PL 71 162 Y1 2 Opis wzoru Przedmiotem wzoru uzytkowego jest krzeslo zdrowotne z mozliwoscia bujania, dopasowane do kregoslupa uzytkownika, utrzymywanego w pozycji anatomicznej. Istotna role w koordynacji róznych czesci ciala czlowieka przez wlókna nerwowe odgrywa krego- slup. Wewnatrz jego kanalu kregowego przebiegaja nerwy rdzeniowe, a podstawe stanowi kosc krzy- zowa podtrzymywana przez dwie kosci miedniczne. Przemieszczenia w obrebie poszczególnych odcin- ków kregoslupa i zaopatrywanych przez nie w nerwy czesci ciala prowadza do róznych patologicznych nastepstw, a kazde odksztalcenie moze byc przyczyna chorób albo przynajmniej zaburzen w funkcjo- nowaniu poszczególnych organów. Dlatego, waznym jest dbalosc o jak najczestsze utrzymywanie kre- goslupa w pozycji anatomicznej. Stad, zaleca sie, aby kregoslup osoby siedzacej zachowywal pionowa pozycje litery S, której odpowiadaloby oparcie krzesla. Znane sa krzesla i fotele o profilowanej powierzchni siedzenia i oparcia, przez umieszczenie w nich wybrania, czy segmentów ksztaltowych. Celem takich krzesel jest stworzenie ucisku okreslonych elementów ciala, czy otworów wentylacyjnych. Krzesla te nie zapewniaja jednak wlasciwej postawy sie- dzacej dla uzytkownika i nie odciazaja kregoslupa. Znany jest brytyjski patent o nr 1.294.091, gdzie ksztalt oparcia jest zblizony do litery S. Znane jest z polskiego wzoru uzytkowego o nr PL 66963 krzeslo zdrowotne wsparte na standardo- wej podstawie stalej lub na podstawie obrotowej, o regulowanej wysokosci i/lub pochyleniu siedzenia, wyposazone w oparcie pleców, znamienne tym, ze siedzenie krzesla ma, na srodkowej czesci powierzchni siedzenia, podparcie dla kosci ogonowej osoby siedzacej, usytuowane od strony oparcia krzesla i pod- wyzszony lek siedzenia usytuowany z przodu tej srodkowej czesci siedzenia, przy czym podparcie i lek sa wspólnie polaczone z podstawa krzesla poprzez laczacy je, centralny element tej czesci srodkowej siedzenia, zas boczne czesci i powierzchni siedzenia sa przesuwne sprezyscie w pionie, wzgledem srod- kowej czesci siedzenia i sa wsparte od dolu na sprezystych elementach, osadzonych na wsporniku. W amerykanskim opisie patentowym nr 4 418 958 ukazana jest plastykowa powloka krzesla z otworami w siedzisku, oparciu oraz strefie przejscia siedziska w oparcie, których zadaniem jest zmniej- szenie sztywnosci stref powloki szczególnie w kierunku dzialania sil pochodzacym od guzów kulszo- wych siedzacego. Z polskiego patentu nr PL 208 883 znane jest krzeslo albo fotel, gdzie oparcie z wystepem po- dluznym jest w postaci segmentów i/lub wystep u góry zweza sie do wymiaru mniejszego od rozstepu lopatek czlowieka. Oparcie posiada dodatkowo wypustki taliowe, przy czym korzystnie wystepy po- boczne sa nizsze niz wypustki taliowe i/lub wystep podluzny. Wariantowo wybranie wypelnione jest wkladka z materialu o wiekszej strzalce ugiecia. Siedzisko i/lub oparcie mocowane sa przesuwnie wzgledem konstrukcji nosnej przy pomocy srodków mocujacych, przy czym korzystnie powierzchnia siedziska obniza sie w strone oparcia. Znane sa takze powszechnie fotele i krzesla bujane, zaopatrzone w swojej dolnej czesci w pólo- kragle plozy, zapewniajace wychylanie sie konstrukcji w tyl i wprzód. Celem wzoru uzytkowego jest opracowanie konstrukcji krzesla, która umozliwia dostosowanie do kregoslupa uzytkownika, utrzymywanego w pozycji anatomicznej oraz zapewni mozliwosc bujania, a co za tym idzie stanowic bedzie polaczenie walorów zdrowotnych z rekreacyjnymi. Istota wzoru uzytkowego jest Krzeslo zdrowotne z mozliwoscia bujania posiadajace oparcie, sie- dzisko oraz podstawe znamienne tym, ze oparcie posiada ksztalt lukowaty zblizony do odwróconej li- tery S, a siedzisko polaczone jest z podstawa wykonana z elementów pretowych, która tworzona jest przez przez prety siedziskowe, polaczone ze soba za posrednictwem poprzeczek górnych oraz prety utrzymujace, polaczone ze soba za posrednictwem poprzeczek dolnych, przy czym prety siedziskowe oraz prety utrzymujace maja ksztalt lukowaty i polaczone sa ze soba za pomoca pretów laczeniowych, przy czym pomiedzy oparciem a siedziskiem zamocowany jest elastyczny material. Korzystnie, proporcja dlugosci oparcia i siedziska wynosi 1,618. Korzystnie oparcie zaopatrzone jest w podlokietniki. Korzystnie prety laczeniowe posiadaja ksztalt owalny. Elementy sprezyste, na przyklad sprezyny stalowe lub pneumatyczne, zamocowane sa jednym kon- cem na podstawie krzesla a drugim koncem na oparciu. Oparcie krzesla zamocowane jest przegubowo na podstawie krzesla i polaczone w jednym miejscu ze sprezynami. Przegubowe zamocowanie oparcia i sprezyny umozliwiaja jego ruch do tylu i powrotny. Korzystnie jest gdy dlugosc oparcia i dlugosc siedziska, spelniaja warunek zapisany równaniem: (dlugosc oparcia + dlugosc siedziska) / dlugosc oparcia = 1,618. PL 71 162 Y1 3 Zaleta krzesla zdrowotnego z mozliwoscia bujania wedlug wzoru uzytkowego jest obecnosc oparcia dopasowanego do anatomicznej budowy kregoslupa, co zgodne jest z powszechnymi i proz- drowotnymi zaleceniami w tym zakresie (np. w broszurze „S Range” opublikowanej przez Arenson International Limited of St. Albans). W przekroju ksztalt oparcia jest zblizony do odwróconej litery S, co pozwala na prawidlowe „dopasowanie sie” pleców uzytkujacego do oparcia. Jest to korzystne zwlaszcza dla odcinka ledzwiowego, który jest szczególnie czesto obciazany bez odpowiedniego od- ciazenia. Ponadto, taki ksztalt oparcia posiada dodatkowe atuty dla osób z dyskopatia i z innymi cho- robami kregoslupa. Prety podstawy posiadaja ograniczone wlasciwosci sprezynujace co zwieksza trwalosc konstruk- cji. Pretowa podstawa posiada stalowe luki, przez co sila pionowa w pewnym stopniu przenoszona jest przez sciskanie i rozciaganie pretów. Natomiast zginanie zachodzi na krótkich odcinkach, co z kolei zwieksza wytrzymalosc calosci konstrukcji. Zamocowany pomiedzy oparciem a siedziskiem jest elastyczny material zabezpiecza przed moz- liwoscia np. zranienia palca, który moze znalezc sie w sposób nieswiadomy, w trakcie bujania. Przedmiot wzoru uzytkowego zostal blizej zaprezentowany na rysunku, gdzie fig. 1 ujeto krzeslo zdrowotne z mozliwoscia bujania. Krzeslo zdrowotne z mozliwoscia bujania posiada oparcie 1, siedzisko 2 oraz podstawa wyko- nana z elementów pretowych. Elementy pretowe w zaprezentowanym wzorze uzytkowym prezentuja sie w sposób nastepujacy: dwa prety siedziskowe 3, dwie poprzeczki górne 4, dwa prety utrzymu- jace 5, dwie poprzeczki dolne 6, dwa prety laczeniowe 7. Pomiedzy oparciem 1 a siedziskiem 2 umiej- scowiony jest elastyczny material 8. Prety siedziskowe 3 polaczone sa bezposrednio z siedziskiem 2 w sposób trwaly. Prety siedziskowe 3 posiadaja ksztalt lukowaty. Takie polaczenie i ksztalt zapewnia mozliwosc swobodnego bujania. Prety siedziskowe 3 polaczone sa ze soba za pomoca dwóch po- przeczek górnych 4, które maja ksztalt prosty i pelnia role wzmacniajaca i stabilizujaca konstrukcje krzesla. Dolna czesc podstawy stanowia prety utrzymujace 5, które maja ksztalt lukowaty. Stykaja sie one bezposrednio z podlozem w czterech punktach styku. Prety utrzymujace 5 polaczone sa ze soba za pomoca dwóch poprzeczek dolnych 6. Sposób zetkniecia sie z podlozem i ksztalt pretów utrzymu- jacych 5 zapewnia mozliwosc swobodnego bujania. Prety laczeniowe 7 maja ksztalt okregu i zapew- niaja polaczenie pomiedzy pretami siedziskowymi 3 a pretami utrzymujacymi 5. Takie polaczenie z pretami siedziskowymi 3 i pretami utrzymujacymi 5 oraz ksztalt owalny pozwala na swobodne buja- nie sie calej konstrukcji. Oparcie 1 posiada ksztalt lukowaty zblizony do odwróconej litery S i posiada podlokietniki 9. Jest ono przegubowo polaczone jednym koncem z pretami siedziskowymi 3 i w pewnej odleglosci od tego przegubu z elementami sprezystymi, co umozliwia bujanie. Na fig. 2 zaprezentowano w widoku z boku oparcie 1, siedzisko 2, prety siedziskowe 3, prety utrzymujace 5, prety laczeniowe 7 oraz elastyczny material 8. Elementy sprezyste podtrzymuja oparcie w kierunku pionowym, a przegub umozliwia swobodny obrót wokól osi poziomej. Elementy sprezyste zamocowane sa w sposób taki, by ich ewentualna awaria nie spowodowala calkowitego opuszczenia sie oparcia do gruntu. Zwieksza to bezpieczenstwo uzytko- wania krzesla. Proporcja dlugosci oparcia i siedziska wynosi 1,618. W zaprezentowanym na figurze wzorze uzytkowym zarówno oparcie 1, jak i siedzisko 2 wyko- nane jest odcinków, które posiadaja miedzy soba przerwy. Przerwy posiadaja szerokosc 1 cm. Taka budowa oparcia 1 i siedziska 2 zapewnia wentylacje, co znacznie poprawia komfort osoby uzytkujacej krzeslo. Istnieje jednak mozliwosc, ze zarówno oparcie 1, jak i siedzisko 2 wykonane sa z jednolitych materialów. Krzeslo, wedlug wzoru uzytkowego stanowi mebel, które posiada zarówno walory zdrowotne po- przez zapewnienie prawidlowego oparcia dla kregoslupa oraz rekreacyjne – pozwalajac na swobodne bujanie sie osoby uzytkujacej. PL