Opublikowano 30.IV.1966 50831 KI —-49-HT63 <*?*, itjtg MKP B23b L,aj22 UKD -.BLIOTEKA Polski !ta-.*#*H2! i^^f.Wspóltwórcy wynalazku: Mikolaj Kujawiak, Henryk Czujewicz Wlasciciel patentu: Zaklady Przemyslu Metalowego' H. Cegielski, Po¬ znan (Polska) Szybkomocujacy uchwyt do mocowania narzedzi we wrzecionach obrabiarek Przedmiotem wynalazku jest szybkomocujacy uchwyt do mocowania we wrzecionach obrabiarek narzedzi do wiercenia, poglebiania, rozwiercania i gwintowania.Znane sa 'uchwyty szybkomocujace wyposazone 5 w korpus z pletwa zabierakowa i cylindrycznym otworem, w którym umieszcza* sie wkladke z osa¬ dzonym w niej narzedziem. Do przeniesienia mo¬ mentu obrotowego z korpusu na wkladke sluza kulki stalowe osadzone przesuwnie w sciankach 10 korpusu. Na powierzchni korpusu znajduje sie prze¬ suwny pierscien. Nasuniecie pierscienia na kulki wciska je w glab uchwytu tak, ze wchodza one czesciowo w otwory wkladki i lacza wkladke z korpusem. Przesuniecie pierscienia zewnetrznego 15 ku górze powoduje wysuniecie sie kulek z otwo¬ rów oprawki, po czym oprawke wraz z narzedziem mozna wyjac z korpusu.Ta znana konstrukcja uchwytu posiada pewne wady. Kulki jako element przenoszacy moment ob- 2o rotowy wydatnie ograniczaja jego wielkosc, zmu¬ szajac do stosowania niskich parametrów skrawa¬ nia, szczególnie przy wierceniu i poglebianiu.W konsekwencji znane uchwyty uniemozliwiaja pelne wykorzystanie mocy obrabiarek. W wypadku 25 pracy na wyzszych parametrach skrawania naste¬ puje uszkodzenie kulek i zakleszczanie sie pier¬ scienia zewnetrznego, co utrudnia lub uniemozli¬ wia wymiane wkladki z narzedziem. Ponadto zna¬ ny uchwyt jest przystosowany wylacznie do obra- 30 2 biarek posiadajacych we wrzecionie gniazdo z ple¬ twa, a wymiana wkladki z narzedziem w czasie obrotów wrzeciona grozi pokaleczeniem rak.Celem wynalazku jest usuniecie tych wad i skonstruowanie * uchwytu, w którym .elementy przenoszace moment obrotowy umozliwia pelne wykorzystanie mocy obrabiarki. Dalszym celem wynalazku jest umozliwienie bezpiecznej wymia¬ ny narzedzia w obracajacym sie wrzecionie, oraz umozliwienie stosowania uchwytu takze we wrzecionach wyposazonych w sciagacz.Istota wynalazku polega na polaczeniu wkladki z korpusem za ipomoca klinowych wystepów na wkladce, które to wystepy wchodza do rowków, wykonanych w otworze korpusu. Kulki umieszczo¬ ne w sciance korpusu wciskane za pomoca pier¬ scienia zewnetrznego sluza do zabezipieczenia wkladki przed wypadnieciem w czasie pracy. Dalej, uchwyt jest wyposazony w elementy umozliwiajace bezpieczna wymiane wkladki w obracajacym sie wrzecionie, a mianowicie w obrotowy pierscien na koncówce wkladki oraz przesuwna tulejke w otwo¬ rze korpusu. Stozek uchwytu korpusu jest wypo¬ sazony w otwór do mocowania sciagaczem, a do tego otworu wkreca sie w razie potrzeby wymien¬ na koncówke z pletwa zabierakowa.Dalsze cechy znamienne i zalety wynalazku sa dokladniej opisane na przykladzie wykonania w zwiazku z rysunkiem, na którym fig. 1 przedsta¬ wia przekrój podluzny uchwytu bez wkladki, fig. 2 508313 50831 4 — taki sam przekrój uchwytu z osadzona w nim wkladka z narzedziem, a fig. 3 — przekrój wzdluz linii A—A na fig. 2.Korpus 1 uchwytu posiada otwór, który w prze¬ dniej czesci jest wyposazony w rowki 2. W otwo¬ rze tym znajduje sie tulejka 3 wypychana sprezy¬ na 4 i zabezpieczona przed wypadnieciem z otworu.W otworze scianki korpusu znajduje sie kulka 5, a na korpusie jest umieszczony przesuwnie i obro¬ towo pierscien 6 ze sprezyna 7. Pierscien 6 jest wyposazony w ograniczniki przesuwu w obu kie¬ runkach. Stozek uchwytu posiada otwór z gwin¬ tem, w którym jest umocowana koncówka z plet¬ wa zabierakowa 8. Wkladka 9 z narzedziem 10 po- .„ ~.«.-sia4a~ na*~zewnetrznej powierzchni wystepy 11. Na ! A # Jsoneówee wkladki jest umieszczony obrotowy pier- | scien 12, a tylna czesc, wkladki jest wyposazona l w wybijak 13tze sprezyna 14.Przed' osadzeniem w uchwycie wkladki 9 tulej¬ ka 3 pod naciskiem sprezyny 4 zajmuje polozenie przedstawione na fig. 1. W celu osadzenia wkladki w otworze korpusu 1 nalezy uniesc jedna reka pierscien 6, a druga reka wsunac wkladke 9 z osa¬ dzonym w niej narzedziem 10.Wkladke 9 nalezy trzymac za pierscien 12.W czasie wsuwania Wkladki tulejka 3 cofa sie, a wystepy 9 na wkladce wchodza w rowki 2 korpu¬ su 1. Nastepnie opuszcza sie pierscien 6, który wciska kulke 5 w odpowiednie wglebienie na wkladce 9 i zabezpiecza ja przed ewentualnym wypadnieciem.Przy wyjmowaniu wkladki przeprowadza sie opisane czynnosci w odwrotnej kolejnosci, przy czym wymiane wkladki 9 w celu zmiany narzedzia mozna przeprowadzac bez zatrzymywania wrze¬ ciona, gdyz rece dotykaja jedynie obrotowych pier¬ scieni 6 i 12. Wyposazenie wkladki 9 w wybijak 13 daje dodatkowa korzysc, ze usuniecie narzedzia z wkladki odbywa sie przez uderzenie wybijakiem o twardy przedmiot, a wiec eliminuje sie stosowa¬ nie do tego celu klina i mlotka. Wybijak 13 w miejscu styku z pletwa narzedzia posiada wglebie¬ nie, które zabezpiecza nakielek narzedzia przed odksztalceniami.Uchwyt wedlug wynalazku umozliwia przeno¬ szenie duzych momentów obrotowych, zapewnia 5 bezpieczna wymiane narzedzia przy obracajacym sie wrzecionie oraz jest przystosowany do moco¬ wania w gniazdach wrzecion z pletwa zabierakowa lub ze sciagaczem. PL