NL8300627A - Muziekinstrument met klankorgaan, slagorgaan en bedieningstoets. - Google Patents

Description

VO 4574 -1- % g - ,4

Mu2iekinstrument met klankorgaan, slagorgaan en bedieningstoets.

De uitvinding heeft betrekking op een muziekinstrument Voorzien van een freem, een daarin bevestigd, langwerpig orgaan, een met het klankorgaan door zwenking in contact brengbaar slagorgaan en een bedieningstoets voor het slagorgaan.

5 Dergelijke muziekinstrumenten zijn in velerlei uitvoerings vormen bekend, waarvan een piano het bekendste voorbeeld is. Bij een dergelijk muziekinstrument zijn vrijwel steeds een aantal klankorganen naast elkaar in een enkel freem opgesteld, terwijl bij elk klankorgaan een slagorgaan met bijbehorende bedieningstoets is geplaatst. Klank-10 en slagorgaan zijn daarbij uit het zicht binnen een omhullend huis geplaatst, terwijl de bedieningstoetsen naast elkaar in een van buitenaf toegankelijk bedieningspaneel zijn opgenomen. Een dergelijk muziekinstrument met een relatief fragiele en nauwluisterende constructie dient met gevoel en bij voorkeur slechts door geoefende personen te worden 15 bespeeld. Voor een vrijere expressie in een speelsere omgeving is een dergelijk muziekinstrument dan ook niet of nauwelijks geschikt. Onoordeelkundig of ruw gebruik brengt een aanmerkelijke kans op ontstemmen en/of blijvende vervormingen met zich mee.

Met de uitvinding wordt een muziekinstrument van de in de aan-20 hef genoemde soort beoogd, dat een vrij robuuste, vrijwel niet te vernielen constructie combineert met een eenvoudige opbouw, waarbij bovendien - zowel wat functie als vormgeving betreft - een typerend uiterlijk wordt verkregen alsmede een scala aan variatiemogelijkheden met betrekking tot samenstelling, opstelling en totaalvorm.

25 Dit wordt overeenkomstig de uitvinding bereikt, als het freem bestaat uit een langgerekt profiel waarin het langwerpige klankorgaan in langsrichting is bevestigd en waarin het slagorgaan vanuit een ruststand over een beperkte hoek tegen een het slagorgaan naar de ruststand terugdringende kracht in zwenkbaar is opgesteld. Door deze maatregel is 30 op verrassend eenvoudige wijze een robuust muziekinstrument te verkrijgen, dat evenwel zijl gevoeligheid als klankvoortbrengend instrument 8300627 J c

J

·» -2- behoudt en afhankelijk van een aanslag, bijvoorbeeld overeenkomstig het voorkomen van het instrument middels de gehele hand of een vuist, tussen hard en zacht dezelfde klankvolumegradaties en klankkleurvariaties biedt als de bekende muziekinstrumenten. Het instrument is met soortgelijke 5 instrumenten, meestal met verschillend gestemde klankorganen, op velerlei wijzen te combineren tot een speelse compositie. Door de robuuste en weinig kwetsbare constructie is het instrument of een samenstel van dergelijke instrumenten bij uitstek geschikt om te worden bespeeld door ongeoefende personen, zowel volwassenen als kinderen. Dit nu vergroot 10..' wederom op aanzienlijke wijze· de mogelijke opstellingsplaatsen voor een dergelijk instrument. Terwijl' de bekende instrumenten, nagenoeg alle zijn beperkt tot vrijwel uitsluitend.binnenshuis gebruik, is het muziekinstrument volgens de uitvinding even zo goed binnenshuis als buitenshuis te plaatsen. In het laatse geval kan gedacht warden aan parken, speel-15 plaatsen, winkelstraten en dergelijke, waarbij de vrijheid van vormgeving, als gevolg van het onderbrengen van elk klankorgaan in een afzonderlijk, eenvoudig freem, het aan de omgeving of opstelruimte aanpassen van het totale samengestelde instrument op optimale en esthetische wijze mogelijk maakt, waarbij de robuuste uitvoering een hoge mate van be-20 scherming tegen, vandalisme biedt. Een bijkomend, economisch voordeel is, dat met het muziekinstrument volgens de uitvinding een "uitbouwbaar” samenstel is te realiseren,.dat wil zeggen dat bijvoorbeeld eerst drie instrumenten kunnen worden aangeschaft-en geplaatst,-waarbij het mogelijk is om op een later tijdstip nog meerdere instrumenten te kopen en bij de 25 voorgaande op te stellen, waardoor in de tijd een uitgebreider .samenstel is op te bouwen. Ook dit is een uniek kenmerk en voordeel van het onderhavige muziekinstrument.

De eenvoud van constructie alsmede de robuustheid van opbouw zijn op bijzonder treffende wijze te realiseren en te optimaliseren als 30 overeenkomstig een voorkeursuitvoeringsvorm van de uitvinding het freem bestaat uit een U-profiel waarvan de benen de bevestigingsdelen voor het klankorgaan vormen en waarbij de bedieningstoets zich in hoofdzaak aan de open. zijde van: het U-profiel bevindt en het slagorgaan door een uitsparing tot voorbij het lijfdeel van het U-profiel reikt, een en ander 35- zodanig, dat bij zwenking van het slagorgaan door aanslaan van de be- 83”ÖT62”7 ..................

-3- dieningstoets het slagorgaan via een opening in het lijfdeel van het U-profiel contact kan maken met het althans ten dele binnen het U-profiel opgestelde klankorgaan. Op deze wijze is het vervaardigen van het muziekinstrument niet alleen met weinig en relatief sterk materiaal 5 te verwezenlijken, doch tevens met in hoofdzaak eenvoudig, gestandari-seerd materiaal, derhalve met relatief geringe kosten, terwijl verschillend gestemde instrumenten met eenzelfde vervaardigingswerkwijze en onder gebruikmaking van dezelfde materialen en handelingen, alleen het klankorgaan wijkt af, zijn te realiseren, hetgeen fabricagetechnisch 10 aanmerkelijke voordelen biedt.

Voor het verkrijgen van een goed klinkende toon is, ook bij het ingedrukt houden van de bedieningstoets, een slechts kortstondig contact tussen het slagorgaan en het klankorgaan gewenst. Dit is op eenvoudige, doch effectieve en betrouwbare wijze te verwezenlijken, als overeen--15 komstig een voorkeursuitvoeringsvorm van de uitvinding het slagorgaan en de bedieningstoets. middels een enkele as met het freem zijn verbonden en althans een deel van het slagorgaan kan aanliggen tegen de bedieningstoets, die steun kan nemen op een aan het freem bevestigd, veerkrachtig lichaam, waarbij ter plaatse van het tegen de bedieningstoets 20 aanliggende deel van het slagorgaan tussen dit en het veerkachtige lichaam een vrije ruimte aanwezig is, welke vrije ruimte het doorzwenken van het slagorgaan na het eindigen van de bedieningstoetsverplaatsing toestaat en na het slaan van het slagorgaan tegen het klankorgaan het terugzwenken van het slagorgaan, zodat een kortstondig contact tussen , 25 klankorgaan en slagorgaan Gewaarborgd is. Verder is vrij ruwe bediening van het instrument op betrouwbare wijze te ondervangen, als de bedieningstoets middels een veerkrachtige demper kan aanliggen tegen bedoeld deel, welke demper tevens storende bijgeluiden als gevolg van het contact tussen bedieningstoets en klankorgaan voorkomt.

30 De scharnier- en terugstelmogelijkheid zijn overeenkomstig een verdere uitvoeringsvorm van de uitvinding te combineren, als de bedieningstoets middels een veerkrachtige torsie-as met het freem is verbonden en het slagorgaan over een beperkte hoek vrij schamierbaar met ’l Ψ de bedieningstoets is gekoppeld, waarbij de mogelijke verplaatsingen, 8300627" ' .

-4- i evenals bij de vorige uitvoeringsvormen, door al dan niet veerkrachtige en/of instelbare aanslagen of nokken, al dan niet deel uitmakendvan of bevestigd aan het freem, tot de gewenste mate zijn te reguleren om overbelastingen op te vangen en/of gewenste instellingen te kunnen rea- Λ 5 liseren.

Een bijzonder aantrekkelijk uiterlijk, alsmede een optimale opstelmogelijkheid wordt verkregen, als het, het freem vormende langgerekte profiel verticaal is opgesteld, waarbij het uit duidelijkheidsoogpunt met betrekking tot de bediening de voorkeur verdient, dat de bedienings-10 toets/rnC&oofdzaak loodrecht op de langsrichting van het freem uitstrekt.

Alsdan is een samenstel van muziekinstrumenten te verwezenlijken bestaande uit. een groep op elke gewenste wijze op te stellen palen met elk een op herkenbare wijze opgestelde bedieningstoets.

Onder verwijzing naar een in de tekening weergegeven uitvoe-15 rings voorbeeld zal het: muziekinstrument volgens de uitvinding thans nader worden besproken en toegelicht. Daarbij toont:

Fig. 1 in doorsnede een deel van een muziekinstrument volgens de uitvinding? fig. 2 een gedeeltelijk vooraanzicht van fig. 1; en 20 fig. 3 een variant van een detail uit fig. 1.

Het.in fig. 1 weergegeven muziekinstrument is voorzien van een freem 1 bestaande uit een ü-profiel.. In het freem is middels twee in de benen van het ü-profiel bevestigde assen 2 een buisvormig klankorgaan 3 bevestigd/ 25 Een bedieningstoets 4.die bijvoorbeeld uit hout is vervaardigd, is door een met de benen van het ü-profiel verbonden as 5 scharnierbaar gekoppeld met het freem 1. De bedieningstoets.4 is voorzien van een sleufvormige uitsparing .6, waarin lijfdeel 7 van een slagorgaan 8, dat bij voorkeur uit metaal is- vervaardigd, is gestoken, dat eveneens op 30 de as 5 is gelagerd. In de richting van het sleufvrije deel van de be-dieningtoets 4, dat wil zeggen in de richting van de benen van het U-profiel gezien vanaf het lijfdeel, is aan het lijfdeel 7 een uitstekende ' flens 9 bevestigd, die over een zekere afstand onder langs de bedieningstoets 4 reikt. Een demper 10 voorkomt rechtstreeks contact tussen de 35 bedieningstoets 4 en de flens 9 en zorgt zodoende voor een krachtover- ______ -................- ;

T

» - ‘ -5- dracht tussen beide delen, die en vrij is van storende geluiden en tegen abrupte overbelasting beschermd plaatsvindt. De bedieningstoets 4 alsmede het lijfdeel 7 reiken door een uitsparing 11; tot voorbij het lijf deel van het ü-profiel. Een star met het lijf deel 7 verbonden 5 hamerdeel 12 van het slagorgaan 8 kan zodanig door een verdere uitsparing 13 in het lijfdeel reiken, dat het aanslaan tegen het klankorgaan 3 mogelijk is.

Onder de flens 9 is een veerkrachtig lichaam 14 aangebracht, dat op zijn plaats wordt gehouden via een daarmee verbonden metalen 10 plaat 15, waarvan de zij randgebieden middels een door een uitsparing 16 reikende bout 17 en moeren 18 tegen de benen van het ü-profiel worden getrokken. Ter plaatse van de flens 9 is het veerkrachtige lichaam 14 voorzien van een uitsparing 19 met een zodanige diepte, dat de flens 9 kan doorzwenken na het aanlopen van de bedieningstoets 4 tegen het veer-15 krachtige lichaam 14-

Bediening van het instrument geschiedt door het op het sleuf-vrije deel van de bedieningstoets 4 slaan met bijvoorbeeld de volle hand of een vuist. Bij het daardoor veroorzaakte zwenken van de bedieningstoets 4 wordt via de demper 10 eveneens het slagorgaan 8 rond 20 de as 5 gezwenkt. De zwenking van de toets 4 wordt begrensd door het veerkrachtige lichaam 14, waarbij' de mate van zwenking, bijvoorbeeld door middel van niet-weergegeven,. al dan niet instelbare-aanslagorganen, zodanig is vastgelegd, dat bij het eindigen van de zwenking van de toets 4 het hamerdeel 12 nog niet in contact komt met het klankorgaan 25 3. Ten gevolge van de massatraagheid en de uitsparing 19 zal het slag orgaan 8 na afremming van de toets 4 doorzwenken en aanslaan tegen het klankorgaan 3. De geproduceerde toon zal'op de gewenste wijze klinken, doordat hét slagorgaan 8, ook bij neergedrukte toets 4, onmiddellijk zal en kan terugzwenken. Bij het loslaten van de toets 4 zal deze dóór 30 het veerkrachtige lichaam 14 omhoog worden gezwenkt. Afhankelijk van de gewichtsverdeling links en rechts (in fig. 1) van de as 5 zal de toets 4 op het lichaam 14 blijven rusten, dan wel verder omhoog zwenken tot dat de toets 4 of het slagorgaan 8 tegen de rand van de uitsparing 11 of een daartoe bedoelde aanslag aanloopt. Opgemerkt wordt, dat de 35 bedieningstoets 4 en het slagorgaan 8 in fig. 1 in een tussenstand zijn weergegeven, dat wil zeggen noch de ene bovenbedoelde ruststand noch de 8300627 -6- j andere is in de figuur weergegeven.

In fig. 3 is een variant van de combinatie bedieningstoets/ slagorgaan weergegeven. De bedieningstoets 20 is hierbij scharnierbaar om een torsie-as 21, die de toets 20 na een opgelegde zwenking steeds 5 weer in de ruststand terugdrukt. Afhankelijk van de opstellingsplaats zou in dit geval kunnen worden afgezien van het aanbrengen van een veerkrachtig lichaam als lichaam 14 in fig. 1 en 2 onder de toets.

De toets 20 is voorzien van een groef 22, waarin een slagorgaan 23 zwehkbaar om een as 24 is ondergebracht en wëL op zodanige wijze, dat 10 het slagorgaan 23 slechts over een beperkte hoek zwenkbaar is. Het contact tussen de bedieningstoets 20 en het slagorgaan 23 wordt gedempt, zowel wat krachtoverbrenging'als geluid betreft, door in de bodem van de groef aangebrachte, veerkachtige dempers 25.

In de figuren 1 en 2 is de onderzijde van het ü-profiel niet 15 weergegeven. Deze onderzijde kan in beton zijn ingegoten of voorzien van een bevestigingsvoetplaat. Ook is het mogelijk aan de onderzijde geen bijzondere voorzieningen aan te brengen doch het ü-profiel te bevestigen aan een hek of een ander freem al dan niet voorzien van wielen. Het in de figuren 1- en 2 weergegeven muziekinstrument kan daar-20 bij met ten minste een verder soortgelijk muziekinstrument zijn samengesteld tot een meertonig instrument. De wijze van opstelling van de diverse paalvormige instrumenten kan daarbij op elke gewenste wijze worden gekozen, bijvoorbeeld in-een rechte rijin .een cirkel- of ovaalvorm of een deel daarvan, in een verspringende rij, etc., dan wel . 25 volkomen willekeurig. Ook kan aanvankelijk een bepaald aantal instrumenten worden geplaatst, dat dan op een nader tijdstip met een of meer instrumenten kan worden aangevuld; het instrument is derhalve uitbouw-baar. ·

Het spreekt vanzelf, dat er binnen het kader van de uitvinding 30 vele wijzigingen en varianten mogelijk zijn. zo kan het ü-vormige . profiel vervangen worden.door elk willekeurig ander profiel, waaronder een al dan niet van een uitsnijding voorziene buis. Verder is het ook mogelijk af te zien van het .toepassen van een veerkachtig lichaam 14 en/of een torsie-as 21. Het terugbrengen naar de ruststand kan in dat 35 geval geheel door de zwaartekracht worden verzorgd mits een juiste keuze van de gewichtsverdeling van de bedieningstoets en het slag- 8 3 0 0 6 2 7 ...................................

___________________________________________________r _ ___ . _____________ Ί|13ϊ a -7- orgaan is gekozen. In de tekening is het freem in een verticale stand weergegeven; dit kan ook elke andere stand zijn tot horizontaal toe.

Indien gewenst kan de bedieningstoets daarbij zodanig zijn uitgevoerd, dat het bedienings- of slagvlak daarvan zich in hoofdzaak horizontaal 5 uitstrekt. De plaatsing van de bedieningstoets ten opzichte van het op-steloppervlak of de vloer kan binnen wijde grenzen variëren. Zo zou een plaatsing nabij het opsteloppervlak of de vloer de mogelijkheid bieden het instrument met een voet te bedienen.

Een verdere uitvoeringsvariant is een constructie waarbij de 10 bedieningstoets aan beide zijden van zijn zwenkas rust op een veerkrachtig lichaam. Bediening van de toets betekent dan indrukking van het veerkrachtige lichaam, terwijl de na bediening terugverende toets en/of slagorgaan door het veerkrachtige lichaam afremmend en geluiddempend wordt opgevangen.

s _ 83 0 0 827' ......................................

Claims (8)

1. Muziekinstrument voorzien van een freem, een daarin bevestigd, langwerpig klankorgaan, een met het klankorgaan door zwenking in contact brengbaar slagorgaan en een bedieningstoets voor het slagorgaan, met het kenmerk, dat het freem bestaat uit een langgerekt profiel waarin het 5 langwerpige klankorgaan in langsrichting is bevestigd en waarin het slagorgaan vanuit een ruststand over" een beperkte hoek tegen een het slagorgaan naar de ruststand terugdringende kracht in zwenkbaar is opgesteld.

2. Muziekinstrument volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat het freem bestaat uit éen U-profiel waarvan de benen de bevestigingsdelen 10 voor het klankorgaan vormen en waarbij de bedieningstoets zich in hoofdzaak aan de open zijde van het U-profiel bevindt en het slagorgaan door een uitsparing tot voorbij het lijfdeel van het U-profiel reikt, een en ander zodanig, dat bij zwenking van het slagorgaan door aanslaan van de bedieningstoets het slagorgaan via een opening in het lijfdeel van het 15 ü-profiel contact kan maken met het althans ten dele binnen het U-profiel opgestelde klankorgaan. .

3. Muziekinstrument, volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat het slagorgaan en de bedieningstoets middels een enkele as met het freem zijn verbonden en althans een deel van het slagorgaan kan aanliggen tegen 20 de bedieningstoets die steun kan nemen op een aan het freem bevestigd, veekrachtig lichaam, waarbij ter plaatse van het tegen de bedieningstoets aanliggende deel van het slagorgaan tussen dit en het veerkrachtige lichaam een vrije ruimte aanwezig is.

4. '. Muziekinstrument volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat 25 de bedieningstoets middels een veerkrachtige demper kan aanliggen tegen bedoeld deel.

5. Muziekinstrument volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat de bedieningstoets middels een veerkrachtige torsie-as met het freem is verbonden en het slagorgaan over een beperkte hoek vrij scharnierbaar met 30 de bedieningstoets is gekoppeld. · ··

6. Muziekinstrument volgens een van de voorgaande conclusies, met het kenmerk, dat het, het freem vormende langgerekte profiel verticaal “8300627~' ......... - ..... * -9- is opgesteld.

7. Muziekinstrument volgens conclusie 6, met het kenmerk, dat de bedieningstoets zich in hoofdzaak loodrecht- op de langsrichting van het freem uitstrekt.

8. Samenstel van ten minste twee muziekinstrumenten volgens ten minste een der voorgaande conclusies. 8300627