NL7907636A - Geinverteerde papierlijm en een werkwijze voor de bereiding daarvan. - Google Patents

Description

* JV'3*· ff.O. 28.121 1

Geïnvesteerde papierlijm en een werkwijze voor de “bereiding daarvan.

De uitvinding heeft betrekking op een invertlijm voor de massalijming en de oppervlakte lijming van papier, die een water bevattende dispersie van een versterkte, onversterkte, gehydrogeneerde of gedisproportioneerde colofonium-5 hars of een mengsel van der ge lijke harsen en als disper-geermiddel één of meer in water oplosbare, in water onoplosbare of in water dispergeerbare verbindingen bevatten, die in een oplossing of een dispersie één of meer anionen met de formule 1 en/of 2 leveren, waarbij in de formule 1 10 E een al dan niet vertakte alkylgroep met 8 of 9 koolstof-atomen en in de formule 2 E^ een al dan niet vertakte alkyl-of alkenylgroep met 12-20 kool stof at omen voorstellen, terwijl in beide formules n een getal met een zodanige waarde is, dat ongeveer 21 tot ongeveer 76 % van het molecuulge-15 wicht dient te worden gerekend voor de (OCI^CHg)-groep, alsmede op een werkwijze voor de bereiding van deze invert-lijm.

De inwendige lijming van papier met colofonium is door Casey in "Pulp and Paper", 2e druk, deel II: "Papermaking", 20 hoofdstuk XIII, blz. 1043-66 beschreven. Casey behandelt op blz. 1048 versterkte colofoniumharslijm en stelt vast, dat versterkte colofoniumharslijmen ter vergroting van het aantal carbonzuurgroepen worden verkregen door omzetting van maleinezuuranhydride of andere dienofiele verbindingen met 25 colofonium. Casey stelt eveneens vast, dat een typische versterkte lijm ongeveer 1-30 igew.% maleïne-op->Lmaarzuuranhydride kan bevatten.

Yoorts stelt Casey op blz. 1047 vast, dat praktisch algemeen wordt erkend, dat een lijm met een groot gehalte aan 30 vrije colofoniumhars een betere lijming oplevert en minder aluin nodig maakt. Op blz. 1050 stelt Casey vast, dat door toepassing van een schuteolloide het mogelijk is bijzonder stabiele lijm te bereiden die tot 90 gew. % vrij colofonium bevat. Op blz. 1051 behandelt Casey de Bewoid-werkwijze ter 55 bereiding van een lijm met een groot gehalte aan vrij colo- 790 76 36 % κ --2- . fonium, en stelt vast dat de Bewoid-lijm ongeveer 90 gew.% gevrij, in een kleine hoeveelheid colofoniumzeepsdispergeer& en door de aanwezigheid van ongeveer 2 gew.% caseïne of van een ander proteïne gestabiliseerd colofonium bevat.

5 De caseïne wordt als schudcolloïde gebruikt ter verhindering van de groei van colofoniumdeeltjes, waardoor zij in fijnverdeelde toestand worden gehouden. Casey stelt verder vast, dat volgens de Bewoid-werkwijze het colfonium bij aanwezigheid van ongeveer 1-2 gew.% natriumhydroxyde en 10 ongeveer 2 gew.% caseïne mechanisch in fijnverdeelde vorm wordt gebracht. De colofoniumhars wordt op verhoogde tempe- aan ratuur gebracht en*mechanische afschuifkrachten onderworpen totdat de hars in kleine deeltjes is verdeeld. Een kleine hoeveelheid etsnatron (1,6 gew.deel per 100 gew.dln colofo-15 niumhars) wordt vervolgens aan het gesmolten colofonium toegevoegd · voor een gedeeltelijke verzeping daarvan en daarna wordt caseïne (2,0 gew.dln caseïne, gedispergeerd in 0,2 gew. deel MaOH) voor de stabilisering van de gedis-pergeerde colofoniumharsdeeltjes toegevoegd. De opgeloste 20 caseïne wordt onder krachtig roeren in de gesmolten colofoniumhars verwerkt, waarna een extra, kleine hoeveelheid ïïaOE (0,2 gew.deel) wordt toegevoegd of de op verhoogde temperatuur gebrachte colofoniumsmelt wordt in caseïne bevattend water gespoten. Tenslotte wordt water toegevoegd, 25 ter verkrijging van een gerede dispersie met een gehalte aan vaste stof van ongeveer 4-5 gew.%, die in deze vorm wordt gebruikt. Deze werkwijze wordt onder deskundigen "inversiewerkwijze voor de bereiding van colofoniumharslijm" genoemd en de op deze wijze bereide colofoniumharslijm 30 "invertli jm".

Onder toepassing van de inversiewerkwijze werd volgens het Amerikaanse octrooischrift 2.393*179 een lijm met vrije colofoniumhars bereid, waarbij inplaats van natriumhydroxyde een niet basisch dispergeermiddel werd gebruikt, bijvoor-35 beeld een gesulfoneerde hogere vetalcohol. Het colofonium werd gesmolten en de gewenste - . hoeveelheid dispergeermiddel werd onder ter vorming van een homogene gesmolten massa voldoende, roeren toegevoegd. Vervolgens werd portiegewijs onder snel' roeren een praktisch neutrale of zwak^zure water- 4-0 rijke oplossing of dispersie van een schutcolloïde, bij- 790 7 6 36 3 t i voorbeeld caseïne, toegevoegd, waardoor een pastaachtige dispersie met een groot gehalte aan vaste stof werd gevormd, die vervolgens met water tot een gehalte aan vaste stof van 40-60 gew.% werd verdund.

5 Casey behandelt op “. blz. 1051 en 1052 de Prosize-werkwijze voor de bereiding van een beschermde lijm met een groot gehalte aan vrije colof oniumhars. De aanwezigheid van een grensvlakkenactief proteïne, bijvoorbeeld sojabonen-prote-• · ine, verhindert de groei van de colofoniumdeeltj es tot 10 grotere aggregaten.

Tolgens het Duitse octrooischrift 1*131.348 zijn lijmen met vrije colofoniumhars-dispersies van onverzeepte harszuren met een bepaald percentage harszeep. De dispersies werden volgens de inversie-werkwijze bereid. Zij werden in het 15 algemeen met een gehalte aan vrij colofonium van 60-95 gew.% gebruikt en "bevatten daarnaast hulpemulgeermiddelen en stabilisatoren, zoals stearaten, triethanolamine, caseïne en wassen.

Volgens het Duitse octrooischrift 1.131.348 waren de ver-20 sterkte colofoniumharsen tot dusverre niet geschikt voor de bereiding van dispersies, omdat zij in het algemeen te hoge smeltpunten hebben, de neiging hebben te kristalliseren of bij het dispergeren fijne korsten vormen, die tot sedimentatie leiden. Beschreven zijn een papierlijm en een werk-25 wijze voor de bereiding daarvan in de vorm van een water bevattende dispersie met een groot gehalte aan vrije coifoniumhars, waarbij versterkte colofoniumhars bij verhoogde temperatuur met vet-zuren, mengsels van vetzuren en/of nafteen-zuren wordt gemengd en de dispergering op bekende wijze 30 wordt uitgevoerd. De werkwijze werd als inversiewerkwijze toegepast.

In het Amerikaanse octrooischrift 3-565*755 is een praktisch homogene, stabiele,.water bevattende suspensie van een materiaal op basis van colofonimahars in een toestand van fijne 35 verdeling beschreven. Als materiaal op baas van colof oniumhars wordt versterkte colof oniumhars of een mengsel van colofoniumhars en versterkte colofoniumhars gebruikt. Een zeer kleine hoeveelheid van het materiaal op basis van eolo-foniumhars wordt verzeept en werkt als dispergeermiddel 790 76 36 4 voor de deeltjes op baas van colofoniumhars. Dit middel dat hoofdzakelijk uit materiaal op baas van colofoniumhars, het betreffende verzeepte materiaal en water bestaat wordt voor het lijmen van papier gebruikt. Deze lijm is een lijm 5 met.een groot gehalte aan vrije colofoniumhars, die slechts een zeer kleine hoeveelheid van het betreffende verzeepte materiaal bevat, een goede stabiliteit gedurende lange perioden heeft en niet de toepassing van tot dusverre voor de bereiding van stabiele lijmen met een groot gehalte aan 10 vrije colofoniumhars gebruikte stabilisatoren vereist.

Volgens de werkwijze van het Amerikaanse octrooischrift 3·565·755 wordt bijvoorbeeld een zout van de colofoniumhars of van een versterkte colofoniumhars of een basisch materiaal bijvoorbeeld natriumhydroxide, in water opgelost. De verkre-15 gen oplossing in water wordt met een oplossing van versterkte colofoniumhars in een met water niet mengbaar organisch oplosmiddel, bijvoorbeeld benzeen, gemengd, ter verkrijging van een stabiele emulsie gehomogeniseerd, waarna het organische oplosmiddel wordt verwijderd ter verkrijging van een 20 stabiele water bevattende dispersie.

In'het Duitse “Offenlegungsschrift'2.426.038 is een werkwijze voor de bereiding van een praktisch stabiele water bevattende dispersie van een voor het lijmen van cellulose-achtige vezels voor de vervaardiging van papier geschikt materiaal op basis 25 Tan colofonium beschreven, waarbij een niet-stabiele, water bevattende dispersie, die ten minste 5 gew.% vaste stoffen bestaande uit 0-95 gew.% colofonium. en 100-5 gew.% van een omzettingsprodukt van colofonium met een zure, de rest met de formule 3 bevattende verbinding bevat, waarbij de hoeveel-30 heid van als addukt gebonden zure verbinding ongeveer 1-20 gew.%, betrokken op de totale hoeveelheid vaste stof is, en ' onder een druk van ongeveer 142-563 bar en bij een temperatuur van ongeveer 150-195°^ bij aanwezigheid van een anionisch dispergeemiddel is gehomogeniseerd. Als anionische 35 dispergeermiddelen worden materialen op basis van verzeept colofonium, natriumalkylbenzeensulfonaat, natriumnaftaleen-sulfonzuur, natriumlaurylsulfaat of het ammoniumzout van de sulfaatester van een alkylfenoxy(polyethyleenoxy)-ethanol gebruikt.

7907636 <* 5

In de Zweedse octrooiaanvrage 74-. 10018-1 is een praktisch stabiele, water bevattende dispersie beschreven die hoofdzakelijk uit water, colofoniummateriaal en als stabilisator voor het colofoniummateriaal een alkalimetaal-alkylbenzeen-5 sulfonaat bestaat. Ie dispersies worden bereid door een voorbereid mengsel van de componenten door een homogenisator te leiden.

In het Amerikaanse octrooischrift 3-906.142 is een middel voor het lijmen van papier zonder aluminiumsulfaat beschreven 10 dat een stabiele water bevattende dispersie van een door omzetten met een a,β-onverzadigd.carbonzuur of een overeenkomstig zuuranhydride versterkte colofoniumhars, een schut-colloide, bijvoorbeeld caseïne, en een vluchtige base,bijvoorbeeld ammoniak, bevat, waarbij ten minste 90 % van de 15 versterkte colofoniumhars onverzeept is. Dit lijmmiddel wordt bereid,door toepassing van de inversie-werkwijze waarbij eerst versterkt colofonium in een houder wordt gesmolten die van een roerinrichting en een verwarmingsinrichting is voorzien. Vervolgens wordt in een andere houder een disper-20 geermiddel en een stabilisator bereid door een gedefinieerde hoeveelheid van een schutcolloïde, bijvoorbeeld caseïne, en een gedefinieerde hoeveelheid van een vluchtige base, bijvoorbeeld ammoniak,in water op te lossen. Vervolgens worden het voorbereide dispergeermiddel en de voorbereide stabili-25 satorsiel aan het gesmolten colofonium toegevoegd, waarbij tijdens en na de toevoeging met een bijzonder groot toerental wordt geroerd of volgens een andere methode intensief wordt gemengd. Tenslotte wordt het gehalte aan vaste stof van de verkregen water bevattende colofoniumdispersie door 30 toevoeging van een berekende hoeveelheid water ingesteld.

Voorts is uit het Duitse"Offenlegungsschrift" 2.654.496 een invertlijm voor de massalijming van papier bekend, die een water bevattende dispersie van een versterkte colofoniumhars bevat, waarvan het dispergeermiddel in een oplossing anionen 35 m.et de formules 4 en 5 levert, waarin ’ E een alkylgroep en E' een alkyl-, alkyleen- of cycloalkyl- groep met gecondenseerde ringen voorstellen. Bij de bereiding van deze bekende papierlijm is het gebruik van schut-colloïden, zoals caseïne, niet vereist is; er moet echter 790 76 36 6 met verwarmd inversiewater worden gewerkt.

Aan de uitvinding lag liet probleem ten grondslag een nieuwe invertlijm voor papier te verschaffen, die zowel voor de mas-salijming als voor de oppervlaktelijming kan worden gebruikt 5 en die alle voordelen van tot dusverre gebruikte papierlijmen heeft en die volgens een methode wordt bereid, waarbij niet alleen kan worden afgezien van het gebruik van oplosmiddelen en schutcolloïden, zoals in het bijzonder caseïne, en van de toepassing van een verhoogde druk, maar ook iqp. het ge-10 bruik van verwarmd inversie water en waarbij als inversiewater koud water kan worden gebruikt.

Volgens de uitvinding wordt het probleem opgelost, doordat de invertlijm als dispergeermiddel één of meer in water oplosbare, in water onoplosbare of in water dispergeerbare 15 verbindingen bevat die in een oplossing of een dispersie ee'n of meer anionen met de formules 1 en/of 2 leveren, waarbij in de formule 1 R een al dan niet vertakte alkyl groep met 8 of 9 koolstofatomen en in de 'formule 2 R^ een al dan niet vertakte alkyl- of alkenylgroep met 12-20 koolstofatomen 20 voorstellen, terwijl n in beide formules een getal met een zodanige waarde is dat ongeveer 21 °/o tot ongeveer 76 % van het molecuulgewicht dient te worden gerekend voor de ( OOïïgCïïg) -gr o ep ·

Verrassenderwijze is gebleken, dat de invertlijm volgens de 25 uitvinding niet alleen zoals de tot dusverre bekende invert-lijmen voor de massalijming van papier geschikt is, maar ook voor de oppervlaktelijming daarvan, daar de invertlijm volgens de uitvinding bij kamertemperatuur fümvormend is.

Re invertlijm volgens de uitvinding bevat in de water bevat-50 tende dispersie 5 tot ongeveer 50 gew.% versterkte, onversterkte, gehydrogeneerde of gedisproportioneerde colofonium-hars of een mengsel van colofoniumharsen, ongeveer 6 tot ongeveer 30 gew.%, bij voorkeur ongeveer 5 tot ongeveer 10 gew.%, betrokken op het colofonium of het mengsel van eolo-35 foniumharsen, van een dispergeermiddel en voor het overige ƒ gewichtspercentage (tot 100 gew.%) water.

Het volgens de uitvinding gebruikte colofonium kan elk van de in de handel verkrijgbare soorten colofonium zijn, bij- 790 7 6 36 * « 7 voorbeeld wortelhars, balsemhars, taholie-hars en mengsels van twee of meer van deze barsen in onzuivere toestand of in geraffineerde toestand· Harsen met een neiging tot kristallisatie kannen big verhoogde temperatuur met formaldehyde 5 of para-formaldehyde big aanwezigheid van een zure katalysator, bijvoorbeeld p-tolueensulfonzuur, op op zichzelf bekende wig ze worden behandeld. Zo kan met formaldehyde behandelde hars worden gebruikt en een dergelijke hars valt onder het begrip "colofoniumhars" volgens de uitvinding."' 10 Als versterkte colofoniumhars wordt een additieprodukt van colofonium met een zure verbinding gebruikt, die de rest met de formule 3 bevat, die door omzetten van colofonium met de zure verbinding big verhoogde temperatuur, gewoonlijk big o ongeveer 150 tot 210 0 , wordt verkregen. De toegepaste hoe-15 veelheid van de zure verbinding wordt zodanig gekozen, dat een versterkte colofoniumhars met een gehalte aan geaddeerde zure verbinding van ongeveer 1 tot ongeveer 30 gew.%, bij voorkeur ongeveer 5 tot ongeveer 12 gew.%, betrokken op de hoeveelheid van de versterkte colofoniumhars wordt verkregen.

20 Werkwijzen voor de bereiding van versterkte colofoniumharsen zijn in de Amerikaanse octrooischriften 2.628.918 en 2.684.300 beschreven.

Voorbeelden van zure, de rest met de formule 3 bevattende verbindingen, die ter verkrijging van versterkte colofonium-25 hars kunnen worden gebruikt, zijn de α^β-onverzadigde organische zuren en de overeenkomstige zuurahhydriden$ speciale voorbeelden daarvan zijn fumaarzuur, maleïnezuur, acrylzuur, maleinezuuranhydride, itaconzuur, itaconzuuranhydride, ci-traconzuur en citraconzuuranhydride. Het adduktvormende zuur 30 dat de voorkeur verdient is fumaarzuur. Voor de bereiding van de versterkte colofoniumhars kunnen eventueel mengsels van zuren worden gebruikt. Ook kunnen mengsels van verschillende versterkte colofoniumharsen worden gebruikt. Zo kan bijvoorbeeld een mengsel van het acrylzuuraddukt aan colofo-35 nium en van het fumaar^Sdukt aan colofonium ter verkrijging van de invertlijmen volgens de uitvinding worden gebruikt.

De colofoniumhars kan eventueel met bekende toevoegsels, bijvoorbeeld wassen, in het bijzonder paraffinewas en micro-kristallijne was, koolwaterstofharsen en ook de van aardolie- 790 76 36 8 koolwaterstoffen en terpenen afgeleide spindeloliën of polyglycolen worden gemengd. Het mengen wordt uitgevoerd in de smelt of in de oplossing, waarbij tot ongeveer 100 gew.%, "bij voorkeur ongeveer 30-50 gew.% van liet toevoegsel, betrok-5 ken op bet gewicht van de colof oniumhars, kunnen worden toegevoegd. Ook kan een gedeelte van de colofoniumhars door een strekmiddel worden vervangen. Als strekmiddelen die in een hoeveelheid van ongeveer 30-50 gew.%, betrokken op het gewicht van de colofoniumhars, kunnen worden gebruikt, komen 10 bijvoorbeeld talolie-derivaten in aanmerking.

Ter uitvoering van de werkwijze volgens de uitvinding kunnen ook mengsels van versterkte en onversterkte, gehydroge-neerde of gedisproportioneerde colofoniumhars alsmede mengsels van versterkte colofoniumhars, strekmiddelen en/of ^ toevoegsels en onversterkte, gehydrogeneerde of gedisproportioneerde colofoniumhars worden gebruikt.

Mengsels van versterkte en onversterkte, gehydrogeneerde of gedisproportioneerde colofoniumhars bevatten ongeveer 0 tot ongeveer 100 gew.% versterkte hars en ongeveer 100 20 tot ongeveer ,0 gew.% onversterkte, gehydrogeneerde of gedisproportioneerde hars. Mengsels van een versterkte hars, een hars en een hars-strekmiddel bevatten ongeveer 25-49 gew.% versterkte hars, ongeveer 5 tot 50 gew.% onversterkte hars en ongeveer 0-25 gew.% strekmiddel voor de versterkte 25 hars.

Indien een mengsel van colofoniumharsen wordt gebruikt kan dit mengsel elk van de tevoren vermelde colofoniumharsen , versterkt en onversterkt, eventueel ook gedeeltelijk of nagenoeg volledig gehydrogeneerd of gedisproportioneerd of 30 ook gepolymeriseerd bevatten. De in de invertlijm volgens de uitvinding gebruikte dispergeermiddelen zijn in water oplosbare, in water onoplosbare of dispergeerbare verbindingen met .da formules 6 en 7i waarin x 1 of 2 voorstelt.

In de formule 6 is E een al dan niet vertakte alkylgroep met 35 8 of 9 koolstofatomen. Voorbeelden van dergelijke alkyl-groepen zijn de octyl- en de nonylgroep.

In de formule 7 is een al dan niet vertakte alkyl- of alkyleengroep met 12-20 koolstofatomen, bij voorkeur 12-18 koolstofatomen, in het bijzonder 16-18 koolstofatomen.

790 7 6 36 * β -+ 9

Voorbeelden ran dergelijke groepen zijn dodecyl-(lauryl-), tetradecyl-, hexadecyl-, oleyl-, octadecyl- en eicosylgroep·

In de formules 1, 2, 4, 5» 6, 7 is n een getal met een zodanige waarde dat van bet moleeuulgewicht van elk van de an-5 ionen met de formules 8 en 9 ongeveer 21 % tot ongeveer 76 bij voorkeur ongeveer 31 % tot 66 % dient te worden gerekend voor de (O&^CE^^S-roep.

In de formules 6 en 7 stelt Mx+ een geschikt kation voor.

Vele kationen maken oplossen van het dispergeermiddel in lOwater mogelijk. Bij voorkeur is het kation Mx+ in de formule 6 en 7 een alkalimetaalkation, bijvoorbeeld een kalium- of natriumion; een waterstofion (ïï+); een ammoniumion (iJÏÏ^+) of een triethanolammoniumion. Ook mengsels van dergelijke kationen kunnen in aanmerking komen· 15Verbindingen met de formules 6 en 7 zijn in de handel verkrijgbaar en kunnen door condensatie van het geschikte alkyl-fenol of de geschikte alcohol met epoxyethaan volgens bekende methoden en een daaropvolgende omzetting van de op deze wijze verkregen condensaten volgens bekende methoden ter verkrij-20ging van de zouten of de zuren van de condensaten worden bereid. De waarde van n is een gemiddelde waarde, daa^feiJ de condensatiereactie epoxyethaancondensaten met verschillende ketenlengten worden verkregen, van

Voorbeelden volgens de uitvinding als dispergeermiddel bruik-25bare alkylfenolpolyglycolethercarbonzuren met anionen met de formule 1 zijn de verbindingen met de formules 10 t/m 14· van

VoorbeeldenVolgens de uitvinding als dispergeermiddel bruikbare vetalcoholpolyglycolethercarbonzuren met anionen met de formule 2 zijn 300^|^Ε2^—2 OCH2— COOH j °12H25“^0CH2CH2^4 · 5 “0CH2“C00H» 012a25“(0 GH2CH2) 10-°c®2*'C00H 5 C18H35-(0CH2CH2) 2-00H2-C00H; C18H35-(0CH2CH2)9-0CH2-C00H; 35C 16H33-(0CH2CH2) 8-0CH2-000H ï 790 76 36 10

Oi8H37-(OCH2CH2)6-OCH2-OOOH en C18H37“(0CH2CH2)14“°CH2“C00H·

Voor de "bereiding van de invertlijm volgens de uitvinding wordt eerst een "bepaalde hoeveelheid van de versterkte, 5 onversterkte, gehydrogeneerde of gedisproportioneerde colo-foniumhars of een mengsels van dergelijke harsen met het dispergeermiddel of de disper ge ermiddelen en eventueel strekmiddelen en/of toevoegsels gesmolten. De temperatuur van de smelt kan tussen 80 en 180°C zijn. Aan de harssmelt 10 wordt vervolgens hij deze temperatuur een bepaalde hoeveelheid van een verzepingsmiddel, bijvoorbeeld natrium- of ka-liumhydroxyde, in de vorm van een oplossing in water toegevoegd, waarbij de smelt onder schuimen afkoelt. Afhankelijk van het verzepingsmiddel wordt een hoeveelheid tussen 15 1 en 10 gew.%, bij voorkeur 1,5 tot 5 gew.%, betrokken op de hoeveelheid" hars, gebruikt. Na toevoeging van het verzepingsmiddel wordt koud water onder krachtig roeren toegevoegd, olie— waarbij eerst een water-in-*emul s i e wordt gevormd, die bij verder toevoegen van water omslaat in een olie-in-water-20 emulsie, die met water kan worden verdund. Aan het voor het verdunnen gebruikte water kunnen eventueel schu£colloïden worden toegevoegd, bijvoorbeeld soorten gemodificeerde zetmeel of cellulosederivaten of polyvinylalcohol. Deze schutcollolden stellen echter geen vereist bestanddeel voor, 25 en in het bijzonder dient als schutcollold geen caseïne (dat als voedingsbodem voor schimmels ongewenst is) te worden gebruikt.

De uitvinding wordt door de volgende voorbeelden geïllustreerd.

30 Voorbeeld I

A. Bereiding van een met malelnezuur versterkte colofonium-hars

Een mengsel van 9 gew.dln malelnezuuranhydride en 91 gew.dln coiofoniumhars (taürhars met een zuurgetal van 165) werd 35 onder roeren op 190 °C verhit, totdat het totale malelnezuuranhydride had gereageerd, waarna het mengsel tot kamertemperatuur werd gekoeld.

790 7 6 36 11 Β. Bereiding Tan de invert lijm.

50 gew.dln Tan de Tolgens A Terkregen hars werden met 3 gew. dln Tan een dispergeermiddel met de formule - ^12^5^^^2^2^4 5"^^2“C00E (waarvan het gehalte aan 5 ethoxygroepen 44,8 % was) gesmolten. De temperatuur Tan de smelt was 153°C. Bij' deze temperatuur werden Toorzichtig onder roeren 3,75 gew.dln 26-gew.procents kaliloog toegeToegd waarbij de smelt onder schuimen afkoelde. Vervolgens werden portiegewijs onder krachtig roeren 100 gew.dln koud water 10 toegeToegd. Bij het toeToegen Tan het water Tormde zich eerst een water-in-olie-emulsie,die na toeToegen Tan onge-Teer de helft Tan de hoeTeelheid water in een olie-in- water— emulsie omsloeg.

Voorbeeld II

^5 a. Ber.eiding Tan een met fumaarzuur Ter sterkte co lof onium-hars.

Een mengsel Tan 7 gew.dln fumaarzuur en 93 gew.dln Tan een teToren met formaldehyde behandelde colofoniumhars (tal-hars met een zuur-getal Tan 165) werd onder roeren op 205°C 20 Terhit totdat het fumaarzuur in de gesmolten hars was opgelost en met de hars tot een Tersterkte hars had uitgereageerd. Vervolgens werd het produkt tot kamertemperatuur gekoeld.

B. Bereiding Tan de inrertlijm.

25 50 gew.dln Tan de Tolgens A Terkregen hars werden met 1 gew.deel paraffine, 2 gew.dln Tan een dispergeermiddel met de formule C(OC^CÏÏ^)g-OC^-COOH (waarvan het gehalte aan ethoxygroepen 61 % was) en 2 gew.dln Tan een dispergeermiddel met de formule C^gH^-iOOB^CH^^-OCB^COOH (waarvan 30 liet gehalte aan ethoxygroepen 55 % bedroeg) gesmolten.

De temperatuur Tan de smelt was 142°C. Bij deze temperatuur werden onder roeren 8 gew.dln half geconcentreerde ammonia toegeToegd, waarbij de temperatuur Tan de massa onder schuimen daalde. Vervolgens werden portiegewijs onder 35 krachtig roeren 100 gew.dln koud water toegeToegd. Daarbij werd eerst een water-in-olie emulsie geTormd, die na toeToegen Tan ongeTeer de helft Tan de hoeTeelheid water in een olie-in-water emulsie omsloeg.

790 76 36

Claims (3)

1. Invert lijm voor de massalijming en de oppervlakten jming van papier, gekenmerkt doordat de invertlijm bevat een water bevattende dispersie van een versterkte, onversterkte, gehydrogeneerde of gedisproportioneerde colo- 20 foniumhars of een mengsel van dergelijke harsen en als dis-pergeermiddel één of meer in water oplosbare, in water onoplosbare of in water dispergeerbare verbindingen die in een oplossing of dispersie één of meer anionen met de formule 1 en/of 2 leveren, waarbij in de formule 1 R een al' 25 dan niet vertakte alkylgroep met 8 of 9 koolstofatomen en in de formule 2 R^ een al dan niet vertakte alkyl- of alke-nylgroep met 12-20 koolstofatomen voorstellen, terwijl in beide formules n een getal met een zodanige waarde is, dat ongeveer 21 °/o tot ongeveer 76 % van het molecuulgewicht 50 dient te worden gerekend voor de (OCï^CHg)"^0®!’· i

2. Invertlijm volgens conclusie 1, gekenmerkt doordat het anion met de formule 1 en het anion met de formule 2 is afgeleid van een in water oplosbare verbinding, die het anion met de formule 1 of 2 en een geschikt kation

35 Mx+ bevat, dat praktisch het oplossen of dispergeren van 790 7 6 36 * > ί de verbinding in water mo ge lijk maakt, waarbij x 1 of 2 is.

3- Invertlijm volgens conclusie 2, gekenmerkt doordat Mx+ een alkalimetaal- , waterstof-, ammonium- en/of triethanolammoniumion is.

4. Invertlijm volgens conclusies 1-3, gekenmerkt doordat n een getal met een zodanige waarde is, dat ongeveer 21-76 % van het molecuulgewicht van het anion dient te worden gerekend voor de (QGK^jR^-groep. 5» Invertlijm volgens conclusies 1-3, gekenmerkt 10 doordat de invert lijm als dispergeermiddel een verbinding met een anion met de formule 1 bevat, waarin n een getal met een zodanige waarde is dat ongeveer 50-76 % van het molecuulgewicht van het anion dient te worden gerekend voor de (OCI^CHg)-groep. 15 6- Invert lijm volgens conclusies 1-3, gekenmerkt doordat de invertlijm als dispergeermiddel een verbinding met een anion met de formule 2 bevat, waarin n een getal met een zodanige waarde is dat ongeveer 21 tot 66 % van het molecuulgewicht van het anion dient te worden gerekend 20 voor de (OCH^CE^)-groep.

7· Invertlijm volgens conclusies 1-5, gekenmerkt doordat de invertlijm als dispergeermiddel een verbinding E met een anion met de formule 1 bevat, waarin^de nonylgroep voorstelt.

8. Invertlijm volgens conclusies 1-5, gekenmerkt doordat de invertlijm als dispergeermiddel een verbinding met een anion met de formule 1 bevat, waarin E de octyl-en/of nonylgroep voorstelt.

9· Invertlijm volgens conclusies 1-4, of 6, g e k e n -30 merkt doordat de invertlijm als dispergeermiddel een verbinding met een anion met de formule 2 bevat, waarin E^ de lauryl- of cetylgroep voorstelt.

10. Werkwijze voor de bereiding van een invertlijm door samensmelten van een versterkte, onversterkte, gehydroge-35 neerde of gedisproportioneerde colofoniumhars of een mengsel van dergelijke harsen met een dispergeermiddel, beginnend verzepen van de smelt met een oplossing in water van 790 76 36 ·" * » een verzepingsmidde 1 en verdunnen van de verkregen water-in-elie-emulsie met water onder inversie tot een olie-in-water-emulsie,_m'~e t liet kenmerk, dat men als dispergeermiddel één of meer in water oplosbare^ of dispergeerbare verbindingen gebruikt die in een oplossing 5 of dispersie één of meer anionen met de formule 1 en/of 2 leveren, waarin R, R^ en n de in conclusie 1 vermelde betekenissen hebben en dat men voor het verdunnen van de wa-ter-in-olie-emulsie koud inversiewater gebruikt.

11. Werkwijze volgens conclusie 10, m e t het 10. e n m e r k, dat men als verzepingsmiddel kaliloog gebruikt.

12. Werkwijze volgens conclusie 10 of 11, met het kenmerk, dat men aan de colofoniumhars toevoegsels in het bijzonder paraffinen, spindelolien en/of polyglyco- 15 len toevoegt. 15* Werkwijze volgens conclusies 10-12, met het kenmerk, dat men een gedeelte van de colofoniumhars door één of meer strekmiddelen, in het bijzonder tall-olie-derivaten vervangt.

14. Werkwijze volgens conclusie 10-15, met het kenmerk, dat men aan het voor het verdunnen gebruikte water schutcolloiden toevoegt, in het bijzonder soorten gemodificeerde zetmeel en/of cellulosederivaten.

15· Werkwijze volgens conclusies 10-14, met het 25 k e n m e r k, dat men als dispergeermiddelen verbindingen met de formules 6 en/of 7 gebruikt, waarvan de anionen van in water oplosbare, in water onoplosbare of dispergeerbare verbindingen afkomstig zijn, die het anion met de formule 1 of 2 en een geschikte kation Mx+ bevat dat praktisch het 30 oplossen of dispergeren van de verbinding in water mogelijk maakt, waarbij x 1 of 2 is.

16. Werkwijze volgens conclusie 15, met het kenmerk, dat men als dispergeermiddelen verbindingen met de formules 6 of 7 gebruikt, waarvan de kat ionen Mx+ alkali -35 metaal-, waterstof-, ammonitim- en/of triethanolammonium-ionen voorstellen. 790 76 36 r

17· Werkwijze volgens conclusies 10-16, met het kenmerk, dat men als dispergeermiddel een verbinding met een anion met de formiie 1 gebruikt, waarin n een getal met een zodanige waarde is dat ongeveer 52-76 % van het 5 molecuulgewicht van het anion dient te worden gerekend voor de (QCE^CH^)-groep.

18. Werkwijze volgens conclusies 10-16, met het kenmerk, dat men als dispergeermiddel een verbinding met een anion met de formule 2 gebruikt, waarin n een getal 10 met een zodanige waarde is dat ongeveer 21 tot 66 % van het molecuulgewicht van het anion dient te worden gerekend voor de (OCH^GH^)-groep.

19· Werkwijze volgens conclusies 10-17, met het k e, n m e r k, dat men als dispergeermiddel een verbinding 15 met een anion met de formule 1 gebruikt, waarin EL de octyl-en/of nonylgroep voorstelt.

20. Werkwijze volgens conclusies 10-16- en 18, met het kenmerk, dat men als dispergeermiddel een verbinding met een anion met de formule 2 gebruikt, waarin

20 R^ de lauryl- of cetylgroep voorstelt.

21. Werkwijze volgens conclusie 19, i e t het kenmerk, dat men als dispergeermiddel een verbinding met een anion met de formule 1 gebruikt, waarin R de nonylgroep voorstelt.

22. Werkwijze volgens conclusies 10-13Λ en 15-21, met het kenmerk, dat men de werkwijze uitvoert bij afwezigheid van een schurtcolloïde. ***** 790 76 36 J^~^y<QCW2CH2) -OCHgCOQ A (OCHgCHg) -OCH2COO

3. L. -c=c-c=o III 4_ J^3-o(CH2CH2o)nso3 A . R '“OCCHgCH^0)^50^ A ζ, J—(OCHgCHg) — OCHgCOO MX+ R^ J X A ’ . R —(OCH CH_) —OCH COO M*+ 1. c n c — J X - 790 76 36 -L (OC H 2CH 2 )HDCH 2 COO J X i. ^-(OCHgCH^OCHgCOO — J X Ίο. Vl3-O-(-H2CH2)7-0CHrC00H ii. V1 ·-{>(««2CH2} iT 0CHrC00H 12. CqH 1 (OCH2CH2)8-OCH —COQH : cBH\r~{^y^(-0CHzCH2h\1^0CHrC00H 14. » °8H lTV~y~(0eH2gHz)<q~OCHr(:OOH 790 7 6 36