PL238029B1 - Rura osłonowa dzielona, zwłaszcza dla osłony funkcjonujących rur przesyłowych mediów gazowych oraz sposób wytwarzania części wydzielonej rury osłonowej z warstwy tworzywa sztucznego dla osłony rur przesyłowych, zwłaszcza mediów gazowych - Google Patents

Description

Przedmiotem wynalazku jest rura osłonowa dzielona, zwłaszcza dla osłony funkcjonujących rur przesyłowych mediów gazowych albo niebezpiecznych. Tego typu rura stanowi wzmocnione zewnętrzne zabezpieczenie osłanianej rury przesyłowej, jak również umożliwia montaż bez wstrzymywania eksploatacji rurociągu przesyłowego. Rury osłonowe stosuje się również w miejscach wielopoziomowego przecinania się rurociągów z przesyłem różnych mediów.

Przedmiotem wynalazku jest również sposób wytwarzania części wydzielonej rury osłonowej z warstwy tworzywa sztucznego dla osłony rur przesyłowych, zwłaszcza mediów gazowych.

Od 1 lipca 2003 roku w krajach UE obowiązuje Dyrektywa 94/9/EU ATEX95 parlamentu Europejskiego i Rady (z dnia 23.03.1994 r.) w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich dotyczących urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w przestrzeniach zagrożonych wybuchem.

Celem wprowadzenia dyrektywy ATEX jest całkowita eliminacja lub maksymalne zmniejszenie ryzyka, jakie wiąże się ze stosowaniem dowolnego produktu w obszarach, w których może występować atmosfera grożąca wybuchem, określana dalej jako Ex. Dyrektywa ATEX definiuje jedynie najbardziej podstawowe wymagania jakie musi spełniać produkt przeznaczony do stosowania w strefach zagrożonych wybuchem. Wymagania szczegółowe podane są w normach zharmonizowanych z dyrektywą. Pełną odpowiedzialność za określenie czy dany wyrób podlega ocenie zgodności z wymaganiami dyrektywy ATEX oraz za spełnianie tych wymagań ponosi jego producent lub podmiot, który wprowadza wyrób do obrotu na terenie Unii Europejskiej.

Znane są z literatury rury o właściwościach antystatycznych mające zbrojenia obwodowe na przekroju poprzecznym.

W opisie PL166747B1 opisano rurę warstwową, zwłaszcza dla górnictwa, która ma rdzeń rurowy pokryty warstwą adhezyjną i zewnętrzną laminatową powłoką zawierającą antypireny i antystatyki. Taka konstrukcja rury skutkuje tym, że jej zewnętrzna warstwa ma właściwości samogasnące oraz nie wykazuje tendencji do gromadzenia ładunków elektrostatycznych.

Z polskiego opisu zgłoszeniowego wynalazku P.370522 znana jest rura instalacyjna wielowarstwowa o rurowym rdzeniu wytłaczanym z termoplastycznego tworzywa sztucznego, na który nałożona jest ściągająca perforowana metalowa wstęga obwodowo nawinięta. Wstęga pokryta jest warstwą z tworzywa termoplastycznego, korzystnie z tworzywa jak rurowy rdzeń oraz zewnętrzną warstwą ze spienionego tworzywa sztucznego, przykładowo polipropylenu, polietylenu, polibutylenu, lub polichlorku winylu, korzystnie o dodatkowych właściwościach antystatycznych i trudnopalnych.

Ponadto z opisu CN 1873277 znana jest rura polietylenowa, która zawiera trzy warstwy, w tym warstwę zewnętrzną zawierającą materiał antystatyczny oraz warstwę wewnętrzną, również zawierającą materiał antystatyczny.

Z opisu PL217104B1 znana jest rura wielowarstwowa, zwłaszcza do zastosowania w górnictwie podziemnym, która wyposażona jest w rdzeń wykonany z termoplastycznego tworzywa sztucznego, a także zewnętrzną powłokę wykonaną z termoplastycznego tworzywa sztucznego zawierającego antystatyk oraz warstwę wewnętrzną wykonaną z termoplastycznego tworzywa sztucznego zawierającego antystatyk. W rejonie co najmniej jednego końca rury jej warstwa zewnętrzna i warstwa wewnętrzna są wzajemnie połączone za pomocą łącznika wykonanego z materiału przewodzącego ładunki elektrostatyczne. W korzystnym wykonaniu warstwa zewnętrzna i warstwa wewnętrzna połączone są wzajemnie za pomocą łącznika wykonanego z materiału przewodzącego ładunki elektrostatyczne w rejonie obydwóch końców rury. W preferowanym wykonaniu łącznik ma postać pierścienia wykonanego z materiału przewodzącego ładunki elektrostatyczne, który zamocowany jest do końca rury. Korzystnie pierścień ma średnicę wewnętrzną i zewnętrzną tożsamą z średnicą wewnętrzną i zewnętrzną rury. W najkorzystniejszym wykonaniu łącznik utworzony jest przez tuleję kołnierzową służącą do łączenia sąsiednich rur, wykonaną korzystnie z metalu i osadzoną na wcisk swym pierścieniowym odcinkiem wewnątrz rury oraz przez pierścień osadzony na zewnętrznej powierzchni rury, stykający się z kołnierzowym odcinkiem tulei kołnierzowej. Celowym jest również, gdy warstwa zewnętrzna i warstwa wewnętrzna zawierają antypiren.

W opisie PL 206604B1 ujawniona jest konstrukcja rury, zwłaszcza do zastosowań przemysłowych, wyposażona w jednowarstwowy rdzeń rurowy wykonany z termoplastycznego tworzywa sztucznego zawierającego antypiryny i antystatyki, oraz związane z tym rdzeniem elementy ściągające, znamienna tym, że całkowicie powiązane z tym rdzeniem elementy ściągające mają postać co najmniej

PL 238 029 B1 dwóch niezależnych od siebie zespołów ściągających, z których jeden stanowi promieniowy zespół ściągający, a drugi wzdłużny zespół ściągający. Każdy z tych zespołów ściągających usytuowany jest na różnej długości promienia rury. Pojedynczy promieniowy zespół ściągający ma postać dwóch elementów w postaci zbliżonej kształtem do sprężyny o identycznym kierunku skręcenia, usytuowanych na jednakowej długości promienia rury. Opcjonalnie pojedynczy promieniowy zespół ściągający ma postać dwóch elementów w postaci zbliżonej kształtem do sprężyny usytuowanych na zbliżonej długości promienia rury, z których jeden jest prawoskrętny, a drugi jest lewoskrętny. Opcjonalnie promieniowy zespół ściągający ma postać niezależnych pierścieni. Wzdłużny zespół ściągający wykonany jest z niezależnych odcinków mających postać zbliżoną do prętów.

Znane jest wzmacnianie elementów betonowych zbrojeniem poprzez dodawanie włókien, odcinków drutów lub siatek.

Rury dzielone wzdłużnie, służą do naprawy lub zabezpieczenia istniejących przewodów bez potrzeby ich przecinania i odłączania na czas prac remontowych.

Znane są z oferty handlowej rury osłonowe RHDPE-D o średnicy 50-160 mm wytłaczane z polietylenu o dużej gęstości, wykorzystywane do budowy, modernizacji i napraw rurociągów kablowych i kanalizacji kablowej. Rury posiadają na wzdłużnych krawędziach podziałowych występy i wybrania tworzące złącze zatrzaskowe. Tworzywem wykorzystywanym do produkcji rur osłonowych według danych producenta jest polietylen wysokiej gęstości HDPE o następujących właściwościach: gęstość nie mniejsza niż 0,942 [g/cm³], współczynnik płynięcia: 0,15 * 0,5 [g/10 min] dla masy obciążającej 2,16 [kg] i temperatury 190°C wg ISO 1133, moduł sprężystości: 800 * 1200 [MPa], współczynnik termicznej rozszerzalności liniowej: a = 1,5 * 2,0 x 10-4 [1/°C], temperaturowy zakres stosowania: -30°C do +75°C, wydłużenie w punkcie zerwania > 800%, odporność na większość kwasów i alkaliów.

Niedogodnością dotychczasowych rur dzielonych jest stosunkowo niewielka średnica rur wytłaczanych z polietylenu, które z tego względu stosowane są przede wszystkim do zabezpieczania kabli elektrycznych.

Celem wynalazku jest opracowanie osłonowej rury dzielonej o zwiększonej iskrobezpieczności dla stref zagrożonych wybuchem gazów, pyłów lub oparów, do osłony funkcjonujących rurociągów przesyłanych mediów, przy zwiększeniu wytrzymałości na poprzeczne naciski gruntu, które mogą doprowadzić do rozszczelnienia rurociągu.

W rozwiązaniu według wynalazku, w którym rura osłonowa dzielona z tworzywa sztucznego, złożona z części wydzielonych do profilu zamkniętego, posiada złącza na końcach i wzdłużne elementy łączące krawędzie części wydzielonych, istotą jest, że co najmniej jedna część wydzielona ma wewnątrz tworzywa sztucznego zbrojenie rozproszone, perforowane, siatkowe, włókninowe i/lub ma ukształtowane ścianki poprzez co najmniej jedno załamanie powierzchni warstwy materiału z tworzywa sztucznego stanowiącej ściankę, korzystnie równoległe względem krawędzi wzdłużnej obrzeża, z występem usztywniającym na ściance rury.

Korzystnie ma spoinę ściągającą w załamaniu wzdłużnym warstwy materiału z tworzywa sztucznego tworzącego ścianki części wydzielonej.

Korzystnie ma do pierwszej części wydzielonej dołączoną drugą część wydzieloną, której ścianka wygięta jest po łuku.

Korzystnie tworzywem sztucznym jest masa utwardzona chemicznie, fotochemicznie, termicznie lub w procesie polimeryzacji, korzystnie masa geopolimerowa.

Korzystnie część wydzielona ma zbrojenie metalowe, korzystnie z drutów, metalowej siatki, blachy perforowanej i/lub siatki cięto-ciągnionej, wewnątrz warstwy materiału z tworzywa sztucznego.

Korzystnie część wydzielona ma zbrojenie w postaci rozproszonych włókien, nanorurek, siatki przestrzennej i/lub znanych mat włóknistych niemetalowych.

Korzystnie obrys przekroju poprzecznego rury ma kształt wieloboku nieforemnego, najkorzystniej pięcioboku do ośmioboku z wystającymi poza obrys krawędziowymi wzdłużnymi elementami łączącymi.

Korzystnie obrys przekroju poprzecznego rury ma kształt owalu, elipsy lub ma kształt niesymetryczny.

Korzystnie ścianka na powierzchni wewnętrznej i/lub zewnętrznej ma występy wzdłużne, ukośne, poprzeczne i/lub łukowe względem krawędzi wzdłużnej obrzeża, najkorzystniej zwiększające wskaźnik zginania profilu na kierunku oddziaływania sił nacisku.

Korzystnie ma co najmniej trzy, najkorzystniej cztery, części wydzielone.

Korzystnie ma krawędzie wzdłużne obrzeży połączone spawem.

PL 238 029 B1

Korzystnie na powierzchni wewnętrznej ma występy, najkorzystniej w postaci poprzecznych do osi żeber, które mają obrzeża wyłamywane podatne na wyłamania do promienia rury osłanianej. Korzystnie ma złącza w postaci dzielonych kołnierzy ukształtowanych z ciągłością materiału ścianki.

Korzystnie ma elementy złączne z tworzywa sztucznego i/lub metalowe z zewnętrzną powłoką tworzywa sztucznego.

Korzystnie w części wydzielonej o większym obrysie zewnętrznym umieszczona jest część wydzielona o mniejszym obrysie zewnętrznym.

Korzystnie ma przestrzeń pomiędzy częścią wydzieloną o większym obrysie zewnętrznym i częścią wydzieloną o mniejszym obrysie zewnętrznym wypełnioną materiałem pośrednim.

Istotą sposobu według wynalazku jest, że warstwę tworzywa umieszczoną nad powierzchnią formy gnie się pod naciskiem elementu zespołu siłowego równolegle do osi rury, korzystnie przy emisji strumienia promieniowania elektromagnetycznego, do momentu przylgnięcia do co najmniej 80% powierzchni formy, po czym wyłącza się emisję strumienia promieniowania, stopniowo schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia i wyjmuje się po uzyskaniu sztywności w zaprojektowanym kształcie. Korzystnie warstwę tworzywa sztucznego gnie się wzdłuż wcześniej wykonanych linii bigowania.

Korzystnie strumieniem promieniowania elektromagnetycznego jest strumień promieniowania cieplnego emitowany przez element krawędziowy, przy pomocy którego wykonuje się co najmniej jedno załamanie płaszczyzny równolegle do osi rury, po czym kładzie się w załamaniu warstwy ścieg spoiny ściągającej, schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia i wyjmuje się po uzyskaniu sztywności w zaprojektowanym kształcie część wydzieloną, korzystnie z polietylenu PE, polichlorku winylu PCV, polipropylenu lub innych znanych.

Korzystnie strumieniem promieniowania elektromagnetycznego jest strumień promieniowania UV emitowany przez lampy LED, przy pomocy którego inicjuje się proces polimeryzacji tworzywa fotoutwardzalnego, po uzyskaniu znacznego spolimeryzowania schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia i wyjmuje się po uzyskaniu sztywności w zaprojektowanym kształcie. Korzystnie z warstwą tworzywa sztucznego gnie się zawarte w jej składzie zbrojenie rozproszone, siatkowe, perforowane lub włókninowe.

Rura osłonowa będąca przedmiotem wynalazku posiada liczne zalety:

- możliwość montowania i wymiany na funkcjonujących rurociągach, bez konieczności zatrzymywania przesyłu mediów,

- odcinkowe zwiększenie sztywności rurociągu,

- przy zmianie średnicy rurociągu przesyłowego możliwość pozostawienia i wykorzystania części rur osłonowych,

- zwiększenie bezpieczeństwa rurociągów przesyłowych mediów niebezpiecznych przy nieprzewidywanych oddziaływaniach zewnętrznych, jak na przykład wstrząsy tektoniczne na terenach zagrożonych tąpnięciami.

Nieoczekiwanie okazało się, że zmiana obrysu w przekroju rur osłonowych umożliwia lepszą adaptację do istniejących warunków technicznych eksploatowanego rurociągu, jak również można stosować rury wielowarstwowe według wynalazku z materiałem pośrednim pomiędzy rurami osłonowymi zwiększające iskrobezpieczność, dobranymi do warunków otoczenia lub dobranego do medium tłoczonego rurociągiem. Okazało się nieoczekiwanie również, że nawierzchniowy wzdłużny spaw kątowy w załamaniu ścianki tworzywa sztucznego (wyjściowego w postaci płata z pamięcią struktury) pozwala na zachowanie narzuconego kształtu, co można tłumaczyć zarówno usztywnieniem mechanicznym, ale także przetworzeniem struktury w załamaniu.

Przedmiot wynalazku został przedstawiony na rysunku, w którym Fig. 1 ukazuje widok poosiowy rury okładzinowej o przekroju sześciokąta foremnego, z poprzecznymi występami na powierzchni zewnętrznej, a Fig. 2 - widok z boku na te rurę, Fig. 3 ukazuje widok poosiowy rury okładzinowej o przekroju pięciokąta foremnego z podziałem w osi symetrii, z występami ukośnymi na powierzchni zewnętrznej, a Fig. 4 - widok z boku na tę rurę, Fig. 5 ukazuje widok poosiowy rury okładzinowej o przekroju pięciokąta foremnego z podziałem na dwie różniące się części, z występami wzdłużnymi i łukowymi na powierzchni zewnętrznej, a Fig. 6 - widok z boku na te rurę, Fig. 7 - przekrój poprzeczny przez rurę, z dolną częścią głębszą zaopatrzoną w wewnętrzne obrzeże poprzeczne podatne na wyłamanie i górną część płytszą, przy czym łącznie tworzą sześciokąt nieforemny, Fig. 7a - przekrój poprzeczny z dolną częścią głębszą z Fig. 7 po wyłamaniu obrzeża poprzecznego i górną częścią niższą, przy czym łącznie tworzą pięciokąt nieforemny, Fig. 8 - przekrój poprzeczny przez rurę, z dolną częścią zaopatrzoną

PL 238 029 B1 w wewnętrzne obrzeże poprzeczne, przy czym łącznie tworzą siedmiokąt nieforemny, Fig. 9 - przekrój poprzeczny przez rurę nieforemnie wyobloną, z dwóch części zaopatrzonych w wewnętrzne obrzeża poprzeczne,

Fig. 10 - przekrój poprzeczny przez rurę, z dolną częścią głębszą zaopatrzoną w wewnętrzne obrzeże poprzeczne podatne na wyłamanie i górną część ukształtowaną po łuku, Fig. 11 - przekrój poprzeczny przez rurę o kształcie owalu, z częściami zaopatrzonymi w wewnętrzne obrzeże ukośne podatne na wyłamanie, Fig. 12 - przekrój poprzeczny przez rurę złożoną, która ma przestrzeń pomiędzy częścią wydzieloną o większym obrysie zewnętrznym i częścią wydzieloną o mniejszym obrysie zewnętrznym wypełnioną materiałem pośrednim, Fig. 13 - przekrój poprzeczny przez rurę o kształcie siedmiokąta złożonego z trzech części wydzielonych, Fig. 14 - przekrój poprzeczny przez rurę o kształcie niesymetrycznym złożonej z dwóch części wydzielonych, z podłużnym występem na zewnętrznej powierzchni, Fig. 15 - szczegół przekroju ścianki z uwidocznionym zbrojeniem wewnątrz materiału, zaś Fig. 16 - wariant podziału rury o przekroju sześciokąta foremnego płaszczyzną symetryczną przechodzącą przez środek boków sześciokąta.

Rura osłonowa dzielona z tworzywa sztucznego, złożona z części wydzielonych 1, 2 do profilu zamkniętego, korzystnie dwudzielna posiada złącza kołnierzowe na końcach i wzdłużne elementy łączące krawędzie części wydzielonych w postaci kształtowych obrzeży i/lub z otworami w obrzeżach dla elementów złącznych 14.

Co najmniej jedna część wydzielona 1, 2 ma wewnątrz tworzywa sztucznego zbrojenie 40 rozproszone, perforowane, siatkowe, włókninowe i/lub ma ukształtowane ścianki poprzez co najmniej jedno załamanie 4 powierzchni warstwy materiału z tworzywa sztucznego stanowiącej ściankę 5, korzystnie równoległe względem krawędzi wzdłużnej obrzeża 3. Na ściance 5 rura ma występ 90 usztywniający. Korzystnie ma spoinę ściągającą 6 w załamaniu wzdłużnym 4 warstwy materiału z tworzywa sztucznego tworzącego ścianki 5 części wydzielonej 1, 2. Korzystnie ma do pierwszej części wydzielonej 1 dołączoną drugą część wydzieloną 2, której ścianka wygięta jest po łuku 2e. Korzystnie tworzywem sztucznym jest masa utwardzona chemicznie, fotochemicznie, termicznie lub w procesie polimeryzacji, najkorzystniej masa geopolimerowa o bardzo dobrych własnościach wytrzymałościowych na naciski. Korzystnie część wydzielona 1, 2 ma zbrojenie 40 metalowe, korzystnie z drutów, metalowej siatki, blachy perforowanej i/lub siatki cięto-ciągnionej, wewnątrz warstwy materiału z tworzywa sztucznego. Opcjonalnie część wydzielona 1, 2 ma zbrojenie 40 w postaci rozproszonych w materiale tworzywa sztucznego włókien, nanorurek, siatki przestrzennej i/lub znanych mat włóknistych niemetalowych. Korzystnie obrys przekroju poprzecznego rury ma kształt wieloboku 7 nieforemnego, korzystnie pięcioboku do ośmioboku z wystającymi poza obrys krawędziowymi wzdłużnymi elementami łączącymi.

Korzystnie obrys przekroju poprzecznego rury ma kształt owalu 8, elipsy 81 lub ma kształt niesymetryczny 82. Korzystnie ścianka 5 na powierzchni wewnętrznej 9 i/lub zewnętrznej 9a ma występy 90 wzdłużne 91, ukośne 92, poprzeczne 93 i/lub łukowe 94 względem krawędzi wzdłużnej 3, zwiększające wskaźnik zginania profilu na kierunku oddziaływania poprzecznych sił nacisku F. Liczba występów (również o kształcie żeber) i ich wielkość dostosowana jest do wymiarów rury i przewidywanego obciążenia. Występy, zwłaszcza występy poprzeczne 93, obok spoin ściągających 6 zapobiegają deformacji profilu części wydzielonych rury. Korzystnie rura ma co najmniej trzy, najkorzystniej cztery, części wydzielone 1, 2, 31, 32. Korzystnie, dla zwiększenia szczelności, krawędzie wzdłużne obrzeży 3, 3a ma połączone spawem 30. Korzystnie na powierzchni wewnętrznej ma występy 90, najkorzystniej w postaci poprzecznych do osi żeber 90a, które mają obrzeża wyłamywane 90b podatne na wyłamania do promienia r rury osłanianej o mniejszej średnicy. Jest to przydatne przy remoncie rurociągu i wymianie rur osłanianych na rury o mniejszej średnicy. Korzystnie ma złącza w postaci dzielonych kołnierzy 11, 11a ukształtowanych z ciągłością materiału ścianki, przy czym do ścianki mogą być spawane króćce z tworzywa sztucznego takiego samego jak materiał ścianki. Korzystnie w części wydzielonej 1, 2 o większym obrysie zewnętrznym umieszczona jest część wydzielona 31,32 o mniejszym obrysie zewnętrznym. Korzystnie rura przestrzeń pomiędzy częścią wydzieloną 1 o większym obrysie zewnętrznym i częścią wydzieloną 31 o mniejszym obrysie zewnętrznym ma wypełnioną materiałem pośrednim 17. Korzystnie ma elementy złączne 14 z tworzywa sztucznego i/lub metalowe z zewnętrzną powłoką tworzywa sztucznego.

Sposób wytwarzania części wydzielonej rury osłonowej z warstwy tworzywa sztucznego dla osłony rur przesyłowych polega na tym, że warstwę tworzywa umieszczoną nad powierzchnią formy gnie się pod naciskiem elementu zespołu siłowego równolegle do osi rury, korzystnie przy emisji strumienia promieniowania elektromagnetycznego, do momentu przylgnięcia do co najmniej 80% po

PL 238 029 B1 wierzchni formy, po czym wyłącza się emisję strumienia promieniowania, stopniowo schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia i wyjmuje się po uzyskaniu sztywności w zaprojektowanym kształcie. Korzystnie warstwę tworzywa sztucznego gnie się wzdłuż wcześniej wykonanych linii bigowania. Korzystnie strumieniem promieniowania elektromagnetycznego jest strumień promieniowania cieplnego emitowany przez element krawędziowy, przy pomocy którego wykonuje się co najmniej jedno załamanie płaszczyzny równolegle do osi rury, po czym kładzie się w załamaniu warstwy ścieg spoiny ściągającej, schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia i wyjmuje się po uzyskaniu sztywności w zaprojektowanym kształcie część wydzieloną, korzystnie z polietylenu PE, polichlorku winylu PCV, polipropylenu lub innych znanych tworzyw sztucznych.

Korzystnie strumieniem promieniowania elektromagnetycznego jest strumień promieniowania UV emitowany przez lampy LED, przy pomocy którego inicjuje się proces polimeryzacji tworzywa fotoutwardzalnego, po uzyskaniu znacznego spolimeryzowania schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia i przy wystarczającej sztywności wyjmuje się w zaprojektowanym kształcie. Korzystnie z warstwą tworzywa sztucznego gnie się zawarte w jej składzie zbrojenie rozproszone, siatkowe, perforowane lub włókninowe.

Dla lepszego przedstawienia wynalazku, poniżej omówiono realizację wynalazku w przykładach.

P r z y k ł a d I

Stworzono dwudzielną rurę osłonową z płatów polietylenu PE, złożoną z części wydzielonych 1, 2, z dzielonym złączem kołnierzowym 11, 11a na końcach i wzdłużnymi elementami łączącymi z otworami w obrzeżach 3. Obrys przekroju poprzecznego rury ma kształt sześciokąta foremnego jak ukazano na Fig. 1 i Fig. 2. Do końców części wydzielonych 1, 2 odgiętych na zewnątrz przyspawane zostały łącza kołnierzowe 11, 11a z polietylenu PE, to znaczy takiego samego materiału jak materiał ścianki. Łącza kołnierzowe 11, 11a są podzielone w płaszczyźnie symetrii przechodzącej poprzez naroża sześciokąta.

Każda część wydzielona 2c ma ukształtowaną ściankę do boków sześciokąta poprzez dwa załamania 4 powierzchni warstwy materiału z tworzywa sztucznego stanowiącej ściankę 5, równoległe względem krawędzi wzdłużnej obrzeża 3. Dodatkowo, na zewnątrz odgięte są wzdłużne elementy obrzeży 3. Wewnątrz na załamaniu wzdłużnym 4 płata polietylenu tworzącego ścianki 5 części wydzielonej 2c położona jest spoina ściągająca 6. Na powierzchni zewnętrznej rura ma usztywniające występy poprzeczne 93. Części wydzielone 2c połączone są ze sobą elementami złącznymi 14 metalowymi w postaci śrub pokrytych zewnętrzną powłoką nylonową.

P r z y k ł a d II

Dla wytworzenia części wydzielonych dwudzielnej rury osłonowej o obrysie przekroju poprzecznego w kształcie sześciokąta foremnego, z dzielonym złączem kołnierzowym na końcach i wzdłużnymi elementami łączącymi z otworami w obrzeżach, wykorzystano płaty polietylenu HDPE o grubości 10 mm, na których wcześniej wykonano liniowe osłabienie warstwy poprzez bigowanie linii gięcia. Płat polietylenu HDPE umieszczono nad powierzchnią formy w kształcie zbliżonym do rynny o trzech ściankach, stanowiących połowę sześciokąta foremnego. Pod naciskiem elementu zespołu siłowego, przy emisji strumienia promieniowania elektromagnetycznego w zakresie promieniowania cieplnego (podczerwieni) emitowanego przez element krawędziowy, równolegle do osi rury gnie się płat polietylenu do momentu przylgnięcia do ponad 80% powierzchni formy, przy czym wykonuje się trzy załamania płaszczyzny równolegle do osi rury. Element krawędziowy ma w obrysie przekroju kształt połowy sześciokąta foremnego o mniejszej powierzchni obrysu niż powierzchnia obrysu zewnętrznej powierzchni części wydzielonej. Następnie wyłącza się emisję strumienia promieniowania cieplnego i w wewnętrznych załamaniach warstwy polietylenu układa się ściegi spoin ściągających i stopniowo schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia, po czym wyjmuje się po uzyskaniu sztywności w zaprojektowanym kształcie.

Podobnie wytwarza się części wydzielone rury z płatów polichlorku winylu PCV i innych znanych tworzyw sztucznych. Na płatach tych poprzez bigowanie osłabia się materiał wzdłuż wyznaczonych linii gięcia dla łatwiejszego późniejszego gięcia do pożądanego kształtu części wydzielonych.

P r z y k ł a d III

Stworzono dwudzielną rurę osłonową z płatów PCV, złożoną z części wydzielonych 1, 2, z dzielonym złączem kołnierzowym 11, 11a na końcach i wzdłużnymi elementami łączącymi z otworami w obrzeżach 3. Obrys przekroju poprzecznego rury ma kształt pięciokąta foremnego, jak ukazano na Fig. 3 i Fig. 4. Do końców części wydzielonych 1, 2 odgiętych przy końcach na zewnątrz przyspawane zostały łącza kołnierzowe 11, 11a z PCV, to znaczy z takiego samego materiału jak materiał ścianki.

PL 238 029 B1

Łącza kołnierzowe 11, 11a są podzielone w płaszczyźnie symetrii przechodzącej poprzez naroże i naprzeciwległy bok pięciokąta, zaś część wydzielona 2b ma dwa boki i jedną połowę boku pięciokąta foremnego i odgięte na zewnątrz obrzeża z otworami. Na zewnętrznej powierzchni, w załamaniu 4a wzdłuż wzdłużnych elementów obrzeży położono ścieg spoiny ściągającej 6. Każda część wydzielona 2b ma ukształtowaną ścianki poprzez dwa załamania 4 powierzchni warstwy materiału z tworzywa sztucznego stanowiącej ściankę 5, równoległe względem krawędzi wzdłużnej obrzeża 3· Na powierzchni zewnętrznej rura ma usztywniający występy ukośne 92 w dwóch kierunkach w postaci wężyka. Wewnątrz w załamaniu wzdłużnym 4 płata PCV tworzącego ścianki 5 części wydzielonej 2b ma spoiny ściągające 6. Części wydzielone 1, 2 są łączone metalowymi elementami złącznymi 14 z zewnętrzną powłoką z tworzywa sztucznego o własnościach antystatycznych.

P r z y k ł a d IV

Stworzono dwudzielną rurę osłonową z płatów PCV, złożoną z części wydzielonych 1, 2, z dzielonym złączem kołnierzowym 11, 11a na końcach i obrzeżami 3. Obrys przekroju poprzecznego rury ma kształt pięciokąta foremnego, jak ukazano na Fig. 5 i Fig. 6. Do końców części wydzielonych 1, 2 odgiętych przy końcach na zewnątrz przyspawane zostały łącza kołnierzowe 11, 11a z PCV, to znaczy z takiego samego materiału jak materiał ścianki. Łącza kołnierzowe 11, 11a i rura podzielone są w płaszczyźnie przechodzącej poprzez dwa naroża pięciokąta (profilu rury w przekroju), przy czym jedna część wydzielona 2a ma ścianki na dwóch bokach pięciokąta zaś druga część wydzielona ma ścianki na trzech bokach pięciokąta, z odgiętymi na zewnątrz obrzeżami z otworami. Na zewnętrznej powierzchni, w załamaniu 4a ścianek (na przejściu) z obrzeżami położono ścieg spoiny ściągającej 6. Na powierzchni zewnętrznej jedna wydzielona część 2a rury ma usztywniający występy łukowe 94, zaś druga wydzielona część rury ma usztywniający występy wzdłużne 91. Wewnątrz w załamaniach wzdłużnych 4 płata PCV tworzącego ścianki 5 części wydzielone mają spoiny ściągające 6. Części wydzielone 1, 2 są łączone metalowymi elementami złącznymi 14 z zewnętrzną powłoką z tworzywa sztucznego o własnościach antystatycznych.

P r z y k ł a d V

Stworzono dwudzielną rurę osłonową z płatów polietylenu HDPE, złożoną z części wydzielonych 1, 2, z dzielonym złączem kołnierzowym 11, 11a na końcach i obrzeżami 3. Obrys przekroju poprzecznego rury ma kształt sześciokąta nieforemnego, jak ukazano na Fig. 7. Do końców części wydzielonych 1, 2 odgiętych przy końcach na zewnątrz przyspawane zostały łącza kołnierzowe 11, 11a z takiego samego materiału jak materiał płatów. Łącza kołnierzowe 11, 11a i rura podzielone są w płaszczyźnie przechodzącej poprzez dwa naroża sześciokąta (profilu rury w przekroju), przy czym jedna część wydzielona 2c ma ścianki mniejsze zaś druga głębsza część wydzielona 1 ma ścianki o większej powierzchni, z odgiętymi na zewnątrz obrzeżami 3 zaopatrzonymi w otwory dla elementów złącznych 14. Na zewnętrznej powierzchni, w załamaniu 4a na przejściu ścianek 5 w obrzeża 3 położono ściegi spoin ściągających 6. Na powierzchni wewnętrznej jedna część wydzielona 1 ma usztywniające występy poprzeczne 90a, zaś druga wydzielona część rury ma usztywniające obrzeża 90b podatne na wyłamania do promienia r rury osłanianej. Wewnątrz, w załamaniach wzdłużnych 4 płata tworzącego ścianki 5 części wydzielone mają spoiny ściągające 6. Części wydzielone 1, 2 są łączone elementami złącznymi 14 z tworzywa sztucznego.

P r z y k ł a d VI

Na rysunku w Fig. 7a ukazano wykorzystanie dwudzielnej rury z rozwiązania przedstawionego w Fig. 7, przy założonym remoncie rurociągu przesyłowego, podczas którego wymieniono rury osłaniane na rury o mniejszej średnicy. Część wydzielona 1 jest zdatna do dalszego wykorzystywania, przy czym wyłamano z niej usztywniające obrzeża 90b występów poprzecznych 90a. które są podatne na wyłamania dla dopasowania do promienia r rury osłanianej. Zmieniona została górna część wydzielona 2c (o trzech bokach) na niższej wysokości część wydzieloną 2a o dwóch bokach. Dwudzielna rura osłonowa ma dzielone złącza kołnierzowe 11, 11a na końcach i obrzeża 3. Do końców części wydzielonych 1, 2c odgiętych przy końcach na zewnątrz przyspawane zostały łącza kołnierzowe 11, 11a z takiego samego materiału jak materiał płatów. Łącza kołnierzowe 11, 11a i rura podzielone są w płaszczyźnie przechodzącej poprzez dwa naroża pięciokąta (profilu rury w przekroju), przy czym jedna część wydzielona 2a ma ścianki mniejsze zaś druga głębsza część wydzielona 1 ma ścianki o większej powierzchni, z odgiętymi na zewnątrz obrzeżami 3 zaopatrzonymi w otwory dla elementów złącznych 14. Na zewnętrznej powierzchni, w załamaniu 4a na przejściu ścianek 5 w obrzeża 3 położono ściegi spoin ściągających 6. Na powierzchni wewnętrznej jedna część wydzielona i ma usztywniające występy po

PL 238 029 B1 przeczne 90a, zaś druga wydzielona część rury jest bez usztywniających obrzeży. Wewnątrz, w załamaniach wzdłużnych 4 płatów tworzących ścianki 5 części wydzielone mają spoiny ściągające 6. Części wydzielone 1, 2 są łączone elementami złącznymi 14 z tworzywa sztucznego.

P r z y k ł a d VII

Stworzono dwudzielną rurę osłonową z płatów polipropylenu PP, złożoną z części wydzielonych 1, 2, z dzielonym złączem kołnierzowym 11, 11a na końcach i obrzeżami 3. Obrys przekroju poprzecznego rury ma kształt siedmiokąta nieforemnego, jak ukazano w Fig. 8. Do końców części wydzielonych 1, 2 przyspawane zostały łącza kołnierzowe 11, 11a z takiego samego materiału jak materiał płatów. Łącza kołnierzowe 11, 11a i rura podzielone są w płaszczyźnie przechodzącej poprzez dwa naroża profilu rury w przekroju, przy czym jedna część wydzielona i ma ścianki ukształtowane po bokach połowy sześciokąta, zaś druga część wydzielona 2d ma ścianki ukształtowane po bokach połowy ośmiokąta, z odgiętymi na zewnątrz obrzeżami 3 zaopatrzonymi w otwory dla elementów złącznych 14. Na zewnętrznej powierzchni, w załamaniu 4a na przejściu ścianek 5 w obrzeża 3 położono ściegi spoin ściągających 6.

Na powierzchni wewnętrznej jedna część wydzielona 1 ma usztywniające występy poprzeczne 90a, zaś druga wydzielona część rury ich nie ma. Wewnątrz, w załamaniach wzdłużnych 4 płata tworzącego ścianki 5 części wydzielone mają spoiny ściągające 6. Części wydzielone 1, 2 są łączone elementami złącznymi 14 z tworzywa sztucznego.

P r z y k ł a d VIII

Stworzono dwudzielną rurę osłonową z płatów polipropylenu PP, złożoną z części wydzielonych 1, 2, z dzielonym złączem kołnierzowym 11, 11a na końcach i obrzeżami 3. Obrys przekroju poprzecznego rury ma dwie części wyoblone zbliżone w kształcie do kubła z pokrywą, jak ukazano w Fig. 9. Do końców części wydzielonych 1c, 2e przyspawane zostały łącza kołnierzowe 11, 11a z takiego samego materiału jak materiał płatów. Część wydzielona 1c ma wysokość dwa razy większą od części wydzielonej 2e, przy czym obie mają odgięte na zewnątrz obrzeża 3 zaopatrzone w otwory dla elementów złącznych 14. Na zewnętrznej powierzchni, w załamaniu 4a na przejściu ścianek w obrzeża 3 położono ściegi spoin ściągających 6. Na powierzchni wewnętrznej część wydzielona 1c ma usztywniające występy poprzeczne 90a z obrzeżem wyłamywanym 90b, zaś druga wydzielona część 2e ma wewnętrzne występy ukośne 920, które dociskają i unieruchamiają rurę osłanianą.

P r z y k ł a d IX

Stworzono dwudzielną rurę osłonową z płatów PCV, złożoną z części wydzielonych 1, 2, z dzielonym złączem kołnierzowym 11, 11a na końcach i obrzeżami 3. Obrys przekroju poprzecznego rury ma dwie części wyoblone zbliżone w kształcie do pojemnika z pokrywą, jak ukazano w Fig. 10. Do końców części wydzielonych 1, 2e przyspawane zostały łącza kołnierzowe 11, 11a z takiego samego materiału jak materiał płatów. Część wydzielona 1 ma ściankę 5 ukształtowaną po bokach połowy sześciokąta, zaś część wydzielona 2e jest ukształtowana po łuku, przy czym obie mają odgięte na zewnątrz obrzeża 3 zaopatrzone w otwory dla elementów złącznych 14. Na zewnętrznej powierzchni, w załamaniu 4a na przejściu ścianek w obrzeża 3 położono ściegi spoin ściągających 6. Na powierzchni wewnętrznej część wydzielona 1 ma usztywniające występy poprzeczne 90a z obrzeżem wyłamywanym 90b, zaś druga wydzielona część 2e ma wewnętrzne występy ukośne 920, które dociskają i unieruchamiają rurę osłanianą.

P r z y k ł a d X

W Fig. 11 ukazano obrys przekroju poprzecznego rury z dwóch części wyoblonych zbliżone w kształcie do owalu (lub elipsy). Dwudzielną rurę osłonową stworzono z płatów polietylenu HDPE, z dzielonym złączem kołnierzowym 11, 11a na końcach i obrzeżami 3. Obie części są tożsame, a ich wyoblony po łuku kształt jest utrzymywany przez przyspawane do wewnętrznej powierzchni ścianek 5 wewnętrzne występy 93, które są zaopatrzone w obrzeża wyłamywane 93. Do końców obu części wydzielonych o kształcie owalu 8 (opcjonalnie elipsy 81) przyspawane zostały łącza kołnierzowe 11, 11a z takiego samego materiału jak materiał płatów. Obie mają odgięte na zewnątrz obrzeża 3 zaopatrzone w otwory dla elementów złącznych 14. Na zewnętrznej powierzchni, w załamaniu 4a na przejściu ścianek w obrzeża 3 położono ściegi spoin ściągających 6.

P r z y k ł a d XI

Stworzono rurę osłonową z płatów polietylenu HDPE i PCV, złożoną z czterech części wydzielonych 1, 2, 31, 32 z dzielonym złączem kołnierzowym na końcach i obrzeżami 3 części wydzielonych 31, 32. Części wydzielone 1, 31, mają w obrysie przekroju poprzecznego kształt trapezu (połowy sześciokąta), zaś części wydzielone 2d i 32 mają w obrysie przekroju poprzecznego kształt połowy ośmiokąta,

PL 238 029 B1 jak uwidoczniono w Fig. 12. W rurze zestawionej z części wydzielonych 1, 2d o większym obrysie zewnętrznym umieszczona została rura zestawiona z części wydzielonych 31, 32 o mniejszym obrysie zewnętrznym. Do końców części wydzielonych przyspawane zostały łącza kołnierzowe 11, 11a z takiego samego materiału jak materiał ścianek części wydzielonych. Łącza kołnierzowe 11, 11a i rury zostały podzielone w płaszczyźnie na styku profilu o kształcie połowy sześciokąta (1, 31) i profilu o kształcie ośmiokąta (2d, 32). Na zewnętrznej powierzchni, w załamaniu 4a na przejściu ścianek w obrzeża 3 położono ściegi spoin ściągających 6. Na powierzchni wewnętrznej część wydzielona 31 ma usztywniające występy poprzeczne 90a po wyłamaniu obrzeża wyłamywanego 90b. Części wydzielone 31, 32 mają odgięte na zewnątrz obrzeża 3. Dla zwiększenia szczelności, krawędzie wzdłużne obrzeży 3, 3a części wydzielonych 1, 2d zostały połączone spawem 30. Przestrzeń pomiędzy częściami wydzielonymi 1, 2d o większym obrysie zewnętrznym i częściami wydzielonymi 31, 32 o mniejszym obrysie zewnętrznym została wypełniona materiałem pośrednim 17, którym w tym przypadku jest pianka poliuretanowa zamkniętokomó rkowa.

Opcjonalnie, doświadczalnie stosowano również jako materiał pośredni 17 masę geopolimerową, z wewnętrznym zbrojeniem siatkowym.

Wykonano również dwuwarstwową rurę osłonową dwudzielną, według powyżej omówionych rozwiązań, z zewnętrzną warstwą z płata PCV i wewnętrzną z masy geopolimerowej, z dodatkowym rozproszonym zbrojeniem z odcinków włókien syntetycznych.

P r z y k ł a d XII

Stworzono trójdzielną rurę osłonową z płatów polietylenu HDPE, złożoną z części wydzielonych 1 i dwóch 2a, z dzielonymi złączami kołnierzowymi na końcach i obrzeżami 3. Rozwiązanie ujawnione w Fig. 13 jest zbliżone do przedstawionego w przykładzie przemysłowego wykonania VII (ukazanego w Fig. 8), w którym obrys przekroju poprzecznego rury również ma kształt siedmiokąta nieforemnego. Do końców części wydzielonych 1, 2a przyspawane zostały łącza kołnierzowe z takiego samego materiału jak materiał płatów. Łącza kołnierzowe i rura podzielone są w płaszczyźnie przechodzącej poprzez dwa naroża profilu rury w przekroju, przy czym jedna część wydzielona 1 ma ścianki ukształtowane po bokach połowy sześciokąta, zaś dwie części wydzielone 2a mają ścianki ukształtowane po bokach trójkąta rozwartego, z odgiętymi na zewnątrz obrzeżami 3 zaopatrzonymi w otwory dla elementów złącznych 14. Na zewnętrznej powierzchni, w załamaniu 4a na przejściu ścianek 5 w obrzeża 3 położono ściegi spoin ściągających 6. Na powierzchni wewnętrznej dolna część wydzielona i ma usztywniające występy poprzeczne 90a.

Wewnątrz, w załamaniach wzdłużnych 4 płata tworzącego ścianki 5 części wydzielone mają spoiny ściągające 6. Części wydzielone 1, 2 są łączone elementami złącznymi 14 z tworzywa sztucznego.

P r z y k ł a d XIII

Stworzono dwudzielną rurę osłonową z płatów polietylenu HDPE, złożoną z części wydzielonych 1z i 2a, z obrzeżami 3, zaopatrzonymi w otwory dla elementów złącznych 14. W rozwiązaniu przestawionym w Fig. 14, obrys przekroju poprzecznego rury jest nieforemny, w przybliżeniu ma kształt pięciokąta nieforemnego. W tym rozwiązaniu, ukazującym możliwość prawie dowolnego ukształtowania profilu, rura ma część wydzieloną 2a o ściankach ukształtowanych po bokach trójkąta rozwartego, z odgiętymi na zewnątrz obrzeżami 3 zaopatrzonymi w otwory dla elementów złącznych 14. Ta część wydzielona 2a zamyka komorę w części wydzielonej 1z. Część wydzielona 1z, zaprojektowana została w szczególności do umieszczenia we wnęce bocznej w ścianie, ma ściankę, która załamana jest pod kątem prostym, a dalej pod kątem rozwartym i również ma odgięte na zewnątrz obrzeża 3 z rozstawem otworów dopasowanym do rozmieszczenia otworów w części wydzielonej 1z. Na powierzchni wewnętrznej dolna część wydzielona 1z ma usztywniające występy poprzeczne 93, 90z, połączone ze ścianką w trzech płaszczyznach. Na występach poprzecznych 90z opiera się osłaniana rura przesyłowa. Na zewnętrznej powierzchni, w załamaniu 4a na przejściu ścianek 5 w obrzeża 3 położono ściegi spoin ściągających 6. Wewnątrz, w załamaniach wzdłużnych 4 płata tworzącego ścianki 5 części wydzielone mają spoiny ściągające 6. Części wydzielone 1, 2 są łączone elementami złącznymi 14 z tworzywa sztucznego.

Wykonano doświadczalnie warstwy z materiałów sztucznych zbrojonych w masie odcinkami metalowych drutów, metalowej siatki, blachy perforowanej i/lub siatki cięto-ciągnionej, wewnątrz warstwy materiału z tworzywa sztucznego.

PL 238 029 B1

Wykonano części wydzielone rur dla omówionych powyżej przykładów przemysłowej realizacji z warstwy materiałów sztucznych ze zbrojeniem wewnątrz tworzywa sztucznego w postaci rozproszonych włókien syntetycznych oraz organicznych, nanorurek węglowych, siatek przestrzennych o różnym składzie włókien, a także znanych mat włóknistych niemetalowych szklano-polietylenowych.

Jako jeden z możliwych dalszych wariantów rozwiązania objętego zastrzeżeniem niezależnym 1, wykonano doświadczalnie osłonową rurę dzieloną ukazaną w Fig. 16, z podziałem rury o przekroju sześciokąta foremnego w płaszczyźnie symetrii przechodzącej przez środek boków sześciokąta.

Rura dzielona będąca przedmiotem wynalazku może występować w różnych wykonaniach, w których stosuje się różne połączenia dopasowanych wymiarowo części wydzielonych z przykładów powyżej omówionych.

P r z y k ł a d XIV

Dla wytworzenia części wydzielonej o obrysie przekroju poprzecznego w kształcie połowy ośmiokąta, ze złączem kołnierzowym na końcach i wzdłużnymi elementami łączącymi z otworami w obrzeżach, wykorzystano płaty PCV o grubości 8 mm. W masie tworzywa sztucznego płyt, w trakcie produkcji umieszcza się zbrojenie rozproszone z odcinków cienkich drutów i włókien syntetycznych wraz z masą tworzywa po dwóch stronach rzadkiej siatki zbrojenia siatkowego. W pierwszej operacji, dla liniowego osłabienia warstwy, wykonuje się poprzez bigowanie wyznaczone linie gięcia. Płat PCV umieszcza się nad powierzchnią formy w kształcie zbliżonym do rynny o czterech ściankach, stanowiących boki z odgiętymi na zewnątrz obrzeżami. Pod naciskiem elementu zespołu siłowego, przy emisji strumienia promieniowania elektromagnetycznego w zakresie promieniowania cieplnego (podczerwieni) emitowanego przez element zespołu siłowego, równolegle do osi rury gnie się płat PCV do momentu przylgnięcia do ponad 80% powierzchni formy, przy czym wykonuje się trzy załamania płaszczyzny do wewnątrz i dwa na zewnątrz (obrzeży) równolegle do osi rury. Wraz z warstwą tworzywa sztucznego gnie się zawarte w jej składzie zbrojenie. Element krawędziowy zespołu siłowego ma w obrysie przekroju kształt połowy ośmiokąta foremnego o mniejszej powierzchni obrysu niż powierzchnia obrysu zewnętrznej powierzchni części wydzielonej (uwzględniając grubość warstwy tworzywa sztucznego ścianki części wydzielonej). Następnie wyłącza się emisję strumienia promieniowania cieplnego i w wewnętrznych załamaniach warstwy polietylenu HDPE układa się ściegi spoin ściągających i stopniowo schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia, po czym wyjmuje się po uzyskaniu sztywności w zaprojektowanym kształcie. Wraz z warstwą tworzywa sztucznego gnie się zawarte w jej składzie zbrojenie. Dodatkowo spawa się na zewnątrz występy i wewnątrz w postaci żeber dla wsparcia w rurze osłonowej umieszczonego w przyszłości rurociągu, aby odsunąć rurę osłanianą od wewnętrznej powierzchni rury osłonowej, a tym samym zminimalizować oddziaływanie sił zewnętrznych (gruntu) na powierzchnię rurociągu.

P r z y k ł a d XV

Dla wytworzenia części wydzielonej o obrysie przekroju poprzecznego o kształcie nieregularnie wyoblonej, ze złączem kołnierzowym na końcach i wzdłużnymi elementami łączącymi z otworami w obrzeżach, wykorzystano płaty włókniny z narzuconymi odcinkami włókien przykryte warstwą tkaniny szklanej i przesączone żywicą fotoutwardzalną. Płat elastyczny umieszcza się na powierzchni formy w kształcie zbliżonym do rynny o nieregularnym kształcie powierzchni, stanowiących boki z odgiętymi na zewnątrz obrzeżami. Pod naciskiem elementu zespołu siłowego, przy emisji strumienia promieniowania elektromagnetycznego w zakresie promieniowania UV emitowanego przez lampy LED, równolegle do osi rury gnie się płat dociskając do momentu przylgnięcia do ponad 80% powierzchni formy z wgłębieniami w powierzchni. Wraz z warstwą tworzywa sztucznego gnie się zawarte w jej składzie zbrojenie. Element krawędziowy zespołu siłowego ma w obrysie przekroju kształt wewnętrznej powierzchni oczekiwanej dla wydzielonej części rury. Po naświetleniu warstwy strumieniem promieniowania UV i uzyskaniu znacznego spolimeryzowania wyłącza się emisję, stopniowo schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia, po czym wyjmuje się po uzyskaniu sztywności spolimeryzowanego tworzywa w zaprojektowanym kształcie.

P r z y k ł a d XVI

Dla wypełnienia formy części wydzielonej rury okładzinowej o zaprojektowanym kształcie powierzchni zewnętrznej nieregularnie wyoblonym, ze złączem kołnierzowym na końcach i wzdłużnymi elementami łączącymi w obrzeżach, przygotowuje się masę geopolimerową. Pod naciskiem elementu zespołu siłowego, przy emisji strumienia promieniowania elektromagnetycznego w zakresie promieniowania cieplnego (podczerwieni), dociskając doprowadza się do przylegania masy w ponad 80% do powierzchni formy (z wgłębieniami tworzącymi ostatecznie występy na zewnętrznej powierzchni części

PL 238 029 B1 wydzielonej). Wraz z warstwą masy geopolimerowej gnie się opcjonalnie zawarte w jej składzie zbrojenie. Element krawędziowy zespołu siłowego ma kształt wewnętrznej powierzchni oczekiwanej dla wydzielonej części rury (również z występami wewnętrznymi jako żebrami). Po uzyskaniu znacznego spolimeryzowania wyłącza się emisję, stopniowo schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia, po czym wyjmuje się część wydzieloną po uzyskaniu sztywności spolimeryzowanej masy geopolimerowej w zaprojektowanym kształcie.

Przy wytworzeniu opisanych części wydzielonych rur okładzinowych, zwłaszcza sposobem według wynalazków zwiększa się iskrobezpieczność rur osłonowych, szczególnie istotną dla rurociągów przesyłowych mediów gazowych.

Claims (21)

1. Rura osłonowa dzielona z tworzywa sztucznego, zwłaszcza dla osłony funkcjonujących rur przesyłowych mediów gazowych, złożona z części wydzielonych do profilu zamkniętego, korzystnie dwudzielna posiada złącza na końcach i wzdłużne elementy łączące krawędzie części wydzielonych w postaci kształtowych obrzeży i/lub otworów w obrzeżach dla elementów złącznych, znamienna tym, że co najmniej jedna część wydzielona (1, 2) ma wewnątrz tworzywa sztucznego zbrojenie (40) rozproszone, perforowane, siatkowe, włókninowe i/lub ma ukształtowane ścianki poprzez co najmniej jedno załamanie (4) powierzchni warstwy materiału z tworzywa sztucznego stanowiącej ściankę (5), korzystnie równoległe względem krawędzi wzdłużnej obrzeża (3), z występem (90) usztywniającym na ściance (5) rury.

2. Rura według zastrz. 1, znamienna tym, że ma spoinę ściągającą (6) w załamaniu wzdłużnym (4) warstwy materiału z tworzywa sztucznego tworzącego ścianki (5) części wydzielonej (1, 2).

3. Rura według zastrz. 1, znamienna tym, że ma do pierwszej części wydzielonej (1) dołączoną drugą część wydzieloną (2), której ścianka wygięta jest po łuku (2e).

4. Rura według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że tworzywem sztucznym jest masa utwardzona chemicznie, fotochemicznie, termicznie lub w procesie polimeryzacji, korzystnie masa geopolimerowa.

5. Rura według zastrz. 1, znamienna tym, że część wydzielona (1,2) ma zbrojenie (40) metalowe, korzystnie z drutów, metalowej siatki, blachy perforowanej i/lub siatki cięto-ciągnionej, wewnątrz warstwy materiału z tworzywa sztucznego.

6. Rura według zastrz. 1, znamienna tym, że część wydzielona (1,2) ma zbrojenie (40) w postaci rozproszonych włókien, nanorurek, siatki przestrzennej i/lub znanych mat włóknistych niemetalowych.

7. Rura według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że obrys przekroju poprzecznego rury ma kształt wieloboku (7) nieforemnego, korzystnie pięcioboku do ośmioboku z wystającymi poza obrys krawędziowymi wzdłużnymi elementami łączącymi.

8. Rura według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że obrys przekroju poprzecznego rury ma kształt owalu (8), elipsy (81) lub ma kształt niesymetryczny (82).

9. Rura według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że ścianka (5) na powierzchni wewnętrznej (9) i/lub zewnętrznej (9a) ma występy (90) wzdłużne (91), ukośne (92), poprzeczne (93) i/lub łukowe (94) względem krawędzi wzdłużnej obrzeża (3), korzystnie zwiększające wskaźnik zginania profilu na kierunku oddziaływania sił nacisku (F).

10. Rura według zastrz. 1, znamienna tym, że ma co najmniej trzy, korzystnie cztery, części wydzielone (1, 2, 31, 32).

11. Rura według zastrz. 1 albo 10, znamienna tym, że ma krawędzie wzdłużne obrzeża (3, 3a) połączone spawem (30).

12. Rura według zastrz. 9, znamienna tym, że na powierzchni wewnętrznej ma występy (90), korzystnie w postaci poprzecznych do osi żeber (90a), które mają obrzeża wyłamywane (90b) podatne na wyłamania do promienia (r) rury osłanianej.

13. Rura według zastrz. 1 albo 2, znamienna tym, że ma złącza w postaci dzielonych kołnierzy (11, 11a) ukształtowanych z ciągłością materiału ścianki.

14. Rura według zastrz. 1, znamienna tym, że ma elementy złączne (14) z tworzywa sztucznego i/lub metalowe z zewnętrzną powłoką tworzywa sztucznego.

PL 238 029 B1

15. Rura według zastrz. 10, znamienna tym, że w części wydzielonej (1, 2) o większym obrysie zewnętrznym umieszczona jest część wydzielona (31,32) o mniejszym obrysie zewnętrznym.

16. Rura według zastrz. 15, znamienna tym, że ma przestrzeń pomiędzy częścią wydzieloną (1) o większym obrysie zewnętrznym i częścią wydzieloną (31) o mniejszym obrysie zewnętrznym wypełnioną materiałem pośrednim (17).

17. Sposób wytwarzania części wydzielonej rury osłonowej z warstwy tworzywa sztucznego dla osłony rur przesyłowych, zwłaszcza mediów gazowych, korzystnie z wykorzystaniem procesów termicznych, znamienny tym, że warstwę tworzywa sztucznego umieszczoną nad powierzchnią formy gnie się pod naciskiem elementu zespołu siłowego równolegle do osi rury, korzystnie przy emisji strumienia promieniowania elektromagnetycznego, do momentu przylgnięcia do co najmniej 80% powierzchni formy, po czym wyłącza się emisję strumienia promieniowania, stopniowo schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia i wyjmuje się po uzyskaniu sztywności w zaprojektowanym kształcie.

18. Sposób według zastrz. 17, znamienny tym, że warstwę tworzywa sztucznego gnie się wzdłuż wcześniej wykonanych linii bigowania.

19. Sposób według zastrz. 17 albo 18, znamienny tym, że strumieniem promieniowania elektromagnetycznego jest strumień promieniowania cieplnego emitowany przez element krawędziowy, przy pomocy którego wykonuje się co najmniej jedno załamanie płaszczyzny równolegle do osi rury, po czym kładzie się w załamaniu warstwy ścieg spoiny ściągającej, schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia i wyjmuje się po uzyskaniu sztywności w zaprojektowanym kształcie część wydzieloną, korzystnie z polietylenu PE, polichlorku winylu PCV, polipropylenu lub innych znanych.

20. Sposób według zastrz. 17, znamienny tym, że strumieniem promieniowania elektromagnetycznego jest strumień promieniowania UV emitowany przez lampy LED, przy pomocy którego inicjuje się proces polimeryzacji tworzywa fotoutwardzalnego w formie, po uzyskaniu znacznego spolimeryzowania schładza się uformowaną warstwę do temperatury otoczenia i wyjmuje się po uzyskaniu sztywności w zaprojektowanym kształcie.

21. Sposób według zastrz. 17, 18 albo 20, znamienny tym, że z warstwą tworzywa sztucznego gnie się zawarte w jej składzie zbrojenie rozproszone, siatkowe, perforowane lub włókninowe.