Uprawniony z patentu: Hans Ulrich Sohr, Nassau (Republika Federalna Niemiec) Kryty zamek blyskawiczny oraz sposób jego wytwarzania Przedmiotem wynalazku jest kryty zamek blyskawiczny, którego kazdy naszyty jednostronnie na tasme nosna rzad czlonów stanowi drut z tworzywa sztucznego w ksztalcie zmodyfikowanej linii srubowej i którego tasma nosna jest wywinieta na siebie na strone przeciwna niz rzad czlonów. Ponadto przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania takiego zamka blyskawicznego.Kryte zamki blyskawiczne sa w zasadzie znane. Wymaga sie, aby ich rzedy czlonów byly niewidoczne, zeby byly zakrywane czesciami tkaniny przyjmujacej zamek lub tasme nosna zamka. Glówki sprzegajace kazde¬ go rzedu czlonów powinny byc zamocowane mozliwie blisko punktu wywinietego tasmy, co ma zapobiegac uwalnianiu sie sprzegnietych glówek przy rozciaganiu poprzecznym gotowego zamka. Znany jest kryty zamekj blyskawiczny, w którym trudnosc umieszczenia glówek sprzegajacych mozliwie blisko krawedzi tasmy nosnej zostala pokonana w ten sposób, ze glówki sprzegajace zostaly przetkane pomiedzy nitki watkowe tasmy nosnej w pasmie nie zawierajacym nitek osnowowych, a zaopatrzona w nitki osnowowe krawedz zostaje zawinieta na druga strone czlonów zamka blyskawicznego i tam korzystnie zeszyta. Stosuje sie tu rózne znane ksztalty czlonów zamka (ksztalt owalny, ksztalt meandra, itp.). Jest to jednak zamek blyskawiczny, którego rzad czlonów nie jest naszyty jednostronnie. Zreszta zakrywanie rzedów czlonów w znanych tak zwanych krytych zamkach blyskawicznych udaje sie tylko czesciowo tak, iz nie zasluguja one, scisle biorac, na to okreslenie przynajmniej jesli chodzi o zamki z drutu z tworzywa sztucznego. _'_ Znane sa równiez zamki blyskawiczne opisanego na wstepie rodzaju, których drut majacy ksztalt linii srubowej obejmuje sznur, a mianowicie tak zwany sznur wypelniajacy który co najmniej czesciowo wypelnia przeswit rzedu czlonów, a poza tym stanowi element laczacy nitki wiazace sznurek z tasma nosna i rzedem czlonów. Sznur powinien wypelniac, jak na to wskazuje juz samo okreslenie „sznur wypelniajacy" przeswit rzedu czlonów, aby zapobiegac przesunieciu szwów przy rozciaganiu poprzecznym gotowego zamka. Znane jest równiez zamocowywanie rzedów czlonów na tasmie nosnej przy pomocy dwu lub wiecej szwów, w przypadkach gdy rzad czlonów nie jest wyposazony w sznur wypelniajacy. Wykonanie zamków tego typu jest szczególnie pracochlonne.2 80 893 Celem wynalazku jest wyeliminowanie wad opisanych rozwiazan. Cel ten zostal osiagniety dzieki temu, ze okazalo sie niespodziewanie, iz mozna zrezygnowac z drugiego szwu, nawet gdy usunie sie równiez sznur wypel¬ niajacy. Ten korzystny i niespodziewany efekt mozna wyjasnic tym, ze sznur wypelniajacy sam nie jest wystar¬ czajaco sztywny, lecz podatny, tak iz malo przyczynia sie do usztywnienia poszczególnych czlonów zamka. Tym samym duzy czlon zamka jest niestaly, a sznur wypelniajacy nie zapobiega, jak sie spodziewano tej niestalosci Dlatego tez w krytym zamku blyskawicznym, w którym kazdy naszyty jednostronnie na tasme nosna rzad ogniw sklada sie z drutu z tworzywa sztucznego w ksztalcie zmodyfikowanej linii srubowej i którego tasma nosna jest wywinieta na siebie na strone przeciwlegla do rzedu ogniw, kazda polowa zamka sklada sie tylko z tasmy nosnej i rzedu ogniw, który jest naszyty na tasme nosna jednym szwem.Idac dalej po drodze wytyczonej przed podjecie tego srodka i wykorzystujac otwierajace sie w wyniku tego mozliwosci proponuje sie zastosowanie rzedu czlonów bez sznura wypelniajacego o mniejszych rozmiarach, zwlaszcza o mniejszym przeswicie niz to bylo mozliwe przy stosowaniu sznura wypelniajacego. Przeznaczony na przyjecie nitki szwu i na przejscie prowadzacej nitke igly, kanal pomiedzy sasiednimi* czlonami jest obliczony korzystnie w kierunku najwiekszego przekroju w zakresie ksztaltu i wielkosci tego przekroju tak, iz zastosowany 4q wytworzenia rzedu czlonów drut z tworzywa sztucznego nie moze byc przeprowadzany przez ten kanal lub , daje sie przeprowadzac przez kanal ciasno, bez zadnego luzu. Stosowany drut z tworzywa sztucznego nie jest wiec drutem, który mozna pozyskac z gotowego juz rzedu czlonów lub gotowego zamka, który przeszedl juz przez wszystkie fazy wytwarzania, lecz jest to drut surowy, taki jaki zostaje sciagniety z dostarczonej przez wytwórce drutu szpuli do przetworzenia w rzad czlonów zamka blyskawicznego. Takwiec kanaly przepustowe dla igly, gotowego do zastosowania zamka, nie powinny przepuszczac surowego drutu lub przejmowac go bez luzu. Wielkosc tego kanalu waha sie w granicach pomiedzy D i (D —0,2 D), gdzie D oznacza srednice drutu surowego. Ponadto przestrzeni wolnej od sznura wypelniajacego nadaje sie okreslone wymiary, a mianowicie takie, ze mierzona pod katem prostym do plaszczyzny tasmy nosnej duza srednica wewnetrzna wolnej od sznura wypelniajac przestrzen pomiedzy ramionami danego czlonu jest w przyblizeniu równa polowie srednicy zastoso¬ wanego do wytworzenia rzedu czlonów drutu z tworzywa sztucznego, który ma przekrój w ksztalcie kola.Obliczony wedlug tej zasady kryty zamek blyskawiczny ma szczególnie dobre wlasciwosci wytrzymalosciowe.Czlony rzedu czlonów maja znany jako taki ksztalt przewezonego owalu, w którym kazdy czlon rzedu —pa¬ trzac w kierunku osi symetrii zamka — w zasiegu glówki sprzegajacej i w zasiegu podstawy jest szerszy niz w za¬ siegu srodka ramion laczacych te czesci. Przy tym korzystne jest, gdy szew znajduje sie —patrzac od srodka czlonu — blizej glówki sprzegajacej niz podstawy.Za szczególnie korzystna, zwlaszcza pod wzgledem wytrzymalosciowym, nalezy uznac odmiane zamka blyskawicznego, którego nitki przyszywajace sa wpuszczane w powierzchnie drutu tylko dzieki wypchaniu czesci drutu, co mozna uzyskac za pomoca znanej obróbki cieplnej zastosowanej po przyszyciu. Wkladanie nitki w naciecie w powierzchni drutu tworzacego zamek jest w zasadzie znane jednakze naciecie tworzy sie tam przez usuniecie czesci materialu drutu, co musi prowadzic do oslabienia w wyniku dzialania karbu. Jezeli natomiast, tak jak tutaj, nitka zostaje wpuszczona w powierzchnie drutu, a wiec tylko przy wypchnieciu materialu drutu bez usuwania tego materialu, to nie wystepuje dzialanie karbu ani oslabianie drutu, gdyz jego masa pozostaje bez zmian. Równiez technologicznie ten sposób, jest prostszy, poniewaz nitka sama zanurza sie w drucie, a wiec zbedne sa srodki, które zapewnialyby dokladne umieszczenie nitki w poprzednio przygotowanym karbie.Sposób wytwarzania krytego zamka blyskawicznego wedlug wynalazku polega na tym, ze przed przyszy¬ ciem nadaje sie rzedowi czlonów ksztalt na tyle trwaly, na ile to jest konieczne, aby przyjal bez uszkodzen mechaniczne obciazenia podczas dalszej obróbki przy czym ewentualne rozgrzanie jest tak ograniczone, ze pozostawia sie rzedowi czlonów taka róznice temperatury do jego utwardzania, ze mozliwa jest jeszcze znaczna zmiana ksztaltu, zwlaszcza stosunku dlugosci drutu do grubosci drutu, nastepnie rzedy czlonów zostaja zamk¬ niete i naszyte na tasmy nosne, których zakresy wywijane na szew sa przy tym prowadzone pomiedzy iglami, naszyte rzedy czlonów zostaja nastepnie podgrzane w znany sposób do temperatury zblizonej do ich tempera¬ tury mieknienia.Poszczególne fazy robocze tego sposobu sa znane, a czesciowo równiez ich kombinacja. I tak znane jest na przyklad zamykanie parami rzedów czlonów tego rodzaju przed przyszywaniem. Wprowadzenie tego znanego procesu roboczego do sposobu wytwarzania krytego zamka blyskawicznego nabiera znaczenia dopiero przez szczególne prowadzenie tasm nosnych wedlug wynalazku. Nowy sposób pozwala na tansze niz dotychczas wytwarzanie krytych zamków blyskawicznych, które sa zarazem lepsze, co jest szczególnie wazne dla przemyslu odziezowego. Dzieki zastosowaniu w zasadzie znanej obróbki cieplnej powoduje sie zmiane stosunku srednicy drutu do dlugosci drutu oraz lepsze powiazanie drutu z tasma nosna.Wedlug dalszej, cechy wynalazku ruchy robocze igiel przebiegaja równolegle do siebie, chociaz nie musza80893 3 byc ustawione pod katem prostym do plaszczyzny, która pasmo tasmy nosnej przyjmujac rzad czlonów, tworzy w miejscu szwu, o ile w tym miejscu to pasmo tasmy nosnej jest plaskie i sztywne Pod katem prostym do tej plaszczyzny jest utrzymywana i prowadzona podczas szycia ta czesc tasmy nosnej która jest prowadzona pomie¬ dzy iglami. Takjak to sie czyni przy niekrytych zamkach blyskawicznych mozna przy zastosowaniu podwójnego sciegu lancuchowego doprowadzac rzad czlonów do maszyny do szycia pod przyjmujaca ja tasma nosna tak, iz przy krytym zamku blyskawicznym igly pracuja równolegle do wywijanych pózniej czesci"tasmy, gdyz najpierw przebijaja czesc tasmy przyjmujaca rzad czlonów a nastepnie przestrzen pomiedzy rzedami czlonów. W ten sposób lancuszek nitek uklada sie na rzedzie czlonów.Aby osiagnac przy zastosowaniu podwójnego sciegu lancuszkowego szczególnie dobre zabezpieczenie po¬ zycji szwu blisko glówek sprzegajacych, to w tym przypadku rzad czlonów jest doprowadzany do maszyny do szycia nad tasma nosna, iz igla przebija najpierw przestrzen pomiedzy rzedami czlonów a dopiero pózniej czesci tasmy nosnej przyjmujace rzedy czlonów, przy czym wywijane pózniej dluzsze czesci tasmy sa prowadzone pomiedzy juz przebitymi iglami. W wyniku takiego doprowadzania materialu powstaje na czesciach tasmy przyjmujacych rzedy czlonów lancuszek nitek, który sprawia, iz przy pózniejszym wywijaniu dluzszych czesci tasmy powstaje tepa krawedz wywiniecia, która prowadzi do lepszego przykrycia glówek sprzegajacych i lepiej utrzymuje szew w jego polozeniu, gdy gotowy zamek blyskawiczny zostaje obciazony poprzecznie.Sposobem tym wytwarza sie szczególnie dobry wyrób, gdy stosuje sie rzedy czlonów, których ramiona laczace glówki sprzegajace z czescia podstawowa sa wyciagniete lub zwezone w stosunku do czesci glówki i podstawy. Korzystnie to wyciagniecie badz zwezenie lezy blizej glówki sprzegajacej niz podstawy, tak, iz lezacy na tylnej czesci glówki szew przesuwa sie szczególnie blisko miejsca zazebiania sie czlonu z odpowiednim czlonem zazebiajacym. Obok tego podstawa moze byc zaopatrzona jeszcze w zgrubienie, które jest grubsze od glówki sprzegajacej tak, iz podstawa jest odpowiednio grubsza, lub odnoszac do plaszczyzny tasmy nosnej, wyzsza niz glówka sprzegajaca. Szew moze byc ulozony w specjalnym rowku, który jest przygotowany wczes¬ niej w drucie albo tez jest umieszczony w drucie w czasie obróbki cieplnej. Nastepuje to korzystnie w ten sposób, iz wybiera sie nitke i drut z materialów o róznych temperaturach miekniecia tak, iz albo drut formuje sie w nitce, albo nitka w drucie, gdy wczesniej mieknacy material poddaje sie. Korzystne jest, gdy drut mieknie pierwszy tak iz nitka moze w nim uformowac. Te ceche sposobu mozna ogólnie stosowac przy wytwarzaniu zamków blyskawicznych tak, iz wszystkie elementy tworzace zamek blyskawiczny (na przyklad drut rzedu czlonów, nitka, tasma nosna) formuja sie ze soba przez odpowiednia obróbke cieplna, w której stosuje sie temperature zblizona do temperatury topnienia materialu termoplastycznego. Ponadto przewiduje sie stosowanie zamiast nitek bawelnianych lub czysto syntetycznych takich nitek, które skladaja sie z rdzenia z tworzywa sztucznego i oplotu bawelnianego. Stosujac tutaj wedlug wynalazku temperature taka, przy której rdzen z two¬ rzywa sztucznego kurczy sie, nitka przylega scisle dtf ramion czlonów, a przy pózniejszym farbowaniu oplot bawelniany ma taki sam kolor co tasma nosna, o ile jest ona wykonana równiez z bawelny.Jezeli natomiast tasmy nosne sa wykonane z tworzywa sztucznego, to mozna przy pomocy tego procesu produkcyjnego osiagnac równoczesnie ich zalamanie, utrwalajace tasmy nosne w polozeniu odpowiednim dla pózniejszego uzytkowania zamka blyskawicznego. Nie jest to mozliwe przy dotychczas stosowanych tasmach bawelnianych a takze tasmach nosnych z tworzywa sztucznego, bez dodatkowej obróbki.W nowym sposobie przykrycie rzedów czlonów przez niosace je tasmy nosne jest umozliwione równiez dzieki temu, ze przy kazdym czlonie odcinek pomiedzy powierzchnia sprzegania i szwem jest skrajnie krótki w porównaniu do szerokosci calego czlonu i ze przy obciazeniu poprzecznym szew nie zostaje przyciagniety do podstawy, a ramiona nie moga byc uwolnione.Wynalazek jest przykladowo wyjasniony na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia polowe zamka blyska¬ wicznego w przekroju widziana w kierunku osi zamka, fig. 2-dwa zamkniete gotowe, uwolnione od tasmy ; /nosnej rzedy czlonów zamka wedlug wynalazku w widoku z góry, jak to zaznaczono strzalka II na fig 1, . fig. 3 - odmiane zamka blyskawicznego w przekroju fig. 4 tasme nosna zamka wedlug fig. 3, w przekroju przy czym tasma jest jednak wywinieta, fig. 5 przedstawia odmiany zamka blyskawicznego w przekroju, fig. 6 — przedstawia powiekszony wycinek widzianej z boku czesci ramienia drutu z tworzywa sztucznego w miejscu, w którym nitka jest wpuszczona w powierzchnie drutu, fig. 7 — przedstawia perspektywicznie wza¬ jemne polozenie tasm nosnych, rzedów czlonów i igiel podczas szycia, fig. 8 przedstawia inne mozliwe dopro¬ wadzenie materialu i fig. 9 przedstawia korzystna odmiane czlonu zamka wykonanego z nieprzerwanego drutu rzedu czlonów z korzystnym polozeniem szwu i wywinieta juz tasma, widziana w kierunku osi podluznej sy¬ metrii zamka blyskawicznego.Fig. 1 przedstawia znacznie powiekszona polowe zamka blyskawicznego w stosunku do rzeczywiscie wykonywanego. Na rysunku nie zachowano skali wobec stosunku wielkosci czlonu zamka do grubosci drutu4 80893 tworzacego rzad czlonów. Os symetrii zamka blyskawicznego lezy kolo punktu 10. Przedstawiony czlon zamka ma glówke sprzegajaca 12, podstawe 14 i ramiona 16 i 18. Zewnetrzny obrys czlonu ma ksztalt hantla, w którym czesci stanowiace podstawe i glówke sa wyzsze niz ramiona laczace te czesci. Wolny od sznura wypelniajacego przeswit jest oznaczony 20. Jego wysokosc w swietle powinna odpowiadac wedlug wynalazku polowie srednicy zastosowanego drutu surowego. Rzad czlonów jest naszyty na tasme nosna 22, tak iz glówki sprzegajace 12 sa skierowane w przeciwna strone niz krawedz 24, która ogranicza pasmo 26 tasmy niosace ten rzad i lezy blizej glówek sprzegajacych niz drugiej krawedzi tasmy. Pozostala czesc tasmy 22 jest wywinieta na siebie, czyli na pasmo 26 przyjmujace rzad czlonów tak iz przy punkcie 28 powstaje falda, która w przypadku idealnego krytego zamka blyskawicznego jest cofnieta tylko o polowe glebokosci glówki sprzegajacej w sto¬ sunku do przedniej linii wszystkich glówek sprzegajacych. Nitka 32 jedynego szwu 30 jest tak gleboko wformo- wana w drut tworzacy rzad czlonów, iz drut zaslania nitke calkowicie lub prawie calkowicie. W wyniku tego podnosi sie jeszcze ozdobnosc krytego zamka blyskawicznego.Fig. 2 ukazuje zakreskowany kanal 11 przepustu igly tworzacy sie pomiedzy dwoma sasiednimi czlonami 15 i 17 rzedu czlonów 19 zamknietego z wspólpracujacym rzedem czlonów 21, Wedlug wynalazku istotny jest tutaj najwiekszy przekrój kanalu 11, który nie musi koniecznie lezec pionowo do plaszczyzny tasmy nosnej, W przedstawionym przykladzie najwiekszy przekrój kanalu jest pochylony z lewa na prawo. W przedstawionym przykladzie rzedu czlonów 19 jest ramie przychodzace z lewej strony górnym, a ramie odchodzace wpra¬ wo — dolnym, a poniewaz oba ramiona nie leza pionowo nad soba, lecz praktycznie jednakowo rozbiegaja sie od glówki sprzegajacej — najwiekszy przekrój kanalu lezy pomiedzy górnymi ramionami nieco bardziej na lewo niz pomiedzy dolnymi ramionami. Przebiega on zatem od góry z lewej-na prawo w dól. Tenkanal powinien byc tak waski, ze drut surowy nie moze byc przezen przesuniety. Chodzi jednakze zawsze, nalezy to zaznaczyc, o kanal przepustu igly, gotowego, przyszytego zamka blyskawicznego. Praktyczne próby nalezy przeprowadzac tak, iz zamyka sie rzad czlonów z rzedem wspólpracujacym wydzielone z gotowego zamka i przeprowadza sie próbe / przesuniecia drutu surowego. Przy zastosowaniu drutu o przekroju w ksztalcie kola uzyskuje sie przedstawiony na fig. 2 stosunek pomiedzy kanalem przepustu igly gotowego zamka blyskawicznego i drutem 13. Ksztalt i srednica surowego drutu moze byc inna od gotowego drutu, jak to widac w punkcie 13a.W miejscu wywiniecia tasmy nosnej pomiedzy jej odcinkami 26 i 22 sa przewidziane wedlug fig.3 wzmoc¬ nienia tasmy, które sa potrzebne dla dalszego poprawienia zabezpieczenia polozenia wywiniecia tasmy przy glówce sprzegajacej. Ponadto, jak widac zwlaszcza na fig. 4, przewidziane jest wzmocnienie przy pomocy nitek osnowowych lub folii lub temu podobnych w punkcie 35, podczas gdy w punkcie 36 umieszczone jest tworzywo sztuczne lub temu podobne dla nitki szwu. W wyniku tego falda tasmy uzyskuje znaczna wytrzymalosc, która wplywa korzystnie na trwalosc zamka blyskawicznego.Odmiana wedlug fig. 3 ma ponadto glówke 12a nizsza niz podstawe 14a. Szew sklada sie tutaj z górnej nitki 32 i lancuszka dolnych nitek 34. Wciagniete czesci ramion 16 i 18 leza równiez przed plaszczyzna 33.W dalszej korzystnej odmianie osiaga sie przy zastosowaniu wzmocnionych tasm nosnych i przyjetym zastoso¬ waniu sciegu lancuszkowego dalsza poprawe przez to, ze lancuszek dolnych nitek nie zostaje polozony na rzedzie czlonów jak zazwyczaj a nitka górna nie na tasmie nosnej lecz odwrotnie tak, iz silniej nanoszony lancuszek dolnej nitki znajduje sie pod czescia 26 tasmy nosnej, przez co zastosowane wzmocnienia tasmy stawiaja wiekszy opór w gotowym zamku obciazeniom poprzecznym. Ma to te zalete, iz górna nitka moze lepiej uformowac sie pod dzialaniem ciepla w drucie z tworzywa sztucznego i ze suwak zamka blyskawicznego moze sie lepiej slizgac na gladkiej, nie przerywanej zgrubieniami nitek, powierzchni rzedu czlonów z tworzywa sztucz¬ nego. Nie jest konieczne profilowanie wewnetrzne suwaka, jak to dotychczas bylo potrzebne ze wzgledu na lancuszek dolnych nitek.Fig. 5 ukazuje symetryczna odmiane rzedu czlonów z nitka umieszczona w czesci srodkowej. Tutaj górna nitka 32 jest wformowana w drut bez zmniejszania masy, czyli tylko przez wypchniecie materialu drutu.Wypchnieta mase drutu oznaczono 31. Przy obciazeniu poprzecznym czesci 22 tasmy nosnej wzmocnienie tasmy opiera sie w lancuszku dolnych nitek 34. Ponadto przy stosowaniu tasm nosnych bawelnianych korzystne jest umieszczenie wkladki z tworzywa sztucznego z miejscu przebicia igla. Wkladke nalezy dobrac tak, aby przy pózniejszej obróbce cieplnej twardniala i dodatkowo utrwalala nitke w tkaninie tasmy nosnej. Przy zastosowaniu tasm nosnych z tworzywa sztucznego wkladka ta moze byc wykonana z materialu, który przy nizszej tempera¬ turze i wczesniej od samej tasmy stabilizuje sie.Oznaczenia na fig. 7 i 9 nie maja bezposredniego zwiazku z wyborem oznaczen na fig. 1 -6.Przedstawione w uproszczony sposób na fig. 7 w przekroju i tylko na krótkim odcinku tasmy nosne 110 i 112 sa tak prowadzone w maszynie do szycia, iz przyjmujaca rzad czlonów czesc 114 badz 115 kazdej tasmy jest ustawiona pod katem prostym do pozostalej czesci 116 i 118. Krawedzie 120 i 122 tworza pózniej ze-80893 5 wnetrzne krawedzie gotowego zamka blyskawicznego z zamknietymi rzedami czlonów. Przed naszyciem rzedy czlonów 124 i 125 zostaja zamkniete swymi glówkami sprzegajacymi (strzalka 126) i doprowadzone razem do maszyny do szycia w kierunku strzalek 128 i 130. Igly 132 i 134, z których igla 134 jest niewidoczna ze wzgledu na widok perspektywiczny i jest zaznaczona tylko linia przerywana, ulozone sa równolegle do siebie a tasmy nosne 110 i 112 sa prowadzone pomiedzy nimi przez maszyne w kierunku strzalki 136. Równolegle wzgledem siebie i do plaszczyzny odcinków tasmy nosnej 116 bedz 118 igly nie musza byc pionowo ustawione do odcinków 114 i 115, moga one byc prowadzone ukosnie. Kierunek ruchu igiel oznacza podwójna strzalka 138.Fig. 8 wyjasnia inna mozliwosc doprowadzania materialu i nakladanie nitek. Tutaj doprowadza sie do maszyny równiez zamkniete rzedy czlonów 124 i 125, tak, iz plasko przylegaja do czesci 114 i 115 tasmy, podczas gdy czesci 116 i 118 tasmy rozmieszczone sa pod katem prostym do czesci 114 i 115. Kierunek ruchu igiel 132 i 134 (fig. 8) przebiega przy tym tak jak w ukladzie fig. 7, czyli równolegle do plaszczyzn czesci 116 i 118 tasmy a jednoczesnie pod katem prostym lub ukosnie do czesci 114 i 115. Igly znajduja sie tutaj po tej stronie czesci 114 i 1J5, na której sa umieszczone rzedy czlonów, przy czym korzystnie rzedy czlonów i igly znajduja sie ponad a czesci 116 i 118 tasmy ponizej czesci 114 i 115. W wyniku takiego ukladu lancuszki 117 i 119 nitek clostaja sie do faldy pomiedzy czesciami 114, 116 badz 115 i 118.Na fig. 9 przedstawiono celowo polozenie szwu 140 laczacego tasme nosna z czlonami zamka. Przy tym poszczególne czlony zamka maja korzystny „ksztalt hantla", w przedstawionej odmianie wymiar „b" podajacy szerokosc podstawy jest wiekszy niz szerokosc „a" glówki. Glówka sprzegajaca jest oznaczona cyfra 142.Umieszczenie szwu pomiedzy polozona mniej wiecej w srodku czlonu jego najwieksza czescia i najszerszym miejscem luku 114 glówki nie musi sie koniecznie laczyc z przedstawiona równiez cecha szerszej podstawy 146.W zasadzie wystarcza jeden z tych srodków. Na fig. 9 przedstawiono czesci 115 i 118 w ich ostatecznym poloze¬ niu, czyli ze sa wywiniete do siebie. PL PLAuthorized by the patent: Hans Ulrich Sohr, Nassau (Federal Republic of Germany) A covered zipper and the method of its production The subject of the invention is a covered zipper, each of which is sewn on one side on a carrier tape of the members is a plastic wire in the shape of a modified screw line and the tape of which the carrier is turned over on the opposite side from the row of members. The invention further relates to a method for producing such a zipper. Hidden zippers are known in principle. Their rows of members are required to be invisible, to be covered by parts of the fabric receiving the zipper or the zipper carrier tape. The coupling heads of each row of members should be fixed as close as possible to the unrolled point of the tape to prevent the coupled heads from loosening when stretched transversely. A covered zipper is known, in which the difficulty of placing the bonding heads as close as possible to the edge of the carrier tape is overcome in such a way that the bonding heads have been woven between the thread of the carrier tape in a strip not containing warp threads, and the other edge provided with warp threads is folded over side of the zipper elements and it is advantageously stitched there. Various known bracket shapes (oval, meandering, etc.) are used. However, it is a zipper, whose row of members is not sewn on one side. The covering of the rows of members in the known so-called covered zippers is only partially successful, so that they do not, strictly speaking, deserve this definition, at least as far as plastic wire zippers are concerned. _'_ There are also known zippers of the type described in the introduction, the wire having the shape of a helical line encompasses a cord, namely a so-called filler cord, which at least partially fills the gap of the row of members and, moreover, constitutes an element connecting the threads that bind the string to the carrying strap and a row of members. The cord should fill, as indicated by the term "filler cord", the gap of the members row to prevent the seams from slipping when stretched transversely. It is also known to fix the rows of members on a webbing with two or more stitches in cases where a row of members it is not equipped with a filler cord. The production of this type of zipper is particularly labor-intensive.2 80 893 The aim of the invention is to eliminate the drawbacks of the described solutions. This objective was achieved due to the fact that it turned out unexpectedly that the second seam can be dispensed with, even if the This advantageous and unexpected effect can be explained by the fact that the packing cord itself is not sufficiently stiff but flexible, so that it does little to stiffen the individual members of the buckle. Thus, the large member of the buckle is non-permanent and the filling cord is does not prevent this inconsistency, as expected. Therefore, there is a lightning in the indoor castle in which each row of links sewn on one side to the carrier tape consists of a plastic wire in the shape of a modified helical line and whose carrying strap is twisted on the side opposite to the row of links, each half of the zipper consists only of the carrier tape and row of links, which is sewn onto the strap with one seam. Going further along the path marked out before taking this measure and using the resulting opportunities, it is proposed to use a row of members without a filling cord of smaller dimensions, especially with a smaller clearance than was possible with the use of the filler cord. The channel between adjacent * members is designed for receiving the seam thread and for the passage of the guiding needle, preferably in the direction of the largest cross-section in terms of shape and size of this cross-section, so that the 4q used for the production of the rows of elements, the plastic wire cannot be led through this channel or, passes through the channel tightly, without any slack. The plastic wire used is therefore not a wire that can be obtained from a ready-made row of members or a ready-made lock that has already passed through all phases of production, but it is a raw wire, as it is pulled from a spool supplied by the wire manufacturer for processing into a row. zipper members. So, the passages for the needle of a ready-to-use lock should not pass the raw wire through or take it over without play. The size of this channel varies between D and (D -0.2 D), where D is the diameter of the raw wire. In addition, the space free from the filling cord is given certain dimensions, namely such that, measured at right angles to the plane of the carrier tape, the large internal diameter free from the rope, filling the space between the arms of a given member, is approximately equal to half the diameter of the row of members used to produce the wire. made of plastic, which has a circular cross-section. The concealed zipper, calculated according to this principle, has particularly good strength properties. The sections of the row of members are known as a trussed oval shape in which each member of the row - falls in the direction of the axis of symmetry of the buckle - in the range of the coupling head and in the range of the base it is wider than in the center of the arms joining these parts. At the same time, it is advantageous if the seam is located - looking from the center of the member - closer to the bonding head than the base. Particularly advantageous, especially in terms of strength, should be considered a variant of the zipper, the sewing threads of which are inserted into the wire surface only by pushing out a part of the wire, which can be obtained with the known heat treatment applied after sewing. The insertion of a thread into the cut in the surface of the zipper wire is known in principle, however, the cut is formed there by removing some of the wire material, which must lead to a weakening due to the notch action. If, on the other hand, as here, the thread is sunk into the wire surface, i.e. only when the wire material is pushed out without removing the wire material, then there is no notch action or weakening of the wire, as its weight remains unchanged. Also technologically this method is simpler, because the thread itself sinks into the wire, so there are no measures needed to ensure that the thread is accurately positioned in the previously prepared notch. The method of manufacturing a covered zipper according to the invention is that it is suitable before sewing The shape of the row of elements is sufficiently stable as necessary to accommodate the mechanical loads during further processing without damage, with possible heating being so limited that the row of elements is left with such a temperature difference for its hardening that a significant change in shape is still possible, in particular, the ratio of the length of the wire to the thickness of the wire, then the rows of the sections are closed and sewn onto the ties, the sections of which are turned over the seam between the needles, the sewn rows of the sections are then heated in a known manner to a temperature close to their temperature The individual working steps of this method are known and partly also a combination of them. Thus, it is known, for example, to close the rows of members of this type in pairs before sewing. The incorporation of this known working process into the method of manufacturing a covered zipper becomes meaningful only by the particular guidance of the slings according to the invention. The new method allows for a cheaper than before to manufacture concealed zippers, which are also better, which is especially important for the garment industry. Due to the application of the basically known heat treatment, the ratio of the wire diameter to the wire length is changed and the wire is better bonded to the carrier strap. According to the invention, the working movements of the needles are parallel to each other, although they do not have to be set at right angles to the plane which is the strap of the strap accepting a row of members forms at the seam, as long as the strap of the strap at this point is flat and stiff. At right angles to this plane, the portion of the strap which is guided between the needles is held and guided during sewing. As it is done with open zippers, it is possible, when using a double chain stitch, to lead a row of parts to the sewing machine under the carrier tape that receives it, so that with the covered zipper, the needles work parallel to the parts that are rolled up later, because they first pierce part of the tape that receives the thread and then the space between the rows of members. In this way, the string of threads is laid over the row of members. In order to achieve particularly good securing of the seam position close to the coupling heads when using a double string stitch, in this case the sections are fed to the sewing machine above carrier tape, that the needle first pierces the space between the rows of members, and only later the parts of the carrier tape that receive the rows of members, with the later twisted longer sections of the tape being guided between the needles that have already been pierced. As a result of such feeding, the tape is formed on the sections of the tape receiving the rows. a folded string of threads, which causes a blunt edge to be formed when the long parts of the tape are subsequently turned up, which leads to better covering of the coupling heads and better holds the seam in its position when the finished zipper is loaded crosswise. This way a particularly good product is produced, when the rows of members are used, the arms of which connecting the heads to the base portion are extended or tapered in relation to the head portion and base portion. Preferably, this extension or taper lies closer to the bonding head than to the base, so that the seam on the back of the head moves particularly close to the interface between the member and the corresponding intermeshing member. In addition, the base may also be provided with a bead which is thicker than the coupling head so that the base is correspondingly thicker, or in relation to the plane of the strap, higher than the coupling head. The seam may be placed in a special groove which is prepared in advance in the wire or is placed in the wire during the heat treatment. This preferably takes place by selecting a thread and wire from materials with different softening temperatures such that either the wire is formed into the thread or the thread is formed into the wire as the earlier soft material yields. It is advantageous for the wire to soften first so that a thread can form therein. These features of the method can generally be used in the manufacture of zippers, so that all the elements that make up the zipper (e.g., member row wire, thread, webbing) are formed together by a suitable heat treatment which uses a temperature close to the melting point of the thermoplastic material. . In addition, it is envisaged to use, instead of cotton or purely synthetic threads, such threads, which consist of a plastic core and a cotton braid. Here, according to the invention, the temperature at which the plastic core shrinks is used, the thread adheres tightly dtf to the arms of the members, and in the case of subsequent dyeing, the cotton braid is of the same color as the webbing, provided it is also made of cotton. the risers are made of plastic, it is possible by this production process to achieve their collapse at the same time, fixing the risers in a position suitable for the subsequent use of the zipper. This is not possible with the previously used cotton straps as well as plastic slings without additional processing. In the new method, the covering of the rows of members by carrying straps carrying them is also made possible by the fact that at each member the section between the bonding surface and the seam is extremely short compared to the width of the whole member and that under a transverse load, the seam is not pulled to the base and the arms cannot be released. The invention is illustrated, for example, in the drawing, in which Fig. 1 shows a half of the zipper in section viewed along the axis zipper, fig. 2-two closed ready, released from the tape; a bearing row of lock members according to the invention in a plan view, as indicated by arrow II in fig 1. Fig. 3 - a variant of the zipper in a sectional view Fig. 4 - the carrier strap of the zipper according to Fig. 3, in a sectional view, but the strap is twisted, Fig. 5 is a sectional view of variants of the zipper, Fig. 6 - shows an enlarged section of a part seen from the side of the arm of the plastic wire at the point where the thread is inserted into the wire surfaces, Fig. 7 - shows in perspective the positions of the risers, link rows and needles during sewing, Fig. 8 shows another possible lead-in of the material and Fig. 9 shows a preferred variation of a buckle member made of an unbroken wire of a row of members with a preferred seam position and an already rolled-up tape, viewed in the direction of the longitudinal axis of the zipper symmetry. 1 shows a significantly enlarged area of the zipper compared to the actual one. The figure does not scale to the ratio of the size of the lock member to the wire thickness4 80893 making up the row of members. The axis of symmetry of the zipper is near point 10. The bracket member shown has a coupling head 12, a base 14 and arms 16 and 18. The outer contour of the member is in the shape of a dumbbell with the base and head parts higher than the arms connecting the parts. The line free of the gap filler is marked with 20. According to the invention, its height in the light should correspond to half the diameter of the raw wire used. A row of members is sewn onto the carrier tape 22, so that the coupling heads 12 are directed away from the edge 24 that delimits the web 26 of the tape carrying this row and lies closer to the bond heads than the other edge of the tape. The remainder of the tape 22 is folded over itself, i.e., on the band 26 receiving the row of members, so that at point 28 a fold is formed which, in the case of an ideal concealed zipper, is retracted only half the depth of the coupling head with respect to the front line of all the coupling heads. The thread 32 of the single seam 30 is so deeply formed into the wire forming the row of members that the wire covers the thread wholly or almost wholly. As a result, the decorative aspect of the concealed zipper is even higher. 2 shows the shaded channel 11 of the needle passage formed between two adjacent members 15 and 17 of the row of members 19 closed with the cooperating row of members 21. According to the invention, the largest cross-section of the channel 11 is important here, which does not necessarily lie vertically to the plane of the carrier tape. In the presented example the largest section of the channel is sloped from left to right. In the example shown, the row of members 19 is the upper left arm, and the lower left arm, and since both arms do not lie vertically above each other, but practically divergent from the coupling head practically equally, the largest section of the channel lies somewhat between the upper arms. more to the left than between the lower arms. It therefore runs from top left to right downwards. This channel should be so narrow that the raw wire cannot be moved through it. However, this is always the case, it should be noted, about the channel of the needle pass, the finished, sewn-on zipper. Practical tests should be carried out in such a way that the row of members with a cooperating row, separated from the finished lock, is closed and the raw wire is tested / displaced. When using a wire with a circular cross-section, the ratio shown in Fig. 2 is obtained between the needle passage of the finished zipper and the wire 13. The shape and diameter of the raw wire may be different from the finished wire, as can be seen in point 13a. between the sections 26 and 22 thereof, tape reinforcements are provided according to FIG. 3, which are needed to further improve the securing position of the tape curl at the coupling head. Moreover, as can be seen in particular in Fig. 4, reinforcement is provided with warp threads or foil or the like at point 35, while at point 36 a plastic material or the like is provided for the seam thread. As a result, the fold of the tape obtains a considerable strength, which has a favorable effect on the durability of the zipper. The variant according to Fig. 3 also has a head 12a lower than the base 14a. The seam here consists of an upper thread 32 and a chain of lower threads 34. The pulled parts of the arms 16 and 18 also lie in front of plane 33. In a further advantageous variation this is achieved with the use of reinforced straps and the adopted use of a chain stitch further improvement by the fact that the lower thread string is not placed on the row of members as usual, and the upper thread is not placed on the carrier tape, but vice versa, so that the more strongly applied lower thread string is placed under part 26 of the carrier tape, so that the tape reinforcements used put greater resistance in the finished castle against transverse loads. This has the advantage that the upper thread can form better under the action of the heat in the plastic wire and that the zipper slider can glide better on the smooth surface of the rows of plastic members not interrupted by thickening of the threads. It is not necessary to profile the slider inside, as was previously required for the bobbin thread chain. 5 shows a symmetrical variation of the row of members with a thread positioned in the central part. Here, the upper thread 32 is formed into the wire without reducing the weight, i.e. by only pushing the wire material. The pushed wire mass is indicated at 31. With a transverse load on the part 22 of the carrier tape, the reinforcement of the tape rests in the chain of the lower threads 34. In addition, when using cotton slings, it is preferred placing a plastic insert with a needle puncture site. The insert should be selected in such a way that it hardens during the later heat treatment and additionally fixes the thread in the fabric of the tape. When using plastic slings, the insert can be made of a material which stabilizes at a lower temperature and earlier than the webbing itself. The indications in Figs. 7 and 9 are not directly related to the selection of the indications in Figs. 1-6. Shown in a simplified manner in FIG. 7 in section and only for a short distance, the slings 110 and 112 are guided in the sewing machine such that the receiving row of parts 114 or 115 of each tape is at right angles to the rest of the parts 116 and 118. The edges 120 and 122 later form the inner edges of the finished zipper with closed rows of links. Before sewing, the rows of members 124 and 125 are closed with their coupling heads (arrow 126) and brought together to the sewing machine in the direction of arrows 128 and 130. Needles 132 and 134 of which the needle 134 is invisible for perspective view and is only marked with the dashed line is parallel to each other and the risers 110 and 112 are guided between them by the machine in the direction of arrow 136. Parallel to each other and to the plane of the webbing sections 116 will 118 needles do not need to be vertically aligned to sections 114 and 115, they can be they be guided diagonally. The direction of the needle movement is indicated by the double arrow 138. 8 explains the different feed options and threading. Here, also the closed rows of members 124 and 125 are fed into the machine so that they are flush with the parts 114 and 115 of the ribbon, while the parts 116 and 118 of the ribbon are arranged at right angles to the parts 114 and 115. The direction of movement of the needles 132 and 134 ( Fig. 8) runs as in the configuration of Fig. 7, i.e. parallel to the planes of the parts 116 and 118 of the tape and at the same time at right angles or diagonally to the parts 114 and 115. The needles are here on this side of the parts 114 and 1J5, on which the rows of members are arranged, preferably the rows of members and the needles are above the portions 116 and 118 of the band below the portions 114 and 115. As a result of this arrangement, the strings 117 and 119 of the strands come into a fold between the portions 114, 116 or 115 and 118 Fig. 9 intentionally shows the position of the seam 140 joining the strap to the buckle members. The individual members of the lock have a favorable "dumbbell shape", in the shown variant the dimension "b" which gives the width of the base is greater than the width "a" of the head. The coupling head is marked with the number 142. The arrangement of the seam between the largest part of the seam, located approximately in the center of the member and the widest point of the head hatch 114 need not necessarily coincide with the also shown feature of the wider base 146. In principle, one of these means is sufficient. FIG. 9 shows the portions 115 and 118 in their final position, i.e. PL PL