NL1025563C2 - Scharnier. - Google Patents

Description

Korte aanduiding: Scharnier.

BESCHRIJVING

De onderhavige uitvinding heeft betrekking op een 5 scharnier, omvattende een centraal deel en een eerste en een tweede scharnierblad, beide scharnierbaar gekoppeld aan een centraal deel.

Een dergelijk scharnier wordt beschreven in FR 2 783 553 en wordt gebruikt voor deuren die gewoonlijk slechts in een eerste richting kunnen worden geopend, maar in noodsituaties ook in een tweede richting 10 tegenovergesteld aan de eerste richting moeten kunnen worden geopend. De dubbele werking van de scharnieren uit FR 2 783 553 wordt beperkt tot een werking in de eerste richting doordat extra deurstijlen of profielen (hierna profielen genoemd) zijn gemonteerd; één voor het blokkeren van de beweging van de deur in de tweede richting en één voor het omsloten 15 houden van de pen van het tweede scharnierpen en het bevestigen van een stopper aan dat profiel die moet voorkomen dat het centraal deel en het tweede scharnierblad ten opzichte van elkaar weg bewegen. Dit wordt ondersteund door extra koppelstukken tussen het kozijn en het scharnier om de beweging van het tweede scharnierblad ten opzichte van het centrale 20 deel tegen te werken. De profielen zijn zodanig aan het kozijn van de deur bevestigd, dat zij bij een bepaalde druk loskomen uit het kozijn, waardoor een werking van de scharnieren in de tweede richting mogelijk wordt.

Een nadeel van dergelijke scharnieren is, dat het bij 25 situaties waarin de scharnieren moeten worden toegepast mogelijk moet zijn om de profielen aan te brengen, en wel zodanig, dat die makkelijk loslaten bij de uitoefening van een bepaalde kracht op de scharnieren in de tweede richting. Verder luistert het afstellen van de verbinding tussen de profielen en het kozijn erg nauw. Bij een te losse afstelling 30 kan de deur wanneer die wordt dichtgedaan de profielen wegdrukken en bij een te stevige verbinding bestaat het risico dat de deur in noodsituaties 102 5563 2 niet in de tweede richting blijkt te kunnen worden geopend. En juiste afstelling wordt bemoeilijkt door onbeheersbare variabelen. Kozijnen zijn vaak vervaardigd van een natuurproduct (hout) zodat afhankelijk van de consistentie van het hout op de plaats waar een schroef wordt ingedraaid 5 een stevigere of lossere verbinding tot stand wordt gebracht. De kracht waarmee een schroef in een kozijn wordt gedraaid of de sterkte van een lijmverbinding tussen een profiel en een kozijn kan variëren. De stevigheid van de verbinding tussen een schroef en hout of van een lijmverbinding kan in de tijd veranderen door de werking van materiaal of 10 doordat materialen op elkaar inwerken. Bij het testen van een nooddeur met deze scharnieren wordt de verbinding van de profielen met het kozijn vernietigd, waardoor die weer opnieuw moet worden aangebracht en het vervolgens niet bekend is bij welke kracht de nieuwe verbinding loslaat.

De onderhavige uitvinding beoogt daarom een scharnier te 15 verschaffen dat de bovengenoemde problemen oplost, of althans vermindert. Dit doel wordt volgens de onderhavige uitvinding bereikt doordat losbreekbare fixatiemiddelen zijn voorzien voor het losbreekbaar onderling fixeren van het tweede scharnierblad en het centrale deel. Doordat het tweede scharnierblad en het centrale deel losbreekbaar 20 onderling kunnen worden gefixeerd is het niet nodig om extra profielen te voorzien voor het blokkeren van de beweging van de deur in de tweede richting. Verder biedt dit de mogelijkheid om fixatiemiddelen te gebruiken met een in hoofdzaak constante breeksterkte, dat wil zeggen dat de kracht die nodig is om de onderlinge fixatie door het losbreken van de 25 fixatiemiddelen op te heffen steeds nagenoeg gelijk is.

Bij voorkeur zijn beide scharnierbladen aan tegenover elkaar gelegen zijden van het centrale deel gekoppeld aan het centrale deel. Hierdoor zal de rotatie van het tweede scharnierblad, bij onderling niet gefixeerde toestand van het tweede scharnierblad en het centrale 30 deel, plaatshebben om een as die zich evenwijdig uitstrekt aan een rotatie-as waar om het eerste scharnierblad ten opzichte van het centrale 102 5563 3 deel scharniert.

Het tweede scharnierblad strekt zich in onderling gefixeerde toestand bij voorkeur uit naast en evenwijdig aan het centrale deel. Een dergelijke oriëntatie zorgt ervoor dat het mogelijk is om het 5 centrale deel en het tweede scharnierblad eenvoudig onderling ten opzichte van elkaar te bevestigen.

Het heeft de voorkeur, dat de fixatiemiddelen in het centrale deel en in het tweede scharnierblad een boring omvatten, welke boringen onderling zijn uitgelijnd en waarbij het breekorgaan zich 10 uitstrekt door beide boringen. Het breekorgaan kan hierbij rechtstreeks op zowel het centrale deel als het tweede scharnierblad aangrijpen. Het is echter ook mogelijk dat het breekorgaan op één van beide elementen aangrijpt, zich achtereenvolgens door de boring van dat betreffende element en het ander element uitstrekt en uiteindelijk is bevestigd aan 15 de vaste wereld, bijvoorbeeld een kozijn. In het laatste geval wordt het element waarop het breekorgaan niet rechtstreeks aangrijpt ingeklemd tussen het ene element en het kozijn. Boringen zijn voor een dergelijke opstelling uitstekend geschikt.

Het breekorgaan is bij voorkeur een breekpen. Door het 20 uitoefenen van een bepaalde kracht op het scharnier en via de scharnier op de breekpen zal de breekpen breken en de onderlinge fixatie van het centrale deel en het tweede scharnierblad opheffen. Hierdoor kan het scharnier ook in een tweede richting scharnieren, waardoor een deur of raam dat met het scharnier is opgehangen in twee richtingen kan worden 25 geopend.

Bij een andere voorkeursuitvoeringsvorm volgens de uitvinding is het breekorgaan een schroef die losbreekbaar bevestigbaar is aan een element waaraan het scharnier moet worden bevestigd. Ook in dit geval kan de schroef bij een bepaalde belasting breken, maar het is 30 ook mogelijk dat de schroef zodanig aan het element is bevestigd dat de schroef uit het element kan worden losgebroken door het uitoefenen van 102 5563 4 een bepaalde kracht. Uiteraard kan de losbreekbaarheid door beide maatregelen worden verschaft, waarbij het breekorgaan zo sterk is als de zwakste schakel, en als zodanig een extra veiligheidsmaatregel in de vorm van een terugval scenario biedt.

5 De onderhavige uitvinding heeft verder betrekking op een afsluiting van een doorgang, waarbij de afsluiting in de doorgang is opgehangen aan een scharnier zoals in het voorafgaande beschreven. Een dergelijke afsluiting, bij voorkeur een vluchtdeur heeft de aantrekkelijke eigenschap dat de afsluiting bij de onderling gefixeerde 10 toestand van het centrale deel en het tweede scharnierblad slechts in één richting, bijvoorbeeld naar buiten is te openen, maar dat de afsluiting na het losbreken van de onderlinge fixatie van het centrale deel en het tweede scharnierblad ook in de andere richting, in dit geval dus naar binnen, kan worden geopend. Wanneer de vluchtdeur aan de buitenzijde 15 tegen openen is geblokkeerd, bijvoorbeeld als gevolg van een geparkeerde auto, kan de deur vervolgens naar binnen worden geopend en is het alsnog mogelijk de vluchtroute te gebruiken.

De onderhavige uitvinding zal nu nader worden toegeiicht aan de hand van de beschrijving van een voorkeursuitvoeringsvoorbeeld van 20 de uitvinding. Eén en ander is onder andere weergegeven in de navolgende figuren, waarin overeenkomende onderdelen zijn voorzien van een zelfde verwijzingscijfer.

Figuren la tot en met lc zijn een zij-, respectievelijk boven- en perspectivisch aanzicht van een scharnier volgens de 25 onderhavige uitvinding waarbij het centrale deel niet is gefixeerd aan een scharnierblad;

Figuren 2a tot en met 2c tonen een zij-, respectievelijk boven- en perspectivisch aanzicht van een scharnier volgens de onderhavige uitvinding met het centrale deel en het tweede scharnierblad 30 in onderling gefixeerde toestand;

Figuur 3 toont een vooraanzicht van een vluchtdeur met 102 5563 5 scharnieren volgens de onderhavige uitvinding; en

Figuren 4a tot en met 4c tonen een bovenaanzicht van de deur uit figuur 3 in gesloten, naar binnen geopende respectievelijk naar buiten geopende toestand.

5 Nu kijkend naar figuren la tot en met lc wordt een scharnierblad 1 getoond volgens de onderhavige uitvinding in niet gefixeerde toestand. Het scharnier 1 omvat een eerste scharnierblad 2, een centraal deel 3 en een tweede scharnierblad 4. Het centrale deel 3 is aan beide bovenzijden voorzien van een kokervormig deel 5 waarin een pen 10 (niet getoond) steekt die zich vanuit een cilindrisch deel 6 dat onder aan de zijkant van ieder scharnierblad 2, 4 is voorzien uitstrekt. De beide scharnierbladen 2, 4 zijn voorzien van boringen 7 waarmee het scharnier 1 aan een deur of een kozijn kan worden bevestigd. Het centrale deel 3 en het tweede scharnierblad 4 zijn in het midden voorzien van een 15 fixatiegat 8 om een pen-gatverbinding te realiseren. In de figuren la en lb strekken de scharnierbladen en het centrale deel zich in eikaars verlengde uit, maar in figuur lc is het scharnier 1 in enigszins ingeklapte vorm weergegeven.

In figuren 2a tot en met 2c wordt het scharnier uit figuren 20 la tot en met lc weergegeven, echter in dit geval is het tweede scharnierblad 4 gefixeerd aan het centrale deel 3 door middel van een breekpen 9. Met een breekpen wordt hier bedoelt een pen met een kop, waarbij de kop door het uitoefenen van trekkracht op de kop in de lengterichting van de pen van de pen wordt afgetrokken. Door het 25 onderling fixeren van het centrale deel 3 en het tweede scharnierblad 4 werkt het scharnier een als een "gewoon" deurscharnier met één scharnieras en twee scharnierbladen.

Figuur 3 toont een deur 21 die aan een kozijn 22 is opgehangen door middel van drie scharnieren 23 volgens de onderhavige 30 uitvinding. De deur 21 is voorzien van een zogenaamde panieksluiting 24 en een "gewone sluiting" 25 zoals een klink waarmee een deur kan worden 102 5563 6 geopend. De panieksluiting 24 is een balk of buis die zich op enige afstand parallel aan de deur 21 uitstrekt en waarmee de deur kan worden geopend door het omlaag duwen van de paniekbalk waardoor de sluiting van de deur 21 open gaat. De deur gaat bij de onderling gefixeerde toestand 5 van een scharnierblad en het centrale deel naar de kijker toe open. Door het uitoefenen van een bepaalde kracht op de deur van de kijker af breekt de breekpen en kan de deur in die richting worden geopend.

Figuren 4a tot en met 4c tonen een dwarsdoorsnede volgens de lijn IV-IV uit figuur 3a, waarbij de deur 21 is gesloten, 10 respectievelijk naar binnen en naar buiten is geopend. In figuur 4a wordt een doorsnede getoond over de gehele breedte van de deur 21 en een deel van de kozijnen 22. De deur 21 is gesloten en het scharnier bevindt zich in een toestand waarbij beide scharnierbladen 2, 4 zich evenwijdig uitstrekken aan het centrale deel 3. Duidelijk is te zien dat de breekpen 15 9 zich uitstrekt door het centrale deel 3, het tweede scharnierblad 4 en het kozijn 22. De deur 21 kan worden geopend door het bedienen van klink 25 of door het naar beneden drukken van panieksluiting 24. Hierdoor worden de blokkeringen 26 respectievelijk 27 naar het midden van deur 21 bewogen en kan de deur 21 worden opengedraaid, althans voor zover het 20 scharnier 1 dit toelaat. Doordat de breekpen 9 het centrale deel 3 en het tweede scharnierblad 4 onderling fixeert zal in dit geval alleen scharnierblad 2 om het betreffende scharnier kunnen bewegen, waardoor de deur in de richting van de paniekbalk 24 kan worden geopend. Deze situatie is weergegeven in figuur 4b.

25 Wordt echter, na het bedienen van klink 25 en/of panieksluiting 24 de blokkering van de deur opgeheven en een bepaalde minimum kracht in de richting van de klink 25 op de deur 21 uitgeoefend dan zal de breekpen 9 breken waardoor de onderlinge fixatie van het centrale deel 3 en het tweede scharnierblad 4 wordt opgeheven. Nu is het 30 ook mogelijk dat de deur 21 in de richting van klink 25 kan worden geopend. Uiteraard blijft de scharnierende werking tussen het centrale 102 5563 7 deel 3 en het eerste scharnierblad 2 in tact en kan de deur 21 om beide scharnieren ten opzichte van het kozijn 22 scharnieren. Aldus wordt een veilige nooduitgang gerealiseerd die naar twee zijden is te openen.

Het moge duidelijk zijn dat op het getoonde en beschreven 5 voorkeursuitvoeringsvoorbeeld verschillende variaties mogelijk zijn zonder dat de beschermingsomvang van het octrooi daardoor wordt verlaten. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk dat de breekpen zodanig in het kozijn is bevestigd dat de pen als geheel uit het kozijn kan worden getrokken zonder dat de pen breekt. Hierdoor wordt in feite hetzelfde effect 10 bereikt, namelijk de onderlinge fixatie tussen het centrale deel en het tweede scharnierblad wordt opgeheven. De beschermingsomvang wordt bepaald door de conclusies die hierna zijn opgenomen.

102 5563

Claims (9)

1. Scharnier, omvattende een centraal deel en een eerste en een tweede scharnierblad, beide scharnierbaar gekoppeld aan het centraal deel, met het kenmerk, dat losbreekbare fixatiemiddelen zijn voorzien 5 voor het losbreekbaar onderling fixeren van het tweede scharnierblad en het centrale deel.

2. Scharnier volgens conclusie 1, met het kenmerk, dat de beide scharnierbladen aan tegenover elkaar gelegen zijden van het centrale deel zijn gekoppeld aan het centrale deel.

3. Scharnier volgens conclusie 1 of 2, met het kenmerk, dat het tweede scharnierblad zich in onderling gefixeerde toestand naast en evenwijdig aan het centrale deel uitstrekt.

4. Scharnier volgens conclusie 3, met het kenmerk, dat de fixatiemiddelen in het centrale deel en in het tweede scharnierblad een 15 boring omvatten die onderling zijn uitgelijnd en waarbij een breekorgaan zich uitstrekt door beide boringen.

5. Scharnier volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat de het breekorgaan een breekpen is.

6. Scharnier volgens conclusie 4, met het kenmerk, dat het 20 breekorgaan een schroef is die losbreekbaar bevestigbaar is aan een element waaraan het scharnier moet worden bevestigd.

7. Afsluiting van een doorgang, met het kenmerk, dat de afsluiting in de doorgang is opgehangen aan een scharnier volgens één van de voorgaande conclusies.

8. Afsluiting volgens conclusie 8, met het kenmerk, dat de afsluiting een vluchtdeur is.

9. Afsluiting volgens conclusie 9, met het kenmerk, dat de deur bij de onderling gefixeerde toestand van het tweede scharnierblad en het centrale deel in één richting kan worden geopend en in de losgebroken 30 toestand van de fixatiemiddelen ook in de andere richting kan worden geopend. 102 5563