik porówna¬ nia napiec na komparatorach 7 i 8 zalezy od stosunku mierzonej czestosci skurczów serca do czestosci progo¬ wych. Tu mozliwe sa trzy wykluczajace sie nawzajem przypadki: a) mierzona czestosc jest wieksza od górnej wartosci progowej, b) mierzona czestosc jest mniejsza od dolnej wartosci progowej, c) mierzona czestosc jest miedzy wartosciami progo¬ wymi.W przypadku a) u wyniku porównania napiec na wyjs¬ ciu komparatora progu górnego 7 wystepuje napiecie.Nastepuje wzbudzenie generatora akustycznego li, który poprzez wzmacniacz 11 powoduje powstanie w glosniku 12 ciaglego sygnalu dzwiekowego, sygnalizuja¬ cego przekroczenie górnego progu czestosci skurczów serca.W przypadku b) w wyniku porównania napiec na wyjs¬ ciu komparatora progu dolnego 8 wystepuje napiecie podawane na wejscie sumatora 9 sterowanego przez prze- rzutnik monostabilny 2. Na wyjsciu sumatora 9 w takt skurczów serca powstaje napiecie wzbudzajacegenerator 18, który poprzez wzmacniacz 11 powoduje powstawanie w glosniku 12 sygnalu dzwiekowego przerywanego o czestotliwosci równej czestosci skurczu serca, sygnalizu¬ jac przekroczenie dolnego progu.W przypadku c) w wyniku porównania na wyjsciu obydwu komparatorów 7 i • brak jest napiecia steruja¬ cego, a w zwiazku z tym generator akustyczny 18 nie jest wzbudzany i brakjest sygnalów dzwiekowych, co swiad¬ czy o nieprzekroczeniu nastawionych czestosci progo¬ wych.Przyrzad do sygnalizacji przekraczania progowych czestosci skurczów serca, wedlug wynalazku, moze zna¬ lezc zastosowanie w badaniach fizjologicznych ukladu krazenia a zwlaszcza treningach wytrzymalosciowych oraz w procesie rehabilitacji kardiologicznej.Zastrzezenie patentowe Przyrzad do sygnalizacji przekraczania progowych czestosci skurczów serca, skladajacy sie z elektrod, prze- rzutnika monostabilnego, generatora akustycznego i glosnika, rozmieszczonych w miniaturowej obudowie, famie—y tym, ze wewnatrz tej obudowy miedzy prze- rzutnikiem monostabilnym (2) a generatorem akusty¬ cznym posiada miernik czestosci (3) i uklad pamieci (4). polaczone ze soba szeregowo, oraz komparator progu górnego (7) nastawiany za pomoca przelacznika progu górnego (5) i komparator progu dolnego (8) z polaczo¬ nym szeregowo sumatorem (9), nastawiany za pomoca przelacznika progu dolnego (6), polaczone ze soba rów¬ nolegle, przy czym sumator (9)jest sterowany zprzerzut¬ nika monostabilnego (2).115191 5 U azMUjO-^] z 10 Fig. Z ii } PL