PL111059B1 - Fluid flow control valve - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest zawór do regulacji przeplywu plynu, a zwlaszcza zawór z kólkiem recznym wzniosowym.Zawory do regulacji przeplywu plynu moga za¬ wierac zawieradlo przesuwane ruchem postepowym pomiedzy polozeniem zamknietym, w którym droga przeplywu plynu w zaworze jest zamknieta i po¬ lozeniem otwartym, w którym droga przeplywu plynu przez zawór jest otwarta. Przykladem tego rodzaju zaworów jest zawór przeponowy posiada¬ jacy zawieradlo w postaci puzepony zacisnietej na jej obwodzie do kadluba zaworu i posiadajacej srodkowa czesc przesuwana prostoliniowo w sto¬ sunku do kadluba zaworu pomiedzy polozeniem zamknietym, w którym jest docisnieta do gniazda umieszczonego na drodze przeplywu w zaworze i polozeniem otwartym, w którym jest oddalona od gniazda.Prostoliniowy ruch zawieradla tego rodzaju moze byc realizowany za pomoca trzpienia polaczonego za pomoca gwintu z nagwintowanym elementem ustalonym w stosunku do kadluba zaworiu i kólka recznego zamocowanego do swobodnego konca trzpienia, w celu ulatwienia recznego obracania trzpienia. Obracanie trzpienia, za pomoca kólka recznego powoduje osiowe przemieszczainie trzpie¬ nia wzgledem kadluba zaworu; Trzpien jest sprze¬ zony z zawieradlem, dzieki czemu osiowe prze¬ mieszczanie trzpienia powoduje prostoliniowy ruch zawieradla i prostoliniowy ruch kólka recznego 10 15 20 25 30 wzgledem kadluba zaworu. Normalnie, gdy zawie¬ radlo jest przesuwane od polozenia zamknietego do polozenia otwartego, to kólko reczne oddala sie od kadluba zaworu.Powyzej opisany uklad z kólkiem recznym wznio¬ sowym jest tani i prosty w budowie, ale posiada wade polegajaca na tym, ze gdy zawór znajduje sie w polozeniu otwartym z kólkiem recznym znaj¬ dujacym sie w maksymalnej odleglosci od kadluba zaworu to co najmniej czesc trzpienia jest odslo¬ nieta i tym samym narazona na korozje. Przed¬ stawia to problem zwlaszcza wtedy, co jest po¬ wszechne, gdy nagwintowana czesc trzpienia od¬ slonieta w czasie otwarcia zaworu wspólpracuje z nagwintowanym elementem zamocowanym do kadluba zaworu w czasie zamykania zaworu. W ta¬ kim przypadku, gdy zawór jest narazony na trudne warunki klimatyczne i pozostaje przez dlugi czas otwarty, to jakikolwiek smar znajdujacy sie na trzpieniu zostanie wyplukany lub zanieczyszczony pylem co powoduje trudnosci lub uniemozliwienie zamkniecia zaworu. Nawet jezeli zawór nie jest narazony na dzialanie trudnych warunków klima¬ tycznych lub korozyjnych, pokryty smarem trzpien moze powodowac nie przydatnosc zaworu do wielu zastosowan, na przyklad w zakladach .przemyslu spozywczego, ze wzgledu na to, ze smar na trzpie¬ niu moze odpasc lub byc z niego starty i moze •zanieczyscic sasiadujace z zaworem urzadzenia lub produkty zywnosciowe. 111059111 059 Znane sa konstrukcje, w których kólko reczne posiada opadajaca pierscieniowa koszulke, wspól¬ osiowa z trzpieniem i biegnaca na zewnatrz zaworu do nagwintowanego elementu wspólpracujacego z trzpieniem, dzieki czemu trzpien jest osloniety.Konstrukcja ta nie jest jednak w pelni zadowala¬ jaca, poniewaz zwlaszcza wtedy, gdy zawór jest otwarty, szcelina pomiedzy koszulka, a nagwinto¬ wanym elementem wspólpracujacym z trzepiendem jest dostatecznie duza do tego, zeby piasek, woda i tym podobne mogly dostawac sie do przestrzeni okreslonej przez koszulke i zawierajacej wewnatrz trzpien. Jezeli zawór jest zamontowany w poloze¬ niu, w którym kólko reczne znajduje sie pod ka¬ dlubem zaworu, koszulka moze stanowic zbiornik dla wody i tym podobnych i moze powodowac przyspieszona korozje odslonietego trzpienia. Po¬ nadto konstrukcja ta wymaga zastosowania dluz¬ szego nagwintowanego elementu wspólpracujacego z trzpieniem w celu umozliwienia montazu trzpie¬ nia. Prowadzi to do podwyzszenia kosztów mate¬ rialu i obróbki.Przedmiotem niniejszego wynalazku jest zwór do regulowania przeplywu plynu, zawierajacy kadlub zaworu, mechanizm napedu zawierajacy przesuwny osiowo trzpien wystajacy na zewnatrz kadluba za¬ woru, pierwszy pierscieniowy element wspólosiowy z trzpieniem i sprzezony z kadlubem zaworu, drugi pierscieniowy element wspólosiowy z trzpieniem i z nim sprzezony, przy czym pierwszy i drugi pierscieniowe elementy posiadaja taka dlugosc, ze zachodza na siebie w kierunku osiowym we wszyst¬ kich normalnych polozeniach roboczych trzpienia, oraz uszczelke zapewniajaca szczelnosc pomiedzy pierwszym i drugim elementami pierscieniowymi.Przedmiot wynalazku jest uwidoczniony w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, który przedstawia zawór z kólkiem recznym wzniosowym w dwóch pólprzekrojach. Lewy przekrój przedstawia zawór w polozeniu zamknietym, a prawy przekrój zawór w polozeniu otwartym. Zawór przeponowy 1 z kól¬ kiem wzniosowym zawiera kadlub 2 okreslajacy droge przeplywu 3, pokrywe 4, przepone 5 zamy¬ kajaca, zacisnieta na jej obwodzie 6 .pomiedzy kol¬ nierzem 7 kadluba i 'kolnierzem 8 pokrywy.Przepona jest przemieszczana pomiedzy poloze¬ niem zamknetym, w którym naciska na gniazdo 9 utworzone w kadlubie i polozeniem otwartym, w którym jest odsunieta od gniazda za pomoca mechanizmu napedu zawierajacego dociskacz 10, z którym jest sprzezona za pomoca ^ruby 11. Do¬ ciskacz 10 jest obrotowo sprzezony za pomoca od- sadjBanego kolka 12 z trzpieniem 13 mechanizmu napedu, który to trzpien jest polaczony gwintem z górna czescia 14 pokrywy 4. Górna czesc 14 po¬ krywy zawiera tuleje 15 wystajaca na zewnatrz kadluba wspólosiowo z trzpieniem 13. Do trzpienia 13 (zamocowane jest w celu ulatwienia recznego obracania trzpienia, kólko reczne 16. Dzieki gwin¬ towemu polaczeniu trzpienia z pokrywa obracanie kólka powoduje osiowy ruch trapienia. Pomiedzy koncem trzpienia 13 i dodskaczem 10 umesdzczone jest lozysko oporowe 17 w celu zmniejszenia tarcia pomiedzy trzpieniem i dorfskaozem, gdy trzpien jest wkrecany do pokrywy przy zamykaniu zaworu.Do tulei 15 jest zamocowana tuleja .18 z tworzy¬ wa sztucznego, za pomoca kolka 19. Tuleja 18 wystaje do góry poza koniec tulei 18 w celu utwo¬ rzenia, wraz z trzpieniem, pojemnika 20 smaru.Pojemnik 20 smaru jest zaladowany smarem w cza¬ sie montazu zaworu i sluzy do dostarczania smaru do gwintu na trzpieniu, gdy trzpien jest przesu¬ wany przez smar w trakcie otwierania i zamyka¬ nia zaworu. Górna czesc pojemnika smaru jest zamknieta filcowa podkladka 21 utrzymywana w miejscu przez pierscien ustalajacy 22 wystajacy do wewnatrz z górnej krawedzi tulei 18. Filcowa podkladka wyciera gwint opuszczajacy górna czesc pojemnika smaru w czasie otwierania zaworu co zapewnia, ze gwint jest pokryty warstewka smaru, a nadmierne ilosci smaru nie sa wynoszone z po¬ jemnika smaru.Wystajace poza pierscien ustalajacy 22 czesci trzpienia 13 sa otoczone pierscieniowa koszulka 23 zwisajaca od kólka recznego i wspólosiowa z trzpie¬ niem. Umieszczona na górnym koncu tulei 18 uszczelka wargowa 24 wspólpracuje z wewnetrzna powierzchnia koszulki 23 w celu niedopuszczenia obcych cial, na przyklad piasku i wody do komory utworzonej pomiedzy trzpieniem 13, pierscieniem ustalajacym 22 i koszulka 23. W ten sposób, nawet gdy zawór jest w pelni otwarty przez dlugi okres czasu w szkodliwym srodowisku, zadna czesc trzpie¬ nia 13 nie jest poddana dzalaniu korozji lub za¬ nieczyszczeniu przez piasek i tym podobne.Wielkosc odsloniecia tulei 18 przez koszulke 23 jest funkcja oddalenia przepony od gniazda 9, a wiec obserwowana wielkosc odsloniecia tulei 18 w kazdym czasie jest miara otwarcia zaworu. Ko¬ rzystnie, tuleja 18 wykonana jest z tworzywa sztucznego o jaskrawej barwie, kontrastujacej z barwa pokrywy 4 i koszulki 23 tak, ze obslugu¬ jacy moze latwo okreslic na podstawie obserwo¬ wanej wielkosci jaskrawo ubarwionej tulei, czy zawór jest zamkniety, w którym to przypadku tulei nie widac w ogóle lub bardzo malo, calko¬ wicie otwarty lub znajduje sie w polozeniu po¬ srednim.Koszulka 23 moze miec taka dlugosc, ze gdy zawór jest calkowicie zamkniety to opiera sie ona o kadlub w celu niedopuszczenia do zbyt mocnego zakrecenia zaworu i w nastepstwie odksztalcenia przepony.Zastrzezenia patentowe 1. Zawór do regulacji przeplywu plynu, zawiera¬ jacy kadlub zaworu, mechanizm napedu, zawie¬ rajacy przesuwny osiowo trzpien wystajacy na ze¬ wnatrz kadluba zaworu, pierwszy pierscieniowy element wspólosiowy z trzpieniem i sprzezony z kadlubem zaworu, drugi pierscieniowy element wspólosiowy z trzpieniem i z nim sprzezony, przy czym pierwszy i drugi pierscieniowe elementy po¬ siadaja tatoka dlugosc, ze zachodza na siebie w kie¬ runku osiowym we wszystkich normalnych polo¬ zeniach roboczych trzpienia, znamienny tym, ze wewnetrzna srednica pierwszego pierscieniowego elementu (18) jest wieksza niz zewnetrzna srednica 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60111 059 6 trzpienia (13) dla utworzenia pierscieniowej komo¬ ry pomiedzy pierwszym pierscieniowym elementem (18) a trzpieniem (13), przechodzacym przez ten eltment, zas komora ta jest zamknieta podkladka (21), która jest wycierany trzpien (13), gdy prze¬ chodzi on osiowo przez podkladke (21), tak ze ko¬ mora tworzy zamkniety pojemnik (20) smaru o sta¬ lej objetosci, przez który w trakcie pracy przesu¬ wany jest trzpien (13), przy czym pomiedzy pierw¬ szym pierscieniowym elementem (18) a drugim pierscieniowym elementem (23) znajduje sie uszczel¬ ka (24), zapobiegajaca zanieczyszczeniu tej czesci trzpienia (13), która lezy na zewnatrz wzgledem podkladki (21). 2. Zawór wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze uszczelka (24) jest uszczelka wargowa, uformowana na jednym z pierscieniowych elementów (18), (23). 10 IV 3. Zawór wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze pierscieniowy element (18),' na którym uformowana jest uszczelka wargowa (24) jest wykonany z two¬ rzywa sztucznego, przy czym uszczelka wargowa (24) jest wykonana równiez z tworzywa sztucznego i jest uformowana jednolicie z pierwszym pierscie¬ niowym elementem (18). 4. Zawór wedlug zastrz. 1 albo 2, albo 3, zna¬ mienny tym, ze wewnetrzny pierwszy pierscienio¬ wy element (18) jest zabarwiony w sposób kon¬ trastowy w stosunku do drugiego pierscieniowego elementu (23). 5. Zawór wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze wewnetrzny pierwszy element pierscieniowy (18) jest wykonany z tworzywa sztucznego o barwie kontrastujacej z barwa drugiego pierscieniowego elementu (23). PL PL PL

Claims (5)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Zawór do regulacji przeplywu plynu, zawiera¬ jacy kadlub zaworu, mechanizm napedu, zawie¬ rajacy przesuwny osiowo trzpien wystajacy na ze¬ wnatrz kadluba zaworu, pierwszy pierscieniowy element wspólosiowy z trzpieniem i sprzezony z kadlubem zaworu, drugi pierscieniowy element wspólosiowy z trzpieniem i z nim sprzezony, przy czym pierwszy i drugi pierscieniowe elementy po¬ siadaja tatoka dlugosc, ze zachodza na siebie w kie¬ runku osiowym we wszystkich normalnych polo¬ zeniach roboczych trzpienia, znamienny tym, ze wewnetrzna srednica pierwszego pierscieniowego elementu (18) jest wieksza niz zewnetrzna srednica 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60111 059 6 trzpienia (13) dla utworzenia pierscieniowej komo¬ ry pomiedzy pierwszym pierscieniowym elementem (18) a trzpieniem (13), przechodzacym przez ten eltment, zas komora ta jest zamknieta podkladka (21), która jest wycierany trzpien (13), gdy prze¬ chodzi on osiowo przez podkladke (21), tak ze ko¬ mora tworzy zamkniety pojemnik (20) smaru o sta¬ lej objetosci, przez który w trakcie pracy przesu¬ wany jest trzpien (13), przy czym pomiedzy pierw¬ szym pierscieniowym elementem (18) a drugim pierscieniowym elementem (23) znajduje sie uszczel¬ ka (24), zapobiegajaca zanieczyszczeniu tej czesci trzpienia (13), która lezy na zewnatrz wzgledem podkladki (21).

2. Zawór wedlug zastrz. 1, znamienny tym, ze uszczelka (24) jest uszczelka wargowa, uformowana na jednym z pierscieniowych elementów (18), (23). 10 IV

3. Zawór wedlug zastrz. 2, znamienny tym, ze pierscieniowy element (18),' na którym uformowana jest uszczelka wargowa (24) jest wykonany z two¬ rzywa sztucznego, przy czym uszczelka wargowa (24) jest wykonana równiez z tworzywa sztucznego i jest uformowana jednolicie z pierwszym pierscie¬ niowym elementem (18).

4. Zawór wedlug zastrz. 1 albo 2, albo 3, zna¬ mienny tym, ze wewnetrzny pierwszy pierscienio¬ wy element (18) jest zabarwiony w sposób kon¬ trastowy w stosunku do drugiego pierscieniowego elementu (23).

5. Zawór wedlug zastrz. 4, znamienny tym, ze wewnetrzny pierwszy element pierscieniowy (18) jest wykonany z tworzywa sztucznego o barwie kontrastujacej z barwa drugiego pierscieniowego elementu (23). PL PL PL