TR2021013171A2 - Yangın Söndürme Makinası - Google Patents

Abstract

Buluş, orman toprağını kullanarak toprak püskürtme yöntemi ile yangına susuz müdahale eden, yayılmayı engelleyici, yangın söndürme makinası ile ilgilidir.

Description

TARIFNAME Yangin Söndürme Makinasi Teknik Alan Bulus, orman topragini kullanarak toprak püskürtme yöntemi ile yangina susuz müdahale eden, yayilmayi engelleyici, yangin söndürme makinasi ile ilgilidir. Teknigin Bilinen Durumu Mevcut teknikte kontrol disina çikan yanmalar sonucu meydana gelen yanginlarin durdurulmasi islemine söndürme olarak tanimlanmaktadir. Bilinen teknikte uygulanan söndürme isleminde; yangin için gerekli unsurlardan en az bir tanesi ortadan kaldirarak yanma sona erdirilir. Su, yanginlarda en çok kullanilan söndürme maddesi olarak ilk sirayi aliyor. Özel söndürme maddelerinin çokluguna ragmen itfaiye teskilatlarinda ana söndürme maddesi olarak kalacaga benziyor. Çünkü yanginlarin % 90'i su ile müdahale edilen A sinifi yanginlardir. Bu noktada suyun söndürme özelliklerini, avantajlarini ve dezavantajlarini iyi bilmek gerekiyor. Suyun söndürme etkisi; yangin merkezindeki isiyi ortadan kaldirmasi yani sogutmasi ile görülür. Suyun söndürme etkisi ayni zamanda endotermik bir tepkimedir. 1 kg suyun sicakligini 1 °C arttirabilmek için 419 K] isiya ihtiyaç duyulmaktadir. lsi miktari arttikça, suyun sicakligi kaynama noktasina kadar lineer olarak yükselir. Kaynama noktasindaki 1 kg suyun sicakligi sabit kalarak tamamen buharlasmasi için ise fazladan 2.257 Kj isi gerekmektedir. Atmosferik basinçta buhar bulutunun kapladigi hacim yaklasik 1.700 Iitredir. Bu hacmin artmasi yangin merkezine hava gelisini engeller. Ancak bu durum sadece alevli yanginlarda önemlidir. Zira çok sayida küçük damlaciklarin söndürücü etkisi, yogun halde bosalan suyun etkisinden daha fazladir. Ayrica, yangin merkezinin küçük damlaciklarla islatilmasi yanginin yayilmasini engeller. Yogun halde su bosaltma islemi sirasinda etrafa siçrayan su kütleleri yanginin yayilmasini saglar. Hava sicakliginin sifirin altina düstügü zamanlarda akarsu ve göl gibi dogal kaynaklardan su tedarik edilmesi zordur. ( Su 0 C° nin altinda donar.) Donarak kati (Buz) hale geçen suyun hacmi %10 oraninda artar. Bu nedenle kis aylarinda hortumlarin içindeki su bosaltilmalidir. Aksi halde hortum patlayabilir. Yeterli miktarda nem ile temas eden hububat yesermeye ve sismeye baslar. Bu nedenle hububat silolarina giren su buz hale geçtiginde hacmin artmasina bagli olarak cidarlarin patlamasina neden olabilir. Selüloz, kâgit, tekstil ürünlerin su emme kapasitesi fazladir. Su ile söndürme sirasinda bu maddeler artan agirliklari nedeniyle üzerinde bulunduklari raflarin, hatta dösemelerin çökmesine neden olabilir. Su, pek çok maddenin yumusayarak erimesine dolayisiyla kismen ya da tamamen degerini kaybetmesine neden olur. Elektronik ve elektrikli cihazlar su ile temas ettiklerinde bozulabilir ya da kullanilmaz hale gelebilir. . Suyun potasyum, kalsiyum, magnezyum ve sodyum ile temasindaki kimyasal tepkimeler, yüksek sicakliklarda hidrojen olusumuna dolayisiyla patlamalara neden olur. 1500 °C 'nin üzerindeki sicakliklarda su parçalanir ve ortaya hidrojen ile oksijen çikar. Bu durum patlayici gazlarin olusumunu kolaylastirir. (Örnegin; suyun sivi haldeki metaller ile temasi) Suyun kalsiyum karbür ile birlesmesi sonucu asetilen olusur. Kapali ortamda korlasmis karbona su ile müdahale edilmez. Aksi halde, ortaya çikan karbon monoksit ile hidrojen gazlari zehirlenmeye neden olur. Insaat sektöründe gübre olarak kullanilan sönmemis kireç yanmaz malzeme olmasina ragmen suyla temasinda ortaya yüksek miktarda isi çikar. Bu temas sirasinda 400°C' ye kadar yükselen sicaklik yakinda bulunan yanabilen maddelerin alev almasina neden olabilir. Ayrica asitler ve bazlar su ile ekzotermik reaksiyon verirler. Suda erimeyen yanici sivilarin; örnegin yaglarin, solventlerin veya tuz banyolarinin su ile söndürülmesi tehlikeli yaratabilir. Sicakligi yüksek degerlere ulasan sivilarin üzerine düsen su tanecikleri, aniden buharlasir ve hacimleri iki bin kat artar. Olusan köpükler nedeni ile sivi tasar, alevlenen yüzey artar hatta alevli sividan patlayan parçaciklar etrafa zarar verir. Alevlenmis gazlarin söndürülmesinde suyun hiçbir etkisi yoktur. Içerisinde mineraller bulunan içme suyu, az da olsa iletkendir. Dolayisi ile yüksek gerilimin bulundugu ortamlarda yogun içme suyu ile kisa mesafeden müdahale edilmesi tehlikelidir. Içme suyu bazen içinde bulunabilecek fosfatlar veya asit karbonitten dolayi yeterince korunmamis hortumlarin(boru) paslanmasina neden olabilir. Yanginlarla mücadelede suyun yeterli miktarda olmasi elzemdir. Türkiye'de yanginlarda her yerde ve her zaman yeterli su bulmak mümkün degildir. Dolayisi ile sanayi tesisleri, is merkezleri, oteller ve hastanelerde sehir suyuna ek olarak sadece yangina müdahalede kullanilmak üzere rezerv su deposunun bulunmasi özellikle istenmektedir. Yangina su ile müdahalenin yani sira köpük ile müdahale edilmesi mevcut teknikte uygulanan bir yangin söndürme islemidir. Köpüklü yangin söndürme sistemleri genel olarak yanici ve sivi kimyasallarin ya da yakitlarin söndürülmesinde kullanilmaktadir. Protein bazli, sentetik bazli, alkole dayanikli ve film olusturucu köpük çesitleri; kimyasal özelliklere göre degiskenlik gösterebilmektedir. Köpüklü söndürme sistemleri genel olarak; uçak ve helikopter hangarlarinda, depolarda, yakitlarin yükleme ya da bosaltma yapildigi istasyonlarda, boya imalathanelerinde, kimyasal madde üretilen ya da depolanan tesislerde, tersanelerde, iskelelerde, petrol rafinerilerinde, yat Iimanlarinda ve buna benzer alanlarda tercih edilmektedir. Köpüklü söndürme sistemleri, orman yanginlarinda avantajli bir uygulama degildir. Yanginla mücadelede kullanilan bir diger uygulama toz ile yangina müdahaledir. B ve C sinifi yanginlar için kullanilan tozlar, sodyum bikarbonat asilli tozlardir. A, B, C sinifa yanginlarda kullanilan tozlar ise Amonyum Fosfat asilli bilesiklerden meydana gelmektedir. Kuru kimyevi tozlar, akaryakit yanginlarinda, elektrikle çalisan makinelerin yanginlarinda kullanilmaktadir. Kuru kimyevi tozlar, genellikle sodyum, bikarbonat (Na HCOS) asillidir. Ancak depolama muhafaza ve kullanilisi kolaylastirmak amaciyla içlerine bir takim maddeler katilir. Bu maddeler içinde en çok kullanilanlari ise stearatlar, Trikalsiyum fosfattir. Bu iki madde, tozun rutubetle toprak haline gelmesine engel olmak amaciyla kullanilir. Çünkü sodyum bikarbonat bilesikleri, havanin rutubetini emerler, yani higroskopiktirler, durduklari yerde islanip topaklasirlar. Kuru kimyevi tozlar, atesin üzerine tatbik edildikleri zaman 27 sodyum bikarbonat, karbondioksit ve su sekline dönüserek ayrisir ve atesi söndürür. 2 Na reaksiyona ugrayarak çok önemli ve her biri ayri ayri sinif yanginlara etkin olan su ve karbondioksite dönüsmektedir. Kuru kimyevi tozlar zehirli degillerdir. Ancak teneffüs edilen yerde bol miktarda bulunusu, solunumu güçlestirir. Sis gibi etrafi kapladiklari Sonuç olarak mevcut teknikte var olan dezavantajlari ortadan kaldiran orman topragini kullanarak toprak püskürtme yöntemi ile yangina susuz müdahale eden, yayilmayi engelleyici, yangin söndürme makinasina olan gereksinimin varligi ve mevcut çözümlerin yetersizligi ilgili teknik alanda bir gelistirme yapmayi zorunlu kilmistir. Bulusun Kisa Açiklamasi Mevcut bulus, yukarida bahsedilen gereksinimleri karsilayan, tüm dezavantajlari ortadan kaldiran ve ilave bazi avantajlar getiren orman topragini kullanarak toprak püskürtme yöntemi ile yangina susuz müdahale eden, yayilmayi engelleyici, yangin söndürme makinasi ile ilgilidir. Teknigin bilinen durumundan yola çikarak bulusun amaci, yangina müdahale etmek için kullanilan maddenin kolaylikla temin edilebilmesini saglayarak yanigina hizli ve etkili müdahale imkâni saglamaktir. Bulusun diger bir amaci, yangina müdahalede kullanilan su yerine toprak kullanilmasini saglayarak hem su kaynaklarinin azalmasinin önüne geçmek hem de su ile müdahalenin ortaya çikardigi dezavantajlara alternatif çözümler sunmaktir. Bulusun amaci, söndürme isleminde orman topraginin kullanilmasi sayesinde sinirsiz kapasite ve durmaksizin kullanim saglamaktir. Bulusun yapisal ve karakteristik özellikleri ve tüm avantajlari asagida verilen sekiller ve bu sekillere atiflar yapilmak suretiyle yazilan detayli açiklama sayesinde daha net olarak anlasilacaktir, bu nedenle degerlendirmenin de bu sekilleri ve detayli açiklamalari göz önüne alinarak yapilmasi gerekmektedir. Sekillerin Kisa Açiklamasi Mevcut bulusun yapilanmasi ve ek elemanlarla birlikte avantajlarinin en iyi sekilde anlasilabilmesi için asagida açiklamasi yapilan sekiller ile birlikte degerlendirilmesi Sekil-1 Yangin söndürme makinasina ait izometrik görünümdür Referans Numaralari A. Yangin Söndürme Makinasi 1. Döner Tirmik Döner Disk Toprak Tasiyici Bant Toprak Tasiyici Döner Pervane Hortum Helezon Basinç Pompasi Bulusun Detayli Açiklamasi Bu detayli açiklamada, bulus konusu orman topragini kullanarak toprak püskürtme yöntemi ile yangina susuz müdahale eden, yayilmayi engelleyici, yangin söndürme makinasi(A) sadece konunun daha iyi anlasilmasina yönelik örnek olarak ve hiçbir sinirlayici etki olusturmayacak sekilde anlatilmaktadir. Bahsedilen yangin söndürme makinasi(A) toprak püskürtme yöntemi kullanarak yangini bogma etkisi ile yangini söndürmeyi amaçlamistir. Yangin söndürme makinasi(A) orman yangininin yasandigi bölgeye is makinasi ya da traktör gibi araçlarla baglanip tasinabilmektedir. Bahsedilen yangin söndürme makinasina(A) ait döner tirmik(1), yüzeydeki toprak, odun, tas ve benzeri gibi maddeleri temizleyerek döner disk(2) vasitasiyla topragi kazarak toprak tasiyici banda(3) iletmektedir. Toprak tasiyici bant(3) dönerek topragi ayristirirken ayni zamanda toprak tasiyiciya(4) besleme yapmaktadir. Toprak tasiyici(4) içerisinde konumlandirilmis helezon(7) sayesinde topragi sikistirarak yan tarafta bulunan döner pervane(5) ve basinç pompasina(8) dogru itmektedir. Basinç pompasi(8) toprak tasiyicidan(4) aldigi topragi hava yardimi ile güçlü bir itme kuvveti uygulayarak hortuma(6) iletir. Hortum(6) vasitasiyla yanginlarda genis alana müdahale edilebilir. Bulus konusu yangin söndürme makinasi(A) orman yanginlarina orman alanindaki toprak ile müdahale etmektedir. Bu sayede yangin söndürücü maddenin temini çok kisa sürede gerçeklesmektedir. Orman yanginlari için kullanilan uçak ve helikopterlerin su temini Için gidis gelis süresinde yangin hizla büyümekte bu sebeple söndürme etkisi azalmaktadir. Bu bakimdan orman topragini kullanarak toprak püskürtme yöntemi ile yangina susuz müdahale eden, yayilmayi engelleyici, yangin söndürme makinasinin(A) mevcut teknige getirdigi yenilik açikça görülmektedir. Bulus konusu yangin söndürme makinasi(A) söndürme islemini orman topragini kullanarak yaptigindan sinirsiz kapasiteye sahiptir. Yangina müdahale esnasinda bir taraftan topragi püskürtürken diger yandan makinaya toprak beslendiginden yangin bitene kadar durmaksizin kullanilmasi mümkündür. Bu basvurunun koruma kapsami, istemler kisminda belirlenmis olup yukarida kesinlikle örnekleme amaciyla anlatilanlarla sinirli tutulamaz. Teknikte uzman bir kisinin bulusta ortaya konan yeniligi, benzer yapilanmalari kullanarak da ortaya koyabilecegi ve/veya bu yapilanmayi ilgili teknikte kullanilan benzer amaçli diger alanlara da uygulayabilecegi açiktir. Dolayisiyla böyle yapilanmalarin özellikle basvurumuzun varliginda yenilik ve teknigin bilinen durumunun asilmasi kriterinden yoksun olacagi da asikârdir. TR TR

Claims (1)

ISTEMLER

1. Bulus, orman topragini kullanarak toprak püskürtme yöntemi ile yangina susuz müdahale eden, yayilmayi engelleyici, yangin söndürme makinasi(A) olup özelligi; yapan toprak tasiyici bant(3) - Toprak tasiyici(4) içerisindeki topragin, döner pervane(5) ve basinç pompasina(8) dogru iletimini saglayan helezon(7) 7 Topragin basinç pompasina(8) dogru iletimini saglayan döner pervane(5) - Toprak tasiyicidan(4) aldigi topragi hava yardimi ile güçlü bir itme kuvveti uygulayarak hortuma(6) ileten basinç pompasi(8) Içermesi ile karakterize edilmesidir.