ES2321371B1 - Procedimiento de preparacion estereoselectiva de derivados de aminoacidos. - Google Patents

Procedimiento de preparacion estereoselectiva de derivados de aminoacidos. Download PDF

Info

Publication number
ES2321371B1
ES2321371B1 ES200703112A ES200703112A ES2321371B1 ES 2321371 B1 ES2321371 B1 ES 2321371B1 ES 200703112 A ES200703112 A ES 200703112A ES 200703112 A ES200703112 A ES 200703112A ES 2321371 B1 ES2321371 B1 ES 2321371B1
Authority
ES
Spain
Prior art keywords
compound
formula
enantiomer
alternatively
preparation procedure
Prior art date
Legal status (The legal status is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the status listed.)
Expired - Fee Related
Application number
ES200703112A
Other languages
English (en)
Other versions
ES2321371A1 (es
Inventor
Rosario Ramon Abalate
Monica Alonso Xalma
Antoni Riera Escale
Llorenc Rafecas Jane
Current Assignee (The listed assignees may be inaccurate. Google has not performed a legal analysis and makes no representation or warranty as to the accuracy of the list.)
BCN Peptides SA
Original Assignee
BCN Peptides SA
Priority date (The priority date is an assumption and is not a legal conclusion. Google has not performed a legal analysis and makes no representation as to the accuracy of the date listed.)
Filing date
Publication date
Priority to ES200703112A priority Critical patent/ES2321371B1/es
Application filed by BCN Peptides SA filed Critical BCN Peptides SA
Priority to DK08852208.1T priority patent/DK2213653T3/da
Priority to PL08852208T priority patent/PL2213653T3/pl
Priority to JP2010534508A priority patent/JP2011503226A/ja
Priority to US12/743,470 priority patent/US8791294B2/en
Priority to ES08852208T priority patent/ES2394748T3/es
Priority to CN200880116614A priority patent/CN101861299A/zh
Priority to PT88522081T priority patent/PT2213653E/pt
Priority to EP08852208A priority patent/EP2213653B1/en
Priority to SI200830839T priority patent/SI2213653T1/sl
Priority to PCT/ES2008/000724 priority patent/WO2009065987A2/es
Publication of ES2321371A1 publication Critical patent/ES2321371A1/es
Application granted granted Critical
Publication of ES2321371B1 publication Critical patent/ES2321371B1/es
Priority to IL205651A priority patent/IL205651A/en
Priority to CY20121101171T priority patent/CY1113817T1/el
Priority to HRP20120988AT priority patent/HRP20120988T8/hr
Priority to US14/205,793 priority patent/US20140303344A1/en
Expired - Fee Related legal-status Critical Current
Anticipated expiration legal-status Critical

Links

Classifications

    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07CACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C271/00Derivatives of carbamic acids, i.e. compounds containing any of the groups, the nitrogen atom not being part of nitro or nitroso groups
    • C07C271/06Esters of carbamic acids
    • C07C271/08Esters of carbamic acids having oxygen atoms of carbamate groups bound to acyclic carbon atoms
    • C07C271/10Esters of carbamic acids having oxygen atoms of carbamate groups bound to acyclic carbon atoms with the nitrogen atoms of the carbamate groups bound to hydrogen atoms or to acyclic carbon atoms
    • C07C271/22Esters of carbamic acids having oxygen atoms of carbamate groups bound to acyclic carbon atoms with the nitrogen atoms of the carbamate groups bound to hydrogen atoms or to acyclic carbon atoms to carbon atoms of hydrocarbon radicals substituted by carboxyl groups
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07BGENERAL METHODS OF ORGANIC CHEMISTRY; APPARATUS THEREFOR
    • C07B53/00Asymmetric syntheses
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07CACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C227/00Preparation of compounds containing amino and carboxyl groups bound to the same carbon skeleton
    • C07C227/30Preparation of optical isomers
    • C07C227/32Preparation of optical isomers by stereospecific synthesis
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07CACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C229/00Compounds containing amino and carboxyl groups bound to the same carbon skeleton
    • C07C229/02Compounds containing amino and carboxyl groups bound to the same carbon skeleton having amino and carboxyl groups bound to acyclic carbon atoms of the same carbon skeleton
    • C07C229/34Compounds containing amino and carboxyl groups bound to the same carbon skeleton having amino and carboxyl groups bound to acyclic carbon atoms of the same carbon skeleton the carbon skeleton containing six-membered aromatic rings
    • C07C229/36Compounds containing amino and carboxyl groups bound to the same carbon skeleton having amino and carboxyl groups bound to acyclic carbon atoms of the same carbon skeleton the carbon skeleton containing six-membered aromatic rings with at least one amino group and one carboxyl group bound to the same carbon atom of the carbon skeleton
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07CACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C247/00Compounds containing azido groups
    • C07C247/02Compounds containing azido groups with azido groups bound to acyclic carbon atoms of a carbon skeleton
    • C07C247/12Compounds containing azido groups with azido groups bound to acyclic carbon atoms of a carbon skeleton being further substituted by carboxyl groups
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07CACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C271/00Derivatives of carbamic acids, i.e. compounds containing any of the groups, the nitrogen atom not being part of nitro or nitroso groups
    • C07C271/06Esters of carbamic acids
    • C07C271/32Esters of carbamic acids having oxygen atoms of carbamate groups bound to carbon atoms of rings other than six-membered aromatic rings
    • C07C271/34Esters of carbamic acids having oxygen atoms of carbamate groups bound to carbon atoms of rings other than six-membered aromatic rings with the nitrogen atoms of the carbamate groups bound to hydrogen atoms or to acyclic carbon atoms
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07CACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C67/00Preparation of carboxylic acid esters
    • C07C67/30Preparation of carboxylic acid esters by modifying the acid moiety of the ester, such modification not being an introduction of an ester group
    • C07C67/31Preparation of carboxylic acid esters by modifying the acid moiety of the ester, such modification not being an introduction of an ester group by introduction of functional groups containing oxygen only in singly bound form
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07DHETEROCYCLIC COMPOUNDS
    • C07D203/00Heterocyclic compounds containing three-membered rings with one nitrogen atom as the only ring hetero atom
    • C07D203/02Preparation by ring-closure
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07DHETEROCYCLIC COMPOUNDS
    • C07D203/00Heterocyclic compounds containing three-membered rings with one nitrogen atom as the only ring hetero atom
    • C07D203/04Heterocyclic compounds containing three-membered rings with one nitrogen atom as the only ring hetero atom not condensed with other rings
    • C07D203/06Heterocyclic compounds containing three-membered rings with one nitrogen atom as the only ring hetero atom not condensed with other rings having no double bonds between ring members or between ring members and non-ring members
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07KPEPTIDES
    • C07K1/00General methods for the preparation of peptides, i.e. processes for the organic chemical preparation of peptides or proteins of any length
    • C07K1/04General methods for the preparation of peptides, i.e. processes for the organic chemical preparation of peptides or proteins of any length on carriers
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07KPEPTIDES
    • C07K1/00General methods for the preparation of peptides, i.e. processes for the organic chemical preparation of peptides or proteins of any length
    • C07K1/06General methods for the preparation of peptides, i.e. processes for the organic chemical preparation of peptides or proteins of any length using protecting groups or activating agents
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07KPEPTIDES
    • C07K5/00Peptides containing up to four amino acids in a fully defined sequence; Derivatives thereof
    • C07K5/04Peptides containing up to four amino acids in a fully defined sequence; Derivatives thereof containing only normal peptide links
    • C07K5/08Tripeptides
    • C07K5/0802Tripeptides with the first amino acid being neutral
    • C07K5/0812Tripeptides with the first amino acid being neutral and aromatic or cycloaliphatic
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07BGENERAL METHODS OF ORGANIC CHEMISTRY; APPARATUS THEREFOR
    • C07B2200/00Indexing scheme relating to specific properties of organic compounds
    • C07B2200/07Optical isomers
    • CCHEMISTRY; METALLURGY
    • C07ORGANIC CHEMISTRY
    • C07CACYCLIC OR CARBOCYCLIC COMPOUNDS
    • C07C2603/00Systems containing at least three condensed rings
    • C07C2603/02Ortho- or ortho- and peri-condensed systems
    • C07C2603/04Ortho- or ortho- and peri-condensed systems containing three rings
    • C07C2603/06Ortho- or ortho- and peri-condensed systems containing three rings containing at least one ring with less than six ring members
    • C07C2603/10Ortho- or ortho- and peri-condensed systems containing three rings containing at least one ring with less than six ring members containing five-membered rings
    • C07C2603/12Ortho- or ortho- and peri-condensed systems containing three rings containing at least one ring with less than six ring members containing five-membered rings only one five-membered ring
    • C07C2603/18Fluorenes; Hydrogenated fluorenes

Landscapes

  • Chemical & Material Sciences (AREA)
  • Organic Chemistry (AREA)
  • Molecular Biology (AREA)
  • Proteomics, Peptides & Aminoacids (AREA)
  • Biophysics (AREA)
  • General Health & Medical Sciences (AREA)
  • Genetics & Genomics (AREA)
  • Medicinal Chemistry (AREA)
  • Health & Medical Sciences (AREA)
  • Biochemistry (AREA)
  • Life Sciences & Earth Sciences (AREA)
  • Analytical Chemistry (AREA)
  • Organic Low-Molecular-Weight Compounds And Preparation Thereof (AREA)
  • Peptides Or Proteins (AREA)
  • Medicines That Contain Protein Lipid Enzymes And Other Medicines (AREA)
  • Low-Molecular Organic Synthesis Reactions Using Catalysts (AREA)

Abstract

Procedimiento de preparación estereoselectiva de derivados de aminoácidos.
Comprende una reacción de hidrogenación del compuesto de fórmula (III), alternativamente su enantiómero, donde R es (C_{1}-C_{8})-alquilo; seguido de una reacción de hidrólisis para dar la L-mesitilalanina, alternativamente su enantiómero D-mesitilalanina y, opcionalmente, someter dicho compuesto a una reacción de protección del grupo amino, en particular como Fmoc. Comprende también la Fmoc-L- o Fmoc-D- mesitilalanina como productos per se, útiles como intermedios en la preparación de péptidos o análogos peptídicos con actividad terapéutica o biológica.

Description

Procedimiento de preparación estereoselectiva de derivados de aminoácidos.
Campo de la invención
La presente invención está relacionada con un procedimiento para la preparación estereoselectiva de L- y D-mesitilalanina, útiles para la preparación de péptidos. Más particularmente, la invención está relacionada con un procedimiento para la preparación de L- o D-mesitilalanina protegidas con un grupo Fmoc, así como con dichos compuestos per se.
Antecedentes de la invención
Los fármacos peptídicos representan un mercado de aproximadamente 1000 millones de dólares estadounidenses y alrededor del 1% del total de ventas de principios activos farmacéuticos. En la actualidad, hay más de cuarenta péptidos sintéticos en el mercado y más de 500 moléculas peptídicas nuevas se encuentran en desarrollo.
La química de péptidos es un área de investigación muy importante ya que estos compuestos presentan interesantes propiedades biológicas y terapéuticas. De la misma manera, los aminoácidos no proteinogénicos tienen una importancia cada vez mayor como intermedios de dichos péptidos con actividad biológica y terapéutica.
Se sabe que la actividad de un fármaco depende de la conformación que es capaz de adoptar en su interacción con el receptor y ésta, por su parte, en el caso de compuestos peptídicos, depende de los aminoácidos presentes en la cadena. Así, una forma de modificar su actividad como fármacos es introducir análogos conformacionalmente restringidos de los aminoácidos que forman parte de la secuencia del péptido biológicamente activo (cfr. e.g. T. Osaka et al., Current Opinion in Chemical Biology 2002, vol. 6, pp. 809-815; D. R. Hodgson et al., Chem. Soc. Rev 2004, vol. 33, pp. 422-430).
El uso de aminoácidos no naturales incrementa la vida media de los correspondientes péptidos que se degradan más difícilmente por proteasas. Asimismo, se ha descrito que la sustitución de fenilo por mesitilo (2,4,6-trimetilfenilo) en diversos aminoácidos incrementa notablemente las barreras rotacionales sin cambiar significativamente la geometría del confórmero más estable (cfr. E Medina et al., Helv. Chim. Acta 2000, vol. 83, pp. 972-988). Con esta sustitución de fenilalanina por mesitilalanina se han preparado análogos peptídicos con gran actividad biológica, como análogos de [D-har8]vasopresina (cf. M. Zertova et al., Collect. Czech. Chem. Comun. 1993, vol. 58, pp. 2751), agentes analgésicos y antihipertensivos (cfr. EP 0213481 A2), análogos de encefalina (cfr. EP 0136720 A2), análogos de la hormona LHRH (cfr EP 0049628 A1) y péptidos con secuencias de fibroína. La preparación de estos análogos se ha llevado a cabo incorporando el aminoácido protegido con el grupo protector Boc en forma racémica, y posteriormente los péptidos resultantes se han separado por HPLC con una fase estacionaria quiral (cfr. J.Hlavaceck et al., Collect. Czech. Chem. Comun., 1991, vol. 56, p. 2991).
La L-fenilalanina es un aminoácido natural presente en la mayoría de proteínas y péptidos naturales. La mesitilalanina es un aminoácido no natural útil para la preparación de diversos péptidos y análogos peptídicos. La mesitilalanina se ha preparado en forma racémica y se ha separado de forma analítica, pero no preparativa. Sin embargo, hasta la fecha, el uso de mesitilalanina es poco habitual, probablemente debido a las dificultades encontradas en la preparación de aminoácidos enantioméricamente puros que contienen el grupo mesitilo en la cadena lateral.
E. Medina et al. han descrito una síntesis de mesitilaminoácidos basada en una epoxidación de Sharpless y una aminohidroxilación de Sharpless (cfr. Helv. Chim. Acta 2000, vol. 83, pp. 972-988). Sin embargo, esta síntesis presenta inconvenientes importantes que dificultan su utilización a nivel industrial. Entre estos inconvenientes destaca que se obtiene una baja conversión en la epoxidación de Sharpless del mesitilpropenol y los crudos de la reacción de aminohidroxilación necesitan ser cromatografiados para eliminar los reactivos en exceso. También está descrita una síntesis del hidrocloruro de la L-mesitilalanina mediante una hidrogenación catalítica asimétrica enantioselectiva de un precursor acetamidoacrilato (cf. T. Li et al., Chem. Pharm. Bull. 2006, vol. 54, pp.873-877).
Las enseñanzas de todos estos documentos del estado de la técnica muestran que la investigación de nuevos procedimientos para la preparación de L- o D-mesitilaminoácidos es aún un campo activo, en particular de la L- o la D-mesitilalanina, aminoácidos útiles para la preparación de diversos péptidos y análogos peptídicos que presentan una gran actividad biológica pero que han sido poco utilizados hasta la fecha debido a la complejidad de los procedimientos de preparación que se conocen para la preparación de aminoácidos enantioméricamente puros que contienen este grupo.
Descripción de la invención
Los inventores han encontrado un procedimiento práctico con un elevado rendimiento para la preparación de manera estereoselectiva tanto de la L-mesitilalanina como de la D-mesitilalanina. El procedimiento es particularmente apropiado para la preparación de L- o D-mesitilalanina,protegida lo cual resulta muy conveniente para la síntesis en fase sólida de péptidos.
Así, un primer aspecto de la presente invención, es proporcionar un procedimiento de preparación estereoselectiva de un enantiómero sustancialmente puro de un compuesto de fórmula (I), alternativamente su enantiómero (I'),
1
donde P es hidrógeno o un grupo protector de amina, que comprende las siguientes etapas:
a) someter un compuesto de fórmula (III), alternativamente su enantiómero (III'), a una reacción de hidrogenación para dar el compuesto de fórmula (II), alternativamente su enantiómero (II'); donde R es (C_{1}-C_{8})-alquilo;
\vskip1.000000\baselineskip
2
b) someter el compuesto de fórmula (II), alternativamente su enantiómero (II'), a una reacción de hidrólisis para dar un compuesto de fórmula (I), alternativamente su enantiómero (I'), donde P es hidrógeno y, opcionalmente, someter dicho compuesto (I), alternativamente su enantiómero (I'), a una reacción de protección del grupo amino.
Por enantiómero sustancialmente puro se entiende que tiene un exceso enantiomérico de dicho enantiómero igual o superior al 95%, preferentemente igual o superior al 98%, más preferentemente igual o superior al 99%.
Preferentemente, R es un (C_{1}-C_{4})-alquilo. En una realización particular R es metilo. En otra realización particular, R es etilo.
La etapa de hidrogenación transcurre con rendimiento cuantitativo y regioselectividad completa. La hidrogenación se realiza por los métodos convencionales y con los catalizadores conocidos en el estado de la técnica, como por ejemplo y sin sentido limitativo, metales o complejos metálicos.
Preferentemente, el catalizador de la reacción de hidrogenación se selecciona del grupo formado por el catalizador de Wilkinson, catalizador de Crabtree, níquel Raney, metales en estado de oxidación cero en combinación con ácidos próticos o metales del grupo del platino en combinación con carbón activo. Más preferentemente, el catalizador de la reacción de hidrogenación es un metal del grupo del platino en combinación con carbón activo, y en particular paladio/carbón activo (Pd/C). Entre las fuentes de hidrógeno para la reacción de hidrogenación se encuentran además del hidrógeno (H_{2}) todas aquellas moléculas donoras de hidrógeno conocidas por el experto en la materia, como por ejemplo y sin sentido limitativo, hidrazina, hidrazinas sustituidas, isopropanol o ácido fórmico.
La hidrólisis se puede llevar a cabo en condiciones básicas o ácidas. En una realización preferida, la hidrólisis se lleva a cabo en medio básico. Entre los compuestos que aportan un medio básico a la reacción de hidrólisis se encuentra cualquier base conocida en el estado de la técnica. En una realización más preferida, la base es un hidróxido de metal alcalino. En una realización particular el hidróxido de metal alcalino es hidróxido de litio.
El procedimiento de la presente invención permite proteger la L-mesitilalanina y la D-mesitilalanina con diferentes grupos protectores. Existen numerosos grupos protectores adecuados de la función amino tal como carbamatos, amidas, sulfonamidas, alilo, bencilo opcionalmente sustituido, siendo el sustituyente seleccionado del grupo formado por (C_{1}-C_{8})-alquilo, (C_{1}-C_{8})-alcoxilo o halógeno. Entre los grupos protectores más adecuados se encuentran, pero no de forma limitativa, los seleccionados del grupo formado por t-butoxicarbonilo (BOC), 9-fluorenilmetoxicarbonilo (Fmoc), benciloxicarbonilo (Cbz), alilo, 4-metoxibencilo, 2,4-dimetoxibencilo y bencilo.
En una realización preferida, el grupo protector es el Fmoc. Ninguno de los documentos del estado de la técnica describe la L-mesitilalanina o la D-mesitilalanina protegida como Fmoc, Cbz, alilo, 4-metoxibencilo, 2,4-dimetoxibencilo o bencilo. A diferencia de los procedimientos ya conocidos, el procedimiento de preparación de la presente invención es especialmente ventajoso porque permite obtener dichos compuestos de manera estereoselectiva. En un ejemplo particular, la protección con un grupo Fmoc presenta diversas ventajas en la posterior preparación de péptidos a partir de dicho aminoácido relacionadas con la facilidad y las condiciones suaves de reacción utilizadas en la desprotección de los grupos protectores y el desanclaje de los péptidos de las resinas. La estrategia de síntesis química de péptidos por fase sólida que utiliza la protección de grupos amino con Fmoc es la más usada con diferencia para la preparación de péptidos tanto a escala de laboratorio como a escala de producción.
La introducción y la eliminación del grupo protector puede llevarse a cabo por métodos conocidos en la técnica. (cfr. Protective Groups in Organic Synthesis, Wiley-Interscience, (1999). Las condiciones específicas dependen del grupo protector utilizado. En una realización particular, cuando se utiliza un grupo Fmoc, este se puede introducir por reacción de Fmoc-Cl o Fmoc-osuccinimidilo en presencia de un disolvente adecuado y de una base orgánica o inorgánica. La desprotección tiene lugar en condiciones suaves por reacción con una base. Entre las bases adecuadas para la desprotección se encuentra cualquier base orgánica o inorgánica como por ejemplo, pero sin ser limitativo, piperidina, morfolina, diciclohexilamina, K_{2}CO_{3} o KHCO_{3}.
En una realización preferida, previamente se hace reaccionar un compuesto de fórmula (IV), alternativamente su enantiómero (IV'), con una fosfina de fórmula P(R_{1})_{3}, donde R_{1} es un radical que se selecciona independientemente entre el grupo formado por (C_{1}-C_{8})-alquilo, (C_{1}-C_{8})-cicloalquilo, fenilo opcionalmente sustituido, -(CH_{2})_{n}-fenilo opcionalmente sustituido, donde n es un entero de 1 a 4, y los sustituyentes de los radicales con anillos bencénicos se seleccionan independientemente del grupo formado por (C_{1}-C_{8})-alquilo, (C_{1}-C_{8})-alcoxilo o halógeno, para dar el compuesto de fórmula (III), alternativamente su enantiómero (III'), donde en las fórmulas (III), (III'), (IV) y (IV') R es (C_{1}-C_{8})-alquilo.
3
4
Preferentemente, R_{1} son iguales y la fosfina es una fosfina aromática, y más preferentemente la fosfina es trifenilfosfina. Esta etapa transcurre con rendimiento moderado pero el compuesto que se obtiene está en forma ópticamente pura (>99% ee por HPLC quiral).
En otra realización preferida previamente se hace reaccionar un compuesto de fórmula (V), alternativamente su enantiómero (V'), donde R es (C_{1}-C_{8})-alquilo, con una azida inorgánica para dar el compuesto de fórmula (IV), alternativamente (IV'). Preferentemente la azida inorgánica se selecciona del grupo formado por las azidas de metales alcalinos o alcalinotérreos, y en particular es azida sódica.
5
Generalmente, la reacción se lleva a cabo a una temperatura comprendida entre 50-150ºC, más preferentemente a una temperatura alrededor de 100ºC. La apertura del anillo de sulfito se lleva a cabo de manera completamente regioselectiva y con buen rendimiento.
En otra realización preferida, previamente un compuesto de fórmula (VI), alternativamente su enantiómero (VI'), donde R es (C_{1}-C_{8})-alquilo se hace reaccionar con halogenuro de tionilo para dar el compuesto de fórmula (V), alternativamente su enantiómero (V'). Preferentemente, el halogenuro de tionilo es cloruro de tionilo.
6
En otra realización preferida, previamente un compuesto de fórmula (VII), donde R es (C_{1}-C_{8})-alquilo se somete a una reacción de dihidroxilación asimétrica de Sharpless para dar el compuesto de fórmula (VI), alternativamente su enantiómero (VI').
7
La dihidroxilación asimétrica de Sharpless (AD) tiene lugar con rendimiento casi cuantitativo y el dihidroxiéster (VI), alternativamente su enantiómero (VI'), se obtiene en forma ópticamente pura (generalmente >99% ee por HPLC quiral). Generalmente, la dihidroxilación de Sharpless se lleva a cabo en presencia de tetraóxido de osmio u osmato potásico, de un ligando quinina quiral y de un agente oxidante tal como K_{3}Fe(CN)_{6} o N-óxido de N-metilmorfolina. El compuesto obtenido puede utilizarse en las siguientes etapas sin previa purificación. Entre los ligandos quirales apropiados se encuentran, pero sin sentido limitativo, la hidroquinina 1,4-ftalazinediil dieter ((DHQ)_{2}PHAL) o la hidroquinidina 1,4-ftalazinediil dieter ((DHQD)_{2}PHAL) como ligandos quirales. Así, en el caso de utilizar
(DHQ)_{2}PHAL se obtiene el compuesto (VI), y en el caso de utilizar (DHQD)_{2}PHAL se obtiene el compuesto (VI').
El Esquema 1 ilustra una realización particular de la invención desde el producto de partida (VIIa).
8
Si se requiere la configuración opuesta del compuesto (Ia) o (Ip), el procedimiento se lleva a cabo de manera análoga a a partir de los compuestos de configuración adecuada.
El compuesto de partida (VII) se puede obtener fácilmente a partir del aldehído mesitilo mediante una reacción de Horner-Wadsworth-Emmons.
Un segundo aspecto de la presente invención es proporcionar los compuestos Fmoc-(L)-mesitilalanina y Fmoc-(D)-mesitilalanina, intermedios útiles para la preparación de péptidos y análogos peptídicos con actividad biológica.
Otro aspecto de la presente invención es proporcionar un procedimiento de preparación en fase sólida de péptidos con uno o más residuos de mesitilalanina, que comprende la utilización de un aminoácido N-protegido seleccionado entre Fmoc-(L)-mesitilalanina, Fmoc-(D)-mesitilalanina, Cbz-(L)-mesitilalanina, Cbz-(D)-mesitilalanina, alil-(L)-mesitilalanina, alil-(D)-mesitilalanina, 4-metoxibencil-(L)-mesitilalanina, 4-metoxibencil-(D)-mesitilalanina 2,4-dimetoxibencil-(L)-mesitilalanina, 2,4-dimetoxibencil-(D)-mesitilalanina, bencil-(L)-mesitilalanina, bencil-(D)-mesitilalanina.
También forma parte de la invención el procedimiento de preparación en fase sólida de péptidos con uno o más residuos de mesitilalanina, que comprende llevar a cabo el procedimiento de preparación estereoselectiva de un enantiómero sustancialmente puro de un compuesto de fórmula (I), alternativamente su enantiómero (I'), tal como se ha definido anteriormente en la presente descripción.
El procedimiento de la presente invención resulta especialmente ventajoso por el hecho de permitir obtener derivados de L- y D-mesitilalanina enantioméricamente puros, éstos son intermedios útiles para la preparación de péptidos y análogos peptídicos con gran actividad biológica que además presentan una mayor estabilidad atribuible al hecho de incorporar aminoácidos no naturales. Los ejemplos 9 a 11 ilustran a modo de ejemplo la utilización de estos compuestos en la síntesis de péptidos en fase sólida.
Para los expertos en la materia, otros objetos, ventajas y características de la invención se desprenderán en parte de la descripción y en parte de la práctica de la invención. A lo largo de la descripción y las reivindicaciones la palabra "comprende" y sus variantes no pretenden excluir otras características técnicas, aditivos, componentes o
pasos.
Los siguientes ejemplos se proporcionan a modo de ilustración, y no se pretende que sean limitativos de la presente invención.
\vskip1.000000\baselineskip
Ejemplos
Los siguientes ejemplos no limitantes ilustran la invención para una configuración estereoisomérica. Cuando se requiere la configuración opuesta, la invención puede llevarse a cabo de manera similar partiendo de compuestos de configuración adecuada, como sería obvio para un experto en la materia.
Las rotaciones ópticas se midieron a temperatura ambiente (23ºC). El espectro de ^{1}H RMN se obtuvo a 400 MHz con tetrametilsilano como estándar interno. El ^{13}C RMN se obtuvo a 100.6 MHz y se referenció a la señal de disolvente. Señales marcadas con un asterisco corresponden a los rotámeros.
\vskip1.000000\baselineskip
Ejemplo 1 Preparación de (2R,3S)-dihidroxi-3-mesitilpropanoato de etilo (VIa)
En un reactor de 2 L se introdujeron 790 mg (1.0 mmol) de (DHQ)_{2}PHAL, 100 g (302 mmol) de K_{3}Fe(CN)_{6}, 41.7 g (302 mmol) de K_{2}CO_{3}, 149 mg (0.403 mmol) de K_{2}OsO_{4}(OH)_{4} y se disolvieron en 1 L de una mezcla H_{2}O:tBuOH (1:1). A continuación se añadieron 9.5 g (100 mmol) de metanosulfonamida. Se mantuvo 15 minutos en agitación y seguidamente se añadieron 22.0 g (100 mmol) de 3-mesitil-2-propenoato de etilo. La mezcla de reacción se mantuvo en agitación durante 48 horas a temperatura ambiente. Una vez transcurrido ese tiempo, se detuvo la reacción añadiendo Na_{2}SO_{3} (180 g). Se mantuvo la agitación durante 2 horas y finalmente, se extrajo la fase acuosa con CH_{2}Cl_{2} (3 x 150 mL). El conjunto de las fases orgánicas se lavó con una solución acuosa de KOH 2N, se secó sobre MgSO_{4} y se evaporó el disolvente a presión reducida. Se obtuvieron 24.3 g (97% de rendimiento) del producto (2R,3S)-VIa en forma de aceite amarillo. [\alpha]_{D} = -24.7 (c 0.98, CHCl_{3}). IR (film): \nu max 3441 (b), 2978, 1733, 1611, 1190 cm^{-1}. ^{1}H RMN (400 MHz, CHCl_{3}) \delta: 6.80 (s, 2H), 5.18 (d, 1H, J= 6.4 Hz), 4.51 (d, 1H, J= 6.4 Hz), 4.04 (q, 2H, J= 7 Hz), 3.18 (b, 1H), 2.86 (b, 1H), 2.40 (s, 6H), 2.24 (s, 3H), 1.00 (t, 3H, J= 7 Hz) ppm. ^{13}C RMN (100 MHz, CHCl_{3}) \delta 173.0 (CO), 137.4 (C), 136.8 (C), 131.8 (C), 130.3 (CH), 73.8 (CH), 73.7 (CH), 61.9 (CH_{2}), 21.0 (CH_{3}), 20.9 (CH_{3}), 13.7 (CH_{3}) ppm. EM (Cl-NH_{3}) m/z: 270.1 [(M +18)^{+}, 100%], 252.1 [(M)^{+}, 60%]. HRMS (Cl+): Calcd para C_{14}H_{21}O_{4}: 252.1361, encontrado 252.1357. HPLC: Chiralpack-AD. Hexano/i-PrOH 98:2, 1 mL/min, \lambda = 254 nm, t_{R} (S,R) = 44 min y t_{R} (R,S) = 41 min.
\vskip1.000000\baselineskip
Ejemplo 2 Preparación de (2S,3R)-dihidroxi-3-mesitilpropanoato de etilo (VI'a)
Se utilizó el mismo procedimiento con el ligando (DHQD)_{2}PHAL para obtener (2S,3R)-dihidroxi-3-mesitilpropanoato de etilo con un rendimiento del 95%.
La pureza enantiomérica de (2R,3S)-dihidroxi-3-mesitilpropanoato de etilo del Ejemplo 1 y de (2S,3R)-dihidroxi-3-mesitilpropanoato de etilo del Ejemplo 2 fue en ambos casos >99% ee.
\vskip1.000000\baselineskip
Ejemplo 3 Preparación de (4R,5S)-4-etoxicarbonil-5-mesitil-1,3,2-dioxatiolano-2-oxido (Va)
En un reactor se disolvieron 23.5 g (93 mmol) del diol (2R,3S)-dihidroxi-3-mesitilpropanoato de etilo en 1.4 L de CH_{2}Cl_{2}. A continuación se añadieron 38.9 mL (279 mmol) de NEt3. La mezcla de reacción se enfrió a 0ºC y se mantuvo en agitación durante 5 minutos. Finalmente se añadieron, gota a gota, 9.5 mL (130.4 mmol) de SOCl_{2} y se mantuvo la agitación durante 15 minutos a 0ºC. Pasado ese tiempo, se añadieron 370 mL de Et_{2}O y 370 mL de agua. La fase acuosa se extrajo con Et_{2}O (3 x 150 mL) y el conjunto de las fases orgánicas se lavó con una solución saturada de NaCl, se secó sobre MgSO_{4} y se evaporó el disolvente a presión reducida. Se obtuvo el sulfito de forma cuantitativa (4R,5S)-Va como un aceite. [\alpha]_{D} = -18.8 (c 1.00, CHCl_{3}). IR (film): \nu max 2979, 1742, 1216, 1030 cm^{-1}. ^{1}H RMN (400 MHz, CHCl_{3}) 8: 6.90 (s, 2H), 6.89^{\text{*}} (s, 2H), 6.61 (d, 1H, J= 8 Hz), 5.95^{\text{*}} (d, 1H, J= 10 Hz), 5.35 (d, 1H, J= 10 Hz), 4.96 (d, 1H, J= 8 Hz), 4.30 (dq, 2H, J= 20 y 7 Hz), 4.22^{\text{*}} (m, 2H), 2.45^{\text{*}} (s, 6H), 2.37^{\text{*}} (s, 6H), 2.28 (s, 6H), 1.31 (t, 3H, J= 7 Hz), 1.22^{\text{*}} (t, 3H, J= 7 Hz) ppm. ^{13}C RMN (100 MHz, CHCl_{3}) 8 168.0 (CO), 166.2 (CO), 139.9 (C), 139.8 (C), 138.4 (C), 138.2 (C), 131.0 (CH), 130.9 (CH), 125.6 (C), 122.6 (C), 84.9 (CH), 80.6 (CH), 80.3 (CH), 76.0 (CH), 62.8 (CH_{2}), 21.07 (CH_{3}), 21.06 (CH_{3}), 20.5 (CH_{3}), 20.2 (CH_{3}), 14.2 (CH_{3}), 14.0 (CH_{3}) ppm. EM (Cl–NH_{3}) m/z: 315.6 [(M +17)^{+}, 100%]. HRMS (Cl+): Calcd para C_{14}H_{18}O_{5}S: 298.0875, encontrado 298.0876.
\vskip1.000000\baselineskip
Ejemplo 4 Preparación de (2S,3S)-3-azido-2-hidroxi-3-mesitilpropanoato de etilo (IVa)
En un matraz de dos bocas y provisto de un refrigerante se disolvieron 18.6 g (62.95 mmol) del (4R,5S)-4-ethoxicarbonil-5-mesitil-1,3,2-dioxatiolano-2-oxido en 386 mL de N,N-dimetilformamida (DMF) y se le añadieron 8.2 g (125.9 mmol) de NaN_{3}. La mezcla de reacción se calentó a 100ºC durante 18 horas. Una vez transcurrido este tiempo, se eliminó el disolvente a presión reducida y el crudo resultante se disolvió en 310 mL de Et_{2}O y 310 mL de una solución de H_{2}SO_{4} al 20% y se mantuvo en agitación a temperatura ambiente durante una noche. Se añadieron un exceso de solución saturada de NaHCO_{3} y la fase acuosa se extrajo con Et_{2}O (3 x 150 mL). El conjunto de las fases orgánicas se secó sobre MgSO_{4} y se evaporó el disolvente a presión reducida. El crudo de la reacción se purificó por cromatografía en columna (SiO_{2}/NEt_{3} 2.5% v/v, hexano/AcOEt) y se obtuvieron 13.6 g (78% de rendimiento) del azidoalcohol (2S,3S)-IVa en forma de aceite amarillo. [\alpha]_{D} = -126 (c 0.795, CHCl_{3}). IR (film): \nu max 3468 (b), 2924, 2105, 1737, 1610, 1257 cm^{-1}. ^{1}H RMN (400 MHz, CHCl_{3}) \delta: 6.88 (s, 2H), 5.19 (d, 1H, J= 8.8 Hz), 4.45 (dd, 1H, J= 7 y 9 Hz), 4.33 (m, 2H), 2.52 (d, 1H, J= 7 Hz), 2.43 (s, 6H), 2.26 (s, 3H), 1.36 (t, 3H, J= 7 Hz) ppm. ^{13}C RMN (100 MHz, CHCl_{3}) \delta 173.0 (CO), 138.4 (C), 137.6 (C), 130.66 (CH), 130.56 (CH), 128.6 (C), 72.1 (CH), 64.1 (CH), 62.4 (CH_{2}), 21.0 (CH_{3}), 20.9 (CH_{3}), 14.2 (CH_{3}) ppm. EM (Cl–NH_{3}) m/z: 295.3 [(M+18)^{+}, 90%]. HRMS (ESI): Calcd para C_{14}H_{19}N_{3}O_{3}Na: 300.1315, encontrado 300.1318.
\vskip1.000000\baselineskip
Ejemplo 5 Preparación de (2R,3S)-3-mesitil-aziridin-2-carboxilato de etilo (IIIa)
En un matraz se introdujeron 13.0 g (46.72 mmol) del azidoalcohol (2S,3S)-3-azido-2-hidroxi-3-mesitilpropanoato de etilo y se disolvieron en 282 mL de acetonitrilo, seguidamente se añadieron 12.2 g (46.72 mmol) de PPh_{3}. La mezcla de reacción se agitó durante 1 h a temperatura ambiente y 6 h a la temperatura de reflujo. Una vez pasado este tiempo, se eliminó el disolvente a presión reducida y el crudo se purificó por cromatografía en columna (SiO_{2}/NEt_{3} 2.5% v/v, hexano/AcOEt). Se obtuvieron 7.32 g (67% de rendimiento) de la aziridina (2R,3S)-IIIa como un aceite amarillo.
[\alpha]_{D} = -131 (c 0.79, CHCl_{3}). IR (film): \nu max 3281, 2978, 2922, 1726, 1218, 1201 cm^{-1}. 1H RMN (400 MHz, CHCl_{3}) \delta: 6.82 (s, 2H), 4.31 (m, 2H), 3.16 (d, 1H, J= 2 Hz), 2.57 (d, 1H, J= 2 Hz), 2.39 (s, 6H), 2.26 (s, 3H), 1.78 (b, 1H), 1.36 (t, 3H, J= 7 Hz) ppm. ^{13}C RMN (100 MHz, CHCl_{3}) \delta 172.8 (CO), 137.8 (C), 137.3 (C), 129.0 (CH), 61.8 (CH_{2}), 38.9 (CH), 37.8 (CH), 20.9 (CH_{3}), 20.0 (CH_{3}), 14.4 (CH_{3}) ppm. EM (Cl-NH_{3}) m/z: 233.0 [(M)^{+}, 25%], 146.0 [(M-87)^{+},
100%]. HRMS (Cl+): Calcd para C_{14}H_{19}NO_{2}: 233.1416, encontrado 233.1418. HPLC: Chiralpack-IA. Heptano/i-PrOH 95:5, 1 mL/min, \lambda = 254 nm, t_{R} (S,R) = 19 min 1 V y t_{R} (R,S) = 14 min. La pureza enantiomérica de (2R,3S)-3-mesitil-aziridin-2-carboxilato de etilo fue >99% ee.
\vskip1.000000\baselineskip
Ejemplo 6 Preparación de (2S)-Mesitilalanina etil ester (IIa)
En un reactor de alta presión se disolvieron 9.9 g (42.42 mmol) de la aziridina (2R,3S)-3-mesitil-aziridin-2-carboxilato de etilo en 300 mL de metanol, seguidamente se añadieron 990 mg de Pd/C y 10 mL de ácido acético (84.84 mmol). Se purgó el sistema con ciclos de vacío/nitrógeno y a continuación se presurizó el reactor con 40 bar de hidrógeno. La mezcla de reacción se mantuvo en agitación a temperatura ambiente durante 48 horas. Pasado este tiempo, se eliminó el catalizador mediante filtración sobre celite y la disolución resultante se concentró a presión reducida. Se obtuvo cuantitativamente el compuesto (IIa) en forma de sólido amarillo. Pf 81-83ºC. [\alpha]_{D} = -26.7 (c 1.00, CHCl_{3}). IR (film): \nu max 2918, 1742, 1612, 1483, 1225. ^{1}H RMN (400 MHz, CHCl_{3}) \delta: 6.84 (s, 2H), 5.61 (b, 1H), 4.14 (m, 2H), 3.77 (dd, 1H, J= 6.4 y 7.6 Hz), 3.08 (m, 2H), 2.94 (m, 2H), 2.31 (s, 6H), 2.25 (s, 3H), 1.18 (t, 3H, J= 7 Hz) ppm. ^{13}C RMN (100 MHz, CHCl_{3}) \delta 178.9 (CO), 137.1 (C), 136.3 (C), 131.1 (C), 129.5 (CH), 129.5 (CH), 129.2 (C), 61.4 (CH_{2}), 54.1 (CH), 34.6 (CH_{2}), 24.9 (CH_{3}), 21.0 (CH_{3}), 19.8 (CH_{3}), 14.2 (CH_{3}) ppm. EM (ESI+) m/z: 236.2 [(M+H)^{+}, 100%]. HRMS (ESI+): Calcd para C_{14}H_{22}NO_{2}: 236.1645, encontrado 236.1637.
\vskip1.000000\baselineskip
Ejemplo 7 Preparación de (2S)-Mesitilalanina (Ia)
En un matraz se disolvieron 2.0 g (8.50 mmol) del aminoester (2S)-mesitilalanina etil ester en 57 mL de dioxano, seguidamente se añaden 70 mL de una solución acuosa de LiOH al 20%. La mezcla de reacción se agitó a temperatura ambiente durante 24 h. Finalmente, el disolvente se eliminó a presión reducida y la fase acuosa resultante se enfrió y acidificó con HCl 1M hasta pH 7. Se observó la precipitación de cristales, que se aislaron mediante filtración y posterior secado a vacío. Se obtuvieron 1.3 g (80% de rendimiento) del aminoácido la en forma de sólido blanco. Pf: 318-320ºC. [\alpha]_{D} = -80 (c 1.00, CH_{3}OH). IR (film): \nu max 3300, 2973, 1730, 1608, 1409 cm^{-1}. ^{1}H RMN (400 MHz, CHCl_{3}) \delta: 6.75 (s, 2H), 3.27 (t, 1H, J= 7.2 Hz), 2.88 (m, 1H), 2.65 (m, 1H), 2.12 (s, 6H), 2.05 (s, 3H) ppm. ^{13}C RMN (100 MHz, CHCl_{3}) \delta 181.8 (CO), 137.8 (C), 136.4 (C), 132.2 (C), 128.9 (CH), 56.2 (CH), 34.3 (CH_{2}), 19.9 (CH_{3}), 19.4 (CH_{3}) ppm. EM (Cl+) m/z: 208.3 [(M+H)^{+}, 100%]. HRMS (Cl+): Calcd para C_{12}H_{18}NO_{2}: 208.1337, encontrado 208.1330. Anal. Cald para C_{27}H_{27}NO_{4}:C 71.46, H 8.99, N 5.95 encontrado C 71.36, H 8.69, N 6.39.
\vskip1.000000\baselineskip
Ejemplo 8 Preparación de Fmoc-(L)-mesitilalanina (Ip)
En un matraz se suspendieron 1.08 g (5.22 mmol) del aminoácido L-mesitilalanina en 16 mL de una solución acuosa de Na_{2}CO_{3} del 10 y se enfrió a 0ºC. A continuación se añadió gota a gota una solución de Fmoc-OSu (2.64 g, 7.83 mmol) en 24 mL de dioxano. La mezcla de reacción se agitó 20 h a temperatura ambiente. Una vez transcurrido ese tiempo, se añadió agua (20 mL) y se hizo extracciones con hexano (3 x 20 mL). La fase acuosa resultante se enfrió a 0ºC, se acidificó a pH 2 con HCl 1M y se hicieron extracciones con acetato de etilo. El conjunto de las fases orgánicas resultantes se secó sobre MgSO_{4} y se eliminó el disolvente a presión reducida. El crudo se purificó por cromatografía en columna (SiO_{2}/NEt_{3} 2.5% v/v, hexano/AcOEt) y se obtuvieron 1.5 g (68% de rendimiento) de Ip como un sólido blanco. Pf: 187-188ºC. [\alpha]_{D} = -26.04 (c 1.00, CHCl_{3}). IR (film): \nu max 3321, 2962, 1713, 1450, 1265 cm^{-1}. ^{1}H RMN (400 MHz, CHCl_{3}) 8: 7.74 (d, 2H, J= 7.6 Hz), 7.51 (t, 2H, J= 7.6 Hz), 7.40 (t, 2H, J= 7.6 Hz), 7.30 (t, 2H, J= 7.6 Hz), 6.83 (s, 2H), 5.25 (d, 1H, J= 8 Hz), 4.60 (dd, 1H, J= 8.0 y 8.4 Hz), 4.30 (m, 1H), 4.14 (m, 1H), 3.18 (m, 2H), 2.32 (s, 6H), 2.21 (s, 6H) ppm. ^{13}C RMN (100 MHz, CHCl_{3}) \delta 176.7 (CO), 156.08 (CO), 144.0 (C), 141.5 (C), 137.2 (C), 136.6 (C), 130.0 (C), 129.6 (C), 129.5 (CH), 127.9 (CH), 127.3 (CH), 125.3 (CH), 120.2 (CH), 67.4 (CH_{2}), 53.7 (CH_{2}), 47.3 (CH), 32.5 (CH_{2}), 21.3 (CH_{3}), 20.4 (CH_{3}) ppm. EM (Cl-NH_{3}) m/z: 206.09 [(M-233)+, 82%], 430.2 [(M +H)^{+}, 5%]. HRMS (Cl+): Calcd para C_{27}H_{28}NO_{4}: 430.2029; encontrado 430.2018. Anal. Cald para C_{27}H_{27}NO_{4}: C 75.50, H 6.34, N 3.26 encontrado C 74.94, H 6.21, N 3.41. HPLC: Chiralcel-AD. Heptano/EtOH/TFA 95:5:0.2, 1 mL/min, \lambda = 254 nm, t_{R} (D) = 20 min y t_{R} (L) = 26 min. La pureza enantiomérica de L-Ip fue >99% ee.
La preparación de manera análoga del compuesto de D-lp a partir del compuesto de configuración adecuada dio lugar al producto con una pureza enantiomérica >99% ee.
\vskip1.000000\baselineskip
Ejemplo 9 Preparación del Tripéptido Ac-(D-Msa)-Val-Nal-NH_{2}
Se dispuso una jeringa con 100 mg (0.06 mmol) de resina Rink amida, se acondicionó con CH_{2}Cl_{2} (5 x 1 min) y DMF (5 x 1 min). La síntesis se llevó a cabo mediante una estrategia estándar Fmoc/tBu, utilizando diisopropilcarbodiimida (DIPCDI) como agente acoplante y hidroxibenzotriazol (HOBt) como aditivo. Se utilizó Fmoc-3-(1-naphthyl)-L-Ala-OH (Fmoc-Nal) (78.75 mg, 0.18 mmol, 3 eq), Fmoc-L-Val-OH (61.2 mg, 0.18 mmol, 3 eq) y Fmoc-D-Mesitilalanina-OH (Fmoc-D-Msa) (77.4 mg, 0.18 mmol, 3 eq), la sucesiva incorporación de los aminoácidos se corroboró con ensayos de ninhidrina. Tras la incorporación del tercer aminoácido, se eliminó el grupo Fmoc con una mezcla de piperidina en DMF y se acetiló el extremo amino libre con Ac_{2}O - diisopropildietilamina (DIEA). Finalmente, la resina se filtró y lavó exhaustivamente con DMF (5 x 1 min), CH_{2}Cl_{2} (5 x 1 min) y metanol (5 x 1 min). Para escindir el tripéptido se trató con una solución de ácido trifluoroacético-agua-triisopropilsilano (TFA-H_{2}O-TIS) (95:2.5:2.5) durante 1 hora y el filtrado resultante se evaporó. Se caracterizó por cromatografía en fase reversa (HPLC) y por EM. Tras 9 pasos se síntesis y sin ninguna purificación intermedia, el crudo obtenido presentaba una pureza del 39%. Se purificó con un HPLC semipreparativo (gradiente 20-50 en 10 min y 50-100 en 15 min) obteniendo 3.4 mg del tripéptido con una pureza del 86% (\lambda = 220 nm). HPLC-MS: tr (H_{2}O 0.1% HCOOH; ACN 0.07% HCOOH)=4.830 min. ES+:545.65 (calc. C32H40N404, 544.30).
Ejemplo 10 Preparación del tripéptido Ac-(D-Msa)-Val-Lys-NH_{2}
Se dispuso una jeringa con 100 mg (0.06 mmol) de resina Rink amida, se acondicionó con CH_{2}Cl_{2} (5 x 1 min) y DMF (5 x 1 min). La síntesis se llevó a cabo mediante una estrategia estándar Fmoc/tBu, utilizando DIPCDI como agente acoplante y HOBt como aditivo. Se utilizó Fmoc-L-Lys(Boc)-OH (84.33 mg, 0.18 mmol, 3 eq), Fmoc-L-Val-OH (61.2 mg, 0.18 mmol, 3 eq) y Fmoc-D-Msa-OH (77.4 mg, 0.18 mmol, 3 eq), la sucesiva incorporación de los aminoácidos se corroboró con ensayos de ninhidrina. Tras la incorporación del tercer aminoácido, se eliminó el grupo Fmoc con una mezcla de piperidina en DMF y se acetiló el extremo amino libre con Ac_{2}O-DIEA. Finalmente, la resina se filtró y lavó exhaustivamente con DMF (5 x 1 min), CH_{2}Cl_{2} (5 x 1 min) y MeOH (5 x 1 min). Para escindir el tripéptido y eliminar el grupo protector Boc de la cadena lateral del aminoácido lys se trató con una solución de TFA-H_{2}O-TIS (95:2.5:2.5) durante 1 hora y el filtrado resultante se evaporó. Se caracterizó por cromatografía en fase reversa (HPLC) y por EM. Tras 9 pasos de síntesis y sin ninguna purificación intermedia, el crudo obtenido presentaba una pureza del 52%. Se purificó se mediante una columna de intercambio iónico obteniendo 7.3 mg del tripéptido con una pureza del 96% (\lambda = 220 nm). HPLC-MS: tr (H_{2}O 0.1% HCOOH; ACN 0.07% HCOOH)= 3.856 min. ES+:476.57 (calc. C25H41N504, 475.32).
\vskip1.000000\baselineskip
Ejemplo 11 Preparación del Tripéptido Ac-(D-Msa)-Asp-Lys-NH_{2}
Se dispuso una jeringa con 100 mg (0.06 mmol) de resina Rink amida, se acondicionó con CH_{2}Cl_{2} (5 x 1 min) y DMF (5 x 1 min). La síntesis se llevó a cabo mediante una estrategia estándar Fmoc/tBu, utilizando DIPCDI como agente acoplante y HOBt como aditivo. Se utilizó Fmoc-L-Lys(Boc)-OH (84.33 mg, 0.18 mmol, 3 eq), Fmoc-L-Asp-OtBu-OH (74.07 mg, 0.18 mmol, 3 eq) y Fmoc-D-Msa-OH (77.4 mg, 0.18 mmol, 3 eq), la sucesiva incorporación de los aminoácidos se corroboró con ensayos de ninhidrina. Tras la incorporación del tercer aminoácido, se eliminó el grupo Fmoc con una mezcla de piperidina en DMF y se acetiló el extremo amino libre con Ac_{2}O-DIEA. Finalmente, la resina se filtró y lavó exhaustivamente con DMF (5 x 1 min), CH_{2}Cl_{2} (5 x 1 min) y MeOH (5 x 1 min). Para escindir el tripéptido y eliminar los grupos protectores Boc y tBu de las cadenas laterales de los aminoácidos se trató con una solución de TFA-H_{2}O-TIS (95:2.5:2.5) durante 1 hora y el filtrado resultante se evaporó. Se caracterizó por cromatografía en fase reversa (HPLC) y por EM. Tras 9 pasos se síntesis y sin ninguna purificación intermedia, el crudo obtenido presentaba una pureza del 71%. Se purificó se mediante una columna de intercambio iónico obteniendo 17.0 mg del tripéptido con una pureza del 94% (\lambda = 220 nm). HPLC-MS: tr (H_{2}O 0.1% HCOOH; ACN 0.07% HCOOH)= 2.543 min. ES+: 492.58 (calc. C_{24}H_{37}N_{5}O_{6}, 491.27).

Claims (14)

1. Procedimiento de preparación estereoselectiva de un enantiómero sustancialmente puro de un compuesto de fórmula (I), alternativamente su enantiómero (I'),
9
donde P es hidrógeno o un grupo protector de amina,
que comprende las siguientes etapas:
a) someter un compuesto de fórmula (III), alternativamente su enantiómero (III'), a una reacción de hidrogenación para dar el compuesto de fórmula (II), alternativamente su enantiómero (II'); donde R es (C_{1}-C_{8})-alquilo;
10
b) someter el compuesto de fórmula (II), alternativamente su enantiómero (II'), a una reacción de hidrólisis para dar un compuesto de fórmula (I), alternativamente su enantiómero (I'), donde P es hidrógeno y, opcionalmente, someter dicho compuesto (I), alternativamente su enantiómero (I'), a una reacción de protección del grupo amino.
2. Procedimiento de preparación estereoselectiva según la reivindicación 1, donde P se selecciona del grupo formado por carbamato de 9-fluorenilmetilo (Fmoc), t-butoxicarbonilo (BOC), benciloxicarbonilo (Cbz), alilo, 4-metoxibencilo, 2,4-dimetoxibencilo y bencilo.
3. Procedimiento de preparación estereoselectiva según cualquiera de las reivindicaciones 1-2, donde la etapa de hidrogenación se lleva a cabo utilizando como catalizador cualquier metal o complejo metálico.
4. Procedimiento de preparación estereoselectiva según cualquiera de las reivindicaciones 1-3, donde la reacción de hidrólisis se lleva a cabo en medio básico.
5. Procedimiento de preparación estereoselectiva según la reivindicación 4, donde la base de la reacción de hidrólisis es un hidróxido de un metal alcalino.
6. Procedimiento de preparación estereoselectiva según cualquiera de las reivindicaciones 1-5, donde se hace reaccionar el compuesto de fórmula (IV), alternativamente su enantiómero (IV'), donde R es (C_{1}-C_{8})-alquilo,
11
con una fosfina de fórmula P(R_{1})_{3}, donde R_{1} se selecciona independientemente entre el grupo formado por (C_{1}-C_{8})-alquilo, (C_{1}-C_{8})-cicloalquilo, fenilo opcionalmente sustituido, (CH_{2})_{n}-fenilo opcionalmente sustituido, donde n es un entero de 1 a 4, y los sustituyentes de los radicales con anillos bencénicos se seleccionan independientemente del grupo formado por (C_{1}-C_{8})-alquilo, (C_{1}-C_{8})-alcoxilo o halógeno, para para dar el compuesto de fórmula (III), alternativamente su enantiómero (III'),
12
donde en las fórmulas (III), (III'), (IV) y (IV') R es (C_{1}-C_{8})-alquilo.
7. Procedimiento de preparación estereoselectiva según la reivindicación 6, donde se hace reaccionar el compuesto de fórmula (V), alternativamente su enantiómero (V'),
13
con una azida de metal alcalino o alcalinotérreo para dar el compuesto de fórmula (IV), alternativamente su enantiómero (IV'),
14
donde en las fórmulas (IV), (IV'), (V) y (V') R es (C_{1}-C_{8})-alquilo.
8. Procedimiento de preparación estereoselectiva según la reivindicación 7, donde el compuesto de fórmula (VI), alternativamente su enantiómero de fórmula (VI'),
15
se hace reaccionar con un halogenuro de tionilo para dar el compuesto de fórmula (V), alternativamente su enantiómero (V'),
16
donde en las fórmulas (V), (V'), (VI) y (VI') R es (C_{1}-C_{8})-alquilo.
9. Procedimiento de preparación estereoselectiva según la reivindicación 8, donde el compuesto de fórmula (VII)
17
se somete a una reacción de dihidroxilación asimétrica de Sharpless utilizando un ligando quiral apropiado para dar el compuesto de fórmula (VI), o alternativamente el compuesto de fórmula (VI'),
18
donde en las fórmulas (VI), (VI') y (VII) R es alquilo.
10. Procedimiento de preparación estereoselectiva según la reivindicación 9, donde el ligando quiral apropiado se selecciona del grupo formado por hidroquinina 1,4-ftalazinediil dieter ((DHQ)_{2}PHAL) para dar el compuesto de fórmula (VI) o hidroquinidina 1,4-ftalazinediil dieter ((DHQD)_{2}PHAL) para dar el compuesto de fórmula (VI').
11. Fmoc-(L)-mesitilalanina.
12. Fmoc-(D)-mesitilalanina.
13. Procedimiento de preparación en fase sólida de péptidos con uno o más residuos de mesitilalanina, que comprende la utilización de un aminoácido N-protegido seleccionado del grupo formado por: Fmoc-(L)-mesitilalanina, Fmoc-(D)-mesitilalanina, Cbz-(L)-mesitilalanina, Cbz-(D)-mesitilalanina, alil-(L)-mesitilalanina, alil-(D)-mesitilalanina, 4-metoxibencil-(L)-mesitilalanina, 4-metoxibencil-(D)-mesitilalanina, 2,4-dimetoxibencil-(L)-mesitilalanina, 2,4-dimetoxibencil-(D)-mesitilalanina, bencil-(L)-mesitilalanina, y bencil-(D)-mesitilalanina.
14. Procedimiento de preparación en fase sólida de péptidos con uno o más residuos de mesitilalanina, que comprende llevar a cabo el procedimiento de preparación estereoselectiva de cualquiera de las reivindicaciones 1-10.
ES200703112A 2007-11-19 2007-11-19 Procedimiento de preparacion estereoselectiva de derivados de aminoacidos. Expired - Fee Related ES2321371B1 (es)

Priority Applications (15)

Application Number Priority Date Filing Date Title
ES200703112A ES2321371B1 (es) 2007-11-19 2007-11-19 Procedimiento de preparacion estereoselectiva de derivados de aminoacidos.
PCT/ES2008/000724 WO2009065987A2 (es) 2007-11-19 2008-11-19 Procedimiento de preparación estereoselectiva de derivados de aminoácidos
JP2010534508A JP2011503226A (ja) 2007-11-19 2008-11-19 アミノ酸誘導体の立体選択的製造方法
US12/743,470 US8791294B2 (en) 2007-11-19 2008-11-19 Method for the stereoselective preparation of amino acid derivatives
ES08852208T ES2394748T3 (es) 2007-11-19 2008-11-19 Procedimiento de preparación estereoselectiva de derivados de aminoácidos
CN200880116614A CN101861299A (zh) 2007-11-19 2008-11-19 氨基酸衍生物的立体选择性制备方法
PT88522081T PT2213653E (pt) 2007-11-19 2008-11-19 Método para preparação estereoseletiva de derivados de aminoácidos
EP08852208A EP2213653B1 (en) 2007-11-19 2008-11-19 Method for the stereoselective preparation of amino acid derivatives
DK08852208.1T DK2213653T3 (da) 2007-11-19 2008-11-19 Fremgangsmåde til stereoselektiv fremstilling af aminosyrederivater
PL08852208T PL2213653T3 (pl) 2007-11-19 2008-11-19 Sposób stereoselektywnego wytwarzania pochodnych aminokwasów
SI200830839T SI2213653T1 (sl) 2007-11-19 2008-11-19 Postopek za stereoselektivno pripravo aminokislinskih derivatov
IL205651A IL205651A (en) 2007-11-19 2010-05-10 A process for the stereoselective preparation of amino acid enantiomers
CY20121101171T CY1113817T1 (el) 2007-11-19 2012-11-29 Μεθοδος για την στερεοεπιλεκτικη παρασκευη παραγωγων αμινοξεων
HRP20120988AT HRP20120988T8 (en) 2007-11-19 2012-12-03 Method for the stereoselective preparation of amino acid derivatives
US14/205,793 US20140303344A1 (en) 2007-11-19 2014-03-12 Method for the stereoselective preparation of amino acid derivatives

Applications Claiming Priority (1)

Application Number Priority Date Filing Date Title
ES200703112A ES2321371B1 (es) 2007-11-19 2007-11-19 Procedimiento de preparacion estereoselectiva de derivados de aminoacidos.

Publications (2)

Publication Number Publication Date
ES2321371A1 ES2321371A1 (es) 2009-06-04
ES2321371B1 true ES2321371B1 (es) 2010-03-17

Family

ID=40394049

Family Applications (2)

Application Number Title Priority Date Filing Date
ES200703112A Expired - Fee Related ES2321371B1 (es) 2007-11-19 2007-11-19 Procedimiento de preparacion estereoselectiva de derivados de aminoacidos.
ES08852208T Active ES2394748T3 (es) 2007-11-19 2008-11-19 Procedimiento de preparación estereoselectiva de derivados de aminoácidos

Family Applications After (1)

Application Number Title Priority Date Filing Date
ES08852208T Active ES2394748T3 (es) 2007-11-19 2008-11-19 Procedimiento de preparación estereoselectiva de derivados de aminoácidos

Country Status (13)

Country Link
US (2) US8791294B2 (es)
EP (1) EP2213653B1 (es)
JP (1) JP2011503226A (es)
CN (1) CN101861299A (es)
CY (1) CY1113817T1 (es)
DK (1) DK2213653T3 (es)
ES (2) ES2321371B1 (es)
HR (1) HRP20120988T8 (es)
IL (1) IL205651A (es)
PL (1) PL2213653T3 (es)
PT (1) PT2213653E (es)
SI (1) SI2213653T1 (es)
WO (1) WO2009065987A2 (es)

Families Citing this family (1)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
EP3546447A1 (en) * 2018-03-29 2019-10-02 Heidelberg Pharma GmbH Synthesis of (2s,3r,4r)-4,5-dihydroxyisoleucine and derivatives

Family Cites Families (4)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Publication number Priority date Publication date Assignee Title
EP0213481A3 (en) * 1985-08-14 1989-07-19 G.D. Searle & Co. N-terminally substituted dipeptide amides no. 2
WO1997041093A1 (en) * 1996-04-30 1997-11-06 Affymax Technologies N.V. Methods for the synthesis of fmoc protected amines
US5801247A (en) * 1997-01-23 1998-09-01 Temple University-Of The Commonwealth System Of Higher Education Process for the enantioselective synthesis of hydroxypyrrolidines from amino acids and products thereof
JP4679981B2 (ja) * 2005-07-01 2011-05-11 エヌ・イーケムキャット株式会社 9−フルオレニルメトキシカルボニル基の脱保護基方法

Non-Patent Citations (2)

* Cited by examiner, † Cited by third party
Title
LI et al., Chemical Pharmaceutical Bulletin 2006, vol. 54 (6), páginas 873-877. "{}Enantioselective Synthesis of a Phenylalanine Library Containing Alkyl Groups on the Aromatic Moiety: Confirmation of Stereostructure"{}, resumen, tabla 2, compuesto 4e. *
MEDINA et al., Helvetica Chimica Acta 2000, vol. 83, páginas 972-988. "{}Enantioselective Syntheses of Conformationally Rigid, Highly Lipophilic Mesityl-Substituted Amino Acids"{}, todo el documento. *

Also Published As

Publication number Publication date
HRP20120988T8 (en) 2013-01-31
ES2321371A1 (es) 2009-06-04
EP2213653A2 (en) 2010-08-04
JP2011503226A (ja) 2011-01-27
EP2213653B1 (en) 2012-09-05
CY1113817T1 (el) 2016-07-27
PL2213653T3 (pl) 2013-03-29
PT2213653E (pt) 2012-12-19
WO2009065987A3 (es) 2009-07-30
HRP20120988T1 (hr) 2012-12-31
IL205651A0 (en) 2010-11-30
WO2009065987A2 (es) 2009-05-28
ES2394748T3 (es) 2013-02-05
SI2213653T1 (sl) 2013-01-31
US20140303344A1 (en) 2014-10-09
CN101861299A (zh) 2010-10-13
DK2213653T3 (da) 2012-12-10
US20100298538A1 (en) 2010-11-25
IL205651A (en) 2014-12-31
US8791294B2 (en) 2014-07-29

Similar Documents

Publication Publication Date Title
CA2383184A1 (en) A process for the preparation of h-tyr-d-ala-phe(f)-phe-nh2
FI79329C (fi) Nytt foerfarande foer framstaellning av pentapeptiden h-arg-x-asp-y-tyr-r och vid foerfarandet anvaenda mellanprodukter.
Pulley et al. Solid-phase, solution, and segment condensation peptide syntheses incorporating chromium carbene complex-derived nonproteinogenic (" unnatural") amino acid fragments
ES2321371B1 (es) Procedimiento de preparacion estereoselectiva de derivados de aminoacidos.
Hermann et al. Syntheses of hapalosin analogs by solid-phase assembly of acyclic precursors
HU208838B (en) Method for producing peptones containing aza aminoacides by means of solid-phase synthesis
CA2622173A1 (en) Asymmetric synthesis of peptides
ES2262632T3 (es) Procedimiento de preparacion de acetilamidiniofenilalanil-ciclohexilglicil-piridilalaninamidas.
Cho et al. Stereo-regulated synthesis of peptides containing a β-trifluoromethyl-β-amino acid
US5973113A (en) Hypusine reagent for peptide synthesis
WO2006074466A2 (en) Synthesis of epoxide based inhibitors of cysteine proteases
US5939554A (en) Diarylaminopropanediol and diarylmethyl-oxazolidinone compounds
US5455363A (en) Amino acid derivatives for peptide synthesis
US3896152A (en) Azides
JPH1129544A (ja) N−アルコキシカルボニル化、n−アルケニルオキシカルボニル化またはn−アリールアルコキシカルボニル化されたアミノ酸類の製造方法
Cativiela et al. Horner-Wadsworth-Emmons reaction for the synthesis of unusual α, β-didehydroamino acids with a chiral axis
Palacios et al. Asymmetric Synthesis of α‐Substituted‐β‐Amino Phosphonates and Phosphinates and β‐Amino Sulfur Analogs
WO2000011020A1 (en) Deoxyhypusine reagent and peptides
EP2957555A1 (en) Method for modifying derivatives of amino acids and peptides, compounds produced, and use
JPH06116216A (ja) N−保護−アミノアルデヒドの製造方法
Bergeron et al. (R)-and (S)-N-(Benzyloxycarbonyl)-3, 4-epoxybutylamine. New 4-amino-2-hydroxybutyl synthons for the synthesis of hypusine reagents and (R)-6-and (S)-7-hydroxyspermidine
Babu et al. Zinc promoted rapid and efficient synthesis of Fmoc-and Z-α, α-dialkylamino acids under neutral conditions
via Ring-Closing Research Online
JP4378745B2 (ja) 新規炭酸エステルおよびこれを用いたアミド化反応
Sureshbabu et al. HOAt. DCHA as co-coupling agent in the synthesis of peptides employing Fmoc-amino acid chlorides as coupling agents: Application to the synthesis of β-casomorphin

Legal Events

Date Code Title Description
PC2A Transfer of patent
EC2A Search report published

Date of ref document: 20090604

Kind code of ref document: A1

FG2A Definitive protection

Ref document number: 2321371B1

Country of ref document: ES

FD2A Announcement of lapse in spain

Effective date: 20211123