NL8102720A - Kleurentelevisie-weergeefinrichting voorzien van een aantal televisieweergeefbuizen. - Google Patents

Description

* I

EHN 10.067 1 N.V. 'Philips* Gloeilampenfabrieken te Eindhoven.

Kleurentelevisie-weergeefinrichting voorzien van een aantal televisie-weergeefbuizen.

De uitvinding heeft betrekking qp een kleurentelevisie-weer-geefinrichting voorzien van een aantal televisie-weergeefbuizen voor het weergeven van een kleurentelevisiesignaal met elk een stuurelektrode voor het toevoeren van een videosignaal, een lijnafbaigspcel voor het in de 5 horizontale richting afbuigen van een, in de buis opgewekte elektronen-bundel en een rasterafbuigspoel voor het in de vertikale richting afbuigen van de elektronenbundel.

Bij een dergelijke televisie--wsergeefinr ichting, bijvoorbeeld een projektie-inrichting, wordt, ten einde vooral de luminantie van het 10 weergegeven kleurenbeeld te verhogen, van een aantal weergeefbuizen ge-bruik geroaakt. In vlakken waarin onverzadigde kleuren warden weerge-geven kan bij hoge luminantie een flikkereffekt echter ontstaan dat door de betrekkelijk lage frekwentie, te weten 50 Hz volgens de Eurqpese stan-daard, van de vertikale afbuiging wordt veroorzaakt. Per sekonde gaan 15 slechts 50 lichtimpulsen van het beeld naar het oog en dit aantal ligt bij hoge luminantie beneiende frekwentie waarvoor het oog gevoelig is voor het flikkeren.

*Het is duidelijk dat het flikkereffekt geelimineerd kan warden door het verhogen van de rasterf rekwentie. De herhalingsfrekwentie van 20 de ontvangen rastersynehroniseersignalen kan, bijvoorbeeM,op eenvoudige wijze warden verdubbeld, waardoor een rasterfrekwentie van 100 Ήζ wordt verkregen. Deze maatregel vergt echter een hogere lijnfrekwentie dan die van de ontvangen lijnsynchroniseersitpulsen en videogeheugers voor het cpslaan van de video-informatie. Voor een behoorlijke kwaliteit 25 van het weergegeven beeld houdt dit in dat vrij gekoipliceerde en der-halve kostbare schakelingen toegepast moeten warden.

Met de uitvinding wordt beoogd een kleurentelevisie-weergeef-inrichting van de bovengenoemde soort te verschaffen, waarbij het flikkereffekt met eenvoudige middelen en zonder wijziging van de rasterfre-30 kwentie aanzienlijk gereduceerd kan warden en daartoe wordt de weer-geefinrichting volgens de uitvinding gekenmerkt door een vertragings-inrichting voor het met nagenoeg dezelfde vertraging vertragen van de vertikale afbuiging voor een eerste groep uit de weergeefbuizen ten 81 02 72 0 * » H3N 10.067 2 opzichte van de vertikale afbuiging voor een tweede groep uit de weergeefbuizen en van de, aan de stuurelektroden van de weergeefbuizen van de eerste groep toegevoerde videosignalen ten opzichte van de# aan de stuurelektroden van de weergeefbuizen van de tweede groep toegevoerde 5 videosignalen.

Door de maatregel volgens de uitvinding wordt verkregen dat op een bepaalde plaats op het weergeefscherm lichtinpulsen pptreden die een hogere frekwentie hebben dan de rasterfrekwentie. Bij voorkeur is de vertraging gelijk aan een geheel aantal lijnperioden van de horizon-10 tale afbuiging, waardoor van een overeenkcmstige vertraging in het ka-naal voor de horizontale afbuiging kan warden afgezien.

De weergeefinrichting volgens de uitvinding vertoont/het kenmerk, dat de luminantie van het, door de eerste groep weergegeven beeld althans voor bepaalde kleuren nagenoeg gelijk is aan de luminantie van 15 het, door de tweede groep voor dezelfde kleuren weergegeven beeld.

Bevat de inrichting een eerste triplet van drie kleurenweer-geefbuizen voor het weergeven van de drie grondkleuren en een tweede soortgelijk triplet van drie kleurenweergeefbuizen, dan vertoont de inrichting het kenmerk, dat het eerste triplet de eerste groep en het 20 tweede triplet de tweede groep uit de weergeefbuizen vormt.

Bevat, nu, de inrichting drie kleurenweergeefbuizen voor het weergeven van de drie grondkleuren en een zwartwit-weergeefbuis voor het weergeven van witte beelden, dan vertoont de inrichting het kenmerk, dat de drie kleurenweergeefbuizen de tweede groep vormen, terwijl de 25 zwartwit-weergeefbuis de eerste groep uit de weergeefbuizen vormt.

De uitvinding zal aan de hand van de bijgaande figuren bij wijze van voorbeeld nader worden toegelicht. Hierin tonen:

Fig. 1 een vereenvoudigd elektrisch schema van een inrichting voor het uitleggen van de uitvinding, 30 Fig. 2 tijddiagrammen voor een beter begrip hiervan,

Fig. 3 een vereenvoudigd elektrisch schema van een zes-buizen-projektie-inrichting waarin de uitvinding is toegepast,

Fig. 4 een vereenvoudigd elektrisch schema van een voorkeurs-uitvoering van een vier-buizenprojektie-inrichting waarin de uitvinding 35 is toegepast en

Fig. 5 een variant van de inrichting van Fig. 4.

In Fig. 1 stelt 1 een ingangsklem voor het ontvangen van een samengesteld videosignaal voor. Klem 1 is verbonden met een (niet gete- 8102720 ϊ * ΕΗΝ 10.067 3

1 J

kend) ontvanggedeelte waarin een ontvangen televisie-signaal pp bekende wijze versterkt en verwerkt wordt. Het aan klem 1 beschikbare signaal wordt toegevoerd aan een signaalverwerkingsgedeelte 2 dat de drie kleurentelevisie-signalen voor rood (R), voor groen (G) en voor blauw 5 (B) alsmede het signaal (H) voor de horizontale afbuiging en het signaal (V) voor de vertikale afbuiging levert.

Signaal R wordt toegevoerd aan de stuurelektrode van een pro- de jektiebuis XR voor het weergeven van^rode kleur, terwijl signaal H toegevoerd wordt aan de (niet getekende) lijnafbuigspoel voor het in de 10 horizontale richting afbuigen van de in buis XR ppgewekte elektronen-tundel en terwijl signaal V toegevoerd wordt aan de rasterafbuigspoel voor het' in de vertikale richting afbuigen van de genoemde elektronen-bundel. Op soartgelijke wijze wordt signaal B toegevoerd aan de stuurelektrode van een projektiebuis XB voor het weergeven van de blauwe kleur, 15 terwijl signaal H aan de lijnafbuigspoel en signaal V aan de rasteraf-tuigspoel van buis XB toegevoerd warden. Fig. 1 is zeer schematise!! getekend, aangezien de wijze waarop de genoemde signalen verwerkt en toegevoerd warden bekend is en van geen belang is voor de uitvinding.

Signaal G wordt via een vertragingsinrichting T1 toegevoerd 20 aan de stuurelektrode van een projektiebuis XG voor het weergeven van de groene kleur. Signaal V wordt via een vertragings inr ichting T2 toegevoerd aan de rasterafbuigspoel van buis XG, terwijl signaal H zander vertr aging aan de lijnafbuigspoel van buis XG wordt toegevoerd. De door beide vertragingsinrichtingen veroorzaakte vertragingen zijn nagenoeg 25 gelijk. Zij kunnen warden uitgevoerd als videogeheugens net behulp van serieelvertragingselementen, bijvoorbeeld schuifregisters. De vertraging voor signaal V kan warden bewerkstelligd doordat het rastersynchroni-seersignaal van het signaal aan klem 1 in gedeelte 2 vertraagd wordt voordat het aan een rasterafbuiggenerator wordt toegevoerd.

30 In bedrijf warden de door buizen XR, XB en XG opgewekte beelden op bekende wijze op een pro j ekt iescherm geprojekteerd. Fig. 2a toont als funktie van de tijd de beweging in de vertikale richting van de lichtstip op het scherm die door buizen XR. en XB veroorzaakt wordt.

Hierbij is voor de eenvoud de terugslagtijd oneindig kort veronder-35 steld, terwijl de slagtijd, waarin video-infarmatie wordt geschreven op het scherm, een duur heeft van 20 ms bij een rasterfrekwentie van 50 Hz. Gedurende deze tijd is de verplaatsing een nagenoeg lineaire funktie van de tijd. De gestippelde lijn A in Fig. 2a geeft een bepaalde plaats 8102720 1 t ‘ j EHN 10.067 4 op het scherm aan. Uit de fig. blijkt dat lichtinpulsen van een door sig-nalen RenB bepaalde kleur op deze plants optreden met een.herhalingsfre-kwentie van 50 Hz, dat wil zeggen met een tussentijd van 20 ms.

Fig. 2b toont (¾) soortgelijke wijze als Fig. 2a de beweging 5 in de vertikale richtingvan de lichtstip op het scherm die door buis XG veroorzaakt wordt. Hierbij is de zaagtandvorm ten opzichte van die van Fig. 2a vertraagd met ongeveer 10 ms. Uit een soortgelijke, gestip- pelde lijn A als in Fig. 2a blijkt dat lichtirrpulsen met de groene kleur op dezelfde, reeds beschouwde plaats en met een frekwentie van 50 Hz, 10 maar wel 10 ms later, optreden als de lichtinpulsen van Fig. 2a. In Fig.

2c zijn beide zaagfcandvormen van Fig. 2a en b ten opzichte van dezelfde tijdas uitgezet, hieruit blijkt duidelijk dat op de door lijn A aange- geven plaats lichtinpulsen met een tussentijd van 10 ms optreden. De herhalingsfrekwentie hiervan is dus als het ware 100 Hz.

15 Het is noodzakelijk dat de video-informatie die door buis XG

geproj ekteerd wordt met de video-informaties overeenkamt die door buizen XR en XB geprojekteerd warden, dat wil zeggen de drie infontaties moeten betrekking hebben ophetzelfde weer te geven beelddetail. Ctn deze reden moet signaal G dezelfde vertraging ondergaan als signaal V. Ook het sig- 20 naal voor de horizontale afbuiging van de in buis XG opgewekte elektro- nenbundel moet een bepaalde vertraging ondergaan ten opzichte van het overeenkamstige signaal voor buizen XR en XB. 10 ms kant iraners overeen 1 met 15&j lijnperioden, zodat voor signaal H een vertraging van een kwart van een lijnperiode noodzakelijk is. Hiervan kan echter warden af-25 gezien indien de door vertragingsinrichtingen T1 en T2 veroorzaakte vertraging gelijk is aan een geheel aantal lijnperioden, bijvoorbeeld 156 lijnperioden, dit is 9,984 ms, voor het Europese standaard van 2 rasters van elk 312½ lijnen per beeld, waarbij een lijnperiode een duur heeft van 64 ^,us.

30 De gekozen waarde van 9,984 ms ligt zeer dicht bij de boven besproken waarde van 10 ms, het zal echter duidelijk zijn dat elke waarde die ongeveer gelijk is aan de helft van de rasterperiode van 20 ms geschikt is, mits deze waarde gelijk is aan een geheel aantal lijnperioden. Een noodzakelijke voorwaarde voor het volledig qpheffen van 35 het flikkereffekt is wel dat de luminantie van het vertraagde stuursignaal gelijk is aan de luminantie van het direkte stuursignaal, waardoor geen 50 Hz-karponent aanwezig is in het weergegeven signaal: <1> 8102720 FHN 10.067 5

ΐ V

Van voorwaarde (1) zal In de praktijk ' enigszins warden afgeweken.

Een nadeel van de cpzet met drie projektiebuizen is dat slechts voor een beperkt aantal kleuren goede vlakflikkerreduktie verkregen kan warden. Voor rood, bijvoorbeeld, waarvoor geldt dat R=1 en B=G=0, is de 5 vertraging van signaal G zonder gevolg, zodat een 50 Hz-komponent toch aanwezig is. Voor top-wit , dit is wit met de grootst mogelijke luminantie, geldt 0,30 + 0,59G + 0,11B = 1 als R = G = B = 1, zodat Ivj, = 0/59G = 0,59/ terwijl = 0,30R + 0,11B = 0,41. Hieruit blijkt dat aan voorwaarde (1) niet wardt voldaan en dus dat voor wit een volledige 10 eliminatie van het vlakflikkeren niet mogelijk is, terwijl het vlakflik-keren bij normale scdnes juist in de witte delen van het beeld vanwege de hoge luminantie hiervan het meest optreedt. Aan een opstelling van meer dan drie buizen moet derhalve de voorkeur warden gegeven.

Fig. 3 toont een vereenvoudigd elektrisch schema van een zes-15 buizenprojektor met twee proj ektiebuizen XR1 en XR2 voor het weergeven van de rode kleur, twee projektiebuizen XG1 en XG2 voor het weergeven van de groene kleur en twee projektiebuizen XB1 en XB2 voor het weergeven van de blauwe kleur. Het belangrijkste voordeel van een zes-buizen-ten opzichte van een drie-buizenproj ektor is het feit dat de verkregen 20 luminantie twee maal zo hoog kan zijn. Bovendien wardt hiermee de zogenaamde kleurverschuiving (colour shift) vermeden, dit is het effekt dat de kleurtint van het waargenomen beeld afharikelijk is van de plaats van de kijker. Bij een opstelling met drie buizen die horizontaal zijn geplaatst, ziet een kijker die zich naast de projektor bevindt een beeld 25 dat vanwege het weerkaatsen van de lichtstralen op het scherm een te grote hoeveelheid heeft van de kleur van de buis welke het verst van hem ge-legen is. Dit effekt treedt niet op met 6 buizen indien buis XR2 boven buis XB1 en buis XB2 boven buis XR1 wardt geplaatst.

Met een zes-buizenproj ektor kan vlakflikkerreduktie warden 30 verkregen doordat de vertikale afbuiging alsmede het videosignaal voor e£n of meer buizen vertraagd warden op soortgelijke wijze als in Fig. 1 het geval was. In Fig. 3 geldt de vertraging voor het tweede triplet XR2, XG2, XB2. Het aan klem 1 beschikbare videosignaal wardt toegevoerd aan een signaalverwerkingsgedeelte 21 dat de drie kleurentelevisie-signalen 35 voor rood (R1), voor groen (G1) en voor blauw (B1) alsmede het signaal (H) voor de horizontale en het signaal (VI) voor de vertikale afbuiging aan de buizen XR1, XG1 en XB1 van het eerste triplet levert. Het signaal van klem 1 wardt ook toegevoerd aan een vertragingselement T waar- 8102720 4 \

' I

ΕΉΝ 10.067 6 . van het uitgangssignaal aan een signaalverwerkingsgedeelte 22 wordt toe-gevoerd. Gedeelte 22 wekt ten behoeve van buizen XR2, XG2 en XB2 de drie kleurentelevisie-signalen qp voor rood (R2), voor groen (G2) en voor blauw (B2), alsmede het signaal (V2) voor de vertikale afbuiging.

5 Is de door inrichting T veroorzaakte vertraging gelijk aan een geheel aantal lijnperioden, dan hoeft de horizontale afbuiging voor het tweede triplet niet vertraagd te worden en kan signaal H zoals in Pig.

3 hiervoor worden benut. Ook het in het vertraagde videosignaal aanwezige lijnafbuigsignaal is hiervoor geschikt.

10 Met de projektor van Fig. 3 kan worden ingezien dat voor alle kleuren aan voorwaarde (1) voldaan kan worden. Hierbij kan voor de vertraging wedercm 9,984 ms worden gekozen, waardoor een rasterfrekwentie van 100 Hz qp eenvoudige wijze wordt nagebootst. Een noghogerefrekwentie kan zo nodig worden verkregen indien de buizen voor wat de vertragingen 15 betreft niet in twee doch in drie of meer groepen worden verdeeld. Met drie groepen van bijvoorbeeld twee buizen elk kan een rasterfrekwentie van 150 Hz warden nagebootst doordat de tweede groep vertraagd wordt ten opzichte van de eerste terwijl de derde groep vertraagd wordt ten opzichte van de tweede, waarbij beide vertragingen ongeveer 6,7 ms be-20 dragen.

Uiteraard heeft de zes-buizenprojektor het nadeel dat de prijs hiervan hoog is. Dit nadeel heeft een vier-buizenprojektor in veel mindere mate. De projektor kan nog goedkoper zijn indien deze een zwart-wit-huis van betrekkelijk hoge kwaliteit en drie kleurenbuizen van lagere 25 kwaliteit be vat. Met lagere kwaliteit wordt hier bedoeld dat de kleurenbuizen een geringere bijdrage leveren aan de scherpte van het geprojek-teerde beeld doordat de bandbreedte hiervan kleiner is dan die van de zwartwit-buis. Dit is gerechtvaardigd door het feit dat het oog minder gevoelig is voor imperfekties, bijvoorbeeld konvergentiefouten, in de 30 kleurinformatie dan voor imperf ekties in de luminantie-informatie.

Het is duidelijk dat het niet mogelijk is met een vier-buizenprojektor cm aan alle eisen te voldoen, zodat naar een kcmpranis voor een bepaald doel gezocht meet worden. Wordt met een dergelijke projector de uitvinding toegepast en wel qp zodanige wijze dat de vertikale af-35 bulging en het stuursignaal voor de zwartwit-buis vertraagd worden, dan kan de vlakflikkerreduktie juist daar worden verkregen waar zij het meest gewenst is, dat wil zeggen in de witte delen van het beeld, terwijl de wijze van aansturing van de projektiebuizen door de kleuren- 81 02 72 0 • ...................

" £ EHN 10.067 7 televisie-signalen een vrijheidsgraad geeft. Is het, van de zwartwit-buis afkcmstige beeld scherper dan het beeld dat afkanstig is van een of meer van de overige drie buizen, met andere woorden is de projektor uitgerust met een dure witte en drie goedkope kleurenbuizen, dan kan 5 bijvoorbeeld het geprojekteerde beeld naar scherpte worden gecptimali-seerd. De aansturing zal dus zodanig gekozen zijn dat de zwartwit-buis voor alle kleuren werkzaam is.

In het vervolg zullen de volgende symbolen worden gebruikt: R, G, B en W zijn de kleurentelevisie-signalen die bestemd zijn voor 10 de respektievelijke projektiebuizen XR voor rood, XG voor groen, XB voor bLauw en XW voor wit. r, g en b stellen de rode, groene en blauwe kanponenten in de weer te geven kleur voor, terwijl y het luminantie-signaal is en door de bekende formule y = 0,30r + 0,59g + 0,11b gegeven wordt. Alle genoende grootheden zijn tussen 0 en 1 genomeerd.

15 Tevens wardt voor de eenvoud aangenanen dat W = 1 terwijl R=G=B=0 dezelfde luminantie geeft als I£=G=S=1 terwijl W=0, dat wil zeggen de zwartwit-buis veroorzaakt voor top-wit dezelfde luminantie als die van top-wit dat door de drie kleurenbuizen wordt veroorzaakt. In de prak-tijk zal van deze veronderstelling worden afgeweken vanwege de ver-20 schillende kleurcpbrengsten van de fosforen van de buizen, ten gevolge van de verschillende verliezen in de optische inrichtingen, enzovoort.

Met R, G, B en W worden dus de stuursignalen van de vier buizen aan-geduid, terwijl r, g en b de stuursignalen zijn voor een drie-buizen-cpstelling. Verder stelt m het kleinste van de signalen r, g en b voor.

25 Met deze syribolen luidt de signaaltransfarmatie als volgt: R = r-m G = g-m B = trm en W = m.

30 Hieruit blijkt dat ten minste een van de signalen R, G en B nul is en dat R, G en B lineaire konibinaties zijn van de kleurverschilsignalen (r-y) en (b-y). Doorgaans worden deze signalen met een beperkte bandbreedte overgedragen, zodat weergave door middel van kleurenbuizen van mindere kwaliteit gerechtvaardigd is. Ctndat signalei r, g en b positief of ten 35 minste nul zijn, blijkt uit de transformatiefomiles dat ook signalen R, G, B en W positief of nul zijn, hetgeen juist is, aangezien het opwek-ken van een negatief licht onmogelijk is.

Is bijvoorbeeld de rode kcnponent van de weer te geven kleur 81 02 72 0 J V.

1 .

ΓΗΝ 10.067 8 minimaal, dat wil zeggen is r=gn, dan luidt de transformatie; R = 0 G = g-r = (g-y) - (r-y) B = b-r = (b-y) - (r-y) 5 w = r.

Qndat (g-^)geschreven kan worden als funktie van (r-y) en (try) en wel als volgt: q-y = - 5x52. (r-y) - 5x11 (b-y) 9y 0,59 0,59 {!0ΓΎ)* wordt G als volgt geschreven: 10 C = - 5x11 (b-v^ - 5x52 (r-rt G 0,59 0^59 ( y) ·

Dit is inderdaad een lineaire kcmbinatie van (r-y) en (b-y).

Voor de beschouwde kleur is de luminantie Y = 0,30R + 0,59G + 0,11B -fW = -0,11 (b-y) - 0,89(r-y) + 0,11 (b-y) - 0,11 (r-y) + r * =¾ de dat wil zegger^luminantie is met de transformatie dezelfde gebleven. Voor top-wit geldt r=g=b=nF=1, zodat y=1, waaruit volgt: R=G=B=0 W=1 en Y=1.

20

Ook in dit geval zijn y en Y gelijk. Hieruit blijkt echter dat met deze wijze van aansturen slechts buis XW voor top-wit een stuursignaal toegevoerd krijgt. Wordt volgens de uitvinding signaal W vertraagd ten qpzichte van de overige drie signalen, dan kan aan voorwaarde (1) dus niet worden voldaan voor de witte delen van het beeld. Het beeld 25 moet derhalve niet naar scherpte doch naar vlakflikkerreduktie worden geoptimaliseerd.

Hiervoor wordt de volgende signaaltransformatie gekozen:

R = r-W G = g-W 30 B = b-W

en oncdat R, G en B positief of nul moeten zijn, moet gelden: W$m (2).

Wordt het stuursignaal voor buis XW alsmede de vertikale afbuiging hiervoor vertraagd ten opzichte van de overeenkamstige grootheden van de 35 overige buizen, dan moet tenminste ten naaste bij aan voorwaarde (1) worden voldaan. Dit houdt in dat

0,30R + 0,59G + 0,11B = W dus dat 0,30(r-W) + 0,59(g-W) + 0,11 (fcrW) =W

81 0 2 7 2 0 ? mx 10.067 9 of: y-W = W, waaruit: W = %y.

W Is dus gelijk aan ½y, tenzij deze waarde groter is dan m, in welk ge-val W gelijk moet zijn aan m.

In Fig. 4 wordt een schema gegeven van een vier-buizenpro j ek-5 tor waarbij het voorgaande wordt toegepast. Hierbij moet warden cpgemerkt dat in het voorgaande de overdraeht lineair verondersteld is, dat wil zeggen met een zogenaamde gamma van 1. In de werkelijkheid is de overdracht niet lineair, dat wil zeggen de luminantie op het weergeefscherm van een projektiebuis en derhalve op het projektiescherm is geen lineaire 10 funktie van de gehanteerde elektrische signalen, terwijl de aan klem 1 beschikbare signalen een gamma-korrektie ondergaan hebben. Chi deze redenen warden in Fig. 4 de uitgangssignalen r, g en b van signaalver-werkingsgedeelte 2 elk aan een inverse-gairmakorrektieschakeling 3, 4 respektievelijk 5 toegevoerd. Gedeelte 2 wekt ook het luminantiesignaal 15 y op dat door een deelschakeling 6 gedeeld wordt. Met de vereenvoudigingen' die boven zijn toegepast zou door 2 gedeeld moeten worden: in de prak-tijk zal de deler proefondervindelijk gevonden moeten worden.

Het uitgangssignaal van deelschakeling 6 alsmede signalen r, g en b worden toegevoerd aan een vergelijkingstrap 7 waarin het kleinste 20 van de vergelsken signalen wordt bepaald. Trap 7 kan bijvoorbeeld met de behulp van dioden worden uitgevoerd, waarbij een diode in^betreffende signaalweg is opgencmen en waarbij een diode het kleinste signaal door-laat terwijl de overige dioden gesperd zijn. Het uitgangssignaal van trap 7 wordt via een inverse-ganmakorrektieschakeling 8 toegevoerd aan 25 drie aftrektrappen 9, 10 en 11 waarin het verkregen signaal van de signalen van schakelingen 3, 4, respektievelijk 5 wordt afgetrokken. Door middel van gamna-korrektieschakelingen 12, 13 en 14 ondergaan de verkregen signalen de benodigde ganma-korrektie. De uitgangssignalen van schakelingen 12, 13, respektievelijk 14 zijn de stuursignalen R, G, 30 respektievelijk B, zij worden toegevoerd aan de geschikte elektrode van projektiebuizen XR, XG, respektievelijk XB.

Het signaal van trap 7 wordt ook toegevoerd aan een vertragings-inrichting T1, die een vertraging van bijvoorbeeld 9,984 ms veroorzaakt, en het vertraagde signaal is signaal W en wordt toegevoerd aan de 35 stuurelektrode van projektiebuis XW. Het signaal voor de horizontale afbuiging in buis XW behoeft geen vertraging, zodat hetzelfde signaal H toegevoerd kan worden aan de lijnafbuigspoelen van de vier buizen.

Gedeelte 2 wekt ook het signaal VI cp voor de vertikale afbuiging ten 8102720 4' v ι EHN 10.067 10 behoeve van buizen XR, XG en XB. Signaal V1 wordt door middel van een vertragingsinrichting T2 met 9,984 ms vertraagd en het vertraagde signaal V2 wordt toegevoerd aan de rasterafbuigspoel van buis XW.

Voor top-wit is met de boven aangencmen vereenvoudigingen het g flikkeren geheel opgeheven. Hiervoor gelden de volgende waarden: r=g=b=1, zodat y=1 en m=1 en W=0,5y=0,5 waaruit volgt dat R=G=B=0,5 terwijl de totale luminantie gelijk is aan 0,5+W=1 en is dezelfde gebleven. Voor een verzadigde kleur, bijvoor-10 beeld rood, geldt echter r=1 en g=bFirt=0 en derhalve dat W=0. Voor een dergelijke kleur, die bij hoge luminantie zelden voorkant, treedt dus geen vlakflikkerreduktie op. Voor witte delen en ook voor onverzadigde kleur en is met de inrichting van Fig. 4 15 een aanzienlijke verbetering verkregen.

Met een derde wijze van aansturen van de vier-buizenprojek-tor wordt naar luminantie geoptimaliseerd. In beginsel kan een vier-buizenproj ektor, die uitgerust is met drie kleurenbuizen en een zwart-wit-buis, top-wit tweemaal zo helder weergeven als een drie-buizenprojek-2o tor. Voor volledig verzadigde kleuren is deze additionele luminantie echter niet mogelijk. Wei kan een aansturing worden toegepast die uit-gaat van de gedachte dat het voor normale scenes aanvaardbaar is cm volledig verzadigde kleuren niet met de maximale luminanties weer te geven waarmee wit en onverzadigde kleuren weergegeven wcarden. Bij 100% 25 verzadiging is dus de winst in luminantie nul, terwijl de winst voor lage verzadigingen groot is. De transformatie van signalen r, g en b naar signalen R, G, B en W zal nu als volgt worden gedefinieerd: R = Fr - W G = Fg - W 30 B = Fb - W.

Hierbij is F een nader te bepalen faktor.

Uit R, G, B>0 volgt: W<Fm en uit R, G, B<1 volgt: FM-W$1.

Hierin stelt M het grootste van de signalen r, g en b voor. Uit deze 35 formules blijkt dat de maximale waarde van faktor F gegeven wordt door:

p = W+1 _ FmH

waaruit volgt: 81 02 720 EHN 10.067 * 11 - « % F*M-m *

Met de reeds gedane veronderstelling dat W=1 terwijl R=G=B=0 dezelfde

luminantie geeft als E=G=B=1 bij W=0, geldt dat de maximale waarde F

5 gelijk is aan 2. Hieruit volgt dat faktor F gelijk is aan de waarde 2 1 of aan rr-- als deze kleiner is dan 2.

Mltl λ

Voor kleuren met hoge verzadiging geldt: F = en de keuze voor W ligt al vast, namelijk W=Fm. Bij 100% verzadiging is tenminste een kleurkcmponent nul en is dus m gelijk aan 0 zodat 10 W=0, terwijl M=1 zodat F=1. Dit is hetzelfde als het reeds behandelde geval, waarbij geen winst in luminantie wordt gemaakt en geen vlak-flikkerreduktie optreedt. Bij een lagere verzadiging is m iets groter dan 0, zodat W niet nul is, terwijl M kleiner en F groter dan 1 is.

Een verbetering wordt dus verkregen zowel voor de luminantie als voor 15 het flikkeren.

Voor kleuren met nog lagere verzadiging geldt: F=2, wat inhoudt dat de luminantie tweemaal zo hoog is als met een drie-buizenprojektor het geval is. In het gebied waarin F gelijk is aan 2 heeft men voor de keuze van signaal W een zekere vrijheid, echter 20 binnen de grenzen die bepaald worden door de forraules W4-1 F=-~· en Min net F=2, wat inhoudt dat W tussen 2M-1 en 2m gelegen moet zijn. Eekening houdend net deze grenswaarden kan nu een deeloptimalisatie worden uitgevoerd 25 naar, hetzij zoveel mogelijk scherpte, hetzij zo wainig mogelijk vlak-flikkeren. In het eerste geval zal voor W=2m of voor W=2M-1 en in het tweede geval zal voor warden gekozen. Worden in dit tweede geval vertragingsinrichtingen toegepast, dan blijkt dat met deze aansturing het flikkeren voor de onverzadigde kleuren in dezelfde mate als in het 30 geval van Fig. 4 gereduceerd wordt en dat de luminantie voor deze kleuren tweemaal zo hoog is. Met de ops telling van Fig. 4 was dinners W=%y gevonden, hetgeen met een faktor F=1 overeenkcmt. Hierbij moet warden opgemerkt dat de faktor F=2 in het voorgaande voortvloeit uit de veronderstelling dat buis XW dezelfde helderheid geeft voor top-wit als 35 tuizen XR, XG en XB hiervoor samen, het zal duidelijk zijn dat faktor F in de praktijk een andere waarde zal kunnen hebben.

Het voorgaande kan net de inrichting van Fig. 5 warden toegepast. Zoals in Fig. 4 het geval was warden de uitgangssignalen r, g en 8102720 EHN 10.067 12

W V

b van signaalverwerkingsgedeelte 2 elk aan een inverse-gairmakorrektie- ......

schakeling 3, 4 respektievelijk 5 toegevoerd. Signalen r, genb warden oak toegevoerd aan een vergelijkingstrap 7 waarin het grootste M en het kleinste m van deze signalen worden bepaald. Signalen M, in en y warden 5 toegevoerd aan een rekeneenheid 15 die de signalen F en Em lever t, waar-1 bij F=2 of als deze kleiner is dan 2. Door middel van een ver- menigvuldigingstrap 16 wordt signaal m door 2 vermenigvuldigd terwijl door een trap 17 signaal 2M-1 wordt verkregen·

De verkregen signalen Fm, 2m, 2M-1 en y warden toegevoerd 10 aan een schakeleenheid 18 die onder invloed van een, van eenheid 15 afkcmstig signaal tussen de ingangssignalen kiest. Is kleiner dan 2, dan wordt signaal Em = doorgelaten. Is groter dan 2 terwijl y groter is dan 2m, dan wordt signaal 2m doorgelaten. Het signaal 2M-1 wordt doorgelaten indien groter is dan 2 terwijl y kleiner is dan 15 2M-1 en tenslotte wordt y in de overige gevallen doorgelaten. Signaal F van eenheid 15 wordt door middel van vermenigvuldigingstrappen 19, 20 en 21 met de uitgangssignalen van schakelingen 3, 4 respektievelijk 5 vermenigvuldigd. De uitgangssignalen van trappen 19, 20 en 21 alsmede dat van eenheid 18 warden toegevoerd aan aftrektrappen 9, 10 en 11 waar-20 in het signaal van eenheid 18 afgetrokken wordt van die van trappen 19, 20 respektievelijk 21. Door middel van gamma-korrektieschakelingen 12, 13 en 14 warden de stuursignalen R, G en B ten behoeve van buizen XR, XG en XB verkregen. Het stuursignaal W van buis XW wordt door middel van vertragingsinrichting T1. met bijvoarbeeld 9,984 ms vertraagd ten 25 qpzichte van het uitgangssignaal van eenheid 18.

Hoewel de beschreven uitvoeringen betrekking hebben qp pro-jektie-inrichtingen hoeft de uitvinding daartoe niet te warden beperkt. Bij projektoren voor drie-dimensionale televisie, bijvoorbeeld, kan de uitvinding met voordeel warden toegepast in het geval dat een twee-30 dimensionaal beeld wordt weergegeven, waarbij dus het beeld in zijn totaliteit door beide ogen wordt waargenatien.

35 8102720

Claims (9)

1. Kleurentelevisie-weergeefinrichting voorzien van een aantal televisieweergeefbuizen voor het weergeven van een kleurentelevisie-signaal met elk een stuurelektrode voor het toevoeren van een videosig-naal, een lijnafbuigspoel voor bet in de horizontale richting afbuigen 5 van een, in de fcuis opgewakte elektronenbundel en een rasterafbuigspoel voor het in de vertikale richting afbuigen van de elektronenbundel, ge-kenmerkt door een vertragingsinrichting voor het met nagenoeg dezelfde vertraging vertragen van de vertikale afbuiging van een eerste groep uit de weergeefbuizen ten qpzichte van de vertikale afbuiging voor 10 een tweede groep uit de weergeefbuizen en van de, aan de stuurelektro-den van de weergeefbuizen van de eerste groep toegevoerde videosig-nalen ten cpzichte van de, aan de stuurelektroden van de weergeefbuizen van de tweede groep toegevoerde videosignalen.

2. Inrichting volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de ver-15 traging gelijk is aan een geheel aantal lijnperioden van de horizon- tale afbuiging.

3. Inrichting volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de vertraging ten naaste bij gelijk is aan een subveelvoud van de raster-periode van de vertikale afbuiging. 20

3 EHN 10.067 13 Canelusies:

4. Inrichting volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de lumi-nantie van het, door de eerste groep weergegeven beeld althans voor bepaalde kleuren nagenoeg gelijk is aan de luminantie van het, door de tweede groep voor dezelfde kleuren weergegeven beeld.

5. Inrichting volgens conclusie 1, met hetkenmerk, dat de ver-25 tragingsinrichting cpgenonen is in de signaalweg van een samengesteld videosignaal dat toegevoerd wordt aan een signaalverwerkingsgedeelte voor het opwekken van de videosignalen en van het signaal voor de vertikale afbuiging voor de eerste groep uit de televisieweergeefbuizen.

6. Inrichting volgens conclusie 1, bevattende een eerste triplet 30 van drie kleurenweergeefbuizen voor het weergeven van de drie grond- kleuren en een tweede soortgelijk triplet van drie kleurenweergeefbuizen, met het kenmerk, dat het eerste triplet de eerste groep en het tweede triplet de tweede groep uit de weergeefbuizen vormt.

7. Inrichting volgens conclusie 1, bevattende drie kleurenweer-35 geefbuizen voor het weergeven van de drie grondkleuren en een zwarwit-weergeefbuis voor het weergeven van witte beelden, met het kenmerk, dat de drie kleurenwaergeefbuizen de tweede groep vormsn, terwijl de zwartwitrweergeefbuis de eerste groep uit de weergeefbuizen vormt. 81 02 72 0 J V V r ΓΗΝ 10.067 14

8. Inrichtlng volgens conclusie 7, gekenmerkt door een verge-lijkingstrap voor het bepalen van het kleinste van de ingangssignalen hiervan, welke ingangssignalen de konponenten van de weer te geven kleur, alsmede het hiervan afgeleide luminantiesignaal gedeeld doer een 5 faktor, zijn, waarbij het uitgangssignaal van de vergelijkingstrap na vertraging het stuursignaal is van de zwartwit-weergeefbuis en waarbij de genoende faktor bepaald is door de eigenschappen van de weergeef-buizen.

9. Inrichting volgens conclusie 7, gekenmerkt door drie aftrek-10 trappen elk voor het aftrekken van een tweede ingangssignaal van een eerste ingangssignaal, welk eerste ingangssignaal het uitgangssignaal is van een inverse-gairmakorrektieschakeling vermenigvuldigd met een, door de eigenschappen van de weergeefbuizen bepaalde faktor, terwijl het tweede ingangssignaal het signaal is dat na vertraging aan de 15 stuurelektrode van de zwartwit-weergeefbuis wordt toegevoerd, waarbij het ingangssignaal van de inverse-gamnakarrektiesChakeling een konpenent is van de weer te geven kleur en waarbij het uitgangssignaal van de aftrektrap toegevoerd wordt aan een ganmakorrektieschakeling voor het lever en van het stuursignaal voor de stuurelektrode van een 20 kleurenweergeefbuis. 25 30 35 8102720