NL8006586A - N-adamanten-gesubstitueerde tetrapeptide-amiden. - Google Patents

Description

? ~ i vo 1262 H-adamantaan-g esubstitueerde tetrapeptide-amiden

De uitvinding heeft betrekking op H-adamantaan-gesubstitueerde tetrapeptide-amiden en de farmacologisch-aanvaardbare zouten daarvan.

Deze verbindingen zijn analogen'van enkefaline, waarin het methionine of leucine op plaats 5 is vervangen door een adamantylamide en het 5 glycine op plaats 2 is vervangen door verschillende aminozuurresten.

Haar keuze kunnen tevens het tyrosine op plaats 1 en het fenylalanine op plaats b worden vervangen door verschillende aminozuurresten. Enkef aline, een in de natuur voorkomend pentapeptide is geïsoleerd en blijkt een mengsel van twee pentapeptiden te zijn, die slechts verschillen in de vijfde 10 aminozuurrest. Leucine '’-enkefaline wordt voorgesteld door de formule H - Tyr - Gly - Gly - Phe - Leu - OH 1 2 3 k 5 en methionine ^-enkefaline door de formule H - Tyr - Gly - Gly - Phe - Met - OH 1 2 3 L- 5 waarin de Tyr, Phe, Met, Leu-residuen alle de L-stereochemische configu-15 ratie hebben.

R. Tamatis e.a. II Farmaco-ED. Sc; 3¼ (6): ^96-506 (1979 beschrij-ven de synthese van Leu-enkefaline-l-adamantylamide en Leu-LD-ala Jenke-faline-1-adamantylamide. Deze verbindingen zijn qua structuur verschillend van de verbindingen van de uitvinding, doordat zij 1-adamantylandde 20 omvatten, gebonden aan het gehele enkefalinemolecuul, terwijl daarentegen volgens de uitvinding het aminozuur op plaats 5 van enkefaline wordt vervangen door een adamantylamide. K.Q. Do e.a. Helvetica Chemica Acta 62 {b): 956-96^ (1979) beschrijven de synthese van (S)-(+)-2-amino-3-(l-adamantyl)-propionzuur, een verbinding waarin de fenylgroep van fenylala-25 nine is gesubstitueerd door adamantaan. De uitvinding beschrijft nieuwe H-adamantaan-gesubstitueerde tetrapeptide-amiden. Deze verbindingen zijn analog en van enkefaline waarin de 5-plaats is gesubstitueerd met een adamantylamide. De adamantylamideresten van de verbindingen van de uitvinding zijn structureel verschillend van (S)-(+)-2-amino-3-(l-adamantyl)— 30 propionzuur, doordat de aminogroep en de carboxylgroep, voorzover aanwezig, rechtstreeks gebonden zijn aan de adamantaangroep.

De uitvinding heeft betrekking op nieuwe H-adamantaan-gesubsti- 8006586 -2- tueerde tetrapeptide-amiden, derivaten daarvan, alsmede de farmacologisch, aanvaardbare zouten daarvan.

Meer in het bijzonder heeft de uitvinding betrekking op verbindingen met de formule W - X - G-ly - Y — Z (formule 1), waarin W tyrosine 5 of een groep met-de. formule 2 voorstelt, waarin R^, Rg en R^ elk onaf-/ hankelijk een waterstofatoom, of een alkylgroep met 1 -4 koolstofatanen zijn; X methionine, methioninesulfaxyde, dehydro-sminoboterzuur, 1-amino-cyclopropaancarbonzuur, alanine, O-methylhamosérine, proline of norleu-cine voorstelt; Y fenylalanine, dehydrofenylalanine, cyclohexylalanine 10 of een groep:met de formule 3 van het formuleblad voorstelt, waarin R^ een waterstof atoaa of een alkylgroep met 1-4 koolstof at anen is en M een waterstofatoom, nitrogroep of halogeen voorstelt; en Z een groep met de formule 4 van het formuleblad voorstelt, waarin R,. een waterstofatoom, een carboxy-, methaxycarbonyl-, carboxamide— of hydroxymethylgroep en 15 n 0,1 of 2 is; of een groep volgens formules 5-9 van het formuleblad, waarin en n de voornoemde betekenissen hebben; waarbij de stereo— chemische configuratie van elk van de optisch actieve aminozuurresten onafhankelijk D, L of DL kan zijn; alsmede de farmacologische aanvaardbare zouten daarvan.

20 Afkortingen geven de aminozuren aan gedefinieerd volgens de nomen clatuur regels, die zijn gepubliceerd door de I.U.P.A.C.-I,U.B,-canmissie betreffende de chemische nomenclatuur in Biochem. J. 126: 773-780 (1972). De aminozuren hebben de L-stereochemisehe configuratie tenzij anders aangeduid. Set zal duidelijk zijn, dat vele variaties in de substituent-25 groep (R,.) aan de adamantaangroep mogelijk zijn, zonder de farmacologische activiteit van de verbindingen van de uitvinding aan te tasten en dat het mogelijk is dat er meer dan één substituentgroep aan de adamantaangroep aanwezig is, welke groepen gelijk of verschillend kunnen zijn, zonder de farmacologische activiteit aan te tasten. Een aantal moge-30 lijke substituentgroepen zijn beschreven in het 1979-1980 Aldrich Catalog Handbook of Fine Chemicals op biz. 21-22. Eventuele substituentgroepen omvatten, maar zijn niet beperkt tot halogeen, nitro, hydroxy, tetrazool, amino, oxo, -CH20B(0H2) -EHC0CH3, -(¾)^ UHg, -OiCHg)^, -SO^, "(CH2)0-4 CH0’ -(^0-4 -^Vo^5 "(CH2}0-4 C00H’ "C0C1’ 35 -C0CH3, -HHCOÏJHg, -(0Η2)0_^ OH en -N=C=S.

Equivalent aan de bovengenoemde verbindingen zijn voor de doeleinden van de uitvinding solvaten daarvan, waarin biologisch onbelangrijke 8006586 t -3- hoeveelheden oplosmiddelen aanwezig zijn. Tevens zijn de farmaceutisch aanvaardbare zuuradditiezouten daarvan, voor de doeleinden van de uitvinding equivalent aan de verbindingen van formule 1. Dergelijke zuuradditiezouten kunnen worden afgeleid van een veelvoud van- anorganische en 5 organische zuren, zoals zwavelzuur, fosforzuur, waterstofchloride, water-stofbranide, waterstofjodide, salpeterzuur, sulfsminezuur, citroenzuur, melkzuur, pyrodruivenzuur, oxaalzuur, maleinezuur, barnsteenzuur, wijnsteenzuur, kaneelzuur, azijnzuur, trifluorazijnzuur, benzoëzuur, salicyl-zuur, gluconzuur, ascorbinezuur en verwante zuren.

10 De verbindingen van de uitvinding zijn bruikbaar volgens hun waardevolle farmacologische eigenschappen. Zij zijn bij voorbeeld agoniaten bij opiaat-receptorplaatsen en geschikt als analgetica.

Dé proef, die wordt toegepast voor het detecteren van de agonist— activiteit bij de opiaat-receptorplaatsen is een modificatie van van de 15 techniek beschreven door Pert, Snowman and Snyder, in. Brain Research, TO, 184(1974).

Gegevens van die analyse zijn als volgt: Een albino-cavia van elk geslacht, die 300-400 g weegt, wordt door werveldisloeatie gedood, de hersens verwijderd en de kleine hersenen afgevoerd. Het overblijvende 20 weefsel wordt gekoeld, gewogen en gehomogeniseerd in 30 ml 0,32 M saccharose met een teflonglas hamogenisator. Het hcmogene. mengsel wordt gedurende 10 minuten bij 4°C met 1000 g in een Sorvall RC-2B centrifuge gecentrifugeerd. De verkregen bovenstaande vloeistof wordt afgeschonken en gedurende 30 minuten bij 4°C bij 20.000 g gecentrifugeerd. De verkre-25 gen pellet wordt gewassen door deze opnieuw te suspenderen in 0,05 M tris-HCl-buffer (pH 7,4), waarna gedurende 30 minuten bij 4°C bij 20.000 g wordt gecentrifugeerd. De uiteindelijk verkregen pellet wordt gesuspendeerd in 30 ml buffer voor te onderzoeken hersenen. Voor de analyse in aanwezigheid van natriumionen, is de buffer Krebs-tris, pH 7,4, 30 terwijl in afwezigheid van natrium de buffer 0,05 M tris-HCl, pH 7,4 is.

-6 -6

Levorphanol (10~ M) en Dextrorphan (10 M) worden toegepast voor het bepalen van de specifieke binding. De receptorbindingsactiviteit wordt bepaald als. beschreven door Pert en Snyder met enige modificaties, ^H-(-)-nalcxon (19,905 Ci:mmol, partij 887-201, New England Nuclear Corp.

35 Boston, Mass.) wordt toegepast als de radioligand. De gewassen membraan-fractie wordt 1:10 verdund in een geschikte buffer, terwijl 2 mm per buis in de analyse wordt toegepast. Bindingsonderdoek wordt ingeleid door 8006588 -4- voorincubatie van bet hcmogenaat, dat verschillende concentraties (in triplicaat) van de proefverbinding of standaard bevat, op ijs (^°C) gedurende 10 minuten. De reactie wordt ingeleid door toevoeging van het ΊΗ-naloxon (eindconcentratie, 2,5 nM) aan de buis en incubatie op ijs 5 gedurende een extra. 30 minuten. Monsters worden snel gefiltreerd onder verlaagde druk over Whatman G /C-glasvezelfilterschijven.· De filters worden tweeaaal gewassen met 8 ml ijskoude buffer en daarna, gesolubili-seerd. in 1 ml NCS weefsel-solubilisator (Am er sham/Searle Corp, Arnington Heights, 111.) gedurende 1 uur bij 55°C. Ha afkoeling worden de monsters 10 aangezuurd en geteld in een vloeistof scintillatieteller (Mark II Nuclear Chicago). Een ID ^-concentratie van de geneesmiddel-ranmende ^H-naloxonbinding wordt bepaald uit log-probit-kranmen van het percentage ranming van ¾-naloxonbinding versus de concentratie van de proefverbinding .

15 Van de vitro-analyse als beschreven is bekend dat deze correleert met de verwante agonist-antagonist-eigenschappen. in vivo (Nature, Vol.

2h7, 11 januari 197*0. Bij een dergelijk onderzoek van een bekende agonist, morfine, in afwezigheid van natriumionen, had deze een ID- -concen- -7 tratie van 7,^ x 10 * 20 Het is tevens bekend, dat de receptoraffiniteiten in de kronkel- darm analoog zijn wat hun bindingseigenschappen betreft aan die van de hersenen [Terenius, Acta, Pharmacol, et Toxicol., 37, 211-221 (1975)]· Beschikbaar bewijsmateriaal geeft aan, dat geneesmiddelen, die op de kronkeldarm opiaat-receptors inwerken, constipatie veroorzaken en der- 25 halve bruikbaar zijn als anti-diarree-middelen.

De analgetische activiteit van de verbindingen van de uitvinding kan worden gedanonstreerd door de muis-stuiptrekkingsproef, geïnduceerd door fenyl-p-benzochinon. Deze proef is een modificatie van de procedure, beschreven door L.C. Hendershot and J. Forsaith, in J. PHARMACOL. EXP.

30 THEE., 12£: 237(1959).

Gegevens van deze proef zijn de volgende: Groepen van 10 CD-1 manne-tjes-muizen (Charles-River) die 18-25 g wegen, worden van tevoren sub-cutaan (s.c.) of intragastricaal (I.G. door de maag) behandeld met een dragercontrole of de betrokken verbinding in een volume van 10 ml/kg.

35 Fenyl-p-benzochinon (PBQ), 2,5 mg/kg worden intraperitoneaal (I.P.) 30 of 60 minuten later toegediend als een 0,025^’s oplossing in 5% ethanol. 5 minuten na deze PBQ-infectie wordt elke muis gedurende een periode \ 8006586 . ί Λ -5- van 10'minuten waargenomen gedurende welke liet aantal stuiptrekkingen wordt geteld. Een "stuiptrekking” "bestaat uit een.combinatie of opeenvolging van krommen van de rug, draaien van ..het bekken en uitstrekken van de achterpoten. Een significante analgesie wordt aangenomen, wanneer • 5 de stuiptrekkingsfrequentie van het dier kleiner of gelijk aan 50% van het dagelijkse gsaiddelde van de blancogroep is. Schattingen van de ED^q, gedefinieerd als dosis waarbij ..het stuiptrekken veranderde met meer dan of gelijk aan 50% van het gemiddelde van de blancogroep bij 50% van de muizen worden bepaald met de methode van J.T.Lichtfield and 10 P. Wilcaxon, J. PHAEMCOL. EXP. THER., 96: 99 (19^-9) * Bij onderzoek van morfine s.c. in de stuiptrekking smuizenproef, vertoonde deze een EDj.q (95% betrouwbaarheidsgrenzen), 60 minuten, van 0,1 (0,3-0,37) mpk.

Bij beproeving van een representatieve verbinding van de uitvinding, methyl-2,6-dimethyl-DL-tyr osyl-D-methionyl-glycyl-L-alanyl-3-amino-1 -15 adamant aan carboxylaat, vertoonde deze een ED^Q (95% betrouwbaarheidsgrenzen), 60 minuten, van 0,31 (0,13-0,7^) mpk.

De verbindingen van de uitvinding kunnen worden gecombineerd met diverse farmaceutische dragers, waardoor mengsels of preparaten worden verkregen die geschikt zijn ten gebruike als analgetica. De dosis van 20 deze verbinding is afhankelijk van verschillende factoren, zoals de bepaalde toegepaste verbinding en de bepaalde verkregen responsie. Een geschikte dosering ten gebruike als analgeticum kan variëren van 0,3 tot 10 mg/kg per dag parenteraal toegediend.

De bereiding van de nieuwe verbindingen van de uitvinding wordt ge-25 schikt tot stand gebracht door werkwijze die zijn aangepast aan de syn= these van peptiden, d.w.z. zowel oplossingssyntheses als vastefasepeptide-syntheses. Bij de oplossingssyntheses is de volgorde waarin de aminozuren worden gekoppeld niet kritisch en kan het tetrapeptide-adamantylamide worden bereid door elke twee geschikte eenheden, die de gewenste amino-30 zuren of adamantylamide bevatten, te koppelen.

De verbindingen van de uitvinding kunnen warden bereid door de gemengde anhydridekoppelingsprocedure, beschreven in G.W. Anderson, et. al., J. AM. CHEM. S0C., 88: 1338 (1966). Aldus wordt een N-beschermd aminozuur of -peptide opgelost in een inert oplosmiddel. Geschikte oplos-35 middelen omvatten, maar zijn niet beperkt tot tetrahydrofuran, dichloor-ethaan en ethylacetaat. Een equivalent van een tertair amine, zoals Ιί-methylmorfoline of N-ethylmorfoline wordt aan de oplossing toegevoegd en 8006586 -6- deze tot ongeveer -20°Q gekoeld. Een equivalent van isobutylchloorformi-aat of -ethylchloorformiaat wordt druppelsgewijze onder roeren toegevoegd, terwijl de taaperatuur beneden -10°C wordt gehouden. Na ongeveer 5 minuten wordt de te koppelen verbinding, d.w.z. een aminozuur, peptide, 5 of adamantylamide toegevoegd als de vrije vaste (of als een zout tezamen met êên equivalent N-methylmorfoline). Het reactiemengsel wordt bij kamertemperatuur geroerd tot de reactie voltooid is. De reactie is normaal in wezen voltooid, na een periode van ongeveer 2-2^ uur, maar kan gedurende langere tijdsperioden worden uitgevoerd cm te garanderen, dat 10 deze voltooid is. Het N-geblokkeerd.e produkt wordt daarna op gebruikelijke wijze bevrijd van de beschermende groep en geeft het gewenste produkt.

De reactie wordt geïllustreerd door het reactieschana A van het formuleblad, waarin ¥, X,. Y en Z. de voarnoeude betekenissen hebben en o een N-beschermende groep voorstelt.

15 Naar keuze kunnen de verbindingen van de uitvinding worden bereid door als zodanig bekende vastefasepeptidesyntheseprocedures, bij voorbeeld zijn zij beschreven door Merrifield, J. M. CHEM. SOC., 85, 21^9 (1963). Deze procedure bestaat daaruit, dat eerst aan een polymeerdrager, bij voorbeeld een chloor-gaaethyleerd copolymeer, styreen-1% divinylbenzeen, 20 het N-beschezmde C-eindstandige aminozuur, wordt bevestigd, gevolgd door verwijdering van de N-beschermende groep en koppeling in aanwezigheid van een geschikt dehydrateermiddel, bij voorbeeld dicyclohexylcarbodi-imide, met achtereenvolgens elk van de geschikte N-beschemde aminozuren.

De aminofunctfcies van de tussenprodukten van de uitvinding kunnen 25 worden beschermd door gewoonlijk toegepaste aminozuur-beschermende groepen, zoals aryl-lagere alkylgroepen. Dergelijke groepen kunnen difenyl-methyl- of trifenylnethylgroepen zijn, die naar keuze zijn gesubstitueerd met halogeen, stikstof, lagere alkyl of lager alkoxy, bij voorbeeld benzhydryl, trityl en di-parame.thoxybenzhydryl, aeylgroepen, zoals formyl, 30 trifluoracetyl, ftaloyl, p-tolueensulfonyl; groepen, afgeleid van koolzuur of thiokoolzuur, zoals carbobenzoxygroepen, die naar keuze in de aromatische kern zijn gesubstitueerd door halogeen, nitrogroepen of lager alkyl, lager alkcccy of lagere carbalkoxygroepen, bij voorbeeld carbobenzoxy (Cbz), p-brocmcarbobenzoxy of p-chloorcarbobenzaxy, p-nitro-35 carbobenzoxy en p-methaxycarbobenzoxy; gekleurde benzyloxycarbonylgroepen, zoals p-fenylazobenzyloxycarbonyl en p-(p-methoxyfenylazo)-benzyloxy-carbonyl, tolyloxycarbonyl, 2-fenyl-2-propcxycarbonyl, 2-tolyl-2-propaxy- 8006586 -τ- carbonyl; alsmede 2-(parabif enylyl)-2-propaxycarbonyl; en alifatische oxy-carbonylgroepen zoals t-butoxycarbonyl (Boe), allylaxycarbonyl, cyclo-pentyloxycarbonyl, t-amylaxycarbonyl. Een bijzonder de voorkeur hebben H-bes chermende groep ten gebruike in de uitvinding is de t-butoxycarbonyl 5 (Boe)-groep.

De aminogroepen kunnen tevens worden beschermd door enaminen te vormen, verkregen door reactie van de aminogroepen met 1,3-diketonen, bij voorbeeld benzoylaceton of acetylaceton.

Beschermende groepen worden geschikt verwijderd door reacties, 10 zoals reductie met natrium in vloeibare ammoniak, bydrogenolyse (bij voorbeeld in aanwezigheid van een palladium-zwart-katalysator), behandeling met een halcgeenwat er stof zuur (zoals waterstof chloride, waterstofbremide, waterstoffluoride of waterstofjodide), in azijnzuur, of behandeling met trichloorazi jnzuur.

15 De volgende voorbeelden beschrijven in bijzonderheden de bereiding van verbindingen die illustratief zijn voor de uitvinding. Het zal duidelijk zijn, dat vele modificaties, zowel wat betreft materialen als methoden, kunnen worden aangebracht zonder buiten de doeleinden en het kader van de uitvinding te vallen. In de gegeven voorbeelden worden de tempe-20 raturen veimeld in graden C en de hoeveelheden in grammen of milliliters, tenzij anders aangegeven.

Voorbeeld I

3-amino-1-adamantaancarbonzuur wordt bereid door de methode beschreven in Loevens Kemiske Fabrik Produktionsaktieselskab, Netherlande Octrooi-25 aanvrage 6.512.49U 29 maart 1966 CKEM. ABS. 65: 16973 0966) en 3,90 g wordt aan een oplossing van 3,6 ml thionylchloride in 125 ml methanol toegevoegd. Het reactiaaengsel wordt gedurende de nacht onder terugvloei-koeling gekookt en het methanol onder vacuum afgedestilleerd. Het residu wordt geschud met ether, waarbij methyl-3-amino-1-adamantaancarbcxylaat-30 hydrochloride wordt verkregen, dat de structuurformule volgens formule 10 van het formuleblad heeft.

Voorbeeld II

Aan 30 ml van een 1ïï natriumhydroxyde-oplossing wordt ^,95 g L-fenylalanine toegevoegd. De oplossing wordt gekoeld en geroerd in een 35 ijsbad en 5Λ ml van een 6,1 M oplossing van carbobenzaxychloride druppelsgewijze toegevoegd, tezamen met een extra 1N natriumhydroxyde-oplossing, zodat de pH op 11,0-11,5 blijft. Het reactiemengsel wordt gewassen met ether.

8006586 -8-

De waterlaag wordt aangezuurd tot pH 1,0 met 12H waterstof chloride, waarna de oplossing wordt geëxtraheerd met ethylacetaat. Het ethylacetaat-éxtract wordt afgescheiden en driemaal gewassen met water en daarna gedroogd met magnesiumsulf aat. Het oplosmiddel wordt onder vacuum verwij-,5 derd. Het residu kristalliseert bij aanwrijven met water en geeft H-carbo-benzaxy-L-f enylalanine, 3,99 g methyl-3-amino-1-adamant aancarbaxylaat-hydroxhloride en U,T8 g carbobenzoxy-L-f enylalanine worden opgelost in 1*0 ml methyleenchloride. Aan deze oplossing wordt 1,8 ml H-methyhaorfo-line toegevoegd, onmiddellijk, gevolgd door 2,19 g dieyclohexylcarbodi-10 imide. Het reactiemengsel laat men 2k uur bij kamertemperatuur staan, waarna de behandeling met carbobenzaxy-L-f enylalanine en dicyclohexyls carbodiimide wordt herhaald. Men laat het reactiemengsel opnieuw gedurende 2k uur bij kamertemperatuur staan. Het dicyclohexylureum wordt verwijderd door filtratie en gewassen met methyleenchloride. De geccmbineer-15 de filtraten worden tweemaal gewassen met 0,5 M kaliumbisulfaat, water, en een 1 M oplossing van kaliumbicarbonaat en gedroogd met magnesiumsulf aat. Het dichloomethaan wordt onder vacuum verwijderd en het residu gezuiverd door lagedrukchrcmatografie over silicagel met mengsels van hex aan en chlorofom als elueeroplosmiddel, waarbij methylcarbobenzaxy-L-fenyl-20 alanyl-3-amino-1-adamantaancarboxylaat wordt verkregen, dat de struc-tuurformule 11 van het formuleblad bezit, waarin Cbz carbobenzoxy voorstelt .

Voorbeeld III

Aan 3,58 g methylcarbobenzoxy-L-fenylalanyl-3-amino-1-adamantaan-25 carbaxylaat, opgelost in 10 ml azijnzuur wordt 15 nl van een 5 M oplossing van waterstofbrcmide in azijnzuur toegevoegd, waarna men. het reactiemengsel gedurende 1 uur bij kamertemperatuur laat staan. Het oplosmiddel wordt door destillatie onder vacuum verwijderd en het residu geschud met twee 200 ml porties hexaan en daarna 100 ml ether, waarbij .methyl-L-30 fenylalan.yl-3-amin.o-1 -adamantaancarboxylaathydrobrcmide wordt verkregen, dat de structuurfoimule volgens foimule 12 van het formuleblad heeft. Voorbeeld IV

Het ruwe methyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamantaanc arboxylaat-hydrobrcmide uit voorbeeld III wordt opgelost in 15 ml dimethylfoimamide.

35 Aan deze oplossing wordt 1,12 ml N-methylmorfoline toegevoegd, gevolgd door 2,18 g t-butoxycarbonylglycine N-hydrosuccinimide-ester. Het reactiemengsel wordt gedurende 2k uur bij kamertemperatuur bewaard, waarna het 8006586 -9- met 300 ml ethylacetaat wordt verdund. De ethylacetaatlaag wordt gewassen met 0,5 M kaliumbisulf aat, gevolgd door wassen met water, 0,5 M ka-liumtdcarbonaat en water en met magnesiumsulfaat gedroogd. De oplossing wordt gefiltreerd ter verwijdering van het magnesiumsulfaat, waarna het 5 oplosmiddel wordt verwijderd. Na zuivering van het residu, door lage-drukchrcmatografie over silicagel verkrijgt men methyl-Boc-glycyl-L-fenylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarbaxylaat, dat wordt voorgesteld door formule 13 van het formuleblad.

Voorbeeld V

10 Aan 3,6$ g methyl Boc-glycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamantaan- carbaxylaat, opgelost in 20 ml dioxan, wordt 10 ml van een 6 M oplossing van waterstofchloride in dioxan toegevoegd. Men laat het reactie-mengsel gedurende 30 minuten bij kamertemperatuur staan, waarna het • oplosmiddel wordt verwijderd en het residu met ether beschud. Na ver-15 wdjdering van de ether verkrijgt men een wit poeder in de vom van methylglycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamant aancarbaxylaat hydro chloride, dat wordt voorgestel! door formule ib van het formuleblad.

Voorbèeld VI

Een g.emengd anhydride wordt bereid door 2,0 g Boc-D-methionine 20 met 0,90 ml N-methylmorfoline en 1,06 ml isobutylchloorformiaat in 16 ml tetrahydrofuran bij -20°C in reactie te brengen. Een oplossing van 2,8b g methylgly cyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 - adamant aancarhcocylaathydro chloride in 15 ml tetrahydrofuran wordt geneutraliseerd met 0,78 ml N-methylmor-foline en aan het gemengde anhydridereactiemengsel, zoals boven beschre-25 ven, toegevoegd. Het reactiemengsel wordt gedurende 2 uur bij kamertemperatuur geroerd, waarna het gedurende de nacht wordt bewaard. Vervolgens wordt het verdund met 200 ml ethylacetaat. De ethylacetaatlaag wordt verzameld en gewassen met water, gevolgd door wassen met 0,2N kaliumbi-sulfaat, water en 1N kaliumbicarbonaat en met magnesiumsulfaat gedroogd. 30 De oplossing wordt gefiltreerd en het oplosmiddel onder verlaagde druk verwijderd. Na zuivering van het residu door lagedrukchromatografie over silicagel verkrijgt men methyl-Boc-D-methionylglycyl-L-fenylalany1-3-amino-1-adamantaancarbcKylaat, dat wordt voorgesteld door formule 15 van het formuleblad.

35 Voorbeeld VII

Een oplossing van 3,383 g methyl-Boc-D-methionylglycyl-L-fenylalany l-3-amino-1 -adamantaancarboxylaat in 15 ml dioxan wordt met 10 ml 8006586 -10- van 6. M oplossing van waterstof chloride in diaxan gedurende. 30 minuten hij hamertsnperatuur in reactie gebracht. Het diaxan wordt verwijderd en het residu in een vacuumdroger gedroogd, waarbij het gedeblokkeerde peptide wordt verkregen in de vorm van methyl-D-methionyl-glycyl-L-5 fenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarboxylaathydrochloride. Deze verbinding wordt voorgesteld door formule 16 van het formuleblad.

Voorbeeld VIII

Aan een oplossing van 3,513 g methyl-D-methionylglycyl-L-fenyl-alanyl-3-amino-1-adamant aancarbaxylaathydrochloride in 30 ml tetrahydro-10 furan wordt 3,TT g Boc-L-tyrosinepentachloorfenylester toegevoegd, gevolgd door 1,12 ml N-methylmorfoline. Het reactiemengsel wordt gedurende k uur bij kamertemperatuur bewaard, waarna het met 200 ml ethylacetaat wordt verdund. De ethylacetaatlaag wordt afgescheiden en. driemaal gewassen met een 0,5 M oplossing van kaliumbisulfaat en met magnesiumsulfaat ge-15 droogd. Het oplosmiddel wordt, onder verlaagde druk verwijderd en het residu gezuiverd door lagedrukchrcmatografie over silicagel, waarna men methyl-Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarboxylaat verkrijgt,' dat wordt voorgesteld door formule 1T van het formuleblad.

20 Voorbeeld IX

Aan een mengsel van 5,0 ml azijnzuur, 5,0 ml diaxan en 10,0 ml van een 6 M oplossing van waterstof chloride in diaxan wordt 1,0 g methyl-Boc-L-tyrosyl-D-methionylglycyl-L-fenylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarbo-xylaat toegevoegd. Het reactiemengsel wordt gedurende 30 minuten bij 25 kamertaaperatuur bewaard en het oplosmiddel door vacuumdestillatie verwijderd. Het residu wordt opgelost in een mengsel van 2,0 ml methanol en 20 ml water en de oplossing gelyofiliseerd en men verkrijgt methyl-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1-adamantaancarboxylaat-hydrochloride, dat wordt voorgesteld door de formule 18 van het fonmxle-30 blad.

Voorbeeld X

0,285 g methyl-L-tyrosyl-D-methionylglycyl-L-fenylalanyl-3-amino- 1-adamantaancarboxylaathydrochloride wordt opgelost in een mengsel van 2,0 ml methanol en 2,0 ml water en 0,1 ml 30%'s waterstofperaxyde toe-35 gevoegd. Het reactiemengsel wordt gedurende 1 uur bij kamertemperatuur bewaard, waarna 20 ml water wordt toegevoegd en het mengsel gelyofiliseerd, waarbij methyl-L-tyrosyl-D-methionylglycyl-L-fenylalany 1-3-amino-1 -adaman- 8006586 -11- taancarboxylaatsulfaxydehydrochloride wordt verier eg en, dat wordt voorgesteld door formule 19 van het formuleblad.

Voorbeeld XI

Het hydrochloride-additiezout van voorbeeld IX kan worden ange-5 zet in andere geschikte zouten of de vrije base door middel van standaardprocedures, zoals ionenuitwisselingsmethoden.

Bij voorbeeld kan- een zwak-basische. ionenuitwisselhars» zoals IH-45, in de acetaatvorm worden angezet door de volgende procedure: a) wassen met 2N natriumhydroxyde 10b) wassen met water tot neutrale toestand c) wassen met 50$'s waterige azijnzuur d) wassen met water tot. neutrale toestand.

1,0 g methyl-Ii-tyrosyl-D-methionylglycyl-L-fenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarbaxylaathydrochloride in 100 ml water wordt door deze 15 kolem. gepasseerd-met een snelheid van 1,0 ml/minuut, waarna de kolom met een extra hoeveelheid water van 100 ml wordt gewassen. De gecombineerde eluaten worden gelyofiliseerd en men verkrijgt het acetaatzout, methyl-L-tyrosyl-D-methionylglycyl-L-fenylalanyl-3-amino-l-adamantaan-carbcxylaatazijnzuurzout.

20 Wanneer de boven beschreven procedure wordt herhaald met de hars in hydraxydevozm (herhaal alleen trappen (a) en (b) van demsprocedure), verkrijgt men de vrije base methyl-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenylala-nyl-3-amino-1 -adamant aancarboxylaat.

Voorbeeld XII

25 Wanneer men het L-fenylalanine van voorbeeld I vervangt door een

equivalente hoeveelheid L-p-nitrofenylalanine of L-p-chloorfenylalanine en de- procedures volgt, zoals in detail beschreven in de voorbeelden I-IX, verkrijgt men methyl-L-tyrosy1-D-methiony1-glycyl-L-p-nitrofenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarboxylaathydrochloride of L-tyrosine-D-methionyl-30 glycyl-L-p-chloorfenylanyl-3-amino-1 -adamantaancarboxylaathydrochloride, die worden voorgesteld door de formules 20 en 21 van het formuleblad. Voorbeeld XIII

5,09 g Boc-L-fenylalanine wordt opgelost in 25 ml droog dimethyl-foimamide en hieraan 2,13 ml H-methylmorfoline toegevoegd. Het reactie-35 mengsel wordt tot -50°C gekoeld en 2,51 ml isobutylchlaorformiaat toegevoegd. Het reactiemengsel wordt gedurende 15 minuten geroerd, waarna 1,77 ml U-methylmorfoline en 3,93 g methy1-3-amino-1-adamantaancarboxy-laathydrochloride worden toegevoegd en het reactiemengsel wordt geroerd Q η n c c o © -12- tot al het methyl-3-amino-1 -adanantaancarbaxylaat is opgelost, -waarna het gedurende 3 dagen bij 5°C wordt bewaard. Het reactiemengsel wordt in 100 ml water geschonken en tweemaal met 50 ml ethylacetaat geëxtraheerd. De ethylacetaatfracties worden tweemaal gewassen met 50 ml water, 5 50 ml van een 0,5 M oplossing van. kaliumbisulfaat, 50 ml water, 50 ml van een 0,5 M oplossing van kaliumbicarbonaat en 50 ml water en vervolgens het magnesiumsulfaat gedroogd.. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en het residu in. 150 ml 10$'s chloroform in hex aan opgelost en gezuiverd door lagedrukchranatograf ie over silica-10 gel onder toepassing van een gradiënt van 10-50#fs oplossing van chloroform in hexaan als eluent. Ha verwijdering van het oplosmiddel onder vacuum verkrijgt men het produkt methyl-Boc-L-fenylalanyl-3-amino-1-adaaantaancarbCBcylaat, dat wordt voorgesteld door formule 22 van het formuleblad.

15 Voorbeeld XIV

5*^8 g methyl-Boc-fenylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarboxylaat wordt- opgelost in 15 ml diaxan en 20 ml van een 5*9 M oplossing van waterstofchloride in dioxan toegevoegd. Nadat het mengsel gedurende 10 minuten bij kamertemperatuur is bewaard, wordt het oplosmiddel onder 20 verlaagde druk verwijderd en het residu met diëthylether geroerd. Het kris-tallijne produkt wordt door filtratie verzameld, met diëthylether gewassen en in een vacuumoven gedurende 16 uur bij 50°C en 0,1 mm druk gedroogd, waarna methyl-L-f enylalanyl-3-amino-1-adamant aancarbaxylaat-hydrochloridewordt verkregen, dat wordt voorgesteld door formule 23 van 25 het formuleblad.

Voorbeeld XV

Aan een oplossing van 16,0 g methyl-Boc-D-methionyl-glycinaat in 50 ml dioxan wordt 50 ml van een oplossing van 5,6 H waterstofchloride in dioxan toegevoegd. Het reactiemengsel wordt gedurende 30 minuten bij 30 kamert aap er atuur geroerd en het oplosmiddel onder verlaagde druk verwijderd. Het residu wordt geroerd met diëthylether, waarbij een gom wordt verkregen. De ether wordt afgeschonken en het produkt onder hoog vacuum gedroogd, waarna methyl-D-methionyl-glycinaathydrochloride wordt verkregen, dat wordt voorgesteld door de formule 35 H - (D) - Met - Gly - 0CH3 .HC1.

Voorbeeld XVI

Aan een oplossing van 16,88 g Boc-L-tyrosine in 50 ml droog 8006586 -13- dimethylfoimamide wordt 6,65 ml N-methylmorfoline toegevoegd. Het reac-tiemengsel wordt tot -40°C gekoeld en 7»81 ml isobutylchloorformiaat toegevoegd. Men laat- het reaction engsel gedurende een periode van 15 minuten tot 0°C opvaimen, waarna 13,32 g methyl-D-methionyl-glycinaat-5 hydrochloride opgelost in 50· ml dimethylf oimamide wordt toegevoegd, on-middellijk gevolgd door 5,2 ml N-methylmorfoline. Het reactianengsel wordt gedurende 30 minuten hij 0°C geroerd. Nadat het-gedurende de nacht bij 5°C is bewaard, wordt 3 ml N,N~dimethylethyleendiaa±ne. toegevoegd en het reactianengsel gedurende 5 minuten bij kamertemperatuur geroerd.

10 Het oplosmiddel wordt onder vacuum bij 35°C en 1 mm druk verwijderd en het olie-achtige residu opgelost in. een mengsel van 100 ml water en 700. ml ethylacetaat. De ethylacetaatlaag wordt afgescheiden en drienaal met. 80 ml van een. 0,5 M oplossing van kaliumbisulfaat, tweemaal met 80 ml. water, tweemaal met 80 ml van een 0,5 M oplossing· van kaliumcarbo-15 aaat en drianaal met 100 ml van een 10%'s oplossing van natriumsulfaat gewassen en met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder druk verwijderd. Het residu wordt opgelost in 1,2 1 5#*s ethylacetaat in chlorofom en gezuiverd door lagedrukchramatografie over silicagel, vervolgens onder verlaagde druk tot een droog produkt ingedampt en gere-20 kristalliseerd uit ethylacetaat, waarbij methyl-Boc-L-tyrosyl-D-methionyl- . glycinaat wordt verkregen, dat woidt voorgesteld door formule Boe - Tyr — (D) - Met - Gly - OCH^·

Voorbeeld XVII

6,02 g methyl-Boc-L~tyrosyl-D-methionyl-glycinaat wordt opgelost 25 in 30 ml methylalcohol en hieraan water toegevoegd, tot de oplossing troebel wordt. Een 1+ M oplossing van kaliumhydraxyde wordt toegevoegd am de pH op 12-13 te houden. Wanneer de pH gedurende 30 minuten op 13 stabiel is. wordt het methanol onder verlaagde druk verwijderd. De waterige oplossing wordt gefiltreerd en met geconcentreerd waterstof-30 chloride op 3 ingesteld. Het produkt kristalliseert uit, wordt door .

filtratie verwijderd en met water gewassen en men verkrijgt Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-glycine, dat wordt voorgesteld door de formule Boe - Tyr - (D) - Met - Gly.

Voorbeeld XVIII

35 5,06 g Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-glycine wordt opgelost in 1+0 1 dimethylformamide en 1,28 ml N-methybnorfoline aan de oplossing toegevoegd. Het reactianengsel wordt op -50°C gekoeld en 1,51 ml isobutyl- 8006586 -1k— chloorformiaat toegevoegd, waardoor een neerslag wordt gevormd.

Men laat het reactiemengsel gedurende een periode van 15 minuten tot -20°C opwarmen, waarna k,k5 g methyl-Ir>fenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarboxy-laathydrochloride wordt toegevoegd, onmiddellijk gevolgd door 1,25 ml 5 H-methylmorf oline. De gevormde gom lost in ongeveer k5 minuten op hij verwanaen tot kamertemperatuur. Men laat het reactiemengsel gedurende 1 1/2 uur hij kamertemperatuur staan, waarna het gedurende 3 dagen hij 5°C. wordt, bewaard* Het reactiemengsel wordt op kamertemperatuur opge-warmd, 1,0 ml Η,ΙΓ-dimethylethyleendiamine toegevoegd, waarna het reactie-10 mengsel gedurende 10 minuten wordt geroerd. Het dimethylformamide wordt onder verlaagde druk hij 32°C verwijderd en het residu opgelost in een mengsel van TO ml water en 100 ml ethylacetaat. De water laag wordt afgescheiden, eenmaal met ethylacetaat geëxtraheerd, en de gecombineerde ethylacetaat oplossingen worden driemaal met 70 ml. van een 0,35 M oplos-15 sing van kaliumbisulfaat, eenmaal met T0 ml water, tweeuaal met een 0,5 M oplossing van kaliumcarbonaat en driemaal met TO ml van een 10#'s natriumsulfaatoplossing gewassen en het magnesiumsulfaat gedroogd.

Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en men verkrijgt het ruwe produkt, dat wordt gezuiverd door lagedrukchrcmatografie over 20 silicagel, waarbij methyl-Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenyl- alanyl-3-amino-1 -adamantaancarbaxylaat wordt verkregen, dat wordt voorgesteld door fozmule 2k van het formuleblad.

Voorbeeld XIX

Aan een oplossing van 1,1 g methyl-Boc-L-tyrosyl-methionyl-glycyl-25 L-f enylalanyl-3-amino-1-adamantaancarboxylaat in 10 ml methanol, wordt 10 ml water toegevoegd. De pH wordt met een k M oplossing van kaliumhydro-xyde op 13,0 ingesteld en gedurende 2 1/2 uur op 13-13,5 gehandhaafd.

De pH wordt met 12N waterstof chloride op 11,0 ingesteld en het methanol onder vacuum verwijderd. De resterende waterige oplossing wordt door 30 langzame toevoeging van waterstof chloride op pH 2,0 ingesteld, waardoor het produkt uitkristalliseert. Het produkt wordt door filtratie verzameld en met water gewassen, waarna gedurende 2 uur bij 50°C en 0,1 mm druk wordt gedroogd. Het residu wordt opgelost in een 6n ammoniakoplos-sing. .... Overmaat ammoniak wordt onder vacuum verwijderd en de over-35 blijvende waterige oplossing met 1 N azijnzuur op pH k,0 ingesteld.

Het produkt kristalliseert uit, wordt door filtratie verzameld, met water gewassen en gedurende 16 uur bij 50°C en 0,1 mm druk gedroogd, 8006586 -15- waarbij Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adaman-taancarbonzuur wordt verkregen, dat wordt voorgesteld door formule 25 van bet formuleblad.

Aan een oplossing van.0,9^ g Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyi-L-5 fenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarbonzuur in 20 ml dioxan wordt 10 ml van een 5»7H oplossing van waterstofchloride in dioxan toegevoegd.

Het reactianengsel wordt gedurende 30 minuten bij kamertemperatuur bewaard. Het oplosmiddel wordt onder vacum verwijderd en het residu in water opgelost. De troebele oplossing wordt geroerd met een kleine 10 hoeveelheid Supercel-Hyflo gedurende 30 minuten, gefiltreerd en gelyofi-liseerd, waarbij een wit poeder wordt verkregen. Het poeder wordt gedurende 2 uur bij 50°C en 0,1 mm druk gedroogd en levert L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenylalanyl-3-amino—1-adamantaancarbonzuurhydrochlo-ride, datwordt· voorgesteld door formule 26 van het formuleblad.

15 Voorbeeld XX

Een oplossing van 0,266 g ammoniak in 9 »007 g dimethylformamide wordt bereid en tot gebruik in een goed afgesloten houder bewaard. Een oplossing van 1,l3 g Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-ïï-fenylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarbonzuur in 10 ml dimethylf ormamide wordt bereid 20 en hieraan 0,200 ml ff-methylmorfoline toegevoegd. Het reactiemengsel wordt tot -60°C gekoeld en 0,237 ml isobutylchloorformiaat toegevoegd. Hetreactiem engs el-wordt geroerd waarnamen het gedurende een periode van 20 minuten tot -10°C laat opwarmen, en twee achtereenvolgende, 1,0b g dln van de oplossing van ammoniak in dim ethylformamide worden toege-25 voegd en het reactiemengsel gedurende 2 1/2 uur bij 0°C wordt bewaard. Vervolgens wordt een verdere 1,0H g ammoniakoplossing toegevoegd en het reactiemengsel gedurende 1,0-uur bij 0°C bewaard.. Het dimethylfoimamide wordt door destillatie bij 35°C verwijderd. Het. residu wordt in water en ethylacetaat opgenamen. De ethylacetaatfractie wordt afgescheiden, twee-30 maal met een 0,5 M oplossing van kaliumcarbonaat en tweaaaal met water gewassen en met magnesium sulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt door destillatie verwijderd en het residu onder verlaagde druk gedroogd en men verkrijgt Boc-L-tyrosyl-D-methionylglycyl-L-fenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarboxamide, dat wordt voorgesteld door formule 27 van het 35 formuleblad.

Aan een oplossing van 1,0 g Boe-L-tyrosyl-D-methiony1-glycy1-L-fenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarboxamide in 5,0 ml ijsazijnzuur wordt 8006580 -16- 5,0 ml van. een 6n oplossing van waterstof chloride. in dioxan toegevoegd.. Het reactiemengsel wordt gedurende 20 minuten "bij kamertemperatuur geroerd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en het residu in 125 ml water opgelost. De oplossing wordt gelyofiliseerd. en 5 men verkrijgt L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenylalanyl-3-amino-l -adamantaancarboxamidehydrochloride, dat wordt voorgesteld door formule 28 van het.fozauleblad.

Voorbeeld XXI

Een oplossing, van 14,05 g Boc-L-tyrosine en 5,55 ml N-methylmor- 10 foline in 150 ml tetrahydrofuran, gedroogd boven 5A zeven, wordt onder stikstof geroerd en tot -50°C gekoeld. Aan de gekoelde oplossing wordt 6,5 ml isobutylchloorformiaat toegevoegd. De oplossing wordt gedurende o een periode van 30 minuten tot -10 C verwarmd en vervolgens opnieuw tot -4o°C gekoeld, waarna 6,65 g L-treoninemethylester wordt toegevoegd. 15 Men laat het reactiemengsel gedurende de nacht bij kamertemperatuur staan. Het oplosmiddel wordt onder vacuum- verwijderd en het residu verdeeld tussen 100 ml ethylacetaat en achtereenvolgens 20 ml delen koud 0,5H kaliumbisulfaat, verzadigd natriumbicarbonaat en verzadigde natrium-chloride-oplossing en vervolgens met natriumsulfaat gedroogd. De oplos-20 sing wordt gefiltreerd en het oplosmiddel verwijderd. Men verkrijgt Boc-L-tyrosyl-L-threoninemethylester.

Voorbeeld XXII

19,6 g Boc-L-tyrosyl-L-threoninemethylester wordt bij kamertanpe-ratuur opgelost in 75 ml 2 M kaliumhydroxyde-oplossing. Ha 30 minuten 25 wordt de waterige oplossing geëxtraheerd met 20 ml ethylacetaat, aangezuurd met koude 1 M kaliumbisulf aat en met vier 25 ml delen ethylacetaat geëxtraheerd. De geccmbineerde extracten worden met verzadigde natrium-chloride-oplossing gewassen, met natriumsulfaat gedroogd en gefiltreerd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en men verkrijgt 30 Boc-L-tyrosy1-L-threonine.

Voorbeeld XXIII

A) Een onverzadigd azalactontussenprodukt wordt bereid door 3,82 g Boc-L-tyrosyl-L-threonine gedurende de nacht bij kamertemperatuur onder een stikstof atmosfeer met 0,82 g droog natriumacetaat en 35 5,6T ml azijnzuuranhydride te roeren. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk bij k0°C verwijderd en het residu met hexaan aangewreven.

Het hexaan wordt afgeschonken en het residu onder verlaagde druk met 80065?* ' -1T- kaliumhydroxydepellets gedroogd. Het residu wordt gesuspendeerd in 20 ml chloroform en verder gedroogd door toevoeging van zeven (5A). De oplossing wordt gefiltreerd en gecombineerd met een oplossing van 5 g methyl-glycinaat in 100 ml chloroform. Het volume wordt onder verlaagde druk 5 tot ongeveer 50 ml geconcentreerd, waarna men het react iemengsel gedurende de nacht hij kamertemperatuur liet staan. Het reactianengsel wordt verdund met 50 ml chlorofom, gewassen met 20 ml delen koude mengsel wordt verdund met: 50 ml chloroform, gewassen met 20. ml delen koude 1M kaliumhisulfaatoplossing, 2 M kaliumcarhonaat oplos sing en verzadigde 10 natriumchlaride-oplossing. Het reactiemengsel wordt met natriumsulfaat gedroogd, gefiltreerd en onder verlaagde druk geconcentreerd, waarbij de gewenste onverzadigde tripeptide-ester wordt verkregen als een mengsel van. methyl-Boc-tyrosyl-dehydro-a-aminobutyryl-glycinaat en methyl-Boc-0-. acetyltyrosyldehydro-a-aminobutyrylglycinaat. Deze. tripeptide-ester kan 15 worden gezuiverd door chrcmatografie over silicagel, waarbij methyl-Boc- O-acetyltyrosyldehydro-a-aminobutyryl-glycinaatglycinemethylester wordt verkregen, die wordt voorgesteld door de formule 29 van het formuleblad.

B) De tripeptide-ester, verkregen onder (A), wordt onder een stikstofatmosf eer opgelost in 20 ml 1 M kaliumhydraxyde-oplossing en het 20 mengsel gedurende 2 uur bij kam.ertanperatuur bewaard.. Ha aanzuring met 3,0 ml ijsazijnzuur wordt hetreactiemengsel met 120 ml. dl chlorofom en 4 25 ml delen ethylacetaat geëxtraheerd. De gecombineerde organische lagen worden gewassen met 20 ml verzadigde natriumchloride-oplossing, met natriumsulfaat gedroogd, gefiltreerd en onder verlaagde druk gecon-25 centreer! en men verkrijgt het onverzadigde tripeptidezuur Boc-L-tyrosyl-dihydro-a-aminobutyryl-glycine, dat wordt voorgesteld door fomule 30 van het f oimuleblad.

Voorbeeld XXIV

Onder een stikstofatmosfeer bij -50°C wordt 6,5 ml isobutylchloor-30 formiaat toegevoegd aan 100 ml van een geroerde methyleenchloride-oplos-sing, die 2 g 5 A zeven, 13»26 g Boc-fenylalanine en 5,5 ml H-methyl-morfoline bevat. De reactie wordt gedurende een periode van 30 minuten tot -10°C verwarmd en opnieuw tot -l0°C gekoeld, waarna 7,9^ g 1-amino-adamantaam wordt toegevoegd. Het koelbad wordt verwijderd en het reactie-35 mengsel gedurende de nacht bij kamerteaperatuur geroerd. De oplossing wordt gefiltreerd en gewassen met 50 ml koude 1 M kaliumbisulfaatoplos-sing, gevolgd door wassingen met 20 ml delen 2ΪΓ kaliumcarbonaatoplossing β P t

Kt? k.'· -18- en verzadigde natriumchloride-oplossing. De oplossing wordt met natrium-sulfaat gedroogd, gefiltreerd en tot een droog produkt geconcentreerd, waarbij men Boc-L-fenylalanyl-1-amino-adamantaan verkrijgt, dat wordt voorgesteld. door de formule 31 van bet formuleblad.

.. 5 Voorbeeld XXV

Een oplossing van 9 >5 g Boc-L-f enylalanyl-1-amino-adamantaan in 25 cm koud droog dichloormetbaan wordt onder een stikstofatmosfeer verdund met 25 ml trif luorazi jnzuur. Men laat bet reaction engs el gedurende minuten staan, waarna de oplossing wordt geconcentreerd en 50 ml methy-10 leencbloride wordt toegevoegd. De oplossing wordt gewassen met 25 ml delen ijskoud water, 2 M kaliumcarbonaatpplossing en verzadigde natrium-cbloride-oplossing en vervolgens met natriumsulfaat gedroogd, gefiltreerd en onder verlaagde druk geconcentreerd. Het residu wordt aangewreven met etbylether en de vaste stof geïsoleerd en met kaliumhydroxyde onder ver-15 laagde druk gedroogd, waarbij L-fenylalanyl-1-amino-adamantaan wordt verkregen, dat wordt voorgesteld door fozmule 32 van bet formuleblad. Voorbeeld XXVI

Een gedroogde (zeven) oplossing van U,21 g Boc-L-tyrosyl-debydro-a-aminobutyryl-glycine en 1,11 ml N-met hylmorfoline in 20 ml tetrabydrofuran 20 wordt onder stikstof geroerd en op -50°C gekoeld. Aan deze oplossing wordt 1,30 ml isobutylcbloorformiaat toegevoegd. Het reactienengsel wordt gedurende een periode van 30. minuten tot -10°C verwarmd en vervolgens tot —b-0°C gekoeld, waarbij 3,13 g droog L-f enylalanyl-1 -amino-adamantaan wordt toegevoegd. Het koelbad wordt verwijderd en bet reactiemengsel gedurende 25 de nacht bij kamertemperatuur geroerd, gefiltreerd en met tetrabydrofuran gewassen. De gecombineerde filtraten worden onder verlaagde druk ingedampt en bet residu wordt opgelost in 50 ml methyleenchloride en achtereenvolgens gewassen met 20 ml delen verzadigd natriumbicarbonaat, koud 1 M kaliumbisulfaat en verzadigde natriumchloride-oplossing, vervolgens 30 met natriumsulfaat gedroogd. De gedroogde oplossing wordt gefiltreerd, onder vacuum geconcentreerd en gezuiverd door chrcmatografie over silica-gel in een chloroform/methanolgradiënt, waarbij men Boc-L-tyrosyl-dehy-dro-a-aminobutyryl-glycyl-L-fenylalanyl-1-amino-adamantaan verkrijgt.

Een oplossing van 3,51 g van dit produkt in 10 ml ijsazijnzuur 35 wordt onder een stikstofatmosfeer verdund met 10 ml 5 N oplossing van waterstofchloride in dioxan. Men laat de reactie gedurende 1 uur voortgaan, waarna bet oplosmiddel onder verlaagde druk wordt verwijderd. Het residu 8 0 0 6 * * * • ' ' ' ..... -19- wordt gelyofiliseerd en men verkrijgt L-tyrosyl-dihydro-a-aminobutyryl-glycyl-L-fenylalanyl-1 -amino-adamantaanhydrochloride, dat wordt voorgesteld door formule 33 van het formuleblad.

. Voorbeeld mil 5 Aan een koude, droge oplossing van 26,3 g Boc-methionine in 20 ml methyleenchloride wordt onder een stikstof atmosfeer druppelsgewijze onder roeren 1ö,k g methyltrifluormethaansulfonaat toegevoegd. De. oplossing wordt gefiltreerd en toegevoegd aan 200 ml krachtig geroerde diëthylether.

De vaste stofwordt verzameld, opnieuw gesuspendeerd in diëthylether en 10 wederom verzameld en vervolgens onder- verlaagde druk met kaliumhydrcocyde gedroogd, waarbij het sulfoniumzout lïoc-S-methylmethioninetriflnozmethaan-sulfonaat wordt verkregen. Onder toepassing van speciaal gedroogde apparatuur wordt een droge oplossing van 17 g van het bovengenoemde sulfonium-zcrut en-1i*,3k g gedroogd calciumcarbonaat in kO ml dimethylformamide,.

15 dat over zeven is gedroogd, onder een stikstof atmosfeer gedurende U uur op βθ-70°C verhit . Bet grootste deel van. het dimethylfoimamide wordt onder verlaagde druk. verwijderd. Het residu wordt aangezuurd met. 50 ml 2H- azijnzuur en de oplossing met 50 ml delen ethylacetaat geëxtraheerd. De gecombineerde ethylacetaatlagen worden achtereenvolgens gewassen met 20 ml 20 delen koude 1 M kaliumbisulfaatoplossing, verzadigde natriumbicarbonaat-oplossing en verzadigde natriumchloride-oplossing en met natriumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en het residu gezuiverd door chramatografie over silicagel. Het produkt, methyl-Boc-1-sminocyclopropaan-1-carboxylaat, wordt uit de 50$'s hexaan-chloro-25 formfracties verkregen als kristallijn materiaal, dat bij ongeveer 80°C smelt, en wordt voorgesteld, door formule 3^· van het formuleblad.

Voorbeeld mill

Een oplossing van 3,91 g methyl-Boc-1-aminocyclopropaan-1-carboxy-laat in 15 ml methyleenchloride wordt over zeven gedroogd en gefiltreerd.

30 Hieraan wordt 10 ml trifluorazijnzuur toegevoegd, waarna men de reactie gedurende 20 minuten laat voortgaan. De oplossing wordt onder verlaagde druk geconcentreerd en verdund met ethylether, waarbij methyl-1-amino-cyclopropaan-1-carboxylaattrifluoracetaat wordt verkregen. Een mengsel van 2,29 g van dit trifluoracetaatzout, 10,9 g H-t-butoxycarbonyl-tyro-35 sinepentachloorfenylester en. 1,11 ml U-methylmorfoline in 15 ml dimethylformamide wordt onder een stikstofatmosfeer gedurende 3 dagen bij kamertemperatuur geroerd. Het mengsel wordt onder verlaagde druk geconcentreerd gpn § s * e -20- en hieraan 100 ml methyleenchloride en 0,74 g dimethylaminoëthylamine toegevoegd. Ha 5 minuten wordt de oplossing geëxtraheerd met tweemaal 20 ml delen koude 2 M kaliumbisulf aatoplossing. De methyleenchloride-oplossing wordt met natrium sulfaat gedroogd en het oplosmiddel onder 5 verlaagde druk verwijderd,, waarbij methyl-Boc-2r-tyrosyl-1-aminocyclo-propaan-1-carbaxylaat wordt verkregen. 3,5 g van deze ester wordt onder een stikstofatmosfeer gedurende 2 uur bij kamertemperatuur geroeid, met 10 ml 3 M kaliumhydraxyde. De oplossing wordt geëxtraheerd met 1Q ml ethylacetaat. De wat er laag wordt, toegevoegd aan 15 ml van een koude, 10 krachtigggeroerde 2 M kaliumbisulfaatoplossing. Er vormt zich een fijn neerslag dat door filtratie wordt verzameld, met water gewassen en gedroogd en men. verkrijgböBoc-L-tyrosyl—1 -aminocyclopropaan-1 -carbonzuur, dat wordt, voorgesteld door formule 35 van het formuleblad.

Voorbeeld XXIX ' 15 Een oplossing van 1,42 g Boc-glycine en 0,90 ml N-methy3marfoline in 10 ml droog methyleenchloride wordt onder stikstof bij -45°C in reactie gebracht met 1,05 ml isobutylchloorformiaat. Men laat het o 1 o reactianengsel tot -20 C opwarmen, waarna het tot -40 C wordt gekoeld.

Aan deze oplossing wordt 2,38 g L-fenylalanine-1-amino-adamantaan toege-20 voegd. Het koelbad wordt verwijderd, en het reactiemengsel gedurende de nacht bij kamertemperatuur bewaard. Het reactiemengsel wordt gefiltreerd, verdund met 20 ml methyleenchloride en gewassen met 10 ml koude 1 M kaliumbisulf aatoplossing, gevolgd door wassen met 10 ml koude 2 M kaliumcarbonaatoplossing en 10 ml verzadigde natriumchloride-oplossing.

25 Het reactionengsel wordt met natriumsulfaat gedroogd, gefiltreerd en geconcentreerd. Het produkt scheidt zich na toevoeging van ether af in dévom van kristallen. Het kristallijne materiaal wordt verzameld en men verkrijgt B o c-glycyl-L-fenylalanyl-1-amino-adamantaan. Een droge oplossing van 2,8 g Boc-glycyl-L-fenylalanyl-1-amino-adamantaan in 15 ml methy-30 leenchloride wordt onder een stikstofatmosfeer bij 5°C in reactie gebracht met 10 ml trifluorazijnzuur. Het reactiemengsel wordt gedurende 30 minuten bij kamertaaperatuur bewaard. De oplossing wordt onder verlaagde druk geconcentreerd, verdund met 10 ml 5 M kalijmcarbonaatoplos-sing en met methyleenchloride geëxtraheerd. Het reactiemengsel wordt met 35 natriumsulfaat gedroogd, gefiltreerd en onder verlaagde druk tot een droog produkt ingedampt, waarbij men_glycyl-N-fenylalanyl-1 -amino-adamantaan verkrijgt, dat wordt voorgesteld door formule 36 van het foimuleblad.

8006586 -21-

Voorbeeld XXX

Een geroerde suspensie van droog natrium-Eoc-L-tyrosyl-1-amino-cyclopropaan-1-carboxylaat (bereid uit- 1,82 g Boc-L-tyrosyl-1-amino-cyelopropaan-1 -carbonzuur) in 20 ml dimethylf ormamide wordt onder stik-5 stofatmosfeer bij -70°C in reactie gebracht met 0,65 ml isobutylchloor-formiaat. Het reactionengsel wordt gedurende een periode van 30 minuten tot -10°C verwarmd en opnieuw gekoeld op -4o°C. Aanldeze oplossing wordt . 1,78· S glycyl-L-fenylalanyl-1 -amino-adamantaan toegevoegd. Het - koel-bad wordt-verwijderd en., het reactianengsel bij kamertemperatuur gedurende t-0 de nacht geroerd en onder verlaagde druk geconcentreerd. Het residu wordt verdeeld, tussen 20 ml 2 M kaliumcarbonaat en 50 ml ethylacetaat.

De organische laag wordt gewassen met 10 ml koude 1 M kaliumbisulfaat-oplossing en 1.0 ml verzadigde natriumchloride-oplossing en met natriumsul-faat gedroogd,, gefiltreerd en onder verlaagde druk tot een droog produkt • 15 gevormd. Het residu wordt gezuiverd door chrcmatografie over silicagel en. men verkrijgt Boc-L-tyrosyl-1-aminocyclorpopaan-1-carboxylglycyl-L-fenylalanyl-1 -amino-adamantaan. Een oplossing van 2,80 g van dit produkt in 5 ml ijsazijnzuur wordt verdund met 15 ml van een 5 M oplossing van - wat er stof chloride in azijnzuur. Men laat het reactiemengsel gedurende 20 1 uur bij. kamertemperatuur staan, waarna het oplosmiddel onder verlaagde druk wordt verwijderd. Het residu, wordt opgelost in 20 ml 10$'s waterige azijnzuuroplossing en gelyofiliseerd en men verkrijgt het hydrochlaride-zout, L-tyrosyl-1 -aminocyclopropaan-1 -canboxyl-glycyl-L-fenylalanine-1 -amino-adamantaanhydrochloride, dat wordt voorgesteld door de formule 37 25 van het formuleblad.

Voorbeeld XXXI

Een oplossing van 1,88 g Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-glycine en 0,U5 ml N-methylmorfoline in 25 ml droge tetrahydrofuran wordt onder stikstof onder roeren op -45°C gekoeld. Aan de gekoelde oplossing wordt 0,52 ml 30 isobutylchloorfozmiaat toegevoegd. Men laat het reactianengsel gedurende een periode van 10 minuten tot -20°C opwarmen, waarna het tot -35°C wordt gekoeld. Na toevoeging van 1,9 g L-fenylalanyl-1-amino-adamantaan wordt het reactiemengsel tot kamertemperatuur verwarmd en gedurende de nacht bewaard. Het reactianengsel wordt gefiltreerd en het tetrahydro-35 furan onder verlaagde druk verwijderd. Het residu wordt opgelost in methyleenchloride en gewassen met een koude 1 M kaliumbisulfaatoplossing en een verzadigde natriumchloride-oplossing. Na verwijderen van het 8006585 -22- oplosmiddel en zuivering door chrcmatcgrafie over silicagel verkrijgt men Boc-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-fenylalanyl-1 -amino-adamantaan, dat wordt voorgesteld door formule 38 van het formuleblad.

Voorbeeld XXXII

5 Een oplossing van 1,.58 g Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L- fenylalanyi-1-amino-adamantaan in 10 ml diaxan wordt gedurende 1 uur met 30 ml van een 5N oplossing van waterstof chloride in reactie gebracht. Het oplosmiddel, wordt onder een strocm stikstof verwijderd. Het residu wordt aangewreven met diêthylether. Na verwijdering van de diêthylether 10 verkrijgt men L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-f enylalanyl-1-amino-adaman-taanhydrochloride, dat wordt voorgesteld door de formule 39 van het formuleblad.

. Voorbeeld XXXIII

Wanneer men het 1-amino-adamantaan van voorbeeld XXIV vervangt 15 door een equivalente- hoeveelheid 2-amino-adamantaan en de. procedures, zoals in bijzonderheden beschreven in de voorbeelden XXIV. en XXV herhaalt, verkrijgt men L-fenylalanyl-2-amino-adamantaan. Wanneer men het L-f enylalanyl-1 -amino-adamantaan van voorbeeld XXXI vervangt door een equivalente hoeveelheid L-fenylalanyl-2-amino-adamantaan en de proce-20 dures, beschreven in de voorbeelden XXXI-XXXII herhaalt, verkrijgt men L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenylalanyl-2-amino-adamantaanhydrochlo— ride, datwordt voorgesteld door formule ^0 van het formuleblad.

Voorbeeld XXXIV

Een oplossing van 15»0 ml diaxan en 15,6 ml U M natriumhydroxyde-25 oplossing wordt bereid en 6,18 g DL-2,6-dimethyltyrosinehydrochloride hierin opgelost, gevolgd door toevoeging van 9,23 g 2-(t-butoxycarbonyl-oxyimino)-2-fenylacetonitril. Het reactieaengsel wordt gedurende 2k uur bij kamertemperatuur geroerd en met 100 ml water verdund. Het reactie-mengsel wordt tweeaaal met 50 ml ethylacetaat geëxtraheerd. Het waterige 30 extract wordt met een 5#'s oplossing van kaliumsulfaat op pH 2 ingesteld, waarna een olie-achtige vaste stofwordt gevormd. Het produkt wordt gefiltreerd, met water gewassen en onder verlaagde druk gedroogd. Het ruwe produkt wordt opgelost in. chloroform door water: azijnzuur :metha-nol (97,8:0,1:0,1:2,0) en gezuiverd door lagedrukchrcmatografie, waarbij 35 men Boc-DL-2,6-dimethyltyrosine verkrijgt.

Voorbeeld XXXV

Een-oplossing van 5,3^ g Boc-DL-2,6-dimethyltyrosine en 2,0 ml 8006586 -23- H-methylmorfoline wordt op -20°C gekoeld. De temperatuur wordt op -17'’tot -20°C gehouden, terwijl druppelsgewijze 2tb ml isobutylchloorformiaat eraan wordt toegevoegd. Het reactiemengsel wordt gedurende 5 minuten geroeid, waarna een oplossing van 2,1 ml Hnaethylmorfoline en 3,63 g 5 methyl-D-methionaathydrochloride in 10 ml dimethylformamide wordt toegevoegd, terwijl de temperatuur op ongeveer -20°C wordt gehandhaafd. Het reactiemengsel wordt gedurende 30 minuten hij -2Q°C geroerd, tot kamertemperatuur verwarmd en gedurende de nacht bewaard. Het reactiemengsel wordt toegevoegd aan 600 ml van een koude 5$’s oplossing van kaliumbi-10 sulfaat. Het gomachtige neerslag dat zich vormt wordt gefiltreerd, hierna met viermaal 100 ml koud water gewassen en onder verlaagde druk gedroogd. Ha. zuivering door lagedrukchramatografie over silicagel onder toepassing van chloroform:methanol:azijnzuur:water (98:1,8:0,2:0,2) als eluent verkrijgt men methyl-Boc-2 ,β-dimethyl-DL—tyr osyl-D-methionaat.

15 Voorbeeld XXXVI

Aan een oplossing van 27 g methyl-Boc-2,6-dimethyl-DL-tyrosyl-D- methionaat in 1¼ ml methanol wordt een oplossing van 1,18 g lithium-hydroxydehydraat in 11 ml water toegevoegd. Het reactiaaengsel wordt gedurende. 3 uur in de koude geroerd, waarna 100 ml van een 5%’s oplossing van 20 kaliumbisulfaat wordt toegevoegd cm de pH op 2,5 in te stellen, Het gevormde gcmachtige produkt wordt met ethylacetaat geëxtraheerd. De ethyl-acetaatlagen worden verzameld en gecombineerd, met water gewassen en . met magnesiumsulfaat gedroogd.. De oplossing wordt gefiltreerd ter verwijdering van het magnesiumsulfaat en het oplosmiddel onder verlaagde 25 druk verwijderd, waarna Boc-2,β-dmethyl-DL-tyrosyl-D-methionine wordt verkregen.

Voorbeeld XXXVII

Aan een oplossing van 1,0 g methyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adaman-taancarbaxylaat en 1,03 g 2,^,5-trichloorfenyl-Boc-glycinaat in 5 ml 30 dimethylformamide wordt 0,3 ml H-methyhnorfoline toegevoegd. Het reactiemengsel wordt gedurende 3»5 uur geroerd, waarna men het gedurende de nacht bij kamertaaperatuur laat staan. Het reactiaaengsel wordt toegevoegd aan 75 ml van een koude, 5#’s waterige oplossing van kaliumbisulfaat. Het gevormde gomachtige neerslag wordt driemaal met 25 ml 35 ethylacetaat geëxtraheerd. De gecombineerde ethylacetaatextracten worden met water gewassen, met magnesiumsulfaat gedroogd en gefiltreerd.

Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en men verkrijgt 8006586 -2k- een glasachtig, schuim. Het ruwe produkt wordt opgelost in chloroform en gezuiverd door lagedrukchramatografie over silicagel onder toepassing van ethylacetaat/chloroform als eluent. Na verwijderen van het oplosmiddel verkrijgt men een wit, kristallijn produkt, in de vorm van 5 methyl-Boc-glycyl-L-fenylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarbaxylaat.

Voorbeeld XXXVIII

1,21 g methyl-Bo c-glycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1-adam antaancarbo-xylaat wordt opgelost, in 8 ml azijnzuur en U,0 ml van een 6,0 M oplossing van waterstofchloride in diascan toegevoegd. Men laat het reactiemengsel 10 gedurende 15 minuten bij kamertamperatuur staan, waarna de oplosmiddelen onder verlaagde druk worden verwijderd. Na toevoeging van diëthylether aan het residu verkrijgt men een wit neerslag, dat door filtratie wordt verzameld, met diëthylether gewassen en onder verlaagde druk bij 6o°C gedurende 2,5 uur gedroogd, waarbij methylglycyl-L-fenylalanyl-3-amino-l-15 adamantaancarbcscylaathydrochloride wordt verkregen.

Voorbeeld XXXIX

Wanneer men het Boc-2, β-dimethyl-DL-tyrosine en methyl-D-methio-. naathydrochloride van voorbeeld XXXV vervangt door resp. equivalente hoeveelheden Boc-2,6-dimethyl-DL-tyrosyl-D-methionine en methylglycyl-L-20 fenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarbcscylaathydrochloride en de procedures, beschreven in voorbeeld XXXV herhaalt, verkrijgt men methyl-Boc-2,6-dimethyl-DL^tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamantaan-carboxylaat. Wanneer deze verbinding in de plaats wordt gesteld voor het methyl-Boc-glycyl-L-fenylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarbaxylaat van 25 voorbeeld XXXVIII en de hierin beschreven procedures worden herhaald, verkrijgt men methyl-2,6-dimethyl-DL-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarbcscylaathydrochloride, dat wordt

N

voorgesteld door defozmule Ui van het formuleblad.

Voorbeeld XL·

30 Wanneer men het Boc-2,6-djmethyl-DL-tyrosine van voorbeeld XXXIV

vervangt door Boc-3,3-dimethyl-DL-tyrosine en de in de voorbeelden XXXIV, XXXV, XXXVI, XXXVII,en XXXIX beschreven procedures herhaalt, verkrijgt men 2 diastereaneeren, die na scheiding door lagedrukchramatografie over silicagel onder gradiënt elutie met chloroform:Skelly B:methanol 35 (85:5:0,5) tot methanol:chloroform (5:95) methyl-Boc-β,3-dimethyl- tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamant aancarbcscylaat (iscmeer I) R^, = 0,U8 in 5$'s methanol-95$ chloroform en methyl-Boc-3,3- 8006583 -25- dimethyltyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenylalanyl-3-amino-1-adamantaan-carboxylaat (iscmeer II), Rp = 0,37 in 5% methanol-95# chloroform leveren.

Deze iscmere produkten -worden gedeblokkeerd volgens de procedure 5 beschreven in voorbeeld XXXVIII. De verbindingen wordt opgelost in azijnzuur, waarna men het mengsel gedurende 5 minuten bij kamertemperatuur in reactie laat treden met een 6 M oplossing van wat er stof chloride.

De oplosmiddelen worden onder verlaagde druk verwijderd en diëthylether wordt toegevoegd. De verkregen neerslagen worden door filtratie verzameld, 10 met diëthylether gewassen en onder verlaagde druk gedroogd en men verkrijgt methyl-0,3-dimethyltyr osyl-D-methionyglycyl-L-fenylalanyl-3-amino- 1-adamantaancarbaxylaathydrochloride (iscmeer I) [a]^ - 14 (c1, azijn zuur) en met hyl-0, β-dime thyltyr o syl-D-m et hi onylg ly cyl-L-f enylalanyl-3 - 25 o amino-1 -adamantaancarboxylaathydrochioride (iscmeer II] [a]^ + 19*5° 15 (c^, azijnzuur) die- worden voorgesteld door de formule b2 van het formule-- blad...

Voorbeeld XL·! 18,9 S Boc-D-alanine wordt opgelost in 100 ml methyleenchloride en 22,0 ΪΓ-methylmorfoline toegevoegd. De oplossing wordt tot -T0°C 20 gekoeld en 13,0 ml isobutylchloorformiaat toegevoegd. Het reactiemengsel wordt tot -15° opgewarmd en wederan. tot -T0°C gekoeld, waarna 12,6 g methylglycinaathydrochloride wordt toegevoegd. Het reactiemengsel wordt gedurende 16 uur bij ksmertaaperatuur geroerd en drianaal met een 1,0 M oplossing van kaliumbisulf aat, verzadigde kaliumbicarbonaatoplossing 25 en een verzadigde natriumchloride-oplossing geëxtraheerd. De methyleen-chloride-oplossing wordt met droog natriumsulfaat gedroogd, gefiltreerd en het oplosmiddel afgestript. Het produkt wordt gezuiverd door chramato-grafie over silicagel met methanol-chloroform als eluent. Ha verwijderen van het oplosmiddel verkrijgt men methyl-Boc-D-alanyl-glycinaat.

30 Voorbeeld XLII

26,0 g methyl-Boc-D-alanylglycinaat wordt opgelost in 3^0 ml azijnzuur en 170 ml van een 6 N oplossing van waterstofchloride in diaxan aan de oplossing toegevoegd. Men laat het reactiaaengsel gedurende 10 minuten staan, waarna het oplosmiddel onder vacuum wordt verwijderd.

35 Het residu wordt met diëthylether aangewreven. Het verkregen witte neerslag wordt gefiltreerd en gewassen met diëthylether en men verkrijgt methyl-D-alanylglycinaathyirochloride.

8006580 .............-26-

Voorbeeld XLIIX

Wanneer men het Boc-D-alanine en methylglycinaathydrochloride ran voorbeeld XLI vervangt door reap. Boc-L-tyrosine en methyl-D-alanyl-glycinaathydrochloride en de aldaar beschreven procedures volgt, ver-5 krijgt men methyl-Boc-L-tyrosyl-D-alanyl-glycinaat.

Voorbeeld X1IV

42,3 g methyl-Boc-L-tyrosyl-D-alanyl-glycinaat wordt opgelost in 200 ml methanol en 200 ml van een 1 Ν' oplossing van natriumhydroxyde toegevoegd. Men laat het reactianengsel gedurende 30 minuten staan, 10 waarna het met een 1 M oplossing van kaliumbisulfaat op pH 3 wo£dt*-ihge-steld. Het verkregen neerslag wordt door filtratie verzameld, met water gewassen en gedroogd en men verkrijgt Boc-L-tyrosyl-D-alanylglycine. Voorbeeld XLV .

Wanneer men Boc-D-alanine en methylglycinaathydrochloride van • 15 voorbeeld XLI vervangt door resp. Boe—L-tyrosyl-D-alanylglycine en methyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarbcKylaathydrochloride en de aldaar beschreven procedures herhaalt, verkrijgt men methyl-Boc-L-tyrosyl-D-alanylglycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamant aancarbaxylaat. Voorbeeld XLVI

20 Wanneer men het methyl-Boc-D-alanylglycinaat van voorbeeld XLII

vervangt:.door methyl-Boc-L-tyrosyl-D-alanylglycyl-Ii-fenylalanyl-S-anino-l-adamantaancarboxylaat en de aldaar beschreven procedures herhaalt, verkrijgt men methyl-L-tyrosyl-D-alanylglycyl-L-fenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarbaxylaathydrochloride, dat wordt voorgesteld door formule 43 25 van het fomuleblad.

Voorbeeld XLVII

Aan een oplossing van 100 ml 2-hydroxy adamant aan, opgelost in 250 ml pyridine wordt 137,9 g trifenylazijnzuuranhydride druppelsgewijze toegevoegd en het reactiemengsel gedurende de nacht geroerd. Het reactie-30 mengsel wordt op ijs geschonken, met water tot 1,0 1 verdund en driemaal met 500 ml diëthylether geëxtraheerd. De gecombineerde diëthyl-etherextracten worden gewassen met 5#’s waterstofchloride tot de wasvloeistof zuur is, vervolgens met % natriumbicarbonaatoplossing eenmaal gewassen en met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt 35 onder verlaagde druk verwijderd en men verkrijgt 2-adamantyltrifluor-acetaat als een olie. 50 g 2-adamantyl-trifluoracetaat wordt opgelost in 500 ml hexaan en gedurende 4 dagen gefotolyseerd (254 NM). Het oplos- 8006586 -27- middel wordt onder verlaagde druk verwijderd, het olie-achtige residu in een lagedrukkolam geplaatst en met dichloorethaan geëlueerd. ïïet uitgangsmateriaal is de eerste gellueerde hoofdccmponent. De tweede hoofd-ccmponent is het produkt, 1-trifluoracetyl-2-hydraxyadamantaan, dat uit 5 pentaan uit kristallieert. Aan 100 ml 10#'s natriumhydroxyde-oplossirig wordt 13,0 g 1 -trif luoracetyl-2-hydr oxyadamamtaan toegevoegd. Het reactie-mengsel wordtfeedurende 15 minuten hoven een stoombad verhit, met water tot 200 ml verdund en tweaaaal met 150 ml diëthylether gewassen.

De waterige oplossing wordt aangezuurd met geconcentreerd wat er stof-10 chloride. Het neerslag wordt door filtratie verzameld, met water gewassen en in een stocmkabinet gedroogd, waarbij men. 2-hydroxy-1 -adamantaan-carbonzuur verkrijgt ., 6,7-g 2-hydroxy-1 -adamantaancarbonzuur wordt opgelost in 50 ml aceton en voldoende 8 M Jones reagens (chrocmzuur-anhydride in verdund zwavelzuur) toegevoegd cm gedurende 1 minuut een 15 rode kleur te handhaven. Isoproylalcohol wordt toegevoegd om eventueel overmaat Jones-reagens te vernietigen en het oplosmiddel onder verlaagde druk verwijderd. Het residu wordt met water verdund, door filtratie verzameld en met water gewassen, vervolgens door afzuiging gedroogd en men verkrijgt 2-keto-1-adamantaancarbonzuur. ^,7 g 2-keto-1 -adamantaancarbon-20 zuur wordt opgelost in 75 ml ethanol en het mengsel over platina-oxyde in aanwezigheid van ammoniakgas onder een druk van b,2. kg/cm bij kamertemperatuur gehydrogeneerd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd. Aan het residu wordt 15 ml water toegevoegd en weer onder verlaagde druk verwijderd. Deze trap wordt met dezelfde 25 hoeveelheid water van 15 ml herhaald, waarna het residu gedurende 1 uur onder verlaagde druk bij 100°C wordt gedroogd en men 2-amino-adamantaan-carbonzuur verkrijgt, dat wordt voorgesteld door formule kb van het formuleblad.

Voorbeeld XLVIII

30 Aan een geroerde oplossing van g 2-amino-1-adamantaancarbon zuur in 100 ml droge methanol bij -70°C wordt 3,21 ml thionylchloride toegevoegd. Het reactisnengsel wordt gedurende de nacht bij kamertemperatuur bewaard. Ha verwijdering van het oplosmiddel onder verlaagde druk verkrijgt men methyl-2-amino-1-adamantaancarbcxylaathydrochloride, 35 dat wordt voorgesteld door de formule k5 van het formuleblad. Het residu, dat het methyl-2-amino-1-adamantaancarbaxylaathydrochloride bevat, wordt opgelost in 150 ml chloroform, gefiltreerd door Filtercel, gewassen 8006586 -28- met 10 ml 5 M kaliumcarbonaatoplossing, afgescheiden en gecombineerd met een twee.de chloroformextract van de waterfase. Het chloroform-extract wordt met natriumsulfaat gedroogd, door Filtercel gefiltreerd en in vacuum geconcentreerd. Het siroopachtige residu wordt opgelost 5 in 10 ml tetrahydrofuran en gedurende 30 minuten v6ór gebruik in de ganengde anhydridereaetie over zeven gedroogd. Een droge (zeven) oplossing van 6,37 g Boc-L-fenylalanine en 2,66 ml H-methylmorfoline wordt onder stikstof atmosfeer bij -60°C geroerd. Aan deze oplossing wordt 2,12. ml isobutylchloarformiaat toegevoegd. Men laat de oplossing tot 10 -10°C opwarmen, waarna deze gedurende 10 minuten opnieuw tot -^0°C wordt gekoeld,, en de boven verkregen tetrahydrofuranoplossing van methyl-2-amino-1 -adamantaancarboxylaat wordt toegevoegd.. Het reactie-mengsel wordt op kamertaaperatuur verwarmd en gedurende de nacht geroerd.. Vervolgens wordt' 150. ml chloroform toegevoegd en de chloroform-15 oplossing tweemaal met 10 ml. 2 M kaliumcarbonaat oplos sing en eenmaal met 20 ml 1 M kaliumbisulfaatoplossing gewassen. De chloroformlaag wordt verzameld, met natriumsulfaat gedroogd en onder verlaagde druk geconcentreerd en men verkrijgt een olie-achtig residu. Dunnelaag-chrcmatografie met 2,5#'s methanol-chloroform als eluent en HMR (CDCl^, 20 60 MHz, tetramethylsilaan, interne standaard) van het olie-achtige residu geven 2 diastereameren, A en B, van methyl-Boc-]L-f enylalanyl-2-amino-1 -adamantaancarboxylaat aan. Iscmeer A (Rf = 0,1*1, -CO^Me bij 216 cps.) wordt uit ether verkregen als een kristallijne vaste stof, die bij 153—15δ°σ snelt. Iscmeer B (R^ * 0,1*6, -COgMe bij 212 cps.) en 25 extra iscmeer A warden door chramatografische scheiding over silicagel onder toepassing van een hexaan-chlorofozmgradiënt verkregen.

A) Aan een oplossing van 1,862 g methyl-Boc-L-fenylalanyl-2-amino-1-adamantaancarboxylaat (iscmeer A) in 10 ml methyleenchloride, wordt 5 ml trifluorazijnzuur toegevoegd. Ha 5 minuten bij kamertemperatuur 30 wordt het reactiemengsel tot een klein .volume geconcentreerd en 5 ml koud kaliumcarbonaat toegevoegd. Het mengsel wordt tweemaal met 20 ml chlorofom geëxtraheerd. De gecombineerde chlorofoimextracten worden met natriumsulfaat gedroogd en men verkrijgt methyl-L-fenylalanyl-2-amino-1 -adamantaancarboxylaat (iscmeer A) als kristallijne vaste stof, 35 die "bij 160-167°C smelt. Een droge (1 g l+A zeven) oplossing van 1,878 g Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-glycine en 0,1*1* ml H-methyhaorfoline in 25 ml tetrahydrofuran wordt onder stikstofatmosfeer bij -50°C geroerd, terwijl 8006586 -29- 0,52 ml isobutylchloorformiaat wordt toegevoegd. Men laat het reactie-mengsel gedurende 10 minuten tot -10°C opwaïmen, waarna het tot -40°C wordt gekoeld en 132k g methyl-L-f enylalanyl-2-amino-1 -adamant aan-carbaxylaat wordt toegevoegd. Het reactiemengsel wordt gedurende de 5 nacht bij kamertanperatuur geroerd. Ha· toevoeging van water wordt een vaste stof afgescheiden, die door filtratie wordt verzameld, gewassen en gedroogd. Het residu wordt opgelost in methanol, gefiltreerd door Filtercel, geconcentreerd en met gelijke hoeveelheden ethylacetaat en ether verdund. De afgescheiden vaste stof wordt door filtratie verzameld, 10 mat ether gewassen en gedroogd en men verkrijgt methyl=Boe-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenylalaayl-2-amino-1 -adamantaancarboxylaat (iscmeer A). 2,3^ g van deze verbinding wordt opgelost in 10 ml azijnzuur en 20. ml van een 5 N oplossing van water stof chloride in dioxan toegevoegd.

Het reaction engs el. wordt gedurende 1 1/2 uur onder een strocm stikstof 15 geconcentreerd en met 150 ml ether verdund. De gevormde vaste stof wordt verzameld, in methanol opgelost, geconcentreerd op ongeveer 10 ml en met 1*0 ml water verdund, waarna het mengsel gedurende de nacht bij kamertemperatuur wordt bewaard. De oplossing wordt gefiltreerd en gelyofiliseerd en men verkrijgt methyl-L-tyrosyl-DImethionyl-glycyl-L-20 fenylalanyl-2-amino-1-adamantaancarboxylaathydrochloride (isaneer A), dat wordt voorgesteld door de formule k6a. van het formuleblad.

B) Aan een oplossing van 1 ,T g methyl-Boc-L-fenylalanyl-2-amino-1-adamantaancarboxylaat (iscmeer B) in 10 ml methyleenchloride wordt 5 ml trifluorazijnzuur toegevoegd. Na 15 minuten wordt het reactie-25 mengsel onder een stroom stikstof tot een klein volume geconcentreerd en vervolgens tussen 25 ml methyleenchloride en 5 ml 5 M kaliumcar-bonaat oplos sing verdeeld. De methyleenchloridelaag wordt verzameld en de waterfase met nogmaals 25 ml methyleenchloride geëxtraheerd.

De methyleenchloride-extracten worden gecombineerd, met natriumsulfaat 30 gedroogd en tot een klein volume geconcentreerd, vervolgens met hexaan verdund. Het gevormde kristallijne -produkt wordt door filtratie verzameld en men verkrijgt methyl-N-fenylalanyl-2-amino-1 -adamantaancarboxylaat (iscmeer B), dat bij 88-90°C smelt. Het gemengde anhydride uit 1,65 g Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-glycine wordt bereid als in 35 deel A boven. Hieraan wordt 1,256 g methyl-L-fenylalanyl-2-amino-1-adamantaancarboxylaat (iscmeer B) toegevoegd. Men laat de reactie gedurende 1 uur bij kamertemperatuur verlopen, waarna 50 ml methyleen- 8006586 -30- chloride wordt toegevoegd. Het reaetiemengsel.wordt gefiltreerd, gewassen met 10 ml delen 2 M kaliumc arbonaatoplos sing en‘ 1 M kaliumbisulfaat oplos sing, met natrium sulfaat gedroogd en,gefiltreerd. Het oplosmiddel wordt onder vacuum verwijderd en men verkrijgt een glasachtige , 5 stof, die methyl-Boc-L-tyr osyl-D-methionyl-glycyl-L-fenylalanyl-2- amino-1 -adamantaancarbaxylaat is. Dit produkt wordt opgelost in 10 ml ijsazijnzuur en 20 ml van een 5 N oplossing van. waterstof chloride in dioxan toegevoegd. Men laat de reactie gedurende 1+5 minuten verlopen, waarna het reactianengsel onder verlaagde druk wordt geconcentreerd.

10 Het residu wordt opgelost in waterig methanol, door FilterCel gefiltreerd, vervolgens met 6 x 10 ml porties methyleenchloride en ethyl-acetaat geëxtraheerd. De ethylacetaatextracten warden gecombineerd en het oplosmiddel wordt door verdamping verwijderd. Het residu wordt opgelost in 1+0 ml water, gefiltreerd door Filteröel en gelyofiliseerd 15 waarna men het produkt in de vorm van methyl-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-f enyl-alanyl-2-amino-1 -adamantaancarhoxylaathydrochloride verkrijgt, dat wordt voargesteld door formule. l+6b van het formuleblad. Voorbeeld XLIX

Aan een oplossing van 0,198 g methyl_l-tyrosyl-D-methionylglycyl-L-20 f enylalanyl-2-amino-1-adamantaancarbaxylaathydrochlaride (iscmeer A) in 10 ml 10$Ts waterig methanol wordt 2 ml 30#’s waterstofpermxyde— oplossing toegevoegd, Het reactiaaengsel wordt onder verlaagde druk geconcentreerd, het residu opgelost in water en gelyofiliseerd en men verkrijgt methyl-L-tyrosyl-D-methionylglycyl-L-fenylalanyl-2-amino-1-25 adamantaancarbaxylaatsulfaxydehydrochloride, dat wordt voorgesteld door formule l+Ta van het formuleblad..

B) Wanneer men het iscmeer A van deel A vervangt door een equivalente hoeveelheid iscmeer B van methyl-L-tyrosyl-D-methionylglycyl-L-fenylalanyl-2-amino-1-adamantaancarhoxylaathydrochloride en de hierin 30 beschreven procedure herhaalt, verkrijgt men methyl-L-tyrosyl-D- methionyl-glycyl-L-fenylalanyl-2-amino-1-adamantaancarbaxylaatsulfaxyde-hydrochloride, dat wordt voorgesteld door de fomule ^7b van het formuleblad .

Voorbeeld L

35 Een oplossing van 13,3 g 0-methylhamoserine in 370 ml methanol en 180 ml van een 6 N oplossing van waterstofchloride in dioxan wordt gedurende 3-*+ dagen bij kamertemperatuur bewaard.. Het oplosmiddel wordt 8006586 -31- onder verlaagde druk. verwijderd, het residu gelyofiliseerd en men verkrijgt O^ethylhcmoserinaaethylesterhydrochloride, dat wordt voorgesteld door de formule 48 van het formuleblad.

Wanneer men het methyl-Dnaethionaathydrochloride van voorbeeld XXXV 5 vervangt door een equivalente hoeveelheid O-methylhaaoserinaaethyl- est er hydrochloride en de procedures beschreven in voorbeelden XXXV-XXXIX herhaalt, verkrijgt men DL-2,6-dimethyltyrosyl-DL-Q-methylhcmoseryl-glycyl-L-f enylalanyl-3-emino-1 -adamantaancarboxylaathydrochloride, dat wordt voorgesteld door de formule 41 van het formuleblad.

10 Voorbeeld LI

Aan een oplossing van 13,7 g thionylchloride in 100 ml methanol bij -20°C wordt onder.roeren 5 g D-norleucine (Hle) toegevoegd.

Het reactisnengsel wordt gedurende 16 uur bij kamertanperatuur bewaard.

Het methanol wordt onder verlaagde druk verwijderd en het residu ge-15 schud met diëthylether, waarbij een kristallijn produkt wordt verkregen in de vorm van methyl-D-norleucinaathydrochloride, dat wordt voorgesteld door formule 50 van het formuleblad.

Ben oplossing van 12,4 g Boc-L-tyrosine in 100 ml dimethylform-amide wordt op -20°C gekoeld en door toevoeging van 1 equivalent Mnaethyl-20 morfoline en 1 equivalent isobutylchloorfoimiaat in een gemengd anhydride angezet. Het reactisnengsel wordt op -30°C gekoeld en 4,48 ml N-methyl-morfoline toegevoegd, gevolgd.door·6,65 g methyl-D-norleucinaathydro-chloride. Het reactiemengsel wordt gedurende 3 uur bij kamert super a— tuur geroerd en gedurende een verdere 16 uur bewaard. Het dimethyl-25 formamide wordt onder hoog vacuum bij 40°C afgedestilleerd en het residu met ethylacetaat en water geschud. De ethylacetaatfractie wordt afgescheiden en achtereenvolgens gewassen met 0,5 M kaliumbisulf aat-oplossing, water en 1 M kaliumbicarbonaatoplossing, vervolgens met mag-nesiumsulf aat gedroogd. Het öplosaiddel wordt onder verlaagde druk ver-30 wijderd en het produkt uit 50 ml isopropanol en 40 ml water gekristalliseerd, waarbij men methyl-Boc-L-tyrosyl-D-norleucinaat verkrijgt.

4,06 g methyl-Boe-L-tyrosyl-D-norleucinaat wordt gesuspendeerd in 40 ml 1 M kalimhydraxyde-oplossing en het mengsel gedurende 1 uur bij kamertemperatuur geroerd. Overmaat 2 M kaliumbisulf aat oplossing wordt toege-35 voegd. en het produkt opgenamen in ethylacetaat. De ethylacetaatoplos-sing wordt achtereenvolgens gewassen met 0,5 M kaliumbisulfaatoplos-sing en water en met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt 8006586 -32- onder verlaagde druk. verwijderd en men verkrijgt Boc-L-tyrosyl-D-norleucine. -Een oplossing van 1,tóg Boc-L-tyrosyl-D-norleucine in 15 ml tetrahydrofuran wordt op -20°C gekoeld en door toevoeging van 1 equivalent N-methy knorfoline en 1 equivalent isobutylchloorfoimiaat 5 in het gemengde anhydride angezet. Ha deze reactie wordt 1,2^. g methyl-glycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarboxylaat toegevoegd.

Het reactianengsel wordt gedurende 2 uur bij kamertemperatuur geroerd en gedurende 16 uur bij kamertanperatuur bewaard. Het reactianengsel wordt verdund, met 200 ml ethylacetaat en de ethylacetaatoplossing 10 achtereenvolgens gewassen met 0,5 M kaliumbisulfaatoplossing, water, en 1 M' kaliumbicarbonaatoplossing, vervolgens met magnesiumsulf aat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en bet produkt gezuiverd door lagedrukchramatografie over Woelm-silicagel onder toepassing van een 100$ chloroform tot 5$ methanol-95$ chloroform-15 gradiënt , waarbij men methyl-Boc-L-tyrosyl-D-norleucyl-glycyl-Lrfenyl-alanyl-3-amino-1 -adamantaancarboxylaat verkrijgt.

Aan een oplossing van 0,896 g methyl-Boc-L-tyrosyl-D-norleucyl-glycylf enylalanyl-3 -amino-1 -adamant aancarb axylaat in 10 ml methyl-acetaat wordt 10 ml van een 6 M oplossing van waterstof chloride in 20 dioxan toegevoegd. Men laat het reactianengsel gedurende 1 uur bij kamertemperatuur staan, waarna het oplosmiddel onder vacuum wordt verwijderd en het residu met ethylacetaat geëxtraheerd. Na verwijdering van het oplosmiddel verkrijgt men methyl-L-tyrosyl-D-norleycyl-glycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarbaxylaathydrochloride, dat wordt 25 voorgesteld door formule 51 van het formuleblad.

Voorbeeld UI

Aan 500 ml methanol bij -20°C wordt 180 ml thionylchloride toegevoegd gevolgd door 91,3 g S-hydroxyfenylalanine (β-ΟΗ-Phe). Het reactie-mengsel wordt gedurende 2k uur bij kamertemperatuur geroerd en het op-30 losmiddel onder verlaagde druk verwijderd. Het residu wordt geschud met diëthylether, Na verwijdering van het oplosmiddel verkrijgt men methyl-DL-3-hydraxy-fenylalaninaathydrochloride, dat wordt voorgesteld door fomule 52 van het formuleblad.

23,1 g methyl-DL-S-hydroxyfenylalaninaathydrochloride wordt fijn 35 gemalen en in 230 ml methyleenchloride gesuspendeerd. Aan de suspensie wordt 19,3 g Boc-glycine en 11,2 ml N-methylmorfoline toegevoegd.

Het reactiemengsel wordt gedurende 30 minuten bij kamertanperatuur geroerd 8006586 '.......... -33- .· - en vervolgens op 0°C gedoeld en een oplossing van 23,7 g dicyclohexyl- carbodiimide in 100 ml methyleenchloride in 1 portie toegevoegd. Het meng-. . sel wordt gedurende k uur bij kamertemperatuur geroerd en gefiltreerd ter verwijdering· van het gedurende de reactie gevormde dicyclohexyl-5 ureum. Eet- methyleenchloridefiltraat wordt onder vacuum drocggedampt en het residu met ethylacetaat geschud en gefiltreerd ter verwijdering van E-methylmorfolinehydrochloride. Het filtraat wordt achtereenvolgens ' gewassen met 0,5 M kaüumbisulfaatoplossing, water en 1 M kalium-bicarbonaatoplossing en met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel 10 wordt onder verlaagde druk verwijderd en men verkrijgt methyl-Boc-glycyl-DL-g-hydroxyfenylalaninaat.

7,03 g van dit dipeptide wordt opgelost in Uo ml dioxan, waarna 20 ml van e:en 6 E oplossing van waterstof chloride in dioxan wordt toegevoegd. Het reactianengsel wordt gedurende 2 uur bij kamertanpera-15 tuur bewaard, waarna het oplosmiddel onder vacuum, wordt verwijderd.

Het residu wordt aangewreven met diëthylether en men verkrijgt een poeder bestaande uit methylglycyl-DL-β-hydroxyfenylalaninaathydrochloride.

5,17 g van dit dipeptide en 5,23 g Boc-D-methionine worden opge-20. lost in 20 ml dimethylformamide en de oplossing wordt op -10°C gekoeld.

1 equivalent Ennethylmorfoline wordt toegevoegd, onmiddellijk gevolgd door l+,32 g dicyclohexylcarbodiimide in 20 ml methyleenchloride.

Het reactiemengsel wordt gedurende 4 uur bij kamertamperatuur geroerd en gefiltreerd. Het filtraat wordt verdund met 300 ml ethylacetaat 25 en de ethylacetaatoplossing achtereenvolgens gewassen met 0,5 M kalium-bisulfaatoplossing, water en 1 M kaliumbicarbonaat en met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en men verkrijgt een ruw glas, dat wordt gezuiverd door lagedrukchrcma-tografie over Woeln silicagel onder elutie met een gradiënt van 50$ 30 chloroform-50/S Skelly B tot 100$ chloroform, gevolgd door een tweede gradiënt van 100$ chloroform tot 50$ methanol-50$ chloroform, waarbij men methyl-Boc-D-methionyl-glycyl-DL-B-hydroxyfenylalaninaat verkrijgt.

5,95 g van deze tripeptide-ester wordt opgelost in 50 ml methanol. De oplossing wordt op 10°C gekoeld en onder roeren 50 ml 1 M kalium-35 hydraxyde toegevoegd. De reactie wordt snel voltooid. Aan het reactiemengsel wordt 3,0 ml azijnzuur toegevoegd en het methanol onder verlaagde druk verwijderd. Het residu wordt geëxtraheerd met ethylacetaat. De ethylacetaatoplossing wordt gewassen met 0,5 M kaliumbisulfaatoplossing, 8006586 -3fc- vater en met magnesiumsolfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder •verlaagde druk verdampt en men verkrijgt Boc-D-methionyl-glycyl-DL-β-hydrcocyf enylalanine.

k,69 g van dit tripeptide wordt opgelost in 10 ml azijnzunran-5 hydride en 0,82. g droog natriumacetaat toegevoegd. Het reactiemengsel wordt gedurende 16 uur bij kamertemperatuur geroerd en daarna geroerd met twee 25 ml porties Skelly B ter verwijdering van het grootste deel van het azijnzuuran,hydride. De skelly B wasvloeistoffen worden verwijderd. Het gomachtige residu wordt geroerd met 25 ml water, hetgeen 10 leidt tot devorming van een korrelvormig neerslag. Het neerslag wordt verzameld door filtratie en gewassen met een grote hoeveelheid water, waarbij het azalactonprodukt 2-Boc-D-methionylaminan.ethyl-4-benzyl-ideencocazoline—5-on wordt verkregen, dat wordt voorgesteld door de formule 53 van het formuleblad.

15 3,38 g van dit produkt en 1,67 g m ethyl-3-mu.no-1 - adamant aan- carbcocylaat worden opgelost in 15 ml ethylacetaat, waarna de oplossing gedurende 2 uur tot 60°C wordt verwarmd. Het reactisaengsel wordt verdund met 150 ml ethylacetaat en de ethylacetaatoplossing achtereenvolgens gewassen met. 0,5 M kaliumbisulfaatoplossing, water en 1 M kalium-20 biearbonaatoplossing en met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en het residu gezuiverd door lagedrukchranatografie over Woeln-silicagel onder toepassing van een gradiënt van 100$ chloroform tot 5% methanol-95^ chloroform als eluent, waarbij men. methyl-Boc-D-methionyl-glycyl-dihydrofenylalanyl-3-amino-1 -25 adamantaancarbaxylaat verkrijgt.

3,21 g van dit produkt wordt opgelost in 30 ml. dioxan en hieraan 30 ml van een 6 H oplossing van waterstof chloride in dioxan toegevoegd.

Het reactisaengsel wordt gedurende 1 uur bij kamertemperatuur bewaard, waarna het oplosmiddel onder verlaagde druk wordt verwijderd. Het residu 30 wordt geschud met diëthylether, Ha verwijdering van het oplosmiddel verkrijgt men een poeder in de vorm van methyl-D-methionyl-glycyl-dehydrof enylalanyl-3-amino-1 -adaaantaancarbaxylaathydroshloride.

Een geaengd anhydride wordt bereid door toevoeging van 1 equivalent N-methylmorfoline en 1 equivalent isobutylchloorformiaat en een 35 oplossing van Boc-L-tyrosine in 17 ml dimethylfoimamide bij -20°C.

Aan het reactiemengsel wordt 2,9 g methyl-D-methionyl-glycyl-dehydrofenyl-alanyl-3-amino4-14-adamantaancarboxylaathydrochloride en 1 equivalent

800658S

................................ -35- H-aethylmorfoline toegevoegd. Men laat het metsel gedurende de nacht "bij hamertemperatuur staan. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en het residu met ethylacetaat geëxtraheerd. De ethylacetaat-oplossing wordt achtereenvolgens gewassen met 0,5 M kadiumbisulfaat-5 oplossing, water en 1 M kaliumbicarhonaatoplossing en met magnesium-sulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd.

. Het residu wordt gezuiverd door lagedrukchrcmatografie over Woeln-silicagel onder elutie met een gradient van 80$ chlorofo:rm-2Q$ Skelly B tot 100$ chloroform, gevolgd door een tweede gradient van 100$ chloro- · 1CL form tot 50$ methanol-50$ chloroform, waarbij men methyl-Boc-L-tyrosyl-D-methionylglycyl-dehydrof enylalanyl-3-amino-1 -adamant aancarbaxylaat verkrijgt.

0,805 g van dit beschermde, peptide wordt opgelost in 10 ml methylacetaat en 10 ml van een 6 M oplossing van waterstof chloride in 15 dioxan toegevoegd. Men laat de oplossing gedurende 1 vair· bij kamertemperatuur staan, waarna, het oplosmiddel onder verlaagde, druk. wordt verwijderd. Het residu wordt geschud met ethylacetaat en men verkrijgt een poeder, dat door filtratie wordt verzamelt en methyl-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-dehydrofenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarboxylaat-20 hydrochloride levert, dat wordt voorgesteld door de formule 5^ van het formuleblad.

Voorbeeld LIII

Boc-H-methyl-Ir-f enylalanine wordt bereid volgens de methode van S.T. Cheung en N.L. Benoiton, Can. J. Chem. 55, 906 (1977); 3,35 g wordt 25 opgelost in 35 ml dimethylformamide en in het gemengde anhydride ange-zet door toevoeging van 1 equivalent Ν'-m et hylmorf oline, gevolgd door afkoeling tot -20°C en druppelsgewijze toevoeging onder roeren van 1 equivalent isobutylehloorformiaat, waarbij de temperatuur beneden -10°C wordt gehandhaafd. Aan het reactionengsel wordt 2,k6 g methyl-3-amino-1-30 adaman-aancarboxylaathydrochloride toegevoegd, gevolgd door 1,1 ml • H-methylmorfoline. Ha 2h uur bij kamertenperatuur wordt het dimethyl-formamide onder hoog vacuum af gedestilleerd. Het residu wordt opgencmen in ethylacetaat en de oplossing achtereenvolgens gewassen met 0,5 M kaliumbisulf aat, water en 1 M kaliumbicarbonaat en met magnesium sulfaat 35 gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en het ruwe produkt gezuiverd door lagedrukchrcmatografie over Woeln-silicagel, onder toepassing van een gradiënt van 20$ chlorofoim-80$ Skelly B tot 8006586 -36- 100$ chloroform, vaar bij methyl-Boc-N^ethyl-L-fenylalanyi-3-amino--1-adamant aancarboxylaat vordt verkregen.

2,87 g van dit produkt vordt opgelost in 25 ml dioxan, vaarna 25 ml van een 6 M oplossing van vaterstofehloride in dioxan vordt toe-5 gevoegd, en de oplossing gedurende 1 uur bij kamertanperatuur vordt bevaard. Het oplosmiddel vordt onder verlaagde druk vervijderd en het residu onder hoog vacuum gedroogd, vaarbij methyl-N-methyl-L-f enylala-nyl-3-amino-1-adamantaancarboxylaathydrochloride vordt verkregen.

Bib produkt (0,006 mol) vordt opgelost in 10 ml. methyleenchloride en 10 0,78 ml N-methylmorfoline toegevoegd.

Aan het reactiemengsel vordt 1.,58 g Boc-glycine toegevoegd.

Het reactiemengsel vordt op -10°C gekoeld en 1,86 g dicyclohexylcarbodi-imide en 10 ml methyleenchloride toegevoegd.. Na 2 uur bij kamertemperatuur vordt het mengsel gefiltreerd en het filtraat onder verlaagde 15 druk drocggedampt. Het residu vordt opgenanen in ethylacetaat en de ethylacetaatoplossing achtereenvolgens gevassen met 0,5 M kaliumbisul-faat, vater en 1 M kaliumbicarbonaat en met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel vordt onder verlaagde druk vervijderd en het residu gezuiverd door lagedrukchrcmatograf ie onder elutie met een gradiënt 20 van 10$ chloroform-95$ Skelly B tot 100$ chloroform, vaarbij een glasachtige stof vordt verkregen dat bestaat -uit Boc-glycyl-N-methyl-Ir-fenylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarboxylaat. 2,5 g van dit produkt vordt opgelost in 10 ml dioxan en 20 ml van een 6 M oplossing van vaterstofchloride in dioxan toegevoegd. Het reactiemengsel wcrdt gedurende 25 1 uur bij kamertemperatuur bevaard en onder verlaagde druk drooggedampt, vaarbij men methylglycyl-N-methyl-L-fenylalanyl-3-amino-1 -adamantaan-carboxylaathydrochloride verkrijgt, dat vordt voorgesteld door de formule 55 van heti'formuleblad.

1,50 g Boc-D-methionine vordt opgelost in 10 ml tetrahydrofuran 30 en in het gemengde anhydride angezet door toevoeging van 1 equivalent N-methylmorfoline, koelen tot -20°C en toevoeging van 1 equivalent isobutylchloorformiaat, vaarbij de temperatuur beneden -10°C vordt gehandhaafd. Het boven verkregen methylglycyl-N-methyl-L-fenylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarboxylaathydrochloride (2,18 g) vordt opgelost in 35 10 ml tetrahydrofuran, geneutraliseerd door toevoeging van 0,56 ml N-methylmorfoline en aan het gemengde anhydride bij -30°C toegevoegd.

Men laat het reactisnengsel gedurende 2 uur bij kamertemperatuur staan, 8006586 -37- waarna het oplosmiddel, onder verlaagde druk wordt verwijderd en het residu in ethylacetaat .wordt opgenomen. De ethylacetaatoplossing wordt achtereenvolgens gewassen met 0,5 M kaliumbi sulfaat, water en 1 M kaliumbicarbonaat en met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel 5 wordt onder verlaagde druk verwijderd en men verkrijgt methyl-Boc-D-methionylglycyl-N-methyl-L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarboxylaat. Het produkt wordt gedeblokkeerd door 3,0 g hiervan, in. 20 ml dioxan op te lossen, en 30 ml van een 6 M oplossing van waterstof chloride in dioxan toe te voegen. Men laat het reactionengsel gedurende 1 uur bij 10 kamertemperatuur staan, waarna het oplosmiddel onder verlaagde druk wordt verwijderd en men verkrijgt methyl-D-methionyl-glycyl-W-methyl-L— f enylalanyl-3-amino~1 -adamant aancarboxylaathydrochlori de.

1,31 g van dit produkt wordt opgelost in 30 ml tetrahydrofuran»

Aam. deze oplossing wordt 0rk$ ml H-methylmorfoline toegevoegd, gevolgd 15 door 2,33 g Boc-L-tyrosine-pentachloorf enylester „ Men laat het reactie— mengsel bij kamertemperatuur staan, waarna het met ethylacetaat wordt, geëxtraheerd. Het ethylacetaatextract wordt achtereenvolgens gewassen met 0,ί+ M kaliumbisulfaat, water en 1,0 M kaliumbicarbonaat en met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk 20 verwijderd en hetrresidu gezuiverd door lagedrukchrcmatografie over Woeln-silicagel onder elutie met een gradiënt van 100$ chlorofoim tot 5$ methanol tot 95$ chloroform en men verkrijgt methyl-Boc-L-tyrosyl-D-methionyl-g ly cyl-N-methyl-L-f enylalanyl- 3-amino-1 -adamant aanearbaxylaat.

0,5 g van dit N-beschexmde peptide wordt opgelost in 5,0 ml dioxan. 25 Aan de oplossing wordt 5,0 ml van een 6 M oplossing van waterstofchlo-ride in dioxan toegevoegd, waarna men het reactiemengsel gedurende 1 uur bij kamertemperatuur laat staan. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd. Het residu wordt geschud met diëthylether en men verkrijgt een poeder. Ha verwijdering van de diëthylether door filtratie 30 verkrijgt men het produkt methyl-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-H-methyl-L-fenylalanyl-3-amino-1-adamantaancarboxylaathydrochloride, dat wordt voorgesteld door de foimule $6 van het formuleblad.

Wanneer de boven verkregen Boc-L-tyrosine-pentachloorfenylester wordt vervangen door 1,73 g Boc-H-methyl-L-tyrosinehydroxysuccinimide-35 ester èn de procedure in bijzonderheden wordt herhaald, verkrijgt men methyl-Boc-N-methyl-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-H-methyl-L-fenyl-alanyl-3-anino-1-adamantaancarboxylaathydrochloride. Dit produkt wordt 8006586 -38- gezuiverd door lagedrukchrcmatograf ie over Woeln-silicagel onder elntie met een gradiënt van 60$ chlorofoxm-kO$ hexaan tot 100$ chloroform, gevolgd door een tweede-gradiënt van 100$ chlorofoim tot 5$ methanol-95$ chloroform.

5 0,55 g van dit produkt wordt gedeblokkeerd, zoals boven beschre ven en men verkrijgt methyl-N-methyl-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-N-methyl-L-fenylalany 1-3-amino-1 -adamantaancarboxylaathydrochloride, dat wordt voorgesteld door de formule 5T van het formuleblad.

Voorbeeld LIV

10 116 g L-fenylalanine wordt opgelost in 1000 ml 90$'s azijnzuur en 2 o bij een druk van 2,8 kg/cm en bij 37°C gedurende 2k uur met 23 g 5$fs rhodium-op-kool gehydrogeneerd. De katalysator wordt door filtratie verwijderd, het filtraat onder hoog vacuum droog geconcentreerd en het residu uit 2 l.15$’s azijnzuur gekristalliseerd, waarbij L-8-cyclo-15 hexylalanine- wordt verkregen, dat wordt voorgesteld, door formule 58 van het formuleblad.

Wanneer men het L-fenylalanine van voorbeeld I vervangt door een equivalente hoeveelheid L-B-cyclohexylalanine en de procedures, beschreven in de voorbeelden I-ÏX herhaalt, verkrijgt men methyl-L-tyrosyl-D-20 methionyl-glycyl-B-cyclohexylalanine-3-amino-1 -adamantaancarbcccylaat-hydrochloride, dat wordt voorgesteld door fomrule 59 van het formuleblad. Voorbeeld LV

2-amino-2-adamantaancarbonzuur wordt bereid volgens de methode, beschreven in Η. T. Nqgasawa e.a. J. Med. Chem. λ823 (19T3)-25 Wanneer het 3-smino-1 -adamantaancarbonzuur van voorbeeld I wordt vervangen door een equivalente hoeveelheid 2-amino-2-adamantaancarbon-zuur en de procedures zoals beschreven in de voorbeelden I-IX worden herhaald, verkrijgt men methyl-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenyl-alanyl-2-amino-2-adamantaancarboxylaathydrochloride, voorgesteld door 30 formule 60 van het fonuuleblad.

Voorbeeld LVI

kj g ^-oxo-2-adamantaancarbonzuur [bereiding beschreven in G. Snatzke e.a. Chem. Ber. 100: 1710-1721*· (1967)3 wordt in 75 ml ethanol met 0,^7 g platina-oxyde in aanwezigheid van ammoniakgas onder een druk 35 van k,2 kg/cm bij kamertanperatuur gehydrogeneerd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en 15 ml water toegevoegd en onder verlaagde druk verwijderd. Een verdere hoeveelheid van 15 ml water wordt 8006586 -39- taegevoegd. en. onder verlaagde druk verwijderd en het residu in een vacuumoven gedurende 1 uur hij 100°C· gedroogd, waarbij men U-amino-2-adamantaancarhonzuur verkrijgt, dat wordt voorgesteld door formule 61 van het formuleblad.

5 Wanneer men het 3-amino-1 -adamantaancarbonzuur van voorbeeld X

vervangt door een equivalente hoeveelheid U-amino-2-adamantaancarbonzuur en de procedures, zoals beschreven in de voorbeelden I-IX. herhaalt, verkrijgt men methyl-Ir-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenylalanyl-4-amino-2-adamantaancarboxylaathydrochloride, dat wordt voorgesteld door 10 formule 62 van het formuleblad.

Voorbeeld XVII

19 Λ g 2-oxo-l -adamantaancarbonzuur wordt met 25 ml thionylchlo-ride gedurende 1 uur onder terugvloeikoeling gekookt. Het thionylchloride wordt onder verlaagde druk verwijderd en tolueen toegevoegd en onder 15 verlaagde druk verwijderd ter verwijdering van eventueel oveimaat thionylchloride. Het residu wordt in diëthylether opgelost en. over de oplossing ammoniakgas gepasseerd tot de exotheime reactie ophoudt. De vaste stof wordt door filtratie verzameld en gewassen met diëthylether en men verkrijgt 2-axo-adamantaan-1-carboxamide, dat wordt voorgesteld door de 20 formule 63 .van het formuleblad.

Aan. een oplossing van 19 »3 g 2-csco-adamantaan-1 -carboxamide en 10,9 g natriummethaxyde in 100 ml methanol bij 10°C wordt druppelsgewijze een oplossing van 23,97 g broom in 25 ml methanol toegevoegd, terwijl de temperatuur op 10°C wordt gehouden. Het reactismengsel wordt tot 25 kamertamperatuur verwarmd en gedurende de nacht geroerd, in water geschonken en tussen methyleenchloride en water verdeeld. De organische laag wordt afgescheiden, met water gewassen en met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en men verkrijgt methyl-2-cKO-adamantaan-1-carbamaat en 22,3 g van deze verbinding 30 wordt opgelost in 100 ml diëthylether. Deze oplossing wordt druppelsgewijze toegevoegd aan een mengsel van 86,9 g n-butyllithium en 61,7 g methoxymethyl-trifenylfosfoniumchloride in 1,0 1 diëthylether. Het reac-tiaaengsel wordt gedurende de nacht geroerd, ^0,88 g zinkchloride toegevoegd en het mengsel gedurende 1 uur geroerd en gefiltreerd. Het op-35 losmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en het residu opgelost in 90$ ’ s azijnzuur. Ia roeren gedurende 18 uur wordt hetfreactiemengsel in water geschonken en driemaal met 150 ml porties diëthylether geëxtra- 8006586 -Volleerd. De geccmbineerde et her lag en worden met verzadigde natriumbicarbonaat gewassen tot zij neutraal zijn en vervolgens met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en het residu opgelost in aceton. Voldoende Jones-reagens wordt toegevoegd om , 5 gedurende 1 minuut een rode kleur te handhaven, waarna isopropylalcohol wordt toegevoegd ter vernietiging van eventuele overmaat Jones-reagens. Het aceton wordt onder verlaagde druk verwijderd en 150 ml water toegevoegd. De vaste stof wordt gefiltreerd,, met water gewassen, opgelost in 100 ml 5%'s waterstofchloride en het mengsel gedurende een half uur 10 boven een stoombad verwarmd. De pH wordt met natriumhydraxyde op 7 ingesteld en het produkt verzameld door filtratie en gedroogd en men verkrijgt 1 -amino-2-adamantaancarbonzuur,, dat wordt voorgesteld door de formule 6k van het formuleblad.

Wanneer men het 3-amino-M -adamantaancarbonzuur van voorbeeld I 15 vervangt door een equivalente hoeveelheid 1 -amino—3-adamantaancarbonzuur - en de procedures zoals beschreven in de voorbeelden I-IX herhaalt, verkrijgt men methyl-L-tyr osyl-D-methionyl-gly cyl-L-fenylalanyl-1 -amino-2-adamantaancarboxylaathydrochloride, dat wordt voorgesteld door de formule 65 van het formuleblad.

20 Voorbeeld LVIII

Een oplossing van 1,2 g nitryltetrafluorboraat in 15 ml acetonitril wordt op 0°C gekoeld en een oplossing van 2,17 g 5-brocm-2-oxo-adamantaan [bereiding beschreven in H.W. Geluk, Synthesis, blz. 37 ^ (1972)] in 15 ml acetonitril onder snel roeren en koelen toegevoegd. Het reactie-. 25 mengsel wordt gedurende 30 minuten geroerd, vervolgens in water geschonken en met diethylether wordt gewassen met 5%'s natriumbicarbonaat-oplossing en water en met magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd en men verkrijgt N- (2-axo-adaman-taaa-5-yl)ac eet amide.

30 Wanneer men het methyl-2-axo-adamantaan-1-carbamaat van voor beeld LVII vervangt door een equivalente hoeveelheid N- (2-ax.o-adamantaan- 5-yl)aceetamide en de daarin beschreven procedures herhaalt, verkrijgt men methyl-L-tyrosyl-Dnuethionyl-glycyl-L-f enylalanyl-5-amino-2-adaman-taancarboxylaathydrochloride, dat wordt voorgesteld door formule 66 35 van het formuleblad.

Voorbeeld LIX

Aan een oplossing van 5,98 g 3-amino-1-adamantaancarbonzuur, in 8006586 ’ -to to ml droog tetrahydrofuran onder stikstof atmosfeer geroerd, -wordt 6,5 ml boriumtrifluoride-etheraat toegevoegd. Het roeren wordt voortgezet onder toevoeging van 35 ml van een 1 M oplossing van boraan in tetrahydrofuraa met zodanige snelheid, dat terugloopcmstandigheden worden ge-5 handhaafd. Het reactiaaengsel wordt gedurende lj-,5 uur onder terugvloei-koeling gekookt, gekoeld en 20 ml van een k M oplossing van natrium-hydroxyde druppelsgewijze toegevoegd. De bovenste fase, die het tetrahydrofuraa en de boraatester van het produkt anvat, wordt afgescheiden. Het tetrahydrofuraa wordt onder verlaagde druk verwijderd en. het residu 10 met to ml van een h M natriumhydraxyde-oplossing gedurende 2k uur bij o 100 C verhit. De oplossing wordt driemaal met 200 ml chloroform geëxtraheerd. De gecombineerde chloroformextracten worden met kaliumcarbo-naat gedroogd en het oplosmiddel onder verlaagde druk verwijderd.

Het residu wordt- geroeid met diëthylether en men verkrijgt een kristal-15 lijn produkt. 3-amino-1 -adamantaanmethanol, dat wordt voorgesteld door de structuur volgens formule 67 van. het formuleblad.

Aan een oplossing van 1,83 g Boc-L-fenylalanine in 15 ml dimethyl-formamide wordt 0,76 g N-methykaorfoline toegevoegd. Het reactiaaengsel wordt op -to°C gekoeld en 0,90 ml isobutylchloorformiaat onder roeren 20 toegevoegd. Het reactiaaengsel wordt gedurende 15 minuten bij een temperatuur onder -10°C geroerd en 1,0k g 3-amino-1-adamantaanmethanol toegevoegd. Het reactiaaengsel wordt gedurende 15 minuten bij 20°C geroerd en gedurende de nacht bij 5°C bewaard. Het dimethylformamide wordt onder verlaagde druk verwijderd en het residu opgelost in methyleen- 2.5 chloride en water. De methyleenchloridefase woitdt afgescheiden en tweemaal gewassen met 35 ml water, driemaal met 35 ml van een 0,5 M kalium-bisulfaatoplossing en tweaaaal met 35 ml water en mét magnesiumsulfaat gedroogd. Het oplosmiddel wordt onder verlaagde druk verwijderd, en het residu gezuiverd door chramatcgrafie over Whatman 10 micron silicagel 30 onder elutie met een gradiënt van 1:1 hexaan-chloroform tot chloroform, waarbij men Boc-L-fenylalanyl-3-amino-adamant aanmethanol verkrijgt.

2,0 g van dit produkt wordt opgelost in 5 ml van een 6 M oplossing van waterstof chloride in dioxan. Men laat het reactiaaengsel gedurende 20 minuten bij kamertaaperatuur staan, waarna het oplosmiddel onder ver-35 laagde druk bij 30°C wordt verwijderd en het residu met diëthylether geroerd, waarbij men het produkt verkrijgt in de vorm van een vaste stof. Het vaste produkt wordt door filtratie verzameld en onder verlaagde druk 8006586 ... . <1 -42- gedroogd en men verkrijgt L-f enylalanyl-3-amino-1 -adamantaanrnethanol-hydrochloride, dat wordt voorgesteld door de structuur volgens formule 68 van het formuleblad.

Wanneer max het methyl-L-fenylalanyl-3-amino-1-adamantaanearbaxy-5 laathydrochloride van voorbeeld IV vervangt door een equivalente hoeveelheid Ii-fenylalanyl-3-amino-1 -adamantaanmethauolhydrochloride en de procedures zoals beschreven in de voorbeelden IV-IX herhaalt, verkrijgt men L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenylalanyl-3-amino-l -adamantaan-methanolhydrochloride, dat wordt voorgestel! door formule 69 van het 10 formuleblad..

Voorbeeld LX

Wanneer men het Boe-D-alanine van voorbeeld XLI vervangt door een equivalente hoeveelheid Boc-D-proline of Boc-L-proline en de procedures als beschreven in de voorbeelden XLI-XLVIII herhaalt, verkrijgt men 15 methyl-L-tyrosyl-D-prolyl-glycyl-L-f enylalanyl-3-aaino-1-adam.antaancarbo-xylaathydrochloride of methyl-L-tyrosyl-L-prolyl-glycyl-L-fenylalanyl-3-amino-1 -adamantaancarbaxylaat, dat wordt voorgesteld door de formules 70 en 71 van het formuleblad.

Voorbeeld LXI

20 Wanneer men het 1 -amino-adamantaan van voorbeeld XXIV vervangt door een equivalente hoeveelheid 1 -(amincmethyl) adamant aan en de procedures van de voorbeelden XXIC-XXV herhaalt, verkrijgt men L-fenylalanyl-1 -(amincmethyl) adamant aan.

Wanneer men het L-f enylalanyl-1 -amino-adamantaan van voorbeeld XXXI 25 vervangt door een equivalente hoeveelheid L-f enylalanyl-1 - (amincmethyl) -adamant aan en de procedures zoals beschreven in de voorbeelden XXXI en XXXII herhaalt, verkrijgt men L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-fenylalanyl- 1 - (amincmethyl) adamant aanhydrochloride, dat wordt voorgesteld door formule 72 van het formuleblad.

30 Voorbeeld ΕΠΙ

In een stikstof atmosfeer werd aan een op -70°C afgekoelde oplossing in DMF (50 ml) van 17»7 g BOC- ^3-TyrOH en 6,66 ml H-methyhaorfo-line, waarin 5 g moleculaire zeef 3A was gesuspendeerd, 7*8 g isobutyl-chloorformaat toegevoegd. Daarnaiwerd het koelbad verwijderd en men liet 35 de oplossing opwarmen tot -20°C;. Bij die temperatuur werd een met moleculaire zeven gedroogde oplossing in IMF (75 ml) toegevoegd van HC1-H-MetGlyOMe gevolgd door 6,66 ml N-methylmorfoline.

8006586 -43-

Na een nacht roeren hij kamertemperatuur verd de oplossing gefiltreerd en verdund met 500 ml ethylacetaat; de oplossing verd achtereenvolgens gewassen met 2 porties van 500 ml 11 M K^CO^, 1 portie van 100 ml 1 M KHSO^ en 1 portie van 100 ml verzadigde NaCl oplossing.

5 Daarna verd de oplossing gedroogd met natriumsulfaat en in vacuum inge-daapt .tot een viskeuze olie; het NMR spectrum (GHCl^) klopte met dat van het gewenste materiaal en uit de DLC "bleek, dat het materiaal praktisch hcmogeen vas.

De hovengenoemde ester verd verzeept door roeren met een oplossing 10 van 5,94 g Κ0Η in 250 ml H^O en 50 ml methanol. Na 45 minuten verd de methanol in vacuum af gedampt en het waterige residu verd geëxtraheerd met twee porties van telkens 100 ml ether. De waterlaag werd aangezuurd met KHSOj^ tot pH 3 en geëxtraheerd met 2 porties van elk. 150 ml. ethylacetaat. De ethylacetaatlaag verd gewassen met een verzadigde oplossing 15 van NaCl, gedroogd met natriumsulfaat en in vacuum ingedampt., waarbij 25 g van het gewenste tripeptidezuur werd verkregen.

In een stikstofatmosfeer werd hij -70°C een geroerde oplossing (200 ml) in CH^Clg van 11,17 g Boc-f^-PheOH en 4,44 ml N-methylmorfoline, die 2 g moleculaire zeef 4A bevatte, behandeld met 5,2 ml (40 millimol) 20 2-BU0C0C1, de oplossing werd opgevaimd tot -10°C en er verd 6,05 g 1 -adamantylamine aan toegevoegd. Na roeren verd de oplossing gefiltreerd en gewassen met 100 ml 1 M KÏÏSO^ oplossing en met 100 ml 2 M K^CO^ oplossing. Na drogen met natriumsulfaat werd de oplossing gefiltreerd door een filterbed en in vacuum ingedampt.

25 Na staan kristalliseerde het residu; een deel ervan weid herkris- talliseerd uit hexaan (smeltpunt 97-99°C); Bij dunnelaagchrcmatografie bleek het hcmogeen te zijn en het NMR spectrum (CDCl^) bleek te kloppen met vat voor het gewenste amide verd verwacht.

Een oplossing van 11,8 g van het Boe amide in 25 ml CH^Cl^ verd 30 behandeld met een gelijk volume (25 ml) F^CO^BX.Na een uur verd het oplosmiddel in vacuo verwijderd en het residu werd verdeeld tussen CHgClg een verzadigde oplossing van NaiïCO^. De organische laag werd in vacuum drooggedampt en het residu werd getritueerd met hexaan, waarbij de vrije base verd verkregen.

n ptx 35 Aan 45 ml op 0 C afgekoelde oplossing van 10,83 g B0C-1 3-TyrDMet-

CH

GlyOH en 7,0 g H-j13-FheNH-1 -Ad verd 4,62 g dicyclohexylcarbodiïmide toegevoegd. Men liet het mengsel een nacht staan bij ongeveer 5°C.

8006586

Daarna werd de waste stof afgescheiden en gewassen met CH^Cl^. Het fil— traat werd in vacuum ingedampt en getritueerd met ether. De vaste stof werd gekristalliseerd uit- ethylacetaat (naalden, smeltpunt 116-12Q°C).

Een oplossing van. 6,9 g van het met BOC beschermde materiaal in 5 25 ml azijnzuur werd behandeld met een gelijk volume 5 If HC1 in dioxan. Na 30 minuten werden de oplosmiddelen in vacuum verdampt bij ongeveer Uo°C. Het residu werd gedigereerd met ether en het residu werd verdeeld tussen 300 ml water en 100 ml ethylacetaat.. De waterlaag werd geëxtraheerd met nog twee porties ethylacetaat. De verenigde ethylacetaatlagen 10 werden gedroogd met natrium sulfaat en in vacuum bij ongeveer Uo°C droog-gedampt. Het residu werd gewassen met ether en het zuivere hydrochloride werd gewonnen als een fijn vast poeder.

Dit bestond uit N-methyl-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-N-methyl-L-fenylalanyl-1 -amino-adamant aanhydrochloride.

15 8006586

Claims (16)

1. Verbinding volgens formule ¥ - X Gly - T — Z met het kenmerk, dat ¥ tyrosine of een groep voorstelt volgens formule 2, waarin , R2 en R^ elk onafhankelijk waterstof of een alkylgroep met 5 1—4 koolstof at omen kunnen zijn; Xmethionine, methioninesulf oxydedehydro-a-aminoboterzuur, 1 -amino— cyclopropaancarbonzuur, alanine, O-methylhcmoserine, proline of nor leucine voorstelt; I fenylalanine, dehydrofenylalanine, cyclohexylalanine,. of een groep 10 volgens formule 3 voorstelt, waarin R^ waterstof of een alkylgroep met 1-4 koolstof atanen. voor stelt en M waterstof, nitro of halogeen voorstelt; Z. een groep voorstekt volgens formule 4, waarin R^ waterstof, carboxyl, methaxycarbonyl, carboxamide of hydraxy-15 methyl is, en n = 0, 1 of 2; of een groep volgens formules 5-9 waarin Rr en n de voornoemde betekenissen.hébben; de stereocheaische 5 configuratie van elk van de optisch actieve aminozuurresten onafhankelijk D, L of DL kan zijn; en de farmacologisch aanvaardbare zouten daarvan.

2. Verbinding volgens conclusie 1 volgens formule ¥ - X - Gly — Y - Z metlhet kenmerk, dat ¥ tyrosine of een groep volgens formule 2 waarin R^, R^ en R^ elk onafhankelijk waterstof of een alkylgroep met 1-4 koolstof atomen kunnen zijn;*/ 25. methionine, methioninesulfoxyde, dehydro-a-aminoboterzuur, 1-aminocyclopropaancarbonzuur , alanine, O-methylhcmoserine, proline of norleucine voorstelt; Y fenylalanine, dehydrofenylalanine, cyclohexylalanine of een groep volgens formule 3 voorstelt, waarin 30 R^ waterstof of een alkylgroep met 1-4 koolstofatomen voorstelt en M waterstof, nitro of halogeen is; Z een groep volgens formule 4 voorstelt, waarin R,_ waterstof, carboxyl, methaxycarbonyl, carboxamide of hydroxymethyl is en n = 0, 1 of 2; 35 de stereochemische configuraties van elk van de optisch actieve amino- 8006586 -46- zuurresten. onafhankelijk. D, L of DL kan zijn; alsmede de farmacologisch aanvaardbare zouten daarvan.

3. Verbinding volgens conclusie 2nvolgens formule 4a, met het kenmerk, dat W tyrosine of een groep volgens formule 2 waarin 5 R.j, Rg en R^ elk onafhankelijk waterstof of een alkylgroep met 1-4 koolstof atcmen kunnen zijn voorstelt; X methionine, methioninesulfoxyde, dehydro-a-aainoboterzuur, 1-amino-cyclopropaancarbonzuur, alanine, O-methylhaaoserine, proline of norleucine. voorstelt; 10. fenylalanine, dehydrofenylalanine, cyclohexylalanine, of een groep volgens formule 3 voorstelt, waarin R^ waterstof of een alkylgroep met 1-4 koolstof atcmen is, en M waterstof, nitro af halogeen voorstelt; R^ waterstof of methoxycarbonyl voor stelt; 15 en de stereochemische configuratie van elk van de optische actieve airri.no— zuurresten onafhankelijk D, L of DL kan zijn; alsmede de farmacologisch aanvaardbare zouten daarvan.

4. Verbinding volgens conclusie 2, volgens formule 4b, met het kenmerk, dat W tyrosine, 2,6-dimethyltyrosine, β,β-dimethylty-20 ros-ne of R-methyltyrosine voorstelt;. X methionine, methioninesulfoxyde, 1 -aminocyclopropaancarbonzuur, alanine, proline of norleucine voorstelt; Y fenylalanine, tf-methylfenylalanine of p-nitrofenylalanine voorstelt; Re waterstof, carboxyl, methoxycarbonyl, carboxamide of hydroxymethyl 5 25 voorstelt en n = 0 of 1;· de stereochemische configuratie van elk van de optisch actieve amino-zuurresten onafhankelijk D, L. of DL kan zijn; alsmede de eazmacologisch aanvaardbare zouten daarvan.

5· Verbinding volgens conclusie 2 volgens formule 4a 30 met het kenmerk, dat Q tyrosine, 2,6-dimethyltyrosine, β,β-dimethyl-tyrosine of R-methyltyrosine voor stelt; X methionine, methioninesulfoxyde, 1-aminocyclopropaancarbonzuur, alanine, proline of norleucine voorstelt; Y fenylalanine, N-methylfenylalanine of p-nitrofenylalanine voorstelt;

35 R^ waterstof of methoxycarbonyl voorstelt; de stereochemische configuratie van elk van de optisch actieve aminozuur-resten onafhankelijk D, L of DL kan zijn; alsmede de farmacologisch 8006586 -*τ- aanvaardbare zouten daarvan.

6. Verbinding volgens conclusie volgens formule kc met bet kenmerk, dat R^ waterstof, carboxyl, methoxycarbonyl, carboxamide of hydroxymethyl voorstelt en n = 0 of 1; 5 de stereocbemische configuratie van elk van de optisch actieve aminozuur-resten onafhankelijk D, L· of DL kan. zijn; alsmede de farmacologisch., aanvaardbare zouten daarvan,

7. Verbinding volgens conclusie 1 .volgens formule ¥ — X — Gly — Y - Z 10 met het kenmerk, dat ¥ tyrosine of een groep volgens formule 2 voorstelt, waarin R^, Rg en R^ elk onafhankelijk waterstof of een alkylgroep met 1-k koolstofatcmen kunnen zijn; X.methionine, methioninesulfoxyde, dehydro-a-aminoboterzuur, 1 -amino-cyclopropaancarbonzuur, alanine, O-methylhcmoserine, proline of nor-15 leucine voorstelt; ' Y fenylalanine, dehydrofenylalanine, cyclohexylalanine of een groep volgens formule 3 voorstelt, waarin R^ waterstof of een alkylgroep met 1-Λ koolstofatcmen is en M waterstof, nitro of halogeen voorstelt; 20. een groep voorstelt volgens formule 5» waarin R^. waterstof, carboxyl, methoxycarbonyl, carboxamide of hydroxymethyl is, en n = 0, 1 of 2; de stereocbemische configuratie van elk van de optisch, actieve aminozuur-25r resten onafhankelijk D, L of DL kan zijn; alsmede de farmacologisch aanvaardbare zouten daarvan.

8. Verbinding volgens conclusie 7» volgens formule 5a, met het kenmerk, dat ¥ tyrosine of een groep volgens formule 2 waarin R^, R^ en R^ elk onafhankelijk waterstof of een alkylgroep met 30 1-4 koolstofatcmen kunnen zijn voorstelt; X methionine, methioninesulf oxyde, dehydro-a-aminoboterzuur, 1-aminocyclo-propaancarbonzuur, alanine, O-methylhomoserine, proline of norleucine voorstelt; Y fenylalanine, dehydrofenylalanine, cyclohexylalanine of een groep 35 volgens formule 3 voorstelt, waarin R^ waterstof of een alkylgroep met 1—k koolstof atcmen voorstelt en M waterstof, nitro of halogeen is; 8006586 ' -1(-8- Rj waterstof óf methoxycarbonyl is; en de stereochemische configuratie van elk van de optisch.-.actieve amino-zuurresten onafhankelijk D, L, of DL kan zijn; alsmede de farmacologisch aanvaardbare zouten daarvan. 5 9· Verbinding volgens conclusie 7 volgens formule 5b met het kenmerk, dat W tyrosine, 2,6-dimethyltyrosine, β,β-dimethyl-tyrosine of U-methyltyrosine voorstelt; X methionine, methioninesulfoxyde, 1 -aminocyclopropaancarbonzuur, alanine, proline of norleucine voorstelt; 10. fenylalanine, N-methylf enylalanine, of p-nitrofenylalanine voor stelt; R^ waterstof, carboxyl, methoxycarbonyl, carboxamide of hydrcmethyl is en n - 0 of 1 de stereochemische conf iguratie van elk van de optisch actieve aminozuur-resten. onafhankelijk. D, L of DL kan zijn; en de farmacologisch aaavaard-15 bare- zouten daarvan. . 10. -Verbinding volgens conclusie 7, volgens formule 5a, 'met het kenmerk, dat W tyrosine, 2,6-dimethyltyrosine, β,β-dimethyl-tyrosine of N-methyltyrosine voorstelt;- · X methionine, methioninesulfcxyde, 1-aminocyclopropaancarbonzuur, alanine, 20 proline of norleucine voorstelt; ï fenylalanine, ff-methylf enylalanine of p-nitrofenylalanine voor stelt; R(_ waterstof of methoxycarbonyl is; de stereochemische -Configuratie van elk van de optisch actieve amino-zuurresten onafhankelijk D, L of DL kan zijn; alsmede de farmacologisch 25 aanvaardbare zouten daarvan.

11. Verbinding volgens conclusie 7 volgens formule 5c, met het kenmerk, dat R waterstof, carboxyl, methoxycarbonyl, carboxamide of hydroxymethyl is en n = 0 of 1; en de stereochemische configuratie van elk van de optisch actieve aminozuurresten onafhankelijk D, L of DL 30 kan zijn; alsmede de farmacologisch aanvaardbare zouten daarvan.

12. Verbinding volgens, conclusie 1, met het kenmerk, dat deze bestaat uit m et hy 1-L-tyr o syl-D-m et hi ony 1-g ly cyl- L-f eny alanyl- 3- amino-1 -adamantaan-carboxylaatsulf cxyde,

13. Verbinding volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat deze bestaat 35 uit L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-f enylalanyl-1 -amino-adamantaan. 1L-. Verbinding volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat deze bestaat uit methyl-2,6-dimethyl-DL-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-L-f enylalanyl-3-amino-1-adamant aancarbcxylaat. 1006586 -1*9-

15. Verbinding volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat deze bestaat uit methyl-L-tyrosyl-D-norleucyl-glycyl-L-fenylalanyl-3-amino-1-adamantaanearbcxylaat.

16. Verbinding volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat deze bestaat 5 uit metbyl-L-tyrosyl-DHaethionyl-glycyl-Ii-methyl-L-fenylalanyl-3-amino-1 - adamantaancarbCQcylaat.

17. Verbinding volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat deze bestaat uit methyl-NHaethyl-L-tyrosyl-DHn.ethionyl-glycyl-H-methyl-L-f enylalanyl-3— amino-1 -adamantaancarbaxylaat.

18. Verbinding volgens conclusie 1, met het kenmèrk, dat deze bestaat uit N-methyl-L-tyrosyl-D-methionyl-glycyl-N-methyl-L-fenylalanyl-1-amino-ad amant aanhydrochloride. 8006586