Przedmiotem wynalazku jest narzedzie do do¬ kladnego wytaczania otworów o zwezonej toleran¬ cji, zwlaszcza na automatach tokarskich o duzych szybkosciach skrawania, okladajace sie z wytacza- dla, które dzania ^oprawka, z oprawki nozowej, w której za¬ cisniete sa za pomoca srub dociskowych dwa wklady wozowe nastawiane rozstawnie wzgledem siebie w oprawce, która w srodku -ma pryzmDwy karb w który wchodzi czesc zderzaka do ograniczenia •ruchu promieniowych waiian -oprawki w wytacza¬ cie.Tego rodzaju narzedzie do dokladnego wytacza¬ nia znane jest z publikacji inz. B. Sahutza, wyda¬ wnictwa w Girardot, Essen, periodyka INBEJSTRIE- r^N£EI W tej publikacji narzedzie do dokladnego wyta¬ czania ma dwie wkladki tnace wprowadzane z po¬ prawka w promieniowe wybranie wytaczadla, przy czym oprawka jest dokladnie jsastawiiana centru¬ jaca sruba, ograniczajaca promieniowy Inz wafea- nia oprawki d©dokladnego wytaczania. Ostrza wkla¬ dek tnacych zostaja ustawione na zadana srednice wytaczania poza obrabiarka, sa pomoca sruby na- stawaaej przy uzyciu sprawdzianu do nastawiania.Te znane urzadzenie do dokladnego wytaczania ma leaalete, ze przy ruchu wahadlowym w wy¬ taczacie, narzedzie wstawia sie samoczynnie cen- trujaco i wyrównuje .eweaatuaJrnie taiedy maszyny i -chociaz czasy praesfcojów maszyny maga ;byc przy 10 15 20 30 2 uzyciu tego narzedzia krótkie ie wzgfedn Jaa it®, ze oprawka nastawiana iest na wymiar poza maszy¬ ne, a partem tylko zostaje wyraieniowa w tnaszyaaie przez zlutowanie i dokrecenie sruby tcfinimjacej, to posiada te wade, ze do (odkrecenia i ponownego dctoecejiia sruby centrujacej, niezbedny jest czas.Zadaijuem wynalazku jest opracowanie naraedzia do dokladnego wytaczania, przy którym wymiana oprawki nozowej moze nastapic w ciagu sekund.Zadanie to rozwiazano w /ten sposób, ze narzedzie ma kolek umieszczony suwdiwie w wytaczadie, któ¬ ry wedlug wynalazku jest zaopatrzony -w Aoine sciecia, stanowiace powierzchnie regulacyjne, wspól¬ pracujace ze sruba nastawcza, usytuowane odracnie wzgledem osi cyltalrycznego .otwom, pomiedzy kon¬ cem kolka wchodzacym do joprawki, a elemuntem sprezystym w postaci sprezyny, osadzonym pomie¬ dzy kolkiem a draem cyJajodrycznego otworu.Kolek ma okragly przekrój poprzeczny i irazem ze sprezyna jest dopasawaiay d© ^stworu, który od czo¬ la wytacza&a usytuowany jest prostopadle do pro- micniawego wybrania ©prawki.Oprawka oma pryzmowy karb usytuowany w -srod¬ ku, *©d czola wytaczadla po przeciwnej stronie po¬ prawki i przesuniety od osi otworu o jedna -czwar¬ ta szenokosci oprawki lub pnomieniowege wybra¬ nia. Kolek jest sciety i zakonczony nosem, przy czym powierzchnie przekroju sciecia przebiegaja :równalagie do obydwóch plaszczyzn paryzmowego karbu. 114124114 124 4 Oprawka po stronie pryzmowego karbu ma sciete naprowadzajace powierzchnie do wprowadzania oprawki w promieniowe wybranie wytaczadla.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia narzedzie do dokladnego wytaczania w przekroju wzdluznym, fig. 2 — narzedzie do do¬ kladnego wytaczania w przekroju wzdluznym we¬ dlug linii C—D oznaczonej na fig. 1, fig. 3 — frag¬ ment czesci wytaczadla z uwidocznionym miejscem na oprawke nozowa, fig. 4 — oprawke nozowa do dokladnego wytaczania w widoku aksonometrycz- A* • Narzedzie . do ; dokladnego wytaczania posiada z jednej strony a(fig. 3) wytaczadlo 1 wyposazone | w zaczep utrzymujacy oprawke, zas z drugiej stro- I ny, (fig. 4) oprawke 5 na noze. Oprawka 5 ma dwa wklady nozowe 6; 6a, które sa wzgledem siebie roz¬ suwane za pomoca sruby 7 nastawczej i sa zacis¬ kane za pomoca srub 8, 8a dociskowych. Wklady nozowe 6, 6a, po zluzowaniu srub 8, 8a zostaja u- stawione poza obrabiarke na zadana wielkosc za pomoca sciec 9, 9a do przestawiania nastawcza sru¬ ba 7, a nastepnie wklady nozowe 6, 6a sa dokreco¬ ne srubami 8, 8a dociskowymi. Przygotowana w ten sposób oprawka 5 do skrawania jest wsuwana do wytaczadla 1 w promieniowe wybranie 14, które¬ go przekrój poprzeczny jest dopasowany do opraw¬ ki 5.Kolek 2 spoczywa wtedy pod naciskiem sprezy¬ ny 3 w karbie 10 oprawki 5 i przez to ustala cen- tryczne polozenie oprawki 5 w wytaczadle 1.Mozliwe jest wyeliminowanie niedokladnosci o- brabiarki, zwlaszcza automatu tokarskiego, w wy¬ niku utrzymywania oprawki w ruchu promienio¬ wym w wytaczadle 1. Przez mozliwosc ruchu wa¬ hadlowego oprawki w uchwycie oprawki i przez . nastawianie kata skrawania oprawki 5, narzedzie ustala sie samoczynnie centrujaco przy wprowa¬ dzaniu go do wytaczanego otworu i wyrównuje w miare mozliwosci bledy maszyny. Wielkosc promie¬ niowego luzu wahania zostaje dostosowana do o- brabiarki.W celu nastawiania luzu wahania narzedzie ma srube 4, której zaokraglony koniec oddzialowuje na skosne sciecia 12 kolka 2. Sciecia 12 do nastawia¬ nia, przebiegaja w zasadzie pod katem 45° w sto¬ sunku do osi kolka 2 dociskanego przez sprezyne 3.Ukosne sciecia 12 sa wykonane na jednym boku .. kolka 2. W zaleznosci od tego, czy sruba 4 mniej czy bardziejtgleboko zostanie wkrecona w sciecia 12 kolka 2, to nos 11 kolka 2 zachodzi bardziej lub mniej gleboko w karb 10 oprawki 5. Mozna wiec z duzym wyczuciem i dokladnie ustawic luz waha¬ nia oprawki 5 wzgledem bledów obrabiarki. To u- stawienie zostanie zachowane nawet, kiedy opraw¬ ka 5 po zuzyciu nozy zostanie wymieniona na inna, przygotowana do skrawania, nastawiona z nozami oprawke 5.Kolek 2 ma okragly przekrój poprzeczny i do¬ pasowany jest razem ze sprezyna 3 do otworu 16, który od strony czolowej 15 wytaczadla 1 usytuo¬ wany jest pod katem prostym do promieniowego wybrania 14 i w zwiazku z tym jest usytuowany równolegle do osi wytaczadla 1. Poniewaz pryzmo¬ wy karb 10 znajduje sie z brzegu, w srodku opraw¬ ki, po stronie przeciwnej do czola 15 wytaczadla 1, dlatego os otworu 16 jest przesunieta o jedna czwarta szerokosci oprawki 5, wzglednie promie- 5 niowego wybrania 14, w stosunku dq osi wytacza¬ dla 1. Kolek 2 jest sciety i zakonczony nosem 11, przy czym powierzchnia przekroju scieta-przebie¬ gaja równolegle do obydwóchyplaszczyzn pryzmo¬ wego karbu 10. Scianki karbu 10 tworza celowo kat 45°.Zastrzezenia patentowe .1. Narzedzie do dokladnego wytaczania otworów o zwezonej tolerancji, zwlaszcza na automatach to¬ karskich o duzych szybkosciach skrawania, skla¬ dajace sie z wytaczadla z usytuowanym poprzecz¬ nie do osi wytaczadla wybraniem do wprowadzania oprawki z dwoma wkladami nozowymi ustawiany¬ mi rozstawnie wzgledem siebie za pomoca sruby nastawczej i zacisnietymi w oprawce za pomoca srub dociskowych, przy czym oprawka zaopatrzo¬ na jest w srodku w pryzmowy karb, w który wcho¬ dzi kolek, ze zwezajacym sie od strony oprawki koncem, ograniczajacy promieniowe wahania opra¬ wki, umieszczony suwliwie, równolegle do osi wy¬ taczadla i nastawny w kierunku swej dluzszej osi, przy czym kolek osadzony jest w cylindrycznym wykonanym na czolowej stronie wytaczadla otwo¬ rze na którego koncu umieszczony jest element sprezysty, sciskany pod dzialaniem sily zwrotnej sruby nastawczej umieszczonej w prawym rogu, sie¬ gajacej do cylindrycznego otworu i przesuwajacej sie wzdluz powierzchni regulacyjnych, znamienne tym, ze kolek (2) jest zaopatrzony w skosne sciecia (12) stanowiace powierzchnie regulacyjne, wspól¬ pracujace ze sruba nastawcza (4), usytuowane uko¬ snie wzgledem osi cylindrycznego otworu (16) po¬ miedzy koncem kolka (2) wchodzacym do oprawki (5), a elementem sprezystym w postaci sprezyny (3), osadzonym pomiedzy kolkiem (2) a dnem cylin¬ drycznego otworu (16). 2. Narzedzie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze kolek (2) ma okragly przekrój poprzeczny i ra¬ zem ze sprezyna (3) jest dopasowany do otworu (16), który od czola (15) wytaczadla (1) usytuowany jest prostopadle do promieniowego wybrania (14) oprawki (5). 3. Narzedzie wedlug zastrz. 2, znamienne tym, ze pryzmowy karb (10) usytuowany jest w srodku, od czola (15) wytaczadla (1) po przeciwnej stronie oprawki (5) i przesuniety od osi otworu (16) o jed¬ na czwarta szerokosci oprawki (5) lub promienio¬ wego wybrania (14) w stosunku do osi wytaczadla (1). 4. Narzedzie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze kolek (2) jest sciety i zakonczony nosem (11) przy czym powierzczhnie przekroju sciecia przebiegaja równolegle do obydwóch plaszczyzn pryzmowego karbu (10). 5. Narzedzie wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze oprawka (5) po stronie pryzmowego karbu (10) ma sciete naprowadzajace powierzchnie (17) do wprowadzania oprawki (5) w promieniowe wybra¬ nie (14) wytaczadla (1). 15 20 25 30 31 40 45 50 55 60114124 6a Bali 3 Ia ¦/////////? 6 e s RGi1 1 &' "12 4 I? FIG. 2 ' Vx# LJU FIG. 3 FIG. 4 6a PL