Przedmiotem wynalazku jest sposób ciaglego wy¬ twarzania surowiej miedzi w jednym etapie w pro¬ cesie zawiesinowym z siarczkowych koncentratów L/lub rud miedzi zawierajacych zanieczyszczenia takie jak olów, antymon, bizmut i arsen.Wiekszosc miedzi na swiecie jest jeszcze obecnie wytwarzana konwencjonalnymi sposobami, zwiaza¬ nymi ze stosowaniem kilku etapów i uzyskiwaniem (produktów posrednich.Stapianie ikoneentratu lub czesciowo prazonego kon¬ centratu oraz dodatków zuzlotwórczych, przeprowai- dzane jest w zasadowych piecach wytopowych, jak piec plomieniowy, [piec elektryczny, lub piec szy¬ bowy, po czym wytworzony siarczkowy kamien* miedziowy jest przenoszony do konwertora w ce¬ lu wytworzenia miedzi konwertorowej. Ostatni sto¬ pien jest zwykle irafinacja na goraco w celu wyre¬ gulowania zawartosci tlenu i siarki. Zuzel tlenko¬ wy wytworzony w zasadowym piecu wytopowym jest albo odrzucany albo obrabiamy dalej, zaleznie od ;zawartosci w nim wartosciowego metalu. Zuzel konwertorowy jest rafinowany albo^ oddzielnie, al¬ bo przez zawracanie go do zasadowego pieca wy¬ kopowego. Przy obróbce nierafinowanych koncen¬ tratów .konwencjonalnymi sposobami, dzieki istnie¬ niu kilku produikt6w posrednich d mozliwosci pro- iwadzenia kazdego procesu czesciowego niezaleznie, mozna latwo uniknac zanieczyszczen w miedzi ano¬ dowej. Dzieje sie tak dlatego, ze w /kazdym pro¬ cesie czesciowym potencjaly siarki i tlenu w sys- ternie sa rózne d przez to mozina selektywnie usu¬ wac szkodliwe skladniki. Z drugiej strony jezeli do przetwarzania stosuje sie sposób wsadowy, war¬ tosci systemu zmieniaja sie podczas postepowania reakcji, co wspomaga tworzenie sie róznych pro¬ duktów posrednich, które mozna usuwac jesli trze¬ ba.Sytuacja zmienia sie calkowicie, gdy stosuje sie procesy ciagle, w których wytwarzany metal jest w równowadze z kamieniem i zuzlem w procesie, lub ma tendencje do osiagniecia takiej równowagi.Jesli chodzi o zanieczyszczenia zawarte w koin^ oentratach miedzi, moga wystepowac /0oza miedzia prawie wszystkie pierwiastki sjposród zanieczysz¬ czen zwykle branych pod uwage. Liczba skladni¬ ków jest w rzeczywistosci mniejsza, (poniewaz nie¬ które nie moga rozpuszczac sie termodynamicznie w stopniu .szkodliwym dla wytwarzanej miedza w warunkach panujacych w procesach bezposrednich.Niektóre izanieczyszczenia sa zwykle skladnikami silnie zuzlotwórczymi, np. Fe, Co, Zn, Or, Ti, Ca, Si, które przechodza w faze krzemianowa. Z drugiej strony 'pozadane jest, by pewne skladniki groma¬ dzily sie w surowej miedzi, na przyklad metale szlachetne, a usuniecie niektórych, przykladowo ni¬ klu, jest stosunkowo proste w procesie elektrolitycz¬ nym. Zanieczyszczeniami uwazanymi zwykle ^za rze¬ czywiscie szkodliwe sa zatem Pb, Sb, As, Bi.Znanych jest wiele procesów, zmierzajacych do 955103 95510 4 uzyskiwania miedzi bezposrednio w plomieniowych piecach wytopowych.Sposób wedlug (patentu finskiego Nr i22 694 jest 3po- sotbem autogenicznego, zasadowego procesu zawie¬ sinowego. Ponadto patenity finslkie Nr. Nr. 45 866 i 47 380 podaja przypadki stosowania tlenu ipod cis¬ nieniem i siarki w kontrolowanych szybach reak¬ cyjnych, dla stworzenia warunków korzystnych do powstawania bialego metalu lufo nawet surowej imie- cM w dolnej czesci pieca. Patenty te zajmuja sie czystymi koncentratami nnedzi i jedynie sugeruja mozliwosc wytwarzania surowej miedzi w piecu plo¬ mieniowym, nie podajac bardziej szczególowych przykladów.Inne, bezposrednie ii/lufo ciagle sposoby wytwa¬ rzania imiedzi, mozna podzielic na djwa rodzaje pod wzgledem utleniania siarczków. Pierwszy z nich do¬ tyczy procesów typu konwertorowego, w których wiekszosc utleniania zachodzi w kapieli pirzy uzyciu dysz lub zerdzi. Drugi rodzaj dotyczy procesów ty¬ pu zawiesiinowego, w których reakcje utleniania za¬ chodza glównie w zawiesinie skladajacej sie z do¬ kladnie rozdrobnionego koncentratu i gazu reak¬ cyjnego.Pierwszym przykladem, o którym nalezy wspom¬ niec wsród procesów typu konwertorowego^ jest sposób Noranda [(patent finski Nir 45 566) w którym surowa miedz jest wytwarzana z koncentratów spo- sobem ciaglym w jednym .urzadzeniu. Kocentraty i dodatki zuzlotwóreze sa podawane ma roztopiona kapiel, a utlenianie przebiega przy uzyciu dysz usytuowanych pod powierzchnia kapieli.Kapiel zawiera podczas operacji ciaglej trzy, nie¬ znacznie rozpuszczajace sie w sobie warstwy u- tworzone z zuzla, kamienia i surowej miiedizi. Zuzel do ewentualnego dalszego oczyszczania i zawiera¬ jaca siarke surowa miedz sa usuwane z (konwerto¬ ra. W .podanym wyzej patencie nie omówiono wy¬ topu z nierafiinowanych koncentratów, ale wedlug artykulu dotyczacego tego samego sposobu (N.J.Themelis, G.C. McKerrow, P. TarassoiCf i GJD. Hol- let — „The Noranda Process for Contiinuous Smel- ting and Convertiing of Copper Coincentrates", 100-ne sympozjum doroczne AIME, Nowy Jork, 1—4 marca 1971 r.), usuwanie ponad 80% olowiu odbywa sie przez wyparowanie z powierzchni zuzla. Wartosc ta jest oparta na zawartosci olowiu w zuzlu i w surowej miedzi, (podanych w tym artykule, gdzie dla koncentratu podano zawartosc olowiu okolo l,2°/o.Jako drugi proces typu konwertorowego mozna wymienic sposób Worcra. Jest on opisany przy¬ kladowo w patencie USA Nir 3 326 671 i w artykule H. K. Worner i inni — „Developments dn WORCRA smedting^converting", raport miedzynarodowego sympozjum zorganizowanego przez Instituition of Mining and Metallurgy, Londyn, 4—6 pazdziernika 1971 r. W procesie tym stapianie koncentratu i do- datków zuzlotwórczych odbywa sie na powierzchni kapieli, a atlenianie odbywa /sie glównie pod po¬ wierzchnia kapieli przy uzyciu zerdzi.Proces przebiega na zasadzie przeciwpradowej, dzieki czemu zuzel i surowa miedz mozna usuwac z przeciwnych konców pieca. Znowu jest malo wzmianek o koncentratach nierafiinowanych. W wymienionym artykule stwierdzono jedynie, ze mo¬ zliwe jest odparowanie 80% olowiu, przy jego o- gólnej zawartosci 2,2% w (koncentracie.Jako trzeci proces konwertorowy mozna wymie¬ nic sposób Mitsubishi. Sposób ten jest opisany przy- (kladowo w fiinskim zgloszeniu patentowym 1307/73 d w artykule T. Suzuki i T. Nagano „Development of New Continuous Copper Smelting Process", wspól- ne sympozjum MMIJ — AIME, 24^-27 maja 1972, W Tokio. Wedlug tego sposobu stosuje sie trzy od¬ dzielne piecie dla stapiania, oczyszczania zuzla i kon¬ wersji, z ciaglym przeplywem materialu pomiedzy piecami.Spalanie siarki jest przeprowadzane za pomoca powierzchniowych zerdzi dmuchowych, przy czym surowa miedz jest wytwarzana w piecu konwerto¬ rowym. Podobnie jak w innych procesach kon¬ wertorowych zawarte sa w piecu trzy warstwy: zu¬ zel, kamien i surowa miedz. Jest to wyraznie za- iznaczone przez zawartosc siarki w surowej miedzi i(0,5 -r-1,0% S), poniewaz rozpuszcza ona siarke w lilosoi bOiskiiej stanu równowagi, jezeli wytwarzanie surdwej miedzi zachodzi przez (utlenianie z rozto¬ pionego kamienia siarczkowego. Jesli chodzi o za¬ nieczyszczenia, wspomniano w zwiazku z procesem Mitsubishi, ze gdy zostaje Osiagnieta wymagana za¬ wartosc miedzi w zuzlu, jak w iprawdziwym piecu konwertorowym, to dla wytworzonej surowej mie- dzi otrzymuje sie zawartosc olOwiu w zakresie 0,2 -^ 0,5%, przy czym zawartosc olowiu w koncen¬ tracie wynosi 1,0 -r- 2,3%. Podobnie, przez zwieksze- imie sitoipnia 'utlenienia mozna zmniejszyc zawartosc (innych zanieczyszczen lotnych, np. As i Sb w su¬ rowej miedzi. W ten stposób zanieczyszczenia moz¬ na usuwac z pieca wraz z pylem.Przy omawianiu zawiesinowych sposobów wy¬ twarzania miedzi bezposredniio z 'koncentratów, o- 40 prócz wymienionych poprzednio mozna jeszcze (WSjpominiec ikilka (innych sposobów. Po pierwsze znany jest sposób Brittinigham (patent finski 45 463), w którym utlenianie do stopnia bialego metalu jest przeprowadzane w szybie (reakcyjnym, po czym 4g bialy metal jest dalej utleniany (d^o surowej (miedzi.Oczyszczanie zuzla moze byc przeprowadzane w tym samym urzadzeniu, w innej sekcji dolnej czesci pie¬ ca. Tak ijak w sposobie (konwertorowym wystepuja trzy fazy zuzel, kamien i surowa miedz. Nie dano 0 zadnych informacji o zachowaniu sie zanieczysz¬ czen.Inna mozliwoscia godna wzmianki jest sposób opracowany iprzez J. C. Yannopouloisa (patent USA 3 674 463), w którym kamien miedziowy, wytwarza- 55 ny podczas pierwszego etapu, obiega dalej w stanie roztopionym, aby utleniac go w tym samym lub w Oddzielnym zbiorniku reakcyjnym. Wedlug tego pa¬ tentu mozliwe jiest uzyskanie metalicznej miedzi i zuzla o malej zawartosci 'wartosciowych metali, 60 przez utrzymywanie warstwy bialego metalu spo¬ miedzy fazami metalu i zuzla. W patencie tym nie .podano niic o zachowaniu sie zanieczyszczen.Celem wynalazku jest opracowanie sposobu wy¬ twarzania surowej miedzi bezposrednio w ogniowym 65 piecu wytopowym z zanieczyszczonego, siarczkowe-5 go koncentratu maiedzi i/lub inudy przez spalanie jej z tlenem lub powietrzem wzbogaconym w tlen.Sposób wedlug wynalazku charakteryzuje sie tym, ze do szybu reakcyjnego doprowadza sie tak duzo tlenu lub powietrza wzbogaconego tlenem w pro¬ porcji do koncentratu i/lufo rury miedzi, ze koncen- tirat di/lub ruda takiego stopnia, ze ponizej obszaru reakcji powsta¬ je kapiel zawierajaca tylko surowa miedz, i zuzel.Sposób wedlug wynalazku mozna zatem stosowac do ciaglego wytwarzania surowej (miedzi pozba¬ wionej zasadniczo zanieczyszczen, bezposrednio w jednym etapie tak, ze zanieczyszczenia koncentra¬ tu luib rudy sa przenoszone do fazy zuzla. Sposób wedlug wynalazku jest realizowany przez utlenia¬ nie .koncentratu lub rudy w zawiesinie, do takiego stopnda, ze wytop zawiera tylko faze zuzla i faze metalu.Przy omawianiu sposobu wedlug wynalazku olów mozna uwazac za glówne zalndeczyszczenie, ponie¬ waz po pierwsze jest to bardzo szkodliwy skladnik koncentratów miedzi, a po drugie jego [rozklad ma rózne produkty procesu ilustruje stopnie utlenie¬ nia panujace w systemie, a równoczesnie zachowa¬ nie sie dinnych zanieczyszczen. Sposób wedlug wy¬ nalazku (mozna zatem stosowac do eliminowania równiez dnnych niz olów zanieczyszczen z surowej miedzi, jezeli jest to mozliwe termodynamicznie z podobnymi zmianami stopnia utlenienia. Takimi zanieczyszczeniami sa przykladowo Sb, As i Bi.Sposób wedlug wynalazku nadaje sie do zasto- wania zwlaszcza w przypadkach, gdy ilosc wytwa¬ rzanego zuzla i zawartosc w nim wartosciowych snetaM sa znacznie mniejsze mdz przy stosowaniu koncentratów, które oprócz chalkopirytu zawieraja równiez duze ilosci Innych zwiazków zelaza, np. siarczków i tlenków. Takimi korzystnymi koncen- tiratami miedziowymi sa koncentraty oa bazie chal- klozynowo^digenitowej.Wytnalazek jest opisany ponizej bardziej szcze¬ gólowo na podstawie rysunku, na którym fig. 1 przedstawia w przekroju znany piec wytopowy, przeznaczony do przeprowadzania sposobu wedlug wynalazku, fig. 2 — schematycznie ten sam piec, pracujacy w konwencjonalny sposób w przekroju wzdluz linii I—I na fig. 1, fig. 3 — wykres rów¬ nowagi ukladu sdarkaHmiedz uzyskany w pliecu we¬ dlug fig. 2, fig. 4 przedstawia proporcje siarki i tle¬ nu w surowej miedzi przy róznych cisnieniach czastkowych dwutlenku siarki, fig. 5 — piec sche¬ matycznie w przekroju wzdluz linii I—I z fig. 1, gdy piec ten pracuje sposobem wedlug wynalazku, fig. 6 przedstawia wykres irównowagi ukladu miedz- -4&en uzylskany w piecu z fig. 5, przy czym tempe- naitura jest podana w funkcji zawartosci tlenu, a fig. 7 przedstawia stany równowagi panujace w ukladzie (Cu, Fe, Pb, As, Bi, Sb)-0-S, obliczone na podstawie aktywnosci wlasciwych.Do prób zastosowano doswiadczalny, wytopowy piec ogniowy (fig. 1) o wydajnosci 0,5 -=- 3 t/h. Sred¬ nica szybu reakcyjnego 1 wynosila okolo 1,5 m, a jego wysokosc 3,5 m. Próby przeprowadzonozkil¬ ku róznymi koncentratami, przy wyraznie róznia¬ cych sie stopniach utleniania. Temperatura szybu reakcyjnego wynosila 1300 -r- 1500°C, a temperatura 95510 £0 40 45 50 55 60 95 spustu zuzla i metalu byla w zakresie 1200 -r- 1450°C i 1150 -h 1300°C. Stezenie tlenu w stosowanym po¬ wietrzu wynosilo 21-i-65%. Zaleznie od stosowa¬ nego koncentratu i od wydajnosci chlodzenia szyibu reakcyjnego, mozliwe jest podwyzszenie stezenia tlenu do 95%. Podobnie temperatury moga byc o 100-h300°C wyzsze. Ponizej opisano przyklad próby przeprowadzonej z koncentratem chalkozy- nowo-digenitowym. Podczas tych prób lotny pyl (5—-20%) wsadu wychodzacy z szybu 3, wraz z gla¬ zami, byl zbierany za piecem w zbiorndku d w fil¬ trze elektrycznym i zawracany w calosci do obiegu.Oczywiscie, zwlaszcza gdy zawartosc zanieczysz¬ czen w Jotnym Ryle lub w jego czesci znacznie wzrastala, mozliwe bylo usuniecie pylu z obiegu.Dzieki utrzymywaniu lotnego pylu w obiegu, pro.- duktami wychodzacymi z pieca sa metal, zuzel i pra¬ wie pozbawiony pylu gaz, zawierajacy glównie S02.W takim przypadku zanieczyszczenia musza sie roz¬ dzielic pomiedzy metal i zuzel. Trzeba jednak wziac pod uwage, ze zaleznie od temperatury filtru elektrycznego czesc skladników lotnych moze byc usuwana równiez w postaci gazowej. Zuzel zawie¬ ral zasadniczo krzemian wapnia, przy czym jesli trzeba bylo, dodawano materialy zuzloitwórcze.Poczatkowo piec pracowal przy takim atpsumku tlenu do mieszanki wsadowej (stopien utleniania), ze metaliczna, surowa miedz byla wytwarzana w równowadze z kamieniem miedziowym wysokiego stopnia. W takim przypadku istnialy trzy stopio¬ ne warstwy w dolnej czesci pieca 2, to Jest zuzel, kamien (bialy metal) i surowa miedz. Z pieca usu¬ wano tylko_zuzel i surowa miedz. Stwierdzono, ze zawartosc miedzi w zuzlu byla w takim przypadku minimailna.Wykres podstawowych warunków takiego procesu pokazano na fig. 2. Zawartosc miedzi w zuzlu wy¬ nosi zwykle 5 -H 8%, zaleznie od stopnda utleniania i od wplywu innych szkladndków zuzla na wspól¬ czynnik aktywnosci Cu20. Zawartosc zelaza w ka¬ mieniu moze zmieniac sie w zakresie 0-=-3%, za¬ leznie od zawartosci zelaza w koncentracie i od o- . kresów opóznienia. Zawartosc siarki w surowym metalu wynosi 0,5-i-1,5%, poniewaz uklad pracuje w poblizu stanu równowagi Cu—Cu2S (fig. 3). Za¬ wartosc tleniu wynosi zwykle ponizej 0,1%, ponie¬ waz w iym iprzypadku wystepuje dzialanie w za¬ kresie A, jezeli obserwuje sie sytuacje na podsta¬ wie fig. 4. ».Bilans zestawiony w tabeli 1 zostal obliczony na podstawie dzialania takiego jak powyzej. Okres dzialania wynosil 2,5 dnia. Obrabiano 78 ton kon¬ centratu. Bilans obliczono dla jednej tony koncen- traltu.Jak widac na podstawie analizy kamienia i me¬ talu, surowa miedz byla oddzielana w stanie rów- inowagi z bogatym w miedz kamieniem. Dzieki te- duza ilosc siarki, prawie potrzebna dla równowaga (1,4% S, w równo(wadze 1,6% S) pozostawiona zo¬ stala w surowej miedzi. Z analizy metalu widac, ze nawet po noirmalnej obróbce w piecu anodowym metal nie nadaje sie do elektrolizy, poniewaz daje zbyt duza ilosc zanieczyszczen w miedizi katodowej.Zachowanie sie zanieczyszczen jest przedstawione najwyrazniej w stosunku do olowiu. Jako normalne95510 Tabela 1 Koncentrat Zuzel Kamien Surowa miedz Gaz Ilosc kg 1000 482,0 466,7 Cu •/• 48,6 6,9 80,2 97 kg 486 33,3 452,7 S % 16,3 0,3 16,9 1,4 kg 141 1,4 6,5 133,1 Fe % 3,5 7,1 1,1 0,13 kg. 34,4 0,6 O % 0,1 kg 0,5 Koncentrat Zuzel Kamien Surowa miedz Gaz Pb % ' 2,2 3,2 0,8 1,4 ' kg 22 ,5 6,5 As •/• 0,35 0,4 0,3 0,2 kg 3,5 1,1 0,5 Sb % 0,22 0,3 0,1 0,1 kg 2,2 1,5 0,5 0,2 Bi % 0,04 0,02 0,01 0,06 kg 0,4 ¦ 0,1 0,3 f wymacanie uwaza sie 0,3% Pb w anodzie. Zatem przy dzialaniu opisanego wyzej ukladu, przy za¬ stosowaniu takich samiych wspólczynników rozkla¬ du, koncentrat nie powinien zawierac wiecej niz okolo 0,5%olowiu. 30 Jezeli przeanalizuje sie bardziej szczególowo zja¬ wisko i mechanizm reakcji w szybie reakcyjnym, mozna zauwazyc, ze próbki pobrane z dolnej czesci szybu (reakcyjnego 1 zawieraja jeszcze 2 -r- 4% siar¬ ki. Oznacza to, ze w dolnej czesci pieca 2 przebiega 35 nadal w znacznym stopniu reakcja pomiedzy siarcz- kamad a tlenkami, przy czyim czesc surowej miedzi jetait wytwarzana przez te • reakcje i dzieki temu za¬ wartosc miedzi w zuzlu ustala siie na stosunkowo niskim pozioimie. 4o " Kiedy warunki dzialania pieca zostaja zmienione tak, ze wzrasta stosunek tlenu do wsadu, surowa miedz musi powstawac w dynamicznej równowadze z zuzlem bez warstwy kamienia pomiedzy nimi (fi/g. 5). Na skutek tego zawartosc miedzi w zuzlu wzrasta zwykle do 8 -=-15%, a zawartosc siarki w surowej miedzi wynosi zwykle ponizej 0,5%, zas zawartosc tlenu wzrasta i wynosi 0,2 -r-1,5%, za¬ leznie od temperatury i od zawartosci sdairki. Za¬ wartosc tlenu w metalu kszitalbuje sie zgodnie z wartosciami dla ukladu Cu—Cu2-0 (fig. 6), przy czym zawartosc siarki i •cisnienie dwutlenku siarki oddzialywuja na nia w sposób zaznaczony .na fig. 4, kiedy to ma miejsce przeniesienie do zakresu B.Tabela 2 podaje bilans dla jednej tony koncen¬ tratu, poddanego silniej utleniajacej próbie, prze¬ prowadzonej bez warstwy kamienia, trwajacej oko¬ lo dwóch dni. Ilosc obrabianego koncentratu wy¬ nosila 67 ton.Koncentrat Zuzel Surowa miedz Gazy Ilosc % 1000 507 418,5 ¦— Gu kg 47,3 12 98,5 *- kg 473 608 412,2 — Tabela 2 S % 16,1 0,09 0,2 »— kg 161 0,5 0,8 159,7 Fe % 3,5 6,8 0,07 — kg 34,7 0,4 — O % — — 0,8 — kg — 3,3 — Koncentrat Zuzel Surowa miedz Gaz Pb % 2,9 0,15 kg 29 28,4 0,6 As % 0,4 0,6 0,05 kg 4 6,0 0,2 0,8 Sb % 0,25 0,4 0,03 kg 2,5 2,1 0,1 0,3 Bi | % 0,04 0,07 0,05 ¦ ¦ kg 0,4 0,38 0,029- Gdy piec dzialal w ten sposób, próbki pobrane z dolnej czesci szybu reakcyjnego mialy zawartosc siarki ponizej 1%. Oznaicza to, ze prawie cala siar¬ ka zostala spalona w szybie reakcyjnym i ze rola reakcji zachodzacych w dolnej czesci pieca nie jest 5 w tym przypadku znaczna. Surowa miedz jest za¬ tem wytwarzana juz w szybie reakcyjnym, a nie przez reakcje pomiedzy tlenkami i siarczkami w dolnej czesci pieca. Warunki w piecu sa wyraznie bardziej utleniajace niz w pierwszym podanym io przykladzie, co jest zilustrowane równiez wyzszymi wairtosciami zawartosci miedzi w zuzlu.Jezeli obserwuje sie rozklad zanieczyszczen, mo¬ zna zauwazyc, ze w tych warunkach wiekszosc z nich moze zostac zzuzlowana, poniewaz brak jest ^ innego godnego uwagi sposobu usuwania z proce¬ su skladników lotnych. Podstawy termodynamiczne utleniania i skladniki drugorzedne koncentratu sa pokazane ma fig. 7, gdzie pokazano stany równowa¬ gi panujace w ukladzie (Gu, Fe, Pb, As, Bi, Sb)-0-S, 20 obliczone wedlug aktywnosci wlasciwych. Warunki wytwarzania metalicznej miedzi panuja w zaflcres- kowanym Obszarze na rysunku. Jezeli w piecu pa¬ nuja warunki, przy których pomiedzy surowa mie¬ dzia, a zuzlem wysitepuje warstwa kamienia, dzta- ^ lanie odbywa sie blizej obszaru A na wykresie.Kiedy stopien utleniania wzrasta, dzialanie zbli¬ za sie do obszaru B i równoczesnie nastepuje przejscie do zakresów stabilnosci tlenkowych za¬ nieczyszczen, co wyjasnia czesciowo ich zdolnosc 30 przechodzenia do zuzla. Dla (kazdego skladnika ist¬ nieje oczywiscie zagadnienie wspólczynnika aktyw¬ nosci, który w koncu okresla jego rozklad pomie¬ dzy surowa miedz a zuzel. Powyzsze omówienie podaje jednak termodynamiczne podstawy zachowa- 35 nia sie zanieczyszczen w procesie.Na podstawie wyników podanych w tabeli 2 jest oczywiste, ze otrzymana surowa miedz, po normal¬ nej obróbce w piecu anodowym, jest surowcem od¬ powiednim do wytwarzania wysokiego stopnia ka- 40 tod przez elektrolize. Jesli chodzi o olów, kftóry • stanowil nzeczywiscie podstawowe zanieczyszczenie w opisywanych próbkach, mozna zauwazyc, ze je¬ go zawartosc w koncentracie moze wynosic do 6%, co nie spowoduje jego zawartosci w surowej mie- 45 dzi wiekszej niz 0,3%.Innie zanieczyszczenia, takie jak Zn, Ni i Got mo¬ ga równiez wysltepowac w koncentracie. Jezeli zwiekszy sie stopien utleniania, ich caffioowite przejscie do zuzla nastapi -nawet lepiej niz po- 50 przednio.Na podstawie calosci procesu jest oczywiste, ze otrzymany zuzel nalezy oczyscic z zawartych w nim wartosciowych metali. Oczywiscie oplacalnosc procesu jest tym lepsza, im mniejsze sa ilosci zu¬ zla. PL PL