NL9301518A - Stoel met verstelbare leuning. - Google Patents

Description

STOEL MET VERSTELBARE LEUNING

De uitvinding heeft betrekking op een stoel omvattende een zitgedeelte en een leuning die scharnierend met elkaar zijn verbonden, waarbij de leuning tussen twee eindstanden verplaatsbaar is ten opzichte van het zitgedeelte, waarbij een van de delen is voorzien van een getand segment, met tanden in de vorm van een zaagtand, en het andere deel is voorzien van een pal die samenwerkt met het getande segment teneinde dit in diverse standen althans tegen een beweging in één richting te fixeren, en middelen die de pal tegen het getande segment drukken.

Een dergelijke stoel is bekend uit het Amerikaanse octrooischrift 3 352 580.

Bij de bekende stoel wordt gebruik gemaakt van een dubbel pal-systeem teneinde de leuning tussen twee eindstanden te verplaatsen en te fixeren. Een pal is daartoe tussen twee standen verplaatsbaar teneinde te verhinderen dat het getande segment en de pallen in elkaar gaan grijpen. Daarbij glijdt het getande segment als het ware met de top van de tanden over de beweegbare pal.

Een dergelijk systeem geeft uiteraard een belangrijke wrijvingskracht, die zeker bij toepassing in stoelen vervaardigd uit kunststof, aanleiding geeft tot verhoogde slijtage en na korte tijd een onvoldoende betrouwbare werking van het verstelmechanisme.

De uitvinding stelt zich tot doel een stoel van het genoemd type te verschaffen waarbij dit nadeel wordt vermeden.

Dit doel wordt volgens de uitvinding bereikt doordat het getande segment een nok bevat die samenwerkt met een nokvolger verbonden met de pal, waarbij de nok in een eindstand van de leuning de pal wegdrukt van het getande segment, dat houdorganen aanwezig zijn voor het in deze stand vasthouden van de pal, en dat vrij geeforganen aanwezig zijn die in de andere eindstand van de leuning de pal weer vrijmaken van de houdorganen.

Doordat de pallen volledig vrijliggen van het getande segment, kan de genoemde slijtage niet meer optreden, en wordt een bewegingsmechanisme verkregen dat meer eenduidig in verschillende standen werkzaam kan zijn.

Bij voorkeur zijn bij een stoel volgens de uitvinding middelen aanwezig die met de hand kunnen worden bekrachtigd teneinde de pal vrij te maken van het getande segment in elke willekeurige stand van de leuning.

Hierdoor wordt bereikt dat de leuning op elk moment willekeurig kan worden versteld zonder dat daartoe de heen en weer gaande beweging naar de tweede eindstand en vervolgens naar de eerste eindstand moet worden uitgevoerd.

Andere kenmerken en voordelen zullen duidelijk worden uit de hiernavolgende beschrijving, waarbij verwezen wordt naar de bijgevoegde tekeningen. Hierin is: figuur 1, een schematische weergave in perspectief met uit elkaar genomen delen (exploded view) van een stoel volgens de uitvinding, figuur 2, een zij-aanzicht, gedeeltelijk in doorsnede van een gedeelte van de stoel volgens figuur 1, en figuur 3, een zij-aanzicht overeenkomstig figuur 2 waarbij het verstelmechanisme voor de leuning zich in een andere stand bevindt.

De stoel zoals weergegeven in figuur 1 is samengesteld uit een zitgedeelte 1, een leuning 2 en een voetensteun 3, maar het is duidelijk dat de uitvinding niet beperkt is tot dit type stoel, maar dat ook een stoel zonder voetensteun binnen het kader van de uitvinding valt.

Het zitgedeelte is opgebouwd uit twee langsprofielen 10 en 11, met een in hoofdzaak U-vormige doorsnede, die onderling verbonden zijn door een aantal dwarsverbindingen bestaande afwisselend uit smalle profielen 12 met U-vormige doorsnede en brede profielen 13 met U-vormige doorsnede. De profielen 10, 11, 12 en 13 zijn met de opening naar beneden gericht, waarbij de lijfplaten in hoofdzaak in een vlak liggen en aldus het steunvlak vormen van het zitgedeelte.

Teneinde de stevigheid van het zitgedeelte te verhogen is halfweg tussen de profielen 10 en 11 een langsverbinding 19 aangebracht die de profielen 12 en 13 onderling verbindt.

Nabij het naar de voetensteun 3 gerichte uiteinde zijn de flensplaten van de profielen 10 en 11 voorzien van een naar beneden toe gericht aanzetstuk 14 (zie ook figuur 2) waarin een boring 15 is aangebracht. In de boringen 15 worden pennen 16 draaibaar opgenomen, welke pennen 16 zijn aangebracht aan weerszijde van poten 17 en 18, welke poten 17 en 18 een afmeting hebben die het mogelijk maakt om de poten 17 en 18 binnen de opening in de profielen 10 en 11 te draaien via de pennen 16 en boringen 15. De poten 17 en 18 zijn onderling verbonden door middel van een stang 20, waardoor het geheel meer stevigheid verkrijgt en de poten 17 en 18 kinematisch als een geheel bewegen.

De profielen 10 en 11 hebben flensplaten die vanaf het naar de voetensteun 3 gerichte eind geleidelijk in hoogte toenemen in de richting van het naar de leuning 2 gerichte einde.

Zoals weergegeven in figuur 2 en 3 worden aldus plaatdelen 21, gevormd met een aanzienlijke hoogte in vergelijking met de rest van de flensplaten van de profielen 10 en 11. In deze plaatdelen 21 zijn boringen 22 gevormd.

In elk paar openingen 22 die bij hetzelfde profiel 10 of 11 behoren is een aspen 23 gestoken, die een wiel 24 draaibaar draagt. Hiermede kan de stoel als een kruiwagen worden getransporteerd.

De voetensteun 3 is eveneens opgebouwd uit twee langsprofielen 30 en 31 met een in hoofdzaak U-vormige doorsnede, die onderling verbonden zijn door een aantal dwarsverbindingen bestaande afwisselend uit smalle profielen 32 met U-vormige doorsnede en brede profielen 33 met U-vormige doorsnede. De profielen 30, 31, 32 en 33 zijn eveneens met de opening naar beneden gericht, waarbij de lijfplaten in hoofdzaak in een vlak liggen en aldus het steunvlak vormen van de voetensteun 3. Teneinde de stevigheid van de voetensteun 3 te verhogen is halfweg tussen de profielen 30 en 31 een langsverbinding 34 aangebracht die de profielen 32 en 33 onderling verbindt. Tegen de buitenste flensplaten van de profielen 30 en 31 is telkens een U-vormige profiel 35 respectievelijk 36 aangebracht welke profielen 3-5 en 36 zich gedeeltelijk aan de profielen 30 en 31 uitstrekken en naar het voeteneinde toe naar beneden toe omgebogen zijn om aldus twee poten voor het ondersteunen van de voetensteun 3 te vormen.

De naar het zitgedeelte 1 gerichte uiteinde van de profielen 30 en 31 zijn elk voorzien van een verlengstuk 37 respectievelijk 38 in de vorm van een profiel met U-vormige doorsnede, waarvan de afmetingen zodanig gekozen zijn dat het binnen de profielen 10 en 11 past. De flensplaten van de verlengstukken zijn nabij het vrije uiteinde naar beneden toe verlengd en voorzien van boringen 39, waarvan de diameter correspondeert met de diameter van de boringen 15. Een en ander is zodanig gedimensioneerd dat de boringen 39 tegenover de boringen 15 kunnen worden geplaatst en hierin de pennen 16 van de poten 17 en 18 kunnen worden gestoken. Op deze wijze kan de voetensteun 3 scharnieren ten opzichte van het zitgedeelte 1 zodanig dat de onderzijde van de voetensteun 3 tegen de onderzijde van het zitgedeelte 1 komt te liggen.

Door tussen elk paar flensplaten van de verlengstukken 37 en 38 op de juiste afstand van de boring 39 een stootplaat (niet weergegeven) aan te brengen kan worden verkregen dat bij het verdraaien van de voetensteun 3 vanuit de positie evenwijdig met het zitgedeelte naar de positie in het verlengde van het zitgedeelte daardoor automatisch de poten 17 en 18 worden meegenomen van een stand evenwijdig met het zitgedeelte naar een stand nagenoeg loodrecht op het zitgedeelte waarbij dit laatste wordt ondersteund.

In de nabijheid van de plaatdelen 21 van de profielen 10 en 11 zijn de flensplaten hiervan naar boven toe verlengd met opzetstukken 40, 41, 42 en 43, waarin boringen 44, 45, 46 en 47 zijn aangebracht. Ter hoogte van deze opzetstukken eindigt de lijfplaat van de profielen 10 en 11. Iets verder in de richting van het hoofdeinde of leuning 2, is de lijfplaat opnieuw aanwezig maar op een lager niveau, zoals weergeven in figuur 2 en 3. De boringen 44-47 vormen de lagerpunten van de leuning 2 zoals hierna beschreven.

De leuning 2 bestaat uit een ü-vormig gebogen profiel 50, welk profiel een U-vormige doorsnede heeft, waarbij de evenwijdige delen van het profiel 50 verbonden zijn door een aantal dwarsverbindingen bestaande uit profielen 51 met U-vormige doorsnede. De profielen 50 en 51 zijn met de opening naar dezelfde zijde gericht en de lijfplaten vormen aldus een steunvlak dat als leuning of hoofdsteun kan dienen.

Teneinde de stevigheid van de leuning te verhogen is halfweg tussen de evenwijdige delen van het profiel 50 een langsverbinding 52 aangebracht die de profielen 51 onderling verbindt.

De breedte van de vrije uiteinden van het profiel 50 is zodanig gekozen dat die uiteinden passen in de openingen 48 en 49 gevormd in de lijfplaten van de profielen 10 en 11. Daarnaast zijn in de vrije uiteinden van het profiel 50 boringen 53 en 54 gevormd die, wanneer het profiel 50 met zijn vrije uiteinden in de openingen 48 en 49 is geplaatst, op een lijn met de boringen 44, 45, 46 en 46 kunnen worden gepositioneerd. Door het aanbrengen van een aspen 55 door de openingen 44, 45 en 53 respectievelijk 46, 47 en 54 wordt een scharnierende verbinding tussen het zitgedeelte 1 en de leuning 2 gerealiseerd. Doordat de lijfplaat van de profielen 10 en 11 naar de leuningzijde toe verlaagd is uitgevoerd is het mogelijk om de leuning in het verlengde van het zitgedeelte te positioneren. Anderzijds is het, doordat de aslijn van de boringen 44, 45, 46 en 47 nagenoeg samenvalt met het vlak van het zitgedeelte en de aslijn van de boringen 53, 54 nagenoeg samenvalt met het steunvlak van de leuning 2 is het mogelijk om de leuning volledig tegen het zitgedeelte te verdraaien, zodat ze nagenoeg evenwijdig aan elkaar liggen.

Zoals duidelijk weergegeven in de figuren 2 en 3 is elk vrij uiteinde van het profiel 50 voorzien van tandwielsegmenten 60, 61 in de vorm van een palrad, met tanden waarvan een flank in hoofdzaak verloopt in radiale richting en de andere flank een scherpe hoek insluit met de radiale richting. De aslijn van de tandwielsegmenten 60, 61 valt samen met de draaias tussen zitgedeelte 1 en leuning 2.

De tandwielsegmenten 60 en 61 strekken zich niet uit over de volledige breedte van het profiel 50 ter hoogte van de vrije uiteinden hiervan. Tegen de naar elkaar gerichte zijden van die uiteinden is naast de tandwielsegmenten 60 en 61 een nok 62, gevormd, die een grotere buitenradius heeft dan de tanden van de tandwielsegmenten.

Binnen elk profiel 10 en 11 van het zitgedeelte 1 is een hefboom 65, 66. De hefboom 65, 66 bestaat uit profiel met U-vormige doorsnede met afmetingen die passen binnen het profiel 10 respectievelijk 11.

Tegen de buitenzijde van de buitenste flensplaat is een aseinde 67 gevormd, dat samenwerkt met een boring 68 in de buitenste flensplaat van de profielen 10 en 11. De binnenste flensplaten van de profielen 65 en 66 zijn via een stang 63 met elkaar verbonden. Het naar de voetsteun 3 gerichte uiteinde draagt op de buitenste flensplaat van de profielen 65, 66 een profieldeel 69 respectievelijk 70, die naar buiten toe uitsteken buiten de buitenste flensplaten van de profielen 10 en 11. Eventueel is op de profieldelen 69 en 70 nog een extra handgreep gevormd. In het bovenvlak van de profieldelen 69 en 70 is een sleuf 72 gevormd die kan samenwerken met een lip 71 voorzien van een weerhaak, welke lip vanaf de lijfplaat van het profiel 10, respectievelijk 11 naar beneden toe uitsteekt. De relatieve afmetingen van de hefboom 65 respectievelijk 66 is zodanig dat in de normale toestand het naar de voetensteun gerichte uiteinde als gevolg van de zwaartekracht naar beneden wordt gedrukt. Dit kan worden verkregen hetzij door de juiste keuze van het draaipunt 67, 68 of door gewichtsverdeling. Wanneer de hefboom 65, respectievelijk 66 door enige kracht in de andere richting wordt bewogen dan drukt de sleuf 72 zich over de weerhaak van de lip 71 en blijft de hefboom in deze positie staan, totdat hij hieruit door een andere externe kracht wordt vrijgemaakt.

Het andere uiteinde van de hefboom 65 respectievelijk 66 bestaat gezien in de dwarsrichting, dat wil zeggen de richting loodrecht op de flensplaten, uit twee delen.

In het buitenste deel zijn twee tanden 75, 76 gevormd in de vorm van weerhaken die samenwerken met de tandwielsegmenten 60, 61 zodat de leuning 2 in een aantal separate posities kan worden gefixeerd. Het binnenste deel heeft de vorm van een nokvolgersbaan 77 die samenwerkt met de nok 62. De nok 62 beschrijft hierbij de cirkelvormige baan A, aangegeven in figuur 2 en 3. Boven op de lijfplaat van het profiel dat de hefboom 65 respectievelijk 66 vormt is een nok 78, 79 aangebracht, die zoals weergegeven in de figuren 2 en 3 gedeeltelijk uitsteekt in de baan van de nok 62.

De werking van het mechanisme met de hefboom 65, 66 is als volgt.

Wanneer de leuning in figuur 2 of 3 naar links wordt verdraaid zodanig dat de leuning 2 ligt in het verlengde van het zitgedeelte 1, dan is door de samenwerking tussen de nokken 62 en 78 de sleuf 72 met zekerheid weggedrukt uit de weerhaak op de lip 71. Die lip 71 bezit daartoe enige elasticiteit. De leuning rust daarbij op de lijfplaat van de profielen 10 en 11 ter hoogte van de plaatdelen 21. De tanden van het tandwielsegment 60 respectievelijk 61 zijn in aangrijping met de tanden 75, 76.

Als gevolg van de hellingshoek van de tandflanken van de tanden 60, 61, 75 en 76 kan de leuning 2 in figuur 2 of 3 naar rechts worden verdraaid (in uurwerksrichting), waarbij de hefboom links naar beneden wordt gedrukt, totdat de toppen van de tanden elkaar zijn gepasseerd, waarna de hefboom als gevolg van de zwaartekracht automatisch terugkeert naar de in figuur 2 weergegeven positie waarbij de tanden van 60, 61 en 75 en 76 weer in elkaar grijpen. Op deze wijze kan de leuning in een aantal separate standen ten opzichte van het zitgedeelte worden gefixeerd, waarbij beweging naar een meer rechte stand volledig vrij kan gebeuren.

Is het gewenst de leuning terug naar een lagere stand te brengen, dan kan dit op twee manieren gebeuren.

In de eerste wijze worden de leuning 2 in figuur 2 volledig naar rechts (uurwerksrichting) gedraaid tot tegen het zitgedeelte 1. Hierbij drukt de nok 62 via de nokvolgersbaan 77 de hefboom 65, 66 zover naar beneden aan die zijde dat aan het andere uiteinde van de hefboom de sleuf 72 over de weerhaak op de lip 71 valt en de hefboom in deze stand wordt gefixeerd. In deze stand zijn de tanden van de tandwielsegmenten 60, 61 volledig vrij van de tanden 75, 76, zodat de leuning 2 nu volledig naar links (tegen-uurwerkrichting) kan worden gedraaid totdat de leuning 2 in het verlengde van het zitgedeelte 1 komt te liggen. In de laatste fase van deze beweging drukt de nok 62 tegen de nok 78, zodat de hefboom 65, 66 weer vrijkomt. De leuning kan nu opnieuw vrij naar rechts verplaatst worden tot de gewenste stand bereikt is.

In de tweede wijze kan de gebruiker van de stoel de hefboom 65, 66 bedienen via de profieleinde 69 en/of 70 naar boven te drukken, waardoor de tanden van de tandwielsegmenten 60, 61 vrijkomen van de tanden 75, 76.

De leuning 2 kan nu vrij verplaatst worden. Zodra de gebruiker ophoudt met de profieleinden 69 en/of 70 naar boven te trekken, wordt de leuning 2 opnieuw gefixeerd.

Claims (8)

1. Stoel omvattende een zitgedeelte en een leuning die scharnierend met elkaar zijn verbonden, waarbij de leuning tussen twee eindstanden verplaatsbaar is ten opzichte van het zitgedeelte, waarbij een van de delen is voorzien van een getand segment, met tanden in de vorm van een zaagtand, en het andere deel is voorzien van een pal die samenwerkt met het getande segment teneinde dit in diverse standen althans tegen een beweging in een richting te fixeren, en middelen die de pal tegen het getande segment drukken, met het kenmerk, dat het getande segment een nok bevat die samenwerkt met een nokvolger verbonden met de pal, waarbij de nok in een eindstand van de leuning de pal wegdrukt van het getande segment, dat houdorganen aanwezig zijn voor het in deze stand vasthouden van de pal, en dat vrijgeeforganen aanwezig zijn die in de andere eindstand van de leuning de pal weer vrijmaken van de houdorganen.

2. Stoel volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de pal is aangebracht op een uiteinde van een hefboomarm en dat de middelen die de pal tegen het getande segment drukken inwerken op de hefboomarm.

3. Stoel volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat het andere einde van de hefboomarm een pen met zaagtandvormig uiteinde draagt die in de eerste eindstand van de leuning achter een elastisch vervormbare rand wordt gedrukt.

4. Stoel volgens conclusie 2 of 3, met het kenmerk, dat de hefboom als gevolg van de zwaartekracht in een stand wordt gedrukt waarin de pal ingrijpt in het getande segment.

5. Stoel volgens een der conclusies 2-4, met het kenmerk, dat naast het getande segment een nok is aangebracht die ten opzichte van het draaipunt verder uitsteekt dan het getande segment, welke nok samenwerkt met een nokvolgersbaan gevormd op het uiteinde van de hefboomarm die tevens de pal draagt.

6. Stoel volgens conclusie 5, met het kenmerk, dat de hefboomarm een nok bevat waartegen in de tweede eindstand van de leuning de nok naast het getande segment wordt gedrukt, zodanig dat de hefboomarm in de andere richting wordt gedrukt ten opzichte van de beweging die ontstaat bi.j bediening van de nokvolger door de nok.

7. Stoel volgens een der conclusies 1-6, met het kenmerk, dat middelen aanwezig zijn die met de hand kunnen worden bekrachtigd teneinde de pal vrij te maken van het getande segment in elke willekeurige stand van de leuning.

8. Stoel volgens conclusie 3 en 7, met het kenmerk, dat nabij het andere uiteinde van de hefboomarm een handgreep is gevormd, waarmede de hefboomarm kan worden verplaatst.