NL1027638C2 - Informatiedrager en werkwijze en inrichting voor de vervaardiging daarvan. - Google Patents

Description

Titel: Informatiedrager en werkwijze en inrichting voor de vervaardiging daarvan

De uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor de vervaardiging van informatiedragers zoals CD's en DVD's.

CD's en DVD's omvatten gebruikelijk een cirkelvormige, doorzichtige kunststof schijf met gestandaardiseerde doorsnede, waarop met 5 behulp van sputtertechniek een afwerklaag wordt aangebracht. De afwerklaag zorgt voor reflectie van licht zoals laserlicht voor het afspelen van informatie van en/of opbrengen van informatie op de informatiedrager. Dit wordt gedaan in een inrichting waarin eerst een schijfvormige drager wordt vervaardigd die vervolgens met bijvoorbeeld een carrousel wordt 10 verplaatst naar een sputterkamer in dezelfde inrichting.

Dergelijke inrichtingen zijn relatief traag en bovendien dienen de schijfvormige dragers relatief dik te worden uitgevoerd ten einde de gewenste dikte van de informatiedrager te verkrijgen. De informatiedrager dient bijzonder vlak te worden uitgevoerd, met voldoende stijfheid om zeer 15 hoge rotatiesnelheden tijdens afspelen daarvan te kunnen weerstaan.

Gebleken is dat de bekende werkwijze leidt tot ongewenste spanningen in de informatiedragers en oppervlakte onregelmatigheden, die de informatiedichtheid die kan worden bereikt op een dergelijke informatiedrager nadelig beïnvloed.

20 De uitvinding beoogt een alternatieve werkwijze voor de vervaardiging van informatiedragers te verschaffen. In het bijzonder beoogt de uitvinding een dergelijke werkwijze te verschaffen waarmee ten minste één of meer van de nadelen van de bekende werkwijze kunnen worden verhinderd.

25 Een werkwijze volgens de uitvinding wordt gekenmerkt doordat schijfvormige dragers worden vervaardigd in een inrichting, fysiek 1 027638 2 gescheiden van de inrichting voor het aanbrengen van de of elke afwerklaag. Daartoe worden de schijfvormige dragers volgens de uitvinding vervaardigd in een vormingsinrichting, waarna de dragers worden verpakt onder geconditioneerde omstandigheden, in het bijzonder in hoofdzaak stofvrij. De 5 verpakking met de of elke drager wordt vervolgens gevoerd naar een verwerkingsinrichting voor het aanbrengen van een afwerklaag zoals genoemde spiegelende, licht reflecterende laag. Bovendien kan bijvoorbeeld een lichtgevoelige laag worden aangebracht, bijvoorbeeld voor vervaardiging van schrijfbare informatiedragers.

10 Voordeel van een dergelijke werkwijze is dat de vervaardiging van de schijfvormige dragers fysiek wordt gescheiden van het aanbrengen van de afwerklaag of -lagen, waardoor voor elk van deze processen optimale condities kunnen worden gecreëerd, bijvoorbeeld in cyclustijd en aantallen vormingsinrichtingen cq matrijsholten in een dergelijke inrichting en 15 verwerkingsinrichtingen cq daarin opgenomen verwerkingsstations. Een verder voordeel is dat de vormingsinrichting en de verwerkingsinrichting in verschillend geconditioneerde ruimten kunnen worden opgesteld, hetgeen de grootte van dergelijke ruimten aanmerkelijk beperkt ten opzichte van de bekende inrichtingen die in zijn geheel in een cleanroom dienen te zijn 20 op genomen.

Een verder voordeel van een werkwijze volgens de uitvinding is dat voor verschillende verwerkingsmethoden, althans aan te brengen afwerklagen dezelfde schijfvormige dragers kunnen worden vervaardigd, in dezelfde vormingsinrichting, hetgeen betekent dat aanmerkelijke 25 schaalvoordelen kunnen worden bereikt. Daarmee kunnen de productiekosten nog verder worden verlaagd.

Bij een werkwijze volgens de uitvinding worden per productiecyclus bij voorkeur meerdere dragers vervaardigd, waardoor een verder schaalvoordeel wordt bereikt.

1027638 3

Het verdient de voorkeur dat bij een werkwijze volgens de uitvinding gebruik wordt gemaakt van een injection compression moulding techniek. Daarmee kunnen spanningen in de schijfvormige drager worden gereduceerd.

5 In het bijzonder voordelig is gebruik van een werkwijze volgens conclusie 12.

Een dergelijke werkwijze biedt het voordeel dat bijzonder korte cyclustijden kunnen worden bereikt, met minimale spanningen of zelfs geen spanningen in de schijfvormige dragers. De dragers kunnen daardoor 10 bijzonder dun worden uitgevoerd, zonder oppervlakte vervormingen, zonder inwendige spanningen en onregelmatigheden en volledig vlak. Volledig vlak dient in deze ten minste te worden begrepen als binnen de toleranties acceptabel binnen de industriële standaard voor de betreffende informatiedragers. Een werkwijze en matrijzen voor een dergelijk 15 vormingsinrichting zijn bijvoorbeeld meer in het bijzonder beschreven in de internationale octrooiaanvrage WO 2004/024416, welke aanvrage ten minste met betrekking tot de daarin beschreven werkwijzen en de matrijzen als vormingsinrichtingen hierin door referentie is opgenomen.

Met een werkwijze volgens de uitvinding, in het bijzonder als in de 20 voorgaande paragrafen beschreven, kunnen schijfvormige dragers worden gebruikt die aanmerkelijk dunner zijn dan gebruikelijk. Zo kunnen deze bijvoorbeeld minder dan de helft van de dikte van de totale informatiedrager uitmaken, of zelfs minder dan een kwart, zonder dat dit tot problemen bij het afspelen leidt. Daarbij is uitgegaan van de normale dikte van dergelijke 25 informatiedragers, volgens de betreffende industriële standaard. De dikte van de drager kan bijvoorbeeld minder dan 0.6 mm zijn, in het bijzonder minder dan ongeveer 0.4 mm en meer in het bijzonder tussen ongeveer 0.2 en 0.4 mm. Aan de van de drager afgekeerde zijde van de afwerklaag of -lagen kan een relatief goedkope afdekking worden voorzien, bijvoorbeeld een 30 tweede kunststof schijf, voor het verkrijgen van de gewenste dikte van de 1027638 4 informatiedrager. Deze afdekking kan bijvoorbeeld op de afwerklaag worden gelijmd maar kan ook door bijvoorbeeld spuitgieten of met de hiervoor beschreven techniek worden aangebracht. Ook kan op gebruikelijke wijze een laklaag af afscherming worden aangebracht.

5 Door de afwezigheid van spanningen in de drager kan een bijzonder hoge informatiedichtheid worden bereikt. De geringe dikte van de drager biedt bovendien het voordeel dat deze nog beter licht doorlaat, met minder breking of verstrooiing.

De uitvinding heeft voorts betrekking op een samenstel voor de 10 vorming van informatiedragers, gekenmerkt door de maatregelen volgens conclusie 14.

Met een dergelijk samenstel kan op bijzonder voordelige en economische wijze een groot aantal informatiedragers worden vervaardigd, waarbij een grote vrijheid van afwerking worden verkregen. Daarmee 15 kunnen eenvoudig verschillende typen informatiedragers worden vervaardigd. Het zal duidelijk zijn dat bijvoorbeeld gebruik kan worden gemaakt van een vormingsinrichting met een stamper (master) voor het vervaardigen van voorbespeelde informatiedragers, maar ook van een vormingsinrichting waarmee vlakke dragers worden vervaardigd, voor 20 bijvoorbeeld recordable en rewriteable CD's of DVD's of CD's of DVD's die bijvoorbeeld met behulp van druktechnieken of labeltechnieken worden voorzien van informatie.

In een samenstel volgens de uitvinding wordt bij voorkeur gebruik gemaakt van matrijsvormende inrichtingen, in het bijzonder meervoudige 25 matrijzen. Daarmee kunnen bijzonder snel en nauwkeurig dragers worden vervaardigd.

In een samenstel volgens de uitvinding wordt bij voorkeur gebruik gemaakt van een verpakking waarin een stapel schijfvormige dragers kan worden verpakt, welke verpakking kan worden gebruikt voor invoer van de 30 dragers in de verwerkingsinrichting. Zo kan bijvoorbeeld gebruik worden 1027638 5 gemaakt van een kokervormige, stofdichte verpakking die op een invoerzijde van een verwerkingsinrichting wordt geplaatst en waaruit bijvoorbeeld één voor één of paarsgewijs de dragers worden uitgenomen en in een verwerkingsstation zoals een sputterkamer worden gelegd. Hiervoor kan 5 bijvoorbeeld gebruik worden gemaakt van een robot of de zwaartekracht.

De verwerkingsinrichting kan eenvoudig stofdicht zijn, althans afgeschermd tegen invloeden van buiten af, zodat slechts de koppeling tussen de verpakking en de verwerkingsinrichting stofdicht hoeft te zijn. Daarmee hoeft de verwerkingsinrichting niet noodzakelijk in een cleanroom 10 te worden opgesteld.

De verpakkingen kunnen zowel eenmalige verpakkingen zijn als retourverpakkingen.

Een vormingsinrichting voor gebruik in een samenstel volgens de uitvinding is bijvoorkeur voorzien van een matrijs met een of meer 15 matrijsholten, voorzien van een beweegbaar wanddeel en middelen voor het bewegen van dat wanddeel zodanig snel dat daarmee in kunststof in de betreffende matrijsholte adiabatische warmteontwikkeling optreedt. Daarmee kan met bijzonder lage sluitdrukken en korte cyclustijden een drager worden vervaardigd, nagenoeg zonder interne spanningen, met 20 geringe dikte, geschikt als basis voor een informatiedrager volgens de uitvinding.

Bij voorkeur is het samenstel ingericht voor het achter de afwerklaag plaatsen van een afdekking, in het bijzonder een verdere kunststof schijf, bijvoorbeeld uit een goedkoper en/of minder of niet 25 doorzichtig materiaal zoals PP of PS, waardoor een nog minder kostbare informatiedrager wordt verkregen.

Bij voorkeur is een meervoudige matrijs voorzien voor het tegelijkertijd in een cyclus vormen van meerdere dragers.

De verwerkingsinrichting kan bijvoorbeeld een sputterinrichting 30 omvatten of vormen maar kan ook als labelinrichting zijn uitgevoerd.

1 0 27638 6

De uitvinding heeft voorts betrekking op een informatiedrager, gekenmerkt door de maatregelen volgens conclusie 21.

Een dergelijke informatiedrager biedt het voordeel dat deze bijzonder eenvoudig en relatief goedkoop kan worden vervaardigd.

5 Bij voorkeur wordt een dergelijke informatiedrager gekenmerkt door de maatregelen volgens conclusie 22.

Een dergelijke informatiedrager is goedkoop en kan worden voorzien van een bijzonder hoge informatiedichtheid. Desondanks kan de informatiedrager standaard afmetingen hebben en voldoende stijf, 10 homogeen en spanningsvrij zijn om de draaisnelheid tijdens afspelen te kunnen dragen.

De uitvinding heeft in het bijzonder ook betrekking opeen informatiedrager zoals een CD of DVD, waarbij een doorzichtige kunststof drager is voorzien met een dikte van minder dan ongeveer 1.2 mm, meer in 15 het bijzonder minder dan ongeveer 0.6 mm aan een uit te lezen zijde van de informatiedrager. Een dergelijke drager van een informatiedrager kan bijvoorbeeld ongeveer 0.4 mm of minder zijn. Daardoor kan met minder relatief kostbaar materiaal worden volstaan of kan zelfs een dergelijke drager uit bijvoorbeeld PS of PET worden vervaardigd, zonder dat daardoor 20 de uitleesbaarheid nadelig wordt beïnvloed.

In de volgconclusies zijn voordelige uitvoeringsvormen van de uitvinding beschreven. Ter verduidelijking van de uitvinding zullen uitvoeringsvormen daarvan nader worden toegelicht aan de hand van de tekening. Daarin toont: 25 fig. IA - C schematisch in doorgesneden zijaanzicht een voordelige uitvoeringsvorm van een inrichting voor het vervaardigen van dragers voor gebruik bij de uitvinding; fig. 2 schematisch een samenstel voor het vervaardigen van informatiedragers zoals CD's of DVD's; 1027638 7 fig. 3 schematisch in doorgesneden zijaanzicht een verpakking voor gebruik bij een samenstel of werkwijze volgens de uitvinding; en fig. 4A - C in zijaanzicht drie informatiedrager volgens de uitvinding.

5 In deze beschrijving hebben gelijke of corresponderende delen gelijke of corresponderende verwijzingscijfers. De getoonde uitvoeringsvormen zijn slechts ter illustratie getoond en beschreven en dienen geenszins beperkend te worden uitgelegd. Met name ook elke combinatie van onderdelen van verschillende uitvoeringsvormen wordt 10 geacht mede te zijn geopenbaard.

Fig. 1 toont in doorgesneden zijaanzicht een inrichting 1 voor vervaardiging dragers 100 volgens de uitvinding, voorzien van een matrijs 2 met daarin een matrijsholte 3. Overigens wordt opgemerkt dat bij voorkeur een inrichting 1 wordt toegepast uitgevoerd als meervoudige matrijs, 15 hetgeen betekent dat meer dan één matrijsholte 3 is voorzien, bij voorkeur gelijke matrijsholten. Deze kunnen vanuit eenzelfde plastificeerunit 15 worden gevoed of vanuit verschillende dergelijke units 15. Een inrichting 1 zoals hier beschreven is nader uitgewerkt zowel in opbouw als in gebruik in de Internationale octrooiaanvrage WO 2004/024416, welke hierin door 20 referentie is op genomen.

De matrijs 2 omvat een eerste, beweegbaar deel 4 en een tweede, complementair en vast opgesteld deel 5. Het beweegbare deel 4 is geleid door geschikte geleidingen, welke niet zijn getoond maar bijvoorbeeld glijpennen, rails, holmen van een pers of dergelijke kunnen zijn en voor de 25 vakman direct duidelijk zijn. Het beweegbare deel is beweegbaar met behulp van daartoe geschikte inrichtingen, in fig. 1 weergegeven als zuiger-cilindersamenstellen 7. Duidelijk is dat dit elke geschikte inrichting kan zijn, bijvoorbeeld ook een eenvoudige pers, schroefmiddelen zoals spindels, stangenstelsels en dergelijke. Deze kunnen relatief licht worden uitgevoerd 1027638 8 daar deze slechts bedoeld zijn voor het bewegen van het deel 5, nagenoeg niet voor het opvangen van trek- of drukkrachten in de verdere cyclus.

In het vaste deel 5 is een schuif 8 voorzien, beweegbaar in de richting S tussen een in fig. IA en B getoonde teruggetrokken stand en een 5 in fig. IC getoonde uitgeschoven stand. Voor het bewegen van de schuif 8 zijn twee wiggen 9 te noemen wigvormige elementen voorzien die in een richting P beweegbaar zijn met behulp van zuiger-cilindersamenstellen 10 die bijvoorbeeld hydraulisch worden aangedreven vanuit een centrale regeleenheid 11. De wiggen 9 bewegen in de richting P ongeveer haaks op de 10 richting S. de schuif 8 is aan de onderzijde voorzien van twee in tegengestelde richtingen hellende vlakken 12, complementair aan de bovenvlakken 13 van de wiggen 9, zodanig dat indien de wiggen 9 binnenwaarts worden bewogen, naar elkaar toe, de schuif 8 omhoog wordt bewogen (richtingen gezien in het vlak van tekening) naar de uitgeschoven 15 stand en vice versa. De wighoeken zijn bijvoorbeeld gelegen tussen 1 en 10 graden, meer in het bijzonder ongeveer 4 graden, en zijn in elk geval zodanig gekozen dat daarmee een gewenste snelle beweging van de schuif 8 kan worden verkregen, zoals nader zal worden toegelicht.

Een cirkelvormige instroomopening 14 mondt uit in de matrijsholte 20 3 en is aangesloten op een injectieinrichting 15, bijvoorbeeld een plastificeerinrichting en eventueel een persmiddel. Aan de beide delen 4, 5 van de matrijs 2 kunnen flenzen 16 zijn voorzien die met behulp van blokkeermiddelen 17 op elkaar kunnen worden gedrukt en gehouden, voor het gesloten houden van de matrijs. De blokkeermiddelen omvatten daartoe 25 in het getoonde uitvoeringsvoorbeeld beugels 18 die met behulp van zuiger-cilindersamenstellen 19 beweegbaar zijn en over de flenzen 16 kunnen worden gedrukt. Daarmee kan eenvoudig de gewenste sluitdruk worden verkregen en behouden. Uiteraard kan daarvoor ook een gebruikelijke persinrichting worden gebruikt.

1027638 9

In de schuif 8 is een centrale opening 22 voorzien waardoorheen zich een centrale kolom 21 uitstrekt die vast met het deel 5 van de matrijs 2 is verbonden. Deze kolom 21 kan bijvoorbeeld daarvan een vast, integraal onderdeel uitmaken. Het tegenovergelegen deel 4 van de matrijs heeft een 5 centrale verhoging 24 waardoorheen zich de opening 14 uitstrekt welke uitmondt in een annulaire uitstroomopening 14A of een aantal over de omtrek verspreide uitstroomopeningen. Bij het sluiten van de matrijs 2, zoals getoond in fig. 1B rust de verhoging 24 tegen de kolom 21, onmder vrijlating van de uitstroomopening(en) 14A. De afstand D tussen het in 10 bewegingsrichting voorliggende bovenvlak 20 van de schuif 8 en het tegenovergelegen vlak 23 van de matrijsholte wordt ingesteld bij teruggetrokken schuif 8, afhankelijk van de gewenste productwanddikte en de te gebruiken kunststof, waarbij de afstand in principe groter wordt ingesteld naarmate de melt van de kunststof hoger is en/of de 15 smelttemperatuur van de kunststof lager is.

Met een inrichting volgens fig. IA - C kan als volgt een drager 30 in de vorm van een doorzichtige kunststof schijf worden gevormd, bijvoorbeeld uit Polycarbonaat (PC), PS, in het bijzonder high impact PS of PET.

20 De matrijs 2 wordt vanuit de in fig. IA getoonde stand gesloten, zoals getoond in fig. 1B. De afstand D wordt daarbij op een geschikte waarde ingesteld, zodanig dat de ruimte in de matrijsholte 3 relatief groot is. Kunststof wordt door de instroomopening 14 onder relatief lage druk in de matrijsholte gebracht, bijvoorbeeld met een druk tussen 1 en 10 bar 25 overdruk. De vuldruk wordt gekozen zodanig dat een gewenste korte invoertijd wordt bereikt zonder dat de materiaaleigenschappen van de kunststof nadelig worden beïnvloed en zonder dat ongewenst hoge druk optreedt in de matrijsholte. Vervolgens wordt met relatief hoge snelheid de schuif 8 vooruit bewogen, in de richting van de uitgeschoven stand, zoals 30 getoond in fig. IC, door beweging van de wiggen 9. De snelheid wordt 1027638 10 daarbij gekozen afhankelijk van de gewenste adiabatische warmteontwikkeling welke zodanig dient te zijn dat de temperatuur van de kunststof althans in hoofdzaak terug wordt gebracht op ongeveer de smelttemperatuur daarvan. Eventueel enigszins gestolde kunststof wordt 5 daardoor terug vloeibaar en kan verder de matrijs in worden gedwongen waardoor een volledige vulling van de matrijsholte wort verkregen terwijl het product wanddikten kan hebben die eigenlijk te klein zijn voor de melt flow index van de betreffende kunststof/product combinatie. Eventueel kan na bewegen van de schuif nog enige nadruk worden gegeven met behulp van 10 de injectieinrichting 15, waardoor ongewenste spanningen uit het product kunnen worden gedrukt. Evenwel zal bij de juiste instelling van de inrichting 1 spanningsloos kunnen worden gespuitgiet.

Aansluitend kan de matrijs weer worden geopend en het product worden uitgenomen.

15 De bewegingssnelheid van de of elke schuif is bij voorkeur zodanig hoog dat de bewegingstijd van de schuif tussen de teruggetrokken en de uitgeschoven stand relatief klein is ten opzichte van de cyclustijd voor de vervaardiging van een product, bijvoorbeeld tussen 0 en 10 % van die tijd, mede afhankelijk van de gewenste adiabatische verwarming. Dit zal voor 20 elke kunststofi'product combinatie proefondervindelijk kunnen worden vastgesteld dan wel worden berekend met behulp van standaard tabellen met betrekking tot kunststoffen, de producteigenschappen zoals afmetingen en vloeiwegen, de wrijving die zal optreden bij beweging van de schuif en de warmtecapaciteit en smelttemperatuur van de kunststof.

25 In een bijzonder voordelige uitvoeringsvorm wordt in een matrijs 2 volgens fig. 1 een drager vervaardigd uit PC, met een dikte die kleiner is dan de gebruikelijke dikte. Zo kan voor CD's bijvoorbeeld een dikte worden gebruikt van minder dan 1.2 mm, bijvoorbeeld een dikte van 0.6 mm of minder. Dikten voor een dergelijke drager van bijvoorbeeld 0.4 mm of 30 minder zijn mogelijk en voordelig. Voor DVD's wordt bij voorkeur een drager 1027638 11 gebruikt met een dikte van minder dan ongeveer 0.6 mm, bijvoorbeeld 0.5 mm of minder. In het bijzonder zijn dragers voordelig met een dikte van bijvoorbeeld tussen 0.1 en 0.4 mm, meer in het bijzonder tussen ongeveer 0.2 en 0.4 mm, waardoor voldoende stijfheid, bescherming en 5 doorzichtigheid wordt geboden, zelfs bij gebruik van materialen als PS of PET maar in het bijzonder bij gebruik van PC.

Overigens kan een drager 30 volgens de uitvinding ook met een andere productiemethode worden gemaakt, bijvoorbeeld conventioneel spuitgieten, injection compression moulding of dergelijke. Gebruik van een 10 hiervoor beschreven type inrichting is evenwel voordelig vanwege bijvoorbeeld minimale spanning, minimale vervorming na lossen uit de matrijs, geringe benodigde dikte, materiaal besparing, korte cyclustijd, relatief lage injectietemperatuur en druk en dergelijke.

In fïg. 2 is een samenstel 100 getoond voor het vervaardigen van 15 informatiedragers zoals CD's of DVD's. Dergelijke informatiedragers voldoen aan wereld standaards zoals gevoerd door Philips®/Sony® voor bijvoorbeeld audio en video CD's, DVD's en dergelijke plaatvormige informatiedragers. Gebruikelijk hebben deze een cirkelvorm met een centrale opening doch zij kunnen ook andersvormig zijn. CD's en DVD's van 20 elk type kunnen hiermee worden vervaardigd.

Het samenstel 100 omvat een vormingsinrichting 101, een verpakkingsinrichting 102 en een verwerkingsinrichting 103. Voorts is een inrichting 104 voorzien waarmee een afdekking kan worden aangebracht, zoals nog nader zal worden beschreven. Inpakmiddelen 105 zoals 25 conventioneel toegepast kunnen zijn voorzien voor het inpakken van de informatiedragers in bijvoorbeeld transport- en opslagverpakkingen. Een dergelijke inrichting zal, als algemeen bekend, niet nader worden beschreven.

De vormingsinrichting 101 omvat een inrichting 1 als beschreven 30 aan de hand van fïg. 1 en een overzetinrichting, bijvoorbeeld een robot 106 1 027638 12 en is stofdicht afgesloten in een daartoe geschikte ruimte, bijvoorbeeld een kamer of kast 107 waarmee de verpakkingsinrichting 102 in verbinding staat of is opgenomen. In de verpakkingsinrichting kunnen één of meer spindels 108 van een verpakking 109 worden opgesteld. Dragers 30 kunnen 5 met de robot 106 uit de matrijs 2 worden genomen en op een spindel 108 worden geplaatst, zodat daarop een stapel ontstaat. Wanneer de spindel 108 vol is wordt, zoals getoond in fig. 3, een koker 110 over de spindel 108 en de daarop geplaatste dragers 30 geschoven. De koker 110 heeft een gesloten eerste einde 11 en sluit aan de tegenovergelegen tweede zijde stofdicht aan 10 op de spindel 108, althans een voet 111 daarvan.

Nadat de verpakking 109 aldus stofdicht is afgesloten wordt deze verzonden naar een verwerkingsinrichting 103, bijvoorbeeld een sputterinrichting of een inrichting waarin folie wordt verwerkt. Aldaar wordt de spindel in een stofdichte behuizing 112 geplaatst en wordt de 15 koker 110 weggenomen, zodat de dragers van de spindel 108 kunnen worden genomen, bijvoorbeeld met een robot, en in de verwerkingsinrichting 103 kunnen worden gelegd, bijvoorbeeld een traditioneel sputterstation. In de verwerkingsinrichting wordt een afwerklaag aangebracht op een zijde van de drager, bijvoorbeeld een lichtgevoelige laag en/of een spiegelende laag 20 en/of een laklaag of combinaties daarvan, afhankelijk van het type CD of DVD vervaardigd wordt. Dergelijke afwerklagen zijn voor de vakman direct duidelijk en worden hier niet nader toegelicht.

Nadat de afwerklaag (of samenstel daarvan) is aangebracht wordt de drager met de afwerklaag, die dan wel een complete informatiedrager is 25 dan wel een tussenproduct, uit de verwerkingsinrichting genomen en ingepakt in bijvoorbeeld een verpakking 109 als eerder beschreven, een doos of een ander geschikt type verpakking. Eventueel kunnen nog nabewerkingen volgen, zoals aanbrengen van een bedrukking, laklaag, label of dergelijke.

1027638 13

Indien de drager met afwerklaag een tussenproduct is kan bijvoorbeeld aan de van de drager 30 afgekeerde zijde van de afwerklaag 31 een deklaag 32 worden aangebracht, bijvoorbeeld een kunststof schijf die al dan niet doorzichtig kan worden uitgevoerd. Zo kan een dergelijke deklaag 5 32 worden uitgevoerd in al dan niet doorzichtig PE of PS, PET of ABS. In het bijzonder High Impact PS is hiervoor bijzonder geschikt vanwege de goede sterkte en stijfheid en de relatief lage prijs in verghouding tot bijvoorbeeld PC.

In fig. 4 is een drietal verschillende informatiedragers 40 volgens 10 de uitvinding getoond. Dikten worden gegeven in de richting D.

Fig. 4A toont een informatiedrager 40 met een drager 30 en een afwerklaag 31 die daarop door sputteren of eventueel labellen is aangebracht. Aan de achterzijde van de afwerklaag 31 is een laklaag (niet getoond) aangebracht voor bescherming. Dit is bijvoorbeeld een CD 15 recordable of rewriteable of een gewone CD. Deze heeft een totale dikte van ongeveer 1.2 mm, die nagenoeg geheel wordt bepaald door de drager 30 die bij voorkeur is vervaardigd uit PC.

Fig. 4B toont een informatiedrager 40 met een drager 30 en een afwerklaag 31. Aan de van de drager 30 afgekeerde zijde van de afwerklaag 20 31 is een deklaag 32 aangebracht in de vorm van een kunststof schijf die een gelijke doorsnede heeft als de drager 30 en een zelfde centrale opening, zoals bij gebruikelijke CD's en DVD's, zodat deze in normale afspeelapparatuur kan worden afgespeeld. De deklaag, althans de schijf 32 is bijvoorbeeld vervaardigd uit PS, in het bijzonder HIPS, PET of PE en kan op de 25 afwerklaag zijn vastgezet, bijvoorbeeld door spuitgiettechniek of, bij voorkeur, door verlijming. De drager 30 heeft bijvoorbeeld een dikte van 0.6 mm of minder, meer in het bijzonder 0.5 mm of minder en kan bijvoorbeeld tussen 0.1 en 0.4 mm dik zijn. De totale dikte van de informatiedrager is daarbij ongeveer 1.2 mm, waarbij de dikte van de deklaag 32 dus 30 afhankelijk is van de dikte van de drager 30.

1027638 14

In fig. 4C is een DVD type informatiedrager getoond, waarbij een tweetal dragers 30, elk met een afwerklaag 31, op elkaar zijn geplaatst, bijvoorbeeld verlijmd, zodat een multi layer informatiedrager 40 is verkregen. Wederom kan een deklaag 32 zijn voorzien, bijvoorbeeld 5 vervaardigd uit PE, PS, HIPS of PET maar ook andere materialen zijn mogelijk, zelfs opapier of karton. De dikte van de dragers 30 kan bijvoorbeeld minder dan 0.6 mm zijn, meer in het bijzonder 0.5 mm of minder en kan bijvoorbeeld tussen 0.1 en 0.4 mm dik zijn. De totale dikte van de informatiedrager is daarbij ongeveer 1.2 mm, waarbij de dikte van de 10 deklaag 32 dus afhankelijk is van de dikte van de dragers 30.

Met name indien de dikte van de drager(s) zeer gering is, bijvoorbeeld minder dan 0.3 mm, meer in het bijzonder ongeveer 0.2 mm of minder kan de drager ook uit andere kunststof dan PC, bijvoorbeeld PS, in het bijzonder High Impact PS (HIPS) of PET, hetgeen de informatiedrager 15 nog goedkoper maakt.

Doordat nagenoeg geen spanningen in de drager 30 aanwezig zullen zijn kan de informatie dichtheid aanmerkelijk groter zijn dan gebruikelijk bij vergelijkbare informatiedragers vervaardigd op conventionele wijze.

20 De uitvinding is geenszins beperkt tot de in de tekening en beschrijving gegeven voorbeelden. Veel variaties daarop zijn mogelijk binnen het door de conclusies geschetste raam van de uitvinding. Zo kunnen andere afmetingen en materialen worden gebruikt en andere opstellingen binnen een samenstel. Verschillende delen vaneen samenstel volgens de 25 uitvinding kunnen worden geïntegreerd, zoals verwerkingsinrichting en verpakkingsinrichting, eventueel met de vormingsinrichting. Andere stofvrije verpakkingen kunnen worden toegepast of andere wijzen van overbrengen van de dragers.

30 1027638

Claims (22)

1. Werkwijze voor het vervaardigen van informatiedragers zoals CD's en DVD's, omvattende de stappen: vervaardigen van een schijfvormige, doorzichtige kunststof drager; afgesloten verpakken van de drager in een verpakking; 5. verplaatsen van de verpakte drager naar een verwerkingsinrichting; in de verwerkingsinrichting opbrengen van een afwerklaag, in het bijzonder een licht reflecterende laag.

2. Werkwijze volgens conclusie 1, waarbij de schijfvormige drager 10 wordt vervaardigd uit polycarbonaat (PC), PS, PET, PE of mengsels van één of meer van deze kunststoffen met elkaar en/of met één of meer andere kunststoffen, bij voorkeur uit PC.

3. Werkwijze volgens conclusie 1 of 2, waarbij de schijfvormige drager wordt vervaardigd met een dikte van minder dan ongeveer 0.6 mm, bij 15 voorkeur een dikte tussen 0.1 en 0.5 mm, meer in het bijzonder tussen ongeveer 0.2 mm en 0.5 mm.

4. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de afwerklaag wordt aangebracht door sputteren.

5. Werkwijze volgens een der conclusies 1-3, waarbij de afwerklaag 20 wordt aangebracht door aanbrengen van een folielaag.

6. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, waarbij op de van de schijfvormige drager afgekeerde zijde van de afwerklaag een afdekking wordt aangebracht.

7. Werkwijze volgens conclusie 6, waarbij genoemde afdekking wordt 25 gevormd door een kunststof schijf. 1027638

8. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, waarbij een reeks schijfvormige dragers wordt vervaardigd, welke dragers gezamenlijk worden verpakt, bij voorkeur gestapeld.

9. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de 5 verpakking wordt gebruikt voor invoer van de of elke schijfvormige drager in de verwerkingsinrichting.

10. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de afwerklaag van een lichtgevoelige laag wordt voorzien aan de naar de schijfvormige drager toegekeerde zijde.

11. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de schijfvormige drager wordt vervaardigd met behulp van injection compression moulding techniek.

12. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de schijfvormige drager worden vervaardigd in een matrijs met ten minste één 15 matrijsholte met een beweegbaar wanddeel, waarbij het genoemde wanddeel in een injectiefase in een teruggetrokken stand wordt gebracht en na injectie van ten minste een gedeelte van de kunststof voor vorming van de drager naar een vooruitbewogen stand wordt gebracht, met zodanige snelheid dat in de kunststof adiabatische warmteontwikkeling optreedt 20 waardoor de kunststof een temperatuur krijgt en/of behoudt boven de smelttemperatuur van de kunststof en de viscositeit van de kunststof verlaagt.

13. Werkwijze volgens een der voorgaande conclusies, waarbij een meervoudige matrijs wordt gebruikt voor vervaardiging van een serie 25 schijfvormige dragers in een vervaardigingscyclus.

14. Samenstel voor de vervaardiging van informatiedragers zoals CD's en DVD's, omvattende; een vorminginrichting met ten minste een matrijs voor de vorming van schijfvormige, kunststof, doorzichtige dragers; 1027638 een verpakkingsinrichting voor het verpakken van met de betreffende vormingsinrichting vervaardigde schijfvormige dragers; een inrichting voor het op de schijfvormige dragers aanbrengen van een afwerklaag, in het bijzonder een licht reflecterende afwerklaag.

15. Samenstel volgens conclusie 14, waarbij de vormingsinrichting en de verpakkingsinrichting zodanig zijn gekoppeld en/of in een zodanige ruimte zijn opgesteld dat de schijfvormige dragers stofvrij kunnen worden verpakt.

16. Samenstel volgens conclusie 14 of 15, waarbij de 10 verpakkingsinrichting is ingericht voor het verpakken van de schijfvormige dragers in een verpakking, welke verpakking is ingericht voor het toevoeren van de dragers in de verwerkingsinrichting.

17. Samenstel volgens een der conclusies 14 - 16, waarbij de verwerkingsinrichting een sputterinrichting is.

18. Samenstel volgens een der conclusies 14 - 17, waarbij de vormingsinrichting een meervoudige matrijs omvat.

19. Samenstel volgens een der voorgaande conclusies, waarbij de vormingsinrichting één of meer matrijsholten omvat, de of elke matrijsholte voorzien van een beweegbaar wanddeel dat beweegbaar is tussen een 20 teruggetrokken stand en een vooruitgeschoven stand en waarbij aandrijfmiddelen zijn voorzien voor het zodanig snel bewegen van genoemd wanddeel dat tijdens gebruik adiabatische warmteontwikkeling optreedt in kunststof in de betreffende matrijsholte.

20. Samenstel volgens één der conclusies 14 - 19, waarbij voorts een 25 inrichting is voorzien voor het aanbrengen van een afdekking, in het bijzonder een kunststof schijf op de afwerklaag, aan de van de schijfvormige drager afgekeerde zijde daarvan.

21. Informatiedrager, bij voorkeur vervaardigd met een werkwijze of samenstel volgens een der voorgaande conclusies, welke informatiedrager 30 een doorzichtige kunststof schijfvormige drager omvat, alsmede een 1027638 *> schijfvormige kunststof afdekking, waarbij tussen de schijfvormige kunststof drager en de afdekking een licht reflecterende afwerklaag is voorzien, waarbij de dikte van de schijfvormige drager minder is dan ongeveer de helft van de dikte van de informatiedrager, meer in het 5 bijzonder minder dan ongeveer eenderde van de dikte van de informatiedrager en bij voorkeur minder dan ongeveer een kwart van die dikte.

22. Informatiedrager volgens conclusie 21, waarbij de drager is vervaardigd uit polycarbonaat en de afdekking is vervaardigd uit een 10 andere kunststof, in het bijzonder PS, PE, ABS, PET of PP of een mengsel van twee of meer van deze kunststoffen of een mengsel van een of meer van deze kunststoffen met een andere kunststof. 15 1027638