PL97807B2 - - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest lozysko slizgowe poprzeczne o podwyzszonej odpornosci na zatarcie, zwlasz¬ cza w warunkach wysokich obciazen i skapego smarowania plynami.Znane jest lozysko slizgowe poprzeczne opisane w polskim patencie nr 84234. Lozysko to na jednej z powierzchni slizgowych lub jej czesci ma wykonane mikrorowki o glebokosci rzedu kilku do kilkudziesieciu mikrometrów. Stosunek glebokosci mikrorowków do ich cieciwy zamyka sie w granicach od 1:50 do 1:200.Znane jest dalej lozysko slizgowe poprzeczne opisane w polskim patencie nr 84253. Toznane lozysko na jednej ze wspólpracujacych powierzchni slizgowych lub na jej czesci ma wykonane mikrowglebienia o ksztalcie sfe¬ rycznym i o glebokosci rzedu kilku do kilkudziesieciu mikrometrów. Stosunek glebokosci mikrowglebien do ich cieciwy zamyka sie w granicach od l :50 do 1:200.Wynalazek ma na celu opracowanie konstrukcji lozyska poprzecznego z panewka wykonana z twardych stopów lozyskowych lub zeliwa, przeznaczonego zwlaszcza do ciezkich maszyn roboczych, które w warunkach wysokich obciazen charakteryzowaloby sie znaczna odpornoscia na zatarcie, wzrostem niezawodnosci dzialania, wzrostem obciazalnosci i odpornosci na zuzycie spowodowane tarciem.Wedlug wynalazku cel ten osiagnieto przez zaopatrzenie calosci lub tylko czesci powierzchni slizgowej panewki lub czopa w siatke wykonanych droga nacinania mikrokanalików o przekrojach trapezowych. Gestosc siatki mikrokanalików wynosi od jednego do czterech oczek na cm2. Szerokosc mikrokanalików wynosi od 0,5 do 1,5 mm, zas stosunek ich glebokosci do szerokosci wynosi od 1:5 do 1:15. Mikrokanaliki na powierzchni slizgowej sa wykonane w ukladzie krzyzowym, a ich katy pochylenia wzgledem osi wzdluznej lozyska wynosza od 30° do 45°.Powierzchnie slizgowa o opisanej konstrukcji cechuje wysoka zdolnosc do adsorpcji czynnika smarujacego.Cecha ta, której znaczenie zostanie nizej objasnione, wystepuje w lozyskach wedlug wynalazku w stopniu, którego dotad nie udalo sie osiagnac w zadnych znanych konstrukcjach lozysk poprzecznych, nie wylaczajac konstrukcji opisanych w polskich patentach nr nr 84234 i 84235. Jest to cecha szczególnie wazna podczas pracy lozyska w podwyzszonych temperaturach, zwlaszcza przy lokalnych spietrzeniach temperatury na powierzchniach slizgo*97 807 wych powyzej 150°C, kiedy to nastepuje znaczny spadek chemisorpeji czynnika smarujacego do powierzchni wspólpracujacych. Opisana siatka mikrokanalików tworzy specyficzny system kapilarnych naczyn polaczonych w obszarach których nastepuje „magazynowanie" czynnika smarujacego w okresie wyciskania klina smarnego, rozprowadzania go tymi mikrokanalikami po powierzchni slizgowej i smarowanie nim obszarów powierzchni slizgowej w sposób bardziej równomierny. W efekcie nastepuje znaczna poprawa równomiernosci rozprowadzania oleju po calej powierzchni slizgowej jak równiez poprawa jakosci filmu smarnego. Ponadto w przypadku pojawie¬ nia si£ obciazen o charakterze udarowym siatka mikrokanalików wypelnionych czynnikiem smarujacym spelnia role „tlumika", co przyczynia sie do zwiekszenia podatnosci lozyska.Lozysko o konstrukcji wedlug wynalazku jest szczególnie przydatne do lozyskowania walców w gnioto¬ wnikach do wyrabiania mas stosowanych w produkcji okladzin ciernych sprzegiel i hamulców, w mlynach do produkcji kruszyw twardych, a szczególnie kruszyw pochodzenia mineralnego, w walcarkach do przeróbki pla¬ stycznej metali i ich stopów, jak równiez do lozyskowania walów korbowych silników spalinowych, pomp i sprezarek oraz innych wysokoobciazonych wezlów maszyn.Przedmiot wynalazku jest dokladniej opisany na przykladzie wykonania w zwiazku z rysunkiem, na którym fig. 1 przedstawia fragment przekroju poprzecznego lozyska, a fig. 2 — fragment powierzchni slizgowej panewki tego samego lozyska w rozwinieciu.Jak pokazano na rysunku, na powierzchni panewki 1 wspólpracujacej z czopem 2 sa wykonane mikrokana- liki 3 o przekroju trapezowym. Ich szerokosc s = 1 mm, glebokosc h = 0,2 mm. Rowki sa naciete metoda wiórowa pod katem 45° wzgledem osi 4 lozyska tworzac siatke o wymiarach boku 8 mm. PL

Claims (2)

1. Zastrzezenia patentowe 1. Lozysko slizgowe poprzeczne zaopatrzone na jednej ze wspólpracujacych powierzchni slizgowych lub na jej czesci w mikrorowki, znamienne tym, ze wykonane metoda nacinania mikrorowki (3) maja przekrój trapezowy i sa wykonane w ukladzie krzyzowym z katem pochylenia wzgledem wzdluznej osi (4) lozyska od 30° do 45° tworzac siatke o gestosci od 1 do 4 oczek na 1 cm2, a szerokosc mikrorowków wynosi od 0,5 do 1,5 mm, zas stosunek ich glebokosci do szerokosci zamyka sie w granicach od 1:5 do 1:15.
2. 2. Lozysko wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze mikrorowki (3) maja przy dnie promieniowe zaokraglenie. FIG.1 FIG.2 Prac. Poligraf. UP PRL naklad 120+18 Cena 45 zl PL