Wynalazek niniejszy dotyczy sposobu wytwarzania ksztaltowanych przedmiotów z wodnych rozproszyn kauczuku, zwlasz¬ cza przez zanurzanie.Wytwarzanie ksztaltowanych przed¬ miotów z wodnych rozproszyn kauczuku przeprowadza sie zwykle tak, ze na for¬ me naklada sie, np. przez zanurzanie, war¬ stwe rozproszyny kauczuku, po czym forme wraz z ta warstwa suszy sie, a nakladanie i susfcemie warstw powtarza sie w razie potrzeby kilkakrotnie, az osiagnie sie po¬ zadana grubosc powloki, po czym ewentu¬ alnie powloke wulkanizuje sie. Warstwy zwyklej rozproszyny kauczuku, które zwy¬ kla forma na swej powierzchni moze utrzy¬ mac, sa bardzo cienkie. Wobec tego, aby uzyskac przedmioty o praktycznie uzy¬ tecznej grubosci scianki kauczukowej trze¬ ba bardzo czesto powtarzac nakladanie warstw i ich suszenie. Niedogodnosci tej mozna zapobiec stosujac zabiegi, za pomo¬ ca których zwieksza sie grubosc warstwy, jaka sie uzyskuje przy jednorazowym zer tknieciu z wodna rozproszyna kauczuku nip. przy kazdym zanurzeniu. Próbowano juz osiagac ten cel w wieloraki sposób. Tak np. zwilzano najpierw formy, przed ich zanu¬ rzeniem w rozproszynie kauczuku, roztwo¬ rem srodka scinajacego. Roztwór scinaja¬ cy powoduje jednak przy zanurzeniu for¬ my W rozproszynie kauczuku przesuniecia na powierzchni formy, wobec czego nie otrzymuje sie warstw straconych równo¬ miernie grubo. Ptróbowano wiec pokrywac formy galaretami, np. zelatyna lub agar --<&Zarem, zawieraj acyoii itozpuszczainy sro¬ dek scinajacy. W tetn sposób osiagnieto wprawdzie równomierne warstwy o znalez¬ nej grubosci, lecz przeprowadzanie tego sposobu jest bardzo klopotliwe. Poza tym stosowano formy do zaniUtfzania, wykonane z substancji) stalych, które, jak np. alun lub kwas cytrynowy, rozpuszczaja sie w wodzie, a zartem ii w wodnych rozproszy- nach kauczuku, tworzac roztwór scinajacy, wskutek czego przy zanurzeniu tego rodza¬ je formy w rozproszynie kauczuku straca sie na powierzchni formy warstwa kauczu¬ ku. Oprócz innych niedomagan formy te maja te wade, ze z kazdym ich uzyciem staja sie mniejsze i trzeba je czesto wyko¬ nywac na nowo. Poza tym próbowano po¬ wlekac nieprzepuszczalne formy roztworem srodka scinajacego w lotnym rozpuszczal¬ niku organicznym, odparowywac rozpusz- cziailnik czesciowo lub calkowicie, al forme, zaopatrzona w pozostala powloke utwo¬ rzona ze srodka scinajacego, zanurzac do kapieli mleka kauczukowego. Do tego spo¬ sobu uzywano stosowanych zwykle srod¬ ków scinajacych, a mianowicie kwasów sta¬ lych lub cieklych albo nieorganicznych so¬ li kationów wielowartosciowych. Przy za¬ stosowaniu kwasnych srodków scinajacych sposób ten posiada te wade, ze nieodpor¬ ne na dzialanie kwasów dala wypelniaja¬ ce, np. kreda, ulegaja rozkladowi. Poza tym obecnosc cial kwasnych przeszkadza wulkanizacji. Kwasne srodki scinajace mu¬ sza byc przed wulkanizacja usuwane przez plukanie woda.Sposobem tym nie uzyskuje sie wyni¬ ków zadowalajacych takze i wskutek tego, ze ptnzy stosowaniu zwykle uzywanych srodków scinajacych i przy zanurzaniu form, powleczonych srodkiem scinajacym, w rozproszynie kauczuku zatrzymuja sie pecherzyki powietrza, które powoduja wy¬ twarzanie sie otworów, pecherzy i nierów¬ nosci na prlzedmiocie kauczukowym.Wzmiankowanym niedomaganiem tego sposobu próbowano zapobiec przez to, ze po nalozeniu roztworu srodka scinajacego, forme mim powleczona poddawano dziala¬ niu gazu zasadowego, np. gazu amoniako¬ wego. W ten sposób wprowadza sie nowy zabieg, który podczas wytwarzania powo¬ duje nowa trudnosc.Wynalazek niniejszy umozliwia wytwa¬ rzanie przedmiotów kauczukowych nawet o grubych sciankach, wyrózniajacych sie wielka równomiernoscia i szczególnie glad¬ ka powierzchnia, przy czym przy przepro¬ wadzeniu sposobu wedlug wynalazku nie zachodza wyzej wymienione trudnosci. Wy¬ nalazek polega na tym, ze forme przed na¬ lozeniem ma nia rozproszyny kauczukowej, np. przed zanurzeniem formy w tej roz¬ proszynie, zaopatruje sie w powloke wy¬ tworzona z aminy lub soli aminowej. Ami¬ ny posiadaja równiez te zalete, ze nie tylko nie przeszkadzaja wulkanizacji, lecz prze¬ ciwnie, dzialaja jako srodki przyspiesza¬ jace wulkanizacje.Sposób wedlug wynalazku niniejszego przeprowadza sie najlepiej tak, ze na po¬ wierzchnie formy naklada sie roztwór ami¬ ny lub soli aminowej w rozpuszczalniku lotnym, np. organicznym, po czym rozpusz¬ czalnik odparowuje sie calkowicie lub przynajmniej na tyle, aby roztwór byl bar¬ dzo gesty, malo ruchliwy. Jesli majace byc nalozonymi srodki scinajace sa ciekle, to mozna je na powierzchnie form nalozyc równiez w stanie czystym, np. przez zanu¬ rzanie. Srodki w stanie sproszkowanym mozna nakladac na powierzchnie form przez rozpylanie, lecz ta odmiana wykony¬ wania sposobu wedlug wynalazku jest mniej dogodna. Aminy lub sole aminowe mozna równiez rozpuscic w srodku krzep¬ nacym na galarete, np. w rozczynie zela¬ tyny lub agaru, i spowodowac przez to wytworzenie sie warstwy galarety na for¬ mie. Roztwór aminy lub soli aminy mozna tez zagescic zai pomoca dodatków zwiek¬ szajacych lepkosc, np. za pomoca roztworu — 2 -kolodium, i w ten sposób zwiekszyc gru¬ bosc warstw, ai tym samym i ilosc srodka scinajacego, nakladanego na forme przez zanurzanie formy w roztworze srodkai sci¬ najacego.Jako aminy mozna stosowac np. cyklo- hekstyiloaniine, diwufenyloguanidyne, anili¬ ne, hydlroksyloamine. Odpowiednimi roz¬ puszczalnikami sa alkohole lotnie, np. me¬ tanol, etery, np. eter etylowy, albo ketony, np. aceton.Przy stosowaJniu srodków scinajacych, sklonnych dlo wytwarzania duzych krysz¬ talów, moznia zapobiec wytwarzaniu sie tych krysztalów przez dodanie niewielkich ilosci cial bezpostaciowych, np. weglowo¬ danów, kleju lub tragantu.Grubosc blonki kauczukowej wzrasta w okreslonych granicach wraz z iloscia srod¬ ka scinajacego straconego na fortnie. Chcac utworzyc bardzo grube warstwy kauczuko¬ we mozna kilkakrotnie powtarzac obróbke, polegajaca nia nakladaniu srodka scinaja¬ cego, zanurzaniu w razproszynie kauczuko- wej i stiszeniu.Ponizej umieszczona tabela uwidocz¬ nia dzialanie wstepnej obróbki formy za po¬ moca amin lub soli aminowych. Przy pró¬ bach postepuje sie tak, ze najpierw forme zanurza sie w roztworze zawierajacym ami¬ ne lub sól aminowa. Po wyjeciu z roztworu forma jest powleczoma cienka warstwa u- tworzona z tego roztworu. Nastepnie po¬ zwala sie ulotnic rozpuszczalnikowi war¬ stwy powlekajacej forme, tak iz otrzymuje sie równomierna poiwloke utworzona z za¬ stosowanego srodkia scinajacego. Tak po¬ wleczone formy umieszcza sie nastepnie wszystkie na jednakowy okres czasu w rozproszytnie kauczukowej, przy czym taa fotrmach osadza sie warstwa Idatmczukowa.Po wyjeciu form z rOzproszyny znajduja¬ ce sie na nich blonki kauczukowe jak zwy¬ kle suszy sie i wulkanizuje. Ponizsza tabe¬ la podaje srodek scinajacy i odpowiednia grubosc suchych wulkanizowanych blonek.Srodek scinajacy.Bez stosowania srodkia scinajacego nia formie hydroksyloamina (zageszczona za pomoca kolodium) dwufenyloguanidyna chlorek dwtrfenyloguanidyny siarczan dwufenyloguanidyny octan dwufenyloguanidyny anilina (zageszczona za pomoca kolodium) cykloheksyloatmina Grubosc blonki. 0,18 0,30 0,32 0,40 0,44 0,49 0,36 0,80 mm, II f II l li l li l II 1 li l II l Przy stosowaniu soli aminowych uzy¬ skuje sie z! zasady warstwy grubsze niz przy stosowaniu samych amin.Z powyzszej tabeli widac, ze nlp. przy stosowaniu cykloheksyloaminy w celu uzy¬ skania warstwy kauczukowej o grubosci 0,8 mim forme trzeba zanurzyc tylko jeden raiz, podiczas. gdy w celu otrzymania takiej samej warstwy kauczukowej na formie bez powloki, utworzonej ze srodka scinajace¬ go, trzeba bylo forme zanurzyc 4 — 5 razy.Okazalo sie, ze przy przeprowadzaniu sposobu wedlug wynalazku srodek scina¬ jacy nie wnika powoli do rozproszyny kauczukowej i nie czyni jej wskutek zage¬ szczenia i stezenia po pewnym czasie nie nadajaca sie db dalszego uzytku. Nawet przy wytwarzaniu z tej samej kapieli za-* — 3 —nurzajaoej hajr wLdfetej " 4icriby pfrzed- miotów nie zauwazono w ostatnich w niej zanurzanych przedmiotach w stosunku do pierwszych zadnej róznicy pod wzgledem jaikiosci Wedlug wynalazku niniejszego jako i^teproBlzyny kauczukowe nalezy rozumiec wszystkie maturalne i sztuczne rozproszyny kauczuku, jak równiez i rózproszyny kau¬ czuku syntetycznego- Rozproszyny moga zawierac zwykle siosOwa&e dodatki, np. substancje wypelniajace i wulkanizacyjne, i moga równiez byc stosowane W stanie juz wulkanizowanym. Naturalne rozproszyny kauczukowe moga byc stezone w stosunku do ich stanu naturalnego.Przyklad L Form^ rekawiczki zainurza sie w roztworze 159 g octanu cykfoheksylo- arrikiowego w 300 cm3 metanolu. Po jej wy¬ jeciu rozpuszczalnik Szybko sie ulatnia, tak ze na foinm&e pozostaje cienka blonka utwo- rzJoma iz soli anlinowej. Nastepnie forme za¬ nurzaj sie nja przeciag dwóch minut w ka¬ pieli oi nastepujacym skladzie: 165 czesci 60%-owego stezonego przez wyparowywanie mleka kauczukowego, utrwalonego za pomoca NH3, 2 czesci siarki koloidalnej (w postaci pasty 70% -owej), 1 czesc srodka przyspieszajacego wul¬ kanizacje, a mianowicie Vulkacitu P extra N (soli cynkowej kwasu fenyloetylod^wutio- karbaminowego), 3 czesci 10%-owego rolzlwaru wultaimo- lu (roztworu sulfonowanego knezolu tech¬ nicznego), 2 czesci barwnika1 Vulkanosolrotu (bar¬ wnika pigmentowego).Po wyjeciu formy z kapieli powstaly na formie osad zawierajacy kauczuk jlak zwykle suszy sie i wulkanizuj e.Przyklad II. W celu wytworzenia smoczka gumowego zanurza sie odpowied¬ nia foirnie szklana majpierw w roztworze skladajacym sie z; 20 czesci kwasnej soli dwuf^ylogiuiaaiijdyny w 50 czesciach aceto¬ nu, "który Jb roztwór zageszczono pases ^dior danie 1 czesci kolodium rozpu^zczjOTjeso w 4 czesciach mieszaniny alkoholu i eteru (1 : 4), Po wyjeciu formy z tej kapieli po¬ zwala sie ulotnic sie acetonowi. Na formie pozostaje lepka powloka w rodzaju syro¬ pu. Tak przygctfcowana forme zanurza sie nastepnie w mieszaninie mleka kauczuko¬ wego, rózniacej sie od stosowanej wedlug przykladu I tylko tym, ze zawiera ponadto 10 czesci kredy szlamowanej. Po dwóch mi¬ nutach forme wyjmuje sie powoli z kapie¬ li, suszy sie powloke kauczukowa; nastep¬ nie wprowadza sie forme po raz drugi db rólztwolru sofii aminowej, po wyjeciu jej pozwalaj ulotnic sie rozpuszczalnikowi, po czym ponawia sie zanurzanie formy w mie- sziaJninie mlekia kauczukowego. Po ponow¬ nym osuiszfetriiu, utworzona na formie blon- ke kauczukowa wulkanizuje sie. W ten .spo¬ sób uzyskuje sie bfomke o pdzadiacfflaj gru¬ bosci 0,8 mm po dWukrotnyrii zanurzeniu, podczas gdybez zanurzenia wstepnego trze¬ ba by bylo powtarzac zanurzanie 4 — 5 ralzy. PL