Przedmiotem wynalazku jest sposób i urzadze¬ nie do pomiaru charakterystyk dynamicznych czwórników stanowiace ulepszenie wynalazku we¬ dlug patentu nr 107921.Sposób pomiaru charakterystyk dynamicznych 5 czwórników wedlug patentu 107921 polega na tym, ze sygnal o czestotliwosci na której dokonuje sie pomiaru moduhije sie w amplitudzie sygnalem o malej czestotliwosci, nastepnie tak zmodulowa¬ ny sygnal pomiarowy poddaje sie ponownej mo- 10 dulacji amplitudy sygnalem o ksztalcie narasta¬ jacym lub opadajacym o czestotliwosci powtarza¬ nia znacznie mniejszej od czestotliwosci wspo¬ mnianego sygnalu modulujacego malej czestotli¬ wosci. Uzyskany sygnal pomiarowy o podwójnej 15 modulacji doprowadza sie do wejscia badanego czwórnika, na którego wejsciu pojawiajacy sie sygnal kolejno detektuje sie, filtruje i miedzy in¬ nymi bezposrednio przyiklada do wejscia Y oscy¬ loskopu lub rejestratora, przy czym do wejscia 2o X oscyloskopu lub rejestratora doprowadza sie jednoczesnie sygnal sterujacy o malej czestotli¬ wosci powtarzania o ksztalcie narastajacym lub opadajacym. W wyniku uzyskuje sie na ekranie oscyloskopu przebieg obwiedni modulacji malej 25 czestotliwosci lub zapis tego przebiegu w reje¬ stratorze, mniej lub wiecej znieksztalcony przez badany czwórnik.Urzadzenie do pomiaru charakterystyk dyna¬ micznych czwórników logarytmujacych wedlug 30 patentu nr 107921 zawiera modulujacy uklad do¬ laczony jednym wejsciem do generatora sygnalu o czestotliwosci, na której przeprowadza sie po- * miar, polaczonego ze zródlem sygnalu moduluja¬ cego amplitudowo o malej czestotliwosci. Drugie wejscie ukladu modulujacego polaczone jest z jednym z wyjsc sterujacego ukladu, wytwarzaja¬ cego sygnal o ksztalcie narastajacym lub opada¬ jacym. Wyjscie modulujacego ukladu polaczone jest z wejsciem badanego czwórnika, którego wyj¬ scie polaczone jest z liniowym demodulatorem wyposazonym w razie potrzeby na wejsciu w tlu¬ mik regulowany. Wyjscie liniowego demodulato¬ ra polaczone jest poprzez górnoprzepustowy filtr i dwupolówkowy prostownik z integrujacym li¬ trem. Wyjscie integrujacego filtru, wyjscie dwu- polówkowego prostownika oraz wyjscie górno- przepustowego filtru polaczone sa poprzez odpo¬ wiedni przelacznik z wejsciem Y oscyloskopu lufo z wejsciem Y rejestratora, których wejscie X po¬ laczone jest z drugim wejsciem wyzej wymienio¬ nego sterujacego -ukladu, wytwarzajacego sygnal o ksztalcie narastajacym lub opadajacym.Celem niniejszego dodatkowego zgloszenia pa¬ tentowego jest rozwiniecie i ulepszenie sposobu oraz urzadzenia wedlug zgloszenia glównego, któ¬ re umozliwialyby przeprowadzenie pomiaru cha¬ rakterystyk dynamicznych, zwlaszcza czwórników liniowych w sposób dajacy informacje o przeno¬ szeniu sygnalów obydwu polaryzacji niezaleznie, 111 3503 111 350 4 a ponadto zobrazowanie tych charakterystyk na ekranie lampy oscyloskopowej lub w postaci wy¬ kresu wykonanego przy pomocy rejestratora X, ¦" Y a takze zobrazowanie róznicy pomiedzy rzeczy¬ wista ^charakterystyka czwórnika i charakterysty¬ ka liniowa.Cel ten osiagnieto przez opracowanie sposobu pomiaru charakterystyk dynamicznych zwlaszcza czwórników liniowych, który polega na tym, ze podobnie jak w sposobie wedlug patentu nr 107921 sygnal o czestotliwosci na której przeprowadza sie pomiar moduluje sie w amplitudzie sygnalem sterujacym o ksztalcie narastajacym lub opada¬ jacym o czestotliwosci powtarzania znacznie niz¬ szej od czestotliwosci sygnalu pomiaru i tak zmo¬ dulowany syginal pomiaru przyklada sie do wej¬ scia badanego czwórnika.Pojawiajacy sie na wyjsciu badanego czwórni¬ ka sygnal poddaje sie demodulacji liniowej i u- zyskany po tej demodulacji sygnal doprowadza sie nastepnie do wejscia Y oscyloskopu lub re¬ jestratora, a do wejscia X tego oscyloskopu lub rejestratora doprowadza sie równoczesnie wymie¬ niony wyzej sygnal sterujacy. Uzyskany po de¬ modulacji liniowej sygnal, przy odpowiednim u- stawieniu poziomów na wejsciu i wyjsciu bada¬ nego czwórnika, porównuje sie we wzmacniaczu róznicowym z sygnalem sterujacym o ksztalcie liniowo narastajacym lub opadajacym, powtarza¬ jacym sie z mala czestotliwoscia, równiez przy odpowiednim ustawieniu poziomu tego sygnalu sterujacego. Sygnal wyjsciowy z tego wzmacnia¬ cza róznicowego doprowadza sie do wejscia Y oscyloskopu lub rejestratora przy jednoczesnym doprowadzeniu do wejscia X oscyloskopu lub re¬ jestratora rzeczonego sygnalu sterujacego.Urzadzenie do pomiaru charakterystyk dyna¬ micznych czwórników wedlug wynalazku zawie¬ ra generator sygnalu o czestotliwosci, na której przeprowadza sie pomiar, polaczony z moduluja¬ cym ukladem, którego drugie wejscie polaczone jest z jednym wyjsciem sterujacym ukladu, wy¬ twarzajacego sygnal o ksztalcie narastajacym lub opadajacym o malej czestotliwosci. Wyjscie mo¬ dulujacego ukladu polaczone jest poprzez tlumik regulowany z wejsciem badanego czwórnika, któ¬ rego wyjscie polaczone jest poprzez tlumik regu¬ lowany z liniowym demodulatorem.Wyjscie demodulatora polaczone jest z wejsciem Y oscyloskopu lub wejsciem Y rejestratora, a wejscie X tego oscyloskopu lub rejestratora po¬ laczone jest z drugim wyjsciem wymienionego sterujacego ukladu. Do wyjscia demodulatora do¬ laczony jest jednym wejsciem wzmacniacz róz¬ nicowy, którego drugie wejscie polaczone jest po¬ przez tltimik regulacji poziomu z drugim wyjsciem sterujacego ukladu, wytwarzajacgeo sygnal o ksztalcie liniowo narastajacym lub opadajacym o malej czestotliwosci powtarzania. Wyjscie wzma¬ cniacza róznicowego polaczone jest z wejsciem Y oscyloskopu lub rejestratora, których wejscie X polaczone jest z drugim wyjsciem wymienionego sterujacego ukladu.Sposób pomiaru charakterystyk dynamicznych czwórników wedlug wynalazku umozliwia zobra¬ zowanie liniowego zakresu charakterystyki dyna¬ micznej czwórnika w postaci linii poziomej. Prze¬ bieg zobrazowanej charakterystyki odbiegajacy od linii poziomej jest miara nieliniowosci charakte¬ rystyki dynamicznej czwórnika, przy czym jedna polowa zobrazowanej charakterystyki okresla nie¬ liniowosc dla sygnalu o polaryzacji dodatniej, na¬ tomiast druga polowa — dla sygnalu o polaryza¬ cji ujemnej.Sposób ten umozliwia równiez bezposrednie zo¬ brazowanie charakterystyki dynamicznej czwórni¬ ka badanego przez doprowadzenie do wejscia Y urzadzenia zobrazowujacego /oscyloskopu lub re¬ jestratora/ sygnalu wprost z wyjscia czwórnika badanego albo z wyjscia urzadzenia demoduluja- cego.Przykladowe wykonanie urzadzenia do pomiaru charakterystyk dynamicznych czwórników, które stanowi równiez przedmiot niniejszego dodatko¬ wego zgloszenia patentowego, uwidoczniono na ry¬ sunku, na którym przedstawiono uklad blokowy tego urzadzenia.Pomiar charakterystyk dynamicznych czwórni¬ ków odbywa sie w ten sposób, ze sygnal z gene¬ ratora 1 o czestotliwosci na której przeprowadza sie pomiar, moduluje sie w amplitudzie w ukla¬ dzie modulujacym 2 sygnalem o ksztalcie nara¬ stajacym lub opadajacym i o czestotliwosci po¬ wtarzania znacznie nizszej od czestotliwosci po¬ miaru, pochodzacym z ukladu sterujacego 3. Tak zmodulowany sygnal podaje sie poprzez tlumik regulowany 4 na wejscie badanego czwórnika 5.Poziom sygnalu wyjsciowego z badanego czwór¬ nika 5 moze byc regulowany za pomoca tlumika 6.Sygnal pomiarowy poddaje sie nastepnie demo¬ dulacji liniowej w ukladzie demodulatora 7 i do¬ prowadza do wejscia Y oscyloskopu lub rejestra¬ tora. Do wejscia X tego oscyloskopu lub rejestra¬ tora doprowadza sie równoczesnie wymieniony wyzej sygnal sterujacy z ukladu sterujacego 3.Uzyskany po demodulacji liniowej sygnal, przy odpowiednim ustawieniu poziomów na wejsciu i wyjsciu badanego czwórnika 5, porównuje sie we wmacniaczu róznicowym 8, z sygnalem o ksztalcie liniowo narastajacym lub opadajacym pochodzacym z ukladu sterujacego 3 i odpowied¬ nio ustawionym za pomoca tlumika 9. Sygnal wyjsciowy "ze wzmacniacza róznicowego 8 dopro¬ wadza sie do wejscia Y oscyloskopu lub rejestra¬ tora, a do wejscia X oscyloskopu lub rejestratora doprowadza sie sygnal z ukladu sterujacego 3.Urzadzenie do pomiaru charakterysyk dynamicz¬ nych czwórników zawiera generator sygnalu 1 polaczony z ukladem modulujacym 2, którego drugie wejscie polaczone jest z jednym z wyjsc ukladu sterujacego 3, wytwarzajacego sygnal o ksztalcie narastajacym lub opadajacym o malej czestotliwosci. Wyjscie ukladu modulujacego 2 po¬ laczone jest poprzez tlumik regulowany 4 z wejs¬ ciem badanego czwórnika 5, którego wyjscie po¬ laczone jest poprzez tlumik regulowany 6 z linio¬ wym demodulatorem 7. Wyjscie demodulatora 7 polaczone jest z wejsciem Y oscyloskopu lub wejsciem Y rejestratora, a wejscie X tego oscy- 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60111 350 5 6 loskopu lub rejestratora polaczone jest z drugim wyjsciem ukladu sterujacego 3. Do wyjscia de¬ modulatora 7 dolaczony jest jednym wejsciem wzmacniacz róznicowy 8, którego drugie wejscie polaczone jest poprzez tlumik 9 z drugim wyjs¬ ciem ukladu sterujacego 3. Wyjscie wzmacniacza róznicowego 8 polaczone jest z wejsciem Y oscy¬ loskopu lub rejestratora, których wejscie X po¬ laczone jest z drugim wyjsciem ukladu steruja¬ cego 3.Zastrzezenia patentowe 1. Sposób pomiaru charakterystyk dynamicznych czwórników, polegajacy na tym, ze sygnal o cze¬ stotliwosci na której dokonuje sie pomiaru mo¬ duluje sie w amplitudzie sygnalem sterujacym o ksztalcie narastajacym lub opadajacym o czesto¬ tliwosci powtarzania znacznie nizszej od czesto¬ tliwosci sygnalu pomiaru i tak zmodulowany syg¬ nal pomiaru przyklada sie do wejscia badanego czwórnika a pojawiajacy sie na wyjsciu badane¬ go czwórnika sygnal poddaje sie demodulacji li¬ niowej i uzyskany po tej demodulacji sygnal doprowadza sie nastepnie do wejscia Y oscylos¬ kopu lub rejestratora, przy czym do wejscia X tego oscyloskopu lub rejestratora doprowadza sie równoczesnie wymieniony wyzej sygnal sterujacy wedlug patentu nr 107921, znamienny tym, ze uzyskany sygnal po demodulacji liniowej przy odpowiednim ustawieniu poziomów na wejsciu i wyjsciu badanego czwórnika porównuje sie we wzmacniaczu róznicoywm z sygnalem sterujacym o ksztalcie liniowo narastajacym lub opadajacym powstarzajacym sie z mala czestotliwoscia, rów¬ niez przy odpowiednim ustawieniu poziomu tego sygnalu sterujacego, przy czym sygnal wyjsciowy z tego wzmacniacza róznicowego doprowadza sie do wejscia Y oscyloskopu lub rejestratora przy jednoczesnym doprowadzeniu do wejscia X oscy¬ loskopu lub rejestratora rzeczonego sygnalu ste¬ rujacego. 2. Urzadzenie do pomiaru charakterystyk dyna¬ micznych czwóroiików, zawierajace generator syg¬ nalu o czestotliwosci, na której przeprowadza sie pomiar, polaczony z modulujacym ukladem, którego drugie wejscie polaczone jest z jednym wyjsciem sterujacego ukladu, wytwarzajacego sygnal o ksztalcie narastajacym lub opadajacym o malej czestotliwosci, a wyjscie ~ modulujacego ukladu polaczone jest poprzez tlumik regulowany z wejsciem badanego czwórnika, którego wyjscie polaczone jest poprzez tlumik regulowany z linio¬ wym demodulaoretm, przy czym wyjscie demo¬ dulatora polaczone jest z wejsciem Y oscylosko¬ pu lub wejsciem Y rejestratora, a wejscie X tego oscyloskopu lub rejestratora polaczone jest z dru¬ gim wyjsciem wymienionego sterujacego ukladu, wedlug patentu nr 107921, znamienne tym, ze ma wzmacniacz róznicowy /8/ dolaczony jednym wejs¬ ciem do wyjscia liniowego demodulatora /7/ a drugim wejsciem poprzez tlumik regulacji pozio¬ mu /9/ do drugiego wyjscia sterujacego ukladu /3/ wytwarzajacego sygnal o ksztalcie narastaja¬ cym lub opadajacym o malej czestotliwosci po¬ wtarzania, przy czym wyjscie wzmacniacza róz¬ nicowego /8/ polaczone jest z wejsciem Y oscy¬ loskopu lub rejestratora, których wejscie X po¬ laczone jest z drugim wyjsciem sterujacego ukla¬ du /3/ wytwarzajacego sygnal o ksztalcie liniowo narastajacym lub opadajacym o malej czestotli¬ wosci powtarzania. 10 15 20 25 30111 350 r L« ' 2 i i 4 *^' 5 8 i i 9 Bltk 578/81 r. 120 egz. A4 Cena 45 zl PL