Pierwszenstwo: Opublikowano: 28.11.1966 (P 113 240) 3.III.1965 Wielka Brytania 20.111.1970 59078 KI. 32 a, 19/00 MKP C 03 b Moo UKD 666.1.036 Wlasciciel patentu: Pilkington Brothers Limited, Liverpool (Wielka Brytania) Sposób wytwarzania szkla plaskiego oraz urzadzenie do stosowania tego sposobu Przedmiotem wynalazku jest sposób wytwarzania szkla plaskiego na kapieli metalowej oraz urzadze¬ nie do stosowania tego sposobu.Wynalazek dotyczy, zwlaszcza wytwarzania szkla plaskiego sposobem, wedlug którego szklo w posta¬ ci tasmy przesuwa sie naprzód wzdluz roztopionej kapieli majacej ciezar wlasciwy wiekszy, niz ciezar wlasciwy szkla, przy czym tarcie powierzchni sty¬ kajacej sie ze szklem jest pomijalne.Najkorzystniej jest, gdy stosuje sie kapiel z roz¬ topionego metalu, na przyklad z roztopionej cyny lub ze stopu cyny o ciezarze wlasciwym wiekszym niz ciezar wlasciwy szkla. Na przyklad sklad ka¬ pieli powinien byc taki, aby kapiel miala wlasci¬ wosci zastrzezone w polskich opisach patentowych nr 35725 i nr 41876.W znanych sposobach, opisanych w wymienio¬ nych patentach, stosuje sie urzadzenia do regulo¬ wania temperatury. Urzadzenia te polaczone sa ka¬ piela z roztopionego metalu, reguluja stan cieplny szkla, podczas gdy szklo przesuwa sie naprzód w postaci tasmy wzdluz kapieli z roztopionego meta¬ lu. Urzadzenia do regulowania temperatury regu¬ luja ogólny stan cieplny tasmy szklanej.Glównym celem wynalazku jest wprowadzenie zlokalizowanego regulowania temperatury, a wiec i lepkosci roztopionego szkla na kapieli z roztopio¬ nego metalu.Innym celem wynalazku jest wprowadzenie ulep¬ szonego regulowania roztopionego szkla w miare, 10 20 25 jak szklo przesuwa sie naprzód wzdluz konca wlo¬ towego kapieli z roztopionego metalu.Zgodnie z wynalazkiem, sposób wytwarzania plaskiego szkla w postaci tasmy, w którym rozto¬ pione szklo pozostaje w zetknieciu z roztopionym metalem, umozliwia cieplne przygotowanie okres¬ lonego obszaru szkla za pomoca pradu elektrycz¬ nego przeplywajacego przez roztopione szklo w tym obszarze.Gorace szklo jest dostatecznie dobrym przewod¬ nikiem elektrycznosci tak, ze prad elektryczny moze przeplywac przez szklo, przy czym natezenie pradu moze byc dostatecznie duze, aby spowodowac elek¬ tryczne nagrzewanie oporowe obszaru szkla, przez który prad przeplywa.Gdy roztopione szklo w postaci tasmy przesuwa sie naprzód wzdluz kapieli z roztopionego metalu, wówczas regulowanie temperatury okreslonego ob¬ szaru tasmy moze byc pozadane w celu lepszego regulowania ogólnej lepkosci tego obszaru tasmy, na przyklad w celu utrzymania równomiernej lep¬ kosci szkla na calej szerokosci tasmy. Zlokalizowa¬ ne doprowadzanie ciepla do szkla, w szczególnosci w celu zmniejszenia do minimum strat cieplnych na obrzezach tasmy, moze odbywac sie, zgodnie z wy¬ nalazkiem, przez przepuszczanie elektrycznego pra¬ du nagrzewajacego poprzez obrzeza roztopionego szkla.Zlokalizowane doprowadzanie ciepla do obrzezy szkla jest szczególnie skuteczne w koncu wlotowym 59078\ 59078 3 kapieli, gdy wytwarzanie szkla plaskiego w postaci tasmy na kapieli z roztopionego metalu odbywa sie w ten sposób, ze dostarczone na kapiel roztopione szklo poczatkowo przesuwa sie naprzód, jako masa roztopionego szkla przemieszczona miedzy scianami ograniczajacymi, a dopiero pózniej mozliwy jest boczny przeplyw szkla.Z tego punktu widzenia, najlepsze wykonanie wynalazku przewiduje wytwarzanie szkla plaskiego w postaci tasmy sposobem polegajacym na dostar¬ czaniu roztopionego szkla na kapiel roztopionego mtetaiu z regulowana predkoscia w celu utworze¬ nia-masy z roztopionego szkla na kapieli, na prze¬ mieszczaniu masy podczas jej przesuwania sie na¬ przód, na regulowaniu stanu cieplnego tejze masy za pomoca przepuszczania pradu elektrycznego przez obrzeza masy, przy czym prad jest tak regu¬ lowany, ze straty cieplne na obrzezach masy zmniejszone sa do minimum, na umozliwieniu bocznego przeplywu roztopionego szkla, w celu utworzenia warstwy z roztopionego szkla w postaci tasmy przesuwajacej sie naprzód i na chlodzeniu jej w stopniu dostatecznym, aby mozna bylo zdjac z kapieli tasme bez jej uszkodzenia.Odmiana sposobu wedlug wynalazku przewiduje, ze stan cieplny masy roztopionego szkla przesuwa¬ jacego sie naprzód mozna tak regulowac, ze umoz¬ liwia sie swobodny boczny przeplyw roztopionego szkla do granicy jego swobodnego przeplywu w ce¬ lu utworzenia unoszacej sie na powierzchni kapie¬ li metalowej warstwy roztopionego szkla w postaci tasmy. Tasme te, podczas jej przesuwania na¬ przód, chlodzi sie i gdy jest dostatecznie sztywna, zdejmuje sie z kapieli, bez uszkodzenia za pomoca urzadzenia mechanicznego.Boczny przeplyw roztopionego szkla mozna za¬ trzymac wówczas, gdy szklo osiagnie z góry ustalo¬ na grubosc; gotowa, usunieta z kapieli tasma plas¬ kiego szkla jest grubsza, niz szklo wytwarzane przy swobodnym przeplywie bocznym. Podczas stykania sie szkla z roztopionym metalem kapieli, nastepuje elektryczne polaczenie z powierzchnia dolna tasmy szklanej, korzystnie jest, jesli elektryczne polacze¬ nia sa takie, ze przez obrzeza roztopionego szkla mozna przepuszczac oddzielnie regulowany prad elektryczny.Sposób wedlug wynalazku umozliwia nagrzanie szkla lokalnie, to znaczy w kazdym takim miejscu na kapieli, gdzie szklo jest dostatecznie gorace, aby wytworzyl sie elektryczny kontakt ze szklem.Zgodnie z wynalazkiem, sposób wytwarzania szkla, w którym szklo przesuwa sie naprzód wzdluz ka¬ pieli z roztopionego metalu, umozliwia dostarczanie roztopionego szkla z regulowana predkoscia do ka¬ pieli z roztopionego metalu i przesuwanie roztopio¬ nego szkla w postaci tasmy naprzód wzdluz ka¬ pieli, umozliwia przeplyw rozdrobionego szkla do¬ starczonego na kapiel, w kierunku przeciwnym do kierunku przesuwajacego sie naprzód szkla w celu utworzenia wystepu i umozliwia regulowanie stanu cieplnego wystepu za pomoca regulowanego pradu elektrycznego, przepuszczanego przez roztopione szklo w wystepie.Wynalazek dotyczy równiez urzadzenia do wy¬ twarzania szkla plaskiego w postaci tasmy. Urza- 4 dzenie to zawiera zbiornik o wydluzonej^ kon¬ strukcji zawierajacy kapiel z roztopionego 'meta¬ lu, urzadzenie do wlewania roztopionego szkla na kapiel z regulowana predkoscia i do przesuwania 5 szkla wzdluz kapieli, urzadzenie do regulowania temperatury roztopionego szkla w miare jak szklo przesuwa sie naprzód; zawiera przynajmniej jedna elektrode, umieszczona wzgledem struktury zbiorni¬ kowej tak, ze zanurza sie ona w roztopionym szkle na kapieli, zawiera obwód zasilania pradem elek¬ trycznym polaczony ze wspomniana elektroda i z kapiela z roztopionego metalu, przy czym w obwód ten wlaczone jest urzadzenie do regulowania na¬ grzewajacego pradu elektrycznego przeplywajacego przez warstwe roztopionego szkla.Nastepnie wynalazek dotyczy urzadzenia do wy¬ twarzania szkla plaskiego w postaci tasmy, sklada¬ jacego sie ze zbiornika o wydluzonej konstrukcji zawierajacej kapiel z roztopionego metalu, z urza¬ dzenia do wlewania roztopionego szkla na kapiel z regulowana predkoscia i do przesuwania szkla naprzód wzdluz kapieli, urzadzen do regulowania temperatury roztopionego szkla, gdy szklo przesu¬ wa sie naprzód, z ograniczajacych scian umieszczo¬ nych wzdluz kapieli, miedzy którymi zawiera sie roztopione szklo splywajace na kapiel metalowa i przesuwajace sie naprzód, jako masa roztopionego szkla, miedzy tyimi ograniczajacymi scianami, z elektrod zamocowanych na ograniczajacych scia¬ nach w ten sposób, ze zanurzaja isie one w obrze¬ zach zawartej miedzy scianami masy z roztopione¬ go szkla, z obwodu zasilania pradem elektrycznym polaczonego ze wspomnianymi elektrodami i z ka¬ piela z roztopionego metalu tak, ze nagrzewajacy prad elektryczny przeplywa przez obrzeza masy roztopionego szkla; wspomniany obwód zawiera urzadzenie do regulowania pradu, dzieki któremu reguluje sie temperature obrzezy masy roztopione¬ go szkla, w miare jak masa ta przesuwa sie naprzód miedzy scianami ograniczajacymi.Korzystnie jest, jezeli rynna, sluzaca do wlewa¬ nia roztopionego szkla na kapiel, rozciaga sie na jednym koncu konstrukcji zbiornikowej, jezeli sciany Ograniczajace zanurzaja sie w kapieli jako przedluzenia bocznych stojaków rynny i jezeli elektrody zawieraja bloki z materialu przewodza¬ cego elektrycznie, umieszczone przed scianami ograniczajacymi i ponad powierzchnia roztopionego metalu. 50 Najbardziej korzystne wykonanie wynalazku jest wówczas jezeli posiada dwie pary elektrod, przy czym elektrody kazdej pary zamocowane sa obok siebie przed scianami ograniczajacymi, zawiera od¬ dzielne obwody zasilania pradem elektrycznym, je- 55 den obwód dla kazdej elektrody, przy tym kazdy ob¬ wód zasilania pradem elektrycznym zawiera na¬ stawne urzadzenie do regulowania pradu, dzieki któremu mozna oddzielnie regulowac prad przeply¬ wajacy przez obrzeza szkla. 60 Wynalazek dotyczy równiez regulowania dewit¬ ryfikacji roztopionego szkla, w wystepie, który znajduje sie pod rynna, ciagnaca sie na scianie koncowej konstrukcji zbiornikowej i w pewnym odstepie od poziomu powierzchni kapieli, w celu 65 regulowania wspomnianej dewitryfikacji wynalazek 15 20 25 30 35 4059078 6 umozliwia przepuszczanie pradu nagrzewajacego przez grubosc wystepu dzieki temu, ze na koncowej scianie zbiornika zamocowano elektrode tak, ze za¬ nurza sie ona w wystepie z roztopionego szkla.Wynalazek dotyczy równiez szkla plaskiego wy¬ twarzanego sposobem opisanym powyzej i dotyczy plyt szklanych wycinanych ze szkla plaskiego.Przedmiot wynalazku przedstawiony jest w przy¬ kladzie wykonania na rysunku, na którymi fig. 1 przedstawia urzadzenie w wzdluznym przekroju pionowym, skladajace sie ze zbiornika o wydlu¬ zonej konstrukcji, zawierajacej kapiel metalowa i ze znajdujacej sie nad nia konstrukcji dachowej z uwidocznieniem polozenia elektrod, sluzacych do wlaczania w obwód elektryczny obrzezy roztopio¬ nego szkla znajdujacego sie w koncu wlotowym ka¬ pieli, fig. 2 — urzadzenie w widoku z góry, fig. 3 — szczególowy przekrój pionowy jednej elektrody, fig. 4 — przekrój wzdluz linii IV — IV na fig. 2 wraz z obwodami elektrycznymi przylaczonymi do elek¬ trod, a fig. 5 — przekrój konca konstrukcji zbiorni¬ kowej z otworem wlotowym wraz z elektroda za¬ mocowana do sciany konca zbiornika z otworem wlotowym.Na fig. 1 i 2, czesc zbiornika do ciaglego rozta¬ piania szkla oznaczona jest cyfra 1, a przegroda po¬ przeczna do regulowania przeplywu — cyfra 2.Czesc konstrukcji zbiornikowej do ciaglego rozta¬ piania szkla zakonczona jest rynna 3, zawierajaca dno 4 i boczne stojaki 5, które wraz z dnem tworza rynne o ogólnym prostokatnym przekroju poprzecz¬ nym. Pokrywa umieszczona jest nad "rynna w zna¬ ny sposób.Rynna 3 umieszczona jest na jednym koncu zbiornika zawierajacego kapiel 6 z roztopionego metalu, na przyklad z roztopionej cyny lub z rozto¬ pionego stopu cyny o ciezarze wlasciwym wiekszym niz ciezar wlasciwy roztopionego szkla. Zbiornik sklada sie ze spodu 7, scian bocznych 8 i scian kon¬ cowych 9. Poziom powierzchni kapieli 6 z roztopio¬ nego metalu oznaczono liczba 10.Konstrukcja zbiornikowa podtrzymuje konstruk¬ cje dachowa, ciagnaca sie nad zbiornikiem i zawie¬ rajaca dach 11, sciany koncowe 12 i sciany boczne 13; konstrukcja dachowa tworzy tunel nad kapiela i zakresla przestrzen górna nad kapiela. Do przes¬ trzeni górnej doprowadza sie atmosfere ochronna za pomoca przewodów 14, które polaczone sa z glów¬ nym przewodem zasilajacym 16 za pomoca rur roz- galeznych 15. Atmosfere ochronna utrzymuje sie w przestrzeni górnej pod cisnieniem wiekszym od otaczajacego, co stanowi ochrone przed wtargnie¬ ciem atmosfery otaczajacej do przestrzeni górnej nad kapiela.W konstrukcji zbiornikowej, przy koncu wloto¬ wym kapieli, zamocowano konstrukcje scienna ogniotrwala 17. Konstrukcja scienna 17 ciagnie sie na cala glebokosc zbiornika i moze byc wbudowana do konstrukcji zbiornikowej jako jej stala czesc.Wewnetrzne powierzchnie 18 konstrukcji sciennej pochylone sa na zewnatrz i zakreslaja stopniowo rozszerzajace sie przejscie 19, zaczynajace sie poni¬ zej rynny 3 w koncu wlotowym kapieli. Powierzch¬ nie 18 spelniaja role scian ograniczajacych, które sa bocznie rozmieszczonymi przedluzeniami stojaków 5 bocznych rynny. Sciany ograniczajace 18 zamy¬ kaja roztopione szklo, wlane na kapiel jako masa roztopionego szkla 20, która przesuwa sie naprzód wzdluz przejscia 19 miedzy scianami ograniczaja- 5 cymi 18. Sciana koncowa 12 konstrukcji dachowej, w koncu Wlotowym kapieli/lconczy sie tuz nad konstrukcja scienna 17 i wskutek tego zakresla wlot 21, przez który roztopione szklo 20 przesuwa sie naprzód wzdluz kapieli 6 z roztopionego metalu. io Rynna 3 zachodzi na konstrukcje zbiornikowa tak, ze dno rynny znajduje sie ponad roztopionym metalem, roztopione szklo, plynace z pieca do roz¬ tapiania szkla po rynnie 3, spada swobodnie z wy¬ sokosci kilku centymetrów na poziom powierzchni 15 kapieli. Dolna powierzchnia roztopionego szkla, któ¬ ra pozostala w zetknieciu z powierzchnia rynny, przeplywa do tylu i tworzy wystep 22 roztopionego szkla pod rynna.Roztopione szklo, dostarczone do kapieli 6 z ryn- 20 ny 3, natychmiast rozprzestrzenia sie po powierzch¬ ni roztopionego metalu, ale sciany ograniczajace 18 powstrzymuja szklo przed rozprzestrzenianiem sie.W celu zmniejszenia do minimum strat ciepl¬ nych na obrzezach masy roztopionego szkla 20, któ- 25 re powodowane sa wymiana ciepla miedzy szklem i scianami ograniczajacymi i w celu regulowania stanu cieplnego masy 20 nagrzewanie obrzezy masy z roztopionego szkla.W przykladzie, przedstawionym na fig. 2 umiesz- 30 czo.no pare elektrod 23 i 24 przed kazda sciana ograniczajaca 18. Jedna z elektrod 23 przedstawio¬ no bardziej szczególowo na fig. 3, elektroda 23 skla¬ da sie z prostokatnej plyty o zwezajacym sie prze¬ kroju poprzecznym, wykonana jest z materialu 35 przewodzacego elektrycznie i odpornego na dziala¬ nie roztopionego szkla. Najbardziej odpowiednim materialem jest molibden. Tylna powierzchnia 26 plyty 23 lezy w jednej plaszczyznie z powierzchnia sciany ograniczajacej 18, a przednia powierzchnia 40 27 plyty 23, zweza sie ku dolowi tak, ze dolny brzeg 28 plyty jest najciensza czescia plyty.Plyta 23 elektrody zamocowana jest do podtrzy¬ mujacej ksztaltki 29, przy czym plyta 23 zamoco¬ wana jest do powierzchni 30 ramienia 31 bloku 29 45 za pomoca srub (nie przedstawionych na rysunku) lub za pomoca spawania. Drugie ramie 32 bloku 29 wchodzi do rowka 33 znajdujacego sie u góry kon¬ strukcji sciennej 17. Blok 29 jest wykonany ze stali zaroodpornej, podtrzymujacy pret 34, równiez ze 50 stali zaroodpornej, jest przyspawany do bloku 29.Dzieki temu, ze ramie 32 bloku 29 wchodzi do row¬ ka 33, zapewnia sie wlasciwe polozenie plyty 23 elektrody przed sciana ograniczajaca 18, przy czym dolny brzeg 28 plyty 23 elektrody oddalony jest od 55 poziomu powierzchni 10 kapieli 6 z roztopionego metalu tak, ze dolny brzeg plyty 23 zanurza sie w obrzezu roztopionego szkla 20.Zewnetrzny koniec preta 34 otoczony jest izola¬ cyjnym materialem 35, jak przedstawiono na fig. 4. 60 Pret 34 przechodzi poprzez sciane boczna 8 kon¬ strukcji zbiornikowej.Fig. 4 przedstawia ustawienie dwóch elektrod 23 naprzeciwko siebie. Druga para elektrod 24 jest skonstruowana i zamocowana w sposób identyczny. 65 Kazda elektroda 24 ma równiez postac prostokatnej59078 8 plyty na przyklad z molibdenu, zanurzonej w ob¬ rzezu roztopionego szkla i jest zamocowana na pod¬ trzymujacej ksztaltce 36 zamocowanej w jednym koncu preta podtrzymujacego 37. Zarówno blok 36 jak i pret 37 wykonane sa ze stali zaroodpornej.Prety 37 zamocowane sa w scianach bocznych kon¬ strukcji zbiornikowej w taki sam sposób, jak pre¬ ty 34! Plytki rozporki 38 i 39, zamocowane sa do kon¬ strukcji sciennej 17 miedzy blokami podtrzymuja¬ cymi 29 i 36 kazdej pary elektrod, w celu zapew¬ nienia wlasciwego odstepu miedzy blokami 29 i 36, tak, aby plyty elektrod 23 i 24 byly wlasciwie za¬ mocowane obok siebie z pewnym odstepem i przed kazda sciana ograniczajaca.Zastosowano cztery oddzielne obwody zasilania pradem, czyli po jednym obwodzie dla kazdej elek¬ trody. Dwa obwody zasilajace elektrody 23 przed¬ stawiono na fig. 4. Ewentualnie, mozna zastosowac tylko dwa obwody zasilania pradem, czyli po jed¬ nym obwodzie dla kazdej pary elektrod 23 i 24.Kazdy obwód zasilania pradem zawiera .auto¬ transformator 40, którego pierwotne uzwojenie 41 ma zaciski sluzace do przylaczania do zródla pradu zmiennego. Uzwojenie wtórne 43 kazdego auto¬ transformatora ma zestyk przesuwny 44, który w wykonaniu przedstawionym na fig. 4, jest przy¬ laczony do preta podtrzymujacego 34 odpowiedniej elektrody 23. Jeden koniec uzwojenia wtórnego 43 przylaczony jest przewodem 45 do elektrody 46 za¬ nurzonej w kapieli z roztopionego metalu.Elektryczne prady nagrzewajace, dostarczane przez dwa autotransformatory 40, przeplywaja przez obrzeza masy 20 roztopionego szkla, poczy¬ najac od plyty 23 elektrody, do roztopionego metalu kapieli. Identyczne, oddzielne obwody zasilania pradem elektrycznym przylaczone sa do elektrod 24. Roztopiony metal stanowi dobry elektryczny zestyk dla dolnej powierzchni szkla. Dzieki wpro¬ wadzeniu oddzielnych obwodów zasilania pradem elektrycznym, prady przeplywajace przez dwa obrzeza szkla, elektrody 23 i 24, mozna osobno re¬ gulowac przez oddzielne nastawianie przesuwnych zestyków 44 autotransformatorów. Oddzielne regu¬ lowanie pradów dostarczanych do dwóch obrzezy szkla mozna wykorzystac do wyrównywania pro¬ filu masy .roztopionego szkla, przesuwajacej sie na¬ przód miedzy ograniczajacymi scianami 18, szcze¬ gólnie przy wytwarzaniu szkla o grubosci 7 mm lub wiekszej. Cienszy bok masy roztopionego szkla 20 pogrubia sie przez zwiekszenie mocy dostarcza¬ nej do tego boku.W odpowiednich warunkach oddzielne regulowa¬ nie pradów dostarczanych do elektrod moze nie byc konieczne, a obydwie pary elektrod moga byc wlaczone w ten sam obwód tak, ze prad przeplywa od jednej pary elektrod, poprzez jedno obrzeze szkla, poprzez roztopiony metal i poprzez drugie obrzeze szkla do drugiej pary elektrod.Dostarczany prad zalezy od grubosci masy rozto¬ pionego szkla, od glebokosci zanurzenia elektrod w szkle i od temperatury szkla. Stwierdzono, ze wydzielanie mocy 2—10 kW w kazdym obrzezu masy roztopionego szkla daje na ogól zadane na¬ grzewanie obrzezy szkla o szerokosci okolo 2 cen¬ tymetrów. Na przyklad prad o natezeniu 200 A i napieciu 50 V moze przeplywac przez kazde obrze¬ ze szkla. W innych warunkach mozna zastosowac 5 prad o znacznie wiekszym natezeniu, na przyklad o natezeniu do 500 A.Roztopione szklo, zawarte miedzy ograniczajacy¬ mi scianami 18, osiada latwo na kapieli po sply¬ nieciu z rynny, przy tym zarówno dolna po- 10 wierzchnia szkla 20, stykajaca sie z kapiela z roz¬ topionego metalu, jak i górna powierzchnia masy 20 roztopionego szkla staja sie poziome. Osiadanie roztopionego szkla na kapieli wzmaga sie dzieki temu, ze wynalazek przewiduje regulowane, zlo- 15 kalizowane nagrzewanie obrzezy masy roztopione¬ go szkla stykajacych sie ze scianami ograniczaja¬ cymi, wskutek tego lepkosc obrzezy masy roztopio¬ nego szkla moze byc przynajmniej tego samego rzedu, jak lepkosc szkla w srodku masy 20. 20 Zmniejsza to do minimum straty cieplne w obrze¬ zach szkla i daje bardziej równomierne stany ciepl¬ ne w calej masie 20 roztopionego szkla.W przypadku, gdy natezenie pradu przeplywaja¬ cego równa sie okolo 200 A, wówczas temperatura 25 obrzezy masy 20 szkla roztopionego moze osiagnac okolo 1300°C, jezeli roztopione szklo zostalo dostar¬ czone na kapiel w temperaturze okolo lt)00°C; w rezultacie waskie pasma bardzo goracego szkla (na przyklad o szerokosci 2 centymetrów) plyna 30 wzdluz brzegów masy szkla stykajac sie z ograni¬ czajacymi scianami 18. Zmniejsza to lepkosc masy roztopionego szkla 20 wzgledem ogniotrwalej scia¬ ny 18.W sposobie wedlug wynalazku przykladowo, na 35 fig. 2 mozliwy jest boczny przeplyw roztopionego szkla wyplywajacego z pomiedzy scian 18 ograni¬ czajacych, gdy szklo rozprzestrzenia sie do grani¬ cy swojego swobodnego przeplywu pod dzialaniem sily ciezkosci i naprezenia powierzchniowego, wówczas wytwarza sie unoszaca sie na powierzchni masa 47 roztopionego szkla, która w postaci tasmy przesuwa sie naprzód w sposób ciagly wzdluz ka¬ pieli i która chlodzi sie w miare jej przesuwania.Przy koncu wlotowym kapieli, gdzie temperatu¬ ra równa sie okolo 600°C, tasme mozna usunac bez uszkodzenia z kapieli za pomoca napedzanych wal¬ ków 48 umieszczonych w koncu wylotowym zbior¬ nika i nieco nad poziomem spodu otworu wyloto¬ wego zbiornika. W celu usuniecia szkla w postaci tasmy z kapieli, napedzane walki 48 przykladaja do szkla sile pociagowa.Wynalazek moze dotyczyc zlokalizowanego na¬ grzewania szkla w kazdym miejscu kapieli, w któ¬ rym szklo jest dostatecznie nagrzane, aby jego gór¬ na powierzchnie mozna bylo wlaczyc w obwód elektryczny.Jak widac na fig. 5, jedna lub wiecej elektrod 50 z molibdenu mozna zanurzyc w wystepie 22 z 60 roztopionego szkla utworzonej pod rynna 3 wsku¬ tek tego, ze czesc roztopionego szkla plynie w kie¬ runku przeciwnym niz szklo 20 przesuwajace sie naprzód. Kazda elektroda 50 jest zamocowana na precie 51 przewodzacym, który przechodzi przez 65 sciane koncowa 9 konstrukcji zbiornikowej. Kazda 40 45 5059078 10 elektroda 50 jest wlaczona w taki sam obwód za¬ silania pradem elektrycznym, jak obwód przedsta¬ wiony na fig. 3 i 4. Nagrzewanie wystepu 22 roz¬ topionego szkla za pomoca pradu elektrycznego, przeplywajacego przez szklo w wystepie 22, regu¬ luje sie przez kontrolowanie sklonnosci do dewitry¬ fikacji w wystepie. PL