NL7908749A

NL7908749A - Middel tegen de gevoeligheid van stijfsel voor inkt.

Info

Publication number: NL7908749A
Application number: NL7908749A
Authority: NL
Original assignee: Roquette Freres
Priority date: 1978-12-04
Filing date: 1979-12-04
Publication date: 1980-06-06
Also published as: DE2948786A1; ES8104374A1; GB2037307B; FI70038B; FI70038C; FI793809A; BE880408A; DK515979A; IT7927817A0; IT1127271B; FR2443487B1; IE792323L; NO152564C; SE7909979L; NO152564B; NO793944L; ES487006A0; GB2037307A; FR2443487A1; CH651848A5

Description

4 .

• 1 / t

Middel tegen de gevoeligheid van stijfsel voor inkt.

De uitvinding heeft betrekking op een middel tegen de gevoeligheid van stijfsel voor inkt in het bijzonder flexo-grafische inkt zoals wordt gebruikt bij het vervaardigen van golfkarton en die in het stijfsel terechtkomt door voor de bereiding 5 ervan gebruik te maken van water dat voor het reinigen van de druk-machines is gebruikt.

Onder "middel" wordt verstaan een werkwijze voor het bereiden van het plakmiddel, een toevoeging om daarbij te gé>ruiken en gronl^^ z^aAme^ï de bereiding van het plakmiddel wordt 10 gebruikt en waaraan zo'n toevoeging is toegevoegd.

Stijfsellijra wordt gewoonlijk op drie verschillende manieren bereid. Volgens het Stein-Hall procédé wordt een waterige suspensie van gegelatineerd zetmeel gemengd met zetmeelmelk waarbij het gegelatineerde zetmeel als"drager" dienst doet voor de 15 zetmeelkorrels in de melk. Volgens een tweede methode wordt een zetmeelmelk gebruikt waarvan de korrels gedeeltelijk zijn gegelatineerd waardoor het gebruik van een drager overbodig wordt. Volgens een derde methode wordt een waterige dispersie gebruikt van granulair zetmeel,'een base en een produkt dat tenminste gedeeltelijk oplosbaar 20 is in koud water bijvoorbeeld een zetmeelachtig produkt, carboxyme-thylcellulose of polyvinylalcohol.

Golfkarton wordt gewoonlijk flexografisch bedrukt onder toepassing van een inkt met een ingewikkelde samenstelling waarin de kleurstof, het oplosmiddel en de oppervlakte-actieve stof 25 de voornaamste bestanddelen vormen.

Wanneer de drukapparatuur is schoongemaakt met water, bevat het waswater flexografische inkt waardoor het niet zonder bezwaar in verband met milieu-verontreiniging kan worden verwijderd.

Voor het zuiveren is een buitengewoon grote apparatuur nodig in 7908749 t

A

2 verband met het volume en de concentratie van het waswater (concentratie in de orde van 1-3 %). Maar zelfs wanneer een golfkarton-fabriek over een zuiveringsinrichting beschikt is deze meestal ontoereikend omdat de ene flexografische inkt sterk van de ander verschilt 5 zodat het niet is te voorzien hoe het waswater zich in de zuiveringsinrichting zal gedragen.

Men heeft voorgesteld om het flexografische inkt-bevattende waswater te gebruiken voor de bereiding van zetmeelplak-middel voor de golfkartonfabrikage, maar het is gebleken dat bepaalde 10 inkten onverenigbaar zijn met stijfsel of dat stijfsel zich niet met bepaalde inkten verdraagt zodat in elk geval van bepaalde inkten een ongunstige invloed uitgaat op het gelatineringspunt en de viscositeit van de stijfsel.

Ter illustratie van deze moeilijkheden zijn in het 15 onderstaande de resultaten vermeld van proeven met een plakmiddel waaraan verschillende soorten flexografische inkt zijn toegevoegd.

Het plakmiddel was van een soort dat wordt gebruikt voor het vervaardigen van golfkarton dat aan beide zijden van de golflaag is voorzien van een baan dun karton. Het stijfsel werd bereid volgens de Stein-20 Hall procédé door een 'drager" te bereiden door gedeeltelijke gelatinering van zetmeel met loog en toevoeging vein water, Onbehandeld zetmeel en borax. Daartoe werd een mengsel van 450 1 water en 50 kg maïszetmeel op 45° c verwarmd waarna 9 kg loog werden toegevoegd voldoende om het zetmeel te gelatineren. Na 15 min. roeren werden 25 achtereenvolgens 700 1 water, 250 kg zetmeel en 6 kg borax toegevoegd. Na weer 15 min. roeren werden 35 kg van een in onderstaande tabel A aangegeven flexografische inkt toegevoegd welke hoeveelheid overeenkomt met 5 % water in de zetmeelmelk. De inkt was tevoren met een Ford cup no. 4 op een viscositeit van 20 sec. ingesteld.

30 Aan het inkt-bevattende plakmiddel werden de

Lory viscositeit (de uitstroomtijd) bepaald met een apparaat afkomstig van Braive Instruments, Luik, België, de Brookfield (afschuif) viscositeit met een viscosimeter van het type RVF afkomstig van Brookfield, Massachusetts, Ver.St.v.Amerika en het gelatineringspunt 35 met een Brabender viscosigraaf afkomstig van Brabender, OHG, Duisburg.

7908749

* A

Λ .

3

Bij de bepaling van het gelatineringspunt wordt het mengsel verwarmd in de kom van de viscosigraaf en wordt de temperatuur gemeten waarbij het onbehandelde zetmeel in de zetmeelmelk gelatineert hetgeen blijkt uit een sterke stijging van de viscositeit. De resultaten 5 zijn in onderstaande tabel A samengevat.

TABEL· A

Viscositeit Lory visco- Brookfield Gelatine-van lory siteit n& 4 viscosi- ringspunt (sec.) uren staan, teit, cp (° c) 10 (sec.)

Blanco (zonder inkt) 19 21 280 50

Blauw 18 18 275 55

Geel 18 24 310 54 jg Blauw 15,5 16 250 54

Groen 15 16 240 54

Chromaatgeel "1" 39 21 780 59

Chromaatgeel "3" niet meetbaar 19 29.000 58

Zwart 15 16 230 52 20 Rood 43 27 2.200 56

Oranje, 17 19,5 350 53,5

Blauw 20,5 10,5 400 54

Geel 15 15 230 53,5 25 Uit de resultaten blijkt, dat het gelatinerings punt door de inkt aanmerkelijk wordt verhoogd, en dat sommige inkten bovendien een ongunstige invloed hebben op de viscositeit. Voor wat dit laatste betreft moet in aanmerking worden genomen dat het waswater afkomstig van het schoonmaken van de drukmachines, mengsels 30 van verschillende inkten bevat en dat zich in de praktijk daaronder altijd wel één bevindt die de viscositeit ongunstig beïnvloedt. Het gebruik van flexografische inkt bevattend waswater voor het bereiden van stijfsellijm voor golfkarton, is dan ook praktisch weer verlaten.

Verder is nog voorgesteld om het waswater te 35 gebruiken voor het bereiden van zetmeellijm voor golfkarton maar er 0 0 7 Λ a g V ^ V 3 t v 4 dan tevoren de schadelijke inktbestanddelen uit te halen door uit- · vlokken en verwijderen bijvoorbeeld door filtreren. Een dergelijke behandeling is echter ingewikkeld en vereist een omvangrijke apparatuur zodat hij ook niet voor praktische toepassing in aanmerking 5 komt.

Volgens de uitvinding wordt een middel verschaft voor het bereiden van stijfsellijm onder gebruikmaking van waswater afkomstig vein drukmachines voor het flexografisch bedrukken van golfkarton zonder dat de in het waswater aanwezige inkt het gelatinerings-10 punt en de viscositeit van de lijm in ongunstige zin wijzigen.

Het middel volgens de uitvinding bestaat uit een 3+ zout of oxyde van Ca, Mg, Mn, Ni, Ba, Co, Cr, Al, Fe , Zn, Sr, Pb,

Sn, Ti, V, Cu, Mo, Cd, Sb, W, Bi, alsook silico-aluminaten, geactiveerde kool, cement en silicaten.

15 Bij voorkeur worden zouten en oxiden gebruikt van 3+

Ca, Mg, Mn, Ni, Co, Cr, Fe , alsook silico-aluminaten, geactiveerde kool en cement, en in het bijzonder een silicaat.

De uitvinding heeft derhalve betrekking op een werkwijze voor het bereiden van een plakmiddel voor golfkarton onder 20 gebruikmaking van waswater afkomstig van flexografische drukmachines, met het kenmerk· dat, aan een grondstof voor het plakmiddel in het bijzonder zetmeel, aan het waswater, aan een suspensie van gegelati-neerd zetmeel ("drager”) of aan zetmeelmelk (ongegelatineerd zetmeel) waarmee de gegelatineerde zetmeelsuspensie wordt gemengd alvorens 25 het waswater toe te voegen en bij voor het bereiden van golfkarton-plakmiddel gebruikelijke pH tenminste één van vogmoemde middelen wordt toegevoegd en indien noodzakelijk een base, een en ander in · ‘zodanig gekozen hoeveelheden dat de inkt in het wasmiddel geen ongunstige invloed heeft op de eigenschappen van het plakmiddel.

30 De uitvinding heeft verder betrekking op een toe voeging voor de bereiding van golfkartonplakmiddel onder gebruikmaking van waswater afkomstig van flexografische drukmachines, met het kenmerk dat, de toevoeging wordt gekozen uit één van voornoemde middelen en bij voor het bereiden van golfkartonplakmiddel gebruike-35 lijke pH wordt toegevoegd aan het waswater, aan grondstof voor golf.- jö o ά 9 ,· f ·» * * ** ,

A

-5 kartonplakmiddel in het bijzonder zetmeel en nog meer in het bijzonder een gegelatineerde zetmeelsuspensie ("drager") of zetraeelmelk waarmee de gegelatineerde zetmeelsuspensie wordt gemengd.

De uitvinding heeft voorts betrekking op zetmeel 5 voor de bereiding van golfkartonplakmiddel onder gebruikmaking van waswater afkomstig van flexografische drukmachines, met het kenmerk dat, het zetmeel tenminste één van voomoemde toevoegingen bevat en verder, voor zover nodig een base, een en ander in zodanig gekozen hoeveelheden dat de flexografische inkt in het waswater geen ongun-10 stige invloed heeft op de viscositeit en het gelatineringspunt van het gerede plakmiddel.

De hoeveelheid waarin het middel of de toevoeging volgens de uitvinding wordt gebruikt is afhankelijk van de aard daarvan en van het gehalte inkt in het gebruikte waswater afkomstig van 15 de flexografische drukmachines. Afgezien van de silicaten bedraagt de hoeveelheid in het algemeen 0,01-10 gew.% en bij voorkeur 0,05-5 gew.% berekend op de totale hoeveelheid zetmeel die voor de bereiding van de lijm wordt gebruikt en het middel of de toevoeging.

Voor de silicaten bedraagt de hoeveelheid in het algemeen 0,01-49 20 gew.%, bij voorkeur 0,05-20 gew.% en in het bijzonder 0,1-6 gew.% berekend-op de totale hoeveelheid zetmeel en silicaat.

Om afwijkingen van het gelatineringspunt te corrigeren wordt een base gebruikt omdat anders de eigenschappen van de lijm en de produktiesnelheid van de golfkartonmachines aangepast 25 moeten worden. Wanneer deze afwijkingen zich voordoen, wordt de base toegepast in een zodanig gekozen hoeveelheid dat de afwijkingen worden gecorrigeerd.

De toepassing van een base is niet nodig wanneer een silicaat van bijvoorbeeld natrium, kalium en/of calcium wordt 30 gebruikt.

Ten aanzien van de hoeveelheid silicaat wordt nog opgemerkt dat de bovengrens niet kritisch is omdat overmaat silicaat geen schadelijke invloed op de eigenschappen van de lijm heeft.

De toevoeging volgens de uitvinding wordt toege-35 voegd aan een grondstof voor de bereiding van de lijm, in het 7903749 6 * bijzonder zetmeel {melk of "drager") of aan het waswater, hetzij in vloeibare of vaste vorm. De silicaten van natrium, kalium en calcium zijn verkrijgbaar als poeders en vloeistoffen en kunnen dus in één van deze vormen worden toegevoegd aan het zetmeel, de zetmeelmelk of 5 de gegelatineerde zetmeelsuspensie. Vaste silicaten kunnen tevoren in het zetmeel worden opgenomen door verpoederen met vloeibare silicaten, en poedervormige silicaten eenvoudig door mengen zonder meer. Poedervormige silicaten bezitten geen vrije alkaliniteit waardoor de stabiliteit van het mengsel bij opslag aangetast zou kunnen worden.

10 De verhouding silicium en oxyde van natrium, kalium en calcium in de silicaten , is niet aan enige beperking onderhevig maar bedraagt gewoonlijk tussen 2 en 2,4 voor natriumsilicaat en tussen 3 en 3,5 voor kaliumsilicaat.

Met silicaten worden dermate goede resultaten ver-15 kregen dat het waswater van de flexografische drukmachines niet alleen gebruikt kan worden in zetmeelmelk of gegelatineerde zetmeelsuspensie ("drager") zoals toegepast bij de bereiding van zetmeellijm volgens het Stein-Hall procédé maar ook in suspensies van partieel gegelati-neerd zetmeel zonder drager zoals toegepast bij bovengenoemd tweede 20 procédé, voor continue bereiding, in het bijzonder onder gelatinering van de waterige suspensie van gegelatineerd zetmeel bij verhoogde temperatuur.

Een voor wat zijn toepassingsmogelijkheden betreft veelzijdig produkt volgens de uitvinding bestaat uit een mengsel van' 25 zetmeel voor de bereiding van zetmeellijm voor de fabrikage van golfkarton en silicaat in een zodanig gekozen hoeveelheid dat voor de bereiding van de zetmeellijm waswater afkomstig van flexografische drukmachines kan worden gebruikt waarbij de hoeveelheid silicaat in het algemeen 0,01-49 gew.%, bij voorkeur 0,05-20 gew.% en meer bij 30 voorkeur 0,1-6 gew.% bedraagt berekend op de totale hoeveelheid zetmeel en silicaat.

Voorbeeld I

Een lijm voor het tweezijdig beplakken van golfkarton met een dunne laag karton werd bereid door een zetmeelmelk te 35 bereiden uit 450 1 water en 50 kg zetmeel en de melk te verwarmen bij 7903749 * r « 7 een temperatuur van 45° C. Aan de melk werd een oplossing toegevoegd van 9 kg zuiver natriumcarbonaat in 20 1 water om gelatinering te bewerkstelligen en daarmee een "drager" of "eerste deel" te verkrijgen. Na 15 min. grondig roeren werden achtereenvolgens 700 1 water, 5 250 kg zetmeel en 6 kg borax toegevoegd die samen de zetmeelmelk of "tweede deel” vormen. Na 15 min. roeren bedroeg de Lory viscositeit 19 sec., de Brookfield viscositeit 290 cp en het gelatineringspunt 54° C.

Toen het water in het "tweede deel" werd vervangen 10 door water dat 4 gew.% flexografische inkt van het type chromaatgeel "1" bevatte, steeg de viscositeit dermate dat de Lory viscositeit niet meer gemeten kon worden, de Brookfield viscositeit 29.000 cp bedroeg en het gelatineringspunt was opgelopen tot 58° C.· Hieruit blijkt dat de eigenschappen van de lijm drastisch door de inkt worden 15 gewijzigd.

De ongunstige invloed van de inkt werd teniet gedaan door bij de proef met inkt bevattend waswater, het zetmeel in het "tweede deel" te vervangen door een droog mengsel van 99,4 gew,% zetmeel en 0,6 gew.% watervrij calciumsulfaat. De Lory viscositeit 20 bedroeg 18 sec. en de Brookfield viscositeit 250 cp. Het gelatineringspunt wa’s evenwel gestegen tot 60° c maar werd met 10,8 kg natriumcarbonaat omlaag gebracht.

Voorbeeld II

Te werk gaande volgens voorbeeld I, werden de 25 volgende drie proeven uitgevoerd: (1) met water in het "tweede deel" zonder inkt, (2) met water in het "tweede deel" dat 4 gew.% flexografische inkt van het type chromaatgeel "3" bevatte, en (3) een mengsel in het "tweede deel" van 99,5 30 gew.% zetmeel en 0,5 gew.% watervrij calciumsulfaat.

De resultaten zijn in onderstaande tabel B samengevat.

35 - rv ·'' "7 r &

Stil 9 i * ’Li# w. «✓ * / s* 4t * , 8

TABEL B

Lory viscosi- Brookfield Gelatine- teit, sec. viscositeit ringspunt

cp ° C

5 ---—

Proef (1) 19 280 54

Proef (2) 39 780 58

Proef (3) 18 240 58 10 Om het gelatineringspunt te verlagen kan natrium- carbonaat (ongeveer 1,7 kg) worden toegevoegd.

Voorbeeld III

Er werd te werk gegaan volgens voorbeeld X proef 3 waarbij het mengsel van zetmeel en calciumsulfaat werd vervangen 15 door een mengsel van 99 gew.% zetmeel en 1 gew.% calciumoxalaat.

De Lory viscositeit bedroeg 20 sec., de Brookfield viscositeit 280 cp en het gelatineringspunt 59,5° C. Het gelatineringspunt kan worden gecorrigeerd met ongeveer 1,6 kg natriumcarbonaat.

Uit deze resultaten blijkt dat calciumsulfaat met dezelfde gunstige 20 resultaten door calciumoxalaat kan worden vervangen.

Voorbeeld IV

Er werd te werk gegaan volgens voorbeeld I proef 3 waarbij het mengsel van zetmeel en calciumsulfaat werd vervangen door een mengsel van 98,25 gew.% zetmeel en 1,75 gew.% magnesium-25 sulfaat. De Lory viscositeit bedroeg 22 sec., de Brookfield viscositeit 410 cp en het gelatineringspunt 61° c. Het gelatineringspunt kan worden gecorrigeerd met 1,39 kg natriumcarbonaat.

Voorbeeld V

Er werd te werk gegaan volgens voorbeeld I proef 30 2 waarbij het chromaatgeel "1" werd vervangen door "Orange 802" van

Millory dat een nog ongunstiger invloed heeft op de lijm. Verder werd in proef 3 van voorbeeld I het mengsel van zetmeel en calciumsulfaat vervangen door een mengsel van 95 gew.% zetmeel en 5 gew.% ijzer(III)sulfaat. De resultaten zijn in onderstaande tabel C samen-35 gevat.

7000749 « 9

TABEL C

Lory viscositeit Brookfield visco- Gelatinerings-sec. siteit, cp punt ° C

5 Proef (1) 19 290 54

Proef (2) Onmeetbaar 34.800 58

Proef (3) 18 470 69

De textuur is enigszins kort maar de lijm is ver- 10 der acceptabel behalve voor wat het gelatineringspunt betreft dat met een aanmerkelijke hoeveelheid natriumcarbonaat gecorrigeerd moet worden. Daarom komt ijzer(III)sulfaat voor het tegengaan van de ongunstige invloed van voornoemde flexografische inkt niet op de eerste plaats in aanmerking.

15 Voorbeeld VI

Er werd te werk gegaan volgens voorbeeld V proef 3 waarbij het mengsel van zetmeel en ijzer(III)sulfaat werd vervangen door een mengsel van 99 gew.% zetmeel en 1 gew.% poedervormig natrium-silicaat met een verhouding silicium en natriumoxyde van 2,06. De 20 Lory viscositeit bedroeg 18 sec., de Brookfield viscositeit 260 cp en het gelatineringspunt 56° C dus bijna normaal. Uit deze resultaten blijkt dat natriumsilicaat bijzonder geschikt is omdat het zowel de viscositeit als het gelatineringspunt corrigeert.

Voorbeeld VII

25 Er werd te werk gegaan volgens voorbeeld VI waar bij in plaats van 1 gew.% natriumsilicaat 2 gew.% van hetzelfde natriumsilicaat werd gebruikt. De Lory viscositeit bedroeg 16 sec., de Brookfield viscositeit 230 cp en het gelatineringspunt 55° C.

Omdat deze resultaten praktisch niet verschillen van die van voor-30 beeld VI, kan worden geconcludeerd dat een overmaat natriumsilicaat geen schadelijke invloed heeft op de lijm.

Voorbeeld VIII

Er werd te werk gegaan volgens voorbeeld VII onder achterwege lating van de inkt. De Lory viscositeit bedroeg 35 19 sec., De Brookfield viscositeit 250 cp en het gelatineringspunt 70 0 9 7-5 9

P

10 54° C. Deze resultaten bevestigen dat het silicaat geen enkele schadelijke invloed heeft op de lijm en dat het met een silicaat er helemaal niet toe doet of gewoon water of flexografische inkt bevattend water wordt gebruikt.

5 Voorbeeld IX

Er werd een zetmeellijm voor het tweezijdig belijmen van golfkarton bereid volgens het Stein-Hall procédé waarbij zowel in de "drager" of het "eerste deel" als in het "tweede deel" flexografische inkt bevattend waswater werd gebruikt. De 10 "drager" werd bereid uit 450 1 waswater dat 4 gew.% "Orange 802" van Millory bevatte, 50 kg mengsel van 98 gew.% zetmeel en 2 gew.% natriumsilicaat met een verhouding silicium en natriumoxyde van 2,06, en 9 kg zuiver natriumcarbonaat. Het "tweede deel" werd bereid uit 700 1 van voornoemde inkt bevattend waswater, 250 kg van voomoemd 15 mengsel van zetmeel en silicaat en 6 kg borax.

De Lory viscositeit bedroeg 19 sec., de Brookfield viscositeit 460 cp en het gelatineringspunt 58° C. Hoewel het gela-tineringspunt weinig van het normale gelatineringspunt afwijkt kan een correctie worden aangebracht met natriumcarbonaat (ongeveer 1 kg). 20 In de praktijk is dit echter meestal niet noodzakelijk.

Voorbeeld X

Er werd een lijm bereid volgens het bovengenoemde tweede procédé, dat wil zeggen een zetmeellijm zonder drager. Daartoe werden een melk van zetmeel (handelskwaliteit) en een natriumcar-25 bonaatoplossing met een concentratie van 3,56 gew.% berekend op het zetmeel gemengd bij een temperatuur van 39° C. De zetmeelmelk was bereid uit 225 kg zetmeel en 705 1 water.

In een eerste proef werd kraanwater gebruikt en werd het produkt onderworpen aan de inwerking van natriumcarbonaat viscosxtêxt 30 gedurende een voldoende lange tijd ”x" om een Brabender van 300 eenheden te bereiken.

In een tweede proef werd water gebruikt dat een flexografische inkt van het type "Orange 802" bevatte in een concentratie van 4 gew.%. En werd de tijd "x" bepaald.

35 In een derde proef werd het water van de tweede ' * * 7908749 5« 11 proef gebruikt waaraan een poedervormig mengsel van 97 gew. % zetmeel en 3 gew.% natriumcarbonaat met een verhouding silicium en natrium-oxyde van 2,06 was toegevoegd. Ook deze melk werd onderworpen aan de inwerking van natriumcarbonaat waarbij de tijd "x” werd gemeten.

5 De derde proef werd herhaald in een vierde proef waarbij het water geen inkt bevatte. De tijd "x" werd wederom bepaald. De gemeten waarden voor "x" zijn in onderstaande tabel D samengevat.

TABEL D

10 _____________

Zweltijd "x" nodig om een Brabender viscositeit van 300 eenheden te bereiken, min.

Proef (1) blanco 22

Proef (2) geen zwelling ^ Proef (3) 21

Proef (4) 26

Uit de resultaten van de eerste en derde proef blijkt, dat het natriumsilicaat de schadelijke invloed van de inkt 20 zoals deze blijkt uit de tweede proef waarbij het zwellen werd geremd, tenietdoet. Verder blijkt uit de vierde proef dat het silicaat op zich de eigenschappen van de lijm niet belangrijk wijzigt.

De proeven werden herhaald met grootschalige hoeveelheden: 250 kg zetmeel in 705 1 water met een temperatuur van 25 36° C en 8 kg natriumcarbonaat in 215 1 water met een temperatuur van 54° C. De suspensie en oplossing werden gemengd bij een temperatuur van 39° C. De zweltijd "x" werd met een 3,56 gew.%-ige natrium-carbonaatoplossing in water op 20 min. ingesteld, aan het eind van welke tijdsduur 4,5 kg boorzuur werd toegevoegd. De Lory viscositeit, . 30 Brookfield viscositeit en het gelatineringspunt zijn in onderstaande tabel E samengevat.

35 79 OS 7 43 Λ - . * 12 TABEL Ε

Lory viscositeit Brookfield visco- Gelatinerings-sec. siteit, cp punt ° C

^ Proef (1) Blanco 10 780 50

Proef (2) geen zwelling

Proef (3) 11 1280 55 proef (4) 11,5 1000 50,5 10 Uit vergelijking van de resultaten van proef (1) en proef (4) blijkt, dat het natriumsilicaat het zwellen iets vertraagt en de eindviscositeit iets verhoogt. Wanneer inkt aanwezig is zoals in proef 3, is de Lory viscositeit aanvaardbaar. De textuur van de lijm is iets korter. Het gelatineringspunt is weliswaar ver-15 hoogd maar de zweltijd is gestabiliseerd.

Voorbeeld XI

Er werd te werk gegaan volgens voorbeeld I waarbij in de tweede proef het chromaatgeel "1" werd vervangen door Rouge 824 vein Millory, en in de derde proef het mengsel vem zetmeel 20 en calciumsulfaat door een mengsel vein 98 gew.% zetmeel en 2 gew.% Portland cement. De viscositeiten en het gelatineringspunt zijn in onderstaande tabel F vermeld,

TABEL F

25 Lory viscositeit Brookfield vis- Gelatinerings-

see. vositeit, cp punt ° C

Proef (1) 19 280 54

Proef (2) onmeetbaar 14.200 59

Proef (3) 43 410 55,5 30 ---:---;-

Hoewel het cement weinig werkzaam schijnt moet in aanmerking worden genomen dat de bij deze proeven gebruikte flexografische inkt aanmerkelijk schadelijker is voor de eigenschappen van de lijm dan de inktniengsels die gewoonlijk in waswater af-35 komstig van flexografische drukmachines aanwezig zijn.

7908749 Η.

• ' * 13

Voorbeeld XIX

Er werd te werk gegaan volgens voorbeeld I waarbij in de tweede proef het chromaatgeel "1" werd vervangen door Rouge 824 van Millory en in de derde proef het mengsel van zetmeel 5 en calciumsulfaat door een mengsel van 99 gew.% zetmeel en 1 gew,% poedervormige actieve kool (verkrijgbaar bij CECA S.A., 78140 Velizy-Villacoublay). De viscositeiten en het gelatineringspunt zijn in onderstaande tabel G vermeld.

TABEL G

10 _______

Lory viscositeit Brookfield vis- Gelatinerings-sec. cositeit, cp punt ° C

Proef (1) 19 280 54

Proef (2) onmeetbaar 14.200 59

Proef (3) 43 550 57

De geactiveerde kool schijnt weinig werkzaam maar in aanmerking moet worden genomen dat de bij deze proeven gebruikte inkt aanmerkelijk schadelijker voor de lijm is dan de inktmengsels 20 die gewoonlijk in waswater afkomstig van flexografische drukmachines aanwezig zijn. Het gelatineringspunt kan desgewenst worden bij gesteld met een weinig alkali.

25 7908749

Claims

1. Werkwijze voor het bereiden van een lijm in het bijzonder voor de golfkartonfabrikage, onder toepassing van waswater dat afkomstig is van het schoonmaken van flexografische druk- 5 machines, met het kenmerk, dat de lijm voor de in het waswater aanwezige inkt ongevoelig wordt gemaakt door aan grondstoffen voor de lijm, in het bijzonder zetmeel, aan het waswater, aan geheel of gedeeltelijk gegelatineerd zetmeel en/of aan zetmeelmelk waarmee geheel gegelatineerd zetmeel wordt gemengd alvorens het waswater toe te 10 voegen en bij voor het bereiden van golfkartonlijm gebruikelijke pH 3+ een zout en/of oxyde van Ca, Mg, Mn, Ni, Ba, Co, Cr, Al, Fe , Zn, Sr, Pb, Sn, Ti, V, Cu, Mo, Cd, Cb, W en/of Bi, silico-aluminaat, geactiveerde kool, cement en/of silicaat toe te voegen, en voor zo ver nodig een base, een en ander in een zodanige hoeveelheid dat de 15 veranderingen in de viscositeit en het gelatineringspunt van de lijm die door de inkt teweeg worden gebracht, aanvaardbaar zijn.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat als middel tegen de gevoeligheid van de lijm voor flexografische inkt wordt gebruikt een zout en/of oxyde van Ca, Mg, Mn, Ni, Co, Cr 20 en/of Fe3+, silico-aluminaat, geactiveerde kool en/of cement.

3. Werkwijze volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat als middel tegen de gevoeligheid van de lijm voor flexografische inkt een silicaat wordt gebruikt.

4. Middel tegen de gevoeligheid van lijm voor 25 inkt, in het bijzonder tegen de gevoeligheid van lijm voor de golfkar-tonfabrikage voor inkt aanwezig in het waswater afkomstig van het reinigen van flexografische drukmachines en bestemd, voor gebruik bij het bereiden van voomoemde lijm bij gebruikelijke pH, met het kenmerk, dat het middel bestaat uit een zout en/of oxyde van Ca, Mg, Mn,

30 Ni, Ba, Co, Cr, Al, Fe3+, Zn, Sr, Pb, Sn, Ti, V, Cu, Mo, Cd, Sb, W . en/of Bi, silico-aluminaat, geactiveerde kool, cement en/of silicaat, en dat het middel wordt toegevoegd aan de grondstof voor de lijm, in het bijzonder zetmeel en meer in het bijzonder geheel of gedeeltelijk gegelatineerd zetmeel of zetmeelmelk waarmee geheel gegelatineerd 35 zetmeel wordt gemengd, of aan het waswater. * · * 7908749

5. Middel volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat het middel bestaat uit een zout en/of oxyde van Ca, Mg, Mn, Ni, Co, Cr, en/of Fe^+, silico-aluminaat, geactiveerde kool en/of cement.

6. Middel volgens conclusie 4, met het kenmerk, 5 dat het middel bestaat uit een silicaat.

7. Zetmeel voor de bereiding van lijm in het bijzonder lijm voor de golfkartonfabrikage onder gebruikmaking van waswater afkomstig van het reinigen van flexografische drukmachines, met het kenmerk, dat het zetmeel een middel volgens conclusie 4-6 10 bevat.

8. Werkwijze volgens conclusie 1 en 2, met het kenmerk, dat afgezien van silicaat het middel wordt toegepast in een hoeveelheid van 0,01-10 gew.% en bij voorkeur 0,05-5 gew.% berekend on de totale hoeveelheid zetmeel en het middel.

9. Werkwijze volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat silicaat wordt toegepast in een hoeveelheid van 0,01-49 gew.% en bij voorkeur 0,05-20 gew.% berekend op de totale hoeveelheid zetmeel en silicaat.

10. Werkwijze volgens conclusie 3, met het ken- 20 merk, dat silicaat wordt toegepast in een hoeveelheid van 0,1-6 gew.% berekend op de totale hoeveelheid zetmeel en silicaat.

11. Zetmeel volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat afgezien van silicaat de hoeveelheid van het middel in het zetmeel 0,01-10 gew.% en bij voorkeur 0,05-5 gew.% bedraagt berekend 25 op de totale hoeveelheid zetmeel en het middel.

12. Zetmeel volgens conclusie 7, met het kenmerk, dat het zetmeel silicaat bevat in een hoeveelheid van 0,01-49 gew.% en bij voorkeur 0,5-20 gew.% en meer bij voorkeur 0,1-6 gew.% berekend op de totale hoeveelheid zetmeel en silicaat.

13. Middelen en werkwijzen zoals beschreven in de beschrijving en voorbeelden. 35 7908749