TR201812382A2 - Bitki Büyümesi İçin Gerekli Organik Ve İnorganik Bileşenleri İçeren Çözülebilir Formda Bitki Besin Tableti Ve Üretim Yöntemi - Google Patents

Abstract

Buluş özellikle, açık ve geniş tarım alanları, seracılık veya daha küçük ölçekli bahçecilik gibi kültür bitkilerinin (tahıl, baklagil, sebze, meyve vb.) yetiştirildiği her alanda kullanılmak üzere; içerdiği perlit, jelatin, hümik madde, makro ve mikro besleyiciler içeren besin çözeltisi sayesinde bir bitkinin çimlenme ve sonrasındaki bütün gelişim safhalarında gereksinme duyduğu bütün organik ve inorganik bileşenlere sahip; tohum ekiminde tohumla beraber ekilerek, çimlenmiş bitkilerde ise köke yakın bir bölgeye daldırılarak pratik bir şekilde uygulanabilen; sulama suyuyla veya yağmur suyuyla zamanla eriyerek bitkiyi uzun süreli olarak besleyen bitki besin tableti ve üretim yöntemi ile ilgilidir.

Description

TARIFNAME Bitki Büyümesi Için Gerekli Organik Ve Inorganik Bilesenleri Içeren çözülebilir Formda Bitki Besin Tableti Ve Uretim Yöntemi Teknik Alan Bulus, bitki büyümesi için gerekli organik ve inorganik bilesenleri içeren çözülebilir formda bitki besin tableti ve üretim yöntemi ile ilgilidir.

Bulus özellikle, açik ve genis tarim alanlari, seracilik veya daha küçük ölçekli bahçecilik gibi kültür bitkilerinin (tahil, baklagil, sebze, meyve vb.) yetistirildigi her alanda kullanilmak üzere; içerdigi perlit, jelatin, hümik madde, makro ve mikro besleyiciler içeren besin çözeltisi sayesinde bir bitkinin çimlenme ve sonrasindaki bütün gelisim safhalarinda gereksinme duydugu bütün organik ve inorganik bilesenlere sahip; tohum ekiminde tohumla beraber ekilerek, çimlenmis bitkilerde ise köke yakin bir bölgeye daldirilarak pratik bir sekilde uygulanabilen; sulama suyuyla veya yagmur suyuyla zamanla eriyerek bitkiyi uzun süreli olarak besleyen bitki besin tableti ve üretim yöntemi ile ilgilidir.

Teknigin Bilinen Durumu Tarim, insan ve hayvan besin kaynagi durumundaki en önemli faaliyet alanidir. Yerkürede binlerce yildir yapilan tarimda yeni metotlar aranmaktadir. Son yillarin yeni trendi, herbisit, pestisit ve yogun kimyasal içerikli gübre ve benzeri katki maddelerini kullanmadan, az miktarda sulama yaparak, kalite ve miktar açisindan en verimli ürünlere sahip olmaktir. Bu amaçla, toprak bilimciler, bitki fizyologlari ve ziraat mühendisleri yillardir bu konu üzerinde çalismaktadir. Bu arastirmalarda, ideal bitki gelisimi için, topraga verilen “dogal kondisyonlayici” maddelerinin etkileri üzerinde durulmustur (Das ve Dakshinamurti 1975; topraklarda, farkli bitkilerle, çesitli dozlarda yapilan uygulamalarin etkinligi, topragin fiziksel ve kimyasal degisimine, bitkinin anatomik, embriyolojik, fizyolojik ve biyokimyasal tepkimelerine bakilarak ve ürün verimliligi ve kalitesi degerlendirilerek bir sonuca varilmaya çalisilmistir. Bu yöndeki çalismalarda, topragin yapisi ve bilesenleri, organik madde içerigi, PH degeri, inorganik olarak, makro (N, P,K, S,Ca, Mg) ve mikro (CI, Fe, B, Mn, Zn, Cu, Mo) besin elementlerine iliskin kompozisyonlarin belirlenmesi önemli görülmektedir. Son yillarda yogunlasan çalismalarda, topragi çok yönlü zenginlestirecegi düsünülen materyallerin (örn.

Dolomit, jips, turba, vermikülit, zeolit, glakonit, alunit, silvinit, kalsit vs ) kondisyoner” olma özellikleri, ayri ayri ya da bir kaçinin bir araya getirilmesi ile olusan “kombinasyonlarda” arastirilmaktadir.

Bu literatür bilgisi neticesinde, bu özellikleri gösteren bir materyalin su özellikleri tasimasi beklenmektedir: -Yüksek su tutma kapasitesine sahip olmak, -Topragin sertlesmesine ve sikismasina engel olmak, -Organik madde miktarinin yüksek olmasi, -Havalanma olanagini üst düzeyde tasimasi, -Toprak suyunun bitkiler tarafinda yüksek alinabilirligi, -Toprak pH sini düzenleyici özelligi olmasi, -Daha iyi kök gelisimi göstermesi, -Dengeli bir drenaj sistemine sahip olmasi, -Alinabilir ve dengeli kimyasal bilesenleri içermesi, -Topraktaki alinamaz (kilitli) besleyicilerin salinarak kolayca emilebilmelerini saglamak, -Daha yüksek ve kaliteli (koku, renk, aroma, lezzet) ürün elde etmek.

Bu özelliklerin hepsini tasiyan tek bir materyalin varligi söz konusu degildir. Dolayisi ile en az iki veya daha çok sayida bilesenin bir araya getirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla yapilan arastirmalarda bu özelliklere sahip materyaller aranmistir. Bulus kapsaminda yapilan arastirmalarda, toprak yapisini bitkinin büyüme ve gelismesine uygun hale getirmek için asagida verilen 4 ana materyalin etkili olabilecegi saptanmistir: 1. Perlit (Inci tasi/inorganik) 3. Makro ve mikro besleyiciler (Hoagland-Arnon 1950) 4. Hümik madde (organik toprak düzenleyici) Perlit, %90 oraninda toplam porositeye kadar çikabildigi için su drenajini düzenleyerek, partiküller arasinda yeterli havanin girmesine olanak verir. Suyu filtrasyonla uygun miktarda tutabildigi için buharlasmayi azaltir, bitkilere gerekli nemi devamli olarak alabilirler. Yüksek isi altinda tanecik yapisina dönüstügü için %100 sterildir. Herhangi bir patojen tasimaz. Çözülebilir iyon tasimadigi için tuzlanma ve alkalilesme sorunu yasanmaz. pH yaklasik 6.5- 75 arasinda oldugu için pH degisimlerine dirençlidir. Bitki köklerinin sicaklik degisikliklerine izolasyon özelliginden dolayi koruyucudur. Bitki kökleri sikisma ve sertlesmeye karsi hassas oldugu için gevsek perlit ortaminda rahatça gelisir ve büyürler, bitki gelisimi üzerine de topraksiz tarimda da uzun süre (6 yil) kullanilabilir toprak ile beraber kullanilmaya uygundur.

Tohum çimlenmesinde idealdir. Toprak ile kolaylikla birlikte karisim halinde kullanilabilir.

Jelatin, bitki büyümesini çimlenmeden itibaren tesvik edici ve organik kaynakli olup; fazla miktarda biriktiginde bitkiye zararli durumdaki azot birikiminden farkli olarak, bitki için uygun oranda çözülebilir oldugundan optimal azot kaynagi durumundadir (Schrieber ve Gareis salimindan dolayi bitkiler için “dengeli” bir azot alimina yol açtigi belirtilmektedir. Yüksek miktarlarda uygulanmasinda dahi diger bitkiler için bir doz asiminin söz konusu olmadigi bilinmektedir. Jelatin proteini, proteaz enzimleri tarafindan parçalanarak topraktaki azot bakterileri tarafindan azotu bitki kökleri tarafindan alinabilir forma çevrilirler.

Hümik maddeler (hümin, hümik asit, fulvik asit, ulmik asit gibi) topraktaki suyun buharlasma hizini düsürmenin yaninda, topraklarin katyon degisim kapasitelerini (KDK) artirir ve toprak verimliligini yükseltir (Yilmaz, 2007). Hümik asit ise büyük bir moleküler agirliga sahiptir ve parçalanmasi daha uzun sürer. Bu nedenle genel olarak toprak uygulamalarinda hümik asitlerden faydalanilmaktadir (Yilmaz, 2007, Kulikova vd. 2005). Hümik asitler, demir gibi elementlerin kristalize olmasini önlerler ve bu gibi metalleri selatlayarak bitkinin rahatlikla kullanabilecegi sekilde kök çevresinde tutabilirler. Hümik asitler elementlerin topraktan bitkiye geçisi için son derece önemli bir ortam olusturur. Kök sistemi de hümik asitler gibi negatif yüke sahiptir. Fakat kök sisteminin sahip oldugu bu negatif yük, hümik asitlerinkinden daha büyüktür. Böylece, hümik asitlere baglanan mikro elementler ayrilarak kökteki hücrelerin essiz özelligi genis bir pH araliginda tampon özelligi göstermesidir. Bu tampon kapasitesi dar bir pH araliginda yetisen bitkiler için çok önemlidir (Saharinen, 2000, Tipping, 2002). Hümik maddeler toprak pHiini nötralize etmektedir. Toprak pH'i nötr oldugu zaman, toprakta bagli duran ve bitki kökleri tarafindan alinamayan birçok iz element alinabilir hale gelmektedir (Yilmaz, 2007). Hümik asitler hemen her toprak çesidinde etkilidir, topragin yapisi ve dokusunu fiziksel olarak iyilestirir. Topragi yumusatir ve kolay islenebilir özellik kazandirir.

Killi topraklari parçalayarak yumusak ve geçirgen bir yapi olusturur. Kumlu topraklarda ise kolloidal özelliginin yapistirici etkisiyle kum taneciklerini birbirine baglayarak su tutma kapasitesini yükseltir. Bütün topraklarda solunum ve su tutma kabiliyetini artirir. Topragin nemli kalmasini saglayarak bitkinin kurakliga karsi direncini artirir. Bitkinin sicaklik ve kurakliktan dolayi strese girmesinin önler. Bünyesindeki dogal karbon (%30-36) nedeniyle toprakta faydali mikroorganizmalarin çogalmasina ve etkinliklerinin artmasina ortam hazirlar.

Organik karbonun oksidasyonu sonucu ortaya çikan enerji bitkinin kök bölgesindeki topragi ilik tutar. Bitkinin soguga ve dona karsi direncini artirarak strese girmesini önler. Topraktaki kimyasal gübre ve pestisit kalintilarinin yarattigi kirliligi ve yüksek alkaliteyi düzenler.

Bulundugu topragi saglikli, güçlü ve mikroorganizma faaliyetleri için uygun bir ortam haline getirir. Toprakta organik madde miktarini artirir ve makro ve mikro besin elementleri takviyesi Hoagland ve Arnon'un (1950) gelistirdigi besleyici formül 67 yildan beri bütün çalismalarda ppm), bakir (0.02 ppm), çinko (0.05 ppm), molibden (0.01 ppm) içeren bu essiz formülün, her türe özgü olmadigi ancak temel gereksinimleri sagladigi bilinmektedir. Bu besleyicileri, daha etkin olarak diger kondisyonlayici bilesenlerle vermek, çalisilan bitki üzerindeki etkileri belirlemek o türe özgü ideal formüle ulasmayi saglayacaktir. Günümüzde benzer çalismalarin yogunluguna ragmen pratikte uygulama zorluklari nedeniyle kullaniminin kisitli oldugu görülmektedir.

Günümüzde tarim alaninda bitki destekleyici çok sayida ürün kullanilmaktadir. Büyük alanlarda tarim uygulamalari yapan çiftçiler geleneksel kimyasal gübreleri tercih etmektedirler. Çiçek yetistiricileri genellikle piyasada satilan degisik içeriklere sahip eriyebilir çubuk seklinde besin çubuklarindan yararlanmaktadir. Sivi formda besleyici çözeltilerin kullanimi da ticari olarak yaygindir. Besleyici çözeltiler bitkilere yetistigi ortama göre ya sulama suyuna katilarak ya da hidroponik (su kültürü) ortaminda dogrudan verilmek sureti ile uygulanmaktadir. Fakat bu ürünler tek basina kullanildiklarinda içerdikleri kompozisyonlar istenen verimin elde edilmesi için yeterli gelmemektedir. Bu durum birden fazla ürünün bir arada kullanilmasina sebep oldugu için, maliyet ve isçiligin artmasi gibi dezavantajlari beraberinde getirmektedir.

Konu ile ilgili literatür taramasi yapildiginda asagidaki patent basvurularina rastlanmistir.

TR2012/00239 basvuru numarali, 'Perlit, zeolit ve kokopit tasiyicilariyla bakteriyel biyogübre üretimi' baslikli Ulusal patent basvurusunda bulus, tarimsal üretimde bitki gelisimini arttirici etkisi olan kök bakterilerinin formülasyonuna yönelik üretimlerde; perlit, zeolit (klinoptilolit) ve kokopit materyallerinin tasiyici olarak kullanilabilmesi ile ilgilidir. Söz konusu patent, biyogübre üretiminin son basamaginda kullanilan tasiyici maddelere alternatif bir tasiyici madde kompozisyonu Önermektedir. Fakat bitki beslenmesine iliskin bir içerik sunulmamaktadir.

CN yayin numarali, 'Hidrojen bakimindan zengin sivi bitki büyüme düzenleyicisi ve hazirlanma yöntemi ve uygulamasi' baslikli Çin patent basvurusudur. Bulus, çözücü içindeki hidrojenin doyum orani %0,1-1OO olan ve bahsedilen çözücünün su veya çözeltisi veya MS kültür çözeltisi oldugu bir sivi kompozisyon ile ilgilidir. Söz konusu sivi kompozisyon sulama, püskürtme ve daldirma yoluyla uygulanmaktadir. Fakat söz konusu sivi kompozisyonun pratikte uygulamasi zordur.

Günümüzdeki uygulamalar ve literatür arastirildiginda perlit, jelatin, hümik madde,makro ve mikro besleyicilerden olusan besin çözeltisi içeren, uygulamasi kolay, pratik bir ürüne rastlanmamistir. Sonuç olarak yukarida anlatilan olumsuzluklardan dolayi ve mevcut çözümlerin konu hakkindaki yetersizligi nedeniyle ilgili teknik alanda bir gelistirme yapilmasi gerekli kilinmistir.

Bulusun Amaci Mevcut bulus, yukarida bahsedilen gereksinimleri karsilayan, tüm dezavantajlari ortadan kaldiran ve ilave bazi avantajlar getiren bitki büyümesi için gerekli organik ve inorganik bilesenleri içeren çözülebilir formda bitki besin tableti ve üretim yöntemi ile ilgilidir.

Bulusun öncelikli amaci, etkin bilesen olarak perlit, jelatin, hümik madde, makro ve mikro besleyicilerden olusan besin çözeltisi içermesi sayesinde bitkilerin daha iyi büyüme ve gelismesi için gerekli olan organik ve inorganik bilesenleri içeren çözülebilir formda bitki besin tableti elde etmektir.

Bulusun benzer bir amaci, bitki çimlenmesinden fide gelisimine ve meyve verimligine kadar bütün süreçte maksimum fayda saglanmasidir.

Bulun bir amaci içerdigi etkin bilesenlerin kolay bulunabilir ve ucuz olmasi sayesinde ekonomik bir bitki besini sunmaktir.

Bulusun bir amaci, içerdigi etkin bilesenlerin dogal ve güvenli olmasi sayesinde çevreci bir bitki besini sunmaktir.

Bulusun bir amaci, topragin dogal yapisina zarar verebilecek yabanci hiçbir madde içermeden, dogal organik ve inorganik bilesenleri belirlenen oranlarda topraga kazandirmaktir.

Bulusun bir amaci tablet formu sayesinde kolay uygulanabilir, pratik bir bitki besini saglamaktir.

Bulusun bir amaci, yagmur suyu veya sulama suyuyla zamanla çözünebilir formdaki besin tableti yüksek su tutma kapasitesi sayesinde, gübreleme ve sulama gibi iki önemli maliyetli ve zaman alici etkinligi Ciddi oranda azaltilmasinin saglanmasidir.

Bulusun diger bir amaci, bitkileri yetistikleri sera ya da tarla ortaminda asiri gübreleme ve vahsi sulamadan kurtarmaktir.

Bulusun diger bir amaci, içerdigi perlit sayesinde topragin sertlesmesine ve sikismasina engel olmak ve topragi yogun olarak sürmek ve havalandirmak amaçli faliyetlerin azaltilmasinin saglanmasidir.

Yukaridaki amaçlarin yerine getirilmesi için bulus, bitki büyümesini destekleyen çözülebilir formda bitki besin tableti üretim yöntemi olup özelligi; a) jelatin ve perlitin en az bir baglayici madde ile karistirilarak homojen bir karisim elde edilmesi, b) elde edilen homojen karisimin tablet kalibina dökülmesi ve kurumaya birakilmasi, o) kuruyan tabletlerin kaliplardan çikarilarak, en az bir besin çözeltisi ve/veya en az bir hümik madde içeren solüsyona koyulmasi ve tabletlerin solüsyonu emmesi için bekletilmesi, d) solüsyonu emen tabletlerin solüsyondan çikarilarak süzdürülmesi ve paketlenmesi, Yukaridaki amaçlarin yerine getirilmesi için bulus, yukarida açiklanan yöntem ile üretilen çözülebilir formda bitki besin tabletidir.

Bulusun yapisal ve karakteristik özellikleri ve tüm avantajlari asagida verilen detayli açiklama sayesinde daha net olarak anlasilacaktir ve bu nedenle degerlendirmenin de bu detayli açiklama göz önüne alinarak yapilmasi gerekmektedir.

Bulusun Detayli Açiklamasi Bu detayli açiklamada, bulus konusu bitki besin tableti, tercih edilen yapilanmalari ve üretim yöntemi sadece konunun daha iyi anlasilmasina yönelik olarak ve hiçbir sinirlayici etki olusturmayacak sekilde açiklanmaktadir.

Bulus kapsaminda yapilan çalismalarda, günümüzde bitki fizyolojisi çalismalarinda en çok kullanilan Hoagland-Arnon (1950) besin çözeltisi formülünün, toprakta bitkiye diger yarayisi oldugu bilinen üç bilesen; perlit, jelatin ve hümik asitin bir araya getirilmesi ile eriyebilir, kati bir formu olan ürün ile bitki kök bölgesine tatbik etmeyi hedeflemistir. Bu dört bilesen, topragin dogal yapisina hiçbir zarar vermeyen ve yagmur veya sulama suyu ile kademeli olarak çözülerek bitki kökleri tarafindan emilebilir bir tabletin kombinasyon içinde yer alir.

Kisa zamanda hazirlanabilmesi, tablet bilesen oranlarinin ve boyutlarinin degismesiyle alternatif ürünlerin elde edilebilmesi, içeriklerinin ucuz olmasi ile uygulamadaki kolayligi nedeniyle tarimda rahatlikla ve güvenle kullanilabilecektir.

Bulusun temel amaci, bitkilerin daha iyi büyüme ve gelismesini saglamada ucuz, güvenilir, çabuk hazirlanabilir ve kolay uygulanabilir pratik ve gelistirilebilir bir ürün üretmektir. Bu ürün hem etkili hem de yeterince dogal olmalidir. Bulusun diger ana hedeflerinden biri, bitkileri yetistikleri sera ya da tarla ortaminda asiri gübreleme ve vahsi sulamadan kurtarmaktir. Bu çerçevede ürün içerigi dikkatle belirlenmis, gereksiz ya da etkisiz bilesenler seçilmemistir.

Tabletin ana iskeletini olusturan perlit, inci tasi olarak bilinen yüksek isi altinda üretildigi için steril ve pHisi 7-7.5 olan AI, Na ve K silikatlarindan olusmus tanecikli volkanik kayaç köpügüdür. Toprakta yüksek hava tutma kapasitesi sayesinde havalanmasini saglar. Nem ve gübre emilimi için genis bir yüzey alanina sahiptir ve su tutma kapasitesi yüksektir. Isi iletkenligi düsüktür, bitkinin günlük sicaklik degisimlerinden zarar görmesini en aza indirger.

Toprakta biyolojik ve kimyasal olarak ayrismaz. Gübre paraziti yoktur. Kullanimi en elverisli yetistirme ortami veya toprak düzenleyicisi olarak kabul edilmektedir. Az bir miktarda saf su ile jel formuna gelen toz jelatin ise, en ucuz, bitki büyümesini tesvik edici ve inorganik kaynakli olup ta fazla miktarda biriktiginde bitkiye zararli durumdaki azot birikiminden farkli olarak, bitki için uygun oranda çözülebilir oldugundan optimal azot kaynagi durumundadir.

Organik kökenli bir azot kaynaginin yavas salimindan dolayi bitkiler için “dengeli” bir azot alimina yol açtigi belirtilmektedir. Yüksek miktarlarda uygulanmasinda dahi diger bitkiler için bir doz asiminin söz konusu olmadigi bilinmektedir. Jelatin proteini proteaz enzimleri tarafindan parçalanarak topraktaki azot bakterileri tarafindan azotu bitki kökleri tarafindan alinabilir forma dönüstürülmektedir. Hümik asitlerin topraklarin katyon degisim kapasitelerini (KDK) arttirdigi ve su tutma kapasitesi ve yüksek oksijen orani nedeniyle toprak verimliligini, çözünemez metal iyonlarini oksitler ve hidroksitleri birlestirip yavas ve sürekli olarak bitkilere vermesi açisindan arttirdigi ve genis bir pH araliginda tampon özelligi gösterdigi bilinmektedir. Bu üç önemli bilesenin bitkiler için ideal inorganik besleyici formülüne sahip Hoagland-Arnon (1950) besin çözeltisi ile birlesmesi ile bitki büyümesi için gerekli organik ve inorganik bilesenleri içeren çözülebilir formda bitki besin tableti elde edilmistir.

On Çalismalar: Perlit, toz jelatinin distile su ile çözünmesi sonucu karistirilmasi ile kati bir form haline dönüsen materyaldir. Perlit, jelatin ve distile su karisimi, plastik ve esnek kaliplara dökülmekte ve kisa süre sonra kaliplardan tablet halinde çikarilmaktadir. Tablet içeriginde emilimi saglayan perlit ve perliti bir arada tutan dogal kaynakli çözünebilen jelatin vardir.

Tartilarak kuru agirligi bulunan tablete daha sonra, Hoagland besin çözeltisi ve/veya hümik asit içeren solüsyon emdirilmekte ve tekrar agirligi belirlenerek kullanima hazir hale gelmektedir. Tablet içerigindeki perlit solüsyonun emilimini saglarken, dogal kaynakli çözünebilen jelatin de perliti bir arada tutmayi saglar.

Hoagland Besin Çözeltisinin Hazirlanmasi: On çalismalarda kullanilan Hoagland besin çözeltisi asagida Çizelge 1'de verilen maddelerin belirtilen miktarlarda karistirilmasiyla hazirlanmistir. Çizelge 1. Stok çözeltilerin hazirlanmasinda kullanilan maddeler, miktarlari, Hoagland çözeltisine eklenme siralari ve hacimleri Kullanilan Kullanilacak Hazirlanacak Stok Çözeltiden Stok çözeltinin Kimyasal Madde Miktar (g) Stok Çözeltinin Hoagland'a Hoagland'a Hacmi (ml) Eklenecek Eklenme Sirasi Miktar (ml) FeEDTA (FeEDTA'nin 200 2 5 hazirlanmasi) Mikroelement (Mikroelement 100 1 6 Çözeltisinin Hazirlanmasi) FeEDTA' nin hazirlanmasi: 53,6 ml 1N KOH hazirlamak için 3 gr KOH distile suda çözülür gr FeSO4.7H20 tartilarak buna ilave edilir. Çalkalama islemi ile çözülme saglanir. Çözülme isleminden sonra 200 ml olana kadar distile su ilave edilir. Çözelti, pH 5,5 olana kadar havalandirilir. 1 gece bekletildikten sonra her defasinda 2 ml alinip sirasina uygun olarak Hoagland çözeltisi hazirlamada kullanilir.

Mikroelement Çözeltisinin Hazirlanmasi: Mikroelement çözeltisi asagida Çizelge 2'de verilen maddelerin belirtilen miktarlarda karistirilmasiyla hazirlanmistir. Çizelge 2. Mikroelement Çözeltisi Hazirlamada Kullanilacak Maddeler ve Miktarlari Kullanilan Kimyasal Madde Kullanilacak Miktar (g) K2M004 0,003 Tabletlerinin Hazirlanmasi: On çalismalarda kullanilmak üzere 2,4x1,5x1,0 cm boyutlarinda tabletler hazirlanmistir.

Tabletlerin hazirlanmasinda perlit, jelatin ve distile su homojen bir karisim elde edinceye kadar karistirilmis, esnek ve plastik tablet kaliplarina dökülerek, oda sicakliginda ortalama 5 saat süresince kurumaya birakilmistir. Uç farkli örnek için asagida kompozisyonlari verilen tabletler hazirlanmistir.

Tablet kodu 001: Hacimce 5 kat perlit, 2 kat jelatin ve 4 kat distile su ile hazirlanmistir.

Tablet kodu 002: Hacimce 4 kat perlit, 3 kat jelatin ve 4 kat distile su ile hazirlanmistir.

Tablet kodu 003: Hacimce 3 kat perlit, 4 kat jelatin ve 4 kat distile su ile hazirlanmistir.

Hazirlanan tabletlerin bekletilmesi için asagida belirtilen üç farkli solüsyon hazirlanmistir.

Hoagland: Hacimce %100 lük Hoagland besin çözeltisi Hümik: Hacimce %100 lük hümik asit H+H: Hacimce %50 Hoagland besin çözeltisi -%50 hümik asit karisimi Tartilarak kuru agirligi bulunan tabletlere daha sonra Hoagland besin çözeltisi ve/veya hümik asit emdirilmekte ve tekrar agirligi belirlenerek kullanima hazir hale gelmektedir. Ornek tabletlerin hazirlanan solüsyonlarda bekletilmesiyle elde edilen çalisma sonuçlari asagida verilen Tablo 1*de gösterilmistir.

Tablo 1: Örnek tabletlere ait 'ön çalisma verileri Tablet Kodu Ilk Agirlik (gr) s°"(âg""k Miîgirliuzgr) Em"6“:;:?""k Bgg'rîge On çalismalarda hazirlanan tabletlerin, optimum 2 saat hazirlanan solüsyonlarda bekletilmesiyle, tabletin büyüklügüne bagli olarak agirlikça %100-%300 civarinda solüsyon emme kapasitesine ulastigi gözlemlenmistir. 2 saatten az bekletildiginde tabletlerde emilim oraninin düsük oldugu; 3 saatten fazla bekletildiginde tablette yumusama ve sekil kaybi gözlenmistir.

On çalismalarda hazirlanan tabletler ile deney bitkisi olarak seçilen fasulye (Phaseolus vulgaris L.) tohumlari üzerinde ön deney çalismalari yapilmistir. Ayni gramajda torf eklenmis, es büyüklük ve çaptaki saksilara, tohum derinliginde ve tohumun yanina tablet birakilmis ve isik siddetine sahip bitki yetistirme odasinda on dört saat gündüz, on saat gece periyodunda yetistirilmistir. Yalnizca saf su ile sulanmistir. Fasulye için önceki deneylerden bilinen çözünme ve tükenme süresi bitiminde, fideye yeni bir tablet eklenmistir. Büyüme sirasinda periyodik büyüme parametreleri meyve yas kuru agirliklari, yaprak yas ve kuru agirliklari, kök yas kuru agirliklari, gövde yas ve kuru ve agirliklari, çiçek yas ve kuru agirliklari ve fasülye sayisi (no. meyve) kaydedilmistir. On deney sonuçlarinda fasulyedeki büyüme parametrelerinde alinan olumlu sonuçlar Tablo 2ide görülmektedir.

Tablo 2. Fasulye (Phaseolus vuIgaris L.) tohumlari ile gerçeklestirilen 'on deney sonuçlari Meyve Yaprak Kök G'övde Çiçek Denekler Yas Kuru Yas Kuru Yas Kuru Yas Kuru Yas Kuru mis/e Bulus, bitki büyümesini destekleyen çözülebilir formda bitki besin tableti üretim yöntemi olup, a) jelatin ve perlitin en az bir baglayici madde ile karistirilarak homojen bir karisim elde edilmesi, b) elde edilen homojen karisimin tablet kalibina dökülmesi ve kurumaya birakilmasi, c) kuruyan tabletlerin kaliplardan çikarilarak, en az bir besin çözeltisi ve/veya en az bir hümik madde içeren solüsyona koyulmasi ve tabletlerin solüsyonu emmesi için bekletilmesi, d) solüsyonu emen tabletlerin solüsyondan çikarilarak süzdürülmesi ve paketlenmesi, Bulus konusu üretim yönteminde, 'a' islem adiminda hacimce %20-50 oraninda perlit, hacimce %20-40 arasinda jelatin, hacimce %30-50 oraninda baglayici madde karistirilmaktadir.

Bulus konusu üretim yönteminde, tercih edilen baglayici madde distile su, tercih edilen besin çözeltisi Hoagland besin çözeltisi ve tercih edilen hümik madde hümik asittir.

Bulus, yukarida açiklanan yönteme uygun olarak üretilen çözülebilir formda bitki besin tabletidir.

Bulusun tercih edilen yapilanmasinin üretimi için, hacimce 3 kat perlit, hacimce 4 kat jelatin ve hacimce 4 kat distile su tamamen homojen bir karisim elde edinceye kadar oda sicakliginda karistirilir. Distile su, jelatin ve perlitin yapistirilmasi ve birlestirilmesini saglayan baglayici madde olarak tercih edilmektedir. Elde edilen homojen karisim tercihen 2,4x1,5x1,0 cm boyutlarinda plastikten mamul esnek tablet kalibina esit sekilde dagitilir. Karisim içerisindeki su miktarinin uzaklastirilmasi ve absorpsiyon kapasitesinin arttirilmasi için kaliplar oda sicakliginda, dogrudan günes isigi almayacak sekilde ortalama 5 saat süresince kurumaya birakilir. Tabletlerin bekletilecegi solüsyonlar hazirlanir. Solüsyonlar tercihen hacimce %100 Hoagland besin çözeltisi veya hacimce %100 hümik asit veya hacimce %50 Hoagland besin çözeltisi-%50 hümik asit karisimi olmak üzere üç farkli sekilde hazirlanabilir.

Kuruyan tabletler kaliplardan çikarilarak, hazirlanan solüsyonlarda her yüzeyine solüsyon gelecek sekilde 2-3 saat süresince bekletilir. Bekleme süresi sonunda solüsyonu emen tabletler süzülerek kurutma kagidina alinir ve paketlenir. Paketlenen tabletler direk olarak bitkilerde kullanilabilecegi gibi sonraki kullanimlar için sogutucularda saklanarak depolanabilir.

Bulus, yukarida açiklanan tercih edilen yapilanmayla kisitli olmamakla birlikte alternatif yapilanmalarin üretimini de içerebilir. Bulusun alternatif yapilanmalarinda seçilen baglayici madde, besin çözeltisi veya hümik madde farkli olabilir. Istenen boyutlarda tabletler elde edilebilmesi için farkli boyut ve sekillerdeki tablet kaliplari kullanilabilir. Kaliplarin kurumaya birakildigi süre ve kurutma sartlari tabletlerin boyut ve içerigine göre degisebilir. Istenen besleyici Özelligi saglamak için tabletlere emdirilecek solüsyonun içerik oranlari istenen kompozisyona bagli olarak degisebilir. Tabletlerin istenen boyutlarina bagli olarak solüsyon içerisinde bekletme süreleri ve agirlikça emecek solüsyon miktarlari degisebilir.

Bulus konusu tabletin içeriginde bulunan besin çözeltisi (tercihen Hoagland), temel besin elementlerini içerir. Hümik madde (tercihen hümik asit) ise toprak düzenleyici, pH dengeleyici, katyon degisim kapasitesini artirici ve toprakta su tutma kapasitesine (özellikle susuzluk) ve stres (kuraklik, tuzluluk, toksik elementler) kosullarindaki iyilestirici özellikleri; perlit ise suda erimeyen, kimyasal reaksiyona girmeyen, bitkilerin hastaliklarindan korunmasinda etkili olan, drenaji düzenleyen, filtrasyonu artirip topraktaki suyun buharlasmasini engelleyen inorganik kökenli uzun ömürlü bir üründür. Jelatin, topraga organik destek veren, dogal yapida özellikle yavas nitrojen (azot) kaynagi olarak Hoaglandiin besleyici özelligine essiz bir katki saglayici durumdadir.

Yukarida açiklanan yöntemle elde edilen bitki besin tabletleri tohum ya da çimlenmis bitkilerde büyümeyi ve gelismeyi destekleyecek besin kaynagi olarak kullanilabilir. Tohum ekiminde tohumla beraber ekilerek; çimlenmis bitkilerde ise köke yakin bir bölgeye daldirilarak uygulanabilir. Bitkinin kök kismina yerlestirilen bitki besin tableti sulama suyuyla veya yagmur suyuyla zamanla çözünür. Bu suretle çimlenme ve bitkicik gelisimi sirasinda; gerekli temel inorganik maddelerin (Hoagland) ve organik maddelerin (jelatin) bitki tarafindan emilimi saglanirken; toprak taneciklerinin kök gelisimine olanak verecek sekilde havalanmasi (perlit) ve dogal bir ürün olan hümik madde (hümik asit) ile katyon dengesine uygun pH derecesinin sürdürülmesi de saglanir. Bulusun tercih edilen yapilanmasinda, tabletlerin çözünme süresi 7 ila 15 gün arasinda degisiklik gösterebilmektedir. Alternatif yapilanmalarda çözünme süreleri degisebilir. Gerektiginde bitki gelisim süresine göre kolaylikla ilave tablet uygulanabilir. Bitkinin çimlenme ve sonrasi bütün gelisim safhalarinda gereksinme duydugu bütün organik ve inorganik içerige sahip olan besin tabletinin fazlasi toksik etki yapmamakta, topraga veya büyümekte olan bitkiye zarar vermemektedir. Tablet boyutlari ve içerikleri bitki çesitlerinin ihtiyacina göre çesitlendirilebilir.

KAYNAKLAR Akinci, S. (2011). Hümik asitler, bitki büyümesi ve besleyici alimi. Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 23(1): 46-56, Istanbul.

Chatzoudis, G. K. and Valkanas, G. N. (1995). Lettuce plants growth with the use of soiI Danneels, P., and Van Cotthem, W. (1994). The effect of a soil conditioning mixture on plant growth-some experiments in pots. Belg. J. Bot. 127, 17-25.

Das, D.K., and Dakshinamurti C. (1975). Bentonite as soil conditioner. ln W. C.

Moldenhauer et al. (eds) SoiI Conditioners SSSA, Special Pub. No. 7:65-76.Soi| Sci. Soc.

Evans, M.R. (2011). Physical properties of and plant growth in peat-based root substrates containing glass-based aggregate, perlite, and parboiled fresh rice huIIs.HortTechn0Iogy 21:30-34 Ghavami, K., Toledo Filho, R. D. and Barbosa, N. P. (1999). Behaviour of composite soil reinforced with natural fibres. Cement and Concrete Composites, 21(1), 39-48.

Guilherme, M. R., F. A. Aouada, A. R. Fajardo, A. F. Martins, A. T. Paulino, M. T. Davi, A.

F. Rubira and Muniz. E. C. (2015). Superabsorbent hydrogels based on polysaccharides for application in agriculture as soil conditioner and nutrient carrier: A review. Eur. Polym. J. 72: 365-385.

Hejazi Mehrizi, M., Shariatmadari, H., Khoshgoftarmanesh, A. H. and Dehghani, F. (2012). Copper Effects on Growth, Lipid Peroxidation, and Total Phenolic Content of Rosemary Leaves under Salinity Stress. J. Agr. Sci. Tech., 14: 205-212.

Kulikova, N.A., Stepanova, E.V. and Koroleva, O.V. (2005). Mitigating Activity of Humic Substances: Direct Influence on Biota. In: Use of Humic Substances to Remediate Polluted Environments: From Theory to Practice, Perminova, I.V., K. Hatfield and N. Hertkorn (Eds.).

Lobo, D., Depaola, D., Gabriels, and Depaola G. (2012). Effect of soil amendments on nutrient uptake by a green pepper crop. Agro-Environ. Intl. Centre for Hemorology, Ghent Univ., Belgium.

Meerow, A.W. (1994). Growth of two subtropical ornamentals using coir (coconut mesocarp Morrison, T. M., McDonaId, D. C., and Sutton, J. A. (1960). Plant growth in expanded Perlite. New Zealand J. Agr. Research 3, 592-597.

Parvathy, P. C., Jyothi, A. N., John, K. 8., and Sreekumar, J. (2014). “Cassava starch based superabsorbent polymer as soil conditioner: Impact on soil physico-chemical and Saharinen MH, Dinel H, Schnizer, M. (2000). Effect of humic substances on plants and soil properties: A Iiterature Review. Agriculture and Agri-Food Canada.

Schrieber, R., & Gareis, H. (2007). Gelatine handbook. Weinhem: Wiley-VCH GmbH & Co Silber, A., Bar-Yosef B. and I. Levkovitch Soryano S. (2010). pH Dependent surface properties of perlite: Effects of plant growth. Geoderma 158, 275-281.

Silber, A., Bar-Yosef, B., Suryano, S., Levkovitch, l. (2012). Zinc adsorption by perlite: Effects of pH, ionic strength, temperature, and pre-use as growth substrate. Geoderma Stevenson, F.J. (1994). Humus Chemistry-Genesis, Composition, Reactions. 2nd ed., Wiley, New York.

Takahashi K. L., Trias J. (2012). Promotion of plant growth using collagen-based gelatin.

Tipping, E. (2002). Cation binding by humic substances. Cambridge University Press, Cambridge, U.K. No.12.

Wilson H. T., Xu K., Taylor A. G. (2015). Transcriptome analysis of gelatin seed treatment Yilmaz ,C. (2007). Humic and fulvic acid. Hasad Bitkisel Üretim, Ocak, No: 260. (In Turkish).

Claims (1)

1. ISTEMLER . Bitki büyümesini destekleyen çözülebilir formda bitki besin tableti üretim yöntemi olup, özelligi; jelatin ve perlitin en az bir baglayici madde ile karistirilarak homojen bir karisim elde edilmesi, elde edilen homojen karisimin tablet kalibina dökülmesi ve kurumaya birakilmasi, kuruyan tabletlerin kaliplardan çikarilarak, en az bir besin çözeltisi ve/veya en az bir hümik madde içeren solüsyona koyulmasi ve tabletlerin solüsyonu emmesi için bekletilmesi, solüsyonu emen tabletlerin solüsyondan çikarilarak süzdürülmesi ve paketlenmesi, islem adimlarini içermesidir. Istem 1'e uygun üretim yöntemi olup, özelligi; 'a' islem adiminda hacimce %20-50 oraninda perlit, hacimce %20-40 arasinda jelatin, hacimce %30-50 oraninda baglayici maddenin karistirilmasidir. Istem 1 veya 2'ye uygun üretim yöntemi olup, özelligi; bahsedilen baglayici madde distile su' dur. Istem 11e uygun üretim yöntemi olup, özelligi; bahsedilen besin çözeltisi Hoagland besin çözeltisiidir. Istem 1'e uygun üretim yöntemi olup, özelligi; bahsedilen hümik madde hümik asit'tir. Istem 1-5iden herhangi birine uygun yöntem ile üretilen çözülebilir formda bitki besin tableti. Istem 67ya uygun bitki besin tableti olup, özelligi; tohum ya da çimlenmis bitkilerde besin kaynagi olarak kullanilmasidir. Istem 7'ye uygun bitki besin tableti olup, özelligi; tohum ekiminde tohumla beraber ekilerek, çimlenmis bitkilerde ise köke yakin bir bölgeye daldirilarak uygulanmasidir.