NL8002329A - Kleurentelevisie-ontvanger met een kathodestraal- buis van het indextype. - Google Patents

Description

* A

C/Ca/eh/1121

Kleurentelevisie-ontvanger met een kathodestraalbuis van het indextype.

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een kleurentelevisie-ontvanger met een kathodestraalbuis van het indextype.

Een dergelijke kathodestraalbuis is uitgerust 5 met een electronenkanon, dat slechts één enkele electronen-bundel uitzendt, welke wordt gericht op het fosforscherm van de buis, dat is voorzien van in de horizontale richting van het beeldscherm gegroepeerde, rode, groene en blauwe kleurfosforstroken en indexfosforstroken. Daarbij vindt kleur-10 overschakeling plaats op basis van een indexsignaal, dat wordt opgewekt wanneer de electronenbundel de .indexfosfor-stroken aftast; de electronenbundel wordt tijdens aftasting van de rode kleurfosforstroken aan dichtheidsmodulatie door een op de kleur rood betrekking hebbend kleursignaal onderworpen, 15 bij aftasting van de groene kleurfosforstroken aan dichtheidsmodulatie door een op de kleur groen betrekking hebbend kleursignaal en bij aftasting van de blauwe kleurfosforstroken door een op de kleur blauw betrekking hebbend kleursignaal.

Teneinde de luminantie en de kleurverzadiging 20 van een dergelijke kleurenkathodestraalbuis te vergroten, heeft men reeds voorgesteld de aftastsnelheid van de electronenbundel te moduleren met een signaal van constante amplitude, waarvan de zogenaamde "inschrijffrequentie" wordt bepaald door de groeperingssteekwaarde van de kleurfosforstroken en de 25 aftastsnelheid van de electronenbundel.

Zoals figuur 1 van de bijbehorende tekening ter zake laat zien, is daarbij tussen de rode, groene en blauwe kleurfosforstroken R, G en B op het beeldscherm een aantal indexfosforstroken I zodanig verdeeld aangebracht, dat bij-30 voorbeeld steeds drie indexfosforstroken I voor iedere twee groepen of triaden van kleurfosforstroken R, G en B worden toegepast. Daarbij wordt voor modulatie van de aftastsnelheid met de fase volgens figuur 1 aan de horizontale afbuigin-richting van de kleurenkathodestraalbuis een signaal Sv van 35 constante amplitude toegevoerd, waarvan de frequentie 3fT bedraagt, dat wil zeggen driemaal de genoemde inschrijffre-A Λ Λ O T 00 - 2 - $ quentie of zogenaamde "tripletfrequentie" f^, welke laatstgenoemde wordt bepaald door de groeperingssteekwaarde van ëén triade met kleurfosforstroken en de aftastsnelheid van de electronenbundel. Als gevolg van deze maatregel ondergaat de 5 electronenbundel een zodanige aftastsnelheidsmodulatie, dat zijn focusseringspunt of conversiepunt van een plaats a verschuift naar een plaats b, zoals in figuur 1 met pijlen is aangeduid. Dit wil zeggen, dat de tijdsperiode waarin de electronenbundel de kleurfosforstroken R, G en B aftast wordt 10 verlengd voor vergroting van de luminantie en van de mate van kleurverzadiging.

Wanneer deze methode wordt gevolgd, wordt de tijdsperiode, gedurende welke de electronenbundel. het gedeelte tussen aangrenzende kleurfosforstroken R, G en B aftast, dat 15 wil zeggen het gedeelte dat een indexfosforstrook I kan bevatten, verkort. Aangezien het niveau van het door de aftasting van dergelijke indexfosforstroken I verkregen indexsignaal wordt bepaald door het produkt van de electronenbundelstroom-sterkte en de tijdsperiode, waarin de electronenbundel een 20 indexfosforstrook I aftast, zal het niveau van het indexsignaal in dat geval lager liggen dan wanneer de aftastsnelheid van de electronenbundel niet aan de hier genoemde modulatie wordt onderworpen. Zolang als het beeldscherm een aanzienlijke helderheid vertoont, hetgeen wil zeggen dat de bundel-25 stroomsterkte betrekkelijk groot is, doet zich geen probleem voor. Wanneer het beeldscherm daarentegen betrekkelijk donker is, hetgeen op een betrekkelijk geringe bundelstroomsterkte wijst, zal het niveau van het opgewekte indexsignaal betrek-kelijk laag komen te liggen en zal dit signaal een slechte 30 signaal/ruis-verhouding hebben, met als gevolg, dat geen stabiele kleurweergave wordt verkregen.

Voorts wordt opgemerkt, dat bij toevoer van een zogenaamd "inschrijfsignaal", overeenkomende met het in aanmerking komende primaire kleursignaal, via een videoversterker 35 aan bijvoorbeeld het eerste rooster van de kleurenkathode-straalbuis wordt toegevoerd, de aan dit rooster toegevoerde aandrijfspanning EQ als gevolg van de overdrachtskarakteristiek &00 2 3 29 «r m - 3 - van de videoversterker betrekkelijk schuine flanken zal vertonen, zoals in figuur 1 is weergegeven voor de weergave van bijvoorbeeld slechts de groene kleurinformatie. De aftast-posities van de electronenbundel worden als gevolg daarvan 5 ten opzichte van de respectievelijk bijbehorende kleurfos-forstroken verplaatst, zodat de luminantie en de mate van kleurverzadiging dalen. Indien de aftastsnelheid van de electronenbundel echter op de hiervoor genoemde wijze wordt gemoduleerd, kan het door de overdrachtskarakteristiek van de 10 videoversterker veroorzaakte, schuine verloop van de flanken van de aandrijfspanning E^ echter worden gecorrigeerd.

Zoals figuur 1 laat zien, is het hier genoemde schuine verloop van de flanken van de aandrijfspanning E^ niet gelijkmatig, doch afhankelijk van het niveau van de aandrijf-15 spanning EQ, dat wil zeggen van de bundelstroomsterkte. Indien de aandrijfspanning EQ een laag niveau vertoont, waarbij ook de bundelstroomsterkte gering is, vormt het schuine verloop van de aandrijfspanningsflanken geen probleem. In verband daarmede is het ongewenst, dat de aftastsnelheid van de elec-20 tronenbundel een gelijkmatige modulatie ondergaat.

Wanneer het beeldscherm helder wordt, dat wil zeggen bij een hoge electronenbundelstroomsterkte, worden de afmetingen van de trefvlek van de electronenbundel op het beeldscherm betrekkelijk groot, met als gevolg, dat de elec-25 tronenbundel gelijktijdig aan elkaar grenzende kleurfosfor-stroken aftast, waardoor de mate van kleurverzadiging nadelig wordt beïnvloed. De toename van de bundeltrefvlek kan echter in aanzienlijke mate worden gecorrigeerd door modulatie van de bundelaftastsnelheid, zoals hiervoor is uiteengezet.

30 Ingeval van een geringe bundelstroomsterkte treden echter de hiervoor genoemde toename van de trefvlek-afmetingen en daling van de kleurverzadiging niet op. In dat geval zal een gelijkmatige modulatie van de bundelaftastsnelheid juist tot gevolg hebben, dat de mate van kleur-35 verzadiging bij een geringe bundelstroomsterkte betrekkelijk groot is.

De onderhavige uitvinding stelt zich nu ten si η n o r 9 q - 4 - « doel een kleurentelevisie-ontvanger met een kathodestraal-buis van Jiet indextype te verschaffen, welke vrij is van de hiervoor genoemde nadelen.

Voorts stelt de uitvinding zich ten doel, een 5 kleurentelevisie-ontvanger met een kathodestraalbuis van het indextype te verschaffen, waarbij een signaal met de "in-schrijffrequentie" wordt afgeleid, waarvan de ampltude overeenkomt met de bundelstroomsterkte, terwijl de aftastsnel-heid van de electronenbundel wordt gemoduleerd met dit signaal. 10 Daartoe gaat de uitvinding uit van een kleurentelevisie-ontvanger met: a) een kleurenkathodestraalbuis van het indextype met een scherm, waarop een aantal groepen kleurfosfor- < elementen en indexfosforelementen zijn aangebracht; 15 b) indexsignaaldetectiemiddelen voor detectie van indexsignalen aan de indexfosforelementen en voor opwekking en afgifte van indexiirqpulsen; c) een frequentievermenigvuldiger voor vermenigvuldiging van de impulsherhalingsfrequentie of indexfre- 20 quentie van de indeximpulsen; d) met het uitgangssignaal van de frequentie-vermenigvuldiger gevoede poortsignaalopwekmiddelen voor opwekking en afgifte van een aantal poortsignalen; e) een poortschakeling voor sequentiële selectie 25 van vooraf bepaalde uit drie primaire kleursignalen in afhankelijkheid van de poortsignalen en voor doorlating van de geselecteerde kleursignalen naar de kathodestraalbuis; en met f) snelheidsmodulatiemiddelen voor modulatie 30 van de aftastsnelheid van de electronenbundel.

Volgens de uitvinding dient een dergelijke kleurentelevisie-ontvanger bovendien te zijn uitgerust met: g) videosignaalniveaudetectiemiddelen voor detectie van het niveau van een ingangsvideosignaal, en met 35 h) snelheidsmodulatiesignaalopwekmiddelen voor toevoer van een snelheidsmodulatiesignaal aan de snelheidsmodulatiemiddelen in afhankelijkheid van het uitgangssignaal 800 2 3 29 *> s - 5 - van de videosignaalniveaudetectiemiddelen.

De uitvinding zal worden verduidelijkt in de nu volgende beschrijving aan de hand van de bijbehorende tekening van enige uitvoeringsvormen, waartoe de uitvinding 5 zich echter niet beperkt. In de tekening tonen: figuur 1 in hoofdzaak enige golfvormen ter verduidelijking van een bekende bundelaftastsnelheidsmodulatie-methode, figuur 2 een blokschema van een uitvoerings-10 vorm volgens de uitvinding van een kleurentelevisie-ontvanger met een kathodestraalbuis van het indextype, figuur 3 een aansluitschema van een practische uitvoeringsvorm van het belangrijkste gedeelte ‘van het blok-schema volgens figuur 2, 15 figuren 4 en 5 enige golfvormen ter verduide lijking van de werking van de uitvoeringsvorm volgens de figuren 2 en 3, figuren 6 en 7 blokschema's van andere uitvoeringsvormen van een kleurentelevisie-ontvanger volgens 20 de uitvinding, figuur 8 een blokschema van nog een andere uitvoeringsvorm van een kleurentelevisie-ontvanger volgens de uitvinding, en figuur 9 enige golfvormen ter verduidelijking 25 van de werking van de uitvoeringsvorm volgens figuur 8.

Zoals' reeds is opgemerkt, toont figuur 2 het blokschema van een kleurentelevisie-ontvanger volgens de uitvinding met een kathodestraalbuis van het indextype. Aan deze buis 10 is een buiten het trechtervormige gedeelte daar-30 van aangebrachte fotodetector 20 toegevoegd, waarvan het uitgangssignaal wordt toegevoerd aan een bandfilter 30, dat een indexsignaal afgeeft, waarvan de frequentie of index-frequentie wordt bepaald door de groeperingssteekwaarde van de indexfosforstroken van de buis 10 en van de aftastsnel-35 heid van de electronenbundel van de buis. Dit indexsignaal wordt toegevoerd aan een als fasevergrendelde lus uitgevoerde schakeling 40, welke een met het indexsignaal synchroon flflfl 9 7 90 - 6 - signaal afgeeft, waarvan de frequentie driemaal de zogenaamde "tripletfrequentie" f^ bedraagt; deze frequentie 3f^ wordt wel aangeduid als "inschrijffrequentie".

Het uitgangssignaal van de als fasevergrendelde 5 lus uitgevoerde schakeling 40 wordt toegevoerd aan een poort-signaalgenerator 50, die bijvoorbeeld de vorm van een ring-teller heeft en, onder de invloed van een modusinstellxnpuls PMg, driefasige poortsignalen PR, P^ en Ρβ afgeeft, welke ieder de tripletfrequentie fT hebben en respectievelijk 10 dienen voor poortbestuurde doorlating van de respectievelijk op de kleuren rood, groen en blauw betrekking hebbende kleursignalen. De poortsignalen PR, PQ en Ρβ worden toegevoerd aan respectievelijke poortschakelingen 6ÖR, 60G en 60B, welke daarna sequentieel de respectievelijk daaraan toe-15 gevoerde, op de' kleuren rood, groen en blauw betrekking hebbende kleursignalen ER, E^ en Εβ doorlaten. De aldus op poortbestuurde wijze doorgelaten of overgeschakelde kleur-_ signalen worden via een videoversterker 70 aan bijvoorbeeld het eerste rooster 12 van de kleurenkathodestraalbuis 10 20 toegevoerd.

Bij de in figuur 2 weergegeven uitvoeringsvorm wordt het door de als fasevergrendelde lus uitgevoerde schakeling 40 afgegeven signaal van constante amplitude en de inschrijffrequentie ter waarde van 3fT bovendien als draag-25 golfsignaal toegevoerd aan een amplitudemodulator 90; de reeds genoemde kleursignalen ER, EQ en Εβ worden voorts toegevoerd aan een maximumwaardedetectieschakeling 100, welke uit de ontvangen kleursignalen E_,, En en E_ het signaal van hoogste niveau selecteert en een daarmede overeenkomende maximum-30 waardespanning Ec afgeeft. Deze maximumwaardespanning Ec wordt als modulerend signaal aan de amplitudemodulator 90 toegevoerd, zodat het van de schakeling 40 afkomstige signaal met de inschrijffrequentie 3fT met deze maximumwaardespan-ning Ec wordt gemoduleerd. Deze modulatie geschiedt zodanig, 35 dat de amplitude van het gemoduleerde signaal een grote waarde krijgt wanneer het niveau van de maximumwaardespan-ning hoog is. De amplitudemodulator 90 geeft derhalve een 8002329 0 *- -% - 7 - amplitudegemoduleerd signaal Sv met een frequentie ter waarde van driemaal de tripletfrequentie f^ af. Dit signaal S^. wordt toegevoerd aan een aftastsnelheidsmodulatie-afbuiginrichting 15 van de kleurenkathodestraalbuis 10 voor modulatie van de 5 aftastsnelheid van de electronenbundel van de buis. Bij de uitvoeringsvorm volgens figuur 2 is de voor normale afbuiging van de electronenbundel dienende hoofdafbuiginrichting niet weergegeven, doch uiteraard wel aanwezig.

Figuur 3 toont het schema van een practische 10 uitvoeringsvorm van de maximumwaardedetectieshakeling 100, de amplitudemodulator 90 en de aftastsnelheidsmodulatie-afbuig- inrichting 15 van het blokschema volgens figuur 2. Bij deze practische uitvoeringsvorm is de maximumwaardedetectieschakeling *% 100 voorzien van drie transistoren 101, 102 en 103, waarvan 15 de met elkaar doorverbonden emitters zijn geaard via een gemeenschappelijke emitterweerstand 104 en waarvan de basis respectievelijk de primaire kleursignalen Ε„, E en ED krijgen toe-

K Q D

gevoerd. Als gevolg hiervan zal steeds één van de transistoren 101, 102 en 103 in de geleidende toestand verkeren, terwijl 20 de beide andere dan in de niet-geleidende toestand verkeren.

Aan het verbindingspunt van hun emitters verschijnt dan een maximumwaardespanning EM volgens figuur 4A. Deze maximum-waardespanning E^ wordt toegevoerd aan de basis van een transistor 105, waarvan de collector een inverse spanning levert 25 voor de basis van een transistor 106. Deze laatstgenoemde transistor geeft aan zijn collector de maxiumwaardespanning Ec van de oorspronkelijke polariteit af, zoals figuur 4C laat zien. De emitter van de transistor 105 is via een voor instelling van de versterking dienende, variabele weerstand 30 107 gekoppeld met de emitter van een transistor 108, waarvan de basis een door middel van een variabele weerstand 109 instelbare spanning krijgt toegevoerd. Wanneerde maximumwaardespanning Ejj lager dan een bepaalde drempelspanningswaarde ligt, zullen de transistoren 105, 108 en 106 naar hun niet-35 geleidende toestand overgaan, waardoor de maximumwaarde-spanning Ec op aardpotentiaal komt.

Bij de kleurenkathodestraalbuis 10 is in een aan de ene zijde van het effectieve beeldgebied gelegen inloöp- « η n o i o o - 8 - , gebied van het beeldscherm een indexfosforstrook aangebracht. Wanneer een electronenbundel van constante bundelstroomsterkte deze indexfosforstrook aftast, verschijnt het indexsignaal. Telling van het uit het inloopgebied afkomstige indexsignaal 5 verschaft de hiervoor genoemde modusinstelimpuls PMg. Daartoe is bijvoorbeeld een transistor 112 parallelgeschakeld aan de serieschakeling van een belastingsweerstand 111 en de transistor 105, waarbij de basis van de transistor 112 een impuls P^ volgens figuur 4B ontvangt, welke dient om zeker te 10 stellen, dat de bundelstroomsterkte bij aftasting van het inloopgebied van het beeldscherm een constante waarde heeft. Tijdens de aftasting van het inloopgebied zal de. transistor 112 in zijn geleidende toestand komen, terwijl de transistoren 105 m 106 naar hun niet-geleidende toestand overgaan, waar-15 door de maximumwaardespanning op aardpotentiaal wordt gebracht.

Zoals figuur 3 laat zien, bevat de amplitude-modulator 90 een transistor 91, waarvan de collector is verbonden met een "tank"-netwerk, dat een wikkeling 92, capaci-20 teiten 93, 94 en 95 en weerstanden 96 en 97 omvat. De emitter van de transistor 91 is via een weerstand 98 gekoppeld met de collector van een.transistor 99, terwijl de basis van de transistor 91 de maximumwaardespanning Ec krijgt toegevoerd van de detectieschakeling 100. Het door de als fasever-25 grendelde lus uitgevoerde schakeling 40 afgegeven, recht-hoekgolfvormige signaal van constante amplitude en een frequentie ter waarde 3f^, wordt aan de basis van de transistor 99 als schakelsignaal toegevoerd. Dit wil zeggen, dat de amplitudemodulator 90 als een versterker van de klasse C 30 werkt, zodat tussen de uitgangsaansluitingen van de modulator het signaal S^. kan worden afgenomen, dat door amplitudemodu-latie van de sinusgolfvorm van het signaal met de inschrijf-frequentie ter waarde 3f^ met de maximumwaardespanning E^ is gevormd; figuur 4D laat dit zien.

35 De aftastsnelheidsmodulatie-afbuiginrichting 15 wordt gevormd door een vierde rooster van de kathodestraal-buis 10. Deze laatstgenoemde bevat een kathode 11, een eerste 800 2 3 29 - 9 - •Ί- τ* rooster 12, een tweede rooster 13, een derde rooster 14, een vierde rooster 15 en een vijfde rooster 16, welke in volgorde langs de hoofdas 17 van de buis zijn aangebracht.

Het vierde rooster 15 bestaat uit twee electroden of platen 5 15A en 15B, die zijn gevormd door een cylindervormig lichaam te delen volgens een vlak, dat het horizontale vlak onder een rechte hoek snijdt en door het midden van het cylindervormige lichaam gaat, doch de hartlijn 17 van .dit lichaam onder een schuine hoek snijdt. Een focusserings- of conversiespanning 10 wordt via de weerstanden 96 en 97 aan de electroden 15A en 15B aangelegd, waaraan bovendien het hiervoor beschreven, amplitudegemoduleerde signaal Sv wordt toegevoerd. De electroden of platen 15A en 15B dienen derhalve ais-=electro-statische afbuigelectroden en wekken ter plaatse een met het 15 signaal S^. evenredig, horizontaal electrisch krachtveld op voor afbuiging van de electronenbundel in horizontale richting, dat wil zeggen voor snelheidsmodulatie van de electronenbundel.

Bij de in het voorgaande beschreven uitvoeringsvorm van de uitvinding zal, wanneer het doorgelaten inschrijf-20 signaal van de primaire kleursignalen ER, Eg en Eg in zijn middendeel de gedaante volgens figuur 5 krijgt, het aan de afbuiginrichting 15 toegevoerde modulatiesignaal Sv zijn in figuur 5 weergegeven, geringe amplitude vertonen. Dit wil zeggen, dat wanneer de maximumwaarde van de primaire kleur-25 signalen ER, Eg en Εβ groot is en de bundelstroomsterkte groot is, de amplitude van- het signaal Sv toeneemt voor sterke modulatie van de bundelaftastsnelheid, terwijl wanneer de maxi- muntwaarde van de genoemde kleursignalen klein is en bovendien de bundelstroomsterkte gering is, de amplitude van het signaal 30 Sy klein is, zodat ook de bundelaftastsnelheid practisch geen modulatie ondergaat.

Bij de in figuur 3 weergegeven, practische uitvoeringsvorm van de uitvinding zal, wanneer de maximumwaarde-spanning E^ van de primaire kleursignalen ER, Eg en Εβ lager 35 ligt dan de drempelspanningswaarde en bovendien de bundel stroomsterkte kleiner dan een constante waarde is, de amplitude van het aftastsnelheidsmodulatiesignaal Sv gelijk nul worden, zodat de modulatie van de aftastsnelheid wegvalt, zo- - 10 - als uit figuur 4 blijkt. Aangezien de amplitude van het signaal Sv tijdens aftasting van het inloopgebied van het beeldscherm gelijk nul wordt en geen modulatie van de aftast-snelheid plaatsvindt, zal de modulatie van de aftastsnelheid 5 geen invloed op het bij de aftasting van het inloopgebied verkregen indexsignaal hebben. De als fasevergrendelde lus uitgevoerde schakeling 40 en de schakeling voor opwekking van de modusinstelimpuls P^g vertonen derhalve een stabiele werking.

10 De modulatiegevoeligheid van de aftastsnelheid kan worden gevarieerd met de bundelafbuigpositie van de kathode-straalbuis 10. In dat geval is het echter voldoende, dat het gevoeligheidscorrectiesignaal aan de basis van de transistor 91 van de modulator 90 wordt toegevoerd, zulks in superpo-15 sitie op de maximumwaardespanning E^, voor gelijktijdige ampli-tudemodulatie van het signaal van de inschrijffrequentie-waarde 3f·^ met het gevoeligheidscorrectiesignaal. In het algemeen zal de gevoeligheid in het middengedeelte van het beeldscherm van de kathodestraalbuis 10 het geringst en aan de 20 buitenomtrek daarvan het grootst zijn. In verband daarmede is het voldoende, dat als gevoeligheidscorrectiesignaal een signaal met parabolische golfvorm en een aan de beeldregel-periode of de verticale periode of aan een combinatie daarvan gelijke periode wordt gebruikt, zodanig, dat de amplitude 25 van het gevoeligheidscorrectiesignaal bij aftasting van het middengedeelte van het beeldscherm van de kathodestraalbuis 10 groot is.

Figuur 6 toont een andere uitvoeringsvorm van een kleurentelevisie-ontvanger volgens de uitvinding. Daarbij 30 wordt het van de als fasevergrendelde lus uitgevoerde schakeling 40 afkomstige signaal van de inschrijffrequentie 3f^ en constante amplitude op soortgelijke wijze als bij de eerder beschreven uitvoeringsvorm als draaggolfsignaal aan de ampli-tudemodulator 90 toegevoerd; het door het bandfilter 30 afge-35 geven indexsignaal wordt voor amplitudedetectie aan een amplitude-detector 120, waarvan het detectie-uitgangssignaal als modulerend signaal aan de amplitudemodulator 9 0 wordt toege- 800 2 3 29 - 11 - * voerd. Aangezien de amplitude van het indexsignaal evenredig met de bundelstroomsterkte is, zal de amplitude van het signaal Sy in geval van een hoge bundelstroomsterkte betrekkelijk groot zijn en een aanzienlijke modulatie van de aftastsnel-5 heid veroorzaken; wanneer de bundelstroomsterkte daarentegen gering is, zodat ook de amplitude van het signaal Sy een kleine waarde krijgt, vindt practisch geen modulatie van de aftastsnelheid plaats. In alle overige opzichten komt de uitvoeringsvorm volgens figuur 6 overeen met die volgens figuur 2. 10 Figuur 7 toont nog een andere uitvoeringsvorm van de uitvinding. Daarbij wordt het van het bandfilter 30 afkomstige indexsignaal toegevoerd aan een frequentieverme-nigvuldiger 130 voor frequentievermenigvuldiging tot de in-schrijffrequentie 3fT; het aldus verkregen signaal wordt via 15 een versterker 140 als aftastsnelheidsmodulatiesignaal Sy aan de afbuiginrichting 15 toegevoerd.

Wanneer de indexfosforstroken I van de kleuren-kathodestraalbuis 10 op zodanige wijze verdeeld zijn aangebracht, dat steeds drie indexfosforstroken I voor iedere twee 20 triaden met kleurfosforstroken R, G en B aanwezig zijn, zoals in figuur 5 is weergegeven, bedraagt de indexfrequentie f^.

3/2 van de tripletfrequentie f^, zodat de frequentievermenig-vuldiger 130 dan een vermenigvuldigingsfactor 2 dient te hebben.

25 Aangezien de amplitude van het 'indexsignaal evenredig met de bundelstroomsterkte is, zal ook de amplitude van het door frequentievermenigvuldiging van het indexsignaal gevormde signaal evenredig met de bundelstroomsterkte zijn.

De aftastsnelheid wordt derhalve bij de uitvoeringsvorm volgens 30 figuur 7 in afhankelijkheid van de bundelstroomsterkte gemoduleerd.

Aangezien bij de uitvoeringsvorm volgens figuur 7 het indexsignaal rechtstreeks aan de afbuiginrichting 15 wordt toegevoerd, is de invloed van de vertragingsduur van de 35 schakeling betrekkelijk gering, terwijl met een eenvoudige constructie kan worden volstaan.

Figuur 8 toont weer een andere uitvoeringsvorm van de uitvinding. Daarbij wordt het van de videoversterker - 12 - t 70 afkomstige inschrijfsignaal aan een differentiërende schakeling 150 toegevoerd, waarvan het differentiatie-uit-gangssignaal via een versterker 160 als aftastsnelheidsmodu-latiesignaal Sv aan de afbuiginrichting 15 wordt toegevoerd.

5 Wanneer bij de uitvoeringsvorm volgens figuur 8 het overgeschakelde inschrijfsignaal van de primaire kleur-signalen ER, EQ en Εβ in het midden de gedaante volgens figuur 9 heeft, zal het de eerste afgeleide van het inschrijf-signaal vertegenwoordigende uitgangssignaal van de diffe- 10 rentiërende schakeling 150 de gedaante volgens figuur 9 hebben. Dit wil zeggen, dat ook bij de uitvoeringsvorm volgens figuur 8 de aftastsnelheid van de bundel met de bundelstroomsterkte wordt gemoduleerd.

Het is mogelijk, dat aan de kathode van de 15 kathodestraalbuis een detectieschakeling is toegevoegd voor detectie van de kathodestroom, dat wil zeggen de bundelstroomsterkte; het detectie-uitgangssignaal van deze schakeling wordt dan gedifferentieerd. Het aldus verkregen diffe-rentiatie-uitgangssignaal dient dan als aftastsnelheidsmodu-20 latiesignaal.

Voorts is het mogelijk, dat wanneer de bundel-stroomsterkte lager dan een vooraf bepaalde waarde ligt, de . amplitude van het aftastsnelheidsmodulatiesignaal gelijk nul wordt, zodat geen modulatie van de aftastsnelheid optreedt; 25 wanneer de bundelstroomsterkte daarentegen hoger dan de vooraf bepaalde waarde ligt, zal het aftastsnelheidsmodulatie-signaal evenredig met de bundelstroomsterkte zijn of een vooraf bepaalde of constante amplitude hebben voor modulatie van de aftastsnelheid.

30 Als aftastsnelheidsmodulatie-inrichting kan in plaats van een electrostatische afbuiginrichting met een paar afbuigplaten ook een electromagnetische afbuiginrichting worden toegepast, welke een van de hoofdafbuigwikkeling voor afbuiging in horizontale richting gescheiden hulpafbuigwikkeling 35 voor afbuiging in horizontale richting bevat.

Zoals uit het voorgaande blijkt, schrijft de uitvinding voor, dat de bundelaftastsnelheid wordt gemoduleerd met de bundelstroomsterkte, waarbij in geval van een geringe 800 2 3 29 - 13 - « bundelstroomsterkte geen of bijna geen modulatie optreedt, zodat het tot nog toe bij een kleurentelevisie-ontvanger met een kathodestraalbuis van het indextype optredende ongewenste verschijnsel, dat het indexsignaal een betrekke-5 lijk laag niveau krijgt wanneer de bundelstroomsterkte gering is, zich niet voordoet. Wanneer de flanken van de aan-drijfspanning als gevolg van de overdrachtskarakteristiek van de videoversterker betrekkelijk schuin verlopen, wordt bovendien een aanzienlijke modulatie van de aftastsnelheid 10 verkregen; wanneer deze flanken goed verlopen, vindt bijna geen modulatie van de bundelaftastsnelheid plaats. De kwaliteit van deze flanken wordt daardoor effectief verbeterd.

Voorts kan worden opgemerkt, dat wanneer bij toepassing van de uitvinding een grote bundelstroomsterkte 15 optreedt en de bundeltrefvlek op het beeldschema als gevolg daarvan groter wordt, waardoor de mate van kleurverzadiging van een zichtbaar gemaakt beeld zou afnemen, een zodanige modulatie van de bundelaftastsnelheid wordt verkregen, dat de mate van kleurverzadiging wordt verbeterd; wanneer de 20 bundelstroomsterkte daarentegen gering is, zodat geen nadelige beïnvloeding van de kleurverzadiging als gevolg van een vergrote bundeltrefvlek optreedt, vindt geen of bijna geen modulatie van de aftastsnelheid plaats, zodat de mate van kleurverzadiging niet onnodig wordt vergroot.

25 De uitvinding beperkt zich niet tot de in het voorgaande beschreven en in de tekening weergegeven uitvoeringsvormen; verschillende wijzigingen kunnen in de beschreven componenten en in hun onderlinge samenhang worden aangebracht, zonder dat daarbij het kader van de uitvinding wordt over-30 schreden.

8002329

Claims (6)

1. Kleurentelevisie-ontvanger met: a) een kleurenkathodestraalbuis van het index-type met een scherm, waarop een aantal groepen kleurfosfor-elementen en indexfosforelementen zijn aangebracht, 5 b) indexsignaaldetectiemiddelen voor detectie van indexsignalen aan de indexfosforelementen en voor opwekking en afgifte van indeximpulsen, c) een frequentievermenigvuldiger voor vermenigvuldiging van de impulsherhalingsfrequentie of index- 10 frequentie van de indeximpulsen, d) met het uitgangssignaal van de* frequentievermenigvuldiger gevoede poortsignaalopwekmiddelen voor opwekking en ^gifte van een aantal poortsignalen, e) een poortschakeling voor sequentiële 15 selectie van vooraf bepaalde primaire kleursignalen uit drie primaire kleursignalen in afhankelijkheid van de poortsignalen en voor doorlating van de geselecteerde kleursignalen naar de kathodestraalbuis; en met 20 f) snelheidsmodulatiemiddelen voor modulatie van de aftastsnelheid van de electronenbundel, gekenmerkt door g) videosignaalniveaudetectiemiddelen voor detectie van het niveau van een ingangsvideosignaal, en door 25 h) snelheidsmodulatiesignaalopwekmiddelen voor toevoer van een snelheidsmodulatiesignaal aan de snelheidsmodulatiemiddelen in afhankelijkheid van het uitgangssignaal van de videosignaalniveaudetectiemiddelen.

2. Kleurentelevisie-ontvanger volgens conclusie 30 1, met het kenmerk, dat de snelheidsmodulatiesignaalopwek- middelen een amplitude-modulatieschakeling omvatten, waaraan het uitgangssignaal van de frequentievermenigvuldiger als draaggolfsignaal en het uitgangssignaal van de videosignaal-niveaudetectiemiddelen als modulerend signaal wordt toege-35 voerd. 8002329 - 15 - $

3. Kleurentelevisie-ontvanger volgens conclusie 2, met het kenmerk/ dat de videosignaalniveaudetectie-middelen een maximumwaardedetectieschakeling voor detectie van de maximale waarde van de drie primaire kleursignalen 5 omvatten.

4. Kleurentelevisie-ontvanger volgens conclusie 2, met het kenmerk, dat de videosignaalniveaudetectiemiddelen een amplitude-detectieschakeling voor detectie van de amplitude van de door de indexsignaaldetectiemiddelen afgegeven 10 indeximpulsen omvatten.

5. Kleurentelevisie-ontvanger volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de videosignaalniveaudetectiemiddelen een tweede frequentievermenigvuldiger voor vermenigvuldiging van de impulsherhalingsfrequentie van de door de indeximpuls- 15 detectiemiddelen afgegeven indeximpulsen omvatten.

6. Kleurentelevisie-ontvanger volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de videosignaalniveaudetectiemiddelen een differentiërende schakeling voor differentiatie van de uitgangssignalen van de poortschakeling omvatten. 800 23 29