Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie do wtryskowego wytwarzania pojemników z tworzyw sztucznych, takich jak butelek, szczególnie butelek odpornych na cisnienie, stosowanych do napojów gazowanych.Znane sa urzadzenia, w których forma wtryskowa moze byc polaczona z urzadzeniem wtryskowym, które wtlacza tworzywo sztuczne do formy. Urzadzenie to posiada trzpien, który wprowadzany jest do formy wtryskowej, tworzac pierscieniowy obszar wtryskowy. Forma wtryskowa i trzpien zamocowane sa do oddzielnych elementów nosnych. Obydwa elementy nosne przesuwaja sie wzajemnie do siebie i w czasie tego przesuwu trzpien wchodzi w forme wtryskowa. Wstepnie uformowane w ten sposób przedmioty w srodku puste sa nastepnie kolejno formowane w formie wydmuchowej do ostatecznej postaci butelek i jesli trzeba, butelka podlega dalszej obróbce cieplnej.Wtryskowo formowane puste przedmioty i wydmuchowo formowane do ostatecznej postaci butelki, wytwarzane sa w jednym i tym samym urzadzeniu, które jest wyposazone w odpowiednie stanowiska robocze.Dla kolejnego wydmuchowego formowania pustych przedmiotów, wstepnie formowanych do ostatecznych postaci butelek, bardzo wazne jest aby grubosc scianek wstepnie formowanych przedmiotów byla jednakowa, w kazdym przekroju poprzecznym wzdluz dlugosci butelki. W praktyce, jest bardzo trudne do osiagniecia przesuwanie trzpienia zamocowanego do konstrukcji nosnej pod wplywem wlasnego ciezaru i formy wtryskowej zamocowanej do konstrukcji w taki sposób, by osie trzpienia i formy wtryskowej ustawione byly w jednej linii. 2 opisu patentowego RFN nr 2 036 723 znane jest rozwiazanie, w którym forma i trzpien, polaczone ze soba za pomoca gwintu, sa wyposazone w slizgowe prowadnice stozkowe. W tym rozwiazaniu prowadnice stozkowe nie zapewniaja osiowania trzpienia i formy. Natomiast z opisu patentowego RFN nr 2 148 616, znane jest osiowanie elementów nosnych trzpienia i formy przez wspóldzialanie elementów o ksztalcie stozka scietego.Zapewnia to zadane ustawienie katowe elementów nosnych, jednak nie zabezpiecza ustawienia osiowego poszczególnych form i trzpieni.94 262 3 Do utrzymania osi formy wtryskowej w polozeniu równoleglym, w czasie gdy urzadzanie jest zwolnione i gdy jest blokowane, sluzy uklad sprezynujacy, przystosowany do utrzymywania powierzchni slizgowego polaczenia w styku, w czasie gdy urzadzenie blokujace jest zwolnione. Uklad sprezynujacy zapewnia, ze w czasie zwolnienia urzadzenia blokujacego, forma wtryskowa moze byc przesuwana tylko pod katem prostym w stosunku do jej wzdluznej osi, a takze zapewnia, ze powierzchnie laczenia slizgowego bedace w stalym styku - nie sa zanieczyszczane. Uklad sprezynujacy nastawiany jest w sposób konwencjonalny, co umozliwie regulowanie nacisku wywieranego przez uklad sprezynujacy miedzy powierzchniami slizgowymi,dostosowanego do ciezaru formy wtryskowej. Regulowanie nacisku umozliwia slizgowy przesuw potrzebny do wlasciwego polaczenia stozkowych powierzchni i ustawiania w jednej linii osi formy wtryskowe] i trzpienia.Dla zapewniania stabilnego odchylania zachodzacego miedzy powierzchniami stozkowymi, wysokosc H stozka scietego uformowanego we wkleslej powierzchni musi byc wieksza od D cotangens a — tangens a gdzie D jest najmniejsza srednica powierzchni stozkowe} I a jest katem odchylenia powierzchni stozkowej od osi wzdluznej.W przypadku gdy dlugosc wkleslej powierzchni stozkowej jest w ten sposób ustalona, to nawet gdy kata jest taki, ze powierzchnie stozkowe nie sa zetkniete, odchylenie miedzy nimi jest stabilne, a tyftl samym — odchylenie miedzy forma wtryskowa i trzpieniem. Zapewnia to tez, ze sily asymetryczne, wtryskowe lub Inne nie moga odchylic trzpienie w stosunku do formy wtryskowej I tym samym ustawienie w jednej linii ich osi jest utrzymane.Na trzpieniu i formie wtryskowej moga znajdowac sie powierzchnie ograniczajace. Miedzy powierzchniami ograniczajacymi, w momencie gdy powierzchnie stozkowe sa w pelnym styku, Istnieje szczelina. Przy dalszym przesuwie trzpienia wchodzacego do formy wtryskowej, powodujacego rozprezanie wkleslej powierzchni Rozkowej, szczelina zostaje zamknieta a trzpien I forma wtryskowa pozostaja w pelnym polaczeniu stykowym, tak skonstruowany uklad centruje forme wtryskowa I trzpien, powodujac, ze Ich osie znajduja $le w jednej linii, bo jest latwo dokonywane i ustalane podczas wchodzenia trzpienie do formy i zamykanie szczeliny przez rozprezanie wkleslej powierzchni stozkowej i tym samym sciskenle obydwu powierzchni stozkowych rasem w praktyczny i niezawodny sposób umozliwiajac czynnosci formowania wtryskowego. Scisle polaczenie powierzchni stozkowych spowodowane jest naciskami wywieranymi przez elementy nosne form I trzpieni/ Naciski te spowodowane sa cisnieniem wywieranym na elementy nosne, które powoduje zamykanie fornt wtryskowych. Nastepnie, po Ukonczeniu procesu wtryskowego formowania naciski zamykajace forme ustalaj! Wraz z przerwaniem dzialania cisnienia na^iementy nosni.Do kazdego elementu nosnego moze byc zamocowana wiecej niz jedna forma wtryskowa. Element nosny trzpieni przystosowany jest do przesuwania sie przez obrót do kazdej formy wtryskowej w celu indywidualnego, wstepnego formowania przedmiotu w wiecej niz jednej formie wtryskowej. Formowanie wtryskowe w wiecej niz w jednej formie wtryskowej umozliwia formowanie pojedynczych wstepnie formowanych przedmiotów W warstw róznego tworzywa, co zapewnione jest przez fakt dokladnego ustawienia w jednej linii osi trzpienia losia kazdej formy wtryskowej.Dla wygody, trzpienie moga byc usytuowane osiowo z obydwu stron elementu nosnego I równolegle do jego osi obrotu a dwa elementy nosne, do których zamocowane sa formy wtryskowe poruszaja sie w kierunku do trzpieni i z powrotem. W ten sposób, wydajnosc jednego elementu nosnego trzpieni jest podwójna. Ponadto lepsza jest stabilnosc elementu nosnego trzpieni a tym samym przedluza sie zywotnosc konstrukcji podporowej elementu nosnego, poniewaz sily dzialajace w czasie zamykania form sa równe po obu stronach elementu nosnego.Wynalazek przedstawiony jest w przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia jedna z wersji urzadzenia, które moze byc wyposazone zgodnie z wynalazkiem, fig.2 -inna wersje urzadzenia, któm moze byc wyposazone zgodnie z wynalazkiem, fjg. 3 — forme wtryskowa z wlozonym w nia trzpieniem w przekroju wzdluznym, fig. 4 — widok podobny do fig. 3, ukazujacy stozkowy obszar srodkowy formy wtryskowej i trzpienia, fig. 5- skladany rzut pionowy wzdluz linii V-V z fig. 3, fig. 6 - plyte nosna form wtryskowych majaca dwie formy wtryskowe w widoku koncowym.Na figurze 1 pokazany jest element nosny typu wiezyczkowego 1, do którego zamocowane sa promieniowo cztery trzpienie 2, 3,4 i 5. Element nosny 1 przemieszczany jest w kierunku okreslonym strzalka F.Jak wskazuje fig. 1 trzpien 2 znajduje sie w stanowisku wtryskiwania i jest umieszczony w formie wtryskowej 6, która pokazana jest wraz z dysza urzadzenia wtryskowego 7 posiadajacego slimak zasilajacy 8 wciskajacy tworzywo w stanie plastycznym do formy.2 94 262 poniewaz swobodne konce trzpieni i form wtryskowych skierowane sa wzajemnie do siebie, nawet bardzo male odchylanie osi dwu tych elementów od pozadanego polozenia spowoduje, w czasie kolejnego formowania wtryskowego wstepnie formowanych przedmiotów, odchylenia od jednolitych grubosci przeciwleglych sobie scianek. Takie niejednakowe grubosci scianek, w czasie dalszej obróbki cieplnej j regulacji temperatury prowadza do zmian na obwodzie wstepnie formowanych przedmiotów I w polaczeniu z nieodpowiednim skladem tworzywa powoduja pekanie przedmiotów wstepnie formowanych podczas dmuchowego formowania ostatecznej postaci butelek.Celem wynalazku jest usuniecie tych wad .Urzadzenie wedlug wynalazku do wtryskowego formowania posiada forme wtryskowa I trzpien wkladany do wnetrza formy, w której miedzy sciankami formy i trzpienia utworzony jest pierscieniowy obszar wtryskowy, w którym formowane sa wstepnie przedmioty w srodku puste.Forma wtryskowa I trzpien zamocowane sa do osobnych elementów nosnych, przesuwajacych sie w kierunku wzdluznych osi formy wtryskowej i trzpienia. Powierzchnia w ksztalcie stozka scietego uformowane na trzpieniu w sasiedztwie jego elementu nosnego i wspóldzialajaca powierzchnia w ksztalcie stozka scietego uformowana w formie wtryskowej, wspóldzialaja ze soba w czasie gdy trzpien Wlozony jest do formy.Powierzchnie slizgowa znajdujaca sie miedzy stpzkowa powierzchnia i odpowiednim elementem nosnym umozliwia przesuw powierzchni stozkowej we wszystkich kierunkach pod katem prostym do osi wzdluznych.Urzadzenie zwalnlajaco-blokujace przeznaczone jest do blokowania slizgowego polaczenie miedzy stozkowa powierzchnia i elementem nosnym.Mechanizm kontrolno-blokujacy przystosowany jest do uruchamiania urzadzenia blokujacego w zaleznosci do polozenia elementu nosnego trzpienia, w kierunku wzdluznych osi trzpienia i formy wtryskowej.W konstrukcji urzadzenia wedlug wynalazku, w przypadku gdy forma wtryskowe i trzpien nie sa z róznych powodów ustawione w jednej osi, natychmiast automatycznie nastepuje ich wzajemne ustawienie w jednej osi, w czasie gdy forma wtryskowa i trzpien lacza sie razem.Zmiany spowodowane w czesie dzialanie urzadzenia, rozszerzeniem sie trzpienia lub formy wtryskowe] na skutek podgrzewania i chlodzenie nie maja niepomyslnego wplywu na formowane wstepnie w formie wtryskowej puste przedmioty. Zjawiska spowodowane zmiana temperatury powoduja likwidowanie niepozadanych bledów w osiowym ustawieniu trzpienia i formy wtryskowej i usuwaja, nietneotne odchylenia katowe mogace powstac w urzadzeniach.Stosownie do innego aspektu prezentowanego wynalazku, urzadzenie do wtryskowego formowanie, posiada forme wtryskowa zamocowana do elementu nosnego i trzpien wkladany do formy, okreslajacy miedzy sciankami i forma trzpienia pierscieniowy obszar wtryskowy, w którym formowane sa wstepnie puste przedmioty. Wypukla powierzchnia w ksztalcie stozka scietego, uformowana w podstawie trzpienia i wklesla powiensiclmle w ksztalcie stozka scietego, uformowana w formie wtryskowej, przystosowene sa do wzajemnego laesania sie. Polaczenia slizgowe znajdujace sle miedzy forma wtryskowa i elementem nosnym formy, umozliwia formie wtryskowe] przesuwanie sie we wszystkich kierunkach, pod katem prostym w stosunku do osi powierzchni stozkowych.Urzadzenie blokujaco-zwainiajace, sluzace do blokowania polaczenie slizgowego miedzy forma wtryskowa i elementem nosnym formy, a takie mechanizm kontrolno-blokujacy, przystosowane sa do uruchamiania urzadzenia blokujacego, w zaleznosci od zasiegu wchodzenie trzpienia do formy wtryskowej.Wlaczanie polaczenia slizgowego miedzy forma wtryskowa i elementem nosnym ulatwiane jest przez zastosowanie urzadzenia blokujacego I mechanizmu kontrolno-blokujacego, który moze byc umieszczony na zewnatrz formy. Zainstalowanie jego miedzy elementami nosnymi, nie wymaga specjalnie duzej przestrzeni I dlatego wszystkie wymiary urzadzenia moga byc minimalne.Urzadzenie blokujace wyposazone jest w tlok uruchamiany pneumatycznie lub hydrauliczni*. Urzadzenia blokujace moze byc zamocowane bez klopotów do elementu nosnego form wtryskowych, a w szczególnym przypadku moze byc zamocowane w czesci koncowej. Urzadzenie blokujace musi byc zwalniane zanim stozkowe powierzchnie spowoduja wlasciwe ustawienie w linii osi trzpienia i formy wtryskowej. Jednakze istnieje pewne ryzyko wynikajace z faktu, ze urzadzenie blokujace musi byc zwalniane zanim trzpien jest wlozony do formy, gdyz forma moze byc przesunieta w czasie gdy trzpien bedzie wchodzil do styku z forma, z ryzykiem uszkodzenia urzadzenia.Tak wiec mechanizm kontrolno-blokujacy zwalnia urzadzenie blokujace bezposrednio przed zetknieciem sie stozkowych powierzchni, w czasie, gdy trzpien jelt wkladany do formy i nastepnie blokuje urzadzenie blokujace, gdy stozkowe powierzchnie sa w pelnym styku. Zwalniane w ten sposób urzadzenia zapewnia, ze forma wtryskowa wraz z jej elementem nosnym nie jest zwalniana,do czasu, az stozkowa powierzchnia trzpienia wejdzie odpowiednio gleboko do stozkowego wglebienia formy wtryskowej, tak, ze kiedy urzadzenie blokujace Jest zwalniane, ruch formy wtryskowej jest wstrzymywany przez styk, aczkolwiek tylko jedna strona powierzchni stozkowych. Styk ten uniemozliwia dalszy ruch formy i zapobiega uszkodzeniu urzadzenia.94 262 5 numerem 17. Formy wtryskowe 17 posiadaja dwa wspólosiowe czlony cylindryczne 39! 40. Wewnetrzne sciany wewnetrznego czlonu 39 wspólpracuja z trzpieniami, tworzac obszar wtryskowy 41. Czlon wewnetrzny 39 posiada w koncu, w sasiedztwie plyty 16, wglebienie 42 w które wchodzi dysza 43 wtryskujaca substancje do formy 17. Wglebienie 42 jest powiekszone dla umozliwienia wejscia dyszy 43 w czasie, gdy forma 17 jest przemieszczana przez slizgowe polaczenia, znajdujace sie miedzy forma 17 -l plyta 16 co bedzie opisana.W plycie 16 znajduje sie odpowiednia szczelina 44 w której umieszczona jest dysza wtryskowa 43.Czlon wspólosiowy 39 posiada w swym górnym koncu pierscien ograniczajacy 45, posiadajacy powierzchnie ograniczajaca 46, w ksztalcie stozka scietego.pierscien 45 polaczony jest z czlonem 39 sruba 47.W zewnetrznym pierscieniu 48 znajduje sie wglebienie 49, w którym umieszczony jest ozlon stozkowy 50,który posiada wklesla powierzchnie 51 w ksztalcie stozka scietego, powierzchnie 51 wspólpracuje z wypukla powierzchnia 36 uformowana w ksztalcie stozka scietego podstawy trzpienia 23. Stozkowy czlon 50 (zewnetrzny pierscien 48 zamocowane sa srubami do kolnierze 52 znajdujacego tle na zewnetrznym czlonie wspólosiowym 40.Forma 17 polaczona jest przez kolnierz 52 do cylindrycznego czlonu podporowego 38 plyty 16 przez polaczenie slizgowe. Do cylindrycznego czlonu podporowego 38 zamocowany jest pierscien laczacy 53, który posiada otwór, co przedstawiono w górnej czesci,fig. 3 a takze w trzech polozeniach na fig.5. W otworze pierscienia 53 znajduje sie tlok 54 majacy drag tlokowy przechodzacy przez otwór przeswitowy 55, znajdujacy sie w kolnierzu 52 zewnetrznego czlonu wspólosiowego 40. Drag tlokowy posiada glowice 56 umieszczona w powiekszonej czesci 57 otworu 55. 2 jednej strony tloka 54 znajduje sie sprezyna 68 naciskajaca na tlok 54 i przesuwajaca glowice 56 na zewnatrz powiekszonej czesci otworu 57.Kanal 59 znajdujacy sie W pierscieniu laczacym 53 przystosowany jest do doprowadzenia powietrza tub cieczy pod cisnieniem do drugiej strony tloka 54 przesuwajac go w przeciwnym kierunku, powierzchnie oporowe 60 kolnierza 52 i pierscienia tó tworza powierzchnie polaczenia slizgowego i sa zblokowane razem gdy uruchamiany jest tlok 54 przesuwejacy glowice 56 w kierunku plyty 16, zaciskajac tym semym kolnierz 62 i pierscien 53. Miedzy kolnierzem 52 i pierscieniem laczacym 63 znajduje sie sprezynujace polaczenie utworzone przez srube 61 wkrecona do pierscienia 53, której leb umieszczony jest we wglebieniu 82 znajdujacym sie w kolnierzu 52.Sprezyna 63 umieszczona miedzy lbem sruby i dnem wglebienia 62 utrzymuje powierzchnie slizgowa 60 w styku, nawet wtedy gdy mechanizm blokujacy jest zwolniony. Naprezenie sprezyny moze byc regulowane przez obrót sruby, która reguluje nacisk miedzy powierzchnia slizgowa 60, stosownie do ciezaru formy wtryskowej 17, umozliwiajac ruch slizgowy miedzy forma 17 i plyta 16, Jak pokazuje fig. 5 urzadzenie wyposazone jest w trzy sprezynujace polaczenia, rozmieszczone równo miedzy tlokami. Jak pokazano na fig. 3 stozkowe powierzchnie znajduja sie w pelnym styku. Na fig.4 przedstawiono forme 17 i trzpien 23 w polozeniu, zanim znajda sie w pelnym styku, aczkolwiek sa juz w styku ale nie w pelnym cisnieniowym docisku i miedzy powierzchniami ograniczajacymi 37 i 46 znajduje sie szczelina Y.Nastepnie nacisk miedzy kolem trzpieniowym 21 i plyta 16 zwieksza sie zamykajac forme wtryskowa 17 i powoduje ze czlon stozkowy 50 majacy wklesla powierzchnie 61 rozpreza sie, umozliwiajac zamkniecie szczeliny Y. Sciskanie stozkowych powierzchni wzajemnie do siebie, powoduje, ze substancja wciskana wtryskowo do formy 17 nie rozdziela wzdluznych osi formy 17 i trzpienia 21. Cisnienie zamykajace jest utrzymywane podczas procesu wtryskiwania.Jak pokazuje fig. 4, wysokosc H stozka scietego formujacego wklesla powierzchnie stozkowa jest wieksza niz cotangensa - tangefisa gdzie D stanowi najmniejsza srednice stozka i a jest katem odchylenia powierzchni stozkowej od osi wzdluznej.Konstrukcja taka zapewnia, ze stozkowy czlon wklesly nie bedzie odchylony wzgledem stozkowej powierzchni wypuklej, Na fig. 4 linia 64 odchodzaca od punktu 65, znajdujacego sie w koncu czlonu stozkowego 50 prostopadle do przeciwnej powierzchni stozkowej, spotyka przeciwna stozkowa powierzchnie w punkcie 66, gdzie powierzchnie te sa w styku.Jezeli wokól punktu 65 nakreslony zostanie luk 67, którego promien odpowiada odleglosci miedzy punktem 65 i 68, mozna sie przekonac, ze luk 67 przechodzi przez korpus czlonu stozkowego 50, podczas Qdy koniec prostopadlej linii 64 znajduje sie na linii powierzchni nosnej 66, co zapobiega ewentualnym odchylajacym ruchom dwóch stozkowych powierzchni 36 I 51.Graniczny przypadek zapobiegajacy odchyleniu jest wtedy gdy4 94 262 Trzpien 5 znajduje sie w stanowisku wydmuchiwania w formie wydmuchowej 9, której wewnetrzny ksztalt przystosowany jest do ksztaltu wytwarzanego przedmiotu.W czasie dzialania, element nosny 1 przemieszczany jest przenoszac kazdy trzpien kolejno do stanowiska wtryskiwania, gdzie przedmiot jest wstepnie" formowany T nastepnie do formy wydmuchowej gdzie przedmiot jest formowany do postaci ostatecznej.Forma wydmuchowa 9 moze skladac sie z dwóch czesci I tym samym moze byc rozdzielona, umozliwiajac trzpieniowi przemieszczanie sie wraz z elementem nosnym 1.Do stanowiska wydmuchiwania doprowadzone jest powietrze kanalem 10 przechodzacym przez wiezyczkowy element nosny 1 I trzpien. Doprowadzone powietrze sterowane mechanizmem zaworowym roztlacza formowany w formie przedmiot.Na figurze 2 przedstawiono wersje urzadzenia, które moze byc wyposazone zgodnie z wynalazkiem.Urzadzenie posiada loze 11 wykonane w ksztalcie litery „U" do którego z prawej i lewej strony przymocowane sa prowadniki 12. Do kazdego prowadnika 12 zamocowany jest ruchomy czlon 13, poruszajacy sie wprzód 1 w tyl na prowadniku 12 w kierunkach okreslonych strzalka P przy pomocy silownika hydraulicznego 14.Na ruchomych czlonach 13 zamocowane sa plyty nosne 16 form 17. Do kazdej plyty 16 zamocowana jest przynajmniej jedna forma wtryskowa 17, forma posrednia 18 i forma wydmuchowa, nie pokazana na rysunku.Kazda forma wtryskowa 17 posiada uklad wtryskowy 19 obejmujacy mechanizm uplastyczniajacy i wtryskujacy majacy lej zasilajacy 20. W dolnej czesci loza 11 wykonanego w ksztalcie litery „U", pomiedzy prowadnikami 12 zamocowane jest kolo trzpieniowe 21 obracajace sie wokól wlasnej osi 22. Do kola trzpieniowego 21 zamocowane sa trzpienie 23, które wystaja równolegle do osi obrotu 22 kola trzpieniowego 21 po obydwu jego stronach.Jak pokazano na fig. 2 trzpienie 23 nie znajduja sie w formie zamocowanej do plyty 16 i w tym polozeniu moga byc przesuwane wokól, dla dokonania nastepnej czynnosci formowania w cyklu technologicznym.Trzpienie przesuwane sa po okregu przy pomocy silnika 24 majacego walek napedowy, który zazebia sie z zebami 21 b znajdujacymi sie na obwodzie kola trzpieniowego 21.Temperatura kazdego trzpienia 23 regulowana jest przy pomocy medium doprowadzonego przewodem gietkim 25, do nieruchomego czlonu 26 rozdzielacza, posiadajacego drugi czlon 27, którego zamocowanie Umozliwia mu obracanie wraz z kolem trzpieniowym 21. Medium przechodzi z drugiego czlonu 27, rozdzielane przez przewód gietki 28 dla kazdego trzpienia 23. Medium regulujace temperature w formie posredniej 18 podawane jeit przewodem gietkim 29 do tylne] strony plyty 161 przewodami w plycie do formy posrednie] 18.Obieg powrotny medium regulujacego temperature jest podobny.Do tylnej strony plyty 16 doprowadzone sa przewody gietkie 30, którymi doprowadzane jest powietrze do trzpieni 23, sluzace do roztlaczania formowanego przedmiotu. Przewody 30 laczone sa z dyszami 31, zamocowanymi do plyty 16 i wlaczaja zawory 32 gdy formy doprowadzone sa do trzpieni obejmujac je.Powietrze i zaworów 32 przechodzi przez gietkie przewody 33 lub przez przewody znajdujace sie w kole trzpieniowym 21 do trzpieni 23.W czasie dzialania urzadzenia, ruchome czlony12 przesuwane sa jednoczesnie od polozenia pokazanego na fig. 2 w kierunku do kola trzpieniowego 21, i w ten sposób trzpienie 23 wchodza do form 17. Na trzpieniach 23 w formach wtryskowych 17, przedmioty sa wstepnie formowane I nastepnie ruchome czlony 12 przesuwaja sie z powrotem do polozenia pokazanego na fig. 2.Kolo trzpieniowe 21 obracane jest nastepnie, przemieszczajac nastepne trzpienie do stanowiska wtryskowo formujacego. Czlony ruchome 12 znów przesuwaja sie dó form 17, które obejmuja trzpienie 23 i w formach wtryskowych 17 nastepuje wstepne formowanie. W tym samym czasie, poprzednio wstepnie uformowane przedmioty sa doprowadzane do odpowiedniej temperatury w formie posredniej 18. Formy 17 sa nastepnie znów odsuwane od polozenia obejmujacego trzpienie 23 a kolo trzpieniowe 21 obraca sie do wytwarzania dalszych, wstepnie formowanych przedmiotów.Gdy trzpienie 23 utrzymujace wstepnie uformowany przedmiot wchodza do stanowiska formowania wydmuchowego, przedmioty wstepnie formowane majace odpowiednio dobrana temperature formowane sa do postaci ostatecznej w formie wydmuchowej.Na figurze 3 przedstawiono w powiekszonej skali przekrój poprzeczny przez forme wtryskowa 17 w której znajduje sie wsuniety w nia trzpien 23. Trzpienie 23 zamocowane sa swymi podstawami do kola trzpieniowego 21 srubami 34. Na kazdym trzpieniu 23 znajduje sie usytuowany srodkowo kanal 35 przez który doprowadzane jest powietrze, gdy trzpien 23 znajduje sie w stanowisku wydmuchowego formowania. Obrzeze podstawy trzpienia wykonane jest w postaci wypuklej powierzchni stozka scietego 36. Koniec stozka scietego o mniejszej srednicy zakonczony jest pierscieniowa powierzchnia 37, tworzaca plaszczyzne ograniczajaca trzpienia.Plyta 16 wyposazona jest w cylindryczny czlon podporowy 38 dla form wtryskowych oznaczonych ogólnie94 262 7 cotangensa - tangensa gdzie D jest najmniejsza srednica stozka a jest katem odchylenia powierzchni stozkowej (51) od osi wzdluznej.. Urzadzenie wedlug zastrz. 1,znamienne tym, ze na trzpieniu (23) I formie (17) znajduja sie wspóldzialajace ze soba powierzchnie ograniczajace (37, i 46), miedzy którymi utworzona jest szczelina gdy powierzchnie stozkowe (36, 51) sa w pelnym styku, a przy przesuwie trzpienia (23) do formy (17), wklesla powierzchnia stozkowa (51) rozpreza sie zaciskajac szczeline I laczac ostatecznie trzpien (23) z forma (17). 6. Urzadzenie wedlug zastrz. 1 ,.z n * m i e n n e tym, ze posiada wiecej niz jedna forma wtryskowa (17t i 172) zamocowana do elementu nosnego (16), przy czym element nosny (21) trzpienia (23) przystosowany jest do przesuwania do kazdej formy wtryskowej (Mlf 172) przy obrocie, dla wytwarzania pojedynczych, wstepnie formowanych przedmiotów w wiecej niz jednej formie wtryskowej. 7. Urzadzenie wedlug zastrz. 1, z n,a m i,e n n e tym, ze trzpienie (23) umieszczone sa po obydwu stronach elementu nosnego (21), odchodzac osiowo w przeciwnych kierunkach, równolegle do osi obrotu elementu (21), a do przenoszenia form (17) do I od trzpieni (23) sluzy element nosny (16).6 94 262 i w którym to przypadku punkty 60 i 68 moglyby sie zejsc w jeden punkt i wtedy zapobieganie odchyleniu ~byloby przerwane.Na fig. 3, ponizej osi 22 plyty 16 I kola 21 znajduje sie mechanizm kontrolno-blokujacy przelacznik wielokrotny 69 majacy dwa zestyki 70 i 71, zamocowane do plyty 16 przez podpore zestykowa 72. Przelacznik 69 przelaczany jest przez pret 73 zamocowany do kola trzpieniowego 21 tak, ze zestyki przelacznika wlaczane sa w zaleznosci od tego na jaka glebokosc trzpien 23 wchodzi do formy wtryskowej 17. Przelacznik 69 za montowanyJest w ten sposób, ze pierwszy zestyk jest wlaczany zwalniajac urzadzenie blokujace wtedy gdy powierzchnie stozkowe sa dostatecznie zamkniete razem, dla zapobiezenia zniszczenia formy w przypadku jakiegos jej przesuniecia na polaczeniu slizgowym. W ten sposób, trzpien 23 wkladany jest do formy 17, a polaczenie Slizgowe formy 17 umozliwia ustawienie ich w jednej linii przez powierzchnie stozkowe osi formy 17 I trzpienia 23.Gdy powierzchnie stozkowe znajduja sie w pelnym styku lub w pelnym polaczeniu, drugi zestyk jest wlaczany! urzadzenie blokujace jest wlaczone, blokujac trzpien 23 w kole 21. Kiedy cisnienie zamykajace forme- 17 jest zwalniane urzadzenie blokujace pozostaje zablokowane i nie jest zwalniane do czasu az trzpien 23 znów wkladanyjest do formy 17. Uruchamianie i zwalnianie urzadzenia blokujacego, sterowane jest przez przelacznik mechanizmu kontroIno-blokujacego, który reguluje doplyw powietrza lub cieczy do tloka 54 w znany sposób.Na figurze 6 przedstawiona jest plyta 16 do której zamocowane sa formy 17. Plyta ta stosowana jest w przypadku gdy przedmiot wstepnie uformowany wykonany jest z dwóch warstw róznego tworzywa. Do tego celu sluza dwie formy 17t i 172 ale jest tytko jedna forma wydmuchowa 73. W tym przypadku,plyta 16 sluzy do wytwarzania wstepnie uformowanych przedmiotów przez wlozenie trzpienia do pierwszej formy wtryskowej 17} I po odpowiednim przesunieciu kola trzpieniowego 21 do drugiej formy wtryskowej 172 druga warstwa tworzywa wtryskiwana jest na pierwsza warstwe wtrysnleta na trzpien 23 bedacy w formie wtryskowej 17t.Wstepnie uformowany przedmiot, który jest w ten sposób uformowany z dwóch warstw, przechodzi do dalszej obróbki w trzech formach 18, w których sa rózne, regutowane temperatury i nastepnie osiaga forme wydmuchowa, gdzie przedmiot wydrazony doprowadzany jest do ostatecznej postaci. Kierunek w którym kazdy trzpien 23 przechodzi przez formy 17, 18, i 73 plyty 16 pokazany jest na fig.6 strzalka F, która wskazuje równiez kierunek w polaczeniu z fig. 1. Ponadto, kat A wskazany na fig. 6 okresla kat o jaki kolo trzpieniowe 21 musi byc obrócone po kazdym indywidualnym cyklu roboczym w stosunku do plyty 16.Na figurze 2 przedstawiona jest dysza zaworowa 31 podlaczona do kazdej formy 18 z regulacja temperatury i kazdej formy wydmuchowej 73. Dysza zaworowa 31 sluzy do doprowadzania powietrza do formy wydmuchowej, niezaleznie od tego czy powietrze to sluzy do formowania wstepnie uformowanego przedmiotu do postaci ostatecznej w formie wydmuchowej, czy tez sluzy do roztlaczania przedmiotu wstepnie uformowanego na wewnetrznych sciankach form z regulacja temperatury na stanowisku regulacyjnym. PL