PL88773B1 - - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest sprzeglo wyrównawcze do przenoszenia duzych momentów obrotowych w urzadze¬ niach do napedu statku, zwlaszcza do laczenia walu nape¬ dowego przekladni statku z walem sruby, w którym czlon czynny sprzegla od strony napedu oraz czlon bierny od strony sruby maja usytuowane wspólosiowo wzgledem osi sprzegla cylindryczne miski mocujace zwrócone do siebie, które poprzez gumowe elementy elastyczne sa polaczone z wydrazonym walem, zachodzacym na miski mocujace umieszczonym wspólosiowo wzgledem osi sprzegla i po¬ przez ten wydrazony wal sa ze soba polaczone.Z uwagi na rózne wielkosci wyporu kadluby statku wykazuja zawsze pewna elastycznosc, która szczególnie sie odczuwa na rufie statku, a wiec w tym obszarze, w którym umieszczony jest wal sruby na który oddzialuja sily powodujace pewne odksztalcenia.Powstajace w ten sposób zmiany ksztaltu nie powinny oddzialywac na polozenie przekladni statku i prowadzic ewentualnie do zaklócen dzialania przekladni. Poniewaz przekladnia ze wzgledu na swój duzy ciezar nie moze byc osadzona bezposrednio na wale sruby, a zamiast tego musi byc polaczona z kadlubem statku, nalezy liczyc sie powaz¬ nie przy zmianach polozenia pomiedzy walem sruby z za¬ mocowaniem przekladni z niebezpieczenstwem powstania bledów wychyleniasie zosi zazebiajacych sieze sobaczesci przekladni i walu.Dla unikniecia tego niebezpieczenstwa stosowano rózne rozwiazania: 1. Bezposrednie laczenie lozyska oporowego z przeklad¬ nia, która ma niewielka podstawe i która skrecona jest z niezwykle sztywna konstrukcja fundamentu lozyska oporowego. 2. Oddzielenie lozyska oporowego od przekladni, która sama przejmuje promieniowe prowadzenie walu sruby.Dzieki temu przesuniecia pionowe fundamentu pomiedzy lozyskiem oporowym z przekladnia ulegaja wyelimino¬ waniu, 3. Ustawienie przekladni na wyregulowanym do pozio¬ mu cylindrze, dzieki temu zmiany ksztaltu fundamentunie wplywaja na obudowe przekladni.Wszystkie wymienione wyzej mozliwosci rozwiazan wy¬ kazuja wady, które do pewnego stopnia uniemozliwiaja stosowanie tych rozwiazan.Przekladnia wedlug pierwszego rozwiazania posiadaja¬ ca niewielka podstawe prowadzi zwlaszcza przy przeklad¬ niach podwójnych do koniecznosci stosowania duzych zawieszonych elementów konstrukcyjnych a przy duzych mocach do trudnosci przy przejeciu sil reakcji. Oddzielenie przekladni i lozyska oporowego przy sztywnym polaczeniu obu walów moze byc wystarczajace przy ukladzie piono¬ wym, ale nie wystarcza przy ulozyskowaniach katowych, a nawet jest raczej szkodliwe.Sposób z ustawieniem obudowy przekladni na wyregu¬ lowanym poziomie znany równiez jako ,,czynne ustawianie polozenia" jest bardzo kosztowny i oczywiscie podatny na zaklócenia. Natomiast sprzeglo zebate pomiedzyprzeklad¬ nia a lozyskiem oporowym usztywnia siewraz ze wzrostem momentu obrotowego i ze wzgledu na swój luz miedzyzeb- ny w zakresie malych momentówobrotowych moze spowo¬ dowac tzw. stuki. 8877388 773 3 Zadaniem wynalazku jest opracowanie konstrukcji nie¬ zawodnego w eksploatacji i ekonomicznego sprzegla, które nadaje sie jako polaczenie pomiedzy przekladnia a lozy¬ skiem oporowym lub walem sruby do przyjmowania bar¬ dzo duzych momentów obrotowych i którego elastycznosc jest dostosowana do elastycznych odksztalcen kadluba statku, oddzialywujacych na urzadzenia napedowe.Istota rozwiazania wynalazku polega na tym, ze na czlonie czynnym sprzegla od strony napedu i na czlonie biernym od strony sruby znajduja sie zewnetrzne miski mocujace o wiekszej srednicy, przy czym usytuowany po¬ miedzy miskami mocujacymi o róznej srednicy koniec wydrazonegowalujest polaczony zzewnetrznymi miskami, mocujacymi i z wewnetrznymi miskami mocujacymi po¬ przez gumowe, elastyczne elementy zewnetrzne wzglednie wewnetrzne.Dalsze cechy charakterystyczne rozwiazania wedlug wynalazku, w szczególnosci dotycza racjonalnego wytwa¬ rzania i podane sa w dalszych PL

Claims (10)

1. zastrzezeniach patentowych. Sprzeglo wyrównawcze wedlug wynalazku nadaje sie zwlaszcza do stosowania w urzadzeniach napedu statku jako polaczenie pomiedzy przekladnia statku a lozyskiem oporowym. Umozliwia ono zarówno ustawienie wspólosio¬ we obu walów jak iustawienie laczonychwalów pod katem w pewnych granicach. Poniewaz elementy sa umieszczone na plaszczu zewnetrznym i na plaszczu wewnetrznym wydrazonego walu, zapewnione jest przenoszenie szcze¬ gólnie duzych momentów obrotowych. Wewnetrzne i zewnetrzne elementy elastyczne przeno¬ sza sile obwodowa przez posuw sruby okretowej, dzieki temu nawet przy duzych momentach obrotowych nie wy¬ stepuje usztywnienie przeciwko przesunieciom poprzecz¬ nym lub katowym. Poniewaz grubosc gumowych elemen¬ tów elastycznych nalezy dostosowac tylko do przesuniec poprzecznych lub katowych i grubosc ta jak to wynika z jednego z zastrzezen zaleznych jest bardzo mala w po¬ równaniu ze srednica sprzegla, a elementy te moga byc ponadto naprezone wstepnie w kierunku promieniowym, charakterystyczna cecha przyjeta jako kryterium oceny tego nowego sprzegla wyrównawczego w jego korzystnej postaci wykonania jest jego mala elastycznosc ruchowa i istniejaca, nawet przy pelnym momencie obrotowym, mozliwosc ruchu poprzecznego i wzdluznego. Wlasnie przy przenoszeniu bardzo duzych momentów obrotowych kry¬ terium to ma duze znaczenie. W przedstawionym przypad¬ ku chodzi o napedy statków o mocy powyzej 10 000 KM. Przedmiot wynalazku jest objasniony na przykladzie wykonania na rysunku, na którym fig. (1) przedstawia sprzeglo wedlug wynalazku w przekroju, przy czym na fig. 1 pokazane sa oznaczone jako fig. la i fig. Ib rózne polozenia czlonu czynnego sprzegla wzgledem czlonu bier¬ nego, fig. 2 przedstawia przekrój prostopadly do osi sprze¬ gla, a fig. 3 przedstawia przekrój wzdluzny, przy czym przedstawione jest przy montazu napiecie wstepne gumo¬ wych elementów elastycznych. Przedstawione na fig. 1 i 2 sprzeglo sklada sie z czlonu czynnego 1, który jest przeznaczony do polaczenia zwalem napedowym przekladni statku i z czlonem biernym 2, przeznaczonym do polaczenia z walem sruby 23, przy czym na wale sruby 23 umieszczone jest lozysko wzdluzne. Czlon czynny 1 i czlon bierny 2 sprzegla skladaja sie zasadniczo kazdy z nich z jednego kolnierza 8 i 9, na których znajduja sie zewnetrzne miski mocujace 3 o wie¬ kszej srednicy i wewnetrzne miski mocujace 4 o mniejszej srednicy. Wspólosiowo wzgledem osi sprzegla umieszczo- 4 ny jest wydrazony wal 5, uksztaltowany tu korzystniejako odcinek rury, usytuowany w przyblizeniu w srodku pomie¬ dzy zewnetrznymi miskami mocujacymi 3 iwewnetrznymi miskami mocujacymi 4 i wyraznie zachodzacy na miski 5 mocujace czlonu czynnego 1 jak równiezczlonu biernego 2. Wydrazony wal 5 jest na jednym koncu polaczony poprzez gumowe, elastyczne elementy zewnetrzne 6 z odpowiednia zewnetrzna miska mocujaca 3 i poprzezgumowe, elastycz¬ ne elementy wewnetrzne 7 z odpowiednia wewnetrzna 10 miska mocujaca 4 czlonu czynnego. Równiez polaczenie drugiego konca wydrazonego walu 5 z miskami mocujacy¬ mi 3, 4 czlonu biernego 2 nastepuje poprzez tego rodzaju gumowo-elastyczne elementy 6 lub 7. Zewnetrzne i wewnetrzne miski mocujace 3,4 sa podzie- 15 lone promieniowo najednakowej wielkosci elementy U, 12 misek mocujacych, przy czym do kazdego wewnetrznego elementu 12 miski mocujacej podlaczony jest zewnetrzny element 11 miski mocujacej. Wolne strony czolowe elemen¬ tów 11, 12 misek mocujacych sa polaczone rozlacznie 20 kazdy z pierscieniem 13,14 i w ten sposób stabilizowane. Równiez gumowe elementy elastyczne 6,7 sa podzielone odpowiednio doliczby elementów 11,12 misek mocujacych i zawsze sa przylaczone do jednego elementu wewnetrzne¬ go 12 miski mocujacej i jednego elementu zewnetrznego 25 miski mocujacej 11. Gumowe elementy elastyczne 0, 7 sa przy tym z zewnetrznym elementem 11 miski mocujacej polaczone bezposrednio i po drugiej stronie polaczone przez wulkanizowanie lub klejenie z plytka posrednia 15, 16, natomiast przylegajace z zewnatrz i wewnatrz do 30 wydrazonego walu 5 plytki posrednie 15, 16 sa skrecone z wydrazonym walem przez sruby mocujace 17 plytek posrednich. Wymiar osiowy plytek posrednich 15, 16 jest zawsze z obu stron wiekszy niz wymiar osiowy gumowych elementów elastycznych 6, 7, a w czesciach tych plytek 35 usytuowane sa otwory dla wlozenia srub mocujacych 17 plytek posrednich. Fig. 1 i 2 pokazuja zwrócone do siebie elementy 11,12 misek mocujacych, które posiadaja dwa otwory 18 prze¬ chodzace przez odpowiednie gumowe elementy elastyczne 40 6, 7 i przez wydrazony wal 5, przy czym otwory te maja odsadzenie w wewnetrznym elemencie 12 miski mocujacej i sa tam wykonane jako otwory gwintowane 19 o mniejszej srednicy. Funkcja tych przelotowych otworów 18 jest ob¬ jasniona dokladniej na fig. 3, przedstawiajacej napiecie 45 gumowych elementów elastycznych w kierunku promie¬ niowym. Napiecie to przeprowadza sie za pomoca srub 20, które wklada sie od zewnatrz w przelotowe otwory 18 az gwint zewnetrzny sruby 20 zetknie sie z gwintem wewnetrznym 50 gwintowanego otworu 19. Nastepnie poprzez obracanie sruby 20 zewnetrzny element 11 miski mocujacej mozna sciagnac z odpowiednim wewnetrznym elementem 12 mi¬ ski mocujacej, a mianowiciena tyle, az odpowiednie otwo¬ ry dla mocowania wewnetrznych i zewnetrznych elemen- 55 tów 11, 12 misek mocujacych beda usytuowane zgodnie z otworami mocujacymi w kolnierzu 8 lub 9, tak aby mozna bylo wkrecic sruby mocujace 10. Nastepnie równiez piers¬ cienie 13 i 14 daja sie zamocowac do zewnetrznych lub wewnetrznych elementów 11,12 misek mocujacych, amia- 60 nowicie za pomoca odpowiednich srub 21. Po prawej stronie fig. 2 przedstawione sa sruby 20 w polozeniu na krótkoprzed wprowadzeniem ich w przelo¬ towe otwory 18, podczas gdy po lewej stronie sa one silnie skrecone. 65 Na fig. 3 kolnierz 9 polaczony z czlonem biernym 2 jest88 773 pokazany jedynie w celu wyraznego przedstawienia jako obrócony nieco w prawo, Przy montazu lub demontazu poszczególnych czesci sprzegla, przykladowo przy wymia¬ nie gumowych elementów elastycznych 6 lub '7 ruch wzgledny pomiedzy obydwoma kolnierzami 8 i 9 nie jest bezwarunkowo konieczny, Mianowicie zewnetrzne i we¬ wnetrzne elementy 11 i 12 misek mocujacych po zluzowa¬ niu srub mocujacych 10 daja sie przy promieniowym od¬ ksztalceniu gumowych elementów elastycznych 6 i 7 poru¬ szac do siebie w kierunku osiowym na tyle, aby mozliwe bylo promieniowe wymontowanie catego wnetrza, to jest wydrazonego walu 5 z zamocowanymi na nim gumowymi elementami elastycznymi 6 i 7 i odpowiednimizewnetrzny¬ mi i wewnetrznymi miskami mocujacymi 11 i 12. Przez nie przedstawione na rysunkach otwory czolowe w kolnierzach 8 i 9 mozna wprowadzic narzedzie do sciagania usytuowanych naprzeciwko siebie wewnetrz¬ nych elementów mocujacych 12 czlonu czynnego i czlonu biernego sprzegla. Tegorodzaju sprzeglo dla mocy, przykladowo 25 000 KM ma srednice zewnetrzna w przyblizeniu 2-2,5 m przy srednicy walu sruby przykladowo 600 mm, tak ze na stronach czolowych kolnierzy 8,9 jest wystarczajaco duzo miejsca dla tego rodzaju manipulacyjnych otworów. Po¬ nadto na obwodzie w kolnierzach znajduje sie równiez szereg rozlozonych równomiernie otworów a to w tym celu, aby ciezar kolnierzy utrzymac mozliwie maly. Zastrzezenia patentowe 1. Sprzeglo wyrównawcze do przenoszenia duzych mo¬ mentów obrotowych, w urzadzeniach do napedu statku, zwlaszcza do laczenia walu napedowego przekladni statku z walem sruby, znamienne tym, ze na czlonie czynnym (1) sprzegla i na czlonie biernym (2) sprzegla znajduja sie zewnetrzne miski mocujace (3) o wiekszej srednicy jak równiez wewnetrzne miski mocujace (4) o mniejszej sred¬ nicy, przy czym usytuowany pomiedzy miskamimocujacyr mi (3,4) o róznej srednicy koniec wydrazonego walu(5)jest polaczony zarówno z zewnetrznymi miskami mocujacymi (3) jak i z wewnetrznymi miskami mocujacymi (4) poprzez gumowe, elastyczne elementy zewnetrzne wzglednie we¬ wnetrzne (6, 7).
2. 2. Sprzeglo wyrównawcze wedlug zastrz. 1, znamienne tym, ze czlon czynny (1) i czlon bierny (2) posiadaja kolnierze (8, 9) do polaczenia z walem napedowym lub z walemsruby, na których stronach czolowychzwróconych do siebie zamocowane sa rozlacznie zewnetrzne i wewne¬ trzne miski mocujace (3,4),
3. 3. Sprzeglo wyrównawcze wedlug, zastrz. 1, znamienne 5 tym, ze zewnetrzne i wewnetrzne miski mocujace (3,4) sa promieniowo podzielone na jednakowej wielkosci elemen¬ ty (11, 12) misek mocujacych, przy czym do kazdego we¬ wnetrznego elementu (12) miski mocujacej podlaczony jest zewnetrzny element (11) miski mocujacej. 10
4. 4. Sprzeglo wyrównawcze wedlug, zastrz. 3, znamienne tym, ze wolne strony czolowe elementów (11, 12) misek mocujacych sa polaczone rozlacznie kazdy z jednym piersr cieniem (13,14).
5. 5. Sprzeglo wyrównawcze wedlug zastrz. 1, znamienne 15 tym, ze ma osiowo naprezone gumowe elementy elastyczne (6, 7).
6. 6. Sprzeglo wyrównawcze wedlug zastrz. 3 albo 5, zna¬ mienne tym, ze gumowe elementy elastyczne (6, 7) sa odzielnymi elementami polaczonymi z elementami (11,12), 20 przy czym gumowe elementy elastyczne (6,7) sa polaczone bezposrednio z zewnetrznym elementem (11) lub z wewne¬ trznym elementem (12) miski mocujacej, a po drugiej stronie sa polaczone z plytka posrednia (15,16) za pomoca wulkanizowania lub klejenia, a przylegajace z zewnatrz 25 i wewnatrz do wydrazonego walu (5) plytki posrednie (15, 16) sa polaczone przez skrecenie z wydrazonym walem (5).
7. 7. Sprzeglo wyrównawcze wedlug zastrz. 6, znamienne tym, ze wymiarosiowy plytek posrednich (15,16)jestz obu stron wiekszy niz wymiar osiowy gumowych elementów 30 elastycznych (6,7) a otwory do umieszczenia srub mocuja¬ cych (17) znajduja sie w obszarze czesci plytek posrednich.
8. 8. Sprzeglo wyrównawcze wedlug zastrz. 3, znamienne tym, ze zwrócone do siebie lementy (11,12) misek mocuja¬ cych i odpowiednie gumowe elementyelastyczne (6,7)oraz 35 wydrazony wal (5) posiadaja przynajmniej jeden przeloto¬ wy otwór (18), który przewezony w wewnetrznym elemen¬ cie (12) miski mocujacej jest w nim uksztaltowany jako otwór gwintowany (19) o mniejszej srednicy.
9. 9. Sprzeglo wyrównawcze wedlug zastrz. 8, znamienne 40 tym, ze grubosc gumowego elementu elastycznego (6, 7) w kierunku poprzecznym jest mniejsza niz jego wymiar w kierunku osiowym i w kierunku obwodowym.
10. 10. Sprzeglo wyrównawcze wedlugzastrz. 6, znamienne tym, ze promieniowy odstep zewnetrznych elementów (11) 45 miski mocujacej od wewnetrznych elementów (12) miski mocujacej wynosi w przyblizeniu 6-10% srednicy zewne¬ trznej sprzegla.88773 Fig. I ff fff// Fig.J 4/V 'f 3 "y s,fi. i , k$1 h$? CZYTELNIA Urzedu Pcitentiweco SkladwykonanoWMH ztaO»l3« DnikwUpPRL.1 Cena ii 1*,- PL