Pierwszenstwo: Zgloszenie ogloszono: 30.05J973 Opis patentowy opublikowano: 23.12.1974 73759 U. 5d,13/06 MKP E21f 13/06 Twórcywynalazku: Juliusz Pellar, Henryk Bojanowski, Henryk Jadczyk, Marek Jadczyk Uprawniony z patentu tymczasowego: Kopalnia Wegla Kamiennego „Mortimer—Porabka" Przedsiebiorstwo Panstwowe, Zagórze (Polska) Urzadzenie kroczace do przekladki przenosnika w calosci przy miekkich spagach pokladu lub warstwy Przedmiotem wynalazku jest urzadzenie kroczace do przekladki przenosnika w calosci przy miekkich spagach pokladu lub warstwy. Urzadzenie do przekladki w calosci przenosnika scianowego znane na przyklad z opisu patentowego polskiego nr 60253 polegajace na tym, ze posiada popychak mechaniczny ulozony na plycie slizgowej z pochyla bieznia, po której porusza sie rolka przymocowana do tego popychaka oraz wyposazone w katowa plyte oporowa zanurzona w spagu, nie spelnilo warunków stawianych tego rodzaju urzadzeniom w warunkach górniczych.Wada tego rozwiazania okazalo sie to, ze w czasie przesuwania przenosnika plyta slizgowa, znajdujaca sie pod popychakiem mechanicznym, która za pomoca rolki i pochylej biezni podnosi ten popychak do góry wraz z korytami przenosnika daje kolosalny opór dla pracy tego popychaka, co stanowilo powazna niedogodnosc w pracy tego urzadzenia i koniecznosc uzycia znacznej liczby tych urzadzen na dluzszych przodkach sciano¬ wych. Duzy opór stawiany przez przenosnik urzadzeniu popychajacemu spowodowalo tez to, ze plyta oporowa zanurzona w miekkim spagu piaskowym byla wyciagana z tego spagu i nie stanowiladostatecznego punktu oparcia dla urzadzenia.Celem wynalazku jest usuniecie tych trudnosci i niedogodnosci znanego urzadzenia.Cel ten osiagnieto przez skonstruowanie odmiennego mechanizmu podnoszenia przenosnika nad miekkim spagiem i przekladania go w sposób kroczacy w nowe pole robocze oraz przez wykonanie urzadzenia oporowego dla popychaka opartego o kotwienie w caliznie pokladu. Mechanizm podnoszenia przenosnika nad miekkim spagiem wykonano w ten sposób, ze przenosnik ulozony zostal na plycie przegubowo polaczonej z plyta oporowa, stanowiaca podstawe przesuwnika mechanicznego, przy czym przesuwnik mechaniczny zaopatrzony zostal w urzadzenie dzwigniowo zaczepowe pozwalajace na zwalnianie w odpowiednim czasie sztywnego polaczenia miedzy plyta przegubowa a plyta oporowa co powoduje wykonanie przekladki w sposób kroczacy.Opór dla przesuwnika natomiast stanowi kotwa zaglebiona skosnie w ociosie scianowym i wyposazona w rolke, przez która przeciagnieto zamkniete cieglo lancuchowe lub linkowe, przymocowane jednym koncem do przenosnika od strony ociosu, a drugim koncem przewleczone przez rolke przesuwnikowa i przymocowane do zewnetrznego boku przenosnika.2 73 759 Odmiana urzadzenia, wedlug wynalazku, posiada nad ukladem przenosnik — przesuwnik, umocowana do kotwy ociosowej linke jezdna, po której przesuwany jest na urzadzeniu jezdnym przenosnik pod ocios wyrobiska.Dalsza odmiana urzadzenia, wedlug wynalazku, polega na wyposazeniu tego urzadzenia w ciegla lancuchowe ulozone pod przenosnikiem i stanowiace niejako sztuczny spag, po którym dokonuje sie latwiej przekladke.Inna odmiana urzadzenia, wedlug wynalazku, posiada horyzontalny uklad kotwy ociosowej oraz ciegla, laczacego te kotwe z tylna plyta oporowa przesuwnika.Zaleta urzadzenia wedlug wynalazku i wszystkich jego odmian jest to, ze przenosnik jest w czasie przekladki podniesiony na pewna wysokosc nad miekkim spagiem i jest bez trudu przelozony w nowe miejsce bez zaglebiania sie w tym spagu i z nieznacznymi oporami dla przesuwnikóy. Wykorzystanie kotew i ciegiel jako elementów oporowych dla przesuwników, dokonujacych przekladke, jest bardzo celowe, bo uzyskuje sie niezawodne i pewne oparcie dla tych przesuwników. Dzieki malym oporom ruchu przenosnika w czasie przekladki oraz pewnemu oparciu przesuwników o zakotwione w ociosie ciegla — ilosc uzytych do przekladki przesuwników moze byc wydatnie zmniejszona, a przez szybsze wykonanie przekladki nastepuje znaczne usprawnienie cyklu produkcyjnego w scianie.* Wynalazek w przykladowych wykonaniach pokazano na rysunku, na którym fig. 1 przedstawia widok ogólny urzadzenia do przekladki w przodku scianowym, fig. 2 —plyte oporowa, w widoku z boku, fig. 3 — plyte oporowa w rzucie poziomym z kierunku „d" zaznaczonym fig. 2, fig. 4 — widok plyty oporowej w widoku z kierunku „a" zaznaczonego na fig. 2, fig. 5 — plyte przegubowa w przekroju podluznym, fig. 6 — plyte przegubowa w widoku z kierunku „e" pokazanego na fig. 5, fig. 7 — widok plyty przegubowej z kierunku „c" zaznaczonego na fig. 5, fig. 8 — przekrój przez plyte przegubowa wzdluz linii B—B zaznaczonej na fig. 5, fig. 9 — przekrój pionowy plyty oporowej wzdluz linii A-A zaznaczonej na fig. 2, fig. 10 — rolke kotwiowa oraz kotew w widoku z boku z czesciowym przekrojem przez otwór w caliznie, fig. 11 —rolke kotwiowa w rzucie poziomym w widoku z kierunku „b" zaznaczonego na fig. 10, fig. 12 — cieglo rolkowe w widoku z boku z czesciowym przekrojem, fig. 13 — cieglo rolkowe w widoku z kierunku „f * zaznaczonego na fig. 12 z czescio¬ wym przekrojem, fig. 14 — widok ogólny boczny odmiany urzadzenia z czesciowym przekrojem przez przodek scianowy, fig. 15 — widok urzadzenia tocznego, fig. 16 — widok urzadzenia tocznego z kierunku „g", zaznaczone¬ go na fig. 15, fig. 17 —widok urzadzenia tocznego z kierunku „h" zaznaczonego na fig. 15, fig. 18 — odmiane urzadzenia ze sztucznym spagiem w bocznym widoku ogólnym w przekroju przodka scianowego, fig. 19 — widok urzadzenia w odmianie w kierunku „k", zaznaczonego na fig. 18, fig. 20 — widok kotwy ramieniowej z kierunku „m", zaznaczonego na fig. 18, fig. 21 — plyta slizgowa podprzenosnikowa w bocznym widoku, fig. 22 — widok plyty slizgowej podprzenosnikowej w widoku z kierunku „1", zaznaczonego na fig. 21, fig. 23 -ogólny widok boczny odmiany urzadzenia w przekroju wyrobiska scianowego.Urzadzenie do przekladki przenosnika sklada sie z plyty oporowej 1, plyty przegubowej 2, ciegla rolkowego 3, kotwy skosnej 4 zakonczonej rolka 5 oraz z zamknietego ciegla, korzystnie lancuchowego 6, zaczepionego z jednej strony do haka 7 z zaczepem 8 od strony ociosu 20, a drugim koncem przelozonego przez rolke 9, usytuowana na konsoli 10 zwiazanej z przesuwnikiem 11, i przymocowanego do haka 12 z zaczepem 13.Dla usztywnienia plyty oporowej 1 na spagu zapuszczono w ten spag kotew spagowa 14 z nakladka 15.Przesuwnik 11 umocowany jest w plycie oporowej 1 za pomoca przegubu 16, usytuowanego na dzwigni 17, posiadajacej punkt zaczepienia 18. Na plycie przegubowej 2 ulozony jest przenosnik 19, który ma byc przelozony na nowe miejsce pod ocios 20. Plyta oporowa 1 posiada podstawe 21, plyte czolowa 22, plyte zabezpieczajaca 23 przed przesuwaniem oraz ogranicznik 24 wychylenia dzwigni 17 wzgledem punktu zaczepienia 18, jako tez rygle 25 umieszczone w prowadnikach 26, przymocowanych do plyty czolowej 22.Plyta oporowa 1 posiada poza tym bieznie pochyla 27, wznoszaca sie w kierunku ociosu 20 oraz scianke czolowa 28. Plyta oporowa 1 jest wzmocniona i usztywniona zebrami bocznymi 30 i 31, laczacymi ja z plyta czolowa 22 oraz zebrem 32 na polaczeniu biezni 27 ze scianka czolowa 28. Plyta oporowa 1 posiada takze uszy 33, tworzace przegub 18 dla dzwigni 17. Plyta zabezpieczajaca 23 posiada zebra wzmacniajace 34, a plyta czolowa 22 ma otwór 35 dla swobodnego poruszania sie dzwigni 17. Plyta przegubowa 2 posiada plyte slizgowa 36, plyte zawiasowa 37 z zawiasem 38, obracajacym sie na sworzniu 39, na którym zawieszona jest plyta wychylna 40. W plycie wychylnej 40 znajduje sie tuleja 41, do której wprowadzony jest rdzen 42 przesuwnika 11. Plyta slizgowa 36 posiada wywiniete zakonczenie 43, umozliwiajace swobodne przesuwanie sie po spagu. v Plyta wychylna 40 posiada w dolnym zeberku 44 przegub 45 ciegla rolkowego 3. Plyta przegubowa 2 posiada poza tym zebra 46, usztywniajace plyte slizgowa 36, zebra 47 usztywniajace plyte zawiasowa 37 oraz zebra 48 usztywniajace tuleje 41, a plyta zawiasowa 37 ma podluzny wykrój 49, w którym wychyla sie tuleja 41 z rdzeniem 42 przesuwnika 11, zas w sciance czolowej 28 plyty oporowej 1 znajduje sie tez podluzny wykrój 50 dla umozliwienia ruchu czopa 42 przesuwnika 11.73 759 3 Kotwa skosna 4 sklada sie z rury'51, do której wprowadzony jest czop 52, posiadajacy w górnej czesci przegub 53, w którym obsadzone sa lupki 54 z obrotowo w nich umocowana rolka kotwiowa 6 na sworzniu 55, przy czym w przegubie 53 wprowadzony jest sworzen 56 umocowany w glowicy 57 czopa 52 skosnej kotwy 4.Cieglo rolkowe 3 posiada rure 58, zakonczona na jednym koncu uszami 59, a z drugiej — jarzmem 60, przy czym w ciegle 3 znajduja sie na koncach otwory 61 i 62, w których tkwi urzadzenie toczne, skladajace Sie z rolki srodkowej 63, rolek bocznych 64 osadzonych na walku 65, zabezpieczonych na koncach podkladkami 66 i zawleczkami 67. Walek 65 usytuowany jest wjarzmie 60 w otworach 61 i utrzymany w pozadanym polozeniu za pomoca podkladek dystansowych 68, znajdujacych sie miedzy rolkami bocznymi 64 a jarzmem 60 oraz podkladek 69, znajdujacych sie miedzy jarzmem 60, a rolka srodkowa 63. Jarzmo 60 polaczone jest z rufa 58 za pomoca sworznia 70, a calosc polaczen usztywniona zostala korzystnie spawami 71, 72, 73. Na koncu cieglo rolkowe 3 przymocowane jest uszami 59 za posrednictwem sworznia 74 do zebra 44 tworzac przegub 45.Odmiana urzadzenia do przekladki z zastosowaniem ciegla linowego i urzadzenia pojazdowego po tym ciegle, sklada sie z plyty oporowej 75, posiada w tylnej czesci umocowanie dla liny 84, wykonane za pomoca linowego scisku 76, z górna nakladka 77, przykrecona srubami 78. Scisk linowy przymocowany jest do plyty pionowej 79, usztywnionej zebrami 80, 81 i 82 za pomoca zaczepu 83, do którego wprowadzona jest lina 84.Natomiast przesuwnik 11 umocowany jest do plyty pionowej 79 za pomoca uszu 85 i przegubu 86, zas na rdzeniu 42 przesuwnika 11 znajduje sie plyta slizgowa 87, na której ulozony jest przenosnik 19 i która w czesci odociosowej posiada plyte pionowa 88, w której umocowana jest tuleja 41 wzmocniona zebrami 89 i 48. Na cieglo linowe 84 nalozone jest urzadzenie toczne 90, zas samo cieglo linowe 84 zakonczone jest metalowa sercówka 91 i zakuwnikami 92 oraz zaczepione jest w haku 93, przymocowanym za pomoca przegubu 94 do kotwy 4.Urzadzenie toczne 90 posiada rolke 95, jarzmo 96, lubke nastawna 97 z otworami 98 oraz zaczep 99 z zebrami 100. Rolka 95 zawieszona jest w jarzmie 96 za pomoca sworznia 101, a zaczep 99 i lubka 97 sa polaczone z jarzmem 96 za pomoca sruby 102, przy czym jarzmo 96 w dolnej czesci wzmocnione jest zebrem 103, a sworzen 101 zabezpieczony zostal zawleczka 104 i podkladka 105. W wypadku wystepowania wiekszej odleglosci przenosnika 19 od ciegla linowego 84 — wykorzystuje sie lubke nastawna 97 z zaczepem 99 przez przetkniecie sruby 106 przez odpowiedni otwór 98 lubki nastawnej 97 i otwór dolnej czesci jarzma 96.Inna odmiana urzadzenia, wedlug wynalazku, z zastosowaniem ciegiel lancuchowych 107, usytuowanych pod przenosnikiem 19 i stanowiacych tor jezdny dla przekladanego przenosnika 19, sklada sie ze wspomnianych ciegiel lancuchowych 107 z jednej strony przymocowanych do kotwy ramieniowej 108, a z drugiej strony przymocowanych do uchwytów 109, znajdujacych sie w plycie oporowej 110 oraz z przesuwnika 11, ulozonego na tej plycie oporowej 110. Plyta oporowa 110 posiada plyte tylna 111, wzmocniona i usztywniona zebrami 112, 113, 114, oraz plyte czolowa 28, wzmocniona zebrami 115. Plyta tylna 111 posiada ucha 85, w których znajduje sie przegub 86 i sruba 119 do przymocowania przesuwnika 11. Pod przenosnikiem 19 co pewna odleglosc, na przyklad na koncach koryta 122 umieszczone sa plyty slizgowe 116, przymocowane polaczeniem 117 do przenosnika 19. Konce ciegiel lancuchowych 107 sa przymocowane na przyklad srubami 120 do kotwy ramieniowej 108, natomiast drugie konce ciegiel lancuchowych 107 sa przytwierdzone do uszu 109 srubami 121, przy czym plyty slizgowe 116 posiadaja z jednej strony uszy 123, przy pomocy których umocowane sa plyty slizgowe 116 do przenosnika 19, który posiada uchwyty 124, polaczone z uchami 123 srubami 117, a z drugiej strony zebra oporowe 125. Kotwa ramieniowa 108, posiadajaca rure 51 i czop 52, zakonczona jest glowica 126. W glowicy 126 osadzone jest ramie 127 z zebrem 134, koncówkami 128, posiadajacymi podluzne wykroje 129, zas w wykrojach tych osadzono cielga 130. Ciegla 130 z jednej strony na koncu posiadaja przetyczki 131, zabezpieczajace ciegla 130 przed ich wysunieciem, a z drugiej strony posiadaja otwory 132, przy pomocy których przymocowuje sie ogniwa 133 ciegiel lancuchowych 107. Plyta slizgowa 116 posiada na brzegach bocznych usztywnienia 135, a w czole wywiniecia w formie plóz 136.Dalsza odmiana urzadzenia wedlug wynalazku z zastosowaniem kotwy i ciegla ulozonych horyzontalnie sklada sie z plyty oporowej 137, wyposazonej w plyte tylna 138 z uszami 139 i 140 i z zebrami 141 i 142, przesuwnika 11 umocowanego w plycie tylnej 138 za pomoca sruby 143, z ciegla horyzontalnego 145, zamocowanego jednym koncem do ucha 139 sruba 144 oraz z kotwy horyzontalnej 150. Cieglo horyzontalne 145 zakonczone jest ogniwem 146, nalozonym na hak 147, który jest umocowany przegubem 148 i sworzniem 149 do rozpreznej kotwy horyzontalnej 150, wyposazonej w uchwyt 151.Urzadzenie wedlug wynalazku dziala nastepujaco. Pod przenosnik 19 podsuwa sie plyte przegubowa 2 a w osi tej plyty przegubowej uklada sie plyte oporowa 1 wraz z przesuwnikiem 11, którego rdzen 42 wsuwa sie w tuleje 41, umiejscowiona w plycie przegubowej 2. Nastepnie po odwierceniu skosnych otworów okolo 60° w ociosie 20, wklada sie w ten otwór kotew 4 wraz z rolka 5, a przez rolke 5 przewleka sie jeden koniec ciegla lancuchowego 6 i zaczepia sie za hak 7 przymocowany do zaczepu 8, a drugi koniec ciegla lancuchowego 64 73 759 przewleka sie przez rolke 9, umieszczona na konsoli 10 do przenosnika 11, a po wstepnym naprezeniu ciegla 6 zaczepia sie je ogniwem o hak 12 zwiazany z zaczepem 13. Tak przygotowane urzadzenie uruchamia sie wiertarka az do napiecia ciegla lancuchowego 6, przy czym wkrecamy ta sama wiertarka kotew spagowa 14, przytrzymujac plyte oporowa 1 nakladka 15. Nastepnie dalej napedzamy urzadzenie az do przelozenia przenosnika 19 na dlugosc wysuwu rdzenia 42 zprzesuwnika 11. Sama przekladka odbywa sie nad spagiem, poniewaz w czasie wysuwania sie rdzenia 42 ciagnione jest cieglo rolkowe 3 przez plyte wychylna 40, a rolki 64, które tocza sie po biezniach pochylych 27 i rolka 63 toczaca sie po korpusie przesuwnika 11, podnosza ten przesuwnik obracajac go wokól przegubu 16 i podnosza jednoczesnie plyte przegubowa 2 a z nia równiez przenosnik 19. .Po przekladce na dlugosc wysunietego rdzenia 42 ulozenie podniesionego przenosnika 19 na spagu odbywa sie samoczynnie za pomoca dzwigni 17, która odciaga sie do tylu zwalniajac przegub 16. Po tej czynnosci przenosnik 19 opadnie prostopadle na spag, a przesuwnik 11 wychyli sie ku górze dzieki plycie zawiasowej 37 i plycie wychylnej 40. Teraz za pomoca wiertarki wciaga sie korpus przesuwnika 11 na rdzen 42 wraz z plyta oporowa 1 az do pozycji wyjsciowej, przy czym jednoczesnie opada plyta wychylna 40. Przy wciaganiu korpusu przesuwnika 11, cieglo lancuchowe 6 luzuje sie, a nastepnie naciaga sie je, zaczepiajac innym ogniwem o hak 12. Po takich operacjach urzadzenie jest gotowe do nowego kroku przekladkowego, który sie powtarza az do pelnego przelozenia przenosnika 19 w nowe pole robocze.Urzadzenie do przekladki z zastosowaniem ciegla linowego przymocowanego do kotwy oraz urzadzenia tocznego pracuje w nastepujacy sposób. Pod przenosnik 19 podsuwa sie plyte slizgowa 87 oraz w jej przedluzeniu plyte oporowa 75, na której uklada sie przesuwnik 11. Przesuwnik 11 mocuje sie do przegubu 86' w plycie pionowej 79, a jego rdzen 42 w tulei 41 tkwiacej w plcyie 88. Nastepnie wierci sie w ociosie 20 skosny otwór dla kotwy 4, do której zaczepia sie sercówka 91 cieglo linowe 84. Teraz napreza sie cieglo linowe 84, którego drugi koniec uklada sie w scisku linowym 76 i przekreca nakladka 77, przy czym swobodny koniec ciegla linowego 84 zaklada sie za zaczep 83, aby nie przeszkadzal obslugujacemu urzadzenie.Teraz na naprezone cieglo linowe 84 naklada sie urzadzenie toczne 90 mocujac je zaczepem 99 za prowadnik przenosnika 19. Na koniec uruchamia sie wiertarka przesuwnik 11, który rozprezajac sie napina cieglo 84 a jednoczesnie przeklada przenosnik 19 pod ocios 20, z tym ze przenosnik zawieszony jest na urzadzeniu tocznym 90 nad spagiem. Po dokonaniu przekladki przenosnika 19 na dlugosc wysuwu rdzenia 42 luzujemy mocowanie nakladki 77, a tym samym cieglo linowe 84 i przenosnik 19 opadaja na spag. Po tym wciagamy korpus przesuwnika 11 na rdzen 42 i plyte oporowa 75 w kierunku przenosnika 19 i wtedy zaczyna sie nowy cykl przekladkowy.Odmiana urzadzenia z zastosowaniem ciegiel lancuchowych usytuowanych pod przenosnikiem 19 i stano¬ wiacych tor jezdny dla przekladanego przenosnika dziala w nastepujacy sposób. Prace przy przekladce zaczyna sie od ulozenia plyty oporowej 110 wraz z przesuwnikiem 11 przy przenosniku 19. Nastepnie po wywierceniu otworu skosnego w ociosie 20 i wlozeniu don kotwy ramieniowej 108, do której mocuje sie konce 133 ciegiel lancuchowych 107 napreza sie te ciegla lancuchowe 107 i mocuje je w uszach 109, nalezacych do plyty oporowej 110. Tak przygotowane urzadzenie gotowe jest do przekladki przenosnika 19, co wykonuje sie teraz za pomoca napedzanego wiertarka przesuwnika 11, który w pierwszej chwili napreza ciegla lancuchowe 107, tworzac z nich sztuczny spag, a nastepnie po nich przesuwa przenosnik 19 z plytami slizgowymi 116 pod ocios 20. Przed nowym cyklem przekladkowym, kotew ramieniowa 108 wyciaga sie z ociosu 20 w ten sposób, ze po odmocowaniu koncy 133 od ciegiel lancuchowych 107, ciegla 130 wysuwa sie do góry, a potem dopiero wysuwa sie kotew 108 z otworu w ociosie 20, poniewaz dopiero wówczas przenosnik 19 podlozony pod ocios 20 nie bedzie przeszkadzal w tej czynnosci.Urzadzenie w odmianie, wedlug której kotwa oraz cieglo maja polozenie horyzontalne pracuje nastepuja¬ co. Na plyte oporowa 137 naklada sie przesuwnik 11 mocowany w uszach 140 plyty tylnej 138, a jego rdzen 42 w tulei 41 umieszczonej w scianie tylnej 88 plyty slizgowej 87 pod przenosnikiem 19. Jeden koniec ciegla lancuchowego 145, zakonczony ogniwem 146 zaczepia sie o hak 147 przymocowany w przegubie 148 do kotwy rozprezonej 150, umieszczonej w ociosie 20. Drugi koniec ciegla 145 mocuje sie w uszach 139, znajdujacych sie w plycie tylnej 138. Tak przygotowane urzadzenie uruchamia sie za pomoca wiertarki i przesuwnika 11, a po dokonaniu przekladki odzyskuje sie kotew rozprezna 150 znanym sposobem.Zastosowanie projektu usunie dotychczasowe niedogodnosci w przekladce, która jest jeszcze ogólnie niezmechanizowana, bardzo pracochlonna i niebezpieczna.73759 5 PL