TR201718752A2 - Ayrik stereo hoparlör kabi̇n si̇stemi̇ne temassiz olarak eklenen çeyrek küre şekli̇nde akusti̇k lens - Google Patents

Abstract

Bu buluş, stereo hoparlör kabinlerinin (3) ses çıkışı önüne temassız şekilde eklenen, ses sistemindeki (1) bas hoparlörlerden (5) ve tiz hoparlörlerden (4) çıkan sesleri (A) gövdesi üzerindeki eğimli arka yüzeyi (2.2) vasıtasıyla temas noktasının (C) eğimine ve çıkan sesin (A) geliş açısında bağlı olarak yere doğru, yukarı doğru, geriye hoparlör kabinine (3) doğru ve diğer hoparlörlere doğru yansıtarak oluşturduğu yakın ses alanındaki karmaşık yansıma ve girişimlerle ses dalga periyotlarını artıran, sesin uzamasını ve daha duyulabilir hale gelmelerini sağlayan, düşey ve yatay eksende sesin derinliği artıran, sol ve sağ hoparlör kabini (3) için ayrı ayrı kullanılan çeyrek küre formunda akustik lenstir (2). (Şekil 1)

Description

TEKNIK ALAN Bulus, birbirinden uzak stereo hoparlör kabin sistemlerinin ön kismina temassiz olarak eklenen, sol ve sag kabin için ayri ayri konumlandirilan, tek parçali çeyrek küre seklinde akustik lens yapilanmasi ile ilgilidir.

Bulus özellikle, hoparlör kabinindeki stereo hoparlörlerden çikan sesleri küresel arka gövdesinden asagi, yukari ve geriye yönlü yansitarak yakin ses alani olusturan, böylelikle sesin düsey ve yatay derinligini, ses frekans algilamasinin dogrusalligini artiran ve sesin daha seffaf algilanmasini saglayan akustik lens yapilanmasi ile TEKNIGIN BILINEN DURUMU Bilindigi üzere sesler, herhangi bir kaynagin yarattigi titresimden dogmakta, hava gibi bir tasiyici ile kulaga iletilerek insan beyni tarafindan algilanmaktadir. Teknoloji sayesinde günümüzde sesler kaydedilebilmekte, saklanarak yeniden üretilebilmektedir. Sesler analog veya dijital olmak üzere iki sekilde kaydedilmektedir.

Analog olarak kaydedilen sesler ve sayisal (dijital) olarak üretilen sesler arasinda büyük farklar vardir. Analog ses kesintisiz olup, sesin birebir kopyalanmasindan üretilmektedir. Sayisal sesler ise analog sesin belirli boyutlarda 44100 Hz gibi parçalara bölünmesiyle olusturulur. Sayisal olarak kaydedilen bu sesler tekrar birlestirilerek gerçek sese yakin bir ses üretimi yapilir. Fakat birlestirme yapilirken, birlestirme bölgelerinde sesin gerçek dogasindan dolayi Gibbs olayi meydana gelerek Gibbs osilasyonlari olusur. Gibbs osilasyonlari sesler kesildigi andaki ses dalgasindan daha yüksek genlikli ve daha genis frekans araligindadir ve transient sinyali gibi toplam sesi bozucu sinyaller üretir. Bu nedenle her bir parçanin sonlarinda genlik sayisal filtreyle sönümlendirilir. Ses dalgasi analogda oldugu gibi degil yaklasiklikla üretilir. Bu filtreleme her ne kadar sesi temizlemis gibi görünse de aslinda çok ciddi genlik ve frekans kayiplarina yol açar. Isitme sistemine belirsiz gibi gelse de hem zihni yorar hem de bir eksiklik, bir bosluk olarak hissedilir. Her ne kadar sayisal konvolüsyon filtreleri ile zenginlestirilmeye çalisilsa da ya da equalizing ile düzeltilmeye çalisilsa da sayisal ses isleme kisitlamalarindan dolayi amaç istendigi gibi gerçeklestirilemez. Aslinda ses, isitme sisteminin yakin alaninda algilandigi gibi akustik olarak zenginlestirilmelidir.

Bir diger konu ise derinliktir. Sinyal kayiplari aslinda derinligi olusturan “az hissedilen ama etkin” bölgelerde olustugundan seste derinlik azalmakta hatta yön/konum duygusu dahi etkilenmektedir. Bunlari düzenlemek içinse yazilimlar ya da elektronik devreler ve birçok elektronik ek cihaz gerekmektedir.

Sayisal kayitlarin dinlenmesinde analog kayitlara göre doygunluk eksikligi vardir.

Daha zayif algilanmaktadirlar. Sebep sayisal kayitlarin daha kesin ölçülerde olmalaridir. Oysa isitme sisteminin bir sesi siddet ve frekans olarak tanimlayabilmesi için periyodik olarak uzatilmasina ihtiyaçlari vardir. Elektronik ve sayisal devrelerle frekans siddet artimlari mümkün olmakla beraber, isitilebilir ses frekans dengesini bozmaktadir. Çözüm ise yakin yansimalarla sesi daha periyodik, uzamis hale getirmekten geçer.

Isitme sistemi kendi degerlerine göre algiladigindan sesi teknik olarak ölçülen degerlerden farkli algilar. Bu nedenle; örnegin tiz frekanslarin enerji giris ve çikislari arttirilmadan tiz hoparlör önüne eklenecek bir akustik lens ile tiz seslerin duyulabilirlik seviyesinin daha dolgun, tatmin edici ve daha siddetli algilanmasini saglamak mümkündür.

Genel olarak yapilan akustik lensler ses dalgalarini sikistirip, açip, yayarak ses siddetlerini arttirir. Fakat ayni zamanda ses frekans dengelerini ve sesin dogrusalligini bozar. Bazi frekanslar daha fazla siddetlendirip, diger frekanslardaki sesleri örter. Sadece belirli frekanslarda asiri siddet artisi saglar. Yakin mesafede rahatsiz edici olurlar.

Sonuç olarak, ses sistemlerinde yukarida deginilen dezavantajlari ortadan kaldiracak ve mevcut sistemlere çözüm getirecek yeni yapilanmalara ihtiyaç duyulmaktadir.

BULUSUN AMACI Mevcut bulus, yukarida bahsedilen gereksinimleri karsilayan, tüm dezavantajlari ortadan kaldiran ve ilave bazi avantajlar getiren akustik lens yapilanmasi ile ilgilidir.

Bulusun basta gelen amaci, kaliteli ses veren birbirinden uzak hoparlör kabinlerine, kabinle, hoparlörle irtibatsiz bir cisim eklenmesiyle hem seste derinlik artisinin saglanmasi hem de sesin daha düsük enerji seviyelerinde tatmin edici, doyurucu sekilde isitilmesidir.

Bulusun bir baska amaci; akustik lens vasitasiyla sesin sikistirma yapmaksizin yakin ses alaninda iç yansimalar ve girisimler olusturularak siddet artisindan ziyade duyulabilir seste kalite artisi saglanmasidir.

Bulusun bir amaci da sesin küresel lens yüzeyinden muhtelif açilarda yansitilmasi vasitasiyla gerçek dinleme alanindaki gibi doygun hale getirilmesidir.

Yukarida bahsedilen ve asagidaki detayli anlatimdan anlasilacak tüm avantajlari gerçeklestirmek üzere mevcut bulus; stereo hoparlör kabinlerinin ses çikisi önüne temassiz sekilde eklenen, ses sistemindeki bas hoparlörlerden ve tiz hoparlörlerden çikan sesleri gövdesi üzerindeki egimli arka yüzeyi vasitasiyla temas noktasinin egimine ve çikan sesin gelis açisinda bagli olarak yere dogru, yukari dogru, geriye hoparlör kabinine dogru ve diger ayrik hoparlör kabinine dogru yansitarak olusturdugu yakin ses alanindaki karmasik yansima ve girisimlerle ses dalga periyotlarini artiran, sesin uzamasini ve daha duyulabilir hale gelmelerini saglayan, düsey ve yatay eksende sesin derinligi artiran, sol ve sag hoparlör kabini için ayri ayri kullanilan ve arka yüzeyleri birbirine bakacak ve birbiri ile simetrik olacak sekilde konumlandirilan çeyrek küre formunda akustik lens yapilanmasi ile ilgilidir.

Bulusun yapisal ve karakteristik özellikleri ve tüm avantajlari asagida verilen sekiller ve bu sekillere atiflar yapilmak suretiyle yazilan detayli açiklama sayesinde daha net olarak anlasilacaktir ve bu nedenle degerlendirmenin de bu sekiller ve detayli açiklama göz Önüne alinarak yapilmasi gerekmektedir.

SEKILLERIN KISA AÇIKLAMASI Mevcut bulusun yapilanmasi ve ek elemanlarla birlikte avantajlarinin en iyi sekilde anlasilabilmesi için asagida açiklamasi yapilan sekiller ile birlikte degerlendirilmesi Sekil1 ; Bulus konusu akustik lens yapilanmasinin tercih edilen bir Sekil 2 ; Bulus konusu akustik lens yapilanmasinin üst görünümüdür.

Sekil 3 ; Bulus konusu akustik lens yapilanmasinin üst görünümünde sesin akustik mercege çarpmasinin ve yansimalarinin temsili gösterimidir.

REFERANS NUMARALARI 1. Ses Sistemi 2. Akustik Lens 2.1. On Yüzey 2.2. Arka Yüzey 3. Hoparlör Kabini Tiz Hoparlör Bas Hoparlör Lens Tabani Kabin Ayaklari $95.01? A: Çikan Ses B: Yansiyan Ses C: Temas Noktasi E: Hoparlör Dikey Ekseni BULUSUN DETAYLI AÇIKLANMASI Bu detayli açiklamada, bulus konusu akustik mercegin (2) tercih edilen yapilanmalari, sadece konunun daha iyi anlasilmasina yönelik olarak ve hiçbir sinirlayici etki olusturmayacak sekilde açiklanmaktadir.

Bu bulus, stereo hoparlör kabini (3) sistemlerine temassiz olarak eklenen, tek parçadan olusan akustik lens (2) yapilanmasidir. Sekil 1ide bulus konusu akustik lens (2) yapilanmasinin yan görünümü yer almaktadir. Hoparlör kabini (3) tercihen sag ve sol olmak üzere iki parçadan olusmaktadir. Her bir hoparlör kabini (3) üzerinde bir tiz hoparlör (4) ve bas hoparlör (5) mevcuttur. Hoparlör kabinleri (3) kabin ayaklari (7) üzerinde durmaktadir. Ses sitemi (1) sag ve sol hoparlör kabinindeki (3) bas hoparlörlerin (5) ve tiz hoparlörlerin (4) bir kismi akustik mercegin (2) arka kisminda kalmaktadir. Sekil 2'de bulus konusu akustik lens (2) yapilanmasi tercih edilen bir uygulamasinda üstten görülmektedir.

Bulus konusu akustik lens (2) çeyrek küre formunda olup, yekpare bir yapiya sahiptir.

Akustik lens (2) bazi hoparlör kabinleri ayrik olmalari gerektigi için sol ve sag hoparlör kabini (3) için ayri ayri konumlandirilmaktadir. Çeyrek küre formundaki akustik mercegin (2) küresel arka yüzeyi (2.2) hoparlör kabinlerine dönüktür. Sesi yansitan kisim akustik mercegin (2) küresel arka yüzeyidir (2.2). Akustik mercegin (2) düzlemsel ön yüzeyi (2.1) disa dogru dönük olup sesi yansitma islevi yoktur. Bas hoparlör (5) ve tiz hoparlörün (4) merkezinden çikan hoparlör dikey eksenleri (E) sekil Akustik lens (2) çapi hoparlör kabini (3) boyutuna göre belirlenmistir. Akustik lens (2) alt kisminda bulunan lens tabani (6) vasitasiyla ayakta durmaktadir. lens tabani (6) sert kauçuktan imal edilmistir.

Bulus konusu akustik lens (2) su sekilde islev görmektedir: Ses sistemi (1) çalistirildiginda hoparlör kabinindeki bas hoparlörlerden (5) ve tiz hoparlörlerden (4) çikan ses (A) dalgalari her yöne hava araciligiyla yayilir. Hoparlör dikey eksenleri (E) sekil 2' deki gibi akustik lens (2) kenarini teget geçtiginden çikan seslerin (A) bir kismi akustik mercege (2) çarpmadan yoluna devam eder. Ancak çikan seslerin (A) diger kismi sekil 3'te gösterildigi üzere sag ve sol akustik kabinlerinin (3) önünde temassiz sekilde konumlu olan akustik mercege (2) çarpar.

Akustik mercegin (2) belirli egime sahip küresel arka yüzeyine (2.2) çarpan çikan sesler (A) buradan temas noktasinin (C) egimine ve çikan sesin (A) gelis açisinda bagli olarak yere dogru, yukari dogru, geriye hoparlör kabinine (3) dogru ve diger ayrik hoparlör kabinine (3) dogru yansiyarak isitme sistemine ulasir. Böylelikle karmasik yansima ve girisimlerle yakin ses alani olusturulur. Bu sekilde olusturulan yakin ses alaninda yansiyan sesler (B) ses dalga periyotlarini artirarak, sesin uzamasini ve daha duyulabilir hale gelmelerini saglar. Ayrica girisim saçaklari ve yansimalar düsey ve yatay eksende derinligi arttirir. Bu sayede ses tinilarinin zenginlesmesi saglanir.

Hoparlör kabinlerine (3) temassiz olarak eklenen bulus konusu akustik lens (2) yapilanmasi sayesinde yakin ses alani olusturularak birbirinden uzak sistemler yerine, birbirine yaklastirilmis hoparlör kabinlerinden (3) daha dogru ses veren yansimalar ve girisimler elde edilmistir. Akustik lens (2) yapilanmasi olusturdugu yakin ses alani sayesinde seste düsey ve yatay derinligi arttirmis, daha dogrusal (lineer) ses frekans algilamasini ve akustik seffafligini saglamistir. Akustik seffaflik söyle tarif edilebilir: Moleküler düzeyde düsünürsek, moleküller dengeli olarak havada asili ise sadece ses dalgasi geldiginde titresecektir, baska bir degisle ataleti olacaktir. Bu da seste yumusak bir geçis yerine ani bir degisimle olacaktir. Her yönden yansiyan titresimler duragan moleküllere kinetik enerji aktarimi yapacaklar, moleküller hafifçe titresseler bile duragan moleküllerden daha fazla harekete yatkin, ses geçisleri daha uyumlu ve yumusak, daha dogal olacaktir. Burada seffaflik hava katmanin seffafligi olarak düsünülmüstür.

Bulus konusu akustik lens (2) yapilanmasi bu detayli anlatimda bahsedilen çeyrek küre formunun haricinde, ayni amaca yönelik olarak küre, elipsoit, oval ve bunlarin birlesimlerinden olusabilecek geometrik sekillerde yekpare bir gövdeden üretilmesi mümkündür. Yine akustik mercegin (2) çikan sesleri (A) yansitan arka yüzeyinin (2.2) küre, elipsoit, oval, parabolik disbükey, hiperbolik disbükey ve bunlarin birlesimlerinden olusabilecek formlar içerecek sekilde tasarlanmasi mümkündür.

Akustik lens (2) istenmeyen rezonans sesleri olusturmayacak tahta, plastik, beton gibi agir, sert veya yumusak malzemelerden ve bunlarin birlesimlerinden üretilebilir.

Claims (1)

iSTEMLER

1. Bulus, stereo hoparlör kabinlerinin (3) ses çikisi önüne temassiz sekilde eklenen, ses sistemindeki (1) bas hoparlörlerden (5) ve tiz hoparlörlerden (4) çikan sesleri (A) gövdesi üzerindeki egimli arka yüzeyi (2.2) vasitasiyla temas noktasinin (C) egimine ve çikan sesin (A) gelis açisinda bagli olarak yere dogru, yukari dogru, geriye hoparlör kabinine (3) dogru ve diger ayrik hoparlör kabinine (3) dogru yansitarak olusturdugu yakin ses alanindaki karmasik yansima ve girisimlerle ses dalga periyotlarini artiran, sesin uzamasini ve daha duyulabilir hale gelmelerini saglayan, düsey ve yatay eksende sesin derinligi artiran, sol ve sag hoparlör kabini (3) için ayri ayri kullanilan ve arka yüzeyleri (2.2) birbirine bakacak ve birbiri ile simetrik olacak sekilde konumlandirilan çeyrek küre formunda akustik lenstir . Istem 1'e uygun akustik lens (2) olup özelligi; küre, çeyrek küre, elipsoit, oval ve bunlarin birlesimlerinden olusabilecek geometrik sekillerde olabilen yekpare bir gövde içermesidir. . Istem 1'e uygun akustik lens (2) olup özelligi; çikan sesleri (A) yansitan arka yüzeyinin (2.2) küre, elipsoit, oval, parabolik disbükey, hiperbolik disbükey ve bunlarin birlesimlerinden olusabilecek formlari içermesidir. . Istem 1'e uygun akustik lens (2) olup özelligi; akustik mercegin (2) yerle temasini ve ayakta durabilmesini saglayan en az bir lens ayagi (6) içermesidir.