Na sciankach zbiorników i aparatów stosowanych w przemysle spozywczym i fermentacyjnym powstaja czesto wskutek przemian substancji organicznych osady kamieniejace, które trudno usunac; takie osady tworzy piwo, mleko i wyparowywa¬ ne roztwory w przemysle cukrowniczym.Znane sposoby usuwania tych osadów po¬ siadaja liczne wady. Kwas azotowy stoso¬ wany zwykle do oczyszczania zbiorników browarnianych jest szkodliwy dla zdrowia, glównie wskutek wytwarzajacych sie przy tym tlenków azotu. Alkalia stosowane do usuwania osadów z mleka niszcza powloki cynowe scianek zbiorników.Sposób wedlug wynalazku niniejszego usuwa te niedogodnosci. Wedlug wynalaz¬ ku usuwa sie takie osady traktujac je roz¬ tworami kwasno reagujacych soli kwasu azotowego i zasad organicznych zawiera¬ jacych grupe NH2, które to zasady z tlen¬ kami azotu tworza tylko nieszkodliwe ga¬ zy, jak azot i bezwodnik weglowy.Takimi kwasnymi solami organicznych zasad sa azotany mocznika, tiomocznika i innych polaczen amidowych kwasu weglo¬ wego. Takie zasady organiczne tworza z kwasem azotowym kwasno reagujace trwa¬ le sole i wiaza tlenki azotu powstajace podczas procesu oczyszczania zbiornikówtworzac azot I bezwodnik weglowy. Srodki stosowane w sposobie wedlug wynalazku sa dla robotników zupelnie bezpieczne i nie niszcza glinu, cyny lub podobnych metali wzglednie stopów, przy zachowaniu odpo¬ wiednich warunków, natomiast powoduja pecznienie osadów, dzieki czemu mozna je latwo usunac.Do wspomnianych azotanów mozna w celu polepszenia ich dzialania dodawac kwasoodpornych srodków zwilzajacych, jak sulfokwasów alkylowanych polaczen aromatycznych, jak np. kwasu alkylo-nafta- leno - sulfonowego i kwasu alkylo - czte- rohydronaftaleno - sulfonowego, jak rów¬ niez innych obojetnych lub kwasno reagu¬ jacych substancji, np. siarczanu potasu. Do srodków wedlug wynalazku mozna doda¬ wac równiez obojetnie lub slabo kwasno reagujacych srodków zapobiegajacych na¬ gryzaniu metali malo odpornych na dzia¬ lanie kwasów.Stosowane wedlug wynalazku niniejsze¬ go kwasne organiczne azotany daja sie la¬ two przechowywac, nie zólca rak robotni¬ ków i sa wygodne w uzyciu najlepiej w po¬ staci wodnistych past.Usuwanie osadów sposobem wedlug wy¬ nalazku uskutecznia sie najlepiej w zwyklej temperaturze i przy pomocy rozcienczonych roztworów, przy czym jako dodatek stosu¬ je sie chemicznie obojetne srodki zage¬ szczaj ace zapobiegajace przedwczesnemu ociekaniu roztworów ze scian oczyszcza¬ nych zbiorników, np. mielona ziemie okrzemkowa, pyl krzemionkowy. Czas trwania oczyszczania zalezy od stezenia roztworu i grubosci osadów.Stwierdzono takze, ze mozna równiez zapobiec powstawaniu tlenków azotu przy usuwaniu osadów za pomoca kwasu azoto¬ wego, jezeli osady te potraktuje sie mie¬ szanina kwasu azotowego i takich organicz¬ nych zwiazków, które zawieraja jedna grupe NH2 wolna lub zobojetniona.Grupa NH2 moze byc polaczona bezpo¬ srednio z lancuchem lub pierscieniem we¬ glowym. Mozna stosowac pierwszorzedo- we aminy alifatyczne, cykloalifatyczne i heterocykliczne. Sposród amin alifatycz¬ nych nalezy wymienic metyloamine, etylo- amine, propyloaniine, izopropyloamine, bu- tyloamine, undecyloamine, dodecyloamine i t. d. Nie ma znaczenia czy aminy sa zu¬ pelnie czyste, wobec czego mozna stosowac pierwszorzedowe aminy w obecnosci amin drugorzedowych i trzeciorzedowych, co ma najczesciej.miejsce, poniewaz^ wytwarzanie czystych amin napotyka w technice na trudnosci. Mozna równiez stosowac z do¬ brym skutkiem substancje z kilkoma amino- grupami, np. etylodwuamine. Stosowane substancje organiczne moga oprócz grupy NH2 zawierac inne grupy. Mozna tez do kwasu azotowego dodac kwasów amino¬ wych, np. glykokolu, alaniny, leucyny, tau- ryny, a dalej aminowych polaczen kwasów dwukarbonowych, np. kwasu asparagino- wego. Mozna stosowac równiez aminy aro¬ matyczne, jak np. aniline i jej pochodne oraz naftyloaminy, dalej aminy heterocyk¬ liczne, jak np. 2 - amino - tiofen. Przy uzy¬ ciu tych ostatnich polaczen nalezy jednak zwazac na to, ze przy duzym stezeniu kwa¬ su azotowego nie tylko unieszkodliwiaja one tlenki azotu, lecz równiez w pewnych warunkach rozkladaja takze kwas azoto¬ wy tworzac polaczenia nitrowe. Jako przy¬ klad cykloalifatycznych polaczen amino¬ wych nalezy wymienic cykloheksyloamine.Z dobrym skutkiem mozna stosowac równiez zwiazki, w których grupa NB2 jest polaczona z rodnikiem kwasowym. Mozna stosowac amidy kwasowe, jak np. forma¬ mid, acetamid, propionamid, butyramid i amidy polaczen aromatycznych, jak amid kwasu benzoesowego, dalej amidy sulfono¬ we, jak np. amid benzenosulfonowy i amid toluenosulfonowy. Nalezy równiez w zwiazku z tym wymienic amidy bezwodnika weglowego, a wiec mocznik, tiomocznik i guanidyne. — 2 —Stosujac kwas azotowy razem z takimi produktami unika sie powstawania tlenków azotu (gazów nitrozowych) z kwasu azoto¬ wego. Te mieszaniny substancji stosuje sie z dobrym skutkiem w tych wszystkich przy¬ padkach, w których w technice uzycie kwasu azotowego daje dobre wyniki, lecz kwas ten powoduje, wskutek jego redukcji organicznymi lub nieorganicznymi mate¬ rialami, tworzenie sie trujacych tlenków azotu. Te lotne tlenki juz w nieznacznych stezeniach oddzialywuja ujemnie na orga¬ nizm, przy czym objawy zatrucia dostrzega sie czesto dopiero po wielu godzinach, co nierzadko powoduje wypadki smiertelne.Opisane powyzej polaczenia organiczne re¬ aguja z produktami tworzacymi sie z osadu pod dzialaniem kwasu azotowego tworzac ciala nieszkodliwe, jak np. wolny azot. Przy stosowaniu amin aromatycznych nastepuje posrednie tworzenie sie polaczen dwuazo- wych.Ilosc tych amidowych i aminowych po¬ laczen dodawanych do kwasu azotowego jest zalezna od charakteru osadu; gdy za¬ chodzi prawdopodobienstwo tworzenia sie malych ilosci tlenków azotu dodaje sie ich niewiele. Jezeli nalezy spodziewac sie powstawania gazów szkodliwych w wiek¬ szych ilosciach lub gdy zamierza sie zapo¬ biec temu calkowicie, dodaje sie tych srodków wiazacych-w ilosci równej ilosci kwasu azotowego lub nawet wiekszej.Srodek ten mozna wprowadzac do kwasu azotowego przed jego uzyciem lub tez dopiero podczas uzycia go. Dodawane materialy moga byc uzyte w stanie stalym lub cieklym; nie jest równiez rzecza ko¬ nieczna, aby byly one rozpuszczalne w kwasie azotowym, poniewaz odpowiednia rozproszyne mozna osiagnac w inny spo¬ sób.Mozna równiez uzyc metyloaminy lub podobnych srodków w postaci gazu.Sposób wedlug wynalazku niniejszego nalezy stosowac w tych przypadkach, w których jest niezbedne stosowanie kwasu azotowego ze wzgledu na jego silne dzia¬ lanie utleniajace i rozpuszczajace, a jest niebezpieczenstwo tworzenia sie tlenków azotu wskutek redukujacego dzialania ma¬ terialów organicznych lub nieorganicznych zawartych w osadach na kwas azotowy.Do kwasu azotowego uzytego nie z ma¬ terialami zawierajacymi grupe NH2 rów¬ niez mozna dodac srodków zwilzajacych, np. kwasów sulfonaftalenowych, i zage¬ szczajacych (do konsystencji past), np. pylu krzemionkowego lub ziemi okrzemko¬ wej.Przyklad I. Na powierzchnie we¬ wnetrzna wykonanego z glinu zbiornika do piwa pokryta grubym osadem z piwa nakla¬ da sie za pomoca pedzla paste otrzymana z 16%-owego wodnego roztworu azotanu mocznikowego z dodatkiem 40% mielonej ziemi okrzemkowej. Po uplywie jednej go¬ dziny zmywa sie w zwyklej temperaturze wnetrze zbiornika woda przy uzyciu szczotki.Przyklad II. 62 czesci wagowe 50%- owego kwasu azotowego, 16 czesci wago¬ wych mocznika i 22 czesci wagowe pylu krzemionkowego zarabia sie na paste. Paste te naklada sie na wewnetrzna powierzchnie zbiornika pokryta osadem z piwa. Po uplywie pól godziny osad da sie latwo usu¬ nac przez szorowanie i zmycie.Przyklad III. 250 czesci wagowych tau- ryny wprowadza sie chlodzac do 630 cze¬ sci wagowych 20%-owego kwasu azotowe¬ go. Te mieszanine zadaje sie mieszajac 130 czesciami wagowymi ziemi okrzemko¬ wej; otrzymuje sie w ten sposób cialo ma¬ ziste, dobrze przylegajace do powierzchni oczyszczanych.Preparat nadaje sie dobrze do usuwa¬ nia osadu z piwa i innych osadów.Przyklad IV. 300 czesci wagowych gli- kokolu miesza sie chlodzac z 720 czesciami wagowymi 35%-owego kwasu azotowego zawierajacego 20 czesci wagowych kwasu — 3 —sulfonowego izopropyloiiaftalenowego, a nastepnie mieszajac dodaje sie 180 czesci wagowych pylu krzemionkowego wytwarza¬ jac w ten sposób mase ciastowata.Zastosowanie takie samo jak w przykla¬ dzie UL Przyklad V, 12 czesci wagowych ace¬ tamidu miesza sie z 25 czesciami wago¬ wymi 50% -owego kwasu azotowego. Mie¬ szanina reaguje bardzo kwasno i nadaje sie dobrze do usuwania osadów róznego rodza¬ ju.Przyklad VI. 10 czesci wagowych 33%-owego roztworu metyloaminy miesza sie chlodzac z 32 czesciami wagowymi 25%-owego kwasu azotowego. Otrzymuje sie mocno kwasny roztwór dobrze usuwaja¬ cy osady.Przyklad VII. 20 czesci wagowych benzenosulfamidu miesza sie chlodzac z 45 czesciami wagowymi 30%-owego kwasu azotowego. Otrzymuje sie bardzo kwasny produkt o wartosci uzytkowej zblizonej do produktu wedlug przykladu VI. «- PLOn the walls of tanks and devices used in the food and fermentation industry, scale deposits are often formed due to the transformation of organic substances, which are difficult to remove; such deposits are formed by beer, milk and evaporated solutions in the sugar industry. Known methods of removing these deposits have numerous disadvantages. The nitric acid normally used to clean the brewing tanks is harmful to health, mainly due to the nitrogen oxides produced in the process. The alkalis used to remove milk deposits destroys the tin coatings of the walls of the tanks. The method of the present invention removes these drawbacks. According to the invention, such deposits are removed by treatment with solutions of acid-reacting salts of nitric acid and organic bases containing the NH 2 group, which bases with nitrogen oxides form only harmless gases such as nitrogen and carbonic anhydride. the salts of organic bases include the nitrates of urea, thiourea and other amide compounds of carbonic acid. These organic bases form acidic and stable salts with nitric acid and bind the nitrogen oxides formed during the tank cleaning process to form nitrogen and carbonic anhydride. The agents used in the method according to the invention are completely safe for workers and do not damage aluminum, tin or similar metals or alloys under appropriate conditions, but they cause the sludge to swell, so that it can be easily removed. These nitrates can be improved to improve them. action by adding acid-resistant wetting agents, such as sulfo alkylated aromatic compounds, such as, for example, alkyl-naphthalene-sulfonic acid and alkyl-tetrahydronaphthalene-sulfonic acid, as well as other inert or acid-reactive substances, e.g. potassium sulfate . It is also possible to add to the agents according to the invention inert or weakly reactive agents that prevent the sticking of metals that are poorly resistant to acid. The acidic organic nitrates used in the present invention can be stored easily and do not turn yellow in workers' cancer. and are convenient to use, preferably in the form of watery pastes. The method of the invention is best used to remove deposits at ordinary temperature and with dilute solutions, with the addition of chemically inert adhesives to prevent premature dripping. solutions from the walls of tanks to be cleaned, for example ground diatomaceous earth, silica fume. The duration of the treatment depends on the concentration of the solution and the thickness of the sediments. It has also been found that the formation of nitrogen oxides can also be prevented when the sediment is removed with nitric acid if the sediment is treated with a mixture of nitric acid and such organic compounds that contain one NH2 group is free or neutralized. The NH2 group may be connected directly to a carbon chain or ring. Primary aliphatic, cycloaliphatic and heterocyclic amines can be used. Among the aliphatic amines, mention should be made of methylamine, ethylamine, propylanine, isopropylamine, butylamine, undecylamine, dodecylamine, etc. It does not matter whether the amines are completely pure, so primary amines can be used in the presence of secondary and tertiary amines. which is most often the case, since the production of pure amines is difficult in technology. It is also possible to use substances with several amino groups, for example, ethyldiamine, with good effect. The organic substances used may contain other groups in addition to the NH2 group. It is also possible to add amino acids to the nitric acid, eg glyocol, alanine, leucine, taurine, and further amine combinations of dicarbonic acids, eg aspartic acid. Aromatic amines, such as, for example, aniline and its derivatives, and naphthylamines, and further heterocyclic amines, such as, for example, 2-amino-thiophene, can also be used. When using the latter connections, however, it must be taken into account that at high concentrations of nitric acid, they not only neutralize nitrogen oxides, but also under certain conditions also decompose nitric acid to form nitric bonds. As an example of a cycloaliphatic amine linkage, mention should be made of cyclohexylamine. Compounds in which the NB2 group is linked to an acid radical can also be used with good effect. Acid amides, such as, for example, formamide, acetamide, propionamide, butyramide, and amides of aromatic compounds, such as benzoic acid amide, and further sulfonic amides, such as, for example, benzenesulfonic amide and toluenesulfonic amide, can be used. In connection with this, it is also necessary to replace amides of carbonic anhydride, ie urea, thiourea and guanidine. - 2 - By using nitric acid together with these products, the formation of nitrogen oxides (nitrous gases) from the nitric acid is avoided. These mixtures of substances are used with good effect in all those cases in which the use of nitric acid in the art gives good results, but the acid causes the formation of poisonous nitrogen oxides by reducing it with organic or inorganic materials. These volatile oxides have a negative effect on the organism even in low concentrations, and the symptoms of poisoning are often noticed only after many hours, which often causes fatal accidents. The organic combinations described above react with the products formed from the sediment under the action of nitric acid, forming harmless bodies, such as free nitrogen. When aromatic amines are used, the indirect formation of diazo linkages occurs. The amount of these amide and amine linkages added to the nitric acid depends on the nature of the precipitate; when it is probable that small amounts of nitrogen oxides will be formed, few are added. If greater amounts of harmful gases are to be expected, or if it is intended to prevent them completely, these binders are added in an amount equal to or even greater amount of nitric acid. This agent can be added to nitric acid before use, or even more. only when using it. The added materials can be used in solid or liquid state; it is also not necessary that they be soluble in nitric acid, since adequate dispersion may be achieved by other means. Methylamine or similar gaseous agents may also be used. The method of the present invention should be used in those cases where it is necessary to use nitric acid because of its strong oxidizing and dissolving effect, and there is a risk of formation of nitrogen oxides due to the reducing effect of organic or inorganic materials contained in the sediments on nitric acid. For nitric acid not used with materials containing the NH2 group may also be added with wetting agents, e.g. sulfonaphthalenic acids, and thickening agents (to a paste consistency), e.g. silica dust or diatomaceous earth. Example I. The interior of a beer tank made of aluminum is covered with coarse beer sediment is applied with a paste brush made from a 16% aqueous solution of nitrate urea with the addition of 40% ground diatomaceous earth. After one hour, rinse the inside of the tank with water at the usual temperature using a brush. Example II. 62 parts by weight of 50% nitric acid, 16 parts by weight of urea and 22 parts by weight of silica dust are prepared as a paste. These pastes are applied to the inner surface of the tank covered with beer sediment. After half an hour, the deposit can be easily removed by scrubbing and washing. Example III. 250 parts by weight of taurine are added by cooling to 630 parts by weight of 20% nitric acid. This mixture is mixed with 130 parts by weight of diatomaceous earth; In this way, a flesh adhering well to the surfaces to be cleaned is obtained. The preparation is well suited for removing sediment from beer and other sediments. 300 parts by weight of glycol is mixed by cooling with 720 parts by weight of 35% nitric acid containing 20 parts by weight of isopropyl naphthalene-3-sulfonic acid, and then 180 parts by weight of silica silica are added while stirring, thus producing a pasty mass. the same as in Example UL. Example 5, 12 parts by weight of acetamide are mixed with 25 parts by weight of 50% nitric acid. The mixture reacts very acidically and is well suited to the removal of various types of deposits. Example VI. 10 parts by weight of a 33% solution of methylamine is mixed with 32 parts by weight of 25% nitric acid under cooling. A strongly acid solution is obtained, which removes deposits well. Example VII. 20 parts by weight of benzenesulfamide are mixed with cooling with 45 parts by weight of 30% by weight nitric acid. A very acid product is obtained with a use value similar to that of the product according to Example VI. «- PL